📜
๑๐. อาหุเนยฺยวคฺโค
๙๕. ‘‘สตฺติเม ¶ , ภิกฺขเว, ปุคฺคลา อาหุเนยฺยา…เป… ทกฺขิเณยฺยา อฺชลิกรณียา อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺส. กตเม สตฺต? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล จกฺขุสฺมึ อนิจฺจานุปสฺสี วิหรติ อนิจฺจสฺี อนิจฺจปฏิสํเวที สตตํ สมิตํ อพฺโพกิณฺณํ เจตสา อธิมุจฺจมาโน ปฺาย ปริโยคาหมาโน. โส อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปฺาวิมุตฺตึ ทิฏฺเว ธมฺเม สยํ อภิฺา สจฺฉิกตฺวา ¶ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. อยํ โข, ภิกฺขเว, ปโม ปุคฺคโล อาหุเนยฺโย ปาหุเนยฺโย…เป… อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺส.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล จกฺขุสฺมึ อนิจฺจานุปสฺสี วิหรติ อนิจฺจสฺี ¶ อนิจฺจปฏิสํเวที สตตํ สมิตํ อพฺโพกิณฺณํ เจตสา อธิมุจฺจมาโน ปฺาย ปริโยคาหมาโน. ตสฺส อปุพฺพํ อจริมํ อาสวปริยาทานฺจ โหติ ชีวิตปริยาทานฺจ. อยํ, ภิกฺขเว, ทุติโย ปุคฺคโล อาหุเนยฺโย…เป… อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺส.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล จกฺขุสฺมึ อนิจฺจานุปสฺสี วิหรติ อนิจฺจสฺี อนิจฺจปฏิสํเวที สตตํ สมิตํ อพฺโพกิณฺณํ เจตสา อธิมุจฺจมาโน ปฺาย ปริโยคาหมาโน. โส ปฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สํโยชนานํ ปริกฺขยา อนฺตราปรินิพฺพายี โหติ…เป… อุปหจฺจปรินิพฺพายี โหติ…เป… อสงฺขารปรินิพฺพายี โหติ…เป… สสงฺขารปรินิพฺพายี โหติ…เป… อุทฺธํโสโต โหติ อกนิฏฺคามี. อยํ, ภิกฺขเว, สตฺตโม ปุคฺคโล อาหุเนยฺโย…เป… อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺส. อิเม โข, ภิกฺขเว, สตฺต ปุคฺคลา อาหุเนยฺยา ปาหุเนยฺยา ทกฺขิเณยฺยา อฺชลิกรณียา อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺสา’’ติ.
๙๖-๖๒๒. สตฺติเม ¶ , ภิกฺขเว, ปุคฺคลา อาหุเนยฺยา ปาหุเนยฺยา…เป… อนุตฺตรํ ปฺุกฺเขตฺตํ โลกสฺส. กตเม สตฺต? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล จกฺขุสฺมึ ทุกฺขานุปสฺสี วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ อนตฺตานุปสฺสี วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ ขยานุปสฺสี ¶ วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ วยานุปสฺสี วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ วิราคานุปสฺสี วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ นิโรธานุปสฺสี วิหรติ…เป… จกฺขุสฺมึ ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสี วิหรติ…เป….
โสตสฺมึ…เป… ฆานสฺมึ… ชิวฺหาย… กายสฺมึ… มนสฺมึ…เป….
รูเปสุ…เป… สทฺเทสุ… คนฺเธสุ… รเสสุ… โผฏฺพฺเพสุ ¶ … ธมฺเมสุ ¶ …เป….
จกฺขุวิฺาเณ…เป… โสตวิฺาเณ… ฆานวิฺาเณ… ชิวฺหาวิฺาเณ… กายวิฺาเณ… มโนวิฺาเณ…เป….
จกฺขุสมฺผสฺเส…เป… โสตสมฺผสฺเส… ฆานสมฺผสฺเส… ชิวฺหาสมฺผสฺเส… กายสมฺผสฺเส… มโนสมฺผสฺเส…เป….
จกฺขุสมฺผสฺสชาย เวทนาย…เป… โสตสมฺผสฺสชาย เวทนาย… ฆานสมฺผสฺสชาย เวทนาย… ชิวฺหาสมฺผสฺสชาย เวทนาย… กายสมฺผสฺสชาย เวทนาย… มโนสมฺผสฺสชาย เวทนาย…เป….
รูปสฺาย…เป… สทฺทสฺาย… คนฺธสฺาย… รสสฺาย… โผฏฺพฺพสฺาย… ธมฺมสฺาย…เป….
รูปสฺเจตนาย…เป… สทฺทสฺเจตนาย… คนฺธสฺเจตนาย… รสสฺเจตนาย… โผฏฺพฺพสฺเจตนาย… ธมฺมสฺเจตนาย…เป….
รูปตณฺหาย…เป… สทฺทตณฺหาย… คนฺธตณฺหาย… รสตณฺหาย… โผฏฺพฺพตณฺหาย… ธมฺมตณฺหาย…เป….
รูปวิตกฺเก ¶ …เป… สทฺทวิตกฺเก… คนฺธวิตกฺเก… รสวิตกฺเก… โผฏฺพฺพวิตกฺเก… ธมฺมวิตกฺเก…เป….
รูปวิจาเร…เป… สทฺทวิจาเร… คนฺธวิจาเร… รสวิจาเร… โผฏฺพฺพวิจาเร… ธมฺมวิจาเร…เป….
‘‘ปฺจกฺขนฺเธ ¶ [( ) สี. สฺยา. โปตฺถเกสุ นตฺถิ] …เป… รูปกฺขนฺเธ… เวทนากฺขนฺเธ… สฺากฺขนฺเธ… สงฺขารกฺขนฺเธ… วิฺาณกฺขนฺเธ อนิจฺจานุปสฺสี วิหรติ…เป… ทุกฺขานุปสฺสี วิหรติ… อนตฺตานุปสฺสี วิหรติ… ขยานุปสฺสี วิหรติ… วยานุปสฺสี วิหรติ… วิราคานุปสฺสี วิหรติ… นิโรธานุปสฺสี วิหรติ… ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสี วิหรติ…เป… โลกสฺสา’’ติ.
‘‘ฉทฺวารารมฺมเณสฺเวตฺถ, วิฺาเณสุ จ ผสฺเสสุ;
เวทนาสุ จ ทฺวารสฺส, สุตฺตา โหนฺติ วิสุํ อฏฺ.
‘‘สฺา สฺเจตนา ตณฺหา, วิตกฺเกสุ วิจาเร จ;
โคจรสฺส วิสุํ อฏฺ, ปฺจกฺขนฺเธ จ ปจฺเจเก.
‘‘โสฬสสฺเวตฺถ มูเลสุ, อนิจฺจํ ทุกฺขมนตฺตา;
ขยา วยา วิราคา จ, นิโรธา ปฏินิสฺสคฺคา.
‘‘กมํ อฏฺานุปสฺสนา, โยเชตฺวาน วิสุํ วิสุํ;
สมฺปิณฺฑิเตสุ สพฺเพสุ, โหนฺติ ปฺจ สตานิ จ;
อฏฺวีสติ สุตฺตานิ, อาหุเนยฺเย จ วคฺคิเก’’ [อิมา อุทฺทานคาถาโย สี. สฺยา. โปตฺถเกสุ นตฺถิ].
อาหุเนยฺยวคฺโค ทสโม.