มูล > อภิธมฺมปิฏก > ปฏฺานปาฬิ-๓

๑. คนฺถํ ¶ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ, อิทํสจฺจาภินิเวสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ อิทํสจฺจาภินิเวโส กายคนฺโถ. (๑)

คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺเถ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)

คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ (จกฺกํ). (๓)

๒. โนคนฺถํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป…. (๑)

โนคนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺเถ ขนฺเธ ปฏิจฺจ คนฺถา. (๒)

โนคนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา คนฺถา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๓. คนฺถฺจ โนคนฺถฺจ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ (จกฺกํ). (๑)

คนฺถฺจ ¶ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธฺจ คนฺเถ จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… คนฺเถ จ สมฺปยุตฺตเก ขนฺเธ จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

คนฺถฺจ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธฺจ สีลพฺพตปรามาสกายคนฺถฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา อภิชฺฌากายคนฺโถ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (จกฺกํ. สํขิตฺตํ.) (๓)

อารมฺมณปจฺจยา…เป… อวิคตปจฺจยา.

๔. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

๕. โนคนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ (ยาว อสฺสตฺตา), วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห. (๑)

๖. คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – คนฺเถ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๑)

โนคนฺถํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – โนคนฺเถ ¶ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา). (๑)

คนฺถฺจ ¶ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอารมฺมณปจฺจยา – คนฺเถ จ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ (สํขิตฺตํ).

นอธิปติปจฺจยา… นว, นอนนฺตรปจฺจยา… ตีณิ, นสมนนฺตรปจฺจยา… ตีณิ, นอฺมฺปจฺจยา… ตีณิ, นอุปนิสฺสยปจฺจยา… ตีณิ.

๗. คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นปุเรชาตปจฺจยา – อรูเป อิทํสจฺจาภินิเวสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ อิทํสจฺจาภินิเวโส กายคนฺโถ (อรูเป สีลพฺพตปรามาโส นตฺถิ, เอวํ นว ปฺหา กาตพฺพา), นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต นว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๘. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ ¶ , นวิปฺปยุตฺเต นว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๙. เหตุปจฺจยา ¶ นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (สํขิตฺตํ, เอวํ คเณตพฺพํ).

๑๐. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป… อนนฺตเร เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ.

๑๑. คนฺถํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจวารสทิโส).

โนคนฺถํ ธมฺมํ ปจฺจยา โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา. เอกํ มหาภูตํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา โนคนฺถา ขนฺธา. (๑)

โนคนฺถํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺเถ ขนฺเธ ปจฺจยา คนฺถา, วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถา. (๒)

โนคนฺถํ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา คนฺถา จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถา สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา. (๓)

๑๒. คนฺถฺจ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปจฺจยา ¶ อภิชฺฌากายคนฺโถ (จกฺกํ). สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา อภิชฺฌากายคนฺโถ (จกฺกํ). (๑)

คนฺถฺจ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธฺจ คนฺเถ จ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… คนฺเถ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา โนคนฺถา ขนฺธา. (๒)

คนฺถฺจ โนคนฺถฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธฺจ สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา อภิชฺฌากายคนฺโถ จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (จกฺกํ). สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา อภิชฺฌากายคนฺโถ จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ). (๓)

๑๓. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว…เป… อวิคเต นว.

๑๔. โนคนฺถํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา โนคนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ โนคนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา), จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ. วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา โนคนฺถา ขนฺธา, วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ).

๑๕. นเหตุยา ¶ เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ คเณตพฺพํ).

๑๖. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว…เป… โนวิคเต ตีณิ.

๑๗. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ.

๔-๖. นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร

(นิสฺสยวาโร ปจฺจยวารสทิโสว. สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ นว ปฺหา กาตพฺพา, รูปํ นตฺถิ.)

๑๘. คนฺโถ ¶ ¶ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๙. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนคนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนคนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส ¶ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – โนคนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๐. คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา จ โนคนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ ¶ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา จ โนคนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ ¶ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา จ โนคนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๑. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ โนคนฺถา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๒๒. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ. นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย ¶ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา โนคนฺเถ ปหีเน กิเลเส…เป… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนคนฺเถ ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ. เจโตปริยาเณน โนคนฺถจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส…เป… รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… โนคนฺถา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ ¶ , โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนคนฺเถ ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ อสฺสาเทติ ¶ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนคนฺเถ ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา ¶ จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารพฺภ กาตพฺพา).

๒๓. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารมฺมณสทิสา, ครุการมฺมณา กาตพฺพา).

โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… อริยา มคฺคา…เป… ผลํ…เป… นิพฺพานํ…เป… นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนคนฺเถ ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – โนคนฺถาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ¶ …เป… ฌานา…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ โนคนฺเถ ขนฺเธ ครุํ กตฺวา ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – โนคนฺถาธิปติ คนฺถานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป… โนคนฺเถ ¶ ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. สหชาตาธิปติ – โนคนฺถาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๔. คนฺโถ ¶ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ… ตีณิ.

๒๕. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา คนฺถา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ คนฺถานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา คนฺถา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โนคนฺถานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; คนฺถา วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา คนฺถา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ คนฺถานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๒๖. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (ทฺเว อาวชฺชนา กาตพฺพา, ปโม นตฺถิ).

คนฺโถ ¶ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (เอกมฺปิ วุฏฺานํ กาตพฺพํ, มชฺเฌ).

๒๗. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นว ¶ , นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

๒๘. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – คนฺถา คนฺถานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ.

๒๙. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย ¶ …เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ สทฺธาย…เป… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ ราคสฺส…เป… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ, สีลํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ ¶ …เป… สงฺฆํ ภินฺทติ, สทฺธา…เป… เสนาสนํ คนฺถานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ¶ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย… ตีณิ (อารมฺมณนเยน กาตพฺพา).

๓๐. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ โนคนฺถานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ ¶ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ คนฺถานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. วตฺถุปุเรชาตํ ¶ – วตฺถุ คนฺถานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ, อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

๓๑. โนคนฺโถ ¶ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – โนคนฺถา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. นานากฺขณิกา – โนคนฺถา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – โนคนฺถา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – โนคนฺถา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๒. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… นว.

๓๓. คนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

โนคนฺโถ ¶ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ ¶ (สํขิตฺตํ). (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ คนฺถานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ¶ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ คนฺถานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

๓๔. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ).

คนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – คนฺถา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ). (๓)

๓๕. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ). (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาตา – โนคนฺถา ขนฺธา คนฺถานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ คนฺถานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ . (๒)

โนคนฺโถ ¶ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – โนคนฺโถ เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ ¶ , ตํ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ; วตฺถุ คนฺถานํ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๖. คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อภิชฺฌากายคนฺถสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). สหชาโต – สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ จ วตฺถุ จ อภิชฺฌากายคนฺถสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (จกฺกํ). (๑)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาโต – โนคนฺโถ เอโก ขนฺโธ จ คนฺโถ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาตา – คนฺถา จ วตฺถุ จ โนคนฺถานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตา – คนฺถา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถา จ กพฬีกาโร ¶ อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – โนคนฺโถ เอโก ขนฺโธ จ สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อภิชฺฌากายคนฺถสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป…. สหชาโต – สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ จ วตฺถุ จ อภิชฺฌากายคนฺถสฺส จ สมฺปยุตฺตกานฺจ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย (จกฺกํ). (๓)

๓๗. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ¶ ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

๓๘. คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๓๙. โนคนฺโถ ธมฺโม โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

โนคนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๔๐. คนฺโถ ¶ ¶ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา โนคนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ จ โนคนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส จ โนคนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๔๑. นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.

๔๒. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ นว…เป… นสมนนฺตเร นว ¶ , นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย นว (สพฺพตฺถ นว), นมคฺเค นว, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต นว, โนนตฺถิยา นว, โนวิคเต นว.

๔๓. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมปทานิ ปริปุณฺณานิ กาตพฺพานิ), อวิคเต นว.

๔๔. คนฺถนิยํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถนิยํ เอกํ ขนฺธํ (สํขิตฺตํ).

(ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกํ เอวํ วิภชิตพฺพํ นินฺนานากรณํ.)

๔๕. คนฺถสมฺปยุตฺตํ ¶ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ ¶ โลโภ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ ปฏิฆํ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา โลโภ จ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ปฏิฆฺจ จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๔๖. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ปฏิฆํ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปฏิจฺจ (สํขิตฺตํ). (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ปฏิฆํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, ปฏิฆํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๓)

๔๗. คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ ¶ เอกํ ขนฺธฺจ โลภฺจ ¶ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ ปฏิฆฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ ปฏิฆฺจ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โลภฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ ปฏิฆฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๔๘. คนฺถสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ โลโภ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ ปฏิฆํ. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา ¶ – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา โลโภ จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ปฏิฆฺจ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๔๙. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ปฏิฆํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ ¶ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โลภฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ ปฏิฆฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (สํขิตฺตํ). (๑)

๕๐. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา นว, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย ฉ, ปุเรชาเต ฉ, อาเสวเน ฉ, กมฺเม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว, อินฺทฺริเย นว, ฌาเน นว, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต นว.

๕๑. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ¶ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… (ยาว อสฺสตฺตา) วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ). (๑)

๕๒. นเหตุยา ¶ เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต (นปุเรชาเต วิภชนฺเตน อรูปํ ปมํ กาตพฺพํ ¶ , รูปํ ยตฺถ ลพฺภติ ปจฺฉา กาตพฺพํ, ปฏิฆฺจ อรูเป นตฺถิ), นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๕๓. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ คเณตพฺพํ, สํขิตฺตํ), โนวิคเต ตีณิ.

๕๔. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ.

๕๕. คนฺถสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสา).

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ¶ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป… วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ปฏิฆํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, มหาภูเต ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, ปฏิฆํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ, วตฺถุํ ปจฺจยา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ, วตฺถุํ ปจฺจยา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ. (๓)

๕๖. คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ โลภฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ¶ …เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปฏิฆฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺเต ¶ ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ ปฏิฆฺจ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา โลโภ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ปฏิฆํ. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โลภฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ ปฏิฆฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา โลโภ จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ วตฺถุฺจ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา ปฏิฆฺจ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (สํขิตฺตํ). (๓)

๕๗. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว (สพฺพตฺถ นว), วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

๕๘. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ¶ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ คนฺถวิปฺปยุตฺตํ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ (ยาว อสฺสตฺตา), จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิฺาณํ…เป… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิฺาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา, วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ).

๕๙. นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ…เป… นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ.

๖๐. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ คเณตพฺพํ).

๖๑. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ.

๖๒. คนฺถสมฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ สํสฏฺโ โลโภ, โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ สํสฏฺํ ปฏิฆํ. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา โลโภ จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา ปฏิฆฺจ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๖๓. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ¶ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภํ สํสฏฺา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ปฏิฆํ สํสฏฺา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตํ โลภสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ โลภฺจ ¶ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธฺจ ปฏิฆฺจ สํสฏฺา ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… (สํขิตฺตํ).

๖๔. เหตุยา ฉ, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา ฉ (สพฺพตฺถ ฉ), วิปาเก เอกํ, อาหาเร ฉ…เป… อวิคเต ฉ.

๖๕. คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ สํสฏฺโ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ¶ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ คนฺถวิปฺปยุตฺตํ…เป… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ สํสฏฺโ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ).

๖๖. นเหตุยา ¶ เอกํ, นอธิปติยา ฉ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต ฉ, นอาเสวเน ฉ, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก ฉ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ.

๖๗. เหตุปจฺจยา นอธิปติยา ฉ, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต ฉ, นอาเสวเน ฉ, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก ฉ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ.

๖๘. นเหตุปจฺจยา ¶ อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร เอกํ…เป… อวิคเต เอกํ.

(สมฺปยุตฺตวาโร สํสฏฺวารสทิโส).

๖๙. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เหตู จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เหตุ โลภสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคโต เหตุ ปฏิฆสฺส จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา ¶ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เหตุ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคโต เหตุ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๐. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถวิปฺปยุตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ ¶ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิฆํ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิฆํ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิฆํ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๑. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เหตุ จ โลโภ จ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ¶ ¶ ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคโต เหตุ จ ปฏิฆฺจ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เหตุ จ โลโภ จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคโต เหตุ จ ปฏิฆฺจ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เหตุ จ โลโภ จ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคโต เหตุ จ ปฏิฆฺจ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๒. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ ¶ . (ตีสุปิ มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ อารพฺภ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ อุปฺปชฺชนฺติ, โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๓. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ ¶ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ, อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา คนฺถวิปฺปยุตฺเต ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ, จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ปฏิฆฺจ อนิจฺจโต…เป… วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ ¶ , ตํ อารพฺภ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา…เป… อุทฺธจฺจํ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยาเณน คนฺถวิปฺปยุตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานฺจายตนํ วิฺาณฺจายตนสฺส…เป… อากิฺจฺายตนํ เนวสฺานาสฺายตนสฺส…เป… รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธาณสฺส, เจโตปริยาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณสฺส, ยถากมฺมูปคาณสฺส, อนาคตํสาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ…เป… ฌานา…เป… ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ… ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ ¶ (สํขิตฺตํ). (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ปฏิฆฺจ อารพฺภ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๔. คนฺถสมฺปยุตฺโต ¶ จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ ปฏิฆฺจ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ ปุจฺฉิตพฺพํ) ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ ปฏิฆฺจ อารพฺภ คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ โทมนสฺสสหคเต ขนฺเธ จ ปฏิฆฺจ อารพฺภ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๕. คนฺถสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. สหชาตาธิปติ – คนฺถสมฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ ¶ , สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – คนฺถสมฺปยุตฺตาธิปติ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตาธิปติ โลภสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตาธิปติ ปฏิฆสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – คนฺถสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ อุปฺปชฺชนฺติ. สหชาตาธิปติ – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย.(๓)

๗๖. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, อริยา มคฺคา วุฏฺหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลา วุฏฺหิตฺวา ผลํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ ¶ , นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ ¶ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา คนฺถวิปฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ. สหชาตาธิปติ – คนฺถวิปฺปยุตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา คนฺถสมฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ… ทิฏฺิ อุปฺปชฺชติ. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถวิปฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๗. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย. อารมฺมณาธิปติ – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา คนฺถสมฺปยุตฺตกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ อุปฺปชฺชติ. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคเต ¶ ขนฺเธ จ โลภฺจ ครุํ กตฺวา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๗๘. คนฺถสมฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ปุริมา ปุริมา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตสฺส โลภสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปฏิฆสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; คนฺถสมฺปยุตฺตา ¶ ขนฺธา วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ปุริมา ปุริมา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๗๙. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตสฺส โลภสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมํ ปุริมํ ปฏิฆํ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปฏิฆสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ¶ ปจฺฉิมานํ คนฺถวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส…เป… ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมํ ปุริมํ ปฏิฆํ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริโม ปุริโม ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย; ปุริมํ ปุริมํ ปฏิฆํ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อาวชฺชนา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๐. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ¶ ปุริมา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ปจฺฉิมานํ ¶ ปจฺฉิมานํ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ปุริมา ปุริมา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตสฺส โลภสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส ปฏิฆสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ วุฏฺานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลา ปุจฺฉิตพฺพา) ปุริมา ปุริมา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; ปุริมา ปุริมา โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๑. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อฺมฺปจฺจเยน ปจฺจโย… นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย.

๘๒. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลํ ปุจฺฉิตพฺพํ ¶ , ตีณิปิ ¶ อุปนิสฺสยา) คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา คนฺถวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลํ, ตีณิปิ อุปนิสฺสยา) คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๓. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ… มานํ ชปฺเปติ… สีลํ…เป… ปฺํ ¶ … ราคํ… โทสํ… โมหํ… มานํ… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ… อุตุํ… โภชนํ… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป… สมาปตฺตึ อุปฺปาเทติ… ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… ปฺา, ราโค…เป… ปตฺถนา…เป… เสนาสนํ สทฺธาย…เป… ปฺาย… ราคสฺส… โทสสฺส… โมหสฺส… มานสฺส… ปตฺถนาย…เป… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป…. ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺึ คณฺหาติ; สีลํ…เป… ปฺํ… ราคํ…เป… มานํ… ปตฺถนํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… เสนาสนํ ราคสฺส… โทสสฺส ¶ … โมหสฺส… มานสฺส… ทิฏฺิยา… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (ตีณิ อุปนิสฺสยา); สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ; สีลํ…เป… ปฺํ… ราคํ… โทสํ… โมหํ… มานํ… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ…เป… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ปาณํ หนติ…เป… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป… ปฺา… ราโค… โทโส… โมโห… มาโน… ปตฺถนา…เป… เสนาสนํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๔. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย ¶ …เป…. ปกตูปนิสฺสโย – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลํ กาตพฺพํ) ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสฺส จ ปฏิฆสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (มูลํ ปุจฺฉิตพฺพํ) ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ ¶ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส ¶ จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๕. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อนิจฺจโต วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา…เป… อุทฺธจฺจํ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ. รูปายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… โผฏฺพฺพายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป…. วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิฺาณสฺส…เป… กายายตนํ กายวิฺาณสฺส…เป… วตฺถุ คนฺถวิปฺปยุตฺตานํ ขนฺธานํ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตสฺส โลภสฺส จ ปฏิฆสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺโต ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํ. อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อารพฺภ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ อุปฺปชฺชนฺติ ¶ . วตฺถุปุเรชาตํ – วตฺถุ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ ¶ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๖. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

๘๗. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย (อนนฺตรสทิสํ, อาวชฺชนาปิ วุฏฺานมฺปิ นตฺถิ).

๘๘. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจตนา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา เจตนา โลภสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตา ¶ เจตนา ปฏิฆสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. นานากฺขณิกา – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ ¶ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๘๙. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตา, นานากฺขณิกา. สหชาตา – คนฺถวิปฺปยุตฺตา เจตนา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป…. นานากฺขณิกา – คนฺถวิปฺปยุตฺตา เจตนา วิปากานํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

๙๐. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ.

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… จตฺตาริ… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ … จตฺตาริ… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… ฉ.

๙๑. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ, วิภชิตพฺพํ). (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ). (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – วตฺถุ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๒. คนฺถสมฺปยุตฺโต ¶ จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ. สหชาตา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

๙๓. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ). (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ (สํขิตฺตํ, วิภชิตพฺพํ). (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย… เอกํ (ปฏิจฺจสทิสํ). (๓)

๙๔. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ (สํขิตฺตํ, วิภชิตพฺพํ). (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตํ ปฏิฆํ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺโต ราโค…เป… ทิฏฺิ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, วตฺถุ คนฺถสมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย ¶ – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺโต โลโภ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิฆํ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ ¶ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ อารพฺภ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ¶ อุปฺปชฺชนฺติ, วตฺถุ ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตานํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ โทมนสฺสสหคตานํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๕. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – คนฺถสมฺปยุตฺโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โลโภ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป… โทมนสฺสสหคโต เอโก ขนฺโธ จ ปฏิฆฺจ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํ. สหชาตา – คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ มหาภูตา จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. สหชาตา – โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ วตฺถุ จ โลภสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย; โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ วตฺถุ จ ปฏิฆสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตา ขนฺธา จ โลโภ จ โทมนสฺสสหคตา ขนฺธา จ ปฏิฆฺจ ¶ ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ กพฬีกาโร อาหาโร จ อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. ปจฺฉาชาตา – คนฺถสมฺปยุตฺตา ขนฺธา จ รูปชีวิตินฺทฺริยฺจ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส ¶ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ. สหชาโต – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เอโก ขนฺโธ จ โลโภ ¶ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – โทมนสฺสสหคโต เอโก ขนฺโธ จ ปฏิฆฺจ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺานานฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – ทิฏฺิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ โลภสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. สหชาโต – โทมนสฺสสหคโต เอโก ขนฺโธ จ วตฺถุ จ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ ปฏิฆสฺส จ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป… ทฺเว ขนฺธา จ…เป…. (๓)

๙๖. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, ปุเรชาเต ตีณิ, ปจฺฉาชาเต ตีณิ, อาเสวเน นว, กมฺเม จตฺตาริ, วิปาเก เอกํ, อาหาเร จตฺตาริ ¶ , อินฺทฺริเย จตฺตาริ, ฌาเน จตฺตาริ, มคฺเค จตฺตาริ, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต ปฺจ, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

๙๗. คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๘. คนฺถวิปฺปยุตฺโต ¶ ธมฺโม คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๙๙. คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๐๐. นเหตุยา ¶ นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นว.

๑๐๑. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ นว, นอธิปติยา นว…เป… นสมนนฺตเร นว, นอฺมฺเ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย นว…เป… นมคฺเค นว ¶ , นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา นว, โนวิคเต นว.

๑๐๒. นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา วิตฺถาเรตพฺพา)…เป… อวิคเต นว.

๑๐๓. คนฺถฺเจว ¶ ¶ คนฺถนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถนิโย จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ, อิทํสจฺจาภินิเวสกายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ อิทํสจฺจาภินิเวสกายคนฺโถ. (๑)

คนฺถฺเจว คนฺถนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถนิโย เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺเถ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ. (๒)

คนฺถฺเจว คนฺถนิยฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถนิโย จ คนฺถนิโย เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา. (๑)

๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร

(ปฏิจฺจวารมฺปิ สหชาตวารมฺปิ ปจฺจยวารมฺปิ นิสฺสยวารมฺปิ สํสฏฺวารมฺปิ สมฺปยุตฺตวารมฺปิ คนฺถทุกสทิสํ นินฺนานากรณํ.)

๑๐๔. คนฺโถ ¶ ¶ เจว คนฺถนิโย จ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถนิยสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย (เอวํ นว ปฺหา วิตฺถาเรตพฺพา).

๑๐๕. คนฺโถ เจว คนฺถนิโย จ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถนิยสฺส จ ธมฺมสฺส ¶ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ ปุจฺฉิตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ คนฺถนิยา เจว โน จ คนฺถา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ ปุจฺฉิตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

๑๐๖. คนฺถนิโย เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถนิยสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา…เป… อริยา โคตฺรภุํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปหีเน กิเลเส…เป… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ, จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถนิเย เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ. (สพฺพํ วิตฺถาเรตพฺพํ) อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถนิโย เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถนิยสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ ¶ , ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ…เป… วิจิกิจฺฉา…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถนิเย เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺิ…เป… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ. (๒)

คนฺถนิโย ¶ เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถนิยสฺส จ คนฺถนิยสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – ทานํ…เป… สีลํ…เป… อุโปสถกมฺมํ…เป… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ…เป… ฌานา วุฏฺหิตฺวา ฌานํ…เป… จกฺขุํ…เป… วตฺถุํ คนฺถนิเย เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ คนฺถา จ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ (เอวํ อิตเรปิ ตีณิ วิตฺถาเรตพฺพา). (๓)

(อารพฺภ กาตพฺพา. อิมสฺมึ ทุเก โลกุตฺตรํ นตฺถิ, คนฺถทุกสทิสํ, นินฺนานากรณํ. ‘‘คนฺถนิย’’นฺติ นิยาเมตพฺพํ, มคฺเค นว ปฺหา กาตพฺพา.)

๑๐๗. คนฺถฺเจว ¶ คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ, อิทํสจฺจาภินิเวสกายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ, อภิชฺฌากายคนฺถํ ปฏิจฺจ อิทํสจฺจาภินิเวโส กายคนฺโถ. (๑)

คนฺถฺเจว คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺเถ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา. (๒)

คนฺถฺเจว คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ¶ เหตุปจฺจยา – สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถํ ปฏิจฺจ อภิชฺฌากายคนฺโถ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (จกฺกํ). (๓)

๑๐๘. คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว ¶ ¶ โน จ คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺเต เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ ปฏิจฺจ คนฺถา. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา คนฺถา จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป…. (๓)

๑๐๙. คนฺถฺเจว คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺเถ จ สมฺปยุตฺตเก จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ คนฺถา. (๑)

คนฺถฺเจว คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ เอกํ ขนฺธฺจ คนฺเถ จ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป…. (๒)

คนฺถฺเจว คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – คนฺถสมฺปยุตฺตฺเจว โน จ คนฺถํ เอกํ ¶ ขนฺธฺจ สีลพฺพตปรามาสํ กายคนฺถฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา อภิชฺฌากายคนฺโถ จ…เป… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป… (จกฺกํ พนฺธิตพฺพํ. สํขิตฺตํ). (๓)

๑๑๐. เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), กมฺเม นว, อาหาเร นว…เป… อวิคเต นว.

๑๑๑. คนฺถฺเจว ¶ คนฺถสมฺปยุตฺตฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นอธิปติปจฺจยา (สํขิตฺตํ).

(อิธ ¶ นเหตุปจฺจโย นตฺถิ) นอธิปติยา นว, นปุเรชาเต นว, นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม ตีณิ, นวิปาเก นว, นวิปฺปยุตฺเต นว.

๒-๖. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺ-สมฺปยุตฺตวาโร

(เอวํ อิตเร ทฺเว คณนาปิ สหชาตวาโรปิ ปจฺจยวาโรปิ นิสฺสยวาโรปิ สํสฏฺวาโรปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ ปฏิจฺจวารสทิสา.)

๑๑๒. คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส ¶ เจว ¶ โน จ คนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๑๓. คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ คนฺถานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ¶ ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๑๔. คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๑)

คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๒)

คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ จ ธมฺมา คนฺถสฺส ¶ เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จ คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา จ เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ คนฺถานฺจ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย. (๓)

๑๑๕. คนฺโถ ¶ เจว คนฺถสมฺปยุตฺโต จ ธมฺโม คนฺถสฺส เจว คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺเถ อารพฺภ คนฺถา จ คนฺถสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

คนฺถสมฺปยุตฺโต เจว โน จ คนฺโถ ธมฺโม คนฺถสมฺปยุตฺตสฺส เจว โน จ คนฺถสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – คนฺถสมฺปยุตฺเต เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อารพฺภ คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺถสมฺปยุตฺเต เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อารพฺภ คนฺถา อุปฺปชฺชนฺติ. (มูลํ กาตพฺพํ) คนฺถสมฺปยุตฺเต เจว โน จ คนฺเถ ขนฺเธ อารพฺภ คนฺถา จ คนฺถสมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ. (๓)

(เอวํ อิตเรปิ ตีณิ ปฺหา กาตพฺพา อารมฺมณสทิสํเยว. อธิปติยาปิ อนนฺตเรปิ อุปนิสฺสเยปิ วิภาโค นตฺถิ.)

๑๑๖. เหตุยา ¶ นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว, อนนฺตเร นว, สมนนฺตเร นว, สหชาเต นว, อฺมฺเ นว, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย นว, อาเสวเน นว, กมฺเม ตีณิ ¶ , อาหาเร ตีณิ, อินฺทฺริเย ตีณิ, ฌาเน ตีณิ, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา นว, วิคเต นว, อวิคเต นว.

(อรูปํเยว ปจฺจยํ, เอเกกสฺส ตีณิ ตีณิ กาตพฺพา. อารมฺมณฺจ สหชาตฺจ อุปนิสฺสยฺจ นวสุปิ ปริวตฺเตตพฺพํ. เอวํ ปฺหาวาเรปิ สพฺพํ กาตพฺพํ.)

คนฺถคนฺถสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺิตํ.

๓๑. คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิยทุกํ

๑๑๗. คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิยํ ¶ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ คนฺถนิยํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานฺจ รูปํ…เป… ทฺเว ขนฺเธ…เป… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป… เอกํ มหาภูตํ…เป… (ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกํ เอวํ วิตฺถาเรตพฺพํ นินฺนานากรณํ).

คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิยทุกํ นิฏฺิตํ.