📜

๑. นิสฺสยวคฺโค

๑-๖. กิมตฺถิยสุตฺตาทิวณฺณนา

๑-๖. เอกาทสกนิปาตสฺส ปมาทีนิ เหฏฺา วุตฺตนยาเนว. เกวลฺเจตฺถ อาทิโต ปฺจสุ นิพฺพิทาวิราคํ ทฺวิธา ภินฺทิตฺวา เอกาทสงฺคานิ กตานิ. ฉฏฺเ สิกฺขาปจฺจกฺขานํ อธิกํ.

๗-๘. ปมสฺาสุตฺตาทิวณฺณนา

๗-๘. สตฺตเม อตฺเถน อตฺโถติ อตฺเถน สทฺธิมตฺโถ. พฺยฺชเนน พฺยฺชนนฺติ พฺยฺชเนน สทฺธึ พฺยฺชนํ. สํสนฺทิสฺสตีติ สมฺปวตฺติสฺสติ. สเมสฺสตีติ สมานํ ภวิสฺสติ. น วิคฺคยฺหิสฺสตีติ น วิรชฺฌิสฺสติ. อคฺคปทสฺมินฺติ นิพฺพาเน. อฏฺเม ปจฺจเวกฺขณา กถิตา.

๙. สทฺธสุตฺตวณฺณนา

. นวเม โทณิยา พทฺโธติ ยวสสฺสโทณิยา สมีเป พทฺโธ. อนฺตรํ กริตฺวาติ อพฺภนฺตเร กตฺวา. ฌายตีติ จินฺเตติ. ปชฺฌายตีติ อิโต จิโต จ นานปฺปการกํ ฌายติ. นิชฺฌายตีติ นิรนฺตรวเสน นิพทฺธํ ฌายติ. ปถวิมฺปิ นิสฺสาย ฌายตีติ สมาปตฺติยํ สนิกนฺติกวเสเนตํ วุตฺตํ. สมาปตฺติยฺหิ สนิกนฺติกตฺตา เอส ขฬุงฺโก นาม กโต. อาปาทีสุปิ เอเสว นโย.

กถฺจ สทฺธ อาชานียฌายิตํ โหตีติ กถํ การณาการณํ ชานนฺตสฺส สินฺธวสฺส ฌายิตํ โหติ. ยถา อิณนฺติอาทีสุ อิณสทิสํ พนฺธนสทิสํ ธนชานิสทิสํ กลิสงฺขาตมหาปราธสทิสฺจ กตฺวา อตฺตโน อภิมุขสฺส ปโตทสฺส อชฺโฌหรณสงฺขาตํ ปตนํ วิปสฺสตีติ อตฺโถ. เนว ปถวึ นิสฺสาย ฌายตีติ สมาปตฺติสุขนิกนฺติยา อภาเวน ปถวิอารมฺมณาย จตุกฺกปฺจกชฺฌานสฺาย น ฌายติ, นิยนฺติยา อภาเวเนว โส อาชานีโย นาม โหตีติ. ฌายติ จ ปนาติ นิพฺพานารมฺมณาย ผลสมาปตฺติยา ฌายติ. ปถวิยํ ปถวิสฺา วิภูตา โหตีติ ปถวารมฺมเณ อุปฺปนฺนา จตุกฺกปฺจกชฺฌานสฺา วิภูตา ปากฏา โหติ. ‘‘วิภูตา, ภนฺเต, รูปสฺา อวิภูตา อฏฺิกสฺา’’ติ อิมสฺมิฺหิ สุตฺเต สมติกฺกมสฺส อตฺถิตาย วิภูตตา วุตฺตา, อิธ ปน วิปสฺสนาวเสน อนิจฺจทุกฺขานตฺตโต ทิฏฺตฺตา วิภูตา นาม ชาตา. อาโปสฺาทีสุปิ เอเสว นโย. เอวเมตฺถ เหฏฺา วิย สมาปตฺติวเสน สมติกฺกมํ อวตฺวา วิปสฺสนาจารวเสน สมติกฺกโม วุตฺโต. เอวํ ฌายีติ เอวํ วิปสฺสนาปฏิปาฏิยา อาคนฺตฺวา อุปฺปาทิตาย ผลสมาปตฺติยา ฌายนฺโต.

๑๐. โมรนิวาปสุตฺตวณฺณนา

๑๐. ทสเม อจฺจนฺตนิฏฺโติ อนฺตํ อตีตตฺตา อจฺจนฺตสงฺขาตํ อวินาสธมฺมํ นิพฺพานํ นิฏฺา อสฺสาติ อจฺจนฺตนิฏฺโ. อิมินา นเยน เสสปทานิ เวทิตพฺพานิ. ชเนตสฺมินฺติ ชนิตสฺมึ , ปชายาติ อตฺโถ. เย โคตฺตปฏิสาริโนติ เย ชนา ตสฺมึ โคตฺเต ปฏิสรนฺติ ‘‘อหํ โคตโม, อหํ กสฺสโป’’ติ, เตสุ โลเก โคตฺตปฏิสารีสุ ขตฺติโย เสฏฺโ. อนุมตา มยาติ มม สพฺพฺุตฺาเณน สทฺธึ สํสนฺเทตฺวา เทสิตา มยา อนุฺาตา. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.

นิสฺสยวคฺโค ปโม.