📜
ทฺวาทสม ปริจฺเฉท
นานาเทสปสาโท
เถโร โมคฺคลิปุตฺโต โส, ชินสาสน โชตโก;
นิฏฺาเปตฺวาน สํคีตึ, เปกฺขมาโน อนาคตํ.
สาสนสฺส ปติฏฺานํ, ปจฺจนฺเตสุ อเวกฺขิย;
เปเสสิ กตฺติเก มาเส, เตเต เถเร ตหึ ตหึ.
เถรํ กสฺมีรคนฺธารํ, มชฺฌนฺติกมเปสยิ;
อเปสยี มหาเทว-ตฺเถรํ มหิสมณฺฑลํ.
วนวาสึ อเปสยิ, เถรํ รกฺขิตนามกํ;
ตถา’ปรนฺตกํ โยน-ธมฺมรกฺขิตนามกํ.
มหารฏฺํ มหาธมฺม-รกฺขิตตฺเถร นามกํ;
มหารกฺขิต เถรํ ตํ, โยน โลกมเปสยิ.
เปเสสิ มชฺฌิมํ เถรํ, หิมวนฺตปเทสกํ;
สุวณฺณภูมึ เถเร ทฺเว, โสณมุตฺตร เมว จ.
มหามหินฺทตฺเถรํ ตํ, เถร อิฏฺฏิยมุตฺติยํ;
สมฺพลํ ภทฺทสาลฺจ, สเก สทฺธิวิหาริเก.
ลํกาทีเป ¶ มนฺุมฺหิ, มนฺุํ ชินสาสนํ;
ปติฏฺาเปถ ตุมฺเห’ติ, ปฺจ เถเร อเปสยิ.
ตทา กสฺมีรคนฺธาเร, ปกฺกํ สสฺสํ มหิทฺธิโก;
อรวาโล นาคราชา, วสฺสํ กรกสฺิตํ.
วสฺสา เปตฺวา สมุทฺทสฺมึ, สพฺพํ ขิปติทารุโณ;
ตตฺร มชฺฌนฺติกตฺเถโร, ขิปฺปํ คนฺตฺวา วิหายสา.
อรวาลทเหวาริ-ปิฏฺเ จงฺกมนาทิเก;
อกาสิ ทิสฺวา ตํนาคา, รุฏฺารฺโ นิเวทยุํ.
นาคราชา’ถรุฏฺโ โส, วิวิธา ภิสิกา’กริ;
วาตา มหนฺตา วายนฺติ, เมโฆ คชฺชติ วสฺสติ.
ผลนฺตฺย’สนิโย วิชฺชุ, นิจฺฉรนฺติ ตโต ตโต;
มหิรุหา ปพฺพตานํ, กูฏานิ ปปตนฺติ จ.
วิรูปรูปา นาคา จ, ภึสาเปนฺติ สมนฺตโต;
สยํ ธุปายติ ชลติ, อกฺโกสนฺโต อเนกธา.
สพฺพํ ตํ อิทฺธิยา เถโร, ปฏิพาหิย ภึสนํ;
อโวจ นาคราชํ ตํ, ทสฺเสนฺโต พลมุตฺตมํ.
สเทว โกปิ เจ โลโก, อาคนฺตฺวา ตาสเยยฺย มํ;
น เม ปฏิพโล อสฺส, ชเนตุํ ภยเภรวํ.
สเจ’ปิ ตฺวํ มหึ สพฺพํ, สสมุทฺทํ สปพฺพตํ;
อุกฺขิปิตฺวา มหานาค, ขิเปยฺยาสิ มโม’ปริ.
เนว เม สกฺกุเณยฺยาสิ, ชเนตุํ ภยเภรวํ;
อฺทตฺถุ ตเว‘ว’สฺส, วิฆาโต อุรคาธิป.
ตํสุตฺวา นิมฺมทสฺส’สฺส, เถโร ธมฺมมเทสยิ;
ตโต สรณสีเลสุ, นาคราชา ปติฏฺหิ.
ตเถว จตุราสีติ-สหสฺสานิ ภุชงฺคมา;
หิมวนฺเตว คนฺธพฺพา, ยกฺขา กุมฺภณฺฑกา พหู.
ปณฺฑโก นาม ยกฺโข ตุ, สทฺธึหาริต ยกฺขิยา;
ปฺจสเตหิ ปุตฺเตหิ, ผลํ ปาปุณิ อาทิกํ.
‘‘มา’’ทานิ ¶ โกธํ ชนิยิตฺถ, อิโต อุทฺธํ ยถาปุเร;
สสฆาตฺจ มา’กตฺถ, สุขกามาหิ ปาณิโน.
กโรถ เมตฺตํ สตฺเตสุ, วสนฺตุ มนุชา สุขํ;
อิติ เตนา’นุสิฏฺา เต, ตเถว ปฏิปชฺชิสุํ.
ตโต รตนปลฺลงฺเก, เถรํ โส อุรคาธิโป;
นิสีทาปิย อฏฺาสิ, พีชมาโน ตทนฺติเก.
ตทา กสฺมีรคนฺธาร-วาสิโน มนุชา’คตา;
นาคราชสฺส ปูชตฺถํ, มนฺตฺวา เถรํ มหิทฺธิกํ.
เถรเมวา’ภิ วาเทตฺวา, เอกมนฺตํ นิสีทิสุํ;
เตสํ ธมฺมมเทเสสิ, เถโร อาสิวิโสปมํ.
อสีติยา สหสฺสานํ, ธมฺมาภิสมโย อหุ;
สตสหสฺส ปุริสา, ปพฺพชุํ เถรสนฺติเก.
ตโตปฺปภุปติ กสฺมิร-คนฺธารํ เต อิทานิปิ;
อาสุํ กาสาว ปชฺโชตา, วตฺถุตฺตยปรายนา.
คนฺตฺวา มหาเทวตฺเถโร, เทสํ มหิสมณฺฑลํ;
สุตฺตนฺตํ เทวทูตํ โส, กเถสิ ชนมชฺฌโค.
จตฺตาลีส สหสฺสานิ, ธมฺมจกฺขุํ วิโสธยุํ;
จตฺตาลีส สหสฺสานิ, ปพฺพชึสุ ตทนฺติเก.
คนฺตฺวา’ถ รกฺขิตตฺเถโร, วนวาสึ นเภ ิโต;
สํยุตฺตมนมตคฺคํ, กเถสิ ชนมชฺฌโค.
สฏฺิ นรสหสฺสานํ, ธมฺมาภิสมโย อหุ;
สตฺตตึส สหสฺสานิ, ปพฺพชึสุ ตทนฺติเก.
วิหารานํ ปฺจสตํ, ตสฺมึเทเส ปติฏฺหิ;
ปติฏฺาเปสิ ตตฺเถวํ, เถโร โส ชินสาสนํ.
คนฺตฺวา’ปรนฺตกํ เถโร, โยนโก ธมฺมรกฺขิโต;
อคฺคิกฺขนฺโธปมํ สุตฺตํ, กเถตฺวา ชนมชฺฌโค.
สตฺตตึส สหสฺสานิ, ปาเณ ตตฺถ สมาคเต;
ธมฺมามตมปาเยสิ, ธมฺมา ธมฺเมสุ โกวิโท.
ปุริสานฺจ สหสฺสฺจ, อิตฺถิโย จ ตโต’ธิกา;
ขตฺติยานํ กุลาเยว, นิกฺขมิตฺวาน ปพฺพชุํ.
มหารฏฺมิสี ¶ คนฺตฺวา, โส มหาธมฺมรกฺขิโต;
มหานารทกสฺสปวฺหํ, ชาตกํ กถยี ตหึ.
มคฺคผลํ ปาปุณึสุ, จตุราสีติ สหสฺสกา;
เตรสนฺตุ สหสฺสานิ, ปพฺพชึสุ ตทนฺติเก.
คนฺตฺวาน โยนวิสยํ, โส มหาธมฺมรกฺขิโต อิสิ;
กาฬการาม สุตฺตนฺตํ, กเถสิ ชนมชฺฌโค.
ปาณสต สหสฺสานิ, สหสฺสานิ จ สตฺตติ;
มคฺคผลํ ปาปุณึสุ, ทส สหสฺสานิ ปพฺพชุํ.
คนฺตฺวา จตูหิ เถเรหิ, เทเสสิ มชฺฌิโม อิสิ;
หิมวนฺตปเทสสฺมึ, ธมฺมจกฺกปวตฺตนํ.
มคฺคผลปาปุณึสุ, อสีติปาณ โกฏิโย;
วิสุํ เต ปฺจรฏฺานิ, ปฺจเถรา ปสาทยุํ.
ปุริสสตสหสฺสานิ, เอเกกสฺเสว สนฺติเก;
ปพฺพชึสุ ปสาเทน, สมฺมาสมฺพุทฺธ สาสเน.
สทฺธึ อุตฺตรเถเรน, โสณตฺเถโร มหิทฺธิโก;
สุวณฺณภูมึ อคมา, ตสฺมึ ตุ สมเย ปน.
ชาเต ชาเต ราชเคเห, ทารเก รุทฺทรกฺขสี;
สมุทฺทโต นิกฺขมิตฺวา, ภกฺขิตฺวา ปน คจฺฉติ.
ตสฺมึ ขเณ ราชเคเห,
ชาโต โหติ กุมารโก;
เถเร มนุสฺสา ปสฺสิตฺวา,
รกฺขสานํ สหายกา.
อิติ จินฺติย มาเรตุํ, สา ยุวา อุปสงฺกมุํ;
‘‘กิเมตนฺติ’’จ ปุจฺฉิตฺวา, เถรํ เต เอว มาหุเต.
สมณา มยํ หิมวนฺตา, น รกฺขสิ สหายกา;
รกฺขสี สา สปริสา, นิกฺขนฺตา โหติ สาครา.
ตํ ทิสฺวาน มหาราวํ, วิรวึสุ มหาชนา;
ทิคุเณ รกฺขเส เถโร, มาปยิตฺวา ภยานเก.
ตํ ¶ รกฺขสึ สปริสํ, ปริกฺขิปิ สมนฺตโต;
อิทํ อิเมหิ อุทฺธนฺติ, มนฺตฺวา ภีตา ปลายิสา.
ตสฺส เทสสฺส อารกฺขํ, เปตฺวาน สมนฺตโต;
ตสฺมึ สมาคเม เถโร, พฺรหฺมชาลมเทสยิ.
สรเณสุ จ สีเลสุ, อฏฺํสุ พหโว ชนา;
สฏฺิยา ตุ สหสฺสานํ, ธมฺมาภิสมโย อหุ.
อฑฺฒุฑฺฒานิ สหสฺสานิ, ปพฺพชุํ กุลทารกา;
ปพฺพชึสุ ทิยฑฺฒนฺตุ, สหสฺสํ กุลธีตโร.
ตโตปฺปภุติ สฺชาเต, ราชเคเห กุมารเก;
นามํ กรึสุ ราชาโน, โสณุตฺตร สนามเก.
มหาชนสฺสาปิ ชินสฺส กฑฺฒนํ;
วิหาย ปตฺตํ อมตํ สุขมฺปิเต;
กรึสุ โลกสฺส หิตํ ตหึ ตหึ;
ภเวยฺย โย โลกหิเต ปมาทวาติ.
สุชนปฺปสาท สํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
นานาเทสปสาโท นาม ทฺวาทสโม ปริจฺเฉโท.