📜

๗. สาริปุตฺตสํยุตฺตํ

๑-๙. วิเวกชสุตฺตาทิวณฺณนา

๓๓๒-๓๔๐. สาริปุตฺตสํยุตฺตสฺส ปเม น เอวํ โหตีติ อหงฺการมมงฺการานํ ปหีนตฺตา เอวํ น โหติ. ทุติยาทีสุปิ เอเสว นโย. ปมาทีนิ.

๑๐. สุจิมุขีสุตฺตวณฺณนา

๓๔๑. ทสเม สุจิมุขีติ เอวํนามิกา. อุปสงฺกมีติ เถรํ อภิรูปํ ทสฺสนียํ สุวณฺณวณฺณํ สมนฺตปาสาทิกํ ทิสฺวา ‘‘อิมินา สทฺธึ ปริหาสํ กริสฺสามี’’ติ อุปสงฺกมิ. อถ เถเรน ตสฺมึ วจเน ปฏิกฺขิตฺเต ‘‘อิทานิสฺส วาทํ อาโรเปสฺสามี’’ติ มฺมานา เตน หิ, สมณ, อุพฺภมุโข ภุฺชสีติ อาห. ทิสามุโขติ จตุทฺทิสามุโข, จตสฺโส ทิสา โอโลเกนฺโตติ อตฺโถ. วิทิสามุโขติ จตสฺโส วิทิสา โอโลเกนฺโต.

วตฺถุวิชฺชาติรจฺฉานวิชฺชายาติ วตฺถุวิชฺชาสงฺขาตาย ติรจฺฉานวิชฺชาย. วตฺถุวิชฺชา นาม ลาพุวตฺถุ-กุมฺภณฺฑวตฺถุ-มูลกวตฺถุ-อาทีนํ วตฺถูนํ ผลสมฺปตฺติการณกาลชานนุปาโย. มิจฺฉาชีเวน ชีวิกํ กปฺเปนฺตีติ เตเนว วตฺถุวิชฺชาติรจฺฉานวิชฺชาสงฺขาเตน มิจฺฉาชีเวน ชีวิกํ กปฺเปนฺติ, เตสํ วตฺถูนํ สมฺปาทเนน ปสนฺเนหิ มนุสฺเสหิ ทินฺเน ปจฺจเย ปริภุฺชนฺตา ชีวนฺตีติ อตฺโถ. อโธมุขาติ วตฺถุํ โอโลเกตฺวา ภุฺชมานวเสน อโธมุขา ภุฺชนฺติ นาม. เอวํ สพฺพตฺถ โยชนา กาตพฺพา. อปิ เจตฺถ นกฺขตฺตวิชฺชาติ ‘‘อชฺช อิมํ นกฺขตฺตํ อิมินา นกฺขตฺเตน คนฺตพฺพํ, อิมินา อิทฺจิทฺจ กาตพฺพ’’นฺติ เอวํ ชานนวิชฺชา. ทูเตยฺยนฺติ ทูตกมฺมํ, เตสํ เตสํ สาสนํ คเหตฺวา ตตฺถ ตตฺถ คมนํ. ปหิณคมนนฺติ เอกคามสฺมึเยว เอกกุลสฺส สาสเนน อฺกุลํ อุปสงฺกมนํ. องฺควิชฺชาติ อิตฺถิลกฺขณปุริสลกฺขณวเสน องฺคสมฺปตฺตึ ตฺวา ‘‘ตาย องฺคสมฺปตฺติยา อิทํ นาม ลพฺภตี’’ติ เอวํ ชานนวิชฺชา. วิทิสามุขาติ องฺควิชฺชา หิ ตํ ตํ สรีรโกฏฺาสํ อารพฺภ ปวตฺตตฺตา วิทิสาย ปวตฺตา นาม, ตสฺมา ตาย วิชฺชาย ชีวิกํ กปฺเปตฺวา ภุฺชนฺตา วิทิสามุขา ภุฺชนฺติ นาม. เอวมาโรเจสีติ ‘‘ธมฺมิกํ สมณา’’ติอาทีนิ วทมานา สาสนสฺส นิยฺยานิกํ คุณํ กเถสิ. ตฺจ ปริพฺพาชิกาย กถํ สุตฺวา ปฺจมตฺตานิ กุลสตานิ สาสเน โอตรึสูติ.

สาริปุตฺตสํยุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา.