📜
๗. เอกจฺจํ อตฺถีติกถา
๑. อตีตาทิเอกจฺจกถา
๒๙๙. อตีตํ ¶ ¶ อตฺถีติ? เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ. เอกจฺจํ นิรุทฺธํ, เอกจฺจํ น นิรุทฺธํ; เอกจฺจํ วิคตํ, เอกจฺจํ อวิคตํ; เอกจฺจํ อตฺถงฺคตํ, เอกจฺจํ น อตฺถงฺคตํ; เอกจฺจํ อพฺภตฺถงฺคตํ, เอกจฺจํ น อพฺภตฺถงฺคตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตํ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา เอกจฺเจ อตฺถิ, เอกจฺเจ นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อตีตํ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา เอกจฺเจ อตฺถิ, เอกจฺเจ นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อตีตํ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปากา ธมฺมา เอกจฺเจ อตฺถิ เอกจฺเจ นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตํ ¶ เอกจฺจํ อตฺถิ เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. กึ อตฺถิ กึ นตฺถีติ? อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถิ; อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต นตฺถีติ. อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา ¶ . อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถีติ [อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา เต นตฺถีติ (ก.)]? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ ¶ …เป….
อตีตา อวิปากา [วิปกฺกวิปากา (สฺยา.), อวิปกฺกวิปากา (ก.)] ธมฺมา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปกฺกวิปากา [อวิปากา (สฺยา.)] ธมฺมา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. นนุ อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธาติ? อามนฺตา. หฺจิ อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต [ธมฺมา นิรุทฺธา เต (สฺยา. ก.)] อตฺถี’’ติ.
อตีตา ¶ อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปากา [อวิปกฺกวิปากา (สี. ก.)] ธมฺมา นิรุทฺธา – เต อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตา วิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตา อวิปากา [วิปกฺกวิปากา (สฺยา.), อวิปกฺกวิปากา (ก.)] ธมฺมา นิรุทฺธา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา อวิปกฺกวิปากา ¶ [อวิปากา (สฺยา.)] ธมฺมา นิรุทฺธา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา ¶ . อตีตา วิปกฺกวิปากา ¶ ธมฺมา นิรุทฺธา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อตีตา เอกเทสํ วิปกฺกวิปากา ธมฺมา เอกเทสํ อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา นิรุทฺธา – เต เอกจฺเจ อตฺถิ เอกจฺเจ นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถี’’ติ? อามนฺตา. นนุ อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา วิปจฺจิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา. หฺจิ อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา วิปจฺจิสฺสนฺติ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา – เต อตฺถี’’ติ.
อตีตา อวิปกฺกวิปากา ธมฺมา วิปจฺจิสฺสนฺตีติ กตฺวา เต อตฺถีติ? อามนฺตา. วิปจฺจิสฺสนฺตีติ กตฺวา ปจฺจุปฺปนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… วิปจฺจิสฺสนฺตีติ กตฺวา ปจฺจุปฺปนฺนาติ? อามนฺตา. ปจฺจุปฺปนฺนา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ กตฺวา เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
๒. อนาคตาทิเอกจฺจกถา
๓๐๐. อนาคตํ อตฺถีติ? เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ. เอกจฺจํ ชาตํ, เอกจฺจํ อชาตํ; เอกจฺจํ สฺชาตํ, เอกจฺจํ อสฺชาตํ; เอกจฺจํ นิพฺพตฺตํ, เอกจฺจํ อนิพฺพตฺตํ; เอกจฺจํ ปาตุภูตํ, เอกจฺจํ อปาตุภูตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคตํ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา ¶ อุปฺปาทิโน ธมฺมา เอกจฺเจ อตฺถิ, เอกจฺเจ นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อนาคตํ ¶ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา เอกจฺเจ อตฺถิ, เอกจฺเจ นตฺถีติ? น ¶ เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคตํ เอกจฺจํ อตฺถิ, เอกจฺจํ นตฺถีติ? อามนฺตา. กึ อตฺถิ, กึ นตฺถีติ? อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถิ; อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต นตฺถีติ. อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถีติ ¶ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. นนุ อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตาติ? อามนฺตา. หฺจิ อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถี’’ติ.
อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตา – เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตา – เต อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อนาคตา อนุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตา – เต นตฺถีติ? อามนฺตา. อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อชาตา – เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถี’’ติ? อามนฺตา. นนุ อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา ¶ . หฺจิ อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา – เต อตฺถี’’ติ.
อนาคตา อุปฺปาทิโน ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ กตฺวา เต อตฺถีติ? อามนฺตา. อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ ¶ กตฺวา ปจฺจุปฺปนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป… อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ กตฺวา ปจฺจุปฺปนฺนาติ? อามนฺตา. ปจฺจุปฺปนฺนา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ กตฺวา เต นตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป….
เอกจฺจํ อตฺถีติกถา นิฏฺิตา.