มูล > อภิธมฺมปิฏก > ปฏฺานปาฬิ-๔ > ๗๕-๑. กิเลสทุก-กุสลตฺติกํ

๔. กิเลสํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉํ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห, อุทฺธจฺจํ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (๑).

โนกิเลสํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ¶ ¶ อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

กิเลสํ อกุสลฺจ โนกิเลสํ อกุสลฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ จ วิจิกิจฺฉฺจ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห, อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ อุทฺธจฺจฺจ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑) (สํขิตฺตํ.)

๕. นเหตุยา ตีณิ, นอธิปติยา นว, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นวิปฺปยุตฺเต นว (สํขิตฺตํ, สหชาตวาราทิ วิตฺถาเรตพฺโพ).

๖. กิเลโส ¶ อกุสโล ธมฺโม กิเลสสฺส อกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (สํขิตฺตํ).

๗. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (มชฺเฌ ตีณิ สหชาตาธิปติ), อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว…เป… อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว…เป… อวิคเต นว (สํขิตฺตํ).

โนกิเลสํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนกิเลโส อพฺยากโต ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

๘. เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๙. สํกิเลสิกํ ¶ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑)

อสํกิเลสิกํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อสํกิเลสิโก กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑) (สํขิตฺตํ.)

๑๐. เหตุยา ทฺเว, อารมฺมเณ ทฺเว…เป… อวิคเต ทฺเว (สํขิตฺตํ. โลกิยทุกกุสลสทิสํ. สหชาตวารมฺปิ…เป… ปฺหาวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๑๑. สํกิเลสิกํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๑๒. สํกิเลสิกํ ¶ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑)

อสํกิเลสิกํ ¶ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อสํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

สํกิเลสิกํ ¶ อพฺยากตฺจ อสํกิเลสิกํ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

๑๓. เหตุยา ปฺจ, อารมฺมเณ ทฺเว…เป… อวิคเต ปฺจ (สํขิตฺตํ. โลกิยทุกอพฺยากตสทิสํ. สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๑๔. อสํกิลิฏฺํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อสํกิลิฏฺโ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๑๕. สํกิลิฏฺํ ¶ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิลิฏฺโ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๑๖. อสํกิลิฏฺํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อสํกิลิฏฺโ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๗๘-๑. กิเลสสมฺปยุตฺตทุก-กุสลตฺติกํ

๑๗. กิเลสวิปฺปยุตฺตํ ¶ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา ¶ เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๑๘. กิเลสสมฺปยุตฺตํ ¶ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสสมฺปยุตฺโต อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๑๙. กิเลสวิปฺปยุตฺตํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๗๙-๑. สํกิเลสสํกิเลสิกทุก-กุสลตฺติกํ

๒๐. สํกิเลสิกฺเจว ¶ โน จ กิเลสํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก เจว โน จ กิเลโส กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๒๑. กิเลสฺเจว ¶ สํกิเลสิกฺจ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว สํกิเลสิโก จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

สํกิเลสิกฺเจว โน จ กิเลสํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก เจว โน จ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

กิเลสฺเจว สํกิเลสิกํ อกุสลฺจ สํกิเลสิกฺเจว โน จ กิเลสํ อกุสลฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว สํกิเลสิโก จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (สํขิตฺตํ).

๒๒. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว…เป… อวิคเต นว (สํขิตฺตํ, กิเลสทุกอกุสลสทิสํ. สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๒๓. สํกิเลสิกฺเจว โน จ กิเลสํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิเลสิโก เจว โน จ กิเลโส อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ (สํขิตฺตํ).

(สหชาตวาเรปิ ¶ …เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ เอกํ.)

๘๐-๑. กิเลสสํกิลิฏฺทุก-กุสลตฺติกํ

๒๔. กิเลสฺเจว ¶ สํกิลิฏฺฺจ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว สํกิลิฏฺโ จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

สํกิลิฏฺฺเจว โน จ กิเลสํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สํกิลิฏฺโ เจว โน จ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

กิเลสฺเจว สํกิลิฏฺํ อกุสลฺจ สํกิลิฏฺฺเจว โน จ กิเลสํ อกุสลฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว สํกิลิฏฺโ จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (สํขิตฺตํ).

๒๕. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว…เป… อวิคเต นว (สํขิตฺตํ. กิเลสทุกอกุสลสทิสํ. สหชาตวารมฺปิ…เป… ปฺหาวารมฺปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๘๑-๑. กิเลสกิเลสสมฺปยุตฺตทุก-กุสลตฺติกํ

๒๖. กิเลสฺเจว กิเลสสมฺปยุตฺตฺจ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว กิเลสสมฺปยุตฺโต จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

กิเลสสมฺปยุตฺตฺเจว ¶ ¶ โน จ กิเลสํ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ กิเลสสมฺปยุตฺโต เจว โน จ กิเลโส อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

กิเลสฺเจว กิเลสสมฺปยุตฺตํ อกุสลฺจ กิเลสสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ กิเลสํ อกุสลฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลโส เจว กิเลสสมฺปยุตฺโต จ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (สํขิตฺตํ).

๒๗. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว…เป… อวิคเต นว (สํขิตฺตํ. กิเลสทุกอกุสลสทิสํ. สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๘๒-๑. กิเลสวิปฺปยุตฺตสํกิเลสิกทุก-กุสลตฺติกํ

๒๘. กิเลสวิปฺปยุตฺตํ สํกิเลสิกํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต สํกิเลสิโก กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑)

กิเลสวิปฺปยุตฺตํ อสํกิเลสิกํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต อสํกิเลสิโก กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

๒๙. เหตุยา ทฺเว, อารมฺมเณ ทฺเว…เป… อวิคเต ทฺเว (สํขิตฺตํ. โลกิยทุกกุสลสทิสํ. สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๓๐. กิเลสวิปฺปยุตฺตํ ¶ สํกิเลสิกํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต สํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑)

กิเลสวิปฺปยุตฺตํ ¶ อสํกิเลสิกํ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต อสํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

กิเลสวิปฺปยุตฺตํ ¶ สํกิเลสิกํ อพฺยากตฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺตํ อสํกิเลสิกํ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กิเลสวิปฺปยุตฺโต สํกิเลสิโก อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑) (สํขิตฺตํ.)

๓๑. เหตุยา ปฺจ, อารมฺมเณ ทฺเว…เป… อาเสวเน เอกํ…เป… อวิคเต ปฺจ (สํขิตฺตํ. โลกิยทุกอพฺยากตสทิสํ. สหชาตวาเรปิ…เป… ปฺหาวาเรปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

กิเลสโคจฺฉกกุสลตฺติกํ นิฏฺิตํ.