📜

๑๒. ปริตฺตตฺติกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… ทฺเว มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ…เป…. (๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

อารมฺมณปจฺจโย

. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา. (๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อธิปติปจฺจโย

. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ…เป… เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ อุปาทารูปํ. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อธิปติปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อธิปติปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

อนนฺตรปจฺจยาทิ

. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา… สหชาตปจฺจยา (สพฺเพปิ มหาภูตา กาตพฺพา)… อฺมฺปจฺจยา… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา … ปุเรชาตปจฺจยา (ติสฺโส ปฺหา กาตพฺพา)… อาเสวนปจฺจยา (ติสฺโส ปฺหา กาตพฺพา)… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา (เตรส ปฺหา)… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา,… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

. เหตุยา เตรส, อารมฺมเณ ปฺจ, อธิปติยา นว, อนนฺตเร ปฺจ, สมนนฺตเร ปฺจ, สหชาเต เตรส, อฺมฺเ สตฺต, นิสฺสเย เตรส, อุปนิสฺสเย ปฺจ, ปุเรชาเต ตีณิ, อาเสวเน ตีณิ, กมฺเม เตรส, วิปาเก เตรส, อาหาเร อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค เตรส, สมฺปยุตฺเต ปฺจ, วิปฺปยุตฺเต เตรส, อตฺถิยา เตรส, นตฺถิยา ปฺจ, วิคเต ปฺจ, อวิคเต เตรส.

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๑๐. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

นอารมฺมณปจฺจโย

๑๑. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – ปริตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปริตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ, ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๑)

นอธิปติปจฺจโย

๑๒. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ…เป…. (๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

๑๓. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ มหคฺคตาธิปติ, วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๓)

๑๔. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อปฺปมาณาธิปติ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

นอนนฺตรปจฺจยาทิ

๑๕. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอนนฺตรปจฺจยา… นสมนนฺตรปจฺจยา… นอฺมฺปจฺจยา… นอุปนิสฺสยปจฺจยา.

นปุเรชาตปจฺจโย

๑๖. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปริตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (สพฺเพ มหาภูตา วิตฺถาเรตพฺพา, อรูเป ปริตฺตมูลเก ติสฺโส ปฺหา).

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นปุเรชาตปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๑๗. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ.(๒)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นปุเรชาตปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

นปจฺฉาชาตปจฺจยาทิ

๑๘. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปจฺฉาชาตปจฺจยา… นอาเสวนปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป….(๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ มหคฺคตา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

๑๙. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป…. (๑) มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป…. (๓)

๒๐. อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทฺเว ขนฺธา. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป…. (๓)

๒๑. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอาเสวนปจฺจยา – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ. (๓)

นกมฺมปจฺจโย

๒๒. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – ปริตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ ปริตฺตา เจตนา. พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ มหคฺคตา เจตนา. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – กุสเล อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อปฺปมาณา เจตนา. (๑)

นวิปากปจฺจโย

๒๓. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ อุปาทารูปํ; พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นวิปากปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – กุสลํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – กุสเล อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นวิปากปจฺจยา – กุสลํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – กุสเล อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

นอาหารปจฺจยาทิ

๒๔. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาหารปจฺจยา – พาหิรํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ (วิตฺถาเรตพฺพํ)… นอินฺทฺริยปจฺจยา – พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ รูปชีวิตินฺทฺริยํ, นฌานปจฺจยา – ปฺจวิฺาณสหคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… พาหิรํ…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ …เป… (สพฺเพ มหาภูตา กาตพฺพา), นมคฺคปจฺจยา – อเหตุกํ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ เอกํ…เป… (สพฺเพ มหาภูตา กาตพฺพา) นสมฺปยุตฺตปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺานํ… อุตุสมุฏฺานํ… อสฺสตฺตานํ…เป….

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ…เป… โนนตฺถิปจฺจยา… โนวิคตปจฺจยา.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๒๕. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทส, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร ปฺจ, นอฺมฺเ นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต ทฺวาทส, นปจฺฉาชาเต เตรส, นอาเสวเน เตรส, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย นฌาเน นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

๒๖. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทส, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร นอฺมฺเ นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต ทฺวาทส, นปจฺฉาชาเต เตรส, นอาเสวเน เตรส, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๒๗. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร เอกํ…เป… วิคเต เอกํ, อวิคเต เอกํ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียานุโลมํ.

ปฏิจฺจวาโร.

๒. สหชาตวาโร

(สหชาตวาโรปิ ปฏิจฺจวารสทิโส.)

๓. ปจฺจยวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๒๘. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ ปจฺจยา…เป… อุปาทารูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา ปริตฺตา ขนฺธา. (๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตา ขนฺธา. ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปฺปมาณา ขนฺธา. (๓)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปฺปมาณา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๔)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตา ขนฺธา. (๕)

๒๙. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ…เป…. (๓)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาเณ… ตีณิ.

๓๐. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๓)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิสนฺธิกฺขเณ ตีณิปิ กาตพฺพา).

อารมฺมณปจฺจยาทิ

๓๑. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา ปริตฺตา ขนฺธา (อวเสสา ฉ ปฺหา เหตุปจฺจยสทิสา สตฺต กาตพฺพา), อธิปติปจฺจยา (ปฏิสนฺธิ นตฺถิ, สตฺตรส ปฺหา ปริปุณฺณา), อนนฺตรปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๓๒. เหตุยา สตฺตรส, อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา สตฺตรส, อนนฺตเร สตฺต, สมนนฺตเร สตฺต, สหชาเต สตฺตรส, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย สตฺตรส, อุปนิสฺสเย สตฺต, ปุเรชาเต สตฺต, อาเสวเน สตฺต, กมฺเม สตฺตรส, วิปาเก สตฺตรส, อาหาเร สตฺตรส, อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สตฺตรส, สมฺปยุตฺเต สตฺต, วิปฺปยุตฺเต สตฺตรส, อตฺถิยา สตฺตรส, นตฺถิยา สตฺต, วิคเต สตฺต, อวิคเต สตฺตรส (เอวํ คเณตพฺพํ)

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๓๓. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ…เป… จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา ปริตฺตา ขนฺธา, วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

นอารมฺมณปจฺจโย

๓๔. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา (ปฏิจฺจวารสทิสํ. ปฺจ).

นอธิปติปจฺจโย

๓๕. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ๕๓อสฺสตฺตานํ…เป… จกฺขายตนํ…เป… กายายตนํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา ปริตฺตา ขนฺธา. (๑)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตาธิปติ, วตฺถุํ ปจฺจยา วิปากา มหคฺคตา ขนฺธา. ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปจฺจยา มหคฺคตา ขนฺธา. (๒)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อปฺปมาณาธิปติ. (๓)

ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา วิปากา มหคฺคตา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๔)

๓๖. มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ ปจฺจยา มหคฺคตาธิปติ, วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๒)

มหคฺคตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๓)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ ปจฺจยา อปฺปมาณาธิปติ. (๑)

๓๗. ปริตฺตฺจ อปฺปมาณฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา อปฺปมาณาธิปติ. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา มหคฺคตาธิปติ, วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๒)

ปริตฺตฺจ มหคฺคตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ นอธิปติปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วิปาเก มหคฺคเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา กฏตฺตารูปํ. (๓)

นอนนฺตรปจฺจยาทิ

๓๘. ปริตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอนนฺตรปจฺจยา… นสมนนฺตรปจฺจยา… นอฺมฺปจฺจยา… นอุปนิสฺสยปจฺจยา… นปุเรชาตปจฺจยา… (ปฏิจฺจวารสทิสา ทฺวาทส ปฺหา) นปจฺฉาชาตปจฺจยา… นอาเสวนปจฺจยา… (ปริปุณฺณํ, วิปาโกติ นิทฺทิสิตพฺพํ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ วิปาโกติ น กาตพฺพํ) นกมฺมปจฺจยา… นวิปากปจฺจยา… (ปฏิสนฺธิวิปาโกปิ นตฺถิ) นอาหารปจฺจยา… นอินฺทฺริยปจฺจยา… นฌานปจฺจยา… นมคฺคปจฺจยา… นสมฺปยุตฺตปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา… โนนตฺถิปจฺจยา… โนวิคตปจฺจยา.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๓๙. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทฺวาทส, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร นอฺมฺเ นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต ทฺวาทส, นปจฺฉาชาเต สตฺตรส, นอาเสวเน สตฺตรส, นกมฺเม สตฺต, นวิปาเก สตฺตรส, นอาหาเร นอินฺทฺริเย นฌาเน นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

๔๐. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ปฺจ, นอธิปติยา ทฺวาทส, นอนนฺตเร ปฺจ, นสมนนฺตเร ปฺจ, นอฺมฺเ ปฺจ, นอุปนิสฺสเย ปฺจ, นปุเรชาเต ทฺวาทส, นปจฺฉาชาเต สตฺตรส, นอาเสวเน สตฺตรส, นกมฺเม สตฺต, นวิปาเก สตฺตรส, นสมฺปยุตฺเต ปฺจ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ปฺจ, โนวิคเต ปฺจ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๔๑. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร สมนนฺตเร สหชาเต…เป… วิคเต อวิคเต เอกํ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียานุโลมํ.

ปจฺจยวาโร.

๔. นิสฺสยวาโร

(นิสฺสยวาโร ปจฺจยวารสทิโส.)

๕. สํสฏฺวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๔๒. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อารมฺมณปจฺจยาทิ

๔๓. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… อธิปติปจฺจยา (ปฏิสนฺธิ นตฺถิ)… อนนฺตรปจฺจยา… สมนนฺตรปจฺจยา… สหชาตปจฺจยา… อฺมฺปจฺจยา… นิสฺสยปจฺจยา… อุปนิสฺสยปจฺจยา… ปุเรชาตปจฺจยา (ปฏิสนฺธิ นตฺถิ)… อาเสวนปจฺจยา(วิปาโกปิ ปฏิสนฺธิปิ นตฺถิ)… กมฺมปจฺจยา… วิปากปจฺจยา… อาหารปจฺจยา… อินฺทฺริยปจฺจยา… ฌานปจฺจยา… มคฺคปจฺจยา… สมฺปยุตฺตปจฺจยา… วิปฺปยุตฺตปจฺจยา… อตฺถิปจฺจยา… นตฺถิปจฺจยา… วิคตปจฺจยา… อวิคตปจฺจยา.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๔๔. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ ตีณิ, อธิปติยา ตีณิ…เป… อวิคเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๔๕. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ สํสฏฺโ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

นอธิปติปจฺจโย

๔๖. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ สํสฏฺา มหคฺคตา อธิปติ, วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา – อปฺปมาเณ ขนฺเธ สํสฏฺา อปฺปมาณา อธิปติ. (๑)

นปุเรชาตปจฺจโย

๔๗. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

นปจฺฉาชาต-นอาเสวนปจฺจยา

๔๘. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปจฺฉาชาตปจฺจยา… นอาเสวนปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… . (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอาเสวนปจฺจยา – วิปากํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

นกมฺมปจฺจโย

๔๙. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – ปริตฺเต ขนฺเธ สํสฏฺา ปริตฺตา เจตนา. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – มหคฺคเต ขนฺเธ สํสฏฺา มหคฺคตา เจตนา. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นกมฺมปจฺจยา – กุสเล อปฺปมาเณ ขนฺเธ สํสฏฺา อปฺปมาณา เจตนา. (๑)

นวิปากปจฺจโย

๕๐. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปากปจฺจยา – กุสลํ อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

นฌานปจฺจยาทิ

๕๑. ปริตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ ปริตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นฌานปจฺจยา… นมคฺคปจฺจยา… นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป ปริตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

มหคฺคตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ มหคฺคโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป มหคฺคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

อปฺปมาณํ ธมฺมํ สํสฏฺโ อปฺปมาโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา – อรูเป อปฺปมาณํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป…. (๑)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๕๒. นเหตุยา เอกํ, นอธิปติยา ตีณิ, นปุเรชาเต ตีณิ, นปจฺฉาชาเต ตีณิ, นอาเสวเน ตีณิ, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก ตีณิ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

๕๓. เหตุปจฺจยา นอธิปติยา ตีณิ, นปุเรชาเต นปจฺฉาชาเต นอาเสวเน นกมฺเม นวิปาเก นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ (เอวํ คณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๕๔. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร เอกํ…เป… อวิคเต เอก (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียานุโลมํ.

สํสฏฺวาโร.

๖. สมฺปยุตฺตวาโร

(สมฺปยุตฺตวาโร สํสฏฺวารสทิโส).

๗. ปฺหาวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๕๕. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (ปวตฺติปฏิสนฺธิ กาตพฺพา).

อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

อารมฺมณปจฺจโย

๕๖. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ, อริยา โคตฺรภุํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ. จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ… ปริตฺเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสนฺติ อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ …เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน ปริตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ. ปริตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส ยถากมฺมูปคาณสฺส อนาคตํสาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

๕๗. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยาเณน มหคฺคตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย . มหคฺคตา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส ยถากมฺมูปคาณสฺส อนาคตํสาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ปมํ ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ…เป… เนวสฺานาสฺายตนํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ จกฺขุํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ปจฺจเวกฺขติ, อิทฺธิวิธาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยาณํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณํ ปจฺจเวกฺขติ, ยถากมฺมูปคาณํ ปจฺจเวกฺขติ, อนาคตํสาณํ ปจฺจเวกฺขติ. มหคฺคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… วิปฺปสฺสติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)

๕๘. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – นิพฺพานํ มคฺคสฺส, ผลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา เจโตปริยาเณน อปฺปมาณจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติ, อปฺปมาณา ขนฺธา เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อธิปติปจฺจโย

๕๙. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. เสกฺขา โคตฺรภุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ. จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ… ปริตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – ปริตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ปมํ ฌานํ ครุํ กตฺวา…เป… เนวสฺานาสฺายตนํ…เป… ทิพฺพํ จกฺขุํ…เป… อนาคตํสาณํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ. มหคฺคเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ… ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๖๐. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – นิพฺพานํ มคฺคสฺส… ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – อปฺปมาณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย . สหชาตาธิปติ – อปฺปมาณาธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – อปฺปมาณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อนนฺตรปจฺจโย

๖๑. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปริตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส… อนุโลมํ โวทานสฺส… อาวชฺชนา ปริตฺตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺตํ จุติจิตฺตํ มหคฺคตสฺส อุปปตฺติจิตฺตสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. ปริตฺตา ขนฺธา มหคฺคตสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมสฺส ฌานสฺส ปริกมฺมํ…เป… เนวสฺานาสฺายตนสฺส ปริกมฺมํ…เป… ทิพฺพสฺส จกฺขุสฺส ปริกมฺมํ…เป… อนาคตํสาณสฺส ปริกมฺมํ อนาคตํสาณสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – โคตฺรภุ มคฺคสฺส… โวทานํ มคฺคสฺส… อนุโลมํ ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๖๒. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา มหคฺคตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคตํ จุติจิตฺตํ ปริตฺตสฺส อุปปตฺติจิตฺตสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. มหคฺคตํ ภวงฺคํ อาวชฺชนาย อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. มหคฺคตา ขนฺธา ปริตฺตสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – เนวสฺานาสฺายตนํ นิโรธา วุฏฺหนฺตสฺส ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๖๓. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อปฺปมาณา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. มคฺโค ผลสฺส… ผลํ ผลสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ผลํ ปริตฺตสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ผลํ มหคฺคตสฺส วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

(สมนนฺตรปจฺจยํ อนนฺตรปจฺจยสทิสํ.)

สหชาตปจฺจโย

๖๔. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส, วตฺถุ ขนฺธานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ…เป…. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

๖๕. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๓)

๖๖. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)

๖๗. ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ กฏตฺตารูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๒)

อฺมฺปจฺจโย

๖๘. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส…เป… วตฺถุ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ…เป…. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา วตฺถุสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ วตฺถุสฺส จ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)

อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)

นิสฺสยปจฺจโย

๖๙. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส…เป… วตฺถุ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป… จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส… วตฺถุ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – วตฺถุ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๐. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๓)

๗๑. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)

ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๒)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ กฏตฺตารูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๒)

อุปนิสฺสยปจฺจโย

๗๒. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปริตฺตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ สมาทิยติ, อุโปสถกมฺมํ กโรติ, วิปสฺสนํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ, ปริตฺตํ สีลํ…เป… ปฺํ… ราคํ…เป… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ…เป… อุโปสถํ…เป… วิปสฺสนํ อุปฺปาเทติ, ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ. ปริตฺตา สทฺธา…เป… ปฺา, ราโค…เป… ปตฺถนา, กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ ปริตฺตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย , ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย, กายิกสฺส สุขสฺส, กายิกสฺส ทุกฺขสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. กุสลากุสลํ กมฺมํ วิปากสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปาณาติปาโต ปาณาติปาตสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ กาตพฺพํ). มาตุฆาติกมฺมํ มาตุฆาติกมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ กาตพฺพํ กุสลตฺติกสทิสํ). (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ปริตฺตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. ปริตฺตํ สีลํ…เป… ปฺํ… ราคํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. ปริตฺตา สทฺธา…เป… เสนาสนํ มหคฺคตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมสฺส ฌานสฺส ปริกมฺมํ…เป… เนวสฺานาสฺายตนสฺส ปริกมฺมํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ทิพฺพสฺส จกฺขุสฺส ปริกมฺมํ…เป… อนาคตํสาณสฺส ปริกมฺมํ…เป…. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย ปริตฺตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. ปริตฺตํ สีลํ…เป… ปฺํ… ราคํ…เป… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. ปริตฺตา สทฺธา…เป… เสนาสนํ อปฺปมาณาย สทฺธาย…เป… ปฺาย, มคฺคสฺส ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมสฺส มคฺคสฺส ปริกมฺมํ ปมสฺส มคฺคสฺส…เป… จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส ปริกมฺมํ จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๓. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – มหคฺคตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. มหคฺคตํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. มหคฺคตา สทฺธา…เป… ปฺา มหคฺคตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปมํ ฌานํ ทุติยสฺส ฌานสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – มหคฺคตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ สมาทิยติ, อุโปสถกมฺมํ กโรติ, วิปสฺสนํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ, มหคฺคตํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… วิปสฺสนํ อุปฺปาเทติ…เป… มหคฺคตา สทฺธา…เป… ปฺา ปริตฺตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย…เป… กายิกสฺส สุขสฺส, กายิกสฺส ทุกฺขสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – มหคฺคตํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ . มหคฺคตํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. มหคฺคตา สทฺธา…เป… ปฺา อปฺปมาณาย สทฺธาย…เป… ปฺาย มคฺคสฺส ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๔. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อปฺปมาณํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. อปฺปมาณํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย อปฺปมาณํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, มคฺคํ อุปฺปาเทติ, ผลสมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. อปฺปมาณา สทฺธา…เป… ปฺา อปฺปมาณาย สทฺธาย…เป… ปฺาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ปโม มคฺโค ทุติยสฺส มคฺคสฺส…เป… ตติโย มคฺโค จตุตฺถสฺส มคฺคสฺส… มคฺโค ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อปฺปมาณํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ… วิปสฺสนํ อุปฺปาเทติ. อปฺปมาณํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ, สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ… วิปสฺสนํ… อปฺปมาณา สทฺธา…เป… ปฺา ปริตฺตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย…เป… กายิกสฺส สุขสฺส, กายิกสฺส ทุกฺขสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. ผลสมาปตฺติ กายิกสฺส สุขสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. อริยา มคฺคํ อุปนิสฺสาย สงฺขาเร อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสนฺติ, มคฺโค อริยานํ อตฺถปฺปฏิสมฺภิทาย…เป… ปฏิภานปฺปฏิสมฺภิทาย… านาานโกสลฺลสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อปฺปมาณํ สทฺธํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ, อปฺปมาณํ สีลํ…เป… ปฺํ อุปนิสฺสาย มหคฺคตํ ฌานํ อุปฺปาเทติ, อภิฺํ อุปฺปาเทติ, สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ. อปฺปมาณา สทฺธา…เป… ปฺา มหคฺคตาย สทฺธาย…เป… ปฺาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย, อริยา มคฺคํ อุปนิสฺสาย อนุปฺปนฺนํ สมาปตฺตึ อุปฺปาเทนฺติ, อุปฺปนฺนํ สมาปชฺชนฺติ. (๓)

ปุเรชาตปจฺจโย

๗๕. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. โสตํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส… วตฺถุ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

ปจฺฉาชาตปจฺจโย

๗๖. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา ปริตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา มหคฺคตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อปฺปมาณา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อาเสวนปจฺจโย

๗๗. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ปริตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ…เป… อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส, อนุโลมํ โวทานสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปมสฺส ฌานสฺส ปริกมฺมํ ตสฺเสว [ปมสฺส ฌานสฺส (?)] อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… เนวสฺานาสฺายตนสฺส ปริกมฺมํ ตสฺเสว [เนวสฺานาสฺายตนสฺส (?) อฺเสุ ติเกสุ โอโลเกตพฺพํ] อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. ทิพฺพสฺส จกฺขุสฺส ปริกมฺมํ…เป… อนาคตํสาณสฺส ปริกมฺมํ อนาคตํสาณสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – โคตฺรภุ มคฺคสฺส… โวทานํ มคฺคสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา มหคฺคตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ…เป… อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

กมฺมปจฺจโย

๗๘. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – ปริตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปริตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – ปริตฺตา เจตนา วิปากานํ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – มหคฺคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – มหคฺคตา เจตนา วิปากานํ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – มหคฺคตา เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา เจตนา กฏตฺตารูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – มหคฺคตา เจตนา กฏตฺตารูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – มหคฺคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – มหคฺคตา เจตนา วิปากานํ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๙. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – อปฺปมาณา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – อปฺปมาณา เจตนา วิปากานํ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย . (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาณา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

วิปากปจฺจโย

๘๐. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย – วิปาโก ปริตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… (ติสฺโส ปฺหา, ปวตฺติปฏิสนฺธิ กาตพฺพา). (๓)

อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (ปวตฺติเมว).

อาหารปจฺจยาทิ

๘๑. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – ปริตฺตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ ปริตฺตา ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ขนฺธา วตฺถุสฺส…เป… วตฺถุ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – ปริตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาตํ – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๒. มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ปจฺฉาชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย . (๑)

อตฺถิปจฺจโย

๘๓. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาโต – ปริตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺธา วตฺถุสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. วตฺถุ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; เอกํ มหาภูตํ…เป… อสฺสตฺตานํ…เป…. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ ปริตฺตานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – ปริตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. กพฬีกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. รูปชีวิตินฺทฺริยํ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาตํ – ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, วตฺถุ มหคฺคตานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อปฺปมาณานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๔. มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๓)

๘๕. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ…เป…. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)

๘๖. ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อปฺปมาณา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อปฺปมาโณ เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๒)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – มหคฺคตา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ มหคฺคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ วตฺถุ จ…เป… นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๘๗. เหตุยา สตฺต, อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา สตฺต, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต เอกาทส, อฺมฺเ สตฺต, นิสฺสเย เตรส, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน จตฺตาริ, กมฺเม สตฺต, วิปาเก อาหาเร อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สตฺต, สมฺปยุตฺเต ตีณิ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา เตรส, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต เตรส (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมํ.

ปจฺจนียุทฺธาโร

๘๘. ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

ปริตฺโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย … อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

มหคฺคโต ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๔)

๘๙. อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

อปฺปมาโณ ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ อปฺปมาณสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๔)

ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. (๑)

ปริตฺโต จ อปฺปมาโณ จ ธมฺมา อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํ. (๒)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. (๑)

ปริตฺโต จ มหคฺคโต จ ธมฺมา มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํ. (๒)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๙๐. นเหตุยา ปนฺนรส, นอารมฺมเณ ปนฺนรส, นอธิปติยา นอนนฺตเร นสมนนฺตเร ปนฺนรส, นสหชาเต ทฺวาทส, นอฺมฺเ ทฺวาทส, นนิสฺสเย ทฺวาทส, นอุปนิสฺสเย จุทฺทส, นปุเรชาเต จุทฺทส, นปจฺฉาชาเต ปนฺนรส, นอาเสวเน ปนฺนรส…เป… นมคฺเค ปนฺนรส, นสมฺปยุตฺเต ทฺวาทส, นวิปฺปยุตฺเต ทส, โนอตฺถิยา ทส, โนนตฺถิยา ปนฺนรส, โนวิคเต ปนฺนรส, โนอวิคเต ทส (เอวํ คเณตพฺพํ).

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๙๑. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ สตฺต, นอธิปติยา นอนนฺตเร นสมนนฺตเร สตฺต, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย สตฺต, นปุเรชาเต สตฺต…เป… นมคฺเค สตฺต, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา สตฺต, โนวิคเต สตฺต (เอวํ คเณตพฺพํ).

อนุโลมปจฺจนียํ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

๙๒. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ สตฺต, อธิปติยา สตฺต, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต เอกาทส, อฺมฺเ สตฺต, นิสฺสเย เตรส, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน จตฺตาริ, กมฺเม สตฺต…เป… มคฺเค สตฺต, สมฺปยุตฺเต ตีณิ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา เตรส, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต เตรส.

ปจฺจนียานุโลมํ.

ปริตฺตตฺติกํ นิฏฺิตํ.