📜
๑๐. อาจยคามิตฺติกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑. อาจยคามึ ¶ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. (๑)
อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)
๒. อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)
๓. เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… ทฺเว มหาภูเต ปฏิจฺจ ทฺเว มหาภูตา; มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ. (๑)
อาจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อารมฺมณปจฺจโย
๔. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา. (๑)
อธิปติปจฺจโย
๕. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม… เอกํ (ปฏิสนฺธิ นตฺถิ); เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ อุปาทารูปํ. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อปจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อนนฺตรปจฺจยาทิ
๖. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ, อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา ¶ … สหชาตปจฺจยา (สพฺเพปิ มหาภูตา กาตพฺพา)… อฺมฺปจฺจยา (จิตฺตสมุฏฺานมฺปิ กฏตฺตารูปมฺปิ อุปาทารูปมฺปิ นตฺถิ)… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา… ปุเรชาตปจฺจยา… อาเสวนปจฺจยา… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… ¶ วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา….
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๗. เหตุยา นว, อารมฺมเณ ตีณิ, อธิปติยา นว, อนนฺตเร ตีณิ, สมนนฺตเร ตีณิ, สหชาเต นว, อฺมฺเ ตีณิ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย ตีณิ, ปุเรชาเต ตีณิ, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว, อินฺทฺริเย นว, ฌาเน นว, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต ตีณิ, วิปฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา ตีณิ, วิคเต ตีณิ, อวิคเต นว (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๘. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)
นอารมฺมณปจฺจโย
๙. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป…. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
นอธิปติปจฺจโย
๑๐. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ อปจยคามี อธิปติ. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ¶ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
นอนนฺตรปจฺจยาทิ
๑๑. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอนนฺตรปจฺจยา… นสมนนฺตรปจฺจยา… นอฺมฺปจฺจยา… นอุปนิสฺสยปจฺจยา… นปุเรชาตปจฺจยา (กุสลตฺติกสทิสา สตฺต ปฺหา)… นปจฺฉาชาตปจฺจยา.
นอาเสวนปจฺจโย
๑๒. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา (เอกา ปฺหา สพฺเพ มหาภูตา กาตพฺพา).
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
นกมฺมปจฺจโย
๑๓. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ อาจยคามี เจตนา. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ อปจยคามี เจตนา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ ปฏิจฺจ เนวาจยคามินาปจยคามี เจตนา; พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)
นวิปากปจฺจยาทิ
๑๔. อาจยคามึ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา (ปริปุณฺณํ ¶ , ปฏิสนฺธิ นตฺถิ)… นอาหารปจฺจยา… นอินฺทฺริยปจฺจยา… นฌานปจฺจยา… นมคฺคปจฺจยา… นสมฺปยุตฺตปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา (ตีณิ)… โนนตฺถิปจฺจยา… โนวิคตปจฺจยา.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๑๕. นเหตุยา ทฺเว, นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ฉ, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร ปฺจ, นอฺมฺเ ปฺจ, นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน สตฺต, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ) ¶ .
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๑๖. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ฉ, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร ปฺจ, นอฺมฺเ ปฺจ, นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต สตฺต ¶ , นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน สตฺต, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมปจฺจนียํ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๑๗. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ ทฺเว, อนนฺตเร ทฺเว, สมนนฺตเร ทฺเว, สหชาเต ทฺเว, อฺมฺเ นิสฺสเย อุปนิสฺสเย ปุเรชาเต อาเสวเน กมฺเม ทฺเว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ทฺเว, อินฺทฺริเย ทฺเว, ฌาเน ทฺเว, มคฺเค เอกํ, สมฺปยุตฺเต ทฺเว, วิปฺปยุตฺเต อตฺถิยา นตฺถิยา วิคเต อวิคเต ทฺเว (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียานุโลมํ.
ปฏิจฺจวาโร.
๒. สหชาตวาโร
(สหชาตวาโร ปฏิจฺจวารสทิโส.)
๓. ปจฺจยวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑๘. อาจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา. (๑)
อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม… ตีณิ.
๑๙. เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ ปจฺจยา…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปจยคามี ขนฺธา. (๓)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๔)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปจยคามี ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๕)
๒๐. อาจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ¶ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ¶ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม… ตีณิ.
อารมฺมณปจฺจโย
๒๑. อาจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา…เป…. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม… เอกํ.
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปจยคามี ขนฺธา. (๓)
อาจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อปจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อธิปติปจฺจโย
๒๒. อาจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม… ตีณิ.
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม… เอกํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา.
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม…เป… (อิธาปิ ฆฏนา เหตุสทิสา).
อนนฺตรปจฺจยาทิ
๒๓. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา… สหชาตปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม… ตีณิ.
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา…เป…. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา (สํขิตฺตํ, สพฺเพ ฆฏนา กาตพฺพา).
อฺมฺปจฺจยาทิ
๒๔. อปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อฺมฺปจฺจยา… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา… ปุเรชาตปจฺจยา… อาเสวนปจฺจยา… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๒๕. เหตุยา สตฺตรส, อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา สตฺตรส, อนนฺตเร สตฺต, สมนนฺตเร สตฺต, สหชาเต สตฺตรส, อฺมฺเ สตฺต, นิสฺสเย สตฺตรส, อุปนิสฺสเย สตฺต, ปุเรชาเต ¶ สตฺต, อาเสวเน ¶ สตฺต, กมฺเม สตฺตรส, วิปาเก เอกํ, อาหาเร สตฺตรส, อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สตฺตรส, สมฺปยุตฺเต สตฺต, วิปฺปยุตฺเต สตฺตรส, อตฺถิยา สตฺตรส, นตฺถิยา สตฺต, วิคเต สตฺต, อวิคเต สตฺตรส (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๒๖. อาจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… ¶ กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
นอารมฺมณปจฺจโย
๒๗. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา (สํขิตฺตํ. ปฏิจฺจวารสทิสํ).
นอธิปติปจฺจโย
๒๘. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา อปจยคามี อธิปติ. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา…เป… อสฺสตฺตานํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปจยคามี อธิปติ. (๓)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๔)
๒๙. อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ¶ นอธิปติปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)
อปจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา อปจยคามี อธิปติ. (๑)
นอนนฺตรปจฺจยาทิ
๓๐. นอนนฺตรปจฺจยา… นสมนนฺตรปจฺจยา… นอฺมฺปจฺจยา… นอุปนิสฺสยปจฺจยา… นปุเรชาตปจฺจยา (ปฏิจฺจวารสทิสา, สตฺต ปฺหา)… นปจฺฉาชาตปจฺจยา (ปริปุณฺณํ).
นอาเสวนปจฺจโย
๓๑. อาจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา… ตีณิ.
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อสฺสตฺตานํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
อาจยคามิฺจ ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อาจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)
นกมฺมปจฺจโย
๓๒. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา ¶ – อาจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา อาจยคามี เจตนา. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา อปจยคามี เจตนา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี เจตนา; พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี เจตนา. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อาจยคามี เจตนา. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปจยคามี เจตนา. (๓)
อาจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อาจยคามี ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา อาจยคามี เจตนา. (๑)
อปจยคามิฺจ เนวาจยคามินาปจยคามิฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – อปจยคามี ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา อปจยคามี เจตนา. (๑)
นวิปากปจฺจยาทิ
๓๓. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา (ปริปุณฺณํ กาตพฺพํ, ปฏิสนฺธิกฺขเณ นตฺถิ).
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาหารปจฺจยา – พาหิรํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป… นอินฺทฺริยปจฺจยา – พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป… มหาภูเต ปจฺจยา รูปชีวิตินฺทฺริยํ… นฌานปจฺจยา – ปฺจวิฺาณํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ…เป… นมคฺคปจฺจยา – อเหตุกา เนวาจยคามินาปจยคามี…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา เนวาจยคามินาปจยคามี…เป… นสมฺปยุตฺตปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา (ปฏิจฺจวารสทิสํ, ตีณิ)… โนนตฺถิปจฺจยา… โนวิคตปจฺจยา.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๓๔. นเหตุยา จตฺตาริ, นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทฺวาทส, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร นอฺมฺเ นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต สตฺตรส, นอาเสวเน เอกาทส, นกมฺเม สตฺต, นวิปาเก สตฺตรส, นอาหาเร นอินฺทฺริเย นฌาเน นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๓๕. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทฺวาทส, นอนนฺตเร ¶ นสมนนฺตเร นอฺมฺเ ¶ นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต ¶ สตฺตรส, นอาเสวเน เอกาทส, นกมฺเม สตฺต, นวิปาเก สตฺตรส, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมปจฺจนียํ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๓๖. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ จตฺตาริ, อนนฺตเร สมนนฺตเร สหชาเต อฺมฺเ นิสฺสเย อุปนิสฺสเย ปุเรชาเต อาเสวเน กมฺเม จตฺตาริ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ, อินฺทฺริเย ฌาเน จตฺตาริ, มคฺเค ตีณิ, สมฺปยุตฺเต วิปฺปยุตฺเต อตฺถิยา นตฺถิยา วิคเต จตฺตาริ, อวิคเต จตฺตาริ (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียานุโลมํ.
ปจฺจยวาโร.
๔. นิสฺสยวาโร
(นิสฺสยวาโร ปจฺจยวารสทิโส).
๕. สํสฏฺวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๓๗. อาจยคามึ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ สํสฏฺา ทฺเว ขนฺธา. (๑)
อปจยคามึ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ¶ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)
อารมฺมณปจฺจยาทิ
๓๘. อาจยคามึ ธมฺมํ สํสฏฺโ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… อธิปติปจฺจยา… อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา… สหชาตปจฺจยา… อฺมฺปจฺจยา… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา… ปุเรชาตปจฺจยา… อาเสวนปจฺจยา… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๓๙. เหตุยา ¶ ตีณิ, อารมฺมเณ อธิปติยา อนนฺตเร สมนนฺตเร สหชาเต อฺมฺเ นิสฺสเย อุปนิสฺสเย ปุเรชาเต อาเสวเน กมฺเม สพฺพตฺถ ตีณิ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สมฺปยุตฺเต วิปฺปยุตฺเต อตฺถิยา นตฺถิยา วิคเต อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๔๐. อาจยคามึ ธมฺมํ สํสฏฺโ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ สํสฏฺโ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ สํสฏฺโ เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)
นอธิปติปจฺจยาทิ
๔๑. อาจยคามึ ¶ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ อาจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา… นปุเรชาตปจฺจยา… นปจฺฉาชาตปจฺจยา… นอาเสวนปจฺจยา… อาจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป….
เนวาจยคามินาปจยคามึ ธมฺมํ สํสฏฺโ เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – เนวาจยคามินาปจยคามึ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… นกมฺมปจฺจยา… นวิปากปจฺจยา… นฌานปจฺจยา… นมคฺคปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๔๒. นเหตุยา ทฺเว, นอธิปติยา ตีณิ, นปุเรชาเต ตีณิ, นปจฺฉาชาเต ตีณิ, นอาเสวเน ทฺเว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก ตีณิ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
๔๓. เหตุปจฺจยา นอธิปติยา ตีณิ, นปุเรชาเต ตีณิ, นปจฺฉาชาเต ตีณิ, นอาเสวเน ทฺเว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมปจฺจนียํ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
๔๔. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ ทฺเว, อนนฺตเร สมนนฺตเร สหชาเต อฺมฺเ นิสฺสเย อุปนิสฺสเย ปุเรชาเต อาเสวเน กมฺเม ¶ ¶ สพฺพตฺถ ทฺเว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ทฺเว, อินฺทฺริเย ทฺเว, ฌาเน ทฺเว, มคฺเค เอกํ, สมฺปยุตฺเต ทฺเว, วิปฺปยุตฺเต อตฺถิยา นตฺถิยา วิคเต อวิคเต ทฺเว (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียานุโลมํ.
สํสฏฺวาโร.
๖. สมฺปยุตฺตวาโร
(สมฺปยุตฺตวาโร สํสฏฺวารสทิโส.)
๗. ปฺหาวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๔๕. อาจยคามี [อาจยคามิ (สี. สฺยา.) เอวมุปริปิ] ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เหตู จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ¶ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – เนวาจยคามินาปจยคามี เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ เนวาจยคามินาปจยคามี เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อารมฺมณปจฺจโย
๔๖. อาจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ. เสกฺขา ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ. เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา อาจยคามี ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ…เป… วิจิกิจฺฉา…เป… อุทฺธจฺจํ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, เจโตปริยาเณน อาจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติ, อากาสานฺจายตนกุสลํ วิฺาณฺจายตนกุสลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อากิฺจฺายตนกุสลํ เนวสฺานาสฺายตนกุสลสฺส…เป… อาจยคามี ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ ¶ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานาติ, อาจยคามี ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ; เจโตปริยาเณน อาจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ ¶ . เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา อาจยคามี ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, กุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติ, อาจยคามี ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, อกุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติ, อากาสานฺจายตนกุสลํ วิฺาณฺจายตนวิปากสฺส จ กิริยสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อากิฺจฺายตนกุสลํ เนวสฺานาสฺายตนวิปากสฺส จ กิริยสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อาจยคามี ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
๔๗. อปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เสกฺขา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, เจโตปริยาเณน อปจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส ¶ จิตฺตํ ชานนฺติ, อปจยคามี ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขติ ¶ , เจโตปริยาเณน อปจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อปจยคามี ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
๔๘. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา ผลํ ปจฺจเวกฺขติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขติ, นิพฺพานํ ผลสฺส อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อรหา จกฺขุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, โสตํ…เป… วตฺถุํ… เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน เนวาจยคามินาปจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนกิริยํ วิฺาณฺจายตนกิริยสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. อากิฺจฺายตนกิริยํ เนวสฺานาสฺายตนกิริยสฺส…เป… รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ¶ อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เสกฺขา ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ . เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา จกฺขุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. โสตํ…เป… วตฺถุํ… เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา…เป… อุทฺธจฺจํ…เป… โทมนสฺสํ…เป… ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสนฺติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณนฺติ, เจโตปริยาเณน ¶ เนวาจยคามินาปจยคามิจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติ, เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – นิพฺพานํ มคฺคสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อธิปติปจฺจโย
๔๙. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, อาจยคามี ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – อาจยคามี อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ¶ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ ¶ – อาจยคามี อธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – อาจยคามี อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๕๐. อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – อปจยคามี อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – เสกฺขา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ. (๒)
อปจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – อรหา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. สหชาตาธิปติ – อปจยคามี อธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – อปจยคามี ¶ อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๔)
๕๑. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – อรหา ผลํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, นิพฺพานํ ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – เนวาจยคามินาปจยคามี อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – เสกฺขา ผลํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. จกฺขุํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ…เป… วตฺถุํ… เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – นิพฺพานํ มคฺคสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อนนฺตรปจฺจโย
๕๒. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อาจยคามี ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ¶ อาจยคามีนํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส… อนุโลมํ โวทานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – โคตฺรภุ มคฺคสฺส… โวทานํ มคฺคสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี ขนฺธา วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. เสกฺขานํ อนุโลมํ ผลสมาปตฺติยา, นิโรธา วุฏฺหนฺตสฺส เนวสฺานาสฺายตนกุสลํ ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – มคฺโค ผลสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ เนวาจยคามินาปจยคามีนํ ¶ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. ภวงฺคํ อาวชฺชนาย… กิริยํ วุฏฺานสฺส… อรหโต อนุโลมํ ผลสมาปตฺติยา… นิโรธา วุฏฺหนฺตสฺส เนวสฺานาสฺายตนกิริยํ ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – อาวชฺชนา อาจยคามีนํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สมนนฺตรปจฺจยาทิ
๕๓. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย…เป… (อนนฺตรสทิสํ). (สหชาตปจฺจเย ปฏิจฺจวาเร สหชาตวารสทิสา นว ปฺหา. อฺมฺปจฺจเย ปฏิจฺจวาเร อฺมฺสทิสํ ตีณิ. นิสฺสยปจฺจเย ปจฺจยวาเร นิสฺสยวารสทิสํ. จตฺตาริปิ หิ วิสุํ ฆฏนา นตฺถิ. เตรส ปฺหา.)
อุปนิสฺสยปจฺจโย
๕๔. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อาจยคามึ สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ฌานํ…เป… วิปสฺสนํ…เป… อภิฺํ…เป… สมาปตฺตึ ¶ อุปฺปาเทติ, มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ, อาจยคามึ สีลํ… สุตํ… จาคํ… ปฺํ… ราคํ… โทสํ… โมหํ… มานํ… ทิฏฺึ… ปตฺถนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ. สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ฌานํ…เป… วิปสฺสนํ…เป… อภิฺํ…เป… สมาปตฺตึ…เป… ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ. อาจยคามี สทฺธา…เป… ปฺา, ราโค…เป… ปตฺถนา อาจยคามิยา สทฺธาย…เป… ปฺาย, ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมสฺส ฌานสฺส ปริกมฺมํ ปมสฺส ฌานสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. เนวสฺานาสฺายตนสฺส ปริกมฺมํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมํ ฌานํ ทุติยสฺส ฌานสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปมสฺส มคฺคสฺส ปริกมฺมํ ปมสฺส มคฺคสฺส…เป… จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส ปริกมฺมํ จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อาจยคามึ สทฺธํ อุปนิสฺสาย อตฺตานํ อาตาเปติ ปริตาเปติ ปริยิฏฺิมูลกํ ทุกฺขํ ปจฺจนุโภติ. อาจยคามึ สีลํ…เป… ปฺํ. ราคํ…เป… ปตฺถนํ อุปนิสฺสาย อตฺตานํ อาตาเปติ ปริตาเปติ ปริยิฏฺิมูลกํ ทุกฺขํ ปจฺจนุโภติ. อาจยคามี สทฺธา…เป… ปฺา. ราโค…เป… ปตฺถนา, กายิกสฺส สุขสฺส, กายิกสฺส ทุกฺขสฺส ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสลากุสลํ กมฺมํ วิปากสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๕๕. อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปกตูปนิสฺสโย – ปโม มคฺโค ทุติยสฺส มคฺคสฺส…เป… ตติโย มคฺโค จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – เสกฺขา มคฺคํ อุปนิสฺสาย อนุปฺปนฺนํ กุสลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทนฺติ, อุปฺปนฺนํ สมาปชฺชนฺติ ¶ , สงฺขาเร อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, มคฺโค เสกฺขานํ อตฺถปฺปฏิสมฺภิทาย…เป… ¶ ปฏิภานปฏิสมฺภิทาย านาานโกสลฺลสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อรหา มคฺคํ อุปนิสฺสาย อนุปฺปนฺนํ กิริยสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ, อุปฺปนฺนํ สมาปชฺชติ…เป… านาานโกสลฺลสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. มคฺโค ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๕๖. เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – กายิกํ สุขํ อุปนิสฺสาย อตฺตานํ อาตาเปติ ปริตาเปติ ปริยิฏฺิมูลกํ ทุกฺขํ ปจฺจนุโภติ. กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย อตฺตานํ อาตาเปติ ปริตาเปติ…เป… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุ… โภชนํ… เสนาสนํ กายิกสฺส สุขสฺส, กายิกสฺส ทุกฺขสฺส ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. อรหา กายิกํ สุขํ อุปนิสฺสาย อนุปฺปนฺนํ กิริยสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ…เป… วิปสฺสติ. กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย…เป… วิปสฺสติ. (๑)
เนวาจยคามีนาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป… ¶ . ปกตูปนิสฺสโย – กายิกํ สุขํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ, ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ. กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ, กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ อาจยคามิยา สทฺธาย…เป… ปฺาย, ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – กายิกํ สุขํ อุปนิสฺสาย มคฺคํ อุปฺปาเทติ. กายิกํ ทุกฺขํ ¶ …เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย มคฺคํ อุปฺปาเทติ, กายิกํ สุขํ, กายิกํ ทุกฺขํ…เป… เสนาสนํ มคฺคสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
ปุเรชาตปจฺจโย
๕๗. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – อรหา จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ ¶ กายวิฺาณสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ เนวาจยคามินาปจยคามีนํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ อาจยคามีนํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ อปจยคามีนํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
ปจฺฉาชาตปจฺจโย
๕๘. อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อาจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อปจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย.
อาเสวนปจฺจโย
๕๙. อาจยคามี ¶ ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อาจยคามี ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อาจยคามีนํ ขนฺธานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส… อนุโลมํ โวทานสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – โคตฺรภุ มคฺคสฺส… โวทานํ มคฺคสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ เนวาจยคามินาปจยคามีนํ ขนฺธานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
กมฺมปจฺจโย
๖๐. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – อาจยคามี เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อาจยคามี เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ¶ จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๖๑. อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อปจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ¶ ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – อปจยคามี เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อปจยคามี เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อปจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – เนวาจยคามินาปจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ เนวาจยคามินาปจยคามี เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
วิปากปจฺจโย
๖๒. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย – วิปาโก เนวาจยคามินาปจยคามี ¶ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาหารปจฺจยาทิ
๖๓. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย.
วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
๖๔. อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – อาจยคามี ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อาจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – อปจยคามี ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อปจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ . ขนฺธา วตฺถุสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ เนวาจยคามินาปจยคามีนํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส…เป…. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อาจยคามีนํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อปจยคามีนํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อตฺถิปจฺจยาทิ
๖๕. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป…. (๑)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – อาจยคามี ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อาจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – อาจยคามี เอโก ขนฺโธ ¶ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๓)
อปจยคามี ธมฺโม… ตีณิ (อาจยคามินเยน กาตพฺพํ).
๖๖. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาโต – เนวาจยคามินาปจยคามี เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป…. ปุเรชาตํ – อรหา จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ เนวาจยคามินาปจยคามีนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – เนวาจยคามินาปจยคามี ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. กพฬีกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสฺส…เป… รูปชีวิตินฺทฺริยํ กฏตฺตารูปานํ…เป…. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา จกฺขุํ อนิจฺจโต ¶ ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ; ตํ อารพฺภ ราโค…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, โสตํ…เป… วตฺถุํ ¶ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสนฺติ, อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ; ตํ อารพฺภ ราโค…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, วตฺถุ อาจยคามีนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อปจยคามีนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๖๗. อาจยคามี ¶ จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อาจยคามี เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๑)
อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – อาจยคามี ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อาจยคามี ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อาจยคามี ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อปจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อปจยคามิสฺส ¶ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย (ทฺเว กาตพฺพา ทสฺสิตนเยน), นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย, วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย, อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๖๘. เหตุยา สตฺต, อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา ทส, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต ¶ นว, อฺมฺเ ตีณิ, นิสฺสเย เตรส, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม สตฺต, วิปาเก เอกํ, อาหาเร สตฺต, อินฺทฺริเย สตฺต, ฌาเน สตฺต, มคฺเค สตฺต, สมฺปยุตฺเต ตีณิ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา เตรส, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต เตรส.
อนุโลมํ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
๖๙. อาจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อาจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อาจยคามี ¶ ธมฺโม อาจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๔)
๗๐. อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
อปจยคามี ¶ ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส จ เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๔)
๗๑. เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
เนวาจยคามินาปจยคามี ธมฺโม อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๒. อาจยคามี ¶ จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อาจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํ. (๑)
อาจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. (๒)
อปจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา อปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํ. (๑)
อปจยคามี จ เนวาจยคามินาปจยคามี จ ธมฺมา เนวาจยคามินาปจยคามิสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. (๒)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๗๓. นเหตุยา ¶ ปนฺนรส, นอารมฺมเณ นอธิปติยา นอนนฺตเร นสมนนฺตเร ปนฺนรส, นสหชาเต เอกาทส, นอฺมฺเ เอกาทส, นนิสฺสเย เอกาทส, นอุปนิสฺสเย จุทฺทส, นปุเรชาเต เตรส, นปจฺฉาชาเต ปนฺนรส, นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก นอาหาเร นอินฺทฺริเย นฌาเน นมคฺเค ปนฺนรส, นสมฺปยุตฺเต เอกาทส, นวิปฺปยุตฺเต นว, โนอตฺถิยา นว, โนนตฺถิยา ปนฺนรส, โนวิคเต ปนฺนรส, โนอวิคเต นว (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๗๔. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ สตฺต, นอธิปติยา นอนนฺตเร นสมนนฺตเร ¶ สตฺต, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย สตฺต, นปุเรชาเต นปจฺฉาชาเต นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก นอาหาเร นอินฺทฺริเย นฌาเน นมคฺเค สตฺต, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา สตฺต, โนวิคเต สตฺต (เอวํ คเณตพฺพํ).
อนุโลมปจฺจนียํ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๗๕. นเหตุปจฺจยา ¶ ¶ อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา ทส, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต นว, อฺมฺเ ตีณิ, นิสฺสเย เตรส, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม สตฺต, วิปาเก เอกํ, อาหาเร สตฺต, อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สตฺต, สมฺปยุตฺเต ตีณิ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา เตรส, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต เตรส (เอวํ คเณตพฺพํ).
ปจฺจนียานุโลมํ.
อาจยคามิตฺติกํ นิฏฺิตํ.