📜
(๑๙) ๔. อรฺวคฺโค
๑. อารฺิกสุตฺตํ
๑๘๑. ‘‘ปฺจิเม ¶ ¶ , ภิกฺขเว, อารฺิกา [อารฺตา (สพฺพตฺถ) ปริ. ๔๔๓ ปสฺสิตพฺพํ]. กตเม ปฺจ? มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา อารฺิโก โหติ, ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต อารฺิโก โหติ, อุมฺมาทา จิตฺตกฺเขปา อารฺิโก โหติ, วณฺณิตํ พุทฺเธหิ พุทฺธสาวเกหีติ อารฺิโก โหติ, อปฺปิจฺฉตํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว [อิทมฏฺิตํเยว (สี. ปี.)] นิสฺสาย อารฺิโก โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ อารฺิกา. อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปฺจนฺนํ อารฺิกานํ ยฺวายํ อารฺิโก อปฺปิจฺฉตํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย อารฺิโก โหติ, อยํ ¶ อิเมสํ ปฺจนฺนํ อารฺิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ โมกฺโข [ปาโมกฺโข (อ. นิ. ๔.๙๕; ๑๐.๙๑)] จ อุตฺตโม จ ปวโร จ.
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ควา ขีรํ, ขีรมฺหา ทธิ, ทธิมฺหา นวนีตํ, นวนีตมฺหา สปฺปิ, สปฺปิมฺหา สปฺปิมณฺโฑ, สปฺปิมณฺโฑ [สปฺปิมฺหา สปฺปิมณฺโฑ (ก.) สํ. นิ. ๓.๖๖๒] ตตฺถ อคฺคมกฺขายติ; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, อิเมสํ ปฺจนฺนํ อารฺิกานํ ยฺวายํ อารฺิโก อปฺปิจฺฉตํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย อารฺิโก โหติ, อยํ อิเมสํ ปฺจนฺนํ อารฺิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ โมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จา’’ติ. ปมํ.
๒. จีวรสุตฺตํ
๑๘๒. ‘‘ปฺจิเม ¶ , ภิกฺขเว, ปํสุกูลิกา. กตเม ปฺจ? มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา ปํสุกูลิโก โหติ…เป… อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปํสุกูลิโก โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ ปํสุกูลิกา’’ติ. ทุติยํ.
๓. รุกฺขมูลิกสุตฺตํ
๑๘๓. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, รุกฺขมูลิกา. กตเม ปฺจ? มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา รุกฺขมูลิโก โหติ…เป… อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย รุกฺขมูลิโก โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ รุกฺขมูลิกา’’ติ. ตติยํ.
๔. โสสานิกสุตฺตํ
๑๘๔. ‘‘ปฺจิเม ¶ ¶ , ภิกฺขเว, โสสานิกา. กตเม ปฺจ? มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา โสสานิโก โหติ…เป… อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย โสสานิโก โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ โสสานิกา’’ติ. จตุตฺถํ.
๕. อพฺโภกาสิกสุตฺตํ
๑๘๕. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, อพฺโภกาสิกา…เป…. ปฺจมํ.
๖. เนสชฺชิกสุตฺตํ
๑๘๖. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, เนสชฺชิกา…เป…. ฉฏฺํ.
๗. ยถาสนฺถติกสุตฺตํ
๑๘๗. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, ยถาสนฺถติกา…เป…. สตฺตมํ.
๘. เอกาสนิกสุตฺตํ
๑๘๘. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, เอกาสนิกา…เป…. อฏฺมํ.
๙. ขลุปจฺฉาภตฺติกสุตฺตํ
๑๘๙. ‘‘ปฺจิเม ¶ , ภิกฺขเว, ขลุปจฺฉาภตฺติกา…เป…. นวมํ.
๑๐. ปตฺตปิณฺฑิกสุตฺตํ
๑๙๐. ‘‘ปฺจิเม, ภิกฺขเว, ปตฺตปิณฺฑิกา. กตเม ปฺจ? มนฺทตฺตา โมมูหตฺตา ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, อุมฺมาทา จิตฺตกฺเขปา ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, ‘วณฺณิตํ พุทฺเธหิ พุทฺธสาวเกหี’ติ ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, อปฺปิจฺฉตํเยว นิสฺสาย ¶ สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ปฺจ ปตฺตปิณฺฑิกา. อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปฺจนฺนํ ปตฺตปิณฺฑิกานํ ยฺวายํ ปตฺตปิณฺฑิโก อปฺปิจฺฉตํเยว นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว ¶ นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, อยํ อิเมสํ ปฺจนฺนํ ปตฺตปิณฺฑิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ โมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จ.
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ควา ขีรํ, ขีรมฺหา ทธิ, ทธิมฺหา นวนีตํ, นวนีตมฺหา สปฺปิ, สปฺปิมฺหา สปฺปิมณฺโฑ, สปฺปิมณฺโฑ ตตฺถ อคฺคมกฺขายติ; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, อิเมสํ ปฺจนฺนํ ปตฺตปิณฺฑิกานํ ยฺวายํ ปตฺตปิณฺฑิโก อปฺปิจฺฉตํเยว ¶ นิสฺสาย สนฺตุฏฺึเยว นิสฺสาย สลฺเลขํเยว นิสฺสาย ปวิเวกํเยว นิสฺสาย อิทมตฺถิตํเยว นิสฺสาย ปตฺตปิณฺฑิโก โหติ, อยํ อิเมสํ ปฺจนฺนํ ปตฺตปิณฺฑิกานํ อคฺโค จ เสฏฺโ จ โมกฺโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จา’’ติ. ทสมํ.
อรฺวคฺโค จตุตฺโถ.
ตสฺสุทฺทานํ –
อรฺํ จีวรํ รุกฺข, สุสานํ อพฺโภกาสิกํ;
เนสชฺชํ สนฺถตํ เอกาสนิกํ, ขลุปจฺฉาปิณฺฑิเกน จาติ.