📜
๑๗. โกธวคฺโค
โกธํ ¶ ชเห วิปฺปชเหยฺย มานํ, สํโยชนํ สพฺพมติกฺกเมยฺย;
ตํ นามรูปสฺมิมสชฺชมานํ, อกิฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขา.
โย เว อุปฺปติตํ โกธํ, รถํ ภนฺตํว วารเย [ธารเย (สี. สฺยา. ปี.)];
ตมหํ ¶ สารถึ พฺรูมิ, รสฺมิคฺคาโห อิตโร ชโน.
อกฺโกเธน ชิเน โกธํ, อสาธุํ สาธุนา ชิเน;
ชิเน กทริยํ ทาเนน, สจฺเจนาลิกวาทินํ.
สจฺจํ ภเณ น กุชฺเฌยฺย, ทชฺชา อปฺปมฺปิ [ทชฺชา’ปฺปสฺมิมฺปิ (สี. ปี.), ทชฺชา อปฺปสฺมิ (สฺยา. ก.)] ยาจิโต;
เอเตหิ ตีหิ าเนหิ, คจฺเฉ เทวาน สนฺติเก.
อหึสกา ¶ ¶ เย มุนโย [อหึสกายา มุนโย (ก.)], นิจฺจํ กาเยน สํวุตา;
เต ยนฺติ อจฺจุตํ านํ, ยตฺถ คนฺตฺวา น โสจเร.
สทา ชาครมานานํ, อโหรตฺตานุสิกฺขินํ;
นิพฺพานํ อธิมุตฺตานํ, อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวา.
โปราณเมตํ ¶ อตุล, เนตํ อชฺชตนามิว;
นินฺทนฺติ ตุณฺหิมาสีนํ, นินฺทนฺติ พหุภาณินํ;
มิตภาณิมฺปิ นินฺทนฺติ, นตฺถิ โลเก อนินฺทิโต.
น จาหุ น จ ภวิสฺสติ, น เจตรหิ วิชฺชติ;
เอกนฺตํ นินฺทิโต โปโส, เอกนฺตํ วา ปสํสิโต.
ยํ เจ วิฺู ปสํสนฺติ, อนุวิจฺจ สุเว สุเว;
อจฺฉิทฺทวุตฺตึ [อจฺฉินฺนวุตฺตึ (ก.)] เมธาวึ, ปฺาสีลสมาหิตํ.
นิกฺขํ [เนกฺขํ (สี. สฺยา. ปี.)] ชมฺโพนทสฺเสว, โก ตํ นินฺทิตุมรหติ;
เทวาปิ นํ ปสํสนฺติ, พฺรหฺมุนาปิ ปสํสิโต.
กายปฺปโกปํ รกฺเขยฺย, กาเยน สํวุโต สิยา;
กายทุจฺจริตํ หิตฺวา, กาเยน สุจริตํ จเร.
วจีปโกปํ ¶ รกฺเขยฺย, วาจาย สํวุโต สิยา;
วจีทุจฺจริตํ หิตฺวา, วาจาย สุจริตํ จเร.
มโนปโกปํ รกฺเขยฺย, มนสา สํวุโต สิยา;
มโนทุจฺจริตํ หิตฺวา, มนสา สุจริตํ จเร.
กาเยน ¶ สํวุตา ธีรา, อโถ วาจาย สํวุตา;
มนสา สํวุตา ธีรา, เต เว สุปริสํวุตา.
โกธวคฺโค สตฺตรสโม นิฏฺิโต.