📜
๕. สามฺวคฺโค
๑. สมฺพาธสุตฺตวณฺณนา
๔๒. ปฺจมสฺส ปเม อุทายีติ กาฬุทายิตฺเถโร. อวิทฺวาติ อฺาสิ. ภูริเมธโสติ มหาปฺโ. โย ฌานมพุชฺฌีติ โย ฌานํ อพุชฺฌิ. ปฏิลีนนิสโภติ เอกีภาววเสน ปฏิลีโน เจว อุตฺตมฏฺเน จ นิสโภ. มุนีติ พุทฺธมุนิ. ปริยาเยนาติ เอเกน การเณน. กามสมฺพาธสฺส หิ อภาวมตฺเตเนว ปมชฺฌานํ โอกาสาธิคโม นาม, น สพฺพถา สพฺพํ. ตตฺราปตฺถิ สมฺพาโธติ ตสฺมิมฺปิ ปมชฺฌาเน สมฺพาโธ ¶ ปฏิปีฬนํ อตฺถิเยว. ตตฺราปิตฺถีติปิ ปาโ. กิฺจ ตตฺถ สมฺพาโธติ ตสฺมึ ปน ฌาเน กึ สมฺพาโธ นาม. อยเมตฺถ สมฺพาโธติ อยํ วิตกฺกวิจารานํ อนิรุทฺธภาโว สมฺพาโธ สํปีฬา นาม. อิมินา อุปาเยน สพฺพวาเรสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพ. นิปฺปริยาเยนาติ น เอเกน การเณน, อถ โข อาสวกฺขโย นาม สพฺพสมฺพาธานํ ปหีนตฺตา สพฺเพน สพฺพํ โอกาสาธิคโม นามาติ.
๒. กายสกฺขิสุตฺตวณฺณนา
๔๓. ทุติเย ¶ ¶ ยถา ยถา จ ตทายตนนฺติ เยน เยน การเณน เยน เยนากาเรน ตํ ปมชฺฌานสงฺขาตํ อายตนํ โหติ. ตถา ตถา นํ กาเยน ผุสิตฺวา วิหรตีติ เตน เตน การเณน เตน เตนากาเรน ตํ สมาปตฺตึ สหชาตนามกาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, สมาปชฺชตีติ อตฺโถ. กายสกฺขิ วุตฺโต ภควตา ปริยาเยนาติ ยสฺมา เตน นามากาเยน ปมชฺฌานํ สจฺฉิกตํ, ตสฺมา อิมินา ปริยาเยน กายสกฺขิ วุตฺโต. นิปฺปริยาเยนาติ ยตฺตกํ กาเยน สจฺฉิกาตพฺพํ, สพฺพสฺส กตตฺตา อยํ นิปฺปริยาเยน กายสกฺขิ นาม.
๓. ปฺาวิมุตฺตสุตฺตวณฺณนา
๔๔. ตติเย ปฺาย จ นํ ปชานาตีติ ตํ ปมชฺฌานวิปสฺสนาปฺาย ชานาติ. อิธาปิ ปริยายนิปฺปริยายา ปุริมนเยเนว เวทิตพฺพา. ยถา จ อิธ, เอวํ อิโต ปเรสุปิ.
๔. อุภโตภาควิมุตฺตสุตฺตวณฺณนา
๔๕. จตุตฺถํ ¶ อุภเยน เวทิตพฺพํ. เอตฺถ จ อุภโตภาควิมุตฺโตติ อุภโตภาเคหิ สมถวิปสฺสนานํ ปจฺจนีกกิเลเสหิ วิมุตฺโต. ปริโยสาเน ปน สมาปตฺติยา รูปกายโต, อริยมคฺเคน นามกายโต วิมุตฺโตเยว อุภโตภาควิมุตฺโตติ เวทิตพฺโพ.
๕-๑๐. สนฺทิฏฺิกธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา
๔๖-๕๑. ปฺจมาทีสุ สนฺทิฏฺิโกติ สยํ ปสฺสิตพฺพโก. นิพฺพานนฺติ กิเลสนิพฺพานํ. ปรินิพฺพานนฺติ ตสฺเสว เววจนํ. ตทงฺคนิพฺพานนฺติ ปมชฺฌานาทินา เตน เตน องฺเคน นิพฺพานํ. ทิฏฺธมฺมนิพฺพานนฺติ อิสฺมึเยว อตฺตภาเว นิพฺพานํ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
สามฺวคฺโค ปฺจโม.
ปมปณฺณาสกํ นิฏฺิตํ.
๒. ทุติยปณฺณาสกวณฺณนา
๕๒. อิโต ¶ ¶ ปเรสุ เขมนฺติ นิรุปทฺทวํ. เขมปฺปตฺโตติ เขมภาวํ ปตฺโต. สิกฺขาทุพฺพลฺยานีติ สิกฺขาย ทุพฺพลภาวกรณานิ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
มโนรถปูรณิยา องฺคุตฺตรนิกาย-อฏฺกถาย
นวกนิปาตสฺส สํวณฺณนา นิฏฺิตา.
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
องฺคุตฺตรนิกาเย
ทสกนิปาต-อฏฺกถา
๑. ปมปณฺณาสกํ