📜
ธาตุนิธาน กถา
๑๑. เอวํ นิฏฺิเต ธาตุนิธาเน ยาวตายุกํ ตฺวา เถโร ปรินิพฺพุโต, ราชาปิ ยถากมฺมํ คโต, เตปิ มนุสฺสา กาลกตา, อปรภาเค ปิยทาโส กุมาโร ฉตฺตํ อุสฺสาเปตฺวา อโสโก นาม ธมฺม ราชา หุตฺวา ตา ธาตุโย คเหตฺวา ชมฺพุทีเป จตุราสีติยา เจติย สหสฺเสสุ ปติฏฺาเปสิ. กถํ พิณฺทุสารสฺส กิร เอกสตํ ปุตฺตา อเหสุํ เต สพฺเพ อโสโก อตฺตนา สทฺธึ เอกมาติกํ ติสฺส กุมารํ เปตฺวา ฆาเตสิ. ฆาเตนฺโต จตฺตาริ วสฺสานิ อนภิสิตฺโต รชฺชํ กาเรตฺวา จตุนฺนํ วสฺสานํ อจฺจเยน ตถาคตสฺส ปรินิพฺพานโต ทฺวินฺนํ วสฺสสตานํ อุปริ อฏฺารสเม วสฺเส สกลชมฺพุทีเป เอกรชฺชาภิเสกํ ปาปุณิ.
อภิเสกานุภาเวน อิมา ราชิทฺธิโย อาคตา มหาปถวิยา เหฏฺา โยชนปฺปมาเณ อาณา ปวตฺติ, ตถา อุปริ อากาเส, อโนตตฺตทหโต อฏฺหิ กาเชหิ โสฬส ปานียฆเฏ ทิวเส ทิวเส เทวตา อาหรนฺติ. ยโต สาสเน อุปฺปนฺนสทฺโธ หุตฺวา อฏฺ ฆเฏ ภิกฺขุสงฺฆสฺส อทาสิ ทฺเว ฆเฏ สฏฺิมตฺตานํ ติปิฏก ภิกฺขุนํ ทฺเวฆเฏ อคฺคมเหสิยา อสณฺธิมิตฺตาย จตฺตาโร ฆเฏ อตฺตนา ปริภฺุชิ. เทวตา เอว หิมวนฺเต นาคลตา ทนฺตกฏฺ นาม อตฺถิ สินิทฺธา มุทุกํ รสวนฺตํ, ตํ ทิวเส ทิวเส อาภิรนฺติ เยน รฺโ จ อคฺคมเหสิยา จ โสฬสนฺนํ นาฏกสหสฺสานํ สฏฺิมตฺตานํ ภิกฺขุสหสฺสานํ เทวสิกํ ทนฺตโปณกิจฺจํ นิปฺผชฺชิ.
เทวสิกเมวสฺส ¶ เทวตา อคทามลกํ อคทหรีฏกํ สุวณฺณวณฺณฺจ คณฺธสมฺปนฺนํ อมฺพปกฺกํ อาหรนฺติ ตถา ฉทฺทนฺต ทหโต ปฺจวณฺณํ นิวาสน ปารุปณํ, ปีตกวณฺณํ หตฺถปฺุฉนก ปฏฺฏํทิพฺพฺจชานกํ อาหรนฺติ เทวสิกเมว ปนสฺส อนุเลปคณฺธํ ปารุปนตฺถาย อสุตฺตมยิกํ สุมนปุปฺผปฏํ มหารหฺจ อฺชนํ นาคภวนโต นาคราชาโน อาหรนฺติ. ฉทฺทนฺตทเหเยว อุฏฺิตสฺส สาลิโน นว จาห สหสฺสานิ ทิวเส ทิวเส สุวา อาหรนฺติ. มูสิกา นิตฺถุส กเณ กโรนฺติ เอโกปิ ขณฺฑตณฺฑุโล น โหติ. รฺโ สพฺพฏฺาเนสุ อยเมว ตณฺฑุโล ปริโภคํ คจฺฉติ. มธุมกฺขิกา มธุํ กโรนฺติ. กมฺมารสาลาสุ อจฺฉา กูฏํ ปหรนฺติ. ทีปิกา จมฺมานิ จาเลนฺติ กรวีก สกุณา อาคตฺตฺวา มธุรสฺสรํ วิกุเชนฺตา รฺโ พลิกมฺมํ กโรนฺติ.
อิมาหิ อิทฺธีหิ สมนฺนาคโต ราชาเอก ทิวสํ สุวณฺณ สงฺขลิก พณฺธนํ เปเสตฺวา จตุนฺนํ พุทฺธานํ อธิคต รูปทสฺสนํ กปฺปายุกํ มหากาฬ นาคราชานํ อานยิตฺวา เสตจฺฉตฺตสฺส เหฏฺา มหารเห ปลฺลงฺเก นิสีทาเปตฺวา อเนก สตวณฺเณหิ ชลช ถลช ปุปฺเผหิ สุวณฺณปุปฺเผหิ จ ปูชํ กตฺวา สพฺพาลงฺการ ปติมณฺฑิเตหิ จ โสฬสหิ นาฏก สหสฺเสหิ สมนฺตโต ปริกฺขิปิตฺวา อนนฺตาณสฺส ตาว เม สทฺธมฺมวร จกฺกวตฺติโน สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส รูปํ อิเมสํ อกฺขีนํ อาปาถํ กโรหีติ นิพฺพตฺตาสีติ อนุพฺยฺชน ปติมณฺฑิตํ ทฺวตฺตึส มหา ปุริส ลกฺขณ สสฺสิรีกตาย วิกสิต กมลุปฺผล ปุณฺฑรีก ปติมณฺฑิตมิว สลิลตลํ ตาราคณรํสิชาล วิสรวิปฺผุตโสภาสมุชฺชลมิวคคนตลํ นีล-ปีต-โลหิตาทิ เภท วิจิตฺตวณฺณรํสิ วินทฺธ พฺยามปฺปภา ปริกฺเขป วิลาสิตาย สฺฌปฺปภานุราค อิณฺทธนุ วิชฺชุลฺลตา ปริกฺขิตฺตมิว กนกคิริ สิขรํ นานาวิราค วิมลเกตุมาลา สมุชฺชลิตจารุมตฺถกโสภํ นยนรสายนมิว พฺรหฺมเทว-มนุช นาค-ยกฺข คณานํ พุทฺธรูปํ ปสฺสนฺโต สตฺตทิวสํ อกฺขิปูชํ นาม อกาสิ
ราชา กิร อภิเสกํ ปาปุณิตฺวา ตีณิเยว สํวจฺฉรานิ พาหิรก ปาสณฺฑํ ปริคณฺหิ จตุตฺเถ สํวจฺฉเร พุทฺธสาสเน ปสีทินํ พฺราหฺมณ ชาติย ปาสณฺฑานฺจ ปณฺฑรงฺค ปริพฺพาชกานฺจ สฏฺิสหสฺสมตฺตานํ นิจฺจภตฺตํ ปฏฺเปสิ.
อโสโก ปิตรา ปวตฺติตํ ทานํ อตฺตโน อนฺเตปุเร ตเถว ททมาโน เอกทิวสํ สีหปฺชเร ิโต อุปสม ปริพาหิเรน อาจาเรน ¶ ภฺุชมาเน อสํยติณฺทฺริเย อวินิต อิริยาปเถ ทิสฺวา จินฺเตสิ อีทิสํ ทานํ อุปปริกฺขิตฺวา ยุตฺตฏฺาเน ทาตุํ วฏฺฏติติ เอวํ จินฺเตตฺวา อมจฺเจ อาห. คจฺฉถ ภเณ อตฺตโน อตฺตโน สาธุสมฺมเต สมณ พฺราหฺมเณ อนฺเตปุรํ อติหรถ, ทานํ ทสฺสามาติ อมจฺจา สาธุ เทวาติ รฺโ ปฏิสฺสุตฺวา เต เต ปณฺฑรงฺค ปริพฺพาชกาชีวก นิคณฺาทโย อาเนตฺวา อิเม มหาราช อมฺหากํ อรหนฺโตติ อาหํสุ.
อถ ราชา อนฺเตปุเร อุจฺจาวจานิ อาสนานิ ปฺาเปตฺว อาคจฺฉนฺตูติ วตฺวา อาคตาคเต อาห อตฺตโน อตฺตโน อนุรูเป อาสเน นิสีทถาติ เอกจฺเจ ภทฺทปีเก เอกจฺเจ ผลกปีเกเส นิสีทึสุ. ตํ ทิสฺวา ราชา นตฺถิ เอเตสํ อนฺเตสาโรติ ตฺวา เตสํ อนุรูปํ ขาทนียํ โภชนียํ ทตฺวา อุยฺโยเชสิ.
เอวํ คจฺฉนฺเต กาเล เอก ทิวสํ สีหปฺชเร ิโต อทฺทส นิคฺโรธ สามเณรํ ราชงฺคเณน คจฺฉนฺตํ ทนฺตํ คุตฺตํ สนฺตินฺทฺริยํ อิริยาปถ สมฺปนฺนํ. โก ปนายํ นิคฺโรโธ นาม, พิณฺทุสาร รฺโ เชฏฺปุตฺตสฺส สุมนราช กุมารสฺส ปุตฺโต. ตตฺรายํ อานุปุพฺพี กถา-พิณฺทุสาร รฺโ กิร ทุพฺพลกาเลเยว อโสก กุมาโร อตฺตนา ลทฺธํ อุชฺเชนิรชฺชํ ปหาย อาคนฺตฺวา สพฺพํ นครํ อตฺตโน หตฺถคตํ กตฺวา สุมน ราชกุมารํ อคฺคเหสิ.
ตํ ทิวสเมว สุมนสฺส ราชกุมารสฺส สุมนา นาม เทวี ปริปุณฺณคพฺภา อโหสิ. สา อฺาตกเวเสน นิกฺขมิตฺวา อวิทูเร อฺตรํ จณฺฑาลคามํ สนฺธาย คจฺฉนฺติ, เชฏฺก จณฺฑาลสฺส เคหโต อวิทูเร เอกสฺมึ นิคฺโรธ รุกฺเข อธิวตฺถาย เทวตาย อิโต สุมเนติ วหนฺติยา สทฺทํ สุตฺวา ตสฺสา สมีปํ คตา เทวตา อตฺตโน อานุภาเวน เอกํ สาลํ นิมฺมิณิตฺวา เอตฺถ วสาหิติ ปทาสิ. สา ตํ สาลํ ปาวิสิ. คตทิวเสเยว ปุตฺตํ วิชายิ.
สา ตสฺส นิคฺโรธ เทวตาย ปริคฺคหิตตฺตา นิคฺโรโธตฺเวว นามํ อกาสิ. เชฏฺก จณฺฑาโล ทฏฺทิวสโตปฺปภูติ ตํ อตฺตโน สามิธีตรํ วิย มฺมาโน นิพทฺธํ วฏฺฏํ ปฏฺเปสิ. ราชธีตา ตตฺถ สตฺต วสฺสานิ วสิ. นิคฺโรธกุมาโรปิ สตฺตวสฺสิโก ชาโต ตทา มหาวรุณตฺเถโร นาม เอโก อรหา ทารกสฺส เหตุสมฺปทํ ทิสฺวา วิหรมาโน สตฺตวสฺสิโกทานิ ทารโก กาโล นํ ปพฺพาเชตุนฺติ จินฺเตตฺวา ราชธีตยา อาโรจาเปตฺวา นิคฺโรธกุมารํ ปพฺพาเชสิ. กุมาโร ขุรคฺเคเยว อรหตฺตํ ปาปุณิ. โส เอกทิวสํ ปาโตว สรีรํ ปฏิชคฺคิตฺวา อาจริยุปชฺฌานํ ¶ วตฺตํ กตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย มาตุอุปาสิกาย เคหทฺวารํ คจฺฉามีติ นิกฺขมิ มาตุ นิเวสนฏฺานฺจสฺส ทกฺขิณทฺวาเรน นครํ ปวิสิตฺวา นครมชฺเฌน คนฺตฺวา ปาจีนทฺวาเรน นิกฺขมิตฺวา คนฺตพฺพํ โหติ เตน จ สมเยน อโสโก ธมฺมราชา ปาจีน ทิสาภิมุโข สีหปฺชเร จงฺกมติ.
ตํ ขณํเยว สิคฺโรโธ สามเณโร ราชงฺคณํ ปาปุณิ สนฺตินฺทฺริโย สนฺตมานโส ยุคมตฺตํ เปกฺขมาโน. เตน วุตฺตํ. เอกทิวสํ สีหปฺชเร ิโต อทฺทส นิคฺโรธสามเณรํ ราชงฺคเณน คจฺฉนฺตํ ทนฺตํ คุตฺตํ สนฺตินฺทฺริยํ อิริยาปถ สมฺปนฺนนฺติ. ทิสฺวา ปนสฺส เอตทโหสิ? อยํ ชโน สพฺโพปิ วิกฺขิตฺตจิตฺโตหนฺตมคปฏิภาโค, อยมฺปน ทารโก อวิกฺขิตฺตจิตฺโต อติวิยสฺส อโลกิต วิโลกิตํ สมฺมิฺชน ปสารณฺจ โสภติ, อทฺธา เอตสฺส อพฺภนฺตเร โลกุตฺตรธมฺโม ภวิสฺสตีติ รฺโ สหทสฺสเนเนว สามเณเร จิตฺตํ ปสีทิ. เปมํ สณฺหิ กสฺมา? ปุพฺเพ กิร ปฺุ กรณกาเล เอส รฺโ เชฏฺภาตา วาณิชโก อโหสิ.
อถ ราชา สฺชาตเปโม สพหุมาโน สามเณรํ ปกฺโกสถาติ อมจฺเจ เปเสสิ อติจิรายตีติ ปุน ทฺเว ตโย เปเสสิ ตุริตํ อาคจฺฉตูติ สามรเณโร อตฺตโน ปกติยา เอว อคมาสิ ราชา ปติรูปาสนํ ตฺวา นิสีทถาติ อาห. อิโต จิโต จ โอโลเกตฺวา นตฺถิทานิ อฺโ ภิกฺขุติ สมุสฺสิต เสตจฺฉตฺตํ ราชปฬฺลงฺกํ อุปสงฺกมิตฺวา ปตฺตคหณตฺถาย รฺโ อาการํ ทสฺเสสิ. ราชา ตํ ปลฺลงฺกํ สมีปํ คจฺฉนฺตํ ทิสฺวา เอวํ จินฺเตสิ. อชฺเชวทานิ อยํ สามเณโร อิมสฺส เคหสฺส สามิโก ภวิสฺสติ. สามเณโร รฺโ หตฺเถ ปตฺตํ ทตฺวา ปลฺลงฺกํ อภรุหิตฺวา นิสีทิ.
ราชา อตฺตโน อตฺถาย สมฺปาทิตํ สพฺพํ ยาคุ-กชฺชก ภตฺต วิกตึ อุปนาเมสิ. สามเณโร อตฺตโน ยาปนมตฺตเมว สมฺปฏิจฺฉิ. ภตฺตกิจฺจาวสาเน ราชา อาห สตฺถารา ตุมฺหากํ ทินฺโนวาทํ ชานาถาติ ชานมิ มหาราช เอกเทเสนาติ. ตาต, มยฺหมฺปิ นํ กเถหีติ สาธุ มหาราชาติ รฺโ อนุรูปํ ธมฺมปเท อปฺปมาท วคฺคํ อนุโมทนตฺถาย อภาสิ.
ราชา ปน อปฺปมาโท อมตปทํ, ปมาโท มจฺจุโน ปทนฺติ สุตฺว จ, อฺาตํ ตาต ปริโยสาเปหีติ อาห อนุโมทนาวสาเน ทฺวตฺตึส ธุรภตฺตานิ ลภิตฺวา ปุน ทิวเส ทฺวตฺตึส ภิกฺขุ คเหตฺวา ราชนฺเตปุรํ ปวิสิตฺวา ภตฺตกิจฺจมกาสิ ราชา อฺเปิ ทฺวตฺตึส ภิกฺขุ ตุมฺเหหิ สทฺธึเยว ภิกฺขํ คณฺหนฺตูติ เอเตเนว อุปาเยน ทิวเส ทิวเส วฑฺฒาเปนฺเต สฏฺิ ¶ สหสฺสานํ พฺราหฺมณ ปริพฺพาชกานํ ภตฺตํ อุปจฺฉิณฺทิตฺวา อนฺโต นิเวสเน สฏฺิสหสฺสานํ ภิกฺขุนํ นิจฺจภตฺตํ ปฏฺเปสิ, นิคฺโรธตฺเถร คเตเนว ปสาเทน, นิคฺโรธตฺเถโรปิ ราชานํ สปริสํ ตีสุ สรเณสุ ปฺจสุ จ สีเลสุ ปติฏฺาเปตฺวา พุทฺธสาสเน โปถุชฺชนิเกน ปสาเทน อจลปฺปสาทํ กตฺวา ปติฏฺาเปสิ.
ปุน ราช อโสการามํ นาม มหาวิหารํ การเปตฺวา สฏฺิสหสฺสานํ ภิกฺขูนํ ภตฺตํ ปฏฺเปสิ. สกลชมฺพุทีเป จตุราสีติยา นครสหสฺเสสุ จตุราสีติ วิหารสหสฺสานิ การาเปสิ. จตุราสีติ เจติยสหสฺส ปติมณฺฑิตานิ ธมฺเมเนว โน อธมฺเมน, เอกทิวสํ กิร ราชา อโสการาเม มหาทานํ ทตฺวา สฏฺิสหสฺส สงฺขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส มชฺเฌ นิสชฺช สงฺฆํ จตูหิ ปวฺจเยหิ ปวาเรตฺวา อิมํ ปฺหํ ปุจฺฉิ ภนฺเต ภควโต เทสิต ธมฺโม นาม กิตฺตโก โหตีติ. มหาราช นว องฺคานิ, ขณฺทโต จตุราสีติ ธมฺมกฺขณฺธ สหสฺสานีติ.
ราชา ธมฺเม ปสีทิตฺวา เอเกกํ ธมฺมกฺขณฺธํ เอเกเกน วิหาเรน ปูเชสฺสามีติ เอกทิวสเมว ฉนฺนวุติ โกฏิธนํ วิสฺสชฺเชตฺวา อมจฺเจ อาณาเปสิ. เอถ ภเณ เอเกกสฺมึ นคเร เอกเมกํ วิหารํ กาเรนฺตา จตุราสีติยา นครสหสฺเสสุ จตุราสีติ วิหารสหสฺสานิ การาเปถาติ สยฺจ อโสการาเม อโสก มหาวิหารตฺถาย กมฺมํ ปฏฺเปสิ.
สงฺโฆ อิณฺทคุตฺตตฺเถรํ นาม มหิทฺธิยํ มหานุภาวํ ขีณาสวํ นวกมฺมาธิฏฺายกํ อทาสิ. เถโร ยํ ยํ น นิฏฺาติ ตํ ตํ อตฺตโน อานุภาเวน นิฏฺาเปสิ. เอวํ ตีหิ สํวจฺฉเรหิ วิหารกมฺมํ นิฏฺาเปสิ. เอกทิวสเมว สพฺพนคเรหิ ปณฺณานิ อาคมึสุ อมจฺจา รฺโ อาโรเจสุํ. นิฏฺิตานิ เทว จตุราสีติ วิหารสหสฺสานีติ อถ ราชา ภิกฺขุสงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา ภนฺเต มยา จตุราสีติ วิหารสหสฺสานิ การิตานิ ธาตุโยกุโต ลภิสฺสามีติ ปุจ ปุจฺฉิ.
มหาราช ธาตุนิธานํ นาม อตฺถีติ สุโณม. น ปน ปฺายติ อสุกาฏฺาเนติ ราชา ราชคเห เจติยํ ภิณฺทาเปตฺวา ธาตุํ อปสฺสนฺโต ปฏิปากติยํ กาเรตฺวา ภิกฺขุ-ภิกฺขุนิโย-อุปาสก-อุปาสิกาโยติ จตสฺโส ปริสา คเหตฺวา เวสาลึ คโต. ตตฺราปิ อลภิตฺวา กปิฬวตฺถุํ, ตตฺราปิ อลภิตฺวา รามคามํ คโต, รามคาเม นาคา เจติยํ ภิณฺทิตุํ น อทํสุ. เจติเย นิปติต กุทฺทาโล ขณฺฑาขณฺฑํ โหติ เอวํ ตตฺราปิ อลภิตฺวา อลฺลกปฺปํ-ปาวํ-กุสินารนฺติ สพฺพตฺถ เจติยาติ ภิณฺทิตฺวา ธาตุํ อลภิตฺวา ปฏิปากติกานิ ¶ กตฺวา ราชคหํ คนฺตฺวา จตสฺโส ปริสา สนฺนิปาเตตฺวา อตฺถิ เกนจิ สุตปุพฺพํ อสุกฏฺาเน นาม ธาตุ นิธานนฺติ ปุจฺฉิ.
ตตฺเถโก วิสํวสฺส สติโก เถโร อสุกฏฺาเน ธาตุนิธานนฺติ น ชานามิ. มยฺหํ ปน ปิตามหตฺเถโร มยิ สตฺตวสฺสิกกาเล มาลาจงฺโคฏกํ คาหาเปตฺวา เอหิ สามเณร, อสุก คจฺฉนฺตเร ปาสานถูโป อตฺถิ, ตตฺถ คจฺฉามาติ คนฺตฺวา ปูเชตฺวา อิมํ านํ อุปธาเรตุํ วฏฺฏติ สามเณโรติ อาห. อหํ เอตฺตกเมว ชานามิ มหาราชาติ อาห.
ราชา เอตเทว านนฺติ วตฺวา คจฺเฉ หราเปตฺวา ปาสาณถูปํ ปํสฺุจ อปเนตฺวา เหฏฺา สุธาภูมึ อทฺทส. ตโต สุธฺจ อิฏฺกาโย จ หราเปตฺวา อนุปุพฺเพน ปริเวณา โอรุยฺห สตฺต รตนวาลิกํ อสีติ หตฺถานิ จ กฏฺรูปานิ สมฺปริวตฺตนฺตานิ อทฺทส. โส ยกฺข ทาสเก ปกฺโกสาเปตฺวา พลิกมฺมํ กาเรตฺวาปิ เนว อนฺตํ น โกฏึ ปนฺนนฺโต เทวตา นมสฺสมาโน อหํ อิมา ธาตุโย คเหตฺวา จตุราสีติยา วิหารสหสฺเสสุ นิทหิตฺวา สกฺการํ กโรมิ มา เทวตา อนฺตรายํ กเรนฺตูติ อาห.
สกฺโก เทวราชา จาริกํ จรนฺโต ตํ ทิสฺวา วิสฺสกมฺมํ อามนฺเตตฺวา อาห. ตาต, อโสโก ธมฺมราชา ธาตุโย นีหริสฺสามีติ ปริเวณํ โอติณฺโณ, คนฺตฺวา กฏฺรูปานิ หาเรหีติ โส ปฺจจูฬคาม ทารกเวเสนาคนฺตฺวา รฺโ ปุรโต ธนุกหตฺโถ ตฺวา หาเรมิ มหาราชาติ อาห. หร ตาตาติ. สรํ คเหตฺวา สนฺธิมฺหิเยว วิชฺฌิ, สพฺพํ วิปฺปกิรียิตฺถ.
อถ ราชา อาจิฺชเน พทฺธ กฺุจิก มุทฺทิกํ คณฺหิ, มณิกฺขณฺธํ ปสฺสิ, อนาคเต ทฬิทฺทราชาโน อิมํ มณึ คเหตฺวา ธาตูนํ สกฺการํ กโรนฺตูติ ปน อกฺขรานิ ทิสฺวา กุชฺฌิตฺวา มาทิสํ นาม ราชานํ ทฬิทฺทราชาติ จตฺตุ ยุตฺตนฺติ ปุนปฺปุน ฆเฏตฺวา ทฺวารํ วิจริตฺวา อนฺโตเคหํ ปวิฏฺโ. อฏฺารส วสฺสาธิกานํ ทฺวินฺนํ วสฺสสตานํ อุปริ อาโรปิตทีปา ตเถว ปชฺชลนฺติ นิลุปฺปล ปุปฺผานิ ตํ ขณํ อาหริตฺวา อาโรปิตานิ วิย, ปุปฺผสณฺถโร ตํ ขณํ สนฺถโต วิย, คณฺธา ตํ มุหุตฺตํ ปึสิตฺวา ปิตา วิย.
ราชา สุวณฺณปฏฺฏํ คเหตฺวา อนาคเต ปิยทาโสนาม กุมาโร ฉตฺตํ อุสฺสาเปตฺวา อโสโก นาม ธมฺมราชา ภวิสฺสติ โส อิมา ธาตุโย คเหตฺวา วิตฺถาริกา กริสฺสตีติ วาเจตฺวา ทิฏฺโ’หํ อยฺโยน มหากสฺสปตฺเถเรนาติ วตฺวา วามหตฺถํ อาภุชิตฺวา ทกฺขิณหตฺเถน อปฺโปเสิ.
โส ตสฺมึ าเน ปริจรณก ธาตุมตฺตกเมว เปตฺวา เสสธาตุโย สพฺพา คเหตฺวา ธาตุฆรํ ปุพฺเพ ปิหิตนเยเนว ปิทหิตฺวา ¶ สพฺพํ ยถา ปกติยาว กาเรตฺวา อุปริ ปาสาณเจติยํ ปติฏฺาเปตฺวา จตุราสีติยา วิหารสหสฺเสสุธาตุโย ปติฏฺาเปสิ เอวํ ชมฺพุทีปตเล อโสโก ธมฺมราชา จตุราสิติ เจติย สหสฺสานิ การาเปสิ.
สพฺเพ ถูปา สพฺพโลเกกทีปา สพฺเพสํ เย สคฺคโมกฺขาวหา จ, หิตฺวา สพฺพํ กิจฺจมฺํ ชเนน วณฺทยฺยา เต สพฺพถา สพฺพกาลนฺติ.