📜
๕๓. ติณทายกวคฺโค
๑. ติณมุฏฺิทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร ¶ ¶ , ลมฺพโก นาม ปพฺพโต;
ตตฺเถว ติสฺโส [ตตฺโถปติสฺโส (สี. ปี. ก.)] สมฺพุทฺโธ, อพฺโภกาสมฺหิ จงฺกมิ.
‘‘มิคลุทฺโท ปุเร อาสึ, อรฺเ กานเน อหํ;
ทิสฺวาน ตํ เทวเทวํ, ติณมุฏฺิมทาสหํ.
‘‘นิสีทนตฺถํ พุทฺธสฺส, ทตฺวา จิตฺตํ ปสาทยึ;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, ปกฺกามึ [ปกฺกมึ (ก.)] อุตฺตรามุโข.
‘‘อจิรํ คตมตฺตสฺส [คตมตฺตํ มํ (สี. สฺยา.)], มิคราชา อโปถยิ [อเหยิ (สี. สฺยา. ปี.)];
สีเหน โปถิโต [ปาติโต (สี. ปี.), ฆาฏิโต (สฺยา.)] สนฺโต, ตตฺถ กาลงฺกโต อหํ.
‘‘อาสนฺเน เม กตํ กมฺมํ, พุทฺธเสฏฺเ อนาสเว;
สุมุตฺโต สรเวโคว, เทวโลกมคจฺฉหํ.
‘‘ยูโป ตตฺถ สุโภ อาสิ, ปฺุกมฺมาภินิมฺมิโต;
สหสฺสกณฺโฑ สตเภณฺฑุ, ธชาลุ หริตามโย.
‘‘ปภา ¶ นิทฺธาวเต ตสฺส, สตรํสีว อุคฺคโต;
อากิณฺโณ เทวกฺาหิ, อาโมทึ กามกามิหํ.
‘‘เทวโลกา ¶ จวิตฺวาน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
อาคนฺตฺวาน มนุสฺสตฺตํ, ปตฺโตมฺหิ อาสวกฺขยํ.
‘‘จตุนฺนวุติโต กปฺเป, นิสีทนมทาสหํ;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, ติณมุฏฺเ อิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ, ภวา สพฺเพ สมูหตา;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา, วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ, มม พุทฺธสฺส สนฺติเก;
ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา ¶ ¶ จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺิเม;
ฉฬภิฺา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ติณมุฏฺิทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
ติณมุฏฺิทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ปมํ.
๒. มฺจทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘วิปสฺสิโน ภควโต, โลกเชฏฺสฺส ตาทิโน;
เอกมฺจํ [เอกํ เวจฺจํ (สฺยา.), เอกปจฺฉํ (ปี.)] มยา ทินฺนํ, ปสนฺเนน สปาณินา.
‘‘หตฺถิยานํ อสฺสยานํ, ทิพฺพยานํ สมชฺฌคํ;
เตน มฺจกทาเนน, ปตฺโตมฺหิ อาสวกฺขยํ.
‘‘เอกนวุติโต ¶ กปฺเป, ยํ มฺจมททึ ตทา;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, มฺจทานสฺสิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มฺจทายโก [เวจฺจกทายโก (สฺยา.), สทฺทสฺิกวคฺเคปิ อิทํ§อปทานํ ทิสฺสติ] เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
มฺจทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํ.
๓. สรณคมนิยตฺเถรอปทานํ
‘‘อารุหิมฺห ตทา นาวํ, ภิกฺขุ จาชีวิโก จหํ;
นาวาย ภิชฺชมานาย, ภิกฺขุ เม สรณํ อทา.
‘‘เอกตึเส ¶ อิโต กปฺเป, ยํ โส เม สรณํ อทา;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, สรณคมเน ผลํ.
‘‘กิเลสา ¶ ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา ¶ จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สรณคมนิโย เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
สรณคมนิยตฺเถรสฺสาปทานํ ตติยํ.
๔. อพฺภฺชนทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘นคเร ¶ พนฺธุมติยา, ราชุยฺยาเน วสามหํ;
จมฺมวาสี ตทา อาสึ, กมณฺฑลุธโร อหํ.
‘‘อทฺทสํ วิมลํ พุทฺธํ, สยมฺภุํ อปราชิตํ;
ปธานํ ปหิตตฺตํ ตํ, ฌายึ ฌานรตํ วสึ [อิสึ (สฺยา.)].
‘‘สพฺพกามสมิทฺธิฺจ, โอฆติณฺณมนาสวํ;
ทิสฺวา ปสนฺโน สุมโน, อพฺภฺชนมทาสหํ.
‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, ยํ ทานมททึ ตทา;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, อพฺภฺชนสฺสิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ ¶ สุทํ อายสฺมา อพฺภฺชนทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
อพฺภฺชนทายกตฺเถรสฺสาปทานํ จตุตฺถํ.
๕. สุปฏทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘ทิวาวิหารา ¶ ¶ นิกฺขนฺโต, วิปสฺสี โลกนายโก;
ลหุํ สุปฏกํ [สุปฏิกํ (สฺยา.), ปูปปวํ (ปี.)] ทตฺวา, กปฺปํ สคฺคมฺหิ โมทหํ.
‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, สุปฏกมทาสหํ;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, สุปฏสฺส อิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สุปฏทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
สุปฏทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ปฺจมํ.
๖. ทณฺฑทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘กานนํ วนโมคยฺห, เวฬุํ เฉตฺวานหํ ตทา;
อาลมฺพณํ กริตฺวาน, สงฺฆสฺส อททึ พหุํ [อหํ (สี. สฺยา. ปี.)].
‘‘เตน ¶ จิตฺตปฺปสาเทน, สุพฺพเต อภิวาทิย;
อาลมฺพทณฺฑํ ทตฺวาน, ปกฺกามึ อุตฺตรามุโข.
‘‘จตุนฺนวุติโต ¶ กปฺเป, ยํ ทณฺฑมททึ ตทา;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, ทณฺฑทานสฺสิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ ¶ สุทํ อายสฺมา ทณฺฑทายโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
ทณฺฑทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺํ.
เตวีสติมํ ภาณวารํ.
๗. คิริเนลปูชกตฺเถรอปทานํ
‘‘มิคลุทฺโท ¶ ปุเร อาสึ, วิปิเน วิจรํ อหํ;
อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, สพฺพธมฺมาน ปารคุํ.
‘‘ตสฺมึ มหาการุณิเก, สพฺพสตฺตหิเต รเต;
ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, เนลปุปฺผมปูชยึ.
‘‘เอกตึเส ¶ อิโต กปฺเป, ยํ ปุปฺผมภิปูชยึ;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา คิริเนลปูชโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
คิริเนลปูชกตฺเถรสฺสาปทานํ สตฺตมํ.
๘. โพธิสมฺมชฺชกตฺเถรอปทานํ
‘‘อหํ ปุเร โพธิปตฺตํ, อุชฺฌิตํ เจติยงฺคเณ;
ตํ คเหตฺวาน ฉฑฺเฑสึ, อลภึ วีสตีคุเณ.
‘‘ตสฺส กมฺมสฺส เตเชน, สํสรนฺโต ภวาภเว;
ทุเว ภเว สํสรามิ, เทวตฺเต จาปิ มานุเส.
‘‘เทวโลกา จวิตฺวาน, อาคนฺตฺวา มานุสํ ภวํ;
ทุเว กุเล ปชายามิ, ขตฺติเย จาปิ พฺราหฺมเณ.
‘‘องฺคปจฺจงฺคสมฺปนฺโน, อาโรหปริณาหวา;
อภิรูโป สุจิ โหมิ, สมฺปุณฺณงฺโค อนูนโก.
‘‘เทวโลเก ¶ ¶ มนุสฺเส วา, ชาโต วา ยตฺถ กตฺถจิ;
ภเว สุวณฺณวณฺโณ จ, อุตฺตตฺตกนกูปโม.
‘‘มุทุกา ¶ ¶ มทฺทวา สฺนิทฺธา [มุทุ มทฺทวา สินิทฺธา (สฺยา.)], สุขุมา สุกุมาริกา;
ฉวิ เม สพฺพทา โหติ, โพธิปตฺเต สุฉฑฺฑิเต [สุฉฑฺฑิเน (สี.)].
‘‘ยโต กุโตจิ คตีสุ, สรีเร สมุทาคเต;
น ลิมฺปติ รโชชลฺลํ, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อุณฺเห วาตาตเป ตสฺส, อคฺคิตาเปน วา ปน;
คตฺเต เสทา น มุจฺจนฺติ, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘กุฏฺํ คณฺโฑ กิลาโส จ, ติลกา ปิฬกา ตถา;
น โหนฺติ กาเย ททฺทุ จ, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อปรมฺปิ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
โรคา น โหนฺติ กายสฺมึ, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อปรมฺปิ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
น โหติ จิตฺตชา ปีฬา, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อปรมฺปิ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
อมิตฺตา น ภวนฺตสฺส, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อปรมฺปิ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
อนูนโภโค ภวติ, วิปาโก ปตฺตฉฑฺฑิเต.
‘‘อปรมฺปิ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
อคฺคิราชูหิ โจเรหิ, น โหติ อุทเก ภยํ.
‘‘อปรมฺปิ ¶ คุณํ ตสฺส, นิพฺพตฺตติ ภวาภเว;
ทาสิทาสา อนุจรา, โหนฺติ จิตฺตานุวตฺตกา.
‘‘ยมฺหิ อายุปฺปมาณมฺหิ, ชายเต มานุเส ภเว;
ตโต น หายเต อายุ, ติฏฺเต ยาวตายุกํ.
‘‘อพฺภนฺตรา จ พาหิรา [พหิจรา (สี. ปี. ก.)], เนคมา จ สรฏฺกา;
นุยุตฺตา โหนฺติ สพฺเพปิ, วุทฺธิกามา สุขิจฺฉกา.
‘‘โภควา ยสวา โหมิ, สิริมา าติปกฺขวา;
อเปตภยสนฺตาโส, ภเวหํ สพฺพโต ภเว.
‘‘เทวา ¶ ¶ มนุสฺสา อสุรา, คนฺธพฺพา ยกฺขรกฺขสา;
สพฺเพ เต ปริรกฺขนฺติ, ภเว สํสรโต สทา.
‘‘เทวโลเก มนุสฺเส จ, อนุโภตฺวา อุโภ ยเส;
อวสาเน จ นิพฺพานํ, สิวํ ปตฺโต อนุตฺตรํ.
‘‘สมฺพุทฺธมุทฺทิสิตฺวาน, โพธึ วา ตสฺส สตฺถุโน;
โย ปฺุํ ปสเว โปโส, ตสฺส กึ นาม ทุลฺลภํ.
‘‘มคฺเค ¶ ผเล อาคเม จ, ฌานาภิฺาคุเณสุ จ;
อฺเสํ อธิโก หุตฺวา, นิพฺพายามิ อนาสโว.
‘‘ปุเรหํ โพธิยา ปตฺตํ, ฉฑฺเฑตฺวา หฏฺมานโส;
อิเมหิ วีสตงฺเคหิ, สมงฺคี โหมิ สพฺพทา.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ ¶ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา โพธิสมฺมชฺชโก เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
โพธิสมฺมชฺชกตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺมํ.
๙. อามณฺฑผลทายกตฺเถรอปทานํ
‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;
วุฏฺหิตฺวา สมาธิมฺหา, จงฺกมี โลกนายโก.
‘‘ขาริภารํ คเหตฺวาน, อาหรนฺโต ผลํ ตทา;
อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, จงฺกมนฺตํ มหามุนึ.
‘‘ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, สิเร กตฺวาน อฺชลึ;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, อามณฺฑมททึ ผลํ.
‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ ผลํ อททึ ตทา;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, อามณฺฑสฺส อิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ¶ ¶ ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา ¶ จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อามณฺฑผลทายโก เถโร อิมา
คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
อามณฺฑผลทายกตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํ.
๑๐. สุคนฺธตฺเถรอปทานํ
‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;
กสฺสโป นาม โคตฺเตน [นาเมน (สพฺพตฺถ)], อุปฺปชฺชิ วทตํ วโร.
‘‘อนุพฺยฺชนสมฺปนฺโน, พาตฺตึสวรลกฺขโณ;
พฺยามปฺปภาปริวุโต, รํสิชาลสโมตฺถโฏ [รํสิชาลสโมสโฏ (สี. ปี.)].
‘‘อสฺสาเสตา ยถา จนฺโท, สูริโยว ปภงฺกโร;
นิพฺพาเปตา ยถา เมโฆ, สาคโรว คุณากโร.
‘‘ธรณีริว ¶ สีเลน, หิมวาว สมาธินา;
อากาโส วิย ปฺาย, อสงฺโค อนิโล ยถา.
‘‘ส กทาจิ มหาวีโร, ปริสาสุ วิสารโท;
สจฺจานิ สมฺปกาเสติ, อุทฺธรนฺโต มหาชนํ.
‘‘ตทา หิ พาราณสิยํ, เสฏฺิปุตฺโต มหายโส;
อาสหํ ธนธฺสฺส [อนนฺตธนธฺสฺส (ก.)], ปหูตสฺส พหู ตทา.
‘‘ชงฺฆาวิหารํ วิจรํ, มิคทายมุเปจฺจหํ [มุเปสหํ (ก.)];
อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, เทเสนฺตํ อมตํ ปทํ.
‘‘วิสฏฺกนฺตวจนํ ¶ , กรวีกสมสฺสรํ;
หํสรุเตหิ [หํสทุนฺทุภิ (สฺยา. ปี.)] นิคฺโฆสํ, วิฺาเปนฺตํ มหาชนํ.
‘‘ทิสฺวา ¶ เทวาติเทวํ ตํ, สุตฺวาว มธุรํ คิรํ;
ปหายนปฺปเก โภเค, ปพฺพชึ อนคาริยํ.
‘‘เอวํ ¶ ปพฺพชิโต จาหํ, น จิเรน พหุสฺสุโต;
อโหสึ ธมฺมกถิโก, วิจิตฺตปฏิภาณวา.
‘‘มหาปริสมชฺเฌหํ, หฏฺจิตฺโต ปุนปฺปุนํ;
วณฺณยึ เหมวณฺณสฺส, วณฺณํ วณฺณวิสารโท.
‘‘เอส ขีณาสโว พุทฺโธ, อนีโฆ ฉินฺนสํสโย;
สพฺพกมฺมกฺขยํ ปตฺโต, วิมุตฺโตปธิสงฺขเย.
‘‘เอส โส ภควา พุทฺโธ, เอส สีโห อนุตฺตโร;
สเทวกสฺส โลกสฺส, พฺรหฺมจกฺกปฺปวตฺตโก.
‘‘ทนฺโต ทเมตา สนฺโต จ, สเมตา นิพฺพุโต อิสิ;
นิพฺพาเปตา จ อสฺสตฺโถ, อสฺสาเสตา มหาชนํ.
‘‘วีโร สูโร จ วิกฺกนฺโต [ธีโร จ (สี. ปี.)], ปฺโ การุณิโก วสี;
วิชิตาวี จ ส ชิโน, อปฺปคพฺโพ อนาลโย.
‘‘อเนฺโช อจโล ธีมา, อโมโห อสโม มุนิ;
โธรยฺโห อุสโภ นาโค, สีโห สกฺโก ครูสุปิ.
‘‘วิราโค วิมโล พฺรหฺมา, วาที สูโร รณฺชโห;
อขิโล จ วิสลฺโล จ, อสโม สํยโต [วุสโภ (สฺยา.), ปยโต (ปี.)] สุจิ.
‘‘พฺราหฺมโณ ¶ ¶ สมโณ นาโถ, ภิสกฺโก สลฺลกตฺตโก;
โยโธ พุทฺโธ สุตาสุโต [สุโต สุโต (สี. ปี.)], อจโล มุทิโต สิโต [ทิโต (สี.)].
‘‘ธาตา ธตา จ สนฺติ จ, กตฺตา เนตา ปกาสิตา;
สมฺปหํสิตา เภตฺตา จ, เฉตฺตา โสตา ปสํสิตา.
‘‘อขิโล จ วิสลฺโล จ, อนีโฆ อกถํกถี;
อเนโช วิรโช กตฺตา, คนฺธา วตฺตา ปสํสิตา.
‘‘ตาเรตา อตฺถกาเรตา, กาเรตา สมฺปทาริตา;
ปาเปตา สหิตา กนฺตา, หนฺตา อาตาปี ตาปโส [หนฺตา, ตาปิตา จ วิโสสิตา (สฺยา.)].
‘‘สมจิตฺโต ¶ [สจฺจฏฺิโต (สฺยา.)] สมสโม, อสหาโย ทยาลโย [ทยาสโย (สี.)];
อจฺเฉรสตฺโต [อจฺเฉรมนฺโต (สฺยา.)] อกุโห, กตาวี อิสิสตฺตโม.
‘‘นิตฺติณฺณกงฺโข นิมฺมาโน, อปฺปเมยฺโย อนูปโม;
สพฺพวากฺยปถาตีโต, สจฺจ เนยฺยนฺตคู [สพฺพเนยฺยนฺติโก (สฺยา.)] ชิโน.
‘‘สตฺตสารวเร ¶ [สตรํสีวเร (สฺยา.)] ตสฺมึ, ปสาโท อมตาวโห;
ตสฺมา พุทฺเธ จ ธมฺเม จ, สงฺเฆ สทฺธา มหตฺถิกา [มหิทฺธิกา (สี. ก.)].
‘‘คุเณหิ เอวมาทีหิ, ติโลกสรณุตฺตมํ;
วณฺเณนฺโต ปริสามชฺเฌ, อกํ [กถึ (สฺยา.)] ธมฺมกถํ อหํ.
‘‘ตโต จุตาหํ ตุสิเต, อนุโภตฺวา มหาสุขํ;
ตโต จุโต มนุสฺเสสุ, ชาโต โหมิ สุคนฺธิโก.
‘‘นิสฺสาโส มุขคนฺโธ จ, เทหคนฺโธ ตเถว เม;
เสทคนฺโธ จ สตตํ, สพฺพคนฺโธว โหติ เม [สพฺพคนฺโธติเสติ เม (สี. ปี.)].
‘‘มุขคนฺโธ ¶ สทา มยฺหํ, ปทุมุปฺปลจมฺปโก;
ปริสนฺโต [อาทิสนฺโต (สี.), อติกนฺโต (สฺยา.), อติสนฺโต (ปี.)] สทา วาติ, สรีโร จ ตเถว เม.
‘‘คุณตฺถวสฺส สพฺพนฺตํ, ผลํ ตุ [ผลนฺตํ (สฺยา.)] ปรมพฺภุตํ;
เอกคฺคมนสา สพฺเพ, วณฺณยิสฺสํ [ภาสิตสฺส (สฺยา.)] สุณาถ เม.
‘‘คุณํ ¶ พุทฺธสฺส วตฺวาน, หิตาย จ น สทิสํ [หิตาย ชนสนฺธิสุ (สี. ปี.), หิตาย นํ สุขาวหํ (สฺยา.)];
สุขิโต [สุจิตฺโต (สฺยา.)] โหมิ สพฺพตฺถ, สงฺโฆ วีรสมายุโต [สรทฺธนิสมายุโต (สี.)].
‘‘ยสสฺสี สุขิโต กนฺโต, ชุติมา ปิยทสฺสโน;
วตฺตา อปริภูโต จ, นิทฺโทโส ปฺวา ตถา.
‘‘ขีเณ อายุสิ [ปาสุสิ (สฺยา.)] นิพฺพานํ, สุลภํ พุทฺธภตฺติโน;
เตสํ เหตุํ ปวกฺขามิ, ตํ สุณาถ ยถาตถํ.
‘‘สนฺตํ ¶ ยสํ ภควโต, วิธินา อภิวาทยํ;
ตตฺถ ตตฺถูปปนฺโนปิ [ยตฺถ ตตฺถูปปนฺโนปิ (สี. ปี.)], ยสสฺสี เตน โหมหํ.
‘‘ทุกฺขสฺสนฺตกรํ พุทฺธํ, ธมฺมํ สนฺตมสงฺขตํ;
วณฺณยํ สุขโท อาสึ, สตฺตานํ สุขิโต ตโต.
‘‘คุณํ วทนฺโต พุทฺธสฺส, พุทฺธปีติสมายุโต;
สกนฺตึ ปรกนฺติฺจ, ชนยึ เตน กนฺติมา.
‘‘ชิโน เต ติตฺถิกากิณฺเณ [ชโนเฆ ติตฺถกากิณฺเณ (สี. ปี.), ชิโน โย ติตฺถิกาติณฺโณ (สฺยา.)], อภิภุยฺย กุติตฺถิเย;
คุณํ วทนฺโต โชเตสึ [โถเมสึ (สฺยา.)], นายกํ ชุติมา ตโต.
‘‘ปิยการี ชนสฺสาปิ, สมฺพุทฺธสฺส คุณํ วทํ;
สรโทว สสงฺโกหํ, เตนาสึ ปิยทสฺสโน.
‘‘ยถาสตฺติวเสนาหํ ¶ ¶ , สพฺพวาจาหิ สนฺถวึ;
สุคตํ เตน วาคิโส, วิจิตฺตปฏิภานวา.
‘‘เย พาลา วิมตึ ปตฺตา, ปริโภนฺติ มหามุนึ;
นิคฺคหึ เต สทฺธมฺเมน, ปริภูโต น เตนหํ [ปริภูเตน เตนหํ (สฺยา.)].
‘‘พุทฺธวณฺเณน สตฺตานํ, กิเลเส อปเนสหํ;
นิกฺกิเลสมโน โหมิ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสา.
‘‘โสตูนํ ¶ วุทฺธิมชนึ [พุทฺธิมชนึ (สี. ปี.)], พุทฺธานุสฺสติเทสโก;
เตนาหมาสึ [เตนาปิ จาสึ (สฺยา.)] สปฺปฺโ, นิปุณตฺถวิปสฺสโก.
‘‘สพฺพาสวปริกฺขีโณ, ติณฺณสํสารสาคโร;
สิขีว อนุปาทาโน, ปาปุณิสฺสามิ นิพฺพุตึ.
‘‘อิมสฺมึเยว กปฺปสฺมึ, ยมหํ สนฺถวึ ชินํ;
ทุคฺคตึ นาภิชานามิ, พุทฺธวณฺณสฺสิทํ ผลํ.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป… วิหรามิ อนาสโว.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
‘‘ปฏิสมฺภิทา ¶ จตสฺโส…เป… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สุคนฺโธ เถโร อิมา คาถาโย
อภาสิตฺถาติ.
สุคนฺธตฺเถรสฺสาปทานํ ทสมํ.
ติณทายกวคฺโค เตปฺาสโม.
ตสฺสุทฺทานํ –
ติณโท ¶ มฺจโท เจว, สรณพฺภฺชนปฺปโท;
สุปโฏ ทณฺฑทายี จ, เนลปูชี ตเถว จ.
โพธิสมฺมชฺชโก มณฺโฑ, สุคนฺโธ ทสโมติ จ;
คาถาสตํ สเตวีสํ, คณิตฺเจตฺถ สพฺพโส.