📜
๑๐. ทณฺฑวคฺโค
สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส, สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโน;
อตฺตานํ อุปมํ กตฺวา, น หเนยฺย น ฆาตเย.
สพฺเพ ¶ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส, สพฺเพสํ ชีวิตํ ปิยํ;
อตฺตานํ อุปมํ กตฺวา, น หเนยฺย น ฆาตเย.
สุขกามานิ ¶ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน วิหึสติ;
อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส น ลภเต สุขํ.
สุขกามานิ ¶ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน น หึสติ;
อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส ลภเต สุขํ.
มาโวจ ผรุสํ กฺจิ, วุตฺตา ปฏิวเทยฺยุ ตํ [ปฏิวเทยฺยุํ ตํ (ก.)];
ทุกฺขา หิ สารมฺภกถา, ปฏิทณฺฑา ผุเสยฺยุ ตํ [ผุเสยฺยุํ ตํ (ก.)].
สเจ ¶ เนเรสิ อตฺตานํ, กํโส อุปหโต ยถา;
เอส ปตฺโตสิ นิพฺพานํ, สารมฺโภ เต น วิชฺชติ.
ยถา ทณฺเฑน โคปาโล, คาโว ปาเชติ โคจรํ;
เอวํ ชรา จ มจฺจุ จ, อายุํ ปาเชนฺติ ปาณินํ.
อถ ปาปานิ กมฺมานิ, กรํ พาโล น พุชฺฌติ;
เสหิ กมฺเมหิ ทุมฺเมโธ, อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติ.
โย ทณฺเฑน อทณฺเฑสุ, อปฺปทุฏฺเสุ ทุสฺสติ;
ทสนฺนมฺตรํ านํ, ขิปฺปเมว นิคจฺฉติ.
เวทนํ ¶ ผรุสํ ชานึ, สรีรสฺส จ เภทนํ [สรีรสฺส ปเภทนํ (สฺยา.)];
ครุกํ วาปิ อาพาธํ, จิตฺตกฺเขปฺจ [จิตฺตกฺเขปํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] ปาปุเณ.
ราชโต วา อุปสคฺคํ [อุปสฺสคฺคํ (สี. ปี.)], อพฺภกฺขานฺจ [อพฺภกฺขานํ ว (สี. ปี.)] ทารุณํ;
ปริกฺขยฺจ [ปริกฺขยํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] าตีนํ, โภคานฺจ [โภคานํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] ปภงฺคุรํ [ปภงฺคุนํ (ก.)].
อถ วาสฺส อคารานิ, อคฺคิ ฑหติ [ฑยฺหติ (ก.)] ปาวโก;
กายสฺส เภทา ทุปฺปฺโ, นิรยํ โสปปชฺชติ [โส อุปปชฺชติ (สี. สฺยา.)].
น ¶ ¶ นคฺคจริยา น ชฏา น ปงฺกา, นานาสกา ถณฺฑิลสายิกา วา;
รโชชลฺลํ อุกฺกุฏิกปฺปธานํ, โสเธนฺติ มจฺจํ อวิติณฺณกงฺขํ.
อลงฺกโต เจปิ สมํ จเรยฺย, สนฺโต ทนฺโต นิยโต พฺรหฺมจารี;
สพฺเพสุ ¶ ภูเตสุ นิธาย ทณฺฑํ, โส พฺราหฺมโณ โส สมโณ ส ภิกฺขุ.
หิรีนิเสโธ ปุริโส, โกจิ โลกสฺมิ วิชฺชติ;
โย นิทฺทํ [นินฺทํ (สี. ปี.) สํ. นิ. ๑.๑๘] อปโพเธติ [อปโพธติ (สี. สฺยา. ปี.)], อสฺโส ภทฺโร กสามิว.
อสฺโส ¶ ยถา ภทฺโร กสานิวิฏฺโ, อาตาปิโน สํเวคิโน ภวาถ;
สทฺธาย สีเลน จ วีริเยน จ, สมาธินา ธมฺมวินิจฺฉเยน จ;
สมฺปนฺนวิชฺชาจรณา ปติสฺสตา, ชหิสฺสถ [ปหสฺสถ (สี. สฺยา. ปี.)] ทุกฺขมิทํ อนปฺปกํ.
อุทกฺหิ นยนฺติ เนตฺติกา, อุสุการา นมยนฺติ เตชนํ;
ทารุํ นมยนฺติ ตจฺฉกา, อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตา.
ทณฺฑวคฺโค ทสโม นิฏฺิโต.