📜
สตฺตวีสติม ปริจฺเฉท
โลหปาสาทมโห
ตโต ราชา วิจินฺเตสิ, วิสฺสุตํ สุสฺสุตํ สุตํ;
มหาปฺโ สทา ปฺุโ, ปฺาย กตนิจฺฉโย.
‘‘ทีปปฺปสาทโก เถโร, ราชิโน อยฺยกสฺส เม;
เอวํ กิราหนตฺตา เต, ทุฏฺคามณิภูปติ.
มหาปฺุโ มหาถูปํ, โสณฺณมาลึ มโนรมํ;
วีสํหตฺถสตํ อุจฺจํ, กาเรสฺสติ อนาคเต.
ปุโน อุโปสถาคารํ, นานารตนมณฺฑิตํ;
นวภูมํ กริตฺวาน, โลหปาสาท เมว จ.
อิติ จินฺติย ภูมินฺโท, ลิขิตฺเววํ ปาปิตํ;
เปกฺขาเปนฺโต ราชเคเห, ิตํ เอว กรณฺฑเก.
โสวณฺณปฏฺฏํ ลทฺธาน, เลขํ ตตฺถ อวาจยิ;
‘‘จตฺตาลีสสตํ วสฺสํ, อติกฺกมฺม อนาคเต.
กากวณฺณสุโต ¶ ทุฏฺ-คามณิมนุชาธิโป;
อิทฺจิทฺจ เอวฺจ, กาเรสฺสตี’’ติ วาจิตํ.
สุตฺวา หฏฺโ อุทาเนตฺวา, อปฺโปฏฺเสิ มหีปติ;
ตโต ปาโต’ว คนฺตฺวาน, มหาเมฆวนํ สุภํ.
สนฺนิปาตํ การยิตฺวา, ภิกฺขุสงฺฆสฺส อพฺรวิ;
‘‘วิมานตุลฺยํ ปาสาทํ, การยิสฺสามิ โว อหํ.
ทิพฺพํ วิมานํ เปเสตฺวา, ตทา เลขํ อทาถ เม’’;
ภิกฺขุสงฺโฆ วิสชฺเชสิ, อฏฺ ขีณาสเว ตหึ.
กสฺสปมุนิโน กาเล, อโสโก นาม พฺราหฺมโณ;
อฏฺ สลากภตฺตานิ, สงฺฆสฺส ปริณามิย.
ภรณึ นาม ทาสึ โส, ‘‘นิจฺจํ เทหี’’ติ อพฺรวิ;
ทตฺวา สา ตานิ สกฺกจฺจํ, ยาวชีวํ ตโต จุตา.
อากาสฏฺวิมานมฺหิ, นิพฺพตฺติรุจิเร สุเภ;
อจฺฉรานํ สหสฺเสน, สทา’สิ ปริวาริตา.
ตสฺสา รตนปาสาโท, ทฺวาทสโยชนุคฺคโต;
โยชนานํ ปริกฺเขโป, จตฺตาลีสฺจ อฏฺ จ.
กูฏาคารสหสฺเสน, มณฺฑิโต นวภูมิโก;
สหสฺสคพฺภสมฺปนฺโน, ราชมาโน จตุมฺมุโข.
สหสฺสสงฺขสํวุตฺติ, สีหปฺชร เนตฺตวา;
สกิงฺกณิกชาลาย, สชฺชิโต เวทิกาย จ.
อมฺพลฏฺิกปาสาโท, ตสฺส มชฺเฌ ิโต อหุ;
สนฺตมโต ทิสฺสมาโน, ปคฺคหิตธชากุโล.
ตาวตึสฺจ คจฺฉนฺตา, ทิสฺวา เถรํ ตเมว เต;
หิงฺคุเลน ตทา เลขํ, เลขยิตฺวา ปเฏ ตโต.
นิวตฺติตฺวาน อาคนฺตฺวา, ปฏํ สงฺฆสฺส ทสฺสยุํ;
สงฺโฆ ปฏํ คเหตฺวา ตํ, ปาเหสิ ราชสนฺติกํ.
ตํ ¶ ทิสฺวา สุมโน ราชา, อาคมฺมาราม มุตฺตมํ;
อาเลขตุลฺยํ กาเรสิ, โลหปาสาท มุตฺตมํ.
กมฺมารมฺภนกาเลว, จตุทฺวารมฺหิ โภควา;
อฏฺสตสหสฺสานิ, หิรฺานิ ปาปยิ.
ปุฏสหสฺส วตฺถานิ, ทฺวาเร ทฺวาเร ปาปยิ;
คุฬ เตลสกฺขรมธุ-ปุรา จาเนก จาฏิโย.
‘‘อมูลกกมฺม เมตฺถ, น กาตพฺพ’’นฺติ ภาสิย;
อคฺฆาเปตฺวา กตํ กมฺมํ, เตสํ มูลมทาปยิ.
หตฺถสตํ หตฺถสตํ, อาสิ เอเกก ปสฺสโต;
อุจฺจโต ตตฺตโกเยว, ปาสาโท หิ จตุมฺมุโข.
ตสฺมึ ปาสาท เสฏฺสฺมึ, อเหสุํ นวภูมิโย;
เอเกกิสฺสา ภูมิยา จ, กูฏาคารสตานิ จ.
กูฏาคารานิ สพฺพานิ, สชฺฌุนา ขจิตา น’ยุํ;
ปวาลเวทิกา เตสํ, นานารตน ภูสิตา.
นานารตน จิตฺตานิ, ตาสํ ปทุมกานิ จ;
สชฺฌกึกิณิกาปนฺติ-ปริกฺขิตฺตาว ตา อหุ.
สหสฺสํ ตตฺถ ปาสาโท, คพฺภา อาสุํ สุสงฺขตา;
นานารตน ขจิตา, สีหปฺชรเนตฺตวา.
นาริวาหนยานนฺตุ, สุตฺวา เวสฺสวณสฺส โส;
ตทา การมกาเรสิ, มชฺเฌ รตนมณฺฑปํ.
สีหพฺยคฺฆาทิรูเปหิ, เทวตา รูปเกหิ จ;
อหุ รตนมโยเห’ส, ถมฺเภหิ จ วิภูสิโต.
มุตฺตาชาลปริกฺเขโป, มณฺฑปนฺเต สมนฺตโต;
ปวาลเวทิกา เจตฺถ, ปุพฺเพ วุตฺตวิธา อหุ.
สตฺตรตน จิตฺตสฺส, เวมชฺเฌ มณฺฑปสฺส ตุ;
รุจิโร ทนฺตปลฺลงฺโก, รมฺโม ผลิกสนฺถโร.
ทนฺตมยาปสฺสเย’ตฺถ, สุวณฺณมย สูริโย;
สชฺฌุมเย จนฺทิมา จ, ตารา จ มุตฺตกา มยา.
นานารตน ¶ ปทุมานิ, ตตฺถ ตตฺถ ยถารหํ;
ชาตกานิ จ ตตฺเถว, อาสุํ โสณฺณลตนฺตเร.
มหคฺฆปจฺจตฺถรเณ, ปลฺลงฺเก’ติ มโนรเม;
มโนหรา’สิฏฺปิตา, รุจิรํ ทนฺตพีชนี.
ปวาลปาทุกา ตตฺถ, ผลิกมฺหิ ปติฏฺิตา;
เสตจฺฉตฺตํ สชฺฌุทณฺฑํ, ปลฺลงฺโก’ปริโสภถ.
สตฺตรตน มยาเนตฺถ, อฏฺมงฺคลิกานิ จ;
จตุปฺปทานํ ปนฺตี จ, มณิมุตฺตนฺตรา อหุํ.
รชตานฺจ ฆณฺฏานํ, ปนฺตี ภตฺตนฺตลมฺพิตา;
ปาสาทฉตฺตปลฺลงฺก-มณฺฑปา’สุํ อนคฺฆิกา.
มหคฺฆ ปฺปาเปสิ, มฺจปีํ ยถารหํ;
ตเถว ภูมตฺถรณํ, กมฺพลฺจ มหารหํ.
อาจาม กุมฺภิโสวณฺณา, อุลุงฺโก จ อหุ ตหึ;
ปาสาท ปริโภเคสุ, เสเสสุ จ กถา’ วกา.
จารุปาการ ปริวาโร,
โส จตุทฺวารโกฏฺโก;
ปาสาโท’ลงฺกโต โสภิ,
ตาวตึส สภา วิย.
ตมฺพ โลหิฏฺกาเห’โส,
ปาสาโท ฉาทิโต อหุ;
โลห ปาสาท โวหาโร,
เตน ตสฺส อชายถ.
นฏฺิเต โลหปาสาเท, โส สงฺฆํ สนฺนิปาตยิ;
ราชา สงฺโฆ สนฺนิปติ, มริจวฏฺฏิมเห วิย.
ปุถุชฺชนา’ว อฏฺํสุ, ภิกฺขู ปมภูมิยํ;
เตปิฏกา ทุติยาย, โสตาปนฺนาทโย ปน.
เอเก ¶ เกเยว อฏฺํสุ, ตติยาทีสุ ภูมิสุ;
อรหนฺโต จ อฏฺํสุ, อุทฺธํ จตูสุ ภูมิสุ.
สงฺฆสฺส ทตฺวา ปาสาทํ, ทกฺขิณมฺพุปุรสฺสรํ;
ราชา’ทตฺถ มหาทานํ, สตฺตาหํ ปุพฺพกํ ปิย.
ปาสาท มหจตฺตานิ, มหาจาเคน ราชินา;
อนคฺฆานิ เปตฺวาน, อเหสุํ ตึสโกฏิโย.
นิสฺสาเร ธนนิจเย วิเสสสารํ,
เย ทานํ ปริคณยนฺติ สาธุปฺา;
เต ทานํ วิปุลมเปต จิตฺตสงฺคา,
สตฺตานํ หิตปรมา ททนฺติ เอวํติ.
สุชนปฺปสาทสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส
โลกหปาสาทมโห นาม
สตฺตวีสติโม ปริจฺเฉโท.