📜

ขนฺธกปุจฺฉาวาโร

ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา

๓๒๐. อุปสมฺปทํปุจฺฉิสฺสนฺติ อุปสมฺปทกฺขนฺธกํ ปุจฺฉิสฺสํ. สนิทานํ สนิทฺเทสนฺติ นิทาเนน จ นิทฺเทเสน จ สทฺธึ ปุจฺฉิสฺสามิ. สมุกฺกฏฺปทานํ กติ อาปตฺติโยติ ยานิ ตตฺถ สมุกฺกฏฺานิ อุตฺตมานิ ปทานิ วุตฺตานิ, เตสํ สมุกฺกฏฺปทานํ อุตฺตมปทานํ สงฺเขปโต กติ อาปตฺติโย โหนฺตีติ. เยน เยน หิ ปเทน ยา ยา อาปตฺติ ปฺตฺตา, สา สา ตสฺส ตสฺส ปทสฺส อาปตฺตีติ วุจฺจติ. เตน วุตฺตํ ‘‘สมุกฺกฏฺปทานํ กติ อาปตฺติโย’’ติ. ทฺเว อาปตฺติโยติ อูนวีสติวสฺสํ อุปสมฺปาเทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ สพฺพปเทสุ ทุกฺกฏํ.

ติสฺโสติ ‘‘นสฺสนฺเตเต วินสฺสนฺเตเต, โก เตหิ อตฺโถ’’ติ เภทปุเรกฺขารานํ อุโปสถกรเณ ถุลฺลจฺจยํ, อุกฺขิตฺตเกน สทฺธึ อุโปสถกรเณ ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ เอวํ อุโปสถกฺขนฺธเก ติสฺโส อาปตฺติโย. เอกาติ วสฺสูปนายิกกฺขนฺธเก เอกา ทุกฺกฏาปตฺติเยว.

ติสฺโสติ เภทปุเรกฺขารสฺส ปวารยโต ถุลฺลจฺจยํ, อุกฺขิตฺตเกน สทฺธึ ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ เอวํ ปวารณากฺขนฺธเกปิ ติสฺโส อาปตฺติโย.

ติสฺโสติ วจฺฉตรึ อุคฺคเหตฺวา มาเรนฺตานํ ปาจิตฺติยํ, รตฺเตน จิตฺเตน องฺคชาตฉุปเน ถุลฺลจฺจยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ เอวํ จมฺมสํยุตฺเตปิ ติสฺโส อาปตฺติโย. เภสชฺชกฺขนฺธเกปิ สมนฺตา ทฺวงฺคุเล ถุลฺลจฺจยํ, โภชฺชยาคุยา ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ เอวํ ติสฺโส อาปตฺติโย.

กถินํ เกวลํ ปฺตฺติเมว, นตฺถิ ตตฺถ อาปตฺติ. จีวรสํยุตฺเต กุสจีรวากจีเรสุ ถุลฺลจฺจยํ, อติเรกจีวเร นิสฺสคฺคิยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย.

จมฺเปยฺยเก เอกา ทุกฺกฏาปตฺติเยว. โกสมฺพก-กมฺมกฺขนฺธก-ปาริวาสิกสมุจฺจยกฺขนฺธเกสุปิ เอกา ทุกฺกฏาปตฺติเยว.

สมถกฺขนฺธเก ฉนฺททายโก ขิยฺยติ, ขิยฺยนกํ ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ อิมา ทฺเว อาปตฺติโย. ขุทฺทกวตฺถุเก อตฺตโน องฺคชาตํ ฉินฺทติ, ถุลฺลจฺจยํ, โรมฏฺเ ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย. เสนาสนกฺขนฺธเก ครุภณฺฑวิสฺสชฺชเน ถุลฺลจฺจยํ, สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺฒเน ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย.

สงฺฆเภเทเภทกานุวตฺตกานํ ถุลฺลจฺจยํ, คณโภชเน ปาจิตฺติยนฺติ อิมา ทฺเว อาปตฺติโย. สมาจารํ ปุจฺฉิสฺสนฺติ วุตฺเต วตฺตกฺขนฺธเก เอกา ทุกฺกฏาปตฺติเยว. สา สพฺพวตฺเตสุ อนาทริเยน โหติ. ตถา ปาติโมกฺขฏฺปเน. ภิกฺขุนิกฺขนฺธเก อปฺปวารณาย ปาจิตฺติยํ, เสเสสุ ทุกฺกฏนฺติ ทฺเว อาปตฺติโย. ปฺจสติกสตฺตสติเกสุ เกวลํ ธมฺโม สงฺคหํ อาโรปิโต, นตฺถิ ตตฺถ อาปตฺตีติ.

ขนฺธกปุจฺฉาวารวณฺณนา นิฏฺิตา.