📜

๔. สฺโชนโคจฺฉกํ

๒๐. สฺโชนทุกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

. สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ สีลพฺพตปรามาสสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ มานสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ อิสฺสาสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ มจฺฉริยสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, มานสฺโชนํ ปฏิจฺจ ภวราคสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ภวราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)

สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)

สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)

. โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ. (๑)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา. (๒)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

. สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๑)

สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (๒)

สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)

(อารมฺมณปจฺจเย รูปํ นตฺถิ. อธิปติปจฺจโย เหตุสทิโส, วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ นตฺถิ.) อนนฺตรปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

. สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา). (๑)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๒)

สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๓)

(สํขิตฺตํ. อาสวโคจฺฉกสทิสํ. นอารมฺมณาปิ สพฺเพ อุทฺธริตพฺพา.)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

. นเหตุยา จตฺตาริ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว , นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต นว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ สพฺพํ คเณตพฺพํ).

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ จตฺตาริ (สพฺพตฺถ จตฺตาริ) วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ…เป… มคฺเค ตีณิ, สมฺปยุตฺเต จตฺตาริ…เป… อวิคเต จตฺตาริ.

ปจฺจนียานุโลมํ.

๒. สหชาตวาโร

. สฺโชนํ ธมฺมํ สหชาโต สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (ปฏิจฺจวารสทิสํ).

๓. ปจฺจยวาโร

๑-๔. ปจฺจยานุโลมาทิ

เหตุปจฺจโย

๑๐. สฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสํ).

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป… มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, กฏตฺตารูปํ, อุปาทารูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา โนสฺโชนา ขนฺธา. (๑)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชเน ขนฺเธ ปจฺจยา สฺโชนา, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา. (๒)

โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา สฺโชนฺจ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา. (๓)

๑๑. สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ) (๑)

สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (จกฺกํ). สฺโชเน จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา โนสฺโชนา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ…เป… (จกฺกํ). กามราคสฺโชนฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ. สํขิตฺตํ). (๓)

๑๒. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ…เป… อวิคเต นว.

๑๓. นเหตุยา จตฺตาริ (ยตฺถ ยตฺถ วตฺถุ ลพฺภติ, ตตฺถ ตตฺถ นินฺเนตพฺพํ), นอารมฺมเณ ตีณิ…เป… โนวิคเต ตีณิ.

๔. นิสฺสยวาโร

(เอวํ อิตเรปิ ทฺเว คณนา จ นิสฺสยวาโร จ กาตพฺโพ.)

๕. สํสฏฺวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

เหตุปจฺจโย

๑๔. สฺโชนํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ สํสฏฺํ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (เอวํ นว ปฺหา. อรูปาเยว กาตพฺพา).

๖. สมฺปยุตฺตวาโร

(สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ เอวํ กาตพฺพา.)

๗. ปฺหาวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๑๕. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ สฺโชนานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ สฺโชนานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๖. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนสฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

อารมฺมณปจฺจโย

๑๗. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ โนสฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๑๘. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ…เป… นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา โนสฺโชเน ปหีเน กิเลเส…เป… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป… ปุพฺเพ…เป… จกฺขุํ …เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน โนสฺโชนจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส…เป… รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… โนสฺโชนา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส , อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารพฺภเยว กาตพฺพา).

อธิปติปจฺจโย

๑๙. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – สฺโชนํ ครุํ กตฺวา…เป… ตีณิ (ครุการมฺมณา).

โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… ตีณิ (ติณฺณมฺปิ อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติปิ กาตพฺพา, วิภชิตพฺพา ตีณิปิ).

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – สฺโชเน จ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ครุํ กตฺวา…เป… ตีณิ.

อนนฺตรปจฺจโย

๒๐. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา สฺโชนา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา โนสฺโชนา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ…เป… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา โนสฺโชนา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย (เอวํ ทฺเวปิ กาตพฺพา). (๓)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

สมนนฺตรปจฺจยาทิ

๒๑. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

อุปนิสฺสยปจฺจโย

๒๒. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนา สฺโชนานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (เอวํ ตีณิปิ).

๒๓. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ , มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… ปฺํ, ราคํ…เป… ปตฺถนํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ สทฺธาย…เป… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

ปุเรชาตปจฺจโย

๒๔. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ โนสฺโชนานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ, อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ สฺโชนา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

ปจฺฉาชาตปจฺจโย

๒๕. สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.

โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)

อาเสวนปจฺจโย

๒๖. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

กมฺมปจฺจยาทิ

๒๗. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

วิปฺปยุตฺตปจฺจโย

๒๘. สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)

อตฺถิปจฺจโย

๒๙. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ). (๑)

สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๒)

สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย (ปฏิจฺจสทิสํ). (๓)

๓๐. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ). (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาตา – โนสฺโชนา ขนฺธา สมฺปยุตฺตกานํ สฺโชนานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ สฺโชนานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – โนสฺโชโน…เป… (สํขิตฺตํ, อาสวสทิสํ). (๓)

๓๑. สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ (อาสวสทิสํ). (๑)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (วิภชิตพฺพํ อาสวสทิสํ). (๒)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ (วิภชิตพฺพํ อาสวสทิสํ). (๓)

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๓๒. เหตุยา จตฺตาริ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

ปจฺจนียุทฺธาโร

๓๓. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๔. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย … สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๕. สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๓๖. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๓๗. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ จตฺตาริ…เป… นสมนนฺตเร จตฺตาริ, นอฺมฺเ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย จตฺตาริ…เป… นมคฺเค จตฺตาริ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนนตฺถิยา จตฺตาริ, โนวิคเต จตฺตาริ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

๓๘. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา) , อวิคเต นว.

สฺโชนทุกํ นิฏฺิตํ.

๒๑. สฺโชนิยทุกํ

๑-๗. ปฏิจฺจวาราทิ

๓๙. สฺโชนิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป….

(จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกสทิสํ, นินฺนานากรณํ.)

สฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.

๒๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๔๐. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๔๑. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ …เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)

๔๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

อารมฺมณปจฺจโย

๔๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา โมโห จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๔๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

อธิปติปจฺจโย

๔๕. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… ตีณิ.

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… เอกํ.

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตเก ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑) (สํขิตฺตํ.)

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๔๖. เหตุยา นว, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา ปฺจ, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย ฉ, ปุเรชาเต ฉ, อาเสวเน ฉ, กมฺเม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว, อินฺทฺริเย นว, ฌาเน นว, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๔๗. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา, สํขิตฺตํ). (๑)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๔๘. นเหตุยา ตีณิ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ , นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

ปจฺจนียํ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๔๙. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว…เป… นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

๕๐. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ ตีณิ…เป… วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ…เป… มคฺเค ทฺเว…เป… อวิคเต ตีณิ.

๒. สหชาตวาโร

(สหชาตวาโร ปฏิจฺจวารสทิโส.)

๓. ปจฺจยวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๕๑. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสํ).

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (ยาว ปฏิสนฺธิ), เอกํ มหาภูตํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา, วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)

๕๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา …เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

อารมฺมณปจฺจโย

๕๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสา).

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา (ยาว ปฏิสนฺธิ), วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา , จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา, วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ. (๓)

๕๔. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา โมโห จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

อธิปติปจฺจยาทิ

๕๕. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา…เป….

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๕๖. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๕๗. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)

๕๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา), จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห จ. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๒)

๕๙. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ). (๒)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๖๐. นเหตุยา ฉ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๖๑. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (สํขิตฺตํ, เอวํ กาตพฺพํ).

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

นเหตุทุกํ

๖๒. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ ฉ (สพฺพตฺถ ฉ), วิปาเก เอกํ, อาหาเร ฉ…เป… มคฺเค ฉ…เป… อวิคเต ฉ.

๔. นิสฺสยวาโร

(นิสฺสยวาโรปิ ปจฺจยวารสทิโส.)

๕. สํสฏฺวาโร

๑-๔. ปจฺจยานุโลมาทิ

๖๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป….(๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ สํสฏฺา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑) (สํขิตฺตํ.)

๖๔. เหตุยา จตฺตาริ, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา ทฺเว, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ…เป… อวิคเต ฉ.

๖๕. นเหตุยา ตีณิ, นอธิปติยา ฉ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต ฉ, นอาเสวเน ฉ, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก ฉ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ.

๖. สมฺปยุตฺตวาโร

(อิตเร ทฺเว คณนาปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ กาตพฺโพ.)

๗. ปฺหาวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๖๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๖๗. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย, อุทฺธจฺจสหคโต โมโห จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

อารมฺมณปจฺจโย

๖๘. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๖๙. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ, จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ…เป… ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน สฺโชนวิปฺปยุตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… รูปายตนํ…เป… โผฏฺพฺพายตนํ…เป… สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส , อาวชฺชนาย โมหสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๐. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

อธิปติปจฺจโย

๗๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ราคํ…เป… ทิฏฺึ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๒. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา…เป… ผลํ…เป… นิพฺพานํ…เป… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนวิปฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)

อนนฺตรปจฺจโย

๗๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ…เป… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๕. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

สมนนฺตรปจฺจยาทิ

๗๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย … นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… ฉ… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

อุปนิสฺสยปจฺจโย

๗๗. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ; สีลํ…เป… ปฺํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ โมหํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ โมโห จ สทฺธาย…เป… ผลสมาปตฺติยา โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… ปฺํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ โมหํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ โมโห ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธา…เป… ปฺา… กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ โมโห จ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๙. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

ปุเรชาตปจฺจโย

๘๐. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต …เป… วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

ปจฺฉาชาตปจฺจโย

๘๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

อาเสวนปจฺจโย

๘๒. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (อาวชฺชนาปิ วุฏฺานมฺปิ นตฺถิ ).

กมฺมปจฺจโย

๘๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย ; อุทฺธจฺจสหคตา เจตนา โมหสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – สฺโชนสมฺปยุตฺตกา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. นานากฺขณิกา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย.

วิปากปจฺจโย

๘๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.

อาหารปจฺจยาทิ

๘๕. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… ฉ.

วิปฺปยุตฺตปจฺจโย

๘๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

อตฺถิปจฺจยาทิ

๘๗. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจวารสทิสํ). (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา โมหสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)

๘๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ. วิตฺถาเรตพฺพํ). (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ …เป… วตฺถุํ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ, วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๙. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – สฺโชนสมฺปยุตฺโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป… อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โมโห จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ วตฺถุ จ โมหสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โมโห จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๓)

นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๙๐. เหตุยา ฉ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา ปฺจ, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม จตฺตาริ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ, อินฺทฺริเย จตฺตาริ, ฌาเน จตฺตาริ, มคฺเค จตฺตาริ, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

ปจฺจนียุทฺธาโร

๙๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๒. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย, สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย … ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๙๔. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนวิคเต นว, โนอวิคเต นว.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๙๕. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ฉ…เป… นสมนนฺตเร ฉ, นอฺมฺเ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย ฉ…เป… นมคฺเค ฉ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ฉ, โนวิคเต ฉ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๙๖. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา ปฺจ (อนุโลมปทานิ คณิตพฺพานิ), อวิคเต นว.

สฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺิตํ.

๒๓. สฺโชนสฺโชนิยทุกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๙๗. สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)

สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)

สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ (จกฺกํ). (๓)

๙๘. สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว มหาภูตา). (๑)

สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิเย เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา. (๒)

สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๙๙. สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)

สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๒)

สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)

(สฺโชนโคจฺฉเก ปมทุกสทิสํ.)

(เอวํ อิมมฺปิ ทุกํ วิตฺถาเรตพฺพํ, นินฺนานากรณํ เปตฺวา โลกุตฺตรํ).

สฺโชนสฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.

๒๔. สฺโชนสฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๑๐๐. สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)

สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ). (๓)

๑๐๑. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๑๐๒. สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)

สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (๒)

สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… (จกฺกํ). (๓)

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๑๐๓. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), กมฺเม นว, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๑. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

๑๐๔. สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)

สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๑๐๕. นเหตุยา ตีณิ, นอธิปติยา นว, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นวิปฺปยุตฺเต นว.

๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร

(เอวํ อิตเร ทฺเว คณนาปิ สหชาตวาโรปิ กาตพฺโพ. ปจฺจยวาโรปิ นิสฺสยวาโรปิ สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ ปฏิจฺจวารสทิสา.)

๗. ปฺหาวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

๑๐๖. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – กามราคสฺโชโน ทิฏฺิสฺโชนสฺส อวิชฺชาสฺโชนสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). (๑)

สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – กามราคสฺโชโน ทิฏฺิสฺโชนสฺส อวิชฺชาสฺโชนสฺส สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). (๓)

อารมฺมณปจฺจโย

๑๐๗. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจว โน จ สฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจว โน จ สฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๑)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (๒)

สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

อธิปติปจฺจโย

๑๐๘. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ… ตีณิ.

สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ… ตีณิ (อิมาสุ ตีสุปิ ปฺหาสุ อารมฺมณาธิปติปิ สหชาตาธิปติปิ กาตพฺพา).

สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ… ตีณิ.

อนนฺตรปจฺจยาทิ

๑๐๙. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (นินฺนานากรณํ, วิภชนา นตฺถิ. อารมฺมณสทิสา)… สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (อารมฺมณนเยน กาตพฺพา)… อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

กมฺมปจฺจยาทิ

๑๑๐. สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… นว … สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย … นว… นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

๑๑๑. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

อนุโลมํ.

ปจฺจนียุทฺธาโร

๑๑๒. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…. (สํขิตฺตํ. เอวํ นว ปฺหา กาตพฺพา. ตีสุเยว ปเทสุ ปริวตฺเตตพฺพา, นานากฺขณิกา นตฺถิ.)

๒. ปจฺจยปจฺจนียํ

๒. สงฺขฺยาวาโร

๑๑๓. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.

๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

๑๑๔. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ…เป… นสมนนฺตเร ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ตีณิ…เป… นมคฺเค ตีณิ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ตีณิ , โนวิคเต ตีณิ.

๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

๑๑๕. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมปทานิ กาตพฺพานิ)…เป… อวิคเต นว.

สฺโชนสฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺิตํ.

๒๕. สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺโชนิยทุกํ

๑. ปฏิจฺจวาโร

๑. ปจฺจยานุโลมํ

๑. วิภงฺควาโร

๑๑๖. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ สฺโชนิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต สฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ สฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา, มหาภูตา).

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต อสฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป….

สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ ธมฺมํ…เป… (ทฺเว ปฺหา กาตพฺพา).

(อิมํ ทุกํ จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกสทิสํ นินฺนานากรณํ.)

สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.

สฺโชนโคจฺฉกํ นิฏฺิตํ.