📜
(๑๖) ๑. สทฺธมฺมวคฺโค
๑. ปมสมฺมตฺตนิยามสุตฺตวณฺณนา
๑๕๑. จตุตฺถสฺส ¶ ¶ ปเม อภพฺโพ นิยามํ โอกฺกมิตุํ กุสเลสุ ธมฺเมสุ สมฺมตฺตนฺติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ สมฺมตฺตภูตํ มคฺคนิยามํ โอกฺกมิตุํ อภพฺโพ อภาชนํ. กถํ ปริโภตีติอาทีสุ ‘‘กึ กถา นาม เอสา’’ติ วทนฺโต กถํ ปริโภติ นาม. ‘‘กึ นาเมส กเถติ, กึ อยํ ชานาตี’’ติ วทนฺโต กถิกํ ปริโภติ นาม. ‘‘มยํ กึ ชานาม, กุโต อมฺหากํ เอตํ โสตุํ พล’’นฺติ วทนฺโต อตฺตานํ ปริโภติ นาม. วิปริยาเยน สุกฺกปกฺโข เวทิตพฺโพ.
๒. ทุติยสมฺมตฺตนิยามสุตฺตวณฺณนา
๑๕๒. ทุติเย อนฺาเต อฺาตมานีติ อวิฺาตสฺมึเยว ‘‘วิฺาตมิทํ มยา’’ติ เอวํมานี.
๓. ตติยสมฺมตฺตนิยามสุตฺตวณฺณนา
๑๕๓. ตติเย มกฺขี ธมฺมํ สุณาตีติ มกฺขี หุตฺวา คุณมกฺขนจิตฺเตน ธมฺมํ สุณาติ. อุปารมฺภจิตฺโตติ นิคฺคหาโรปนจิตฺโต. รนฺธคเวสีติ คุณรนฺธํ คุณจฺฉิทฺทํ คเวสนฺโต.
๔. ปมสทฺธมฺมสมฺโมสสุตฺตวณฺณนา
๑๕๔. จตุตฺเถ ¶ น สกฺกจฺจํ ธมฺมํ สุณนฺตีติ โอหิตโสตา สุกตการิโน หุตฺวา น สุณนฺติ ¶ . น ปริยาปุณนฺตีติ ยถาสุตํ ธมฺมํ วฬฺชนฺตาปิ สกฺกจฺจํ น วฬฺเชนฺติ. ปฺจมํ อุตฺตานเมว.
๖. ตติยสทฺธมฺมสมฺโมสสุตฺตวณฺณนา
๑๕๖. ฉฏฺเ อปฺปฏิสรโณติ อปฺปติฏฺโ. อาจริยา หิ สุตฺตนฺตสฺส ปฏิสรณํ นาม, เตสํ อภาวา อปฺปฏิสรโณ โหติ. เสสเมตฺถ เหฏฺา วุตฺตนยเมว.
๗. ทุกฺกถาสุตฺตวณฺณนา
๑๕๗. สตฺตเม ¶ ปุคฺคลํ อุปนิธายาติ ตํ ตํ ปุคฺคลํ อุปนิกฺขิปิตฺวา, สกฺขึ กตฺวาติ อตฺโถ. กจฺฉมานายาติ กถิยมานาย. เสสเมตฺถ อฏฺมฺจ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
๙. อุทายีสุตฺตวณฺณนา
๑๕๙. นวเม อนุปุพฺพึ กถํ กเถสฺสามีติ ทานานนฺตรํ สีลํ, สีลานนฺตรํ สคฺคนฺติ เอวํ เทสนานุปุพฺพึ กถํ วา, ยํ ยํ สุตฺตปทํ วา คาถาปทํ วา นิกฺขิตฺตํ โหติ, ตสฺส ตสฺส อนุรูปกถํ กเถสฺสามีติ จิตฺตํ อุปฏฺเปตฺวา ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ. ปริยายทสฺสาวีติ ตสฺส ตสฺส อตฺถสฺส ตํ ตํ การณํ ทสฺเสนฺโต. การณฺหิ อิธ ปริยาโยติ วุตฺตํ. อนุทฺทยตํ ปฏิจฺจาติ ‘‘มหาสมฺพาธปฺปตฺเต สตฺเต สมฺพาธโต โมเจสฺสามี’’ติ อนุกมฺปํ อาคมฺม. น อามิสนฺตโรติ น อามิสเหตุโก, อตฺตโน จตุปจฺจยลาภํ อนาสีสนฺโตติ อตฺโถ. อตฺตานฺจ ปรฺจ อนุปหจฺจาติ อตฺตุกฺกํสนปรวมฺภนาทิวเสน อตฺตานฺจ ปรฺจ คุณุปฆาเตน อนุปหนฺตฺวา.
๑๐. ทุปฺปฏิวิโนทยสุตฺตวณฺณนา
๑๖๐. ทสเม ทุปฺปฏิวิโนทยาติ ยานิ หสฺสาทีนิ กิจฺจานิ นิปฺผาเทตุํ ¶ านานิ อุปฺปนฺนานิ โหนฺติ, เตสุ มตฺถกํ อสมฺปตฺเตสุ อนฺตราเยว ทุนฺนีหารา ทุวิกฺขมฺภยา โหนฺติ. ปฏิภานนฺติ ¶ กเถตุกามตา วุจฺจติ. อิมานิ ปฺจ ทุปฺปฏิวิโนทยานิ, น สุปฺปฏิวิโนทยานิ. อุปาเยน ปน การเณน อนุรูปาหิ ปจฺจเวกฺขณอนุสาสนาทีหิ สกฺกา ปฏิวิโนเทตุนฺติ.
สทฺธมฺมวคฺโค ปโม.