📜
๔. สฺโชนโคจฺฉกํ
๒๐. สฺโชนทุกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑. สฺโชนํ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ สีลพฺพตปรามาสสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ มานสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ อิสฺสาสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ มจฺฉริยสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ปฏิฆสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, มานสฺโชนํ ปฏิจฺจ ภวราคสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, ภวราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ, วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)
สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ ¶ รูปํ. (๒)
สฺโชนํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)
๒. โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป… มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ. (๑)
โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา. (๒)
โนสฺโชนํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
๓. สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๑)
สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (๒)
สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ¶ จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)
(อารมฺมณปจฺจเย ¶ รูปํ นตฺถิ. อธิปติปจฺจโย เหตุสทิโส, วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ นตฺถิ.) อนนฺตรปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๔. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๕. สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)
โนสฺโชนํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา). (๑)
โนสฺโชนํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๒)
สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๓)
(สํขิตฺตํ. อาสวโคจฺฉกสทิสํ. นอารมฺมณาปิ สพฺเพ อุทฺธริตพฺพา.)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๖. นเหตุยา จตฺตาริ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว ¶ , นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต นว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๗. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ สพฺพํ คเณตพฺพํ).
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๘. นเหตุปจฺจยา ¶ ¶ อารมฺมเณ จตฺตาริ (สพฺพตฺถ จตฺตาริ) วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ…เป… มคฺเค ตีณิ, สมฺปยุตฺเต จตฺตาริ…เป… อวิคเต จตฺตาริ.
ปจฺจนียานุโลมํ.
๒. สหชาตวาโร
๙. สฺโชนํ ธมฺมํ สหชาโต สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (ปฏิจฺจวารสทิสํ).
๓. ปจฺจยวาโร
๑-๔. ปจฺจยานุโลมาทิ
เหตุปจฺจโย
๑๐. สฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสํ).
โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป… มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, กฏตฺตารูปํ, อุปาทารูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา โนสฺโชนา ขนฺธา. (๑)
โนสฺโชนํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชเน ¶ ขนฺเธ ปจฺจยา สฺโชนา, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา. (๒)
โนสฺโชนํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา สฺโชนฺจ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนา สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา. (๓)
๑๑. สฺโชนฺจ ¶ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ, กามราคสฺโชนฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ) (๑)
สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา โนสฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (จกฺกํ). สฺโชเน จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา โนสฺโชนา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนฺจ โนสฺโชนฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนสฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ…เป… (จกฺกํ). กามราคสฺโชนฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ. สํขิตฺตํ). (๓)
๑๒. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ…เป… อวิคเต นว.
๑๓. นเหตุยา ¶ จตฺตาริ (ยตฺถ ยตฺถ วตฺถุ ลพฺภติ, ตตฺถ ตตฺถ นินฺเนตพฺพํ), นอารมฺมเณ ตีณิ…เป… โนวิคเต ตีณิ.
๔. นิสฺสยวาโร
(เอวํ อิตเรปิ ทฺเว คณนา จ นิสฺสยวาโร จ กาตพฺโพ.)
๕. สํสฏฺวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
เหตุปจฺจโย
๑๔. สฺโชนํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ สํสฏฺํ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (เอวํ นว ปฺหา. อรูปาเยว กาตพฺพา).
๖. สมฺปยุตฺตวาโร
(สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ เอวํ กาตพฺพา.)
๗. ปฺหาวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑๕. สฺโชโน ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ สฺโชนานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชโน ¶ ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ สฺโชนานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๑๖. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนสฺโชนา เหตู ¶ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)
อารมฺมณปจฺจโย
๑๗. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ โนสฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
๑๘. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ…เป… นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา โนสฺโชเน ปหีเน กิเลเส…เป… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป… ปุพฺเพ…เป… จกฺขุํ ¶ …เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน โนสฺโชนจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส…เป… รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… โนสฺโชนา ขนฺธา ¶ อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส ¶ , อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนสฺโชเน ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารพฺภเยว กาตพฺพา).
อธิปติปจฺจโย
๑๙. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – สฺโชนํ ครุํ กตฺวา…เป… ตีณิ (ครุการมฺมณา).
โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… ตีณิ (ติณฺณมฺปิ อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติปิ กาตพฺพา, วิภชิตพฺพา ตีณิปิ).
สฺโชโน ¶ จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – สฺโชเน จ สมฺปยุตฺตเก ¶ จ ขนฺเธ ครุํ กตฺวา…เป… ตีณิ.
อนนฺตรปจฺจโย
๒๐. สฺโชโน ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา สฺโชนา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.
โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา โนสฺโชนา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ…เป… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา โนสฺโชนา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา สฺโชนานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย (เอวํ ทฺเวปิ กาตพฺพา). (๓)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.
สมนนฺตรปจฺจยาทิ
๒๑. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
อุปนิสฺสยปจฺจโย
๒๒. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนา สฺโชนานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (เอวํ ตีณิปิ).
๒๓. โนสฺโชโน ¶ ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ¶ ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ ¶ , มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… ปฺํ, ราคํ…เป… ปตฺถนํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ สทฺธาย…เป… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.
ปุเรชาตปจฺจโย
๒๔. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน ¶ จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ โนสฺโชนานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
โนสฺโชโน ¶ ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ, อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ สฺโชนา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
ปจฺฉาชาตปจฺจโย
๒๕. สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.
โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๑)
อาเสวนปจฺจโย
๒๖. สฺโชโน ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
กมฺมปจฺจยาทิ
๒๗. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
๒๘. สฺโชโน ¶ ¶ ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (วิภชิตพฺพํ). (๑)
อตฺถิปจฺจโย
๒๙. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ). (๑)
สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส ¶ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๒)
สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย (ปฏิจฺจสทิสํ). (๓)
๓๐. โนสฺโชโน ¶ ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ). (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาตา – โนสฺโชนา ขนฺธา สมฺปยุตฺตกานํ สฺโชนานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ สฺโชนานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
โนสฺโชโน ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – โนสฺโชโน…เป… (สํขิตฺตํ, อาสวสทิสํ). (๓)
๓๑. สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ (อาสวสทิสํ). (๑)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (วิภชิตพฺพํ อาสวสทิสํ). (๒)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ (วิภชิตพฺพํ อาสวสทิสํ). (๓)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๓๒. เหตุยา ¶ จตฺตาริ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ¶ ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
๓๓. สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชโน ¶ ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๓๔. โนสฺโชโน ธมฺโม โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
โนสฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ … สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๓๕. สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา โนสฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชโน จ โนสฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส จ โนสฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
๓๖. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๓๗. เหตุปจฺจยา ¶ นอารมฺมเณ จตฺตาริ…เป… นสมนนฺตเร จตฺตาริ, นอฺมฺเ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย จตฺตาริ…เป… นมคฺเค จตฺตาริ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนนตฺถิยา จตฺตาริ, โนวิคเต จตฺตาริ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๓๘. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา) ¶ , อวิคเต นว.
สฺโชนทุกํ นิฏฺิตํ.
๒๑. สฺโชนิยทุกํ
๑-๗. ปฏิจฺจวาราทิ
๓๙. สฺโชนิยํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป….
(จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกสทิสํ, นินฺนานากรณํ.)
สฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.
๒๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๔๐. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ¶ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
๔๑. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ ¶ …เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)
๔๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา ¶ – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
อารมฺมณปจฺจโย
๔๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา โมโห จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
๔๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
อธิปติปจฺจโย
๔๕. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… ตีณิ.
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา… เอกํ.
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตเก ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑) (สํขิตฺตํ.)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๔๖. เหตุยา ¶ ¶ นว, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา ปฺจ, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย ฉ, ปุเรชาเต ฉ, อาเสวเน ฉ, กมฺเม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว, อินฺทฺริเย นว, ฌาเน นว, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๔๗. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา, สํขิตฺตํ). (๑)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๔๘. นเหตุยา ¶ ¶ ตีณิ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ ¶ , นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.
ปจฺจนียํ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๔๙. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว…เป… นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๕๐. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ ตีณิ…เป… วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ…เป… มคฺเค ทฺเว…เป… อวิคเต ตีณิ.
๒. สหชาตวาโร
(สหชาตวาโร ปฏิจฺจวารสทิโส.)
๓. ปจฺจยวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๕๑. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสํ).
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา (ยาว ปฏิสนฺธิ), เอกํ มหาภูตํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา, วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)
๕๒. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ¶ …เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ ¶ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
อารมฺมณปจฺจโย
๕๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสา).
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา (ยาว ปฏิสนฺธิ), วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา ¶ , จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา, วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ. (๓)
๕๔. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ¶ ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถฺุจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา โมโห จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
อธิปติปจฺจยาทิ
๕๕. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา…เป….
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๕๖. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๕๗. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๒)
๕๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา), จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ อุทฺธจฺจสหคโต โมโห จ. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ¶ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๒)
๕๙. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถฺุจ ปจฺจยา อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ). (๒)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๖๐. นเหตุยา ¶ ฉ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก ¶ นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๖๑. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (สํขิตฺตํ, เอวํ กาตพฺพํ).
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
นเหตุทุกํ
๖๒. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ ฉ (สพฺพตฺถ ฉ), วิปาเก เอกํ, อาหาเร ฉ…เป… มคฺเค ฉ…เป… อวิคเต ฉ.
๔. นิสฺสยวาโร
(นิสฺสยวาโรปิ ปจฺจยวารสทิโส.)
๕. สํสฏฺวาโร
๑-๔. ปจฺจยานุโลมาทิ
๖๓. สฺโชนสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม ¶ อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป….(๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ โมหํ สํสฏฺา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ¶ สฺโชนวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ สํสฏฺโ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อุทฺธจฺจสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โมหฺจ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑) (สํขิตฺตํ.)
๖๔. เหตุยา จตฺตาริ, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา ทฺเว, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ…เป… อวิคเต ฉ.
๖๕. นเหตุยา ตีณิ, นอธิปติยา ฉ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต ฉ, นอาเสวเน ฉ, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก ฉ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ.
๖. สมฺปยุตฺตวาโร
(อิตเร ทฺเว คณนาปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ กาตพฺโพ.)
๗. ปฺหาวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๖๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม ¶ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๖๗. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย, อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ¶ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
อารมฺมณปจฺจโย
๖๘. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห ¶ จ อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชนสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
๖๙. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ, จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ…เป… ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน สฺโชนวิปฺปยุตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… รูปายตนํ…เป… โผฏฺพฺพายตนํ…เป… สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส ¶ , อาวชฺชนาย โมหสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา วุฏฺหิตฺวา ¶ ฌานํ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
๗๐. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ โมหฺจ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
อธิปติปจฺจโย
๗๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ราคํ…เป… ทิฏฺึ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ ¶ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๒. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา ¶ มคฺคา…เป… ผลํ…เป… นิพฺพานํ…เป… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตาธิปติ – สฺโชนวิปฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ สฺโชนวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)
อนนฺตรปจฺจโย
๗๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา สฺโชนสมฺปยุตฺตา ¶ ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ¶ ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ…เป… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม อุทฺธจฺจสหคโต โมโห ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๕. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส อุทฺธจฺจสหคตสฺส โมหสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ¶ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
สมนนฺตรปจฺจยาทิ
๗๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ … นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… ฉ… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
อุปนิสฺสยปจฺจโย
๗๗. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ; สีลํ…เป… ปฺํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ โมหํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ โมโห จ สทฺธาย…เป… ผลสมาปตฺติยา โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม ¶ สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… ปฺํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ¶ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ โมหํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ โมโห ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธา…เป… ปฺา… กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ โมโห จ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๗๙. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ¶ จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
ปุเรชาตปจฺจโย
๘๐. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต ¶ …เป… วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ สฺโชนวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ¶ ขนฺธานํ โมหสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
ปจฺฉาชาตปจฺจโย
๘๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา สฺโชนวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
อาเสวนปจฺจโย
๘๒. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (อาวชฺชนาปิ วุฏฺานมฺปิ นตฺถิ ).
กมฺมปจฺจโย
๘๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ ; อุทฺธจฺจสหคตา เจตนา โมหสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – สฺโชนสมฺปยุตฺตกา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. นานากฺขณิกา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย.
วิปากปจฺจโย
๘๔. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ¶ ¶ ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.
อาหารปจฺจยาทิ
๘๕. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… ฉ.
วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
๘๖. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)
อตฺถิปจฺจยาทิ
๘๗. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจวารสทิสํ). (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา โมหสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส ¶ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป… อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. (๓)
๘๘. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ. วิตฺถาเรตพฺพํ). (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ สฺโชนสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต โมโห สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ ¶ …เป… วตฺถุํ อารพฺภ อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ อุปฺปชฺชนฺติ, วตฺถุ อุทฺธจฺจสหคตานํ ¶ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๘๙. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – สฺโชนสมฺปยุตฺโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ ¶ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป… อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โมโห จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ โมโห จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ วตฺถุ จ โมหสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – อุทฺธจฺจสหคตา ขนฺธา จ โมโห จ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – สฺโชนสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ¶ จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โมโห จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – อุทฺธจฺจสหคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา…เป…. (๓)
นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๙๐. เหตุยา ¶ ฉ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา ปฺจ, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม จตฺตาริ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ, อินฺทฺริเย จตฺตาริ, ฌาเน จตฺตาริ, มคฺเค ¶ จตฺตาริ, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
๙๑. สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๙๒. สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย, สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ … ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๙๓. สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส ¶ จ สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
๙๔. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนวิคเต นว, โนอวิคเต นว.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๙๕. เหตุปจฺจยา ¶ นอารมฺมเณ ฉ…เป… นสมนนฺตเร ฉ, นอฺมฺเ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย ฉ…เป… นมคฺเค ฉ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ฉ, โนวิคเต ฉ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
๙๖. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา ปฺจ (อนุโลมปทานิ คณิตพฺพานิ), อวิคเต นว.
สฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺิตํ.
๒๓. สฺโชนสฺโชนิยทุกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๙๗. สฺโชนฺเจว ¶ สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)
สฺโชนฺเจว ¶ สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)
สฺโชนฺเจว ¶ สฺโชนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ (จกฺกํ). (๓)
๙๘. สฺโชนิยฺเจว ¶ โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว มหาภูตา). (๑)
สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิเย เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา. (๒)
สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
๙๙. สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)
สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนิโย เจว โน ¶ จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๒)
สฺโชนฺเจว สฺโชนิยฺจ สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนิโย จ สฺโชนิโย เจว ¶ โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนิยฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ¶ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ). (๓)
(สฺโชนโคจฺฉเก ปมทุกสทิสํ.)
(เอวํ อิมมฺปิ ทุกํ วิตฺถาเรตพฺพํ, นินฺนานากรณํ เปตฺวา โลกุตฺตรํ).
สฺโชนสฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.
๒๔. สฺโชนสฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑๐๐. สฺโชนฺเจว ¶ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)
สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชเน ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)
สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนํ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ). (๓)
๑๐๑. สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว ¶ โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว ¶ โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ ปฏิจฺจ สฺโชนา (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา สฺโชนา จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)
๑๐๒. สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – กามราคสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ (จกฺกํ). (๑)
สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺโต ¶ เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ สฺโชเน จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (๒)
สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ เอกํ ขนฺธฺจ กามราคสฺโชนฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ทิฏฺิสฺโชนํ อวิชฺชาสฺโชนํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… (จกฺกํ). (๓)
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๑๐๓. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), กมฺเม นว, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๑. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
๑๐๔. สฺโชนฺเจว ¶ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนํ ปฏิจฺจ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต โมโห. (๑)
สฺโชนฺเจว สฺโชนสมฺปยุตฺตฺจ สฺโชนสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ สฺโชนฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสฺโชนฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ ¶ อวิชฺชาสฺโชนํ. (๑)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๑๐๕. นเหตุยา ¶ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นวิปฺปยุตฺเต นว.
๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร
(เอวํ อิตเร ทฺเว คณนาปิ สหชาตวาโรปิ กาตพฺโพ. ปจฺจยวาโรปิ นิสฺสยวาโรปิ สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ ปฏิจฺจวารสทิสา.)
๗. ปฺหาวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑๐๖. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – กามราคสฺโชโน ¶ ทิฏฺิสฺโชนสฺส อวิชฺชาสฺโชนสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). (๑)
สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนา เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)
สฺโชโน ¶ เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – กามราคสฺโชโน ทิฏฺิสฺโชนสฺส อวิชฺชาสฺโชนสฺส สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). (๓)
อารมฺมณปจฺจโย
๑๐๗. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ – สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจว โน จ สฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) สฺโชเน อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนสมฺปยุตฺตา เจว โน จ สฺโชนา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๑)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนา อุปฺปชฺชนฺติ. (๒)
สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – สฺโชนสมฺปยุตฺเต เจว ¶ โน จ สฺโชเน ขนฺเธ อารพฺภ สฺโชนา จ สฺโชนสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)
สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.
อธิปติปจฺจโย
๑๐๘. สฺโชโน ¶ เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส ¶ เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ… ตีณิ.
สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ… ตีณิ (อิมาสุ ตีสุปิ ปฺหาสุ อารมฺมณาธิปติปิ สหชาตาธิปติปิ กาตพฺพา).
สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน จ ธมฺมา สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ… ตีณิ.
อนนฺตรปจฺจยาทิ
๑๐๙. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (นินฺนานากรณํ, วิภชนา นตฺถิ. อารมฺมณสทิสา)… สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว (อารมฺมณนเยน กาตพฺพา)… อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
กมฺมปจฺจยาทิ
๑๑๐. สฺโชนสมฺปยุตฺโต เจว โน จ สฺโชโน ธมฺโม สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ สฺโชนสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… มคฺคปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… นว ¶ … สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ … นว… นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
สุทฺธํ
๑๑๑. เหตุยา ตีณิ, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.
อนุโลมํ.
ปจฺจนียุทฺธาโร
๑๑๒. สฺโชโน เจว สฺโชนสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม สฺโชนสฺส เจว สฺโชนสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย…. (สํขิตฺตํ. เอวํ นว ปฺหา กาตพฺพา. ตีสุเยว ปเทสุ ปริวตฺเตตพฺพา, นานากฺขณิกา นตฺถิ.)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
๑๑๓. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
เหตุทุกํ
๑๑๔. เหตุปจฺจยา ¶ นอารมฺมเณ ตีณิ…เป… นสมนนฺตเร ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต ตีณิ…เป… นมคฺเค ตีณิ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ตีณิ ¶ , โนวิคเต ตีณิ.
๔. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ
๑๑๕. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมปทานิ กาตพฺพานิ)…เป… อวิคเต นว.
สฺโชนสฺโชนสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺิตํ.
๒๕. สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺโชนิยทุกํ
๑. ปฏิจฺจวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
๑๑๖. สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ ¶ สฺโชนิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต สฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ สฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา, มหาภูตา).
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สฺโชนวิปฺปยุตฺโต อสฺโชนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป….
สฺโชนวิปฺปยุตฺตํ อสฺโชนิยํ ธมฺมํ…เป… (ทฺเว ปฺหา กาตพฺพา).
(อิมํ ทุกํ จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกสทิสํ นินฺนานากรณํ.)
สฺโชนวิปฺปยุตฺตสฺโชนิยทุกํ นิฏฺิตํ.
สฺโชนโคจฺฉกํ นิฏฺิตํ.