📜
ทุติยปริจฺเฉท
มหาสมฺมตวํส
มหาสมฺมต ¶ ราชสฺส, วํสโช หิ มหามุนิ;
กปฺปสฺสาทิมฺหิ ราชา’สิ, มหาสมฺมตนามโก.
โรโช จ วรโรโช จ, ตถา กลฺยาณกา ทุเว;
อุโปสโถ จ มนฺธาตา, จรโก’ปจรา ทุเว.
เจตีโย มุจโล เจว, มหามูจลนามโก;
มุจลินฺโท สาคโร เจว, สาคโร เทว วนามโก.
ภรโต ภคีรโถ เจว, รุจิ จ สุรุจิ ปิจ;
ปตาโป มหาปตาโป, ปนาทา จ ตถา ทุเว.
สุทสฺสโน จ เนรุ จ, ตถา เอว ทุเว ทุเว;
ปจฺฉิมา จา’ติ ราชาโน, ตสฺส ปุตฺตปปุตฺตกา.
อสํขิยายุกา เอเต, อฏฺวีสติ ภูมิปา;
กุสาวตึ ราชคหํ, มิถิลฺจาปิ อาวสุํ.
ตโต สตฺจ ราชโน, ฉปฺปฺาส จ สฏฺิ จ;
จตุราสีติ สหสฺสานิ, ฉตฺตึสา จ ตโต ปเร.
ทฺวตฺตึส อฏฺวีสา จ, ทฺวาวีสติ ตโต ปเร;
อฏฺารส สตฺตรส, ปฺจทส จตุทฺทส.
นว สตฺต ทฺวาทส จ, ปฺจวีส ตโตปเร;
ปฺจวีสํ ทฺวาทส จ, ทฺวาทสฺจ นวา ปิจ.
จตุราสีติสหสฺสานิ, มขาเทวาทิกาปิ จ;
จตุราสีติสหสฺสานิ, กฬาราชนกาทโย.
โสฬส ยาว โอกฺกาตํ, ปปุตฺตา ราสิโต อิเม;
วิสุํ วิสุํ ปุเร รชฺชํ, กมโต อนุสาสิสุํ.
โอกฺกามุโข เชฏฺปุตฺโต, โอกฺกากสา’สิ ภูปติ;
นิปุโร จนฺทีมา จนฺทํ-มุโข จ สิวิ สฺชโย.
เวสฺสนฺตร ¶ มหาราชา, ชาลี จ สีหวาหโน;
สีหสฺสโร จ อิจฺเจเต, ตสฺส ปุตฺต ป ปุตฺตกา.
ทฺเวอสีติ สหสฺสานิ, สีหสฺสรสฺส ราชิโน;
ปุตฺต ป ปุตฺต ราชาโน, ชยเสโน ตทนฺติโม.
เอเต กปิลวตฺถุสฺมึ, สกฺยราชาติ วิสฺสุตา;
สีหหนุ มหาราชา, ชยเสนสฺส อตฺรโช.
ชยเสนสฺส ธีตา จ, นาเมนา’สิ ยโสธรา;
เทวทเย เทวทห-สกฺโก นามา’สิ ภูปติ.
อฺชโน จา’ถ กจฺจานา, อาสุํ ตสฺส สุตา ทุเว;
มเหสีจา’สิ กจฺจานา, รฺโ สีหหนุสฺส สา.
อาสี อฺชนสกฺกสฺส, มเหสี สา ยโสธรา;
อฺชนสฺส ทุเว ธีตา, มายา จาถ ปชาปติ.
ปุตฺตา ทุเว ทณฺฑปาณี, สุปฺปพุทฺโธ จ สากิโย;
ปฺจ ปุตฺตา ทุเว ธีตา, อาสุํ สีหหนุสฺสเร.
สุทฺโธทโน โธโตทโน, สกฺกสุกฺกมิโตทโน;
อมิตา ปมิตาจา’ติ, อิเม ปฺจ อิมา ทุเว.
สุปฺปพุทฺธสฺส สกฺกสฺส, มเหสี อมิตา อหุ;
ตสฺสา’สุํ ภทฺทกจฺจานา, เทวทตฺโต ทุเว สุตา.
มายา มหาปชาปติ เจว, สุทฺโธทน มเหสีโย;
สุทฺโธทน มหารฺโ, ปุตฺโต มายาย โส ชิโน.
มหา สมฺมตวํสมฺหิ, อสมฺภินฺเน มหามุนิ;
เอวํ ปวตฺเต สฺชาโต, สพฺพ ขตฺถิย มุทฺธนิ.
สิทฺธตฺถสฺส กุมารสฺส, โพธิสตฺตสฺส สา อหุ;
มเหสี ภทฺทกจฺจานา, ปุตฺโต ตสฺสา’สิ ราหุโล.
พิมฺพิสาโร จ สิทฺธตฺถ-กุมาโร จ สหายกา;
อุภินฺนํ ปิตโร จาปิ, สหายาเอว เต อหุํ.
โพธิสตฺโต พิมฺพิสารา, ปฺจวสฺสาธิโก อหุ;
เอกูนตึโส วยสา, โพธิสตฺโต’ภินิกฺขมิ.
ปทหิตฺวาน ¶ ฉพฺพสฺสํ, โพธึ ปตฺวา กเมน จ;
ปฺจตึโส ถ วยสา, พิมฺพิสารมุปาคมิ.
พิมฺพิสาโร ปนฺนรส-วสฺโส’ถ ปีตรํ สยํ;
อภิสิตฺโต มหาปฺโ, ปตฺโต รชฺชสฺส ตสฺส ตุ.
ปตฺเต โสฬสเม วสฺเส, สตฺถา ธมฺมมเทสยิ;
ทฺวาปฺาเสว วสฺสานิ, รชฺชํ กาเรสิ โส ปน.
รชฺเช สมา ปนฺนรส, ปุพฺเพ ชินสมาคมา;
สตฺตตึส สมา ตสฺส, ธรมาเน ตถาคเต.
พิมฺพิสารสุโต’ชาต-สตฺตุตํ ฆาตียา’มติ;
รชฺชํ ทฺวตฺตึสวสฺสานิ, มหามิตฺตทฺทุการยี.
อชาตสตฺตุโน วสฺเส, อฏฺเม มุนิ นิพฺพุโต;
ปจฺฉา โส การยี รชฺชํ, วสฺสานิ จตุวีสติ.
ตถาคโต สกลโลกคฺคตํ คโต;
อนิจฺจตาว สมวโส อุปาคโต;
อิติ’ธ โย ภยชนนึ อนิจฺจตํ,
อเวกฺขเต ส ภวติ ทุกฺขปารคูติ.
สุชนปฺปสาทสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
มหาสมฺมตวํโส นาม
ทุติโย ปริจฺเฉโท.