📜
อฏฺโม ปริจฺเฉโท
๒. เจตสิกวิภาโค
๘. เจตสิกสมฺปโยคกถา
อิติ จิตฺตวิธึ ตฺวา, ทฺเวปฺาส วิภาวินา;
เยฺยา เจตสิ สมฺภูตา, ธมฺมา เจตสิกา กถํ.
ผสฺโส จ เวทนา สฺา, เจตเนกคฺคตา ตถา;
ชีวิตํ มนสิกาโร, สตฺต สาธารณา อิเม.
วิตกฺโก จ วิจาโร จ, ปีติ จ วีริยํ ตถา;
ฉนฺโท จ อธิโมกฺโข จ, ฉ ปกิณฺณกนามกา.
ปฺุาปฺุเสุ ปาเกสุ, กฺริยาสุ จ ยถารหํ;
มานเสสุ ปวตฺตนฺติ, วิปฺปกิณฺณา ปกิณฺณกา.
สทฺธา ¶ สตินฺทฺริยฺเจว, หิโรตฺตปฺปพลทฺวยํ;
อโลโภ จ อโทโส จ, ปฺา มชฺฌตฺตตาปิ จ.
อฏฺเเต ¶ อุตฺตมา นาม, ธมฺมา อุตฺตมสาธนา;
นิวชฺชาติ ปวุจฺจนฺติ, ยุคฬา ฉ ตโตปเร.
ปสฺสทฺธิ กายจิตฺตานํ, ลหุตา มุทุตา ตถา;
กมฺมฺตา จ ปาคฺุ-ตา จ อุชุกตาติ จ.
อปฺปมฺาทฺวยํ นาม, กรุณามุทิตา สิยุํ;
สมฺมาวาจา จ กมฺมนฺตา-ชีวา จ วิรติตฺตยํ.
ปฺจวีส ปนิจฺเจเต, อนวชฺชา ยถารหํ;
ปาปาเหตุกมุตฺเตสุ, อนวชฺเชสุ ชายเร.
โลโภ โทโส จ โมโห จ,
มาโน ทิฏฺิ จ สํสโย;
ถินมิทฺธฺจ อุทฺธจฺจํ,
กุกฺกุจฺจฺจ ตถา ทส.
อหิรีกมโนตฺตปฺปํ, อิสฺสา มจฺฉริยนฺติ จ;
โหนฺติ จุทฺทส สาวชฺชา, สาวชฺเชสฺเวว สมฺภวา.
ทฺเวปฺาส จตุทฺเธวํ, ธมฺมา เจตสิกา ิตา;
เตสํ ทานิ ปวกฺขามิ, สมฺปโยคฺจ สงฺคหํ.
สตฺต สาธารณา สพฺพ-จิตฺตสาธารณา ตโต;
จิตฺเตน สทฺธิ อฏฺนฺนํ, วิปฺปโยโค น กตฺถจิ.
วิตกฺโก ปฺจวิฺาณํ, ทุติยาทิวิวชฺชิเต;
วิจาโรปิ จ ตตฺเถว, ตติยาทิวิวชฺชิเต.
โสมนสฺสยุเต ปีติ-จตุตฺถชฺฌานวชฺชิเต;
วีริยํ ปมาวชฺช-วิปากาเหตุวชฺชิเต.
ฉนฺโท สมฺโภติ สพฺพตฺถ, โมมูหาเหตุวชฺชิเต;
อธิโมกฺโข วิจิกิจฺฉา-ปฺจวิฺาณวชฺชิเต.
ฉสฏฺิ ¶ ¶ ปฺจปฺาส, สตฺตติ เจว โสฬส;
วีสเตกาทเสวาถ, ปกิณฺณกวิวชฺชิตา.
มานสา ปฺจปฺาส, สวิตกฺกา ฉสฏฺิ จ;
สวิจาเรกปฺาส, สปฺปีติกมนา ตถา.
เตสตฺตติ สวีริยา, สฉนฺเทกูนสตฺตติ;
สาธิโมกฺขา ปวุจฺจนฺติ, อฏฺสตฺตติ มานสา.
ปฺาปฺปมฺาวิรตี, หิตฺวา เอกูนสฏฺิสุ;
ปาปาเหตุกมุตฺเตสุ, สทฺธาเทกูนวีสติ.
ทฺวิเหตุกาเหตุปาปวชฺชิเตสุ สมาสโต;
ปฺา ตุ ชายเต สตฺตจตฺตาลีเสสุ สพฺพถา.
มหากฺริยากามปฺุ-รูปชฺฌาเนสุ ชายเร;
อปฺปมฺาฏฺวีเสสุ, หิตฺวา ฌานํ ตุ ปฺจมํ.
โลกุตฺตเรสุ สพฺพตฺถ, สเหว วิรติตฺตยํ;
กามปฺุเสุ สมฺโภติ, ยถาสมฺภวโต วิสุํ.
วิรตีอปฺปมฺาสุ, ปฺจสฺวปิ ยถารหํ;
กทาจิเทว สมฺโภติ, เอเกโกว น เจกโต.
อหิรีกมโนตฺตปฺปํ, โมหอุทฺธจฺจเมว จ;
ปาปสาธารณา นาม, จตฺตาโร ปาปสมฺภวา.
โลโภ จ โลภมูเลสุ, ทิฏฺิยุตฺเตสุ ทิฏฺิ จ;
มาโน ทิฏฺิวิยุตฺเตสุ, ทิฏฺิมานา น เจกโต.
โทสมูเลสุ โทโส จ, อิสฺสา มจฺฉริยํ ตถา;
กุกฺกุจฺจมิติ จตฺตาโร, วิจิกิจฺฉา ตุ กงฺขิเต.
สเหว ถินมิทฺธํ ตุ, สสงฺขาเรสุ ปฺจสุ;
อิติ จุทฺทส สาวชฺชา, สาวชฺเชสฺเวว นิจฺฉิตา.
มาโน ¶ ¶ จ ถินมิทฺธฺจ, สห วาถ วิสุํ น วา;
อิสฺสามจฺเฉรกุกฺกุจฺจา, อฺมฺํ วิสุํ น วาติ.
อิติ เจตสิกวิภาเค เจตสิกสมฺปโยคกถา นิฏฺิตา.
อฏฺโม ปริจฺเฉโท.