📜
๘. วินยวคฺโค
๑. ปมวินยธรสุตฺตํ
๗๕. [ปริ. ๓๒๗] ‘‘สตฺตหิ ¶ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, สีลวา โหติ ปาติโมกฺขสํวรสํวุโต วิหรติ อาจารโคจรสมฺปนฺโน อณุมตฺเตสุ วชฺเชสุ ภยทสฺสาวี สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ, จตุนฺนํ ฌานานํ อาภิเจตสิกานํ ทิฏฺธมฺมสุขวิหารานํ นิกามลาภี โหติ อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปฺาวิมุตฺตึ ทิฏฺเว ธมฺเม สยํ อภิฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหตี’’ติ. ปมํ.
๒. ทุติยวินยธรสุตฺตํ
๗๖. [ปริ. ๓๒๗] ‘‘สตฺตหิ ¶ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหติ. กตเมหิ ¶ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, อุภยานิ โข ปนสฺส ปาติโมกฺขานิ วิตฺถาเรน สฺวาคตานิ โหนฺติ สุวิภตฺตานิ สุปฺปวตฺตีนิ สุวินิจฺฉิตานิ สุตฺตโส อนุพฺยฺชนโส, จตุนฺนํ ฌานานํ อาภิเจตสิกานํ ทิฏฺธมฺมสุขวิหารานํ นิกามลาภี ¶ โหติ อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปฺาวิมุตฺตึ ทิฏฺเว ธมฺเม สยํ อภิฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหตี’’ติ. ทุติยํ.
๓. ตติยวินยธรสุตฺตํ
๗๗. ‘‘สตฺตหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ ¶ , อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, วินเย โข ปน ิโต โหติ อสํหีโร, จตุนฺนํ ฌานานํ อาภิเจตสิกานํ ทิฏฺธมฺมสุขวิหารานํ นิกามลาภี โหติ อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปฺาวิมุตฺตึ ทิฏฺเว ธมฺเม สยํ อภิฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหตี’’ติ. ตติยํ.
๔. จตุตฺถวินยธรสุตฺตํ
๗๘. [ปริ. ๓๒๗] ‘‘สตฺตหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรติ, เสยฺยถิทํ – เอกมฺปิ ชาตึ, ทฺเวปิ ชาติโย…เป… อิติ ¶ สาการํ สอุทฺเทสํ อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรติ. ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธน อติกฺกนฺตมานุสเกน ยถากมฺมูปเค สตฺเต ปชานาติ. อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปฺาวิมุตฺตึ ทิฏฺเว ธมฺเม สยํ ¶ อภิฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วินยธโร โหตี’’ติ. จตุตฺถํ.
๕. ปมวินยธรโสภนสุตฺตํ
๗๙. ‘‘สตฺตหิ ¶ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต [สมนฺนาคโต ภิกฺขุ (สี. สฺยา. ก.) อนนฺตรสุตฺตทฺเวเย ปน อิทํ ปานานตฺตํ นตฺถิ. ปริ. ๓๒๗] วินยธโร โสภติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, สีลวา โหติ…เป… สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ, จตุนฺนํ ฌานานํ อาภิเจตสิกานํ นิกามลาภี โหติ อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา…เป… สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภตี’’ติ. ปฺจมํ.
๖. ทุติยวินยธรโสภนสุตฺตํ
๘๐. ‘‘สตฺตหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, อุภยานิ ¶ โข ปนสฺส ปาติโมกฺขานิ วิตฺถาเรน สฺวาคตานิ โหนฺติ สุวิภตฺตานิ สุปฺปวตฺตีนิ สุวินิจฺฉิตานิ สุตฺตโส อนุพฺยฺชนโส, จตุนฺนํ ฌานานํ…เป… อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา…เป… สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภตี’’ติ. ฉฏฺํ.
๗. ตติยวินยธรโสภนสุตฺตํ
๘๑. ‘‘สตฺตหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ ¶ , ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, วินเย โข ปน ิโต โหติ อสํหีโร, จตุนฺนํ ฌานานํ…เป… อกสิรลาภี, อาสวานํ ขยา…เป… สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ ¶ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภตี’’ติ. สตฺตมํ.
๘. จตุตฺถวินยธรโสภนสุตฺตํ
๘๒. ‘‘สตฺตหิ ¶ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต [สมนฺนาคโต ภิกฺขุ (ก.)] วินยธโร โสภติ. กตเมหิ สตฺตหิ? อาปตฺตึ ชานาติ, อนาปตฺตึ ชานาติ, ลหุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, ครุกํ อาปตฺตึ ชานาติ, อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรติ, เสยฺยถิทํ – เอกมฺปิ ชาตึ, ทฺเวปิ ชาติโย…เป… อิติ สาการํ สอุทฺเทสํ อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธน อติกฺกนฺตมานุสเกน…เป… อาสวานํ ขยา…เป… สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, สตฺตหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต วินยธโร โสภตี’’ติ. อฏฺมํ.
๙. สตฺถุสาสนสุตฺตํ
๘๓. อถ โข อายสฺมา อุปาลิ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อุปาลิ ภควนฺตํ เอตทโวจ –
‘‘สาธุ ¶ เม, ภนฺเต, ภควา สํขิตฺเตน ธมฺมํ เทเสตุ, ยมหํ ภควโต ธมฺมํ สุตฺวา เอโก วูปกฏฺโ อปฺปมตฺโต อาตาปี ปหิตตฺโต วิหเรยฺย’’นฺติ. ‘‘เย โข ตฺวํ, อุปาลิ, ธมฺเม ชาเนยฺยาสิ – ‘อิเม ธมฺมา น เอกนฺตนิพฺพิทาย วิราคาย นิโรธาย อุปสมาย อภิฺาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สํวตฺตนฺตี’ติ ¶ ; เอกํเสน, อุปาลิ, ธาเรยฺยาสิ – ‘เนโส ธมฺโม เนโส วินโย เนตํ สตฺถุสาสน’นฺติ. เย จ โข ตฺวํ, อุปาลิ, ธมฺเม ชาเนยฺยาสิ – ‘อิเม ธมฺมา เอกนฺตนิพฺพิทาย วิราคาย นิโรธาย อุปสมาย อภิฺาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สํวตฺตนฺตี’ติ; เอกํเสน, อุปาลิ, ธาเรยฺยาสิ – ‘เอโส ธมฺโม เอโส วินโย เอตํ สตฺถุสาสน’’’นฺติ. นวมํ.
๑๐. อธิกรณสมถสุตฺตํ
๘๔. ‘‘สตฺติเม ¶ , ภิกฺขเว, อธิกรณสมถา ธมฺมา อุปฺปนฺนุปฺปนฺนานํ อธิกรณานํ สมถาย วูปสมาย. กตเม สตฺต? สมฺมุขาวินโย ทาตพฺโพ ¶ , สติวินโย ทาตพฺโพ, อมูฬฺหวินโย ทาตพฺโพ [ปฏิฺาตกรณํ, เยภุยฺยสฺสิกา, ตสฺสปาปิยฺยสฺสิกา, ติณวตฺถารโก (สฺยา.) ที. นิ. ๓.๓๓๒ สงฺคีติสุตฺเตน จ ปาจิ. ๖๕๕ วินเยน จ สํสนฺเทตพฺพํ], ปฏิฺาตกรณํ ทาตพฺพํ, เยภุยฺยสิกา ทาตพฺพา, ตสฺสปาปิยสิกา ทาตพฺพา, ติณวตฺถารโก ทาตพฺโพ [ปฏิฺาตกรณํ, เยภุยฺยสฺสิกา, ตสฺสปาปิยฺยสฺสิกา, ติณวตฺถารโก (สฺยา.) ที. นิ. ๓.๓๓๒ สงฺคีติสุตฺเตน จ ปาจิ. ๖๕๕ วินเยน จ สํสนฺเทตพฺพํ]. อิเม โข, ภิกฺขเว, สตฺต อธิกรณสมถา ธมฺมา อุปฺปนฺนุปฺปนฺนานํ อธิกรณานํ สมถาย วูปสมายา’’ติ. ทสมํ.
วินยวคฺโค อฏฺโม.
ตสฺสุทฺทานํ –
จตุโร วินยธรา, จตุโร เจว โสภนา;
สาสนํ อธิกรณ-สมเถนฏฺเม ทสาติ.