📜
ตติย ปริจฺเฉท
ปมธมฺมสํคีติ
ปฺจเนตฺโต ¶ ชิโน ปฺจ-จตฺตาลีสสมา’สโม;
ตฺวา สพฺพานิ กิจฺจานิ, กตฺวา โลกสฺส สพฺพถา.
กุสินารายยมก-สาลานมนฺตเร วเร;
เวสาขปุณฺณมายํ โส, ทีโป โลกสฺส นิพฺพุโต.
สงฺขฺยาปถมติกฺกนฺตา, ภิกฺขู ตตฺถ สมาคตา;
ขตฺติยา พฺราหฺมณา วสฺสา, สุทฺธา เทวา ตเถว จ.
สตฺตสตสหสฺสานิ, เตสุ ปาโมกฺขภิกฺขโว;
เถโร มหากสฺสโปว, สงฺฆตฺเถโร ตทา อหุ.
สตฺถุสรีรสารีร-ธาตุกิจฺจานิ การิย;
อิจฺฉนฺโต โส มหาเถโร, สตฺถุ ธมฺมจิรฏฺิตึ.
โลกนาเถ ทสพเล, สตฺตาหปรินิพฺพุเต;
ทุพฺภาสิตํ สุภทฺทสฺส, พุทฺธสฺส วจนํ สรํ.
สรํ จีวรทานฺจ, สมตฺเต ปนํ ตถา;
สทฺธมฺมปนตฺถาย, มุนินา’นุคฺคหํ กตํ.
กาตุํ สทฺธมฺมสํคีตึ, สมฺพุทฺธานมเต ยติ;
นวงฺคสาสนธเร, สพฺพงฺคสมุปาคเต.
ภิกฺขู ปฺจสเตเยว, มหาขีณาสเว วเร;
สมฺมนฺนิ เอเกนูเน ตุ, อานนฺทตฺเถรการณา.
ปุน อานนฺทตฺเถรา’ปิ, ภิกฺขูหิ อภิยาจิโต;
สมฺมนฺนิ กาตุํ สํคีตึ, สา น สกฺกา หิ ตํ วินา.
สาธุกีฬนสตฺตาหํ, สตฺตาหํ ธาตุภาชนํ;
อิจฺจทฺธมาสํ เขเปตฺวา, สพฺพโลกานุกมฺปกา.
วสฺสํ วสํ ราชคเห, กสฺสาม ธมฺมสงฺคหํ;
นาฺเหิ ตตฺต วตฺถพฺพ-มิติ กตฺวาน นิจฺฉยํ.
โสกาตุรํ ¶ ตตฺถ ตตฺถ, อสฺสาเสนฺโต มหาชนํ;
ชมฺพุทีปมฺหิ เต เถรา, วิจริตฺวาน จาริกํ.
อาสฬฺหิสุกฺกปกฺขมฺหิ, สุกฺกปกฺขิตตฺถิกา;
อุปาคมุํ ราชคหํ, สมฺปนฺนจตุปจฺจยํ.
ตตฺเถว วสฺสูปคตา, เต มหากสฺสปาทโย;
เถรา ถิรคุณูเปตา, สมฺพุทฺธมตโกวิทา.
วสฺสานํ ปมํ มาสํ, สพฺพเสนาสเนสุ’ปิ;
กาเรสุํ ปฏิสงฺขารํ, วตฺวานา’ชาตสตฺตุโน.
วิหารปฏิสงฺขาเร, นิฏฺิเต อหุ ภูปติ;
อิทานิ ธมฺมสํคีตึ, กริสฺสามิ มยํ อิติ.
กตฺตพฺพํ กินฺติปุฏฺสฺส, นิสชฺชานมาทิสุํ;
ราชา กตฺถาติ ปุจฺฉิตฺวา, วุตฺตานมฺหิ เตหิ โส.
สีฆํ เวภารเสลสฺส, ปสฺเส กาเรสิ มณฺฑปํ;
สตฺตปณฺณิคุหาทฺวาเร, รมฺมํ เทวสโภปมํ.
สพฺพถา มณฺฑยิตฺวา ตํ, อตฺถราเปสิ ตตฺถ โส;
ภิกฺขูนํ คณนาเยว, อนคฺฆตฺถรณานิ จ.
นิสฺสาย ทกฺขิณํ ภาคํ, อุตฺตรามุขมุตฺตมํ;
เถราสนํ สุปฺตฺตํ, อาสิ ตตฺถ มหารหํ.
ตสฺมึ มณฺฑปมชฺฌสฺมึ, ปุรตฺถมุขมุตฺตมํ;
ธมฺมาสนํ สุปฺตฺตํ, อโหสิ สุคตารหํ.
ราชา’โรจยิ เถรานํ, กมฺมํ โน นิฏฺิตํ อิติ;
เต เถรา เถรมานนฺท-มานนฺทกรมพฺรวุํ.
สฺเว สนฺนิปาโต อานนฺท, เสเขน คมนํ ตหึ;
น ยุตฺตนฺเต สทตฺเถ ตฺวํ, อปฺปมตฺโต ตโต ภว.
อิจฺเจวํ โจทิโต เถโร, กตฺวาน วีริยํ สมํ;
อิริยาปถโต มุตฺตํ, อรหตฺตมปาปุณิ.
วสฺสานํ ทุติเย มาเส, ทุติเย ทิวเส ปน;
รุจิเร มณฺฑเป ตสฺมึ, เถรา สนฺนิปตึสุ เต.
เปตฺวา’นนฺทตฺเถรสฺส, อนุจฺฉวิกมาสนํ;
อาสเนสุ นิสีทึสุ, อรหนฺโต ยถารหํ.
เถโร’รหตฺตปตฺตึ ¶ โส, าเปตุํ เตหิ นาคมา;
กุหึ อานนฺทตฺเถโร’ติ, วุจฺจมาเน ตุ เกหิจิ.
นิมฺมุชฺชิตฺวา ปถวิยา, คนฺตฺวา โชติปเถน วา;
นิสีทิ เถโร อานนฺโท, อตฺตโน ปิตาสเน.
อุปาลิเถโร วินเย, เสสธมฺเม อเสสเก;
อานนฺทตฺเถรมกรุํ, สพฺเพ เถรา ธุรนฺธเร.
มหาเถโร สกตฺตานํ, วินยํ ปุจฺฉิตุํ สยํ;
สมฺมนฺนุ’ปาลิเถโร จ, วิสฺสชฺเชตุํ ตเมว ตุ.
เถราสเน นิสีทิตฺวา, วินยํ ตมปุจฺฉิ โส;
ธมฺมาสเน นิสีทิตฺวา, วิสฺสชฺเชสิ ตเมว โส.
วินยฺูนมคฺเคน, วิสฺสชฺชิตกเมน เต;
สพฺเพ สชฺฌายมกรุํ, วินยํ นยโกวิทา.
อคฺคํ พหุสฺสุตาทีนํ, โกสารกฺขํ มเหสิโน;
สมฺมนฺนิตฺวาน อตฺตานํ, เถโร ธมฺมมปุจฺฉิ โส.
ตถา สมฺมนฺนิย’ตฺตานํ, ธมฺมาสนาคโต สยํ;
วิสฺสชฺเชสิ ตมานนฺท-ตฺเถโร ธมฺมมเสสโต.
เวเทหมุนินา เตน, วิสฺสชฺชิตกเมน เต;
สพฺเพ สชฺฌายมกรุํ, ธมฺมํ ธมฺมตฺถโกวิทา.
เอวํ สตฺตหิ มาเสหิ, ธมฺมสํคีติ นิฏฺิตา;
สพฺพโลกหิตตฺถาย, สพฺพโลกหิ เตหิ สา.
มหากสฺสปเถเรน, อิทํ สุคตสาสนํ;
ปฺจวสฺสสหสฺสานิ, สมตฺถํ วตฺตเน กตํ.
อตีว ชาตปาโมชฺชา, สนฺธารกชลนฺติกา;
สํคีติปริโยสาเน, ฉทฺธากมฺปิ มหามหี.
อจฺฉริยานิ จา’เหสุํ, โลเกเนกานิเนกธา;
เถเรเหว กตตฺตา จ, เถริยายํ ปรมฺปรา.
ปมํ สงฺคหํ กตฺวา, สพฺพโลกหิตํ พหุํ;
เต ยาวตายุกํ ตฺวา, เถรา สพฺเพปิ นิพฺพุตา.
เถรา’ปิ ¶ เต มติปทีปหตนฺธการา,
โลกนฺธการหนนมฺหิ มหาปทีปา;
นิพฺพาปิตา มรณโฆรมหานิเลน,
เตนาปิ ชีวิตมทํ มติมา ชเหยฺยาติ.
สุชนปฺปสาทํสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
ปมธมฺมสํคีตินาม
ตติโย ปริจฺเฉโท.