📜
๒. ปริหานิกถา
๑. วาทยุตฺติปริหานิ
๒๓๙. ปริหายติ ¶ ¶ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สพฺพตฺถ อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… สพฺพตฺถ อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ? อามนฺตา. สพฺพตฺถ อรหโต ปริหานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา ¶ . สพฺพทา อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… สพฺพทา อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ? อามนฺตา. สพฺพทา อรหโต ปริหานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สพฺเพว อรหนฺโต อรหตฺตา ปริหายนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… สพฺเพว อรหนฺโต อรหตฺตา ปริหายนฺตีติ? อามนฺตา. สพฺเพสํเยว อรหนฺตานํ ปริหานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน จตูหิ ผเลหิ ปริหายตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
จตูหิ สตสหสฺเสหิ เสฏฺี เสฏฺิตฺตํ กาเรนฺโต สตสหสฺเส ปริหีเน เสฏฺิตฺตา ปริหีโน โหตีติ? อามนฺตา. สพฺพสาปเตยฺยา ปริหีโน โหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
จตูหิ ¶ สตสหสฺเสหิ เสฏฺี เสฏฺิตฺตํ กาเรนฺโต สตสหสฺเส ปริหีเน ภพฺโพ สพฺพสาปเตยฺยา ปริหายิตุนฺติ? อามนฺตา. อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน ¶ ภพฺโพ จตูหิ ผเลหิ ปริหายิตุนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒. อริยปุคฺคลสํสนฺทนปริหานิ
๒๔๐. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ¶ ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ¶ ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา ¶ . น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๔๑. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน กตฺถ สณฺาตีติ? อนาคามิผเลติ. อนาคามี อนาคามิผลา ปริหายมาโน กตฺถ สณฺาตีติ? สกทาคามิผเลติ. สกทาคามี สกทาคามิผลา ปริหายมาโน กตฺถ สณฺาตีติ? โสตาปตฺติผเลติ. โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา ปริหายมาโน ปุถุชฺชนภูมิยํ สณฺาตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อาชานาหิ ¶ นิคฺคหํ. หฺจิ อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน อนาคามิผเล สณฺาติ, อนาคามี อนาคามิผลา ปริหายมาโน สกทาคามิผเล สณฺาติ, สกทาคามี สกทาคามิผลา ปริหายมาโน โสตาปตฺติผเล สณฺาติ; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา ปริหายมาโน ปุถุชฺชนภูมิยํ สณฺาตี’’ติ.
อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน โสตาปตฺติผเล สณฺาตีติ? อามนฺตา. โสตาปตฺติผลสฺส อนนฺตรา อรหตฺตํเยว สจฺฉิกโรตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๔๒. ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ ¶ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส ¶ พหุตรา กิเลสา ปหีนา อรหโต วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา อรหโต วา สกทาคามิสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา อรหโต วา อนาคามิสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา’’ติ.
ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา อนาคามิสฺส วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? อนาคามิสฺส. หฺจิ อนาคามิสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
๒๔๓. ปริหายติ ¶ ¶ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ ¶ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา อนาคามิสฺส วา สกทาคามิสฺส วาติ? อนาคามิสฺส. หฺจิ อนาคามิสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา’’ติ.
ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ ¶ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา สกทาคามิสฺส วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? สกทาคามิสฺส. หฺจิ สกทาคามิสฺส พหุตรา กิเลสา ปหีนา, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
๒๔๔. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา อรหโต วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต อธิมตฺตา มคฺคภาวนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา สติปฏฺานภาวนา…เป… สมฺมปฺปธานภาวนา… อิทฺธิปาทภาวนา… อินฺทฺริยภาวนา ¶ … พลภาวนา… โพชฺฌงฺคภาวนา อรหโต วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต อธิมตฺตา โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา…เป… โพชฺฌงฺคภาวนา อรหโต วา สกทาคามิสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต อธิมตฺตา โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา’’ติ.
ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา…เป… โพชฺฌงฺคภาวนา อรหโต วา อนาคามิสฺส วาติ? อรหโต. หฺจิ อรหโต อธิมตฺตา โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ อรหา อรหตฺตา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา’’ติ.
๒๔๕. ปริหายติ ¶ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา…เป… โพชฺฌงฺคภาวนา อนาคามิสฺส วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? อนาคามิสฺส. หฺจิ อนาคามิสฺส อธิมตฺตา ¶ โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ.
ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา…เป… โพชฺฌงฺคภาวนา อนาคามิสฺส วา สกทาคามิสฺส วาติ? อนาคามิสฺส. หฺจิ อนาคามิสฺส อธิมตฺตา โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ ¶ อนาคามี อนาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา’’ติ.
๒๔๖. ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… กสฺส อธิมตฺตา มคฺคภาวนา…เป… โพชฺฌงฺคภาวนา สกทาคามิสฺส วา โสตาปนฺนสฺส วาติ? สกทาคามิสฺส. หฺจิ สกทาคามิสฺส อธิมตฺตา โพชฺฌงฺคภาวนา, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลา; เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลา’’ติ…เป….
๒๔๗. อรหตา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา สมุทโย ทิฏฺโ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ ¶ ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน สมุทโย ทิฏฺโ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา ¶ นิโรโธ ทิฏฺโ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน นิโรโธ ทิฏฺโ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา ¶ มคฺโค ทิฏฺโ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน มคฺโค ทิฏฺโ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สกทาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สกทาคามินา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อนาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหตา สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อนาคามินา จตฺตาริ สจฺจานิ ¶ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๔๘. อนาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคามินา สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา ¶ . โสตาปนฺเนน ¶ จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคามินา ¶ ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคามินา สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามินา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๔๙. สกทาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน ทุกฺขํ ทิฏฺํ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
สกทาคามินา สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ ¶ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺเนน จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๕๐. โสตาปนฺเนน ทุกฺขํ ทิฏฺํ, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อรหตา ทุกฺขํ ทิฏฺํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
โสตาปนฺเนน สมุทโย ทิฏฺโ…เป… นิโรโธ ทิฏฺโ…เป… มคฺโค ทิฏฺโ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อรหตา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
สกทาคามินา ¶ ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหตา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหตา จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
โสตาปนฺเนน ¶ ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา.
อนาคามินา ทุกฺขํ ¶ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
สกทาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อนาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
โสตาปนฺเนน ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามินา ทุกฺขํ ทิฏฺํ…เป… จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฏฺานิ, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๕๑. อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต ¶ ราโค ปหีโน, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… สีลพฺพตปรามาโส ปหีโน…เป… อปายคมนีโย ราโค ปหีโน ¶ …เป… อปายคมนีโย โทโส ปหีโน…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต โทโส ปหีโน…เป… โมโห ปหีโน… มาโน ปหีโน… ทิฏฺิ ปหีนา… วิจิกิจฺฉา ปหีนา… ถินํ [ถีนํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ปหีนํ… อุทฺธจฺจํ ปหีนํ… อหิริกํ ปหีนํ…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ ¶ ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… สีลพฺพตปรามาโส ปหีโน…เป… อปายคมนีโย ราโค ปหีโน…เป… อปายคมนีโย โทโส ¶ ปหีโน…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… สีลพฺพตปรามาโส ปหีโน…เป… โอฬาริโก กามราโค ปหีโน… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต ¶ โทโส ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อรหโต ¶ ราโค ปหีโน, ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… สีลพฺพตปรามาโส ปหีโน… อณุสหคโต กามราโค ปหีโน… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อรหโต โทโส ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๒. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อนาคามิสฺส ¶ สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อนาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา ¶ . โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ ¶ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… สีลพฺพตปรามาโส ปหีโน… โอฬาริโก กามราโค ปหีโน… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อนาคามิสฺส ¶ วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๓. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สกทาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… โอฬาริโก กามราโค ปหีโน… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ ¶ ? อามนฺตา ¶ . โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๔. โสตาปนฺนสฺส ¶ สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
โสตาปนฺนสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อรหโต โทโส ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๕. สกทาคามิสฺส ¶ สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สกทาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๖. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ ¶ .
อนาคามิสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? อามนฺตา. อรหโต ราโค ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๗. โสตาปนฺนสฺส ¶ สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ปหีโน, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๘. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สกทาคามิสฺส ¶ วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? อามนฺตา. อนาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… อณุสหคโต พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ อนาคามี อนาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๕๙. โสตาปนฺนสฺส ¶ สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
โสตาปนฺนสฺส วิจิกิจฺฉา ปหีนา…เป… อปายคมนีโย โมโห ¶ ปหีโน, น ปริหายติ โสตาปนฺโน โสตาปตฺติผลาติ? อามนฺตา. สกทาคามิสฺส สกฺกายทิฏฺิ ปหีนา…เป… โอฬาริโก พฺยาปาโท ปหีโน, น ปริหายติ สกทาคามี สกทาคามิผลาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๖๐. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหโต ราโค ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺกโต [อนภาวกโต (สี.)] อายตึ อนุปฺปาทธมฺโมติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหโต ราโค ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ¶ ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺกโต อายตึ อนุปฺปาทธมฺโม, โน จ วต เร [โน วต เร (สฺยา. ปี.) เอวมุปริปิ] วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหโต โทโส ปหีโน…เป… โมโห ปหีโน… มาโน ปหีโน… ทิฏฺิ ปหีนา… วิจิกิจฺฉา ปหีนา… ถินํ ปหีนํ… อุทฺธจฺจํ ปหีนํ… อหิริกํ ปหีนํ… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ อุจฺฉินฺนมูลํ ตาลาวตฺถุกตํ อนภาวงฺกตํ อายตึ อนุปฺปาทธมฺมนฺติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหโต อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ อุจฺฉินฺนมูลํ ตาลาวตฺถุกตํ อนภาวงฺกตํ อายตึ อนุปฺปาทธมฺมํ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ภาวิโตติ ¶ ? อามนฺตา. หฺจิ อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ภาวิโต, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหโต ราคปฺปหานาย สติปฏฺานา ภาวิตา…เป… สมฺมปฺปธานา ภาวิตา… อิทฺธิปาทา ภาวิตา… อินฺทฺริยา ภาวิตา… พลา ภาวิตา… โพชฺฌงฺคา ภาวิตาติ? อามนฺตา. หฺจิ ¶ อรหโต ราคปฺปหานาย โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหโต โทสปฺปหานาย…เป… อโนตฺตปฺปปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตาติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหโต อโนตฺตปฺปปหานาย โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
๒๖๑. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ อรหา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห กตกรณีโย โอหิตภาโร อนุปฺปตฺตสทตฺโถ ปริกฺขีณภวสํโยชโน สมฺมทฺาวิมุตฺโต อุกฺขิตฺตปลิโฆ สงฺกิณฺณปริโข อพฺพูฬฺเหสิโก นิรคฺคโฬ อริโย ปนฺนทฺธโช ปนฺนภาโร วิสฺุตฺโต สุวิชิตวิชโย; ทุกฺขํ ตสฺส ปริฺาตํ, สมุทโย ปหีโน, นิโรโธ สจฺฉิกโต, มคฺโค ภาวิโต, อภิฺเยฺยํ ¶ อภิฺาตํ ¶ , ปริฺเยฺยํ ปริฺาตํ, ปหาตพฺพํ ปหีนํ, ภาเวตพฺพํ ภาวิตํ, สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตนฺติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห…เป… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
๒๖๒. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? ( ) [(อามนฺตา) (ก.)] สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา ปริหายติ, อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา น ปริหายตีติ. สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา ปริหายตีติ [น ปริหายตีติ (ก.)]? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา น ปริหายตีติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตา น ปริหายตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สมยวิมุตฺตสฺส ¶ ¶ อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราโค ปหีโน, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต โทโส ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ภาวิโต, ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ภาวิโต, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา ¶ อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย สติปฏฺานา ภาวิตา…เป… สมฺมปฺปธานา ภาวิตา… อิทฺธิปาทา ภาวิตา… อินฺทฺริยา ภาวิตา… พลา ภาวิตา… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย สติปฏฺานา ¶ ภาวิตา…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต โทสปฺปหานาย…เป… อโนตฺตปฺปปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต อโนตฺตปฺปปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
สมยวิมุตฺโต อรหา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห กตกรณีโย โอหิตภาโร อนุปฺปตฺตสทตฺโถ ปริกฺขีณภวสํโยชโน ¶ สมฺมทฺาวิมุตฺโต อุกฺขิตฺตปลิโฆ สงฺกิณฺณปริโข อพฺพูฬฺเหสิโก นิรคฺคโฬ อริโย ปนฺนทฺธโช ปนฺนภาโร วิสฺุตฺโต สุวิชิตวิชโย, ทุกฺขํ ตสฺส ปริฺาตํ, สมุทโย ปหีโน, นิโรโธ สจฺฉิกโต, มคฺโค ภาวิโต, อภิฺเยฺยํ อภิฺาตํ, ปริฺเยฺยํ ปริฺาตํ, ปหาตพฺพํ ปหีนํ, ภาเวตพฺพํ ภาวิตํ, สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ ¶ , ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อสมยวิมุตฺโต อรหา วีตราโค วีตโทโส ¶ วีตโมโห…เป… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๖๓. อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราโค ปหีโน, น ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราโค ปหีโน, น ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต โทโส ปหีโน…เป… อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต อโนตฺตปฺปํ ปหีนํ, น ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, น ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺตสฺส อรหโต ราคปฺปหานาย มคฺโค ¶ ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, น ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อสมยวิมุตฺตสฺส อรหโต โทสปฺปหานาย…เป… อโนตฺตปฺปปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, น ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺตสฺส ¶ อรหโต อโนตฺตปฺปปหานาย มคฺโค ภาวิโต…เป… โพชฺฌงฺคา ภาวิตา, น ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อสมยวิมุตฺโต อรหา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห…เป… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, น ปริหายติ อสมยวิมุตฺโต ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สมยวิมุตฺโต อรหา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห…เป… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, น ปริหายติ สมยวิมุตฺโต อรหา อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒๖๔. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. สาริปุตฺโต เถโร ปริหายิตฺถ อรหตฺตาติ ¶ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. มหาโมคฺคลฺลาโน [มหาโมคฺคลาโน (ก.)] เถโร… มหากสฺสโป เถโร… มหากจฺจายโน [มหากจฺจาโน (ม. นิ. ๑.๒๐๒ อาทโย)] เถโร… มหาโกฏฺิโก [มหาโกฏฺิโต (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] เถโร… มหาปนฺถโก เถโร ปริหายิตฺถ อรหตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
สาริปุตฺโต เถโร น ปริหายิตฺถ อรหตฺตาติ? อามนฺตา. หฺจิ สาริปุตฺโต เถโร น ปริหายิตฺถ อรหตฺตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
มหาโมคฺคลฺลาโน เถโร… มหากสฺสโป เถโร… มหากจฺจายโน เถโร… มหาโกฏฺิโก เถโร… มหาปนฺถโก เถโร น ปริหายิตฺถ อรหตฺตาติ? อามนฺตา. หฺจิ มหาปนฺถโก เถโร น ปริหายิตฺถ อรหตฺตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
อริยปุคฺคลสํสนฺทนํ.
๓. สุตฺตสาธนปริหานิ
๒๖๕. ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา –
‘‘อุจฺจาวจา หิ ปฏิปทา [ปฏิปาทา (อฏฺ.)], สมเณน ปกาสิตา;
น ปารํ ทิคุณํ ยนฺติ, นยิทํ เอกคุณํ มุต’’นฺติ [สุ. นิ. ๗๑๙ สุตฺตนิปาเต].
อตฺเถว ¶ สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปริหายติ อรหา ¶ อรหตฺตา’’ติ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อตฺถิ ฉินฺนสฺส เฉทิยนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ ฉินฺนสฺส เฉทิยนฺติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา –
‘‘วีตตณฺโห ¶ อนาทาโน, กิจฺจํ ยสฺส น วิชฺชติ;
ฉินฺนสฺส เฉทิยํ นตฺถิ, โอฆปาโส สมูหโต’’ติ.
อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตฺถิ ฉินฺนสฺส เฉทิย’’นฺติ.
๒๖๖. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อตฺถิ กตสฺส ปติจโยติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ กตสฺส ปติจโยติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา –
‘‘ตสฺส สมฺมา วิมุตฺตสฺส, สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน;
กตสฺส ปติจโย นตฺถิ, กรณียํ น วิชฺชติ.
‘‘เสโล ยถา เอกคฺฆโน, วาเตน น สมีรติ;
เอวํ รูปา รสา สทฺทา, คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา.
‘‘อิฏฺา ธมฺมา อนิฏฺา จ, นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน;
ิตํ จิตฺตํ วิปฺปมุตฺตํ, วยํ จสฺสานุปสฺสตี’’ติ [มหาว. ๒๔๔; อ. นิ. ๖.๕๕].
อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน ¶ หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตฺถิ กตสฺส ปติจโย’’ติ.
๒๖๗. น ¶ ¶ วตฺตพฺพํ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, ธมฺมา สมยวิมุตฺตสฺส ภิกฺขุโน ปริหานาย สํวตฺตนฺติ. กตเม ปฺจ? กมฺมารามตา, ภสฺสารามตา, นิทฺทารามตา, สงฺคณิการามตา, ยถาวิมุตฺตํ จิตฺตํ น ปจฺจเวกฺขติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ ธมฺมา สมยวิมุตฺตสฺส ภิกฺขุโน ปริหานาย สํวตฺตนฺตี’’ติ [อ. นิ. ๕.๑๔๙]. อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน หิ ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ.
อตฺถิ อรหโต กมฺมารามตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ ¶ อรหโต กมฺมารามตาติ? อามนฺตา. อตฺถิ อรหโต ราโค กามราโค กามราคปริยุฏฺานํ กามราคสํโยชนํ กาโมโฆ กามโยโค กามจฺฉนฺทนีวรณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ อรหโต ภสฺสารามตา, อตฺถิ อรหโต นิทฺทารามตา, อตฺถิ อรหโต สงฺคณิการามตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ อรหโต สงฺคณิการามตาติ? อามนฺตา. อตฺถิ อรหโต ราโค กามราโค กามราคปริยุฏฺานํ กามราคสํโยชนํ กาโมโฆ กามโยโค กามจฺฉนฺทนีวรณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
๒๖๘. ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อรหา อรหตฺตา ปริหายมาโน กึ ปริยุฏฺิโต ปริหายตีติ? ราคปริยุฏฺิโต ปริหายตีติ. ปริยุฏฺานํ กึ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชตีติ? อนุสยํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชตีติ. อตฺถิ อรหโต อนุสยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
อตฺถิ ¶ ¶ อรหโต อนุสยาติ? อามนฺตา. อตฺถิ อรหโต กามราคานุสโย ปฏิฆานุสโย มานานุสโย ทิฏฺานุสโย วิจิกิจฺฉานุสโย ภวราคานุสโย อวิชฺชานุสโยติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
โทสปริยุฏฺิโต ปริหายตีติ…เป… โมหปริยุฏฺิโต ปริหายตีติ…. ปริยุฏฺานํ กึ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชตีติ? อนุสยํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชตีติ. อตฺถิ อรหโต อนุสยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตฺถิ อรหโต อนุสยาติ? อามนฺตา. อตฺถิ อรหโต กามราคานุสโย…เป… อวิชฺชานุสโยติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
ปริหายติ ¶ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อรหโต อรหตฺตา ปริหายมานสฺส กึ อุปจยํ ¶ คจฺฉตีติ? ราโค อุปจยํ คจฺฉตีติ. สกฺกายทิฏฺิ อุปจยํ คจฺฉตีติ, วิจิกิจฺฉา อุปจยํ คจฺฉตีติ, สีลพฺพตปรามาโส อุปจยํ คจฺฉตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. โทโส อุปจยํ คจฺฉตีติ…เป… โมโห อุปจยํ คจฺฉตีติ, สกฺกายทิฏฺิ อุปจยํ คจฺฉตีติ, วิจิกิจฺฉา อุปจยํ คจฺฉตีติ, สีลพฺพตปรามาโส อุปจยํ คจฺฉตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
ปริหายติ อรหา อรหตฺตาติ? อามนฺตา. อรหา อาจินตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา อปจินตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา ปชหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา อุปาทิยตีติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา วิสิเนตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา อุสฺสิเนตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา ¶ วิธูเปตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ. อรหา สนฺธูเปตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ.
นนุ อรหา เนวาจินติ น อปจินติ อปจินิตฺวา ิโตติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหา เนวาจินติ น อปจินติ อปจินิตฺวา ิโต, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
นนุ อรหา เนว ปชหติ น อุปาทิยติ ปชหิตฺวา ิโตติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหา เนว ปชหติ น อุปาทิยติ ปชหิตฺวา ิโต, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
นนุ อรหา เนว วิสิเนติ น อุสฺสิเนติ วิสินิตฺวา ิโตติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหา เนว วิสิเนติ น อุสฺสิเนติ วิสินิตฺวา ิโต, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
นนุ อรหา เนว วิธูเปติ น สนฺธูเปติ วิธูเปตฺวา ิโตติ? อามนฺตา. หฺจิ อรหา เนว วิธูเปติ น สนฺธูเปติ วิธูเปตฺวา ิโต, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปริหายติ อรหา อรหตฺตา’’ติ.
ปริหานิกถา นิฏฺิตา.