มูล > อภิธมฺมปิฏก > ปฏฺานปาฬิ-๕ > ธมฺมานุโลมปจฺจนีเย ติกปฏฺานํ

๑. กุสลํ ¶ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล จ นอพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๕)

๒. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อกุสลํ เอกํ ¶ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

๓. อพฺยากตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… ทฺเว มหาภูเต ปฏิจฺจ ทฺเว มหาภูตา, มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วิปากาพฺยากตํ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… มหาภูตํ…เป… อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ…เป…. (๓) (สํขิตฺตํ.)

๔. กุสลฺจ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. กุสลฺจ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. กุสลฺจ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อกุสลฺจ ¶ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อกุสลฺจ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อกุสลฺจ อพฺยากตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓) (จิตฺตสมุฏฺานรูปเมว เอตฺถ วตฺตติ, เอกูนวีสติ ปฺหา กาตพฺพา.)

๕. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล จ นอพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา. (๓)

อกุสลํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา. (๓)

อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา. อพฺยากตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา. (๓) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา เอกูนวีส, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต เอกูนวีส…เป… อวิคเต เอกูนวีส ¶ .

๖. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นเหตุปจฺจยา. (๓)

อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา. อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา. อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นเหตุปจฺจยา. (๓)

๗. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา. กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอารมฺมณปจฺจยา. (๓)

อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ¶ ปฏิจฺจ นกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา. อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นกุสโล จ นอกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอารมฺมณปจฺจยา. (๓) (สํขิตฺตํ.)

นเหตุยา ฉ, นอารมฺมเณ ปนฺนรส, นอธิปติยา เอกูนวีส…เป… โนวิคเต ปนฺนรส.

(ปจฺจนียํ วิตฺถาเรตพฺพํ. สหชาตวารมฺปิ ปจฺจยวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ. ปจฺจยวาเรปิ ¶ เหตุยา ฉพฺพีส, อารมฺมเณ อฏฺารส…เป… อวิคเต ฉพฺพีส. นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ ปฏิจฺจวารสทิสํ.)

๘. กุสโล ¶ ธมฺโม นกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสโล ธมฺโม นอกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสโล ธมฺโม นอพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสโล ธมฺโม นอกุสลสฺส จ นอพฺยากตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสโล ธมฺโม นกุสลสฺส จ นอกุสลสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๕)

๙. อกุสโล ธมฺโม นอกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อกุสโล ธมฺโม นกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อกุสโล ธมฺโม นอพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อกุสโล ธมฺโม นกุสลสฺส จ นอพฺยากตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อกุสโล ธมฺโม นกุสลสฺส จ นอกุสลสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๕)

อพฺยากโต ¶ ธมฺโม นกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อพฺยากโต ธมฺโม นอกุสลสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อพฺยากโต ธมฺโม นกุสลสฺส จ นอกุสลสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๐. กุสโล ธมฺโม นกุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ …. (ฉ ปฺหา.)

อกุสโล ธมฺโม นอกุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย …. (ฉ ปฺหา.)

อพฺยากโต ธมฺโม นอพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย…. (ฉ ปฺหา, สํขิตฺตํ.)

๑๑. เหตุยา เตรส, อารมฺมเณ อฏฺารส, อธิปติยา สตฺตรส, อนนฺตเร โสฬส, สมนนฺตเร โสฬส, สหชาเต เอกูนวีส, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย ฉพฺพีส, อุปนิสฺสเย อฏฺารส, ปุเรชาเต ฉ, ปจฺฉาชาเต นว, อาเสวเน นว, กมฺเม เตรส, วิปาเก ตีณิ, อาหาเร เตรส…เป… มคฺเค เตรส, สมฺปยุตฺเต นว, วิปฺปยุตฺเต ทฺวาทส…เป… อวิคเต ฉพฺพีส. (ปฺหาวารํ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๑๒. สุขาย ¶ เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ สุขเวทนา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (มหาภูตา นตฺถิ). สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สุขาย ¶ เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย ¶ เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗)

๑๓. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา ¶ อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ¶ จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗)

๑๔. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกวีส, อารมฺมเณ เอกวีส…เป… อวิคเต เอกวีส.

๑๕. สุขาย ¶ เวทนาย สมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา. (สํขิตฺตํ.)

นเหตุยา เอกวีส, นอารมฺมเณ เอกวีส…เป… นวิปฺปยุตฺเต จุทฺทส…เป… โนวิคเต เอกวีส.

(สหชาตวารมฺปิ ปจฺจยวารมฺปิ นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ ปฏิจฺจวารสทิสํ.)

๑๖. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นทุกฺขาย เวทนาย ¶ สมฺปยุตฺตสฺส จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺโต ธมฺโม นสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ นทุกฺขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ นอทุกฺขมสุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ . (๗) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกวีส, อารมฺมเณ เอกวีส…เป… อวิคเต เอกวีส. (ปฺหาวารํ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๑๗. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (ปฺจ ปฺหา.)

๑๘. วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (ปฺจ ปฺหา.)

๑๙. เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ¶ ¶ ปฏิจฺจ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (ปฺจ ปฺหา.)

๒๐. วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

วิปากธมฺมธมฺมฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. วิปากธมฺมธมฺมฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก จ นวิปากธมฺมธมฺโม จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

๒๑. วิปากํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ.

วิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปาโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ.

เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… (ปฺจ ปฺหา).

วิปากฺจ เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นวิปากธมฺมธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ. (สํขิตฺตํ.)

๒๒. เหตุยา ¶ เตวีส, อารมฺมเณ จุทฺทส…เป… อวิคเต เตวีส. (สํขิตฺตํ.)

นเหตุยา อฏฺารส, นอารมฺมเณ ปนฺนรส.

(สหชาตวารมฺปิ ¶ ปจฺจยวารมฺปิ นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๒๓. วิปาโก ธมฺโม นวิปากสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากสฺส จ นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๕)

๒๔. วิปาโก ¶ ธมฺโม นวิปากสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากสฺส จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปาโก ธมฺโม นวิปากสฺส จ นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๖)

วิปากธมฺมธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปากธมฺมธมฺโม นวิปากสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปากธมฺมธมฺโม นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส ¶ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปากธมฺมธมฺโม นวิปากสฺส จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปากธมฺมธมฺโม นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. วิปากธมฺมธมฺโม นวิปากสฺส จ นวิปากธมฺมธมฺมสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๖)

เนววิปากนวิปากธมฺมธมฺโม นเนววิปากนวิปากธมฺมธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ฉ. (สํขิตฺตํ.)

๒๕. เหตุยา ¶ ¶ เตรส, อารมฺมเณ อฏฺารส, อธิปติยา สตฺตรส, อนนฺตเร โสฬส…เป… ปุเรชาเต ฉ, ปจฺฉาชาเต นว, อาเสวเน ฉ, กมฺเม จุทฺทส, วิปาเก ปฺจ, อินฺทฺริเย อฏฺารส…เป… วิปฺปยุตฺเต ทฺวาทส…เป… อวิคเต ฉพฺพีส. (ปฺหาวารํ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๒๖. อุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อนุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนุปาทานิยํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อนุปาทินฺนอนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนอนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนอนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนอนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนอนุปาทานิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนอนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนอนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนอนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อุปาทินฺนุปาทานิยฺจ อนุปาทินฺนุปาทานิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุปาทินฺนุปาทานิโย ¶ จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ¶ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓) (สํขิตฺตํ.)

๒๗. เหตุยา เอกูนวีส, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา เอกาทส…เป… สหชาเต เอกูนวีส. (สหชาตวารมฺปิ ปจฺจยวารมฺปิ นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๒๘. อุปาทินฺนุปาทานิโย ¶ ธมฺโม นอุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย…เป….

๒๙. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอุปาทินฺนุปาทานิยสฺส จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๕)

อนุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอุปาทินฺนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุปาทินฺนุปาทานิโย ¶ ธมฺโม นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุปาทินฺนุปาทานิโย ¶ ธมฺโม นอุปาทินฺนุปาทานิยสฺส จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุปาทินฺนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนุปาทานิยสฺส จ นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๕)

อนุปาทินฺนอนุปาทานิโย ธมฺโม นอนุปาทินฺนอนุปาทานิยสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฺจ. (สํขิตฺตํ.)

๓๐. เหตุยา เตรส, อารมฺมเณ ปนฺนรส, อธิปติยา เอกาทส. (ปฺหาวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๓๑. สํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา ¶ . (๕)

อสํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อสํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อสํกิลิฏฺสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา ¶ . อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ นอสํกิลิฏฺอสํกิเลสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ นอสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อสํกิลิฏฺสํกิเลสิกฺจ ¶ อสํกิลิฏฺอสํกิเลสิกฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

สํกิลิฏฺสํกิเลสิกฺจ อสํกิลิฏฺสํกิเลสิกฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสํกิลิฏฺสํกิเลสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… ตีณิ ¶ . (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส, อารมฺมเณ นว…เป… อวิคเต เอกูนวีส. (สหชาตวารมฺปิ ปจฺจยวารมฺปิ นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ. ปฺหาวาเร น สทิสํ.)

๓๒. เหตุยา เตรส, อารมฺมเณ ปนฺนรส, อธิปติยา ปนฺนรส, อนนฺตเร โสฬส…เป… ปุเรชาเต ฉ, ปจฺฉาชาเต นว, อาเสวเน อฏฺ, กมฺเม เตรส, วิปาเก อฏฺ, อาหาเร เตรส…เป… มคฺเค เตรส, วิปฺปยุตฺเต ทฺวาทส…เป… อวิคเต ฉพฺพีส.

๓๓. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกอวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกอวิจาโร จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ นอวิตกฺกอวิจาโร จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สวิตกฺกสวิจารํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ นอวิตกฺกอวิจาโร ¶ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗)

๓๔. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกอวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกอวิจาโร จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ นอวิตกฺกอวิจาโร จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อวิตกฺกวิจารมตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร จ นอวิตกฺกวิจารมตฺโต จ นอวิตกฺกอวิจาโร จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗)

อวิตกฺกอวิจารํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอวิตกฺกอวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

สวิตกฺกสวิจารฺจ อวิตกฺกอวิจารฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

อวิตกฺกวิจารมตฺตฺจ อวิตกฺกอวิจารฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

สวิตกฺกสวิจารฺจ อวิตกฺกวิจารมตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

สวิตกฺกสวิจารฺจ อวิตกฺกวิจารมตฺตฺจ อวิตกฺกอวิจารฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสวิตกฺกสวิจาโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนปฺาส, อารมฺมเณ เอกูนปฺาส…เป… อวิคเต เอกูนปฺาส. (สหชาตวารมฺปิ…เป… ปฺหาวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๓๕. ปีติสหคตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปีติสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุเปกฺขาสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ¶ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปีติสหคโต จ นอุเปกฺขาสหคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขสหคโต จ นอุเปกฺขาสหคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปีติสหคโต จ นสุขสหคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ปีติสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปีติสหคโต จ นสุขสหคโต จ นอุเปกฺขาสหคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗)

สุขสหคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสุขสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

อุเปกฺขาสหคตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอุเปกฺขาสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต.

ปีติสหคตฺจ สุขสหคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปีติสหคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป… สตฺต. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา อฏฺวีส, อารมฺมเณ จตุวีส…เป… อวิคเต อฏฺวีส.

(สหชาตวารมฺปิ…เป… สมฺปยุตฺตวารมฺปิ ปฺหาวารมฺปิ สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ).

๓๖. ทสฺสเนน ¶ ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทสฺสเนน ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นภาวนาย ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทสฺสเนน ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนวทสฺสเนน นภาวนาย ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ทสฺสเนน ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นภาวนาย ปหาตพฺโพ จ นเนวทสฺสเนน นภาวนาย ปหาตพฺโพ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ทสฺสเนน ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ปหาตพฺโพ จ นภาวนาย ปหาตพฺโพ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

ภาวนาย ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นภาวนาย ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ปฺจ.

เนวทสฺสเนน ¶ นภาวนาย ปหาตพฺพํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ¶ ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

ทสฺสเนน ปหาตพฺพฺจ เนวทสฺสเนน นภาวนาย ปหาตพฺพฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

ภาวนาย ปหาตพฺพฺจ เนวทสฺสเนน นภาวนาย ปหาตพฺพฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส…เป… อวิคเต เอกูนวีส. (สหชาตวารมฺปิ…เป… สมฺปยุตฺตวารมฺปิ ปฺหาวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๓๗. ทสฺสเนน ¶ ปหาตพฺพเหตุกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นทสฺสเนน ปหาตพฺพเหตุโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา ฉพฺพีส…เป… อวิคเต ฉพฺพีส. (วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๓๘. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี จ นเนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นอปจยคามี ¶ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นเนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นอปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นอปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นอปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอาจยคามี จ นอปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาโร.)

๓๙. เสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนวเสกฺขนาเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข จ นเนวเสกฺขนาเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นอเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อเสกฺขํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเนวเสกฺขนาเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นเนวเสกฺขนาเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นอเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา ¶ . (๕)

เนวเสกฺขนาเสกฺขํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนวเสกฺขนาเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เนวเสกฺขนาเสกฺขํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นอเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

เสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. เสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นอเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

อเสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอเสกฺโข ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อเสกฺขฺจ เนวเสกฺขนาเสกฺขฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นเสกฺโข จ นอเสกฺโข จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาโร.)

๔๐. ปริตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา ¶ . ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ นมหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต จ นมหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ¶ นอปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๓)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมหคฺคโต จ นอปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เตวีส, อารมฺมเณ จุทฺทส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๔๑. ปริตฺตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปริตฺตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา….

เหตุยา เอกวีส…เป… อวิคเต เอกวีส.

๔๒. หีนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นหีโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (สํกิลิฏฺสํกิเลสิกตฺติกสทิสํ.)

เหตุยา ¶ เอกูนวีส…เป… อวิคเต เอกูนวีส.

๔๓. มิจฺฉตฺตนิยตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มิจฺฉตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสมฺมตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา ¶ . มิจฺฉตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มิจฺฉตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสมฺมตฺตนิยโต จ นอนิยโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. มิจฺฉตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต จ นสมฺมตฺตนิยโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

สมฺมตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสมฺมตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สมฺมตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สมฺมตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. สมฺมตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต จ นอนิยโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. สมฺมตฺตนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต จ นสมฺมตฺตนิยโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๕)

อนิยตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

มิจฺฉตฺตนิยตฺจ อนิยตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ.

สมฺมตฺตนิยตฺจ ¶ อนิยตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมิจฺฉตฺตนิยโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกูนวีส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๔๔. มคฺคารมฺมณํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคเหตุโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคาธิปติ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคารมฺมโณ จ นมคฺคาธิปติ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคเหตุโก จ นมคฺคาธิปติ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคารมฺมโณ จ นมคฺคเหตุโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. มคฺคารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นมคฺคารมฺมโณ จ นมคฺคเหตุโก จ นมคฺคาธิปติ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา ปฺจตึส…เป… อวิคเต ปฺจตึส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๔๕. อุปฺปนฺโน ¶ ธมฺโม นอนุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (สํขิตฺตํ.)

๔๖. ปจฺจุปฺปนฺโน ¶ ธมฺโม นอตีตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (สํขิตฺตํ.)

๔๗. อตีตารมฺมณํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอตีตารมฺมโณ จ นปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนาคตารมฺมโณ จ นปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอตีตารมฺมโณ จ นอนาคตารมฺมโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอตีตารมฺมโณ จ นอนาคตารมฺมโณ จ นปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๗) (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา เอกวีส…เป… อวิคเต เอกวีส.

๔๘. อชฺฌตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นพหิทฺธา ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. (๑)

พหิทฺธา ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอชฺฌตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา ¶ … เหตุยา ทฺเว. (สพฺพตฺถ วิตฺถาโร.)

๔๙. อชฺฌตฺตารมฺมณํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอชฺฌตฺตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา.

๕๐. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ จ นอนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ จ นอนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ จ นอนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๖)

อนิทสฺสนอปฺปฏิฆํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นอนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ฉ.

อนิทสฺสนสปฺปฏิฆฺจ อนิทสฺสนอปฺปฏิฆฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นสนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ฉ. (สํขิตฺตํ.)

เหตุยา อฏฺารส, อารมฺมเณ ตีณิ…เป… อวิคเต อฏฺารส. (สพฺพตฺถ วิตฺถาโร. สหชาตวารมฺปิ…เป… สมฺปยุตฺตวารมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

๕๑. อนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม นอนิทสฺสนอปฺปฏิฆสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม นสนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม นอนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ¶ ¶ ธมฺโม นสนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส จ นอนิทสฺสนอปฺปฏิฆสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. นอนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม นอนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส จ นอนิทสฺสนอปฺปฏิฆสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. อนิทสฺสนอปฺปฏิโฆ ธมฺโม นสนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส จ นอนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๖)

สนิทสฺสนสปฺปฏิโฆ ธมฺโม นสนิทสฺสนสปฺปฏิฆสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ. (สํขิตฺตํ.)

๕๒. เหตุยา ฉ, อารมฺมเณ นว. (ปฺหาวารํ วิตฺถาเรตพฺพํ.)

ธมฺมานุโลมปจฺจนีเย ติกปฏฺานํ นิฏฺิตํ.