📜
(๖) ๑. ปุคฺคลวคฺควณฺณนา
๕๓. ทุติยปณฺณาสกสฺส ¶ ¶ ปเม หิตคฺคหเณน เมตฺตา วุตฺตา โหติ, น กรุณา, อนุกมฺปาคหเณน ปน กรุณาติ จกฺกวตฺตินา สทฺธึ คหิตตฺตา ‘‘โลกานุกมฺปายา’’ติ น วุตฺตํ. นิปฺปริยายโต โลกานุกมฺปา นาม สมฺมาสมฺพุทฺธาธีนาติ. ทฺเวติ มนุสฺสเทวสมฺปตฺติวเสน ทฺเว สมฺปตฺติโย. ตา ทฺเว, นิพฺพานสมฺปตฺติ จาติ ติสฺโส.
๕๔. ทุติเย พหุโส โลเก น จิณฺณา น ปวตฺตา มนุสฺสาติ อาจิณฺณมนุสฺสา. กทาจิเทว หิ เนสํ โลเก นิพฺพตฺติ อภูตปุพฺพา ภูตาติ อพฺภุตมนุสฺสา.
๕๕. ตติเย ทสสุ จกฺกวาฬสหสฺเสสุ อนุตาปํ กโรติ ตสฺส เอกพุทฺธเขตฺตภาวโต.
๕๖. จตุตฺเถ ถูปสฺส ยุตฺตาติ ธาตุโย ปกฺขิปิตฺวา ถูปกรณสฺส ยุตฺตา.
๕๗. ปฺจเม อตฺตโน อานุภาเวนาติ สยมฺภุาเณน. พุทฺธาติ พุทฺธวนฺโต.
๕๘. ฉฏฺเ ปหีนตฺตา น ภายตีติ อตฺตสิเนหาภาวโต น ภายติ. สกฺกายทิฏฺิคฺคหณฺเจตฺถ นิทสฺสนมตฺตํ, อตฺตสิเนหสฺส ปฏิฆสฺส ตเทกฏฺสมฺโมหสฺส จ วเสน ภายนํ โหตีติ เตสมฺปิ ปหีนตฺตา น ภายติ, อฺถา โสตาปนฺนาทีนํ อภเยน ภวิตพฺพํ สิยา. สกฺกายทิฏฺิยา พลวตฺตาติ เอตฺถ อหํการสมฺโมหนตาทีนมฺปิ พลวตฺตาติ วตฺตพฺพํ.
๕๙. สตฺตเม อสฺสาชานีโยติ ลิขนฺติ, อุสภาชานีโยติ ปน ปาโติ.
๖๑. นวเม ตตฺถาติ อนฺตราปเณ. เอโกติ ทฺวีสุ กินฺนเรสุ เอโก. อมฺพิลิกาผลฺจ อทฺทสาติ อาเนตฺวา สมฺพนฺโธ. อมฺพิลิกาผลนฺติ ตินฺติณีผลนฺติ ¶ วทนฺติ, จตุรมฺพิลนฺติ อปเร. ทฺเว อตฺเถติ ปาฬิยํ วุตฺเต ทฺเว อตฺเถ.
๖๒. ทสเม ¶ ยถาอารทฺเธ กิจฺเจ วตฺตมาเน อนฺตรา เอว ปฏิคมนํ ปฏิวานํ, นตฺถิ เอตสฺส ปฏิวานนฺติ อปฺปฏิวาโน. ตตฺถ อสํโกจปฺปตฺโต. เตนาห ‘‘อนุกฺกณฺิโต’’ติอาทิ.
๖๓. เอกาทสเม สนฺนิวาสนฺติ สหวาสํ. ยถา อสปฺปุริสา สห วสนฺตา อฺมฺํ อคารเวน อนาทริยํ กโรนฺติ, ตปฺปฏิกฺเขเปน สปฺปุริสานํ สคารวปฺปฏิปตฺติทสฺสนปรมิทํ สุตฺตํ ทฏฺพฺพํ.
๖๔. ทฺวาทสเม ทฺวีสุปิ ปกฺเขสูติ วิวาทาปนฺนานํ ภิกฺขูนํ ทฺวีสุปิ ปกฺเขสุ. สํสรมานาติ ปวตฺตมานา. ทิฏฺิปฬาโสติ ทิฏฺิสนฺนิสฺสโย ปฬาโส ยุคคฺคาโห. อาฆาเตนฺโตติ อาหนนฺโต พาเธนฺโต. อนภิราธนวเสนาติ ยสฺส อุปฺปชฺชติ, ตสฺส ตทฺเสฺจ อตฺถสฺส อนภิราธนวเสน. สพฺพมฺเปตนฺติ วจีสํสาโรติ สพฺพมฺเปตํ. อตฺตโน จิตฺเต ปริสาย จ จิตฺเตติ อาเนตฺวา สมฺพนฺโธ.
ปุคฺคลวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.