📜
๑๘. อปรอจฺฉราสงฺฆาตวคฺโค
๓๘๒. ‘‘อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตมฺปิ ¶ ¶ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปมํ ฌานํ ภาเวติ, อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ, สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร, อโมฆํ รฏฺปิณฺฑํ ภฺุชติ’. โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ!
๓๘๓-๓๘๙. ‘‘อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตมฺปิ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ทุติยํ ฌานํ ภาเวติ…เป… ¶ ตติยํ ฌานํ ภาเวติ…เป… จตุตฺถํ ฌานํ ภาเวติ…เป… เมตฺตํ เจโตวิมุตฺตึ ภาเวติ…เป… กรุณํ เจโตวิมุตฺตึ ภาเวติ…เป… มุทิตํ ¶ เจโตวิมุตฺตึ ภาเวติ…เป… อุเปกฺขํ เจโตวิมุตฺตึ ภาเวติ…เป….
๓๙๐-๓๙๓. กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ; เวทนาสุ เวทนานุปสฺสี วิหรติ…เป… จิตฺเต จิตฺตานุปสฺสี วิหรติ…เป… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ.
๓๙๔-๓๙๗. อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ [วิริยํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ; อุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ. อนุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ; อุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ ิติยา อสมฺโมสาย ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย ภาวนาย ปาริปูริยา ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ.
๓๙๘-๔๐๑. ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคตํ อิทฺธิปาทํ ภาเวติ… วีริยสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคตํ ¶ อิทฺธิปาทํ ภาเวติ… จิตฺตสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคตํ อิทฺธิปาทํ ภาเวติ… วีมํสาสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคตํ อิทฺธิปาทํ ภาเวติ….
๔๐๒-๔๐๖. สทฺธินฺทฺริยํ ภาเวติ… วีริยินฺทฺริยํ ภาเวติ… สตินฺทฺริยํ ภาเวติ… สมาธินฺทฺริยํ ภาเวติ… ปฺินฺทฺริยํ ภาเวติ….
๔๐๗-๔๑๑. สทฺธาพลํ ¶ ภาเวติ… วีริยพลํ ภาเวติ… สติพลํ ¶ ภาเวติ… สมาธิพลํ ภาเวติ… ปฺาพลํ ภาเวติ….
๔๑๒-๔๑๘. สติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ… ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ… วีริยสมฺโพชฺฌงฺคํ ¶ ภาเวติ… ปีติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ… ปสฺสทฺธิสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ… สมาธิสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ… อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ….
๔๑๙-๔๒๖. สมฺมาทิฏฺึ ภาเวติ… สมฺมาสงฺกปฺปํ ภาเวติ… สมฺมาวาจํ ภาเวติ… สมฺมากมฺมนฺตํ ภาเวติ… สมฺมาอาชีวํ ภาเวติ… สมฺมาวายามํ ภาเวติ… สมฺมาสตึ ภาเวติ… สมฺมาสมาธึ ภาเวติ….
๔๒๗-๔๓๔. [ที. นิ. ๒.๑๗๓; ม. นิ. ๒.๒๔๙; อ. นิ. ๘.๖๕] อชฺฌตฺตํ รูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ ปริตฺตานิ สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ รูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ อปฺปมาณานิ สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ ปริตฺตานิ สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ อปฺปมาณานิ สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ ¶ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ นีลานิ นีลวณฺณานิ นีลนิทสฺสนานิ นีลนิภาสานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ ปีตานิ ปีตวณฺณานิ ปีตนิทสฺสนานิ ปีตนิภาสานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ โลหิตกานิ โลหิตกวณฺณานิ ¶ โลหิตกนิทสฺสนานิ โลหิตกนิภาสานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ เอวํสฺี โหติ… อชฺฌตฺตํ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ โอทาตานิ โอทาตวณฺณานิ โอทาตนิทสฺสนานิ โอทาตนิภาสานิ. ‘ตานิ อภิภุยฺย ชานามิ ปสฺสามี’ติ – เอวํสฺี โหติ….
๔๓๕-๔๔๒. รูปี รูปานิ ปสฺสติ… อชฺฌตฺตํ ¶ อรูปสฺี พหิทฺธา รูปานิ ปสฺสติ สุภนฺเตว อธิมุตฺโต โหติ… สพฺพโส รูปสฺานํ สมติกฺกมา ปฏิฆสฺานํ อตฺถงฺคมา นานตฺตสฺานํ อมนสิการา อนนฺโต ¶ อากาโสติ อากาสานฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ… สพฺพโส อากาสานฺจายตนํ สมติกฺกมฺม อนนฺตํ วิฺาณนฺติ วิฺาณฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ… สพฺพโส วิฺาณฺจายตนํ สมติกฺกมฺม นตฺถิ กิฺจีติ อากิฺจฺายตนํ ¶ อุปสมฺปชฺช วิหรติ… สพฺพโส อากิฺจฺายตนํ สมติกฺกมฺม เนวสฺานาสฺายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ… สพฺพโส เนวสฺานาสฺายตนํ สมติกฺกมฺม สฺาเวทยิตนิโรธํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ….
๔๔๓-๔๕๒. ปถวีกสิณํ ภาเวติ… อาโปกสิณํ ภาเวติ… เตโชกสิณํ ภาเวติ… วาโยกสิณํ ภาเวติ… นีลกสิณํ ภาเวติ… ปีตกสิณํ ภาเวติ… โลหิตกสิณํ ภาเวติ… โอทาตกสิณํ ภาเวติ… อากาสกสิณํ ภาเวติ… วิฺาณกสิณํ ภาเวติ….
๔๕๓-๔๖๒. อสุภสฺํ ภาเวติ… มรณสฺํ ภาเวติ… อาหาเร ปฏิกูลสฺํ ภาเวติ… สพฺพโลเก อนภิรติสฺํ [อนภิรตสฺํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ภาเวติ… อนิจฺจสฺํ ภาเวติ… อนิจฺเจ ทุกฺขสฺํ ภาเวติ… ทุกฺเข อนตฺตสฺํ ภาเวติ… ปหานสฺํ ภาเวติ… วิราคสฺํ ภาเวติ… นิโรธสฺํ ภาเวติ….
๔๖๓-๔๗๒. อนิจฺจสฺํ ภาเวติ… อนตฺตสฺํ ภาเวติ… มรณสฺํ ¶ ภาเวติ… อาหาเร ปฏิกูลสฺํ ภาเวติ… สพฺพโลเก อนภิรติสฺํ ภาเวติ… อฏฺิกสฺํ ภาเวติ… ปุฬวกสฺํ [ปุฬุวกสฺํ (ก.)] ภาเวติ… วินีลกสฺํ ภาเวติ… วิจฺฉิทฺทกสฺํ ภาเวติ… อุทฺธุมาตกสฺํ ภาเวติ….
๔๗๓-๔๘๒. พุทฺธานุสฺสตึ ¶ ภาเวติ… ธมฺมานุสฺสตึ ภาเวติ… สงฺฆานุสฺสตึ ภาเวติ… สีลานุสฺสตึ ภาเวติ… จาคานุสฺสตึ ภาเวติ… เทวตานุสฺสตึ ¶ ภาเวติ… อานาปานสฺสตึ ภาเวติ… มรณสฺสตึ ภาเวติ… กายคตาสตึ ภาเวติ… อุปสมานุสฺสตึ ภาเวติ….
๔๘๓-๔๙๒. ปมชฺฌานสหคตํ ¶ สทฺธินฺทฺริยํ ภาเวติ… วีริยินฺทฺริยํ ภาเวติ… สตินฺทฺริยํ ภาเวติ… สมาธินฺทฺริยํ ภาเวติ… ปฺินฺทฺริยํ ภาเวติ… สทฺธาพลํ ภาเวติ… วีริยพลํ ภาเวติ… สติพลํ ภาเวติ… สมาธิพลํ ภาเวติ… ปฺาพลํ ภาเวติ….
๔๙๓-๕๖๒. ‘‘ทุติยชฺฌานสหคตํ…เป… ตติยชฺฌานสหคตํ…เป… จตุตฺถชฺฌานสหคตํ…เป… เมตฺตาสหคตํ…เป… กรุณาสหคตํ…เป… มุทิตาสหคตํ…เป… อุเปกฺขาสหคตํ สทฺธินฺทฺริยํ ภาเวติ… วีริยินฺทฺริยํ ภาเวติ… สตินฺทฺริยํ ¶ ภาเวติ… สมาธินฺทฺริยํ ภาเวติ… ปฺินฺทฺริยํ ภาเวติ… สทฺธาพลํ ภาเวติ… วีริยพลํ ภาเวติ… สติพลํ ภาเวติ… สมาธิพลํ ภาเวติ… ปฺาพลํ ภาเวติ. อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อริตฺตชฺฌาโน วิหรติ สตฺถุสาสนกโร โอวาทปติกโร, อโมฆํ รฏฺปิณฺฑํ ภฺุชติ’. โก ปน วาโท เย นํ พหุลีกโรนฺตี’’ติ!
อปรอจฺฉราสงฺฆาตวคฺโค อฏฺารสโม.