📜
๑๓. เตรสนิปาโต
๑. โสณโกฬิวิสตฺเถรคาถา
‘‘ยาหุ ¶ ¶ ¶ รฏฺเ สมุกฺกฏฺโ, รฺโ องฺคสฺส ปทฺธคู [ปตฺถคู (สฺยา.), ปฏฺคู (ก.)];
สฺวาชฺช ธมฺเมสุ อุกฺกฏฺโ, โสโณ ทุกฺขสฺส ปารคู.
‘‘ปฺจ ฉินฺเท ปฺจ ชเห, ปฺจ จุตฺตริ ภาวเย;
ปฺจสงฺคาติโค ภิกฺขุ, โอฆติณฺโณติ วุจฺจติ.
‘‘อุนฺนฬสฺส ปมตฺตสฺส, พาหิราสสฺส [พาหิราสยสฺส (ก.)] ภิกฺขุโน;
สีลํ สมาธิ ปฺา จ, ปาริปูรึ น คจฺฉติ.
‘‘ยฺหิ กิจฺจํ อปวิทฺธํ [ตทปวิทฺธํ (สี. สฺยา.)], อกิจฺจํ ปน กรียติ;
อุนฺนฬานํ ¶ ปมตฺตานํ, เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวา.
‘‘เยสฺจ สุสมารทฺธา, นิจฺจํ กายคตา สติ;
อกิจฺจํ เต น เสวนฺติ, กิจฺเจ สาตจฺจการิโน;
สตานํ สมฺปชานานํ, อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวา.
‘‘อุชุมคฺคมฺหิ อกฺขาเต, คจฺฉถ มา นิวตฺตถ;
อตฺตนา โจทยตฺตานํ, นิพฺพานมภิหารเย.
‘‘อจฺจารทฺธมฺหิ วีริยมฺหิ, สตฺถา โลเก อนุตฺตโร;
วีโณปมํ กริตฺวา เม, ธมฺมํ เทเสสิ จกฺขุมา;
ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา, วิหาสึ สาสเน รโต.
‘‘สมถํ ปฏิปาเทสึ, อุตฺตมตฺถสฺส ปตฺติยา;
ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘เนกฺขมฺเม [นิกฺขเม (ก.), เนกฺขมฺมํ (มหาว. ๒๔๔; อ. นิ. ๖.๕๕)] อธิมุตฺตสฺส, ปวิเวกฺจ เจตโส;
อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺตสฺส [อพฺยาปชฺฌาธิมฺหตฺตสฺส (ก.)], อุปาทานกฺขยสฺส จ.
‘‘ตณฺหกฺขยาธิมุตฺตสฺส, อสมฺโมหฺจ เจตโส;
ทิสฺวา อายตนุปฺปาทํ, สมฺมา จิตฺตํ วิมุจฺจติ.
‘‘ตสฺส ¶ สมฺมา วิมุตฺตสฺส, สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน;
กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ, กรณียํ น วิชฺชติ.
‘‘เสโล ¶ ¶ ยถา เอกฆโน [เอกฆโน (ก.)], วาเตน น สมีรติ;
เอวํ รูปา รสา สทฺทา, คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา.
‘‘อิฏฺา ¶ ธมฺมา อนิฏฺา จ, นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน;
ิตํ จิตฺตํ วิสฺุตฺตํ, วยฺจสฺสานุปสฺสตี’’ติ.
… โสโณ โกฬิวิโส เถโร….
เตรสนิปาโต นิฏฺิโต.
ตตฺรุทฺทานํ –
โสโณ โกฬิวิโส เถโร, เอโกเยว มหิทฺธิโก;
เตรสมฺหิ นิปาตมฺหิ, คาถาโย เจตฺถ เตรสาติ.