📜
๑๙. ติสฺสพุทฺธวํโส
สิทฺธตฺถสฺส อปเรน, อสโม อปฺปฏิปุคฺคโล;
อนนฺตเตโช อมิตยโส, ติสฺโส โลกคฺคนายโก.
ตมนฺธการํ วิธมิตฺวา, โอภาเสตฺวา สเทวกํ;
อนุกมฺปโก มหาวีโร, โลเก อุปฺปชฺชิ จกฺขุมา.
ตสฺสาปิ อตุลา อิทฺธิ, อตุลํ สีลํ สมาธิ จ;
สพฺพตฺถ ปารมึ คนฺตฺวา, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิ.
โส พุทฺโธ ทสสหสฺสิมฺหิ, วิฺาเปสิ คิรํ สุจึ;
โกฏิสตานิ อภิสมึสุ, ปเม ธมฺมเทสเน.
ทุติโย นวุติโกฏีนํ, ตติโย สฏฺิโกฏิโย;
พนฺธนาโต ปโมเจสิ, สตฺเต [สมฺปตฺเต (ก.)] นรมรู ตทา.
สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, ติสฺเส โลกคฺคนายเก;
ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ.
ขีณาสวสตสหสฺสานํ, ปโม อาสิ สมาคโม;
นวุติสตสหสฺสานํ, ทุติโย อาสิ สมาคโม.
อสีติสตสหสฺสานํ ¶ ¶ ¶ , ตติโย อาสิ สมาคโม;
ขีณาสวานํ วิมลานํ, ปุปฺผิตานํ วิมุตฺติยา.
อหํ เตน สมเยน, สุชาโต นาม ขตฺติโย;
มหาโภคํ ฉฑฺฑยิตฺวา, ปพฺพชึ อิสิปพฺพชํ.
มยิ ¶ ปพฺพชิเต สนฺเต, อุปฺปชฺชิ โลกนายโก;
พุทฺโธติ สทฺทํ สุตฺวาน, ปีติ เม อุปปชฺชถ.
ทิพฺพํ มนฺทารวํ ปุปฺผํ, ปทุมํ ปาริฉตฺตกํ;
อุโภ หตฺเถหิ ปคฺคยฺห, ธุนมาโน อุปาคมึ.
จตุวณฺณปริวุตํ, ติสฺสํ โลกคฺคนายกํ;
ตมหํ ปุปฺผํ คเหตฺวา, มตฺถเก ธารยึ ชินํ.
โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ, ชนมชฺเฌ นิสีทิย;
‘‘ทฺเวนวุเต อิโต กปฺเป, อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ.
‘‘ปธานํ ¶ ปทหิตฺวาน…เป… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’.
ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิยฺโย จิตฺตํ ปสาทยึ;
อุตฺตรึ วตมธิฏฺาสึ, ทสปารมิปูริยา.
เขมกํ นาม นครํ, ชนสนฺโธ นาม ขตฺติโย;
ปทุมา นาม ชนิกา, ติสฺสสฺส จ มเหสิโน.
สตฺตวสฺสสหสฺสานิ, อคารํ อชฺฌ โส วสิ;
คุหาเสล นาริสย นิสภา [กุมุโท นาฬิโย ปทุโม (ก.)], ตโย ปาสาทมุตฺตมา.
สมตึสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;
สุภทฺทานามิกา นารี, อานนฺโท นาม อตฺรโช.
นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา, อสฺสยาเนน นิกฺขมิ;
อนูนอฏฺมาสานิ, ปธานํ ปทหี ชิโน.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต, ติสฺโส โลกคฺคนายโก;
วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, ยสวติยมุตฺตเม.
พฺรหฺมเทโว อุทโย จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;
สมงฺโค นามุปฏฺาโก, ติสฺสสฺส จ มเหสิโน.
ผุสฺสา ¶ เจว สุทตฺตา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;
โพธิ ตสฺส ภควโต, อสโนติ ปวุจฺจติ.
สมฺพโล จ สิริมา เจว, อเหสุํ อคฺคุปฏฺกา;
กิสาโคตมี อุปเสนา, อเหสุํ อคฺคุปฏฺิกา.
โส ¶ พุทฺโธ สฏฺิรตโน, อหุ อุจฺจตฺตเน ชิโน;
อนูปโม อสทิโส, หิมวา วิย ทิสฺสติ.
ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, อายุ อาสิ อนุตฺตโร;
วสฺสสตสหสฺสานิ, โลเก อฏฺาสิ จกฺขุมา.
อุตฺตมํ ¶ ปวรํ เสฏฺํ, อนุโภตฺวา มหายสํ;
ชลิตฺวา อคฺคิกฺขนฺโธว, นิพฺพุโต โส สสาวโก.
วลาหโกว ¶ อนิเลน, สูริเยน วิย อุสฺสโว;
อนฺธกาโรว ปทีเปน, นิพฺพุโต โส สสาวโก.
ติสฺโส ชินวโร พุทฺโธ, นนฺทารามมฺหิ นิพฺพุโต;
ตตฺเถวสฺส ชินถูโป, ตีณิโยชนมุคฺคโตติ.
ติสฺสสฺส ภควโต วํโส สตฺตรสโม.