📜
สุชนกณฺฑ
สทฺธาสีลาทิธมฺเมหิ, ¶ สปฺปนฺโน เสฏฺมานุโส;
วุตฺโต พุทฺธาทิสนฺเตหิ, สาธุสปฺปุริโส อิติ.
สทฺทาธนํ สีลธนํ, หิรีโอตฺตปฺปิยํ ธนํ;
สุตธนฺจ จาโค จ, ปฺา เว สตฺตมํ ธนํ.
ยสฺส เอเต ธนา อตฺถิ, อิตฺถิยา ปุริสสฺส วา;
อทลิทฺโทติ ตํ อาหุ, อโมฆํ ตสฺส ชีวิตํ.
ตสฺมา สทฺธฺจ สีลฺจ, ปสาทํ ธมฺมทสฺสนํ;
อนุยฺุเชถ เมธาวี, สรํ พุทฺธานสาสนํ.
สพฺภิเรว ¶ สมาเสถ, สพฺภิ กุพฺเพถ สนฺถวํ;
สตํ สทฺธมฺมมฺาย, เสยฺโย โหติ น ปาปิโย.
จช ทุชฺชนสํสคฺคํ, ภช สาธุสมาคมํ;
กร ปฺุมโหรตฺตํ, สร นิจฺจมนิจฺจตํ.
โย ¶ เว กตฺู กตเวที ธีโร,
กลฺยาณมิตฺโต ทฬฺหภตฺติ จ โหติ;
ทุกฺขิตสฺส สกฺกจฺจ กโรติ กิจฺจํ,
ตถาวิธํ สปฺปุริสํ วทนฺติ.
มาตาเปตฺติภรํ ¶ ชนฺตุํ, กุเล เชฏฺาปจายินํ;
สณฺหํ สขิลสมฺภาสํ, เปสุเณยฺยปฺปหายินํ.
มจฺเฉรวินเย ยุตฺตํ, สจฺจํ โกธาภิภุํ นรํ;
ตํ เว เทวา ตาวตึสา, อาหุ ‘‘สปฺปุริโส’’อิติ.
กุลชาโต กุลปุตฺโต, กุลวํสสุรกฺขโต;
อตฺตนา ทุกฺขปฺปตฺโตปิ, หีนกมฺมํ น การเย.
อุเทยฺย ¶ ภาณุ ปจฺฉิเม, นเมยฺย เมรุอทฺทิปิ;
สีตลํ ยทิ นรคฺคิ, ปพฺพตคฺเค จ อุปฺปลํ;
วิกเส น วิปริตา, สาธุวาจา กุทาจนํ.
สุขา รุกฺขสฺส ฉายาว, ตโต าติมาตาปิตุ;
ตโต อาเจรสฺส รฺโ, ตโต พุทฺธสฺสเนกธา.
ภมรา ¶ ปุปฺผมิจฺฉนฺติ, คุณมิจฺฉนฺติ สชฺชนา;
มกฺขิกา ปูติมิจฺฉนฺติ, โทสมิจฺฉนฺติ ทุชฺชนา.
มาตุหีโน ¶ ทุพฺภาโส หิ, ปิตุหีโน ทุกฺกิริโย;
อุโภ มาตุปิตุหีนา, ทุพฺภาสา จ ทุกฺกิริยา.
มาตุเสฏฺโ สุภาโส หิ, ปิตุเสฏฺโ สุกิริโย;
อุโภมาตุ ปิตุเสฏฺา, สุภาสา จ สุกิริยา.
สุนโข ¶ สุนขํ ทิสฺวา, ทนฺตํ ทสฺเสติ หึสิตุํ;
ทุชฺชโน สุชนํ ทิสฺวา, โรสยํ หึสมิจฺฉติ.
น จ เวเคน กิจฺจานิ, กตฺตพฺพานิ กุทาจนํ;
สหสา การิตํ กมฺมํ, พาโล ปจฺฉานุตปฺปติ.
โกธํ ¶ วธิตฺวา น กทาจิ โสจติ,
มกฺขปฺปหานํ อิสโย วณฺณยนฺติ;
สพฺเพสํ วุตฺตํ ผรุสํ ขเมถ,
เอตํ ขนฺตึ อุตฺตมมาหุ สนฺโต.
ทุกฺโข นิวาโส สมฺพาเธ, าเน อสุจีสงฺกเต;
ตโต อริมฺหิ อปฺปิเย, ตโตปิ อกตฺุนา.
โอวเทยฺยา’นุสาเสยฺย ¶ , อสพฺภา จ นิวารเย;
สตฺหิ โส ปิโย โหติ, อสตํ โหติอปฺปิโย.
อุตฺตมตฺตนิวาเตน, กกฺขฬํ มุทุนา ชเย;
นีจํ อปฺปกทาเนน, วายาเมน สมํ ชเย.
น ¶ วิสํ วิสมิจฺจาห, ธนํ สงฺฆสฺส อุจฺจเต;
วิสํ เอกํว หนติ, หนติ สงฺฆสฺส สพฺพํ.
ธนมปฺปมฺปิ ¶ สาธูนํ, กูเป วาริว นิสฺสโย;
พหุํอปิ อสาธูนํ, น จ วาริว อณฺณเว.
อปตฺเถยฺยํ น ปตฺเถยฺย, อจินฺเตยฺยํ น จินฺตเย;
ธมฺมเมว สุจินฺเตยฺย, กาลํ โมฆํ น อิจฺฉเย.
อจินฺติตมฺปิ ¶ ภวติ, จินฺติตมฺปิ วินสฺสติ;
น หิ จินฺตามยา โภคา, อิตฺถิยา ปุริสสฺส วา.
อสนฺตสฺส ปิโย โหติ, สนฺเต น กุรุเต ปิยํ;
อสตํ ธมฺมํ โรเจติ, ตํ ปราภวโต มุขํ.
คุณา ¶ กุพฺพนฺติ ทูตตฺตํ, ทูเรปิ วสตํ สตํ;
เกตเก คนฺธํ ฆายิตฺวา, คจฺฉนฺติ ภมรา สยํ.
ปุพฺพชาติกตํ กมฺมํ, ตํ กมฺมมีติ กถฺยเต;
ตสฺมา ปุริสากาเรนํ, ยตํ กเร อตนฺทิโต.
มตฺติกปิณฺฑโต กตฺตา, กุรุเต ยํ ยทิจฺฉติ;
เอวมตฺตกตํ กมฺมํ, มาณโว ปฏิปชฺชเต.
อุฏฺาโยฏฺาย ¶ โพเธยฺยํ, มหพฺภย มุปฏฺิตํ;
มรณพฺยาธิโสกานํ, กิมชฺช นิปติสฺสติ.
ปาณา ยถาตฺตโนภิฏฺา, ภูตานมปิ เต ตถา;
อตฺโตปเมน ภูเตสุ, ทยํ กุพฺพนฺติ สาธโว.
สพฺเพ ¶ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส, สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโน;
อตฺตานํ อุปมํ กตฺวา, น หเนยฺย น ฆาตเย.
พาโล วา ยทิ วา วุทฺโธ, ยุวา วา เคหมาคโต;
ตสฺส ปูชา วิธาตพฺพา, สพฺพสฺสาภฺยาคโต ครุ.
อากิณฺโณปิ อสนฺเตหิ, อสํสฏฺโว ภทฺทโก;
พหุนา สนฺนชาเตน, คจฺเฉน อุพฺพตฺเตนิธ.