📜

ปกิณฺณก-นิทฺเทส

๒๕๓.

กุมุทํ โก ปโพธยิ,

นาโถ รวินฺทุ ปณฺฑิโต;

กมลํ โก กุมุทํ โก,

นรปํ โก ปโพธยิ.

๒๕๔.

จิตฺเตน นิยฺยติ โลโก,

จิตฺเตน ปริกสฺสติ;

จิตฺตสฺส เอก-ธมฺมสฺส,

สพฺเพว วสมนฺวคู.

๒๕๕.

สมโณ ราชานุราชา,

เสนาปติ มหา-มตฺโต;

ธมฺมฏฺโ ปณฺฑิโต ทิสฺวา,

ปจฺจกฺขตฺถํ น การิยา.

๒๕๖.

ทีโป นว-ทิสํ เตโช,

น เหฏฺา จ ตถา สกํ;

ปร-วชฺชํ วิทู ปสฺเส,

สก-วชฺชํปิ ปสฺสตุ.

๒๕๗.

ส-ผลํ ปณฺฑิโต โลเก,

ส-การณํ วจํ ภเณ;

อ-การณํผลํ พาโล,

อิทํ อุภย-ลกฺขณํ.

๒๕๘.

ตสฺส วาจาย ชาเนยฺย,

กุฏิลํ พาล-ปณฺฑิตํ;

วาจา-รูปํ มิตฺตํ กเร,

วาจา-รูปํ ธุวํ ชเห.

๒๕๙.

ทุจฺจินฺติตสฺส จินฺตา จ,

ทุพฺภาสิตสฺส ภาสนา;

ทุกฺกมฺมสฺส กตฺจาติ,

เอตํ พาลสฺส ลกฺขณํ.

๒๖๐.

สุ-จินฺติตสฺส จินฺตา จ,

สุ-ภาสิตสฺส ภาสนา;

สุ-กมฺมสฺส กตฺจาติ,

เอตํ ธีรสฺส ลกฺขณํ.

๒๖๑.

อ-นยํ นยติ ทุมฺเมโธ,

อ-ธุรายํ นิ-ยุฺชติ;

ทุนฺนโย เสยฺยโส โหติ,

สมฺมา วุตฺโต ปกุปฺปติ;

วินยํ โส น ชานาติ,

สาธุ ตสฺส อ-ทสฺสนํ.

๒๖๒.

นยํ นยติ เมธาวี,

อ-ธุรายํ น ยุฺชติ;

สุ-นโย เสยฺยโส โหติ,

สมฺมา วุตฺโต น กุปฺปติ;

วินยํ โส ปชานาติ,

สาธุ เตน สมาคโม.

๒๖๓.

อ-นายกา วินสฺสนฺติ,

นสฺสนฺติ พหุ-นายกา;

ถี-นายกา วินสฺสนฺติ,

นสฺสนฺติ สุสุ-นายกา.

๒๖๔.

เชฏฺโ กมฺเมสุ นีจานํ,

ชานํชานํว อาจเร;

อ-ชาเนวํ กเร ชานํ,

นีโจ เอติ ภยํ ปิยํ.

๒๖๕.

กมฺมํ ทุชฺชน-สารุปฺปํ,

ทุธา สุชน-สารุปฺปํ;

ทุชฺชนํ เตสุ ทุกฺกมฺเม,

สุ-กมฺเม สุชนํ อิจฺเฉ.

๒๖๖.

ปณฺฑิโต เวรี พาโล จ,

ทุชฺชโย พาล-เวริโต;

ปณฺฑิตํ-เวรี ปมาเทน,

น ตํ ชโย หิ สพฺพทา.

๒๖๗.

คุยฺหสฺส หิ คุยฺหเมว สาธุ,

น หิ คุยฺหสฺส ปสตฺถมาวิ-กมฺมํ;

อ-นิปฺผนฺนตาย สเหยฺย ธีโร,

นิปฺผนฺนตฺโถว ยถา-สุขํ ภเณยฺย.

๒๖๘.

คุยฺหมตฺถํ น วิวเรยฺย,

รกฺเขยฺย นํ ยถา นิธึ;

น หี ปาตุกโต สาธุ,

คุยฺโห อตฺโถ ปชานตา.

๒๖๙.

ถิยา คุยฺหํ น สํเสยฺย,

อ-มิตฺตสฺส จ ปณฺฑิโต;

โย จามิเสน สํหีโร,

หทย-ตฺเถโน จ โย นโร.

๒๗๐.

วิวิจฺจ ภาเสยฺย ทิวา รหสฺสํ,

รตฺตึ คิรํ นาติ-เวลํ ปมุฺเจ;

อุปสฺสุติกา หิ สุณนฺติ มนฺตํ,

ตสฺมา หิ มนฺโต ขิปฺปมุเปติ เภทํ.

๒๗๑.

ปกาสติ คุยฺหํ โย,

โส คุยฺหํ ปฏิคุยฺหติ;

ภเยสุ น ชเห กิจฺเจ,

สุ-มิตฺโตนุจโร ภเว.

๒๗๒.

กโรติ ทุกฺกรํ สาธุํ,

อุชุํ ขมติ ทุกฺขมํ;

ทุทฺททํ สามํ ททาติ,

โย สุ-มิตฺโต หเว ภเว.

๒๗๓.

ปิย-วาจา สทา มิตฺโต,

ปิย-วตฺถุํ น ยาจนา;

อิจฺฉาคเตน ทาเนน,

สุ-ทฬฺโห สุ-ปฺปิโย หเว;

ตทงฺคโต จ หีเนน,

อ-ปฺปิโย ภิชฺชโน ภเว.

๒๗๔.

เทหีติ ยาจเน หิรี,

สิรี จ กาย-เทวตา;

ปลายนฺติ สิริจฺฉิโต,

น ยาเจ ปร-สนฺตกํ.

๒๗๕.

สฺวาโน ลทฺธาน นิมฺมํสํ,

อฏฺึ ตุฏฺโ ปโมทติ;

สกนฺติกํ มิคํ สีโห,

หิตฺวา หตฺถึนุธาวติ.

๒๗๖.

เอวํ ฉนฺทานุรูเปน,

ชโน อาสีสเต ผลํ;

มหา ฉนฺทา มหนฺตํว,

หีนํว หีน-ฉนฺทกา.

๒๗๗.

นานา-ฉนฺทา มหาราช,

เอกาคาเร วสามเส;

อหํ คาม-วรํ อิจฺเฉ,

พฺราหฺมณี จ ควํ สตํ.

๒๗๘.

ปุตฺโต จ อาชฺ-รถํ,

กฺา จ มณิ-กุณฺฑลํ;

ยา เจสา ปุณฺณกา ชมฺมี,

อุชุกฺขลํภิ-กงฺขติ.

๒๗๙.

านํ มิตฺเต ธเน กมฺเม,

สตุสฺสาเห สุ-ลพฺภิตํ;

ตํ ทฬฺหํ ทุกฺกรํ กเร,

ปฺา-สติ-สมาธินา.

๒๘๐.

เภสชฺเช วิหิเต สุทฺธ,

พุทฺธาทิ-รตนตฺตเย;

ปสาทมาจเร นิจฺจํ,

สชฺชเน ส-คุเณปิ จ.

๒๘๑.

ราชา รฏฺเน ธาตุโส,

พาโล ปาเปหิ ทุมฺมโน,

อลงฺกาเรน อิตฺถีปิ,

กาเมหิ จ น ตปฺปติ.

๒๘๒.

อปฺปิจฺโฉ จ ธุตงฺเคน,

อารทฺโธ วีริเยน หิ;

วิสารโท ปริสาย,

ปริจฺจาเคน ทายโก;

สวเนน สุ-ธมฺมํปิ,

น ตปฺปติว ปณฺฑิโต.

๒๘๓.

เชฏฺสฺส สิตํ หสิตํ,

มชฺฌสฺส มธุรสฺสรํ;

โลเก อํส-สิโร-กมฺปํ,

ชมฺมสฺส อป-หสฺสิตํ;

เอเตสํ อติ-หสฺสิตํ,

หาโส โหติ ยถากฺกมํ.

๒๘๔.

นตฺถิ ทุฏฺเ นโย อตฺถิ,

น ธมฺโม น สุ-ภาสิตํ;

นิกฺกมํ ทุฏฺเ ยุฺเชยฺย,

โส หิ สพฺภึ น รฺชติ.

๒๘๕.

ทุลฺลภํ ปกตึ วาจํ,

ทุลฺลโภ เขมโก สุโต;

ทุลฺลภา สทิสี ชายา,

ทุลฺลโภ ส-ชโน ปิโย.

๒๘๖.

ธโช รถสฺส ปฺาณํ,

ธูโม ปฺาณมคฺคิโน;

ราชา รฏฺสฺส ปฺาณํ,

ภตฺตา ปฺาณมิตฺถิยา.

๒๘๗.

ทุนฺนาริยา กุลํ สุทฺธํ,

ปุตฺโต นสฺสติ ลาลนา;

สมิทฺธิ อ-นยา พนฺธุ,

ปวาสา มทนา หิรี.

๒๘๘.

มาตา ปิตา จ ปุตฺตานํ,

โนวาเท พหุ-สาสนฺนํ;

ปณฺฑิตา มาตโร อปฺปํ,

วเทยฺยุํ วชฺช-ทีปนํ.

๒๘๙.

ลาฬเย ปฺฉ-วสฺสานิ,

ทส-วสฺสานิ ตาฬเย;

ปตฺเต ตุ โสฬเส วสฺเส,

ปุตฺตํ มิตฺตํวทาจเร.

๒๙๐.

ลาลเน ธีตรํ โทสา,

ปาลเน พหโว คุณา;

ธีตุยา กิริยํ นิจฺจํ,

ปสฺสนฺตุ สุฏฺุ มาตโร.

อิติ ปกิณฺณก-นิทฺเทโส นาม

สตฺตมา ปริจฺเฉโท.