📜

๑๙. กายคตาสติวคฺโค

๕๖๓. ‘‘ยสฺส กสฺสจิ, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺโท เจตสา ผุโฏ อนฺโตคธา ตสฺส กุนฺนทิโย ยา กาจิ สมุทฺทงฺคมา; เอวเมวํ, ภิกฺขเว, ยสฺส กสฺสจิ กายคตา สติ ภาวิตา พหุลีกตา อนฺโตคธา ตสฺส กุสลา ธมฺมา เย เกจิ วิชฺชาภาคิยา’’ติ.

๕๖๔-๕๗๐. ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ… มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ… มหโต โยคกฺเขมาย สํวตฺตติ… สติสมฺปชฺาย สํวตฺตติ… าณทสฺสนปฺปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ทิฏฺธมฺมสุขวิหาราย สํวตฺตติ… วิชฺชาวิมุตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ. กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติ. อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ… มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ… มหโต โยคกฺเขมาย สํวตฺตติ… สติสมฺปชฺาย สํวตฺตติ… าณทสฺสนปฺปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ทิฏฺธมฺมสุขวิหาราย สํวตฺตติ… วิชฺชาวิมุตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตตี’’ติ.

๕๗๑. ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต กาโยปิ ปสฺสมฺภติ, จิตฺตมฺปิ ปสฺสมฺภติ, วิตกฺกวิจาราปิ วูปสมฺมนฺติ, เกวลาปิ วิชฺชาภาคิยา ธมฺมา ภาวนาปาริปูรึ คจฺฉนฺติ. กตมสฺมึ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยา. อิมสฺมึ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต กาโยปิ ปสฺสมฺภติ, จิตฺตมฺปิ ปสฺสมฺภติ, วิตกฺกวิจาราปิ วูปสมฺมนฺติ, เกวลาปิ วิชฺชาภาคิยา ธมฺมา ภาวนาปาริปูรึ คจฺฉนฺตี’’ติ.

๕๗๒. ‘‘เอกธมฺเม, ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา นุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปหียนฺติ. กตมสฺมึ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยา. อิมสฺมึ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว อกุสลา ธมฺมา นุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ อกุสลา ธมฺมา ปหียนฺตี’’ติ.

๕๗๓. ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺติ. กตมสฺมึ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยา. อิมสฺมึ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อนุปฺปนฺนา เจว กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, อุปฺปนฺนา จ กุสลา ธมฺมา ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย สํวตฺตนฺตี’’ติ.

๕๗๔. ‘‘เอกธมฺเม, ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติ, อสฺมิมาโน ปหียติ, อนุสยา สมุคฺฆาตํ คจฺฉนฺติ, สํโยชนา ปหียนฺติ. กตมสฺมึ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยา. อิมสฺมึ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติ, อสฺมิมาโน ปหียติ, อนุสยา สมุคฺฆาตํ คจฺฉนฺติ, สํโยชนา ปหียนฺตี’’ติ.

๕๗๕-๕๗๖. ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต ปฺาปเภทาย สํวตฺตติ… อนุปาทาปรินิพฺพานาย สํวตฺตติ. กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติ. อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต ปฺาปเภทาย สํวตฺตติ… อนุปาทาปรินิพฺพานาย สํวตฺตตี’’ติ.

๕๗๗-๕๗๙. ‘‘เอกธมฺเม , ภิกฺขเว, ภาวิเต พหุลีกเต อเนกธาตุปฏิเวโธ โหติ… นานาธาตุปฏิเวโธ โหติ… อเนกธาตุปฏิสมฺภิทา โหติ. กตมสฺมึ เอกธมฺเม? กายคตาย สติยา. อิมสฺมึ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺเม ภาวิเต พหุลีกเต อเนกธาตุปฏิเวโธ โหติ… นานาธาตุปฏิเวโธ โหติ… อเนกธาตุปฏิสมฺภิทา โหตี’’ติ.

๕๘๐-๕๘๓. ‘‘เอกธมฺโม, ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อรหตฺตผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ. กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติ. อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตติ… อรหตฺตผลสจฺฉิกิริยาย สํวตฺตตี’’ติ.

๕๘๔-๕๙๙. ‘‘เอกธมฺโม , ภิกฺขเว, ภาวิโต พหุลีกโต ปฺาปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ปฺาวุทฺธิยา สํวตฺตติ… ปฺาเวปุลฺลาย สํวตฺตติ… มหาปฺตาย สํวตฺตติ… ปุถุปฺตาย สํวตฺตติ… วิปุลปฺตาย สํวตฺตติ… คมฺภีรปฺตาย สํวตฺตติ… อสามนฺตปฺตาย [อสมตฺถปฺตาย (สฺยา. กํ.), อสมตฺตปฺตาย (ก.), อสมนฺตปฺตาย (ฏีกา) ปฏิ. ม. อฏฺ. ๒.๓.๑ ปสฺสิตพฺพํ] สํวตฺตติ… ภูริปฺตาย สํวตฺตติ… ปฺาพาหุลฺลาย สํวตฺตติ… สีฆปฺตาย สํวตฺตติ… ลหุปฺตาย สํวตฺตติ… หาสปฺตาย [หาสุปฺตาย (สี. ปี.)] สํวตฺตติ… ชวนปฺตาย สํวตฺตติ… ติกฺขปฺตาย สํวตฺตติ… นิพฺเพธิกปฺตาย สํวตฺตติ. กตโม เอกธมฺโม? กายคตา สติ. อยํ โข, ภิกฺขเว, เอกธมฺโม ภาวิโต พหุลีกโต ปฺาปฏิลาภาย สํวตฺตติ… ปฺาวุทฺธิยา สํวตฺตติ… ปฺาเวปุลฺลาย สํวตฺตติ… มหาปฺตาย สํวตฺตติ… ปุถุปฺตาย สํวตฺตติ… วิปุลปฺตาย สํวตฺตติ… คมฺภีรปฺตาย สํวตฺตติ… อสามนฺตปฺตาย สํวตฺตติ… ภูริปฺตาย สํวตฺตติ… ปฺาพาหุลฺลาย สํวตฺตติ… สีฆปฺตาย สํวตฺตติ… ลหุปฺตาย สํวตฺตติ… หาสปฺตาย สํวตฺตติ… ชวนปฺตาย สํวตฺตติ… ติกฺขปฺตาย สํวตฺตติ… นิพฺเพธิกปฺตาย สํวตฺตตี’’ติ.

กายคตาสติวคฺโค เอกูนวีสติโม.