📜

ปฺจม ปริจฺเฉท

ตติยธมฺมสํคีติ

.

ยา มหากสฺสปาทีหิ , มหาเถเรหิ อาทิโต;

กตา สทฺธมฺม สํคีติ, เถริยา’ติ ปวุจฺจติ.

.

เอโก’ว เถรวาโท โส, อาทิวสฺสสเต อหุ;

อฺาจริยวาทาตุ, ตโต โอรํ อชายิสุํ.

.

เตหิ สํคีติกาเรหิ, เถเรหิ ทุติเยหิ เต;

นิคฺคหิตา ปาปภิกฺขู, สพฺเพ ทสสหสฺสกา.

.

อกํสา’จริยวาทํ เต, มหาสํคีตินามกา;

ตโต โคกุลิกา ชาตา, เอกพฺโพหาริกาปิ จ.

.

โคกุลิเกหิ ปณฺณตฺติ-วาทา พาหุลิกาปิ จ;

เจติยวาทา เตสฺเวว, สมตาสงฺฆิกา ฉ เต.

.

ปุนาปิ เถรวาเทหิ, มหึสาสกภิกฺขโว;

วชฺชีปุตฺตกภิกฺขู จ, ทุเว ชาตา อิเม ขลุ.

.

ชาตา’ถ ธมฺมุตฺตริยา, ภทฺรยานิกภิกฺขโว;

ฉนฺนาคารา สมฺมิติยา, วชฺชีปุตฺติยภิกฺขูติ.

.

มหึสาสกภิกฺขูหิ, ภิกฺขู สพฺพตฺถ วาทิโน;

ธมฺมคุตฺติยภิกฺขู จ, ชาตา ขลุ อิเม ทุเว.

.

ชาตา สพฺพตฺถิวาทีหิ, กสฺสปิยา ตโต ปน;

ชาตา สงฺกนฺติกา ภิกฺขู, สุตฺตวาทา ตโต ปน.

๑๐.

เถรวาเทน สห เต, โหนฺติ ทฺวาทสิ’เมปิ จ;

ปุพฺเพ วุตฺตฉวาทา จ, อิติ อฏฺารสา ขิลา.

๑๑.

สตฺตรสาปิ ทุติเย, ชาตา วสสฺสเต อิติ;

อฺาจริยวาทา ตุ, ตโต โอรมชายิสุํ.

๑๒.

เหมตา ราชคิริยา, ตถา สิทฺธตฺถิกาปิ จ;

ปุพฺพเสลิยภิกฺขู จ, ตถา อปรเสลิยา.

๑๓.

วาชิริยา ฉ เอเตหิ, ชมฺพุทีปมฺหิ ภินฺนกา;

ธมฺมรุจิ จ สาคลิยา, ลํกาทีปมฺหิ ภินฺนกา.

อาจริยกุลวาทกถา นิฏฺิตา.

ธมฺมาโสกาภิเสก

๑๔.

กาฬาโสกสฺส ปุตฺตา ตุ, อเหสุํ ทสภาติกา;

พาวีสตึ เต วสฺสานิ, รชฺชํ สมนุสาสิสุํ.

๑๕.

นว นนฺทา ตโต อาสุํ, กเมเนว นราธิปา;

เต’ปิ พาวีสวสฺสานิ, รชฺชํ สมนุสาสิสุํ.

๑๖.

โมริยานํ ขตฺติยานํ, วํเส ชาตํ สิริธรํ;

จนฺทคุตฺโตติ ปฺาตํ, จาณกฺโก พฺราหฺมโณ ตโต.

๑๗.

นวมํ ธนนนฺทํ ตํ, ฆาเตตฺวา จณฺฑโกธสา;

สกเล ชมฺพุทีปสฺมึ, รชฺเช สมภิสิฺจี โส.

๑๘.

โส จตุวีสวสฺสานึ, ราชา รชฺชมการยิ;

ตสฺส ปุตฺโต พินฺทุสาโร, อฏฺวีสติ การยิ.

๑๙.

พินฺทุสารสุตา อาสุํ, สตํ เอโก จ วิสฺสุตา;

อโสโก อาสิ เตสํ ตุ, ปุฺเตโชพลิทฺธิโก.

๒๐.

เวมาติเก ภาตโร โส, หนฺตฺวา เอกูนกํ สตํ;

สกเล ชมฺพุทีปสฺมึ, เอกรชฺชมปาปุณิ.

๒๑.

ชินนิพฺพานโต ปจฺฉา, ปุเร ตสฺสาภิเสกโต;

สาฏฺารสํ วสฺสสต-ทฺวยเมวํ วิชานิย.

๒๒.

ปตฺวา จตูหิ วสฺเสหิ, เอกรชฺชํ มหายโส;

ปุเร ปาฏลิปุตฺตสฺมึ, อตฺตานมภิเสจยิ.

๒๓.

ตสฺสา’ภิเสเกน สมํ, อากาเส ภูมิยํ ตถา;

โยชเน โยชเน อาณา, นิจฺจํ ปวตฺติตา อหุ.

๒๔.

อโนตตฺโต ทกากาเช, อฏฺเนสุํ ทิเน ทิเน;

เทวา เทโว อกา เตหิ, สํวิภาคํ ชนสฺสจ.

๒๕.

นาคลตาทนฺตกฏฺํ, อาเนสุํ หิมวนฺตโต;

อเนเกสํ สหสฺสานํ, เทวา เอว ปโหนกํ.

๒๖.

อคทา’มลกฺเจว, ตถาคท หริตกํ;

ตโต’ว อมปกฺกฺจ, วณฺณคนฺธรสุตฺตมํ.

๒๗.

ปฺจวณฺณานิ วตฺถานิ, ตตฺถปุฺชนปฏฺฏกํ;

ปีตฺจ ทิพฺพปานฺจ, ฉทฺทนฺตทหโต มรุ.

๒๘.

มรนฺตา นคเร ตสฺมึ, มิคสูกรปกฺขิโน;

อาคนฺตฺวาน มหานสํ, สยเมว มรนฺติ จ.

๒๙.

คาโว ตตฺถ จราเปตฺวา, วชมาเนนฺติ ทีปิโน;

เขตฺต วตฺถุตฬากาทึ, ปาเลนฺติ มิคสูกรา.

๓๐.

สุมนํ ปุปฺผปฏกํ, อภุตฺตํ ทิพฺพมุปฺปลํ;

วิเลปนํ อฺชนฺจ, นาคานาคาวิมานโต.

๓๑.

สาลิวาหสหสฺสานิ, นวุตึ ตุ สุวา ปน;

ฉทฺทนฺตทหโตเยว, อาหรึสุ ทิเน ทิเน.

๓๒.

เต สาลินิตฺถุสกเณ, อขณฺเฑตฺวาน ตณฺฑุเล;

อกํสุ มูสิกา เตหิ, ภตฺตํ ราชกุเล อหุ.

๓๓.

อกํสุ สสฺสตํ ตสฺส, มธูนิ มธุมกฺขิกา;

ตถา กมฺมารสาลาสุ, อจฺฉากูฏานิ ปาตยุํ.

๓๔.

กรวิกา สกุณิกา, มนุฺมธุรสฺสรา;

อกํสุ ตสฺสา’คนฺตฺวาน, รฺโ มธุรวสฺสิตํ.

๓๕.

ราชา’ภิสิตฺโต โส’โสโก,

กุมารํ ติสฺสสวฺหยํ;

กณิฏฺํ สํโสทริยํ, อุปรชฺเช’ภิเสจยิ.

ธมฺมาโสกาภิเสโก นิฏฺิโต

นิคฺโรธสามเณร ทสฺสน

๓๖.

ปิตา สฏฺิสหสฺสานิ, พฺราหฺมเณ พฺรหฺมปกฺขิเก;

โภเชสิ โสปิ เตเยว, ตีณิ วสฺสานิ โภชยิ.

๓๗.

ทิสฺวา’นุปสมํ เตสํ, อโสโก ปริเวสเน;

วิเจยฺย ทานํ ทสฺสนฺติ, อมจฺเจ สนฺนิโยชิย.

๓๘.

อาณาปยิตฺวา มติมา, นานาปาสณฺฑิเก วิสุํ;

วีมํสิตฺวา นิสชฺชาย, โภชาเปตฺวา วิสชฺชยิ.

๓๙.

กาเล วาตายนคโต, สนฺตํ รจฺฉาคตํ ยตึ;

นิคฺโรธสามเณรํ โส, ทิสฺวา จิตฺตํ ปสาทยิ.

๔๐.

พินฺทุสารสฺส ปุตฺตานํ, สพฺเพสํ เชฏฺภาตุโน;

สุมนสฺส กุมารสฺส, ปุตฺโต โส หิ กุมารโก.

๔๑.

อโสโก ปิตรา ทินฺนํ, รชฺชมุชฺเชนิยฺหิ โส;

หิตฺวา’คโต ปุปฺผปุรํ, พินฺทุสาเร คิลานเก.

๔๒.

กตฺวา ปุรํ สกายตฺตํ, มเต ปิตริ ภาตรํ;

ฆาเตตฺวา เชฏฺกํ รชฺชํ, อคฺคเหสิ ปุเร วเร.

๔๓.

สุมนสฺส กุมารสฺส, เทวี ตนฺนามิกา ตโต;

คพฺภินี นิกฺขมิตฺวาน, ปาจินทฺวารโต พหิ.

๔๔.

จณฺฑาลคาม มคมา, ตตฺถ นิคฺโรธเทวตา;

ตมาลปิยนาเมน, มา ปตฺวา ฆรกํ อทา.

๔๕.

ตทเห’ว วรํ ปุตฺตํ, วิชายิตฺวา สุตสฺส สา;

นิคฺโรโธติ อกา นามํ, เทวตา นุคฺคหานุคา.

๔๖.

ทิสฺวา ตํ เชฏฺจณฺฑาโล, อตฺตโน สามินึ วิย;

มฺนฺโต ตํ อุปฏฺาสิ, สตฺตวสฺสานิ สาธุกํ.

๔๗.

ตํ มหาวรุโณ เถโร, ตทา ทิสฺวา กุมารกํ;

อุปนิสฺสย สมฺปนฺนํ, อรหา ปุจฺฉิ มาตรํ.

๔๘.

ปพฺพาเชสิ ขุรคฺเค โส, อรหตฺตมปาปุณิ;

ทสฺสนาโย’ป คจฺฉนฺโต, โส ตโต มาตุเทวิยา.

๔๙.

ทกฺขิเณน จ ทฺวาเรน, ปวิสิตฺวา ปุรุตฺตมํ;

ตํ คามคามิมคฺเคน, ยาติ ราชงฺคเณ ตทา.

๕๐.

สนฺตาย อิริยา ยสฺมึ, ปสีทิ สมหีปติ;

ปุพฺเพ’ว สนฺนิวาเสน, เปมํ ตสฺมึ อชายถ.

๕๑.

ปุพฺเพ กิร ตโย อาสุํ, ภาตโร มธุ วาณิชา;

เอโก มธุํ วิกฺกิณาติ, อาหรนฺติ มธุํ ทุเว.

๕๒.

เอโก ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ, วณโรคาตุโร อหุ;

อฺโ ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ, ตทตฺถํ มธุวตฺถิโก.

๕๓.

ปิณฺฑจาริกวตฺเตน, นครํ ปาวิสี ตทา;

ติตฺถํ ชลตฺถํ คจฺฉนฺติ, เอกา เจฏี ตมทฺทส.

๕๔.

ปุจฺฉิตฺวา มธุกามตฺตํ, ตฺวา หตฺเถน อาทิสิ;

เอโส มธฺวาปโณ ภนฺเต, ตตฺถ คจฺฉา’ติ อพฺรวิ.

๕๕.

ตตฺถ ปตฺตสฺส พุทฺธสฺส, วาณิโช โส ปสาทวา;

วิสฺสนฺทยนฺโต มุขโต, ปตฺตปุรํ มธุํ อทา.

๕๖.

ปุณฺณฺจ อุปฺปตนฺตฺจ, ปติตฺจ มหีตเล;

ทิสฺวา มธุํ ปสนฺโน โส, เอวํ ปณิทหี ตทา.

๕๗.

ชมฺพุทีเป เอกรชฺชํ, ทาเนนา’เนน โหตุ เม;

อากาเส โยชเน อาณา, ภูมิยํ โยชเนติ จ.

๕๘.

ภาตเร อาคเต อาห, เอทิสสฺส มธุํ อทํ;

อนุโมทถ ตุมฺเห ตํ, ตุมฺหากฺจ ยโต มธุ.

๕๙.

เชฏฺโ อาห อตุฏฺโ โส,

จณฺฑาโล นูน โสสิยํ;

นิวาเสนฺตีติ จณฺฑาลา,

กาสายานิ สทา อิติ.

๖๐.

มชฺโฌ ปจฺเจกพุทฺธํ ตํ, ขิปปารณฺณเว อิติ;

ปตฺติทานวโจ ตสฺส, สุตฺวา เต จานุโมทิสุํ.

๖๑.

อาปณา เทสิกํ ยาตุ, เทวิตฺตํ ตสฺส ปตฺถยิ;

อาทิสฺสมานสนฺธิ จ, รูปํ อติมโนรมํ.

๖๒.

อโสโก มธุโท’สนฺธิ-มิตฺตาเทวี ตุ เจฏิกา;

จณฺฑาลวาที นิคฺโรโธ, ติสฺโส โส ปารวาทิโก.

๖๓.

จณฺฑาลวาที จณฺฑาล-คาเม อาสิ ยโต ตุ โส;

ปตฺเถสิ โมกฺขํ โมกฺขฺจ, สตฺต วสฺโสว ปาปุณิ.

๖๔.

นิวิฏฺเปโม ตสฺมึ โส, ราชา’ติ ตุริโต ตโต;

ปกฺโกสาเปสิ ตํ โส ตุ, สนฺตวุตฺตี อุปาคมิ.

๖๕.

นิสิท ตาตา’นุรูเป, อาสเน ตา’ห ภูปติ;

อทิสฺวา ภิกฺขุมฺํ โส, สีหาสนมุปาคมิ.

๖๖.

ตสฺมึ ปลฺลงฺกมายาเต, ราชาอิติ วิจินฺตยิ;

อชฺชา’ยํ สามเณโร เม, ฆเร เหสฺสติ สามิโก.

๖๗.

อาลมฺพิตฺวา กรํ รฺโ, โส ปลฺลงฺเก สมารุหิ;

นิสีทิ ราชปลฺลงฺเก, เสตจฺฉตฺตสฺส เหฏฺโต.

๖๘.

ทิสฺวา ตถา นิสินฺนํ ตํ, อโสโก โส มหีปติ;

สมฺภาเวตฺวาน คุณโต, ตุฏฺโ’ตีว ตทา อหุ.

๖๙.

อตฺตโน ปฏิยตฺเตน, ขชฺชโภชฺเชน ตปฺปิย;

สมฺพุทฺธเทสิตํ ธมฺมํ, สามเณรมปุจฺฉิตํ.

๗๐.

ตสฺส’ปฺปมาทวคฺคํ โส, สามเณโร อภาสถ;

ตํ สุตฺวา ภูมิปาโล โส, ปสนฺโน ชินสาสเน.

๗๑.

อฏฺ เต นิจฺจภตฺตานิ, ทมฺมิ ตาตา’ติ อาห ตํ;

อุปชฺฌายสฺส เม ราช, ตานิ ทมฺมีติ อาห โส.

๗๒.

ปุน อฏฺสุ ทินฺเนสุ, ตาน’ทา จริยสฺส โส;

ปุน อฏฺสุ ทินฺเนสุ, ภิกฺขุสงฺฆสฺส ตาน’ทา.

๗๓.

ปุน อฏฺสุ ทินฺเนสุ, อธิวาเสสิ พุทฺธิมา;

ทฺวตฺตึสภิกฺขู อาทาย, ทุติยทิวเส คโต.

๗๔.

สหตฺถา ตปฺปิโต รฺา, ธมฺมํ เทสิย ภูปตึ;

สรเณสุ จ สีเลสุ, เปสิ สมหาชนํ.

นิคฺโรธสามเณรทสฺสนํ

สาสนปฺปเวส

๗๕.

ตโต ราชา ปสนฺโน โส, ทิคุเณน ทิเน ทิเน;

ภิกฺขู สฏฺิสหสฺสานิ, อนุปุพฺเพนุ’ปหิ.

๗๖.

ตตฺถิยานํ สหสฺสานิ, นิกฑฺฒิตฺวาน สฏฺิโส;

สฏฺิภิกฺขุสหสฺสานิ, ฆเร นิจฺจมโภชยิ.

๗๗.

สฏฺิภิกฺขุสหสฺสานิ , โภเชตุํ ตุริโต หิ โส;

ปฏิยาทาปยิตฺวาน, ขชฺชโภชฺชํ มหารหํ.

๗๘.

ภูสาเปตฺวาน นครํ, คนฺตฺวา สงฺฆํ นิมนฺติย;

ฆรํ เนตฺวาน โภเชตฺวา, ทตฺวา สามณกํ พหุํ.

๗๙.

สตฺถารา เทสิโต ธมฺโม, กิตฺตโกติ อปุจฺฉถ;

พฺยากาสิ โมคฺคลิปุตฺโต, ติสฺสตฺเถโร ตทสฺสตํ.

๘๐.

สุตฺวาน จตุราสีติ, ธมฺมกฺขนฺธา’ติ โส’พฺรวิ;

ปูเชมิ เต’หํ ปจฺเจกํ, วิหาเรนา’ติ ภูปติ.

๘๑.

ทตฺวา ตทา ฉนฺนวุติ-ธนโกฏึ มหีปติ;

ปุเรสุ จตุราสีติ-สหสฺเสสุ มหีตเล.

๘๒.

ตตฺถ ตตฺเถ’ว ราชูหิ, วิหาเร อารภาปยิ;

สยํ อโสการามํ ตุ, การาเปตุํ สมารภิ.

๘๓.

รตนตฺตยนิคฺโรธ-คิลานานนฺติ สาสเน;

ปจฺเจกํ สตสหสฺสํ, โส ทาเปสิ ทิเน ทิเน.

๘๔.

ธเนน พุทฺธทินฺเนน, ถูปปูชา อเนกธา;

อเนเกสุ วิหาเรสุ, อเนเก อกรุํ สทา.

๘๕.

ธเนน ธมฺมทินฺเนน, ปจฺจเย จตุโร วเร;

ธมฺมธรานํ ภิกฺขูนํ, อุปเนตุํ สทา นรา.

๘๖.

อโนตตฺโตทกาเชสุ, สงฺฆสฺส จตุโร อทา;

เต ปิฏกานํ เถรานํ, สฏฺิเย’กํ ทิเน ทิเน.

๘๗.

เอกํ อสนฺธิมิตฺตาย, เทวิยา ตุ อทาปยิ;

สยํ ปน ทุเวเยว, ปริภุฺชิ มหีปติ.

๘๘.

สฏฺิภิกฺขุสหสฺสานํ, ทนฺตกฏฺํ ทิเน ทิเน;

โสฬสิตฺถิสหสฺสานํ, อทา นาคลตาวฺหยํ.

๘๙.

อเถกทิวสํ ราชา, จตุสมฺพุทฺธทสฺสินํ;

กปฺปายุกํ มหากาฬํ, นาคราชํ มหิทฺธิกํ.

๙๐.

สุณิตฺวา ตมาเนตุํ, โสณฺฑสงฺขลิพนฺธนํ;

เปสยิตฺวา ตมาเนตฺวา, เสตจฺฉตฺตสฺส เหฏฺโต.

๙๑.

ปลฺลงฺกมฺหิ นิสีเทตฺวา, นานาปุปฺเผหิ ปูชิย;

โสฬสิตฺถิสหสฺเสหิ, ปริวาริย อพฺรวิ.

๙๒.

สทฺธมฺมจกฺกวตฺติสฺส , สมฺพุทฺธสฺส มเหสิโน;

รูปํ อนนฺตาณสฺส, ทสฺเสหิ มม โภ อิติ.

๙๓.

ทฺวตฺตึสลกฺขณูเปตํ, อสีติพฺยฺชนุชฺชลํ;

พฺยามปฺปภาปริกฺขิตฺตํ, เกตุมาลาหิ โสภิตํ.

๙๔.

นิมฺมาสิ นาคราชา โส, พุทฺธรูปํ มโนหรํ;

ตํ ทิสฺวา’ติ ปสาทสฺส, วิมฺหยสฺส จ ปูริโต.

๙๕.

เอเตน นิมฺมิตํ รูปํ, อีทิสํ กีทิสํ นุโข;

ตถาคตสฺส รูปนฺติ, อาสิ ปิตุนฺนตุนฺนโต.

๙๖.

อกฺขิปูชนฺติ สฺาตํ, ตํ สตฺตาหํ นิรนฺตรํ;

มหามหํ มหาราช, การาเปสิ มหิทฺธิโก.

๙๗.

เอวํ มหานุภาโว จ, สทฺโธ จาปิ มหีปติ;

เถโร จ โมคฺคลิปุตฺโต, ทิฏฺา ปุพฺเพ วสีหิ เต.

สาสนปฺปเวโส นิฏฺิโต.

โมคฺคลิปุตฺตติสฺสเถราทโย

๙๘.

ทุติเย สงฺคเห เถรา, เปกฺขนฺตา’นาคเตหิ เต;

สาสโนปทฺทวํ ตสฺส, รฺโ กาลมฺหิ อทฺทสุํ.

๙๙.

เปกฺขานฺตา สกเล โลเก, ตทุปทฺทวฆาตกํ;

ติสฺสพฺรหฺมานมทฺทกฺขุํ, อจิรฏฺายิ ชีวิตํ.

๑๐๐.

เตสํ สมุปสงฺกมฺม, อายาจึสุ มหาปตึ;

มนุสฺเสสุ’ปปชฺชิตฺวา, ตทุปทฺทวฆาตนํ.

๑๐๑.

อทา ปฏิฺํ เตสํ โส, สาสนุชฺโชตนตฺถิโก;

สิคฺควํ จณฺฑวชฺชิฺจ อโวจุํ ทหเร ยติ.

๑๐๒.

อฏฺารสาทิกา วสฺส-สตา อุปริ เหสฺสติ;

อุปทฺทโว สาสนสฺส, น สมฺโภสฺสาม ตํ มยํ.

๑๐๓.

อิมํ ตุมฺหา’ธิกรณํ, โนปคฺฉิตฺถ ภิกฺขโว;

ทณฺฑกมฺมารหา ตสฺมา, ทณฺฑกมฺมปทฺหิ โว.

๑๐๔.

สาสนุชฺโชตนตฺถาย, ติสฺสพฺรหฺมา มหาปติ;

โมคฺคลิพฺราหฺมณฆเร, ปฏิสนฺธึ คเหสฺสติ.

๑๐๕.

กาเล ตุมฺเหสุ เอโก ตํ, ปพฺพาเชตุ กุมารกํ;

เอโก ตํ พุทฺธวจนํ, อุคฺคณฺหาเปตุ สาธุกํ.

๑๐๖.

อหุ อุปาลิเถรสฺส,

เถโร สทฺธิวิหาริโก;

ทาสโก โสณโก ตสฺส,

ทฺเว เถรา โสณกสฺสิเม.

๑๐๗.

อหุ เวสาลิยํ ปุพฺเพ-ทาสโก นาม โสตฺถิโย;

ติสิสฺสสตเชฏฺโ โส, วสํ อาจริยนฺติเก.

๑๐๘.

ทฺวาทสวสฺสิโกเยว, เวทปารคโต จรํ;

สสิสฺโส วาลิการาเม, วสนฺตํ กตสงฺคหํ.

๑๐๙.

อุปาลิเถรํ ปสฺสิตฺวา, นิสีทิตฺวา ตทนฺติเก;

เวเทสุ คณฺิานานิ, ปุจฺฉิ โส ตานิ พฺยากริ.

๑๑๐.

สพฺพธมฺมานุปติโต, เอกธมฺโม หิ มาณว;

สพฺเพ ธมฺมา โอสรนฺติ, เอกธมฺโม หิ โก นุ โส.

๑๑๑.

อิจฺจาห นามํ สนฺธาย, เถโร มาณวโก ตุ โส;

นา’ฺาสิ ปุจฺฉิโต มนฺโต, พุทฺธมนฺโตติ ภาสิโต.

๑๑๒.

เทหีติ อาห โส อาห, เทม โน เวสธาริโน;

คุรุํ อาปุจฺฉิ มนฺตตฺถํ, มาตรํ ปิตรํ ตถา.

๑๑๓.

มาณวานํ สเตเห’ส, ตีหิ เถรสฺส สนฺติเก;

ปพฺพชิตฺวาน กาเลน, อุปสมฺปชฺชิ มาณโว.

๑๑๔.

ขีณาสวสหสฺสํ โส, ทาสกตฺเถรเชฏฺกํ;

อุปาลิเถโร วาเจสิ, สกลํ ปิฏกตฺตยํ.

๑๑๕.

คณนา วีติวตฺตา เต, เสสา’ริย ปุถุชฺชนา;

ปิฏกานุคฺคหิตานิ, เยหิ เถรสฺส สนฺติเก.

๑๑๖.

กาสีสุ โกสโล นาม, สตฺถวาหสุโต อหุ;

คิริพฺพชํ วณิชฺชาย, คโต มาตาปิตูหิ โส.

๑๑๗.

อคา เวฬุวนํ ปฺจ-ทสวโส กุมารโก;

มาณวํ ปฺจปฺาส, ปริวาริย ตํ คตา.

๑๑๘.

สคณํ ทาสกํ เถรํ, ตตฺถ ทิสฺวา ปสีทิย;

ปพฺพชฺชํ ยาจิ โส อาห, ตวา’ปุจฺฉ คุรุํ อิติ.

๑๑๙.

ภตฺตตฺตยมภุฺชิตฺวา , โสณโก โส กุมารโก;

มาตาปิตูหิ กาเรตฺวา, ปพฺพชฺชานุฺมาคโต.

๑๒๐.

สทฺธึ เตหิ กุมาเรหิ, ทาสกตฺเถรสนฺติเก;

ปพฺพชฺชํ อุปสมฺปชฺช, อุคฺคณฺหิ ปิฏกตฺตยํ.

๑๒๑.

ขีณาสวสหสฺสสฺส, เถรสิสฺส คณสฺส โส;

อโหสิ ปิฏกฺุสฺส, เชฏฺโก โสณโก ยติ.

๑๒๒.

อโหสิ สิคฺคโว นาม, ปุเร ปาฏลินามโก;

ปฺวา’มจฺจตนโย, อฏฺารสสโม ตุ โส.

๑๒๓.

ปาสาเทสุ วสํ ตีสุ, ฉฬฑฺฒอุตุสาธุสุ;

อมจฺจปุตฺตํ อาทาย, จณฺฑวชฺชึ สหายกํ.

๑๒๔.

ปุริสานํ ทสทฺเธหิ, สเตหิ ปริวาริโต;

คนฺตฺวาน กุกฺกุฏารามํ, โสณกตฺเถรมทฺทส.

๑๒๕.

สมาปตฺติสมาปนฺนํ, นิสินฺนํ สํวุตินฺทฺริยํ;

วนฺทิ เตนาลปนฺตํ ตํ, ตฺวา สงฺฆมปุจฺฉิตํ.

๑๒๖.

สมาปตฺติสมาปนฺนา, นาลปนฺตี’ติ อาหุ เต;

กถนฺนุ วุฏฺหนฺตีติ, วุตฺตา อาหํสุ ภิกฺขโว.

๑๒๗.

ปกฺโกสนาย สตฺถุสฺส, สงฺฆปกฺโกสนาย จ;

ยถา กาลปริจฺเฉทา, อายุกฺขยวเสน จ.

๑๒๘.

วุฏฺหนฺตีติ วตฺวาน, เตสํ ทิสฺโว’ปนิสฺสยํ;

ปาเหสุํ สงฺฆวจนํ, วุฏฺาย ส ตหึ อคา.

๑๒๙.

กุมาโร ปุจฺฉิ กึ ภนฺเต, นาลปิตฺถาติ อาห โส;

ภุฺชิมฺห ภุฺชิตพฺพนฺติ, อาห โภเชถ โน อปิ.

๑๓๐.

อาห อมฺหาทิเส ชาเห, สกฺกา โภชยิตุํ อิติ;

มาตาปิตุ อนุฺาย, โส กุมาโรถ สิคฺคโว.

๑๓๑.

จณฺฑวชฺชี จ เตปฺจ-สตานิ ปุริสาปิ จ;

ปพฺพชฺชิตฺโว’ปสมฺปชฺชุํ, โสณตฺเถรสฺส สนฺติเก.

๑๓๒.

อุปชฺฌายนฺติเกเยว, เต ทุเว ปิฏกตฺตยํ;

อุคฺคเหสุฺจ กาเลน, ฉฬภิฺํ ลภึสุ จ.

๑๓๓.

ตฺวา ติสฺส ปฏิสนฺธึ, ตโต ปภุติ สิคฺคโว;

เถโร โส สตฺตวสฺสานิ, ตํ ฆรํ อุปสงฺกมิ.

๑๓๔.

คจฺฉาติ วาจามตฺตมฺปิ, สตฺตวสฺสานิ นาลภิ;

อลตฺถ อฏฺเม วสฺเส, คจฺฉาติ วจนํ ตหึ.

๑๓๕.

ตํ นิกฺขมนฺตํ ปวิสนฺโต, ทิสฺวา โมคฺคลิพฺราหฺมโณ;

กิฺจิ ลทฺธํ ฆเร โนติ, ปุจฺฉิ อามาติ โส’พฺรวิ.

๑๓๖.

ฆรํ คนฺตฺวาน ปุจฺฉิตฺวา, ทุติเย ทิวเส ตโต;

มุสาวาเทน นิคฺคณฺหิ, เถรํ ฆรมุปาคตํ.

๑๓๗.

เถรสฺส วจนํ สุตฺวา, โส ปสนฺนมโน ทฺวิโช;

อตฺตโน ปกเตน’สฺส, นิจฺจํ ภิกฺขํ ปวตฺตยิ.

๑๓๘.

กเมน’สฺส ปสีทึสุ, สพฺเพ’ปิ ฆรมานุสา;

โภชาเปสิ ทิโช นิจฺจํ, นิสีทาปิย ตํ ฆเร.

๑๓๙.

เอวํ กเมน คจฺฉนฺโต, กาเล โสฬสวสฺสิโก;

อหุ ติสฺสกุมาโร โส, ติเวโททธิปารโค.

๑๔๐.

เถโร กถาสมุฏฺานํ, เหสฺสเต’ว ฆเร อิติ;

อาสนานิ น ทสฺเสสิ, เปตฺวา มาณวาสนํ.

๑๔๑.

พฺรหฺมโลกคตตฺตาว, สุจิกาโม อโหสิ โส;

ตสฺมา โส ตสฺส ปลฺลงฺโก, วาสยิตฺวา ลคียติ.

๑๔๒.

อฺาสนํ อปสฺสนฺโต, ิเต เถเร สสมฺภโม;

ตสฺส ตํ อาสนํ ตสฺส, ปฺเปสิ ฆเร ชโน.

๑๔๓.

ทิสฺวา ตตฺถ นิสินฺนํ ตํ, อาคมฺมา’จริยนฺติกา;

กุชฺฌิตฺวา มาณโว วาจํ, อมนาปํ อุทีรยิ.

๑๔๔.

เถโร มาณว กึ มนฺตํ, ชานาสีติ ตมพฺรวิ;

ตเมว ปุจฺฉํ เถรสฺส, ปจฺฉา โรเจสิ มาณโว.

๑๔๕.

ชานามีติ ปฏิฺาย, เถเร เถรํ อปุจฺฉิโส;

คณฺิานานิ เวเทสุ, ตสฺส เถโร’ถ พฺยากริ.

๑๔๖.

คหฏฺโเยว เถโร โส,

เวทปารคโต อหุ;

น พฺยากเรยฺย กึ ตสฺส,

ปภินฺนปฏิสมฺภิโท.

ยสฺส จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ,

ตสฺส จิตฺตํ นิรุชฺฌิสฺสติ; น อุปฺปชฺชิสฺสติ,

ยสฺส วา ปน จิตฺตํ นิรุชฺฌิสติ น อุปฺปชฺชิสฺสติ;

ตสฺส จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ, น นิรุชฺฌตีติ.

๑๔๗.

ตํ จิตฺตยมเก ปฺหํ, ปุจฺฉิ เถโร วิสารโท;

อนฺธกาโร วิย อหุ, ตสฺส โส ตมโวจ โส.

๑๔๘.

ภิกฺขุโก นาม มนฺโตติ, พุทฺธ มนฺโตติ โส พฺรวิ;

เทหีติ วุตฺเต โนเวส-ธาริโน ทมฺมิ ตํ อิติ.

๑๔๙.

มาตาปิตูหิ’นุฺาโต, มนฺตตฺถาย ส ปพฺพชฺชิ;

กมฺมฏฺานมทา เถโร, ปพฺพาเชตฺวา ยถารหํ.

๑๕๐.

ภาวนํ อนุยุฺชนฺโต, อจิเรน มหามตี;

โสตาผตฺติผลํ ปตฺโต, เถโร ตฺวาน ตํ ตถา.

๑๕๑.

เปเสสิ จณฺฑวชฺชิสฺส, เถรสฺสนฺติกมุคฺคหํ;

กาตุํ สุตฺตาภิธมฺมานํ, โสตตฺถา’กาตทุคฺคหํ.

๑๕๒.

ตโต โส ติสฺสทหโร, อารภิตฺวา วิปสฺสนํ;

ฉฬภิฺโ อหุ กาเล, เถรภาวฺจ ปาปุณิ.

๑๕๓.

อตีว ปากโฏ อาสิ, จนฺโท’ว สูริโย’วโส;

โลโก ตสฺส วโจ’มฺี, สมฺพุทฺธสฺส วโจปิย.

โมคฺคลิปุตฺตติสฺสเถโรทโย นิฏฺีโต.

๑๕๔.

เอกาหํ อุปราชา โส, อทกฺขิ มิควํ คโต;

กีฬมาเน มิเค’รฺเ, ทิสฺวา เอตํ วิจินฺตยิ.

๑๕๕.

มิคาปิ เอวํ กิฬนฺติ, อรฺเ ติณโคจรา;

น กิฬิสฺสนฺติ กึ ภิกฺขู, สุขาหารวิหาริโน.

๑๕๖.

อตฺตโน จินฺติตํ รฺโ, อาโรเจสิ ฆรํ คโต;

สฺาเปตุํ ตุ สตฺตาหํ, รชฺชํ ตสฺส อทาสิ โส.

๑๕๗.

อนุโภหิ อิเม รชฺชํ, สตฺตาหํ ตฺวํ กุมารก;

ตโต ตํ ฆาตยิสฺสามิ, อิจฺจ’โวจ มหีปติ.

๑๕๘.

อาหา’ติ ตมฺหิ สตฺตาเห,

ตฺวํ เกนา’สิ กิโส อิติ;

มรณสฺส ภเยนาติ,

วุตฺเต ราชา’ห ตํ ปุน.

๑๕๙.

สตฺตาหา’หํ มริสฺสํติ, ตฺวํ น กีฬิ อิเม กถํ;

กีฬิสฺสนฺติ ยติ ตาต, สทา มรณสฺิโน.

๑๖๐.

อิจฺเจวํ ภากรา วุตฺโต, สาสนสฺมึ ปสีทิ โส;

กาเลน มิควํ คนฺตฺวา, เถรมทกฺขิ สฺตํ.

๑๖๑.

นิสินฺนํ รุกฺขมูลสฺมึ, โส มหาธมฺมรกฺขิตํ;

สาลสาขาย นาเคน, พีชยนฺต มนาสวํ.

๑๖๒.

อยํ เถโร วิยา’หมฺปิ, ปพฺพชฺช ชิน สาสเน;

วิหริสฺสํ กทา รฺเ, อิติ จินฺตยิ ปฺวา.

๑๖๓.

เถโร ตสฺส ปสาทตฺถํ,

อุปติตฺวา วิหายสา;

คนฺตฺวา อโสการามสฺส,

โปกฺขรฺโ ชเล ิโต.

๑๖๔.

อากาเส ปยิตฺวาน, จีวรานิ วรานิ โส;

โอคาหิตฺวา โปกฺขรณี, คตฺตานิ ปริสิฺจถ.

๑๖๕.

ตํ อิทฺธึ อุปราชา โส, ทิสฺวา’ตีว ปสีทิย;

อชฺเชว ปพฺพชิสฺสํติ, พุทฺธึจา’กาสิ พุทฺธิมา.

๑๖๖.

อุปสงฺกมฺม ราชานํ, ปพฺพชฺชํ ยาจิ สาทโร;

นิวาเรตุมสกฺโกนฺโต, ตมาทาย มหีปติ.

๑๖๗.

มหตา ปริวาเรน, วิหารมคมา สยํ;

ปพฺพชิ โส มหาธมฺม-รกฺขิตตฺเถรสนฺติเก.

๑๖๘.

สทฺธึ เตน จตุสต-สหสฺสานิ นราปิ จ;

อนุปพฺพชิตานนฺตุ, คณนา จ น วชฺชติ.

๑๖๙.

ภาคิเนยฺโย นรินฺทสฺส, อคฺคิ พฺรหฺมาติ วิสฺสุโต;

อโหสิ รฺโ ธีตาย, สงฺฆมิตฺตาย สามิโก.

๑๗๐.

ตสฺสา ตสฺส สุโต จาปิ,

สุมโน นาม นามโส;

ยาจิตฺวา โส’ปิ ราชานํ,

อุปราเชน ปพฺพชิ.

๑๗๑.

อุปราชสฺส ปพฺพชฺชา, ตสฺสา’โสกสฺส ราชิโน;

จตุตฺเถ อาสิวสฺเสสา, มหาชนหิโตทยา.

๑๗๒.

ตตฺเถว อุปสมฺปนฺโน, สมฺปนฺนอุปนิสฺสโย;

ฆเฏนฺโต อุปราชา โส, ฉฬ’ภิฺโ’รหา อหุ.

๑๗๓.

วิหาเร เตสมารทฺเธ, สพฺเพ สพฺพปุเรสุปิ;

สาธุกํ ตีหิ วสฺเสหิ, นิฏฺาเปสุํ มโนรเม.

๑๗๔.

เถรสฺส อินฺทคุตฺตสฺส, กมฺมาทิฏฺายกสฺส ตุ;

อิทฺธิยา จา’สุ นิฏฺาสิ, อโสการามสวฺหโย.

๑๗๕.

ชเนน ปริภุตฺเตสุ, าเนสุ จ ตหึ ตหึ;

เจติยานิ อกาเรสิ, รมณียานิ ภูปติ.

๑๗๖.

ปุเรหิ จตุราสีติ-สหสฺเสหิ สมนฺตโต;

เลเข เอกาหมาเนสุํ, วิหารา นิฏฺิตา อิติ.

๑๗๗.

เลเข สุตฺวา มหาราชา, มหาเตชิทฺธิ วิกฺกโม;

กาตุกาโม สกึเยว, สพฺพาราม มหามหํ.

๑๗๘.

ปุเร เภรึ จราเปสิ, สตฺตเม ทิวเส อิโต;

สพฺพารามมโห โหตุ, สพฺพเทเสสุ เอกทา.

๑๗๙.

โยชเน โยชเน เทนฺตุ, มหาทานํ มหีตเล;

กโรนฺตุ คามารามานํ, มคฺคานฺจ วิภูสนํ.

๑๘๐.

วิหาเรสุ จ สพฺเพสุ, ภิกฺขุสงฺฆสฺส สพฺพถา;

มหาทานานิ วตฺเตนฺตุ, ยถากาลํ ยถาพลํ.

๑๘๑.

ทีปมาลา ปุมฺผมาลา-ลงฺกาเรหิ ตหึ ตหึ;

ตูริเยหิ จ สพฺเพหิ, อุปหารํ อเนกธา.

๑๘๒.

อุโปสถงฺคานา’ทาย, สพฺเพ ธมฺมํ สุณนฺตุ จ;

ปูชาวิเสเสน’เนเก จ, กโรนฺตุ ตทเหปิ จ.

๑๘๓.

สพฺเพ สพฺพตฺถ สพฺพถา, ยถาณตฺตาธิกาปิ จ;

ปูชา สมฺปฏิยาเทสุํ, เทวโลกมโนรมา.

๑๘๔.

ตสฺมึ ทิเน มหาราชา, สพฺพาลงฺการ ภูสิโต;

สโหโรโธ สหามจฺโจ, พโลฆ ปริวาริโต.

๑๘๕.

อคมาสิ สการามํ, ภินฺทนฺโต วิย เมทินึ;

สงฺฆมชฺฌมฺหิ อฏฺาสิ, วนฺทิตฺวา สงฺฆมุตฺตมํ.

๑๘๖.

ตสฺมึ สมาคเม อาสุํ, อสีติ ภิกฺขุโกฏิ โย;

อเหสุํ สตสหสฺสํ, เตสุ ขีณาสวา ยติ.

๑๘๗.

นวุติ ภิกฺขุสหสฺสานิ, อหู ภิกฺขุนิโย ตหึ;

ขิณาสวา ภิกฺขุนิโย, สหสฺสํ อาสุ ตาสุ ตุ.

๑๘๘.

โลกวิวรณํ นาม, ปาฏิหีรํ อกํสุ เต;

ขีณาสวา ปสาทตฺถํ, ธมฺมาโสกสฺส ราชิโน.

๑๘๙.

จณฺฑาโสโกติ ายิตฺถ, ปุพฺเพ ปาเปน กมฺมุนา;

ธมฺมาโสโกติ ายิตฺถ, ปจฺฉา ปุฺเน กมฺมุนา.

๑๙๐.

สมุทฺทปริยนฺตํ โส, ชมฺพุทีปํ สมนฺตโต;

ปสฺสิ สพฺเพ วิหาเร จ, นานาปูชา วิภูสิเต.

๑๙๑.

อตีว ตุฏฺโ เต ทิสฺวา, สงฺฆํ ปุจฺฉิ นิสีทิย;

กสฺส ภนฺเต ปริจฺจาโค, มหาสุคต สาสเน.

๑๙๒.

เถโร โส โมคฺคลิปุตฺโต, รฺโ ปฺหํ วิยากริ;

ธรมาเน’ปิ สุคเต, นตฺถิ จาคี ตยาสโม.

๑๙๓.

ตํ สุตฺวา วจนํ ภิยฺโย, ตุฏฺโ ราชา อปุจฺฉิ ตํ;

พุทฺธสาสน ทายาโท, โหติ โข มาทิโส อิติ.

๑๙๔.

เถโร ตุ ราชปุตฺตสฺส, มหินฺทสฺสู’ปนิสฺสยํ;

ตเถว ราชธีตาย, สงฺฆมิตฺตาย เปกฺขิย.

๑๙๕.

สาสนสฺสา’ภิ วุทฺธิฺจ, ตํ เหตุกม เวกฺขิย;

ปจฺจาภาสถ ราชานํ, โส สาสนธุรนฺธโร.

๑๙๖.

ตาทิโส’ปิ มหาจาคี, ทายาโท สาสนสฺส น;

ปจฺจยทายโก’จฺเจว, วุจฺจเต มนุชาธีป.

๑๙๗.

โย ตุ ปุตฺตํ ธีตรํ วา,

ปพฺพชฺชาเปติ สาสเน;

โส สาสนสฺส ทายาโท,

โหติ โน ทายโก อปิ.

๑๙๘.

อถ สาสน ทายาท-ภาวมิจฺฉํ มหีปติ;

มหินฺทํ สงฺฆมิตฺตฺจ, ิเต ตตฺร อปุจฺฉถ.

๑๙๙.

ปพฺพชิสฺสถ กึ ตาตา, ปพฺพชฺชา มหตี มตา;

ปิตุโน วจนํ สุตฺวา, ปิตรํ เต อภาสิสุํ.

๒๐๐.

อชฺเชว ปพฺพชิสฺสาม, สเจ ตฺวํ เทว อิจฺฉสิ;

อมฺหฺจ ลาโภ ตุมฺหฺจ, ปพฺพชฺชาย ภวิสฺสติ.

๒๐๑.

อุปราชสฺส ปพฺพชฺช-กาลโภ ปภุตีหิ โส;

สา จาปิ อคฺคิพฺรหฺมสฺส, ปพฺพชฺชา กตนิจฺฉยา.

๒๐๒.

อุปรชฺชํ มหีนฺทสฺส, ทาตุกาโม’ปิ ภูปติ;

ตโต’ปิ อธิกาสา’ติ, ปพฺพชฺชํเยว โรจยิ.

๒๐๓.

ปิยํ ปุตฺตํ มหินฺทฺจ, พุทฺธิรูปพโลทิตํ;

ปพฺพชฺชา เปสิ สมหํ, สงฺฆ มิตฺตฺจ ธีตรํ.

๒๐๔.

ตทา วีสติวสฺโส โส, มหินฺโท ราชนนฺทโน;

สงฺฆมิตฺตา ราชธีตา, อฏฺารสสมา ตทา.

๒๐๕.

ตทเหว อหุ ตสฺส, ปพฺพชฺชา อุปสมฺปทา;

ปพฺพชฺชา สิกฺขาทานฺจ, ตสฺสา จ ตทหุ อหุ.

๒๐๖.

อุปชฺฌาโย กุมารสฺส, อหุ โมคฺคลิสวฺหโย;

ปพฺพาเชสิ มหาเทว-ตฺเถโร มชฺฌนฺติโก ปน.

๒๐๗.

กมฺมวาจํ อกา ตสฺมึ, โส’ปสมฺปทมณฺฑเล;

อรหตฺตํ มหินฺโท โส, ปตฺโต สปฏิสมฺภิทํ.

๒๐๘.

สงฺฆมิตฺตา’หุ’ปชฺฌายา , ธมฺมปาลาติ วิสฺสุตา;

อาจริยา อายุปาลิ, กาเล สา’สิ อนาสวา.

๒๐๙.

อุโภ สาสนปชฺโชตา, ลํกาทีโปปการิโน;

ฉฏฺเ วสฺเส ปพฺพชึสุ, ธมฺมาโสกสฺส ราชิโน.

๒๑๐.

มหามหินฺโท วสฺเสหิ, ตีหิ ทีปปฺปสาทโก;

ปิฏกตฺตยํ มุคฺคณฺหิ, อุปชฺฌายสฺส สนฺติเก.

๒๑๑.

สา ภิกฺขุนี จนฺทเลขา, มหินฺโท ภิกฺขู สูริโย;

สมฺพุทฺธ สาสนากาสํ, เต สทา โสภยุํ ตทา.

๒๑๒.

วเน ปาฏลิปุตฺตมฺหา, วเน วนจโร จรํ;

กุนฺตกินฺนริยา สทฺธึ, สํวาสํ กปฺปยี กิร.

๒๑๓.

เตน สํวาสมนฺวาย,

สา ปุตฺเต ชนยี ทุเว;

ติสฺโส เชฏฺโ กณิฏฺโ ตุ,

สุมิตฺโต นาม นามโต.

๒๑๔.

มหาวรุณตฺเถรสฺส, กาเล ปพฺพชฺช สนฺติเก;

อรหตฺตํ ปาปุณึสุ, ฉฬภิฺํ คุณํ อุโภ.

๒๑๕.

ปาเท กีฏวิเสนา’สิ, ผุฏฺโ เชฏฺโ สเวทโน;

อาห ปุฏฺโ กณิฏฺเน, เภสชฺชํ ปสตํ ฆฏํ.

๒๑๖.

รฺโ นิเวทนํ เถโร, คิลานวตฺตโต’ปิ โส;

สปฺปิสตฺถฺจ จรณํ, ปจฺฉาภตฺตํ ปฏิกฺขิปิ.

๒๑๗.

ปิณฺฑาย เจ จรํ สปฺปึ, ลภเส ตฺวํ ตมาหร;

อิจฺฉาห ติสฺสเถโร โส, สุมิตฺตํ เถรมุตฺตมํ.

๒๑๘.

ปิณฺฑาย จรตา เตน, น ลทฺธํ ปสตํ ฆตํ;

สปฺปิกุมฺภสเตนาปิ, พฺยาธิชาโต อสาธิโย.

๒๑๙.

เตเนว พฺยาธินา เถโร, ปตฺโต อายุกฺขยนฺติกํ;

โอวทิตฺวาปฺปมาเทน, นิพฺพาตุํ มานสํ อกา.

๒๒๐.

อากาสมฺหิ นิสีทิตฺวา, เตโชธาตุวเสน โส;

ยถารุจิ อธิฏฺาย, สรีรํ ปรินิพฺพุโต.

๒๒๑.

ชาลาสรีรา นิกฺขมฺม, นิมฺมํสฉาริกํ ฑหิ;

เถรสฺส สกลํ กายํ, อฏฺิกานิตุโน ฑหิ.

๒๒๒.

สุตฺวา นิพฺพูติเมตสฺส, ติสฺสเถรสฺส ภูปติ;

อคมาสิ สการามํ, ชโนฆ ปริวาริโต.

๒๒๓.

หตฺติกฺขนฺธคโต ราชา, ตานฏฺิน’วโรปิย;

กาเรตฺวา ธาตุสกฺการํ, สงฺฆํ พฺยาธิมปุจฺฉิตํ.

๒๒๔.

ตํ สุตฺวา ชาตสํเวโค, ปุรทฺวาเรสุ การิย;

สุธาจิตา โปกฺขรณี, เภสชฺชานฺจ ปูริย.

๒๒๕.

ปาเปสิ ภิกฺขุสงฺฆสฺส, เภสชฺชานิ ทิเน ทิเน;

มา โหตุ ภิกฺขุสงฺฆสฺส, เภสชฺชํ ทุลฺลภํ อิติ.

๒๒๖.

สุมิตฺตเถโร นิพฺพายิ, จงฺกมนฺโต’ว จงฺกเม;

ปสีทิ สาสเน’ตีว, เตนาปิ จ มหาชโน.

๒๒๗.

กุนฺติปุตฺตา ทุเว เถรา,

เต โลกหิตการิโน;

นิพฺพายึสุ อโสกสฺส,

รฺโ วสฺสมฺหิ อฏฺเม.

๒๒๘.

ตโต ปภุติ สงฺฆสฺส, ลาโภ’ตีว มหา อหุ;

ปจฺฉา ปสนฺนา จ ชนา, ยสฺมา ลาภํ ปวตฺตยุํ.

๒๒๙.

ปหีนลาภสกฺการา, ติตฺถิยา ลาภการณา;

สยํ กาสายมาทาย, วสึสุ สห ภิกฺขูหิ.

๒๓๐.

ยถาสกฺจ เต วาทํ, พุทฺธวาโท’ติ ทีปยุํ;

ยถาสกฺจ กิริยา, อกรึสุ ยถารุจิ.

๒๓๑.

ตโต โมคฺคลิปุตฺโต โส,

เถโร ถิร คุโณทโย;

สาสนพฺพุทมุปฺปนฺนํ,

ทิสฺวา ตมติกกฺขลํ.

๒๓๒.

ตสฺโส’ปสมเน กาลํ, ทีฆทสฺสี อเวกฺขิย;

ทตฺวา มหินฺทเถรสฺส, มหาภิกฺขุคณํ สกํ.

๒๓๓.

อุทฺธํ คงฺคาย เอโก’ว, อโหคงฺคมฺหิ ปพฺพเต;

วิหาสิ สตฺตวสฺสานิ, วิเวก มนุพฺรูหยํ.

๒๓๔.

ติตฺถิยานํ พหุจตฺตา จ, ทุพฺพจฺจตฺตา จ ภิกฺขโว;

เตสํ กาตุํ น สกฺขึสุ, ธมฺเมน ปฏิเสธนํ.

๒๓๕.

เตเนว ชมฺพุทีปมฺหิ, สพฺพาราเมสุ ภิกฺขโว;

สตฺตวสฺสานิ นากํสุ, อุโปสถ ปวารณํ.

๒๓๖.

ตํ สุตฺวา มหาราชา, ธมฺมาโสโก มหายโส;

เอกํ อมจฺจํ เปเสสิ, อโสการาม มุตฺตมํ.

๒๓๗.

คนฺตฺวา’ธิกรณํ เอตํ, วุปสมฺม อุโปสถํ;

กาเรหิ ภิกฺขุสงฺเฆน, ปมา’ราเม ตุวํ อิติ.

๒๓๘.

คนฺตฺวาน สนฺนิปาเตตฺวา, ภิกฺขุสงฺฆํ สทุมฺมติ;

อุโปสถํ กโรถาติ, สาเวสิ ราชสาสนํ.

๒๓๙.

อุโปสถํ ติตฺติเยหิ, น กโรม มยํ อิติ;

อโว จ ภิกฺขุสงฺโฆ ตํ, อมจฺจํ มูฬฺหมานสํ.

๒๔๐.

โส’มจฺโจ กติปยานํ, เถรานํ ปฏิปาฏิยา;

อจฺฉินฺทิ อสินา สีสํ, กาเรมีติ อุโปสถํ.

๒๔๑.

ราชภาตา ติสฺสตฺเถโร, ตํ ทิสฺวา กิริยํ ลหุํ;

คนฺตฺวาน ตสฺส อาสนฺเน, สาสนมฺหิ นิสิทิ โส.

๒๔๒.

เถรํ ทิสฺวา อมจฺโจ โส, คนฺตฺวา รฺโ นิเวทยิ;

สพฺพํ ปวตฺตึ ตํ สุตฺวา, ชาตทาโห มหีปติ.

๒๔๓.

สีฆํ คนฺตฺวา ภิกฺขุสงฺฆํ, ปุจฺฉิ อุพฺพิคฺคมานโส;

เอวํ กเตน กมฺเมน, กสฺส ปาปํ สิยา อิติ.

๒๔๔.

เตสํ อปณฺฑิตา เกจิ, ปาปํ ตุยฺหนฺติ เกจิ ตุ;

อุภินฺนํจา’ติ อาหํสุ, นตฺถิ ตุยฺหนฺติ ปณฺฑิตา.

๒๔๕.

ตํ สุตฺวา’ห มหาราชา, สมตฺโถ อตฺถิ ภิกฺขุน;

วิมตึ เม วิโนเทตฺวา, กาตุํ สาสนปคฺคหํ.

๒๔๖.

อตฺถิ โมคฺคลิปุตฺโต โส,

ติสฺสตฺเถโร รเถสภ;

อิจฺฉาห สงฺโฆ ราชานํ,

ราช ตตฺถา’สิ สาทโร.

๒๔๗.

วิสุํ ภิกฺขุสหสฺเสน, จตุโร ปริวาริเต;

เถโร นรสหสฺเสน, อมจฺเจ จตุโร ตถา.

๒๔๘.

ตทเหเยว เปเสสิ, อตฺตโน วจเนน โส;

เถรํ อาเนตุ เม เตหิ, ตถา วุตฺเต สนาคมิ.

๒๔๙.

ตํ สุตฺวา ปุน อฏฺ’ตฺถ, เถเร’มจฺเจ จ เปสยิ;

วิสุํ สหสฺสปุริเส, ปุพฺเพ วิย สนาคมิ.

๒๕๐.

ราชา ปุจฺฉิ กถํ เถโร, อาคจฺเฉยฺย นุ โข อิติ;

ภิกฺขู อาหํสุ เถรสฺส, ตสฺส’คมนการณํ.

๒๕๑.

โหติ ภนฺเต อุปตฺถมฺโภ, กาตุํ สาสนปคฺคหํ;

อิติ วุตฺเต มหาราช, เถโร เอสฺสติ โส อิติ.

๒๕๒.

ปุนาปิ เถโร’มจฺเจ จ, ราชา โสฬส โสฬส;

วิสุํ สหสฺส ปุริเส, ตถา วตฺวาน เปสยิ.

๒๕๓.

เถโร มหลฺลตฺเต’ปิ, นาโรหิสฺสติ ยานกํ;

เถรํ คงฺคาย นาวาย, อาเนถา’ติ จ อพฺรวิ.

๒๕๔.

คนฺตฺวา เต ตํ ตถา’โวจุํ,

โส ตํ สุตฺวา’ว อุฏฺหิ;

นาวาย เถรํ อาเนสุํ,

ราชา ปจฺจุคฺคมี ตหึ.

๒๕๕.

ชาณุมตฺตํ ชลํ ราโช’คเหตฺวา ทกฺขิณํ กรํ;

นาวาย โอตรนฺตสฺส, เถรสฺสา’ทาสิ คารโว.

๒๕๖.

ทกฺขิณํ ทกฺขิเณยฺโย โส, กรํ รฺโ’นุกมฺปโก;

อาลมฺพิตฺวา’นุกมฺปาย, เถโร นาวาย โอตริ.

๒๕๗.

ราชา เถรํ นยิตฺวาน, อุยฺยานํ รติวฑฺฒนํ;

เถรสฺส ปาเท โธวิตฺวา, มกฺเขตฺวา จ นิสีทิย.

๒๕๘.

สมตฺถภาวํ เถรสฺส, วีมํสนฺโต มหีปติ;

ทฏฺุกาโม อหํ ภนฺเต, ปาฏิหีรนฺติ อพฺรวิ.

๒๕๙.

กนฺติ วุตฺเต มหีกมฺปํ, อาห ตํ ปุน ราหโส;

สกลาเย’ก เทสาย, กตรํ ทฏฺุมิจฺฉสิ.

๒๖๐.

โก ทุกฺกโรติ ปุจฺฉิตฺวา, เอก เทสาย กมฺปนํ;

ทุกฺกรนฺติ สุณิตฺวาน, ตํ ทุฏฺุกามตํ พฺรวี.

๒๖๑.

รถํ อสฺสํ มนุสฺสฺจ, ปาติฺโจทก ปูริตํ;

เถโร โยชน สีมาย, อนฺตรมฺหิ จตุทฺทิเส.

๒๖๒.

ปาเปตฺวา ตทฑฺเฒหิ, สห ตํ โยชนํ มหึ;

จาเลสิ อิทฺธิยา ตตฺร, นิสินฺนสฺส จ ทสฺสยิ.

๒๖๓.

เตนา’มจฺเจน ภิกฺขูนํ, มรเณน’ตฺตโนปิ จ;

ปาปสฺส’ตฺถิตฺต นตฺถิตฺตํ, เถรํ ปุจฺฉิ มหีปติ.

๒๖๔.

ปฏิจฺจ กมฺมํ นตฺถีติ, กิลิฏฺํ เจตนํ วินา;

เถโร โพเธสิ ราชานํ, วตฺวา ติตฺติรชาตกํ.

๒๖๕.

วสนฺโต ตตฺถ สตฺตาหํ, ราชุยฺยาเน มโนรเม;

สิกฺขาเปสิ มหีปาลํ, สมฺพุทฺธสมยํ สุภํ.

๒๖๖.

ตสฺมึเยว จ สตฺตา เห, ทุเว ยกฺเข มหีปติ;

เปเสตฺวา มหิยํ ภิกฺขู, อเสเส สนฺนิปาตยิ.

๒๖๗.

สตฺตเม ทิวเส คนฺตฺวา, สการามํ มโนรมํ;

กาเรสิ ภิกฺขุสงฺฆสฺส, สนฺนิปาตมเสสโต.

๒๖๘.

เถเรน สห เอกนฺเต, นิสินฺโน สาณิอนฺตเร;

เอเกกลทฺธิเก ภิกฺขุ, ปกฺโกสิตฺวาน สนฺติกํ.

๒๖๙.

กึวาที สุคโต ภนฺเต, อิติ ปุจฺฉิ มหีปติ;

เต สสฺสตาทิกํ ทิฏฺึ, พฺยากรึสุ ยถาสกํ.

๒๗๐.

เต มิจฺฉาทิฏฺิเก สพฺเพ, ราชา อุปฺปพฺพาชาปยี;

สพฺเพ สฏฺิสหสฺสานิ, อาสุํ อุปฺปพฺพชาปิตา.

๒๗๑.

อปุจฺฉิ ธมฺมิเก ภิกฺขู, กึวาที สุคโต อิติ;

วิภชฺชวาที ตาหํสุ, ตํ เถรํ ปุจฺฉิ ภูปติ.

๒๗๒.

วิภชฺชวาที สมฺพุทฺโธ,

โหติ ภนฺเต’ติ อาห โส;

เถโร’ อามา’ติ ตํ สุตฺวา,

ราชา ตุฏฺมโน ตทา.

๒๗๓.

สงฺโฆ ปิโสธิโต ยสฺมา,

ตสฺมา สงฺโฆ อุโปสถํ;

กโรตุ ภนฺเต อิจฺเจวํ,

วตฺวา เถรสฺส ภูปติ.

๒๗๔.

สงฺฆสฺส รกฺขํ ทตฺวาน, นครํ ปาวิสี สุภํ;

สงฺโฆ สมคฺโค หุตฺวาน, ตทา’กาสิ อุโปสถํ.

๒๗๕.

เถโร อเนก สงฺขมฺหา, ภิกฺขุสงฺฆา วิสารเท;

ฉฬภิฺเ เตปิฏเก, ปภินฺนปฏิสมฺภิเท.

๒๗๖.

ภิกฺขุสหสฺสํ อุจฺจินิ, กาตุํ สทฺธมฺมํ สงฺคหํ;

เตหิ อโสการามมฺหิ, อกา สทฺธมฺม สงฺคหํ.

๒๗๗.

มหากสฺสปตฺเถโร จ, ยสตฺเถโร จ การยุํ;

ยถา เต ธมฺม สํคีตึ, ติสฺสตฺเถโรปิ ตํ ตถา.

๒๗๘.

ตถาวตฺถุปฺปกรณํ, ปรวาทปฺปมทฺทนํ;

อภาสิ ติสฺสตฺเถโร จ, ตสฺมึ สํคีติ มณฺฑเล.

๒๗๙.

เอวํ ภิกฺขุสหสฺเสน, รกฺขาย’โสก ราชิโน;

อยํ นวหิ มาเสหิ, ธมฺม สํคีติ นิฏฺิตา.

๒๘๐.

รฺโ สตฺตรเส วสฺเส, ทฺวาสตฺตติสโม อิสิ;

มหาปวารณาย’โส, สํคีติ ตํ สมาปยิ.

๒๘๑.

สาธุการํ ททนฺตีว, สาสนฏฺิติ การณํ;

สํคีติ ปริโยสาเน, อกมฺมิตฺถ มหามหี.

๒๘๒.

หิตฺวา เสฏฺํ พฺรหฺมวิมานมฺปิ มนุฺํ;

เชคุจฺฉํ โส สาสนเหตุนรโลกํ;

อาคมฺมา’กา สาสนกิจฺจํ กตกิจฺโจ;

โกนาม’ฺโ สาสนกิจฺจมฺหิ ปมชฺเชติ.

สุชนปฺปสาทสํเวคตฺถาย กเต มหาวํเส

ตติยธมฺมสํคีติ นาม

ปฺจโม ปริจฺเฉโท.