📜

๑๙. อตีตารมฺมณตฺติกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. ปฏิสนฺธิกฺขเณ อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. (๑)

. อนาคตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อนาคตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺธา. (๑)

. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺธา. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺธา. (๑)

อารมฺมณปจฺจยาทิ

. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… อธิปติปจฺจยา (อธิปติยา ปฏิสนฺธิ นตฺถิ)… อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา… สหชาตปจฺจยา… อฺมฺปจฺจยา… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา… ปุเรชาตปจฺจยา… อาเสวนปจฺจยา (ปุเรชาเตปิ อาเสวเนปิ ปฏิสนฺธิ นตฺถิ)… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา (วิปากํ อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ, ติสฺโสปิ ปฺหา ปริปุณฺณา. ปวตฺติปฏิสนฺธิ กาตพฺพา)… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ ตีณิ, อธิปติยา ตีณิ…เป… (สพฺพตฺถ ตีณิ), วิคเต ตีณิ, อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ …เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

. อนาคตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ อนาคตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

นอธิปติปจฺจโย

. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา (อนุโลมสหชาตสทิสํ).

นปุเรชาตปจฺจโย

๑๐. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อนาคตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป อนาคตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

นปจฺฉาชาตปจฺจยาทิ

๑๑. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปจฺฉาชาตปจฺจยา… นอาเสวนปจฺจยา (นอธิปติสทิสา)… นกมฺมปจฺจยา – อตีตารมฺมเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมณา เจตนา. (๑)

อนาคตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อนาคตารมฺมเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมณา เจตนา. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เจตนา. (๑)

นวิปากปจฺจโย

๑๒. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา…เป… (นวิปาเก ปฏิสนฺธิ นตฺถิ).

นฌานปจฺจโย

๑๓. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นฌานปจฺจยา – ปฺจวิฺาณสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

นมคฺคปจฺจโย

๑๔. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นมคฺคปจฺจยา – อเหตุกํ อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… (นเหตุสทิสา ติสฺโส ปฺหา, โมโห นตฺถิ ).

นวิปฺปยุตฺตปจฺจโย

๑๕. อตีตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป อตีตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อนาคตารมฺมณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป อนาคตารมฺมณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๑๖. นเหตุยา ตีณิ, นอธิปติยา นปุเรชาเต นปจฺฉาชาเต นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก ตีณิ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ทฺเว (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๑๗. เหตุปจฺจยา นอธิปติยา ตีณิ, นปุเรชาเต นปจฺฉาชาเต นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ทฺเว (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๑๘. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ ตีณิ…เป… (สพฺพตฺถ ตีณิ) อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียานุโลมํ.

ปฏิจฺจวาโร.

๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร

(สหชาตวาโรปิ ปจฺจยวาโรปิ นิสฺสยวาโรปิ สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ ปฏิจฺจวารสทิสา.)

๗. ปฺหาวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๑๙. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อตีตารมฺมณา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ อตีตารมฺมณา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตารมฺมณา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อารมฺมณปจฺจโย

๒๐. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อตีตํ วิฺาณฺจายตนํ ปจฺจเวกฺขติ, เนวสฺานาสฺายตนํ ปจฺจเวกฺขติ. อตีตารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ… ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ… ยถากมฺมูปคาณํ ปจฺจเวกฺขติ. อริยา อตีตารมฺมเณ ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ. อตีตารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ…เป… วิจิกิจฺฉา…เป… อุทฺธจฺจํ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. อตีตารมฺมณา อตีตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตํ วิฺาณฺจายตนํ ปจฺจเวกฺขติ, เนวสฺานาสฺายตนํ ปจฺจเวกฺขติ. อตีตารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ…เป… ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ…เป… ยถากมฺมูปคาณํ ปจฺจเวกฺขติ. อตีตารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. อตีตารมฺมณา อนาคตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยาเณน อตีตารมฺมณปจฺจุปฺปนฺนจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ. อตีตารมฺมณา ปจฺจุปฺปนฺนา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๑. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ…เป… อนาคตํสาณํ…เป… อนาคตารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. อนาคตารมฺมณา อนาคตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ… อนาคตํสาณํ…เป… อริยา อนาคตารมฺมเณ ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ. ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ. อนาคตารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ , อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. อนาคตารมฺมณา อตีตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยาเณน อนาคตารมฺมณปจฺจุปฺปนฺนจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ. อนาคตารมฺมณา ปจฺจุปฺปนฺนา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๒. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยาเณน ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณปจฺจุปฺปนฺนจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา ปจฺจุปฺปนฺนา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อตีตํ ทิพฺพํ จกฺขุํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ปจฺจเวกฺขติ, ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ ปจฺจเวกฺขติ. อริยา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ . ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ ; ตํ อารพฺภ อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา อตีตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตํ ทิพฺพํ จกฺขุํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ปจฺจเวกฺขติ, ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ…เป… ตํ อารพฺภ อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา อนาคตา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อธิปติปจฺจโย

๒๓. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – อตีตํ วิฺาณฺจายตนํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, เนวสฺานาสฺายตนํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. อตีตารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ…เป… ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ…เป… ยถากมฺมูปคาณํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. อตีตารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ . สหชาตาธิปติ – อตีตารมฺมณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – อนาคตํ วิฺาณฺจายตนํ ครุํ กตฺวา…เป… เนวสฺานาสฺายตนํ …เป… อตีตารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา…เป… เจโตปริยาณํ…เป… ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ…เป… ยถากมฺมูปคาณํ…เป… อตีตารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)

๒๔. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – อนาคตารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา…เป… เจโตปริยาณํ…เป… อนาคตํสาณํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. อนาคตารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – อนาคตารมฺมณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – อนาคตารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา…เป… เจโตปริยาณํ…เป… อนาคตํสาณํ ครุํ กตฺวา…เป… อนาคตารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)

๒๕. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – อตีตํ ทิพฺพํ จกฺขุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ อตีตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา…เป… เจโตปริยาณํ ครุํ กตฺวา…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ อตีเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา อตีตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – อนาคตํ ทิพฺพํ จกฺขุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ครุํ กตฺวา …เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ อนาคตํ อิทฺธิวิธาณํ ครุํ กตฺวา…เป… เจโตปริยาณํ ครุํ กตฺวา…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมเณ อนาคเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา อนาคตารมฺมโณ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๓)

อนนฺตรปจฺจโย

๒๖. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อตีตารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อตีตารมฺมณานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อตีตารมฺมณํ ภวงฺคํ อนาคตารมฺมณาย อาวชฺชนาย อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อตีตารมฺมณํ จุติจิตฺตํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ปฏิสนฺธิจิตฺตสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. อตีตารมฺมณํ ภวงฺคํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาย อาวชฺชนาย อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๗. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อนาคตารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อนาคตารมฺมณานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อนาคตารมฺมณํ อิทฺธิวิธาณํ อตีตารมฺมณสฺส วุฏฺานสฺส…เป… เจโตปริยาณํ อตีตารมฺมณสฺส วุฏฺานสฺส…เป… อนาคตํสาณํ อตีตารมฺมณสฺส วุฏฺานสฺส…เป… อนาคตารมฺมณา ขนฺธา อตีตารมฺมณสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

๒๘. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ปฏิสนฺธิจิตฺตํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ภวงฺคสฺส…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ภวงฺคํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ภวงฺคสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ปฏิสนฺธิจิตฺตํ อตีตารมฺมณสฺส ภวงฺคสฺส…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณํ ภวงฺคํ อตีตารมฺมณสฺส ภวงฺคสฺส…เป… ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา ขนฺธา อตีตารมฺมณสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สมนนฺตรปจฺจโย

๒๙. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย (อนนฺตรสทิสํ).

สหชาตปจฺจยาทิ

๓๐. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…(ตโยปิ ปจฺจยา ปฏิจฺจวารสทิสา).

อุปนิสฺสยปจฺจโย

๓๑. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อตีตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อตีตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อตีตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อนาคตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อตีตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๒. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อนาคตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อนาคตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อนาคตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อตีตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย , ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปกตูปนิสฺสโย – อนาคตารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๓. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อตีตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา อนิจฺจานุปสฺสนา, ทุกฺขานุปสฺสนา, อนตฺตานุปสฺสนา อนาคตารมฺมณาย อนิจฺจานุปสฺสนาย, ทุกฺขานุปสฺสนาย, อนตฺตานุปสฺสนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อาเสวนปจฺจโย

๓๔. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อตีตารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อตีตารมฺมณานํ ขนฺธานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อนาคตารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อนาคตารมฺมณานํ ขนฺธานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณานํ ขนฺธานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

กมฺมปจฺจโย

๓๕. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – อตีตารมฺมณา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. นานากฺขณิกา – อตีตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อตีตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อตีตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อนาคตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อตีตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๖. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – อนาคตารมฺมณา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อนาคตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อนาคตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อนาคตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อตีตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อนาคตารมฺมณา เจตนา วิปากานํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๗. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… นานากฺขณิกา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เจตนา วิปากานํ ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อตีตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณา เจตนา วิปากานํ อนาคตารมฺมณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

วิปากปจฺจยาทิ

๓๘. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๓๙. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา สตฺต, อนนฺตเร สตฺต, สมนนฺตเร สตฺต, สหชาเต อฺมฺเ นิสฺสเย ตีณิ, อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม นว, วิปาเก ตีณิ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สมฺปยุตฺเต ตีณิ, อตฺถิยา ตีณิ, นตฺถิยา สตฺต, วิคเต สตฺต, อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมํ.

ปจฺจนียุทฺธาโร

๔๐. อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อตีตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๔๑. อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อนาคตารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๔๒. ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อตีตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปจฺจุปฺปนฺนารมฺมโณ ธมฺโม อนาคตารมฺมณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๔๓. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร นว, นสมนนฺตเร นว (สํขิตฺตํ, สพฺพตฺถ นว), โนวิคเต นว, โนอวิคเต นว (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๔๔. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นอนนฺตเร นสมนนฺตเร นอุปนิสฺสเย นปุเรชาเต นปจฺฉาชาเต นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก ตีณิ (สพฺพตฺถ ตีณิ, สํขิตฺตํ), โนนตฺถิยา โนวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

๔๕. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา สตฺต, อนนฺตเร สตฺต, สมนนฺตเร สตฺต, สหชาเต ตีณิ, อฺมฺเ ตีณิ, นิสฺสเย ตีณิ, อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม นว, วิปาเก ตีณิ , อาหาเร อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สมฺปยุตฺเต อตฺถิยา ตีณิ, นตฺถิยา สตฺต, วิคเต สตฺต, อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียานุโลมํ.

ปฺหาวาโร.

อตีตารมฺมณตฺติกํ นิฏฺิตํ.