📜
๘. อฏฺกนิปาโต
๑. มหากจฺจายนตฺเถรคาถา
‘‘กมฺมํ ¶ ¶ ¶ พหุกํ น การเย, ปริวชฺเชยฺย ชนํ น อุยฺยเม;
โส อุสฺสุกฺโก รสานุคิทฺโธ, อตฺถํ ริฺจติ โย สุขาธิวาโห.
‘‘ปงฺโกติ หิ นํ อเวทยุํ, ยายํ วนฺทนปูชนา กุเลสุ;
สุขุมํ สลฺลํ ทุรุพฺพหํ, สกฺกาโร กาปุริเสน ทุชฺชโห.
‘‘น ปรสฺสุปนิธาย, กมฺมํ มจฺจสฺส ปาปกํ;
อตฺตนา ตํ น เสเวยฺย, กมฺมพนฺธูหิ มาติยา.
‘‘น ปเร วจนา โจโร, น ปเร วจนา มุนิ;
อตฺตา จ นํ ยถาเวทิ [ยถา เวตฺติ (สี.)], เทวาปิ นํ ตถา วิทู.
‘‘ปเร จ น วิชานนฺติ, มยเมตฺถ ยมามเส;
เย ¶ จ ตตฺถ วิชานนฺติ, ตโต สมฺมนฺติ เมธคา.
‘‘ชีวเต วาปิ สปฺปฺโ, อปิ วิตฺตปริกฺขโย;
ปฺาย จ อลาเภน [อภาเวน (สี. อฏฺ.)], วิตฺตวาปิ น ชีวติ.
‘‘สพฺพํ สุณาติ โสเตน, สพฺพํ ปสฺสติ จกฺขุนา;
น จ ทิฏฺํ สุตํ ธีโร, สพฺพํ อุชฺฌิตุมรหติ.
‘‘จกฺขุมาสฺส ยถา อนฺโธ, โสตวา พธิโร ยถา;
ปฺวาสฺส ยถา มูโค, พลวา ทุพฺพโลริว;
อถ อตฺเถ สมุปฺปนฺเน, สเยถ [ปสฺเสถ (ก.)] มตสายิก’’นฺติ.
… มหากจฺจายโน เถโร….
๒. สิริมิตฺตตฺเถรคาถา
‘‘อกฺโกธโนนุปนาหี, อมาโย ริตฺตเปสุโณ;
ส เว ตาทิสโก ภิกฺขุ, เอวํ เปจฺจ น โสจติ.
‘‘อกฺโกธโนนุปนาหี, อมาโย ริตฺตเปสุโณ;
คุตฺตทฺวาโร สทา ภิกฺขุ, เอวํ เปจฺจ น โสจติ.
‘‘อกฺโกธโนนุปนาหี ¶ ¶ , อมาโย ริตฺตเปสุโณ;
กลฺยาณสีโล โส [โย (สฺยา.)] ภิกฺขุ, เอวํ เปจฺจ น โสจติ.
‘‘อกฺโกธโนนุปนาหี, อมาโย ริตฺตเปสุโณ;
กลฺยาณมิตฺโต โส ภิกฺขุ, เอวํ เปจฺจ น โสจติ.
‘‘อกฺโกธโนนุปนาหี ¶ , อมาโย ริตฺตเปสุโณ;
กลฺยาณปฺโ โส ภิกฺขุ, เอวํ เปจฺจ น โสจติ.
‘‘ยสฺส สทฺธา ตถาคเต, อจลา สุปฺปติฏฺิตา;
สีลฺจ ¶ ยสฺส กลฺยาณํ, อริยกนฺตํ ปสํสิตํ.
‘‘สงฺเฆ ปสาโท ยสฺสตฺถิ, อุชุภูตฺจ ทสฺสนํ;
‘อทลิทฺโท’ติ ตํ อาหุ, อโมฆํ ตสฺส ชีวิตํ.
‘‘ตสฺมา สทฺธฺจ สีลฺจ, ปสาทํ ธมฺมทสฺสนํ;
อนุยฺุเชถ เมธาวี, สรํ พุทฺธาน สาสน’’นฺติ.
… สิริมิตฺโต เถโร….
๓. มหาปนฺถกตฺเถรคาถา
‘‘ยทา ปมมทฺทกฺขึ, สตฺถารมกุโตภยํ;
ตโต เม อหุ สํเวโค, ปสฺสิตฺวา ปุริสุตฺตมํ.
‘‘สิรึ หตฺเถหิ ปาเทหิ, โย ปณาเมยฺย อาคตํ;
เอตาทิสํ โส สตฺถารํ, อาราเธตฺวา วิราธเย.
‘‘ตทาหํ ปุตฺตทารฺจ, ธนธฺฺจ ฉฑฺฑยึ;
เกสมสฺสูนิ เฉเทตฺวา, ปพฺพชึ อนคาริยํ.
‘‘สิกฺขาสาชีวสมฺปนฺโน, อินฺทฺริเยสุ สุสํวุโต;
นมสฺสมาโน สมฺพุทฺธํ, วิหาสึ อปราชิโต.
‘‘ตโต เม ปณิธี อาสิ, เจตโส อภิปตฺถิโต;
น นิสีเท มุหุตฺตมฺปิ, ตณฺหาสลฺเล อนูหเต.
‘‘ตสฺส เมวํ วิหรโต, ปสฺส วีริยปรกฺกมํ;
ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ¶ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
อรหา ทกฺขิเณยฺโยมฺหิ, วิปฺปมุตฺโต นิรูปธิ.
‘‘ตโต ¶ ¶ รตฺยา วิวสาเน [วิวสเน (สี. สฺยา.)], สูริยสฺสุคฺคมนํ ปติ;
สพฺพํ ตณฺหํ วิโสเสตฺวา, ปลฺลงฺเกน อุปาวิสิ’’นฺติ.
… มหาปนฺถโก เถโร….
อฏฺกนิปาโต นิฏฺิโต.
ตตฺรุทฺทานํ –
มหากจฺจายโน เถโร, สิริมิตฺโต มหาปนฺถโก;
เอเต อฏฺนิปาตมฺหิ, คาถาโย จตุวีสตีติ.