📜
๓. วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก
๑๐๗. วสฺสูปนายิกานุชานนา
๑๘๔. เตน ¶ ¶ ¶ ¶ สมเยน พุทฺโธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป. เตน โข ปน สมเยน ภควตา ภิกฺขูนํ วสฺสาวาโส อปฺตฺโต โหติ. เตอิธ ภิกฺขู เหมนฺตมฺปิ คิมฺหมฺปิ วสฺสมฺปิ จาริกํ จรนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา เหมนฺตมฺปิ คิมฺหมฺปิ วสฺสมฺปิ จาริกํ จริสฺสนฺติ, หริตานิ ติณานิ สมฺมทฺทนฺตา, เอกินฺทฺริยํ ชีวํ วิเหเนฺตา, พหู ขุทฺทเก ปาเณ สงฺฆาตํ อาปาเทนฺตา. อิเม หิ นาม อฺติตฺถิยา ทุรกฺขาตธมฺมา วสฺสาวาสํ อลฺลียิสฺสนฺติ สงฺกสายิสฺสนฺติ. อิเม หิ นาม สกุนฺตกา รุกฺขคฺเคสุ กุลาวกานิ กริตฺวา วสฺสาวาสํ อลฺลียิสฺสนฺติ สงฺกสายิสฺสนฺติ [สงฺกาสยิสฺสนฺติ (สี. สฺยา.)]. อิเม ปน สมณา สกฺยปุตฺติยา เหมนฺตมฺปิ คิมฺหมฺปิ วสฺสมฺปิ จาริกํ จรนฺติ, หริตานิ ติณานิ สมฺมทฺทนฺตา, เอกินฺทฺริยํ ชีวํ วิเหเนฺตา, พหู ขุทฺทเก ปาเณ สงฺฆาตํ อาปาเทนฺตา’’ติ. อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อถ โข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วสฺสํ อุปคนฺตุ’’นฺติ. อถ โข ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ – ‘‘กทา นุ โข วสฺสํ อุปคนฺตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วสฺสาเน วสฺสํ อุปคนฺตุนฺติ.
อถ ¶ โข ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ – ‘‘กติ นุ โข วสฺสูปนายิกา’’ติ? ภควโต เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ. ทฺเวมา, ภิกฺขเว, วสฺสูปนายิกา – ปุริมิกา, ปจฺฉิมิกา. อปรชฺชุคตาย อาสาฬฺหิยา ปุริมิกา อุปคนฺตพฺพา, มาสคตาย อาสาฬฺหิยา ปจฺฉิมิกา อุปคนฺตพฺพา – อิมา โข, ภิกฺขเว, ทฺเว วสฺสูปนายิกาติ.
วสฺสูปนายิกานุชานนา นิฏฺิตา.
๑๐๘. วสฺสาเน จาริกาปฏิกฺเขปาทิ
๑๘๕. เตน ¶ ¶ โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู วสฺสํ อุปคนฺตฺวา อนฺตราวสฺสํ จาริกํ จรนฺติ. มนุสฺสา ตเถว อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถฺหิ ¶ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา เหมนฺตมฺปิ คิมฺหมฺปิ วสฺสมฺปิ จาริกํ จริสฺสนฺติ, หริตานิ ติณานิ สมฺมทฺทนฺตา, เอกินฺทฺริยํ ชีวํ วิเหเนฺตา, พหู ขุทฺทเก ปาเณ สงฺฆาตํ อาปาเทนฺตา. อิเม หิ นาม อฺติตฺถิยา ทุรกฺขาตธมฺมา วสฺสาวาสํ อลฺลียิสฺสนฺติ สงฺกสายิสฺสนฺติ. อิเม หิ นาม สกุนฺตกา รุกฺขคฺเคสุ กุลาวกานิ กริตฺวา วสฺสาวาสํ อลฺลียิสฺสนฺติ สงฺกสายิสฺสนฺติ. อิเม ปน สมณา สกฺยปุตฺติยา เหมนฺตมฺปิ คิมฺหมฺปิ วสฺสมฺปิ จาริกํ จรนฺติ, หริตานิ ติณานิ สมฺมทฺทนฺตา, เอกินฺทฺริยํ ชีวํ วิเหเนฺตา, พหู ขุทฺทเก ปาเณ สงฺฆาตํ อาปาเทนฺตา’’ติ. อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ. เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ¶ วสฺสํ อุปคนฺตฺวา อนฺตราวสฺสํ จาริกํ จริสฺสนฺตี’’ติ? อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อถ โข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘น, ภิกฺขเว, วสฺสํ อุปคนฺตฺวา ปุริมํ วา เตมาสํ ปจฺฉิมํ วา เตมาสํ อวสิตฺวา จาริกา ปกฺกมิตพฺพา. โย ปกฺกเมยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติ.
๑๘๖. เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู น อิจฺฉนฺติ วสฺสํ อุปคนฺตุํ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, วสฺสํ น อุปคนฺตพฺพํ. โย น อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ตทหุ วสฺสูปนายิกาย วสฺสํ อนุปคนฺตุกามา สฺจิจฺจ อาวาสํ อติกฺกมนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, ตทหุ วสฺสูปนายิกาย วสฺสํ อนุปคนฺตุกาเมน สฺจิจฺจ อาวาโส อติกฺกมิตพฺโพ. โย อติกฺกเมยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ราชา มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร วสฺสํ อุกฺกฑฺฒิตุกาโม
ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ – ยทิ ปนายฺยา อาคเม ชุณฺเห วสฺสํ อุปคจฺเฉยฺยุนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ราชูนํ อนุวตฺติตุนฺติ.
วสฺสาเน จาริกาปฏิกฺเขปาทิ นิฏฺิตา.
๑๐๙. สตฺตาหกรณียานุชานนา
๑๘๗. อถ ¶ ¶ โข ภควา ราชคเห ยถาภิรนฺตํ วิหริตฺวา เยน สาวตฺถิ เตน จาริกํ ปกฺกามิ. อนุปุพฺเพน จาริกํ จรมาโน เยน สาวตฺถิ ¶ ¶ ตทวสริ. ตตฺร สุทํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. เตน โข ปน สมเยน โกสเลสุ ชนปเท อุเทเนน อุปาสเกน สงฺฆํ อุทฺทิสฺส วิหาโร การาปิโต โหติ. โส ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ. ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ภควตา, อาวุโส, ปฺตฺตํ ‘น วสฺสํ อุปคนฺตฺวา ปุริมํ วา เตมาสํ ปจฺฉิมํ วา เตมาสํ อวสิตฺวา จาริกา ปกฺกมิตพฺพา’ติ. อาคเมตุ อุเทโน อุปาสโก, ยาว ภิกฺขู วสฺสํ วสนฺติ. วสฺสํวุฏฺา อาคมิสฺสนฺติ. สเจ ปนสฺส อจฺจายิกํ กรณียํ, ตตฺเถว อาวาสิกานํ ภิกฺขูนํ สนฺติเก วิหารํ ปติฏฺาเปตู’’ติ. อุเทโน อุปาสโก อุชฺฌายติ ขิยฺยติ วิปาเจติ – ‘‘กถฺหิ นาม ภทนฺตา มยา ปหิเต น อาคจฺฉิสฺสนฺติ. อหฺหิ ทายโก การโก สงฺฆุปฏฺาโก’’ติ. อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู อุเทนสฺส อุปาสกสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขิยฺยนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อถ โข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สตฺตนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน ปหิเต คนฺตุํ, น ตฺเวว อปฺปหิเต. ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขุนิยา, สิกฺขมานาย, สามเณรสฺส, สามเณริยา, อุปาสกสฺส, อุปาสิกาย – อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อิเมสํ สตฺตนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน ปหิเต คนฺตุํ, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ’’.
๑๘๘. อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสเกน ¶ สงฺฆํ อุทฺทิสฺส วิหาโร การาปิโต โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสเกน สงฺฆํ อุทฺทิสฺส อฑฺฒโยโค การาปิโต โหติ…เป… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… กปฺปิยกุฏิ การาปิตา โหติ… วจฺจกุฏิ การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ ¶ … จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ ¶ … อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… ชนฺตาฆรํ การาปิตํ ¶ โหติ… ชนฺตาฆรสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสเกน สมฺพหุเล ภิกฺขู อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส วิหาโร การาปิโต โหติ… อฑฺฒโยโค การาปิโต โหติ… ปาสาโท การาปิโต โหติ ¶ … หมฺมิยํ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… กปฺปิยกุฏิ การาปิตา โหติ… วจฺจกุฏิ การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ… อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… ชนฺตาฆรํ การาปิตํ โหติ… ชนฺตาฆรสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสเกน ภิกฺขุนิสงฺฆํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ ภิกฺขุนึ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา สิกฺขมานาโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สิกฺขมานํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุเล สามเณเร อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สามเณรํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา สามเณริโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สามเณรึ อุทฺทิสฺส วิหาโร การาปิโต โหติ…เป… อฑฺฒโยโค การาปิโต โหติ… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ ¶ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ ¶ … กปฺปิยกุฏิ การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ… อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ ¶ , ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๘๙. อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสเกน อตฺตโน อตฺถาย นิเวสนํ การาปิตํ โหติ…เป… สยนิฆรํ การาปิตํ โหติ… อุโทสิโต การาปิโต โหติ… อฏฺโฏ การาปิโต โหติ… มาโฬ การาปิโต โหติ… อาปโณ การาปิโต โหติ… อาปณสาลา การาปิตา โหติ… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… รสวตี การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ… อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ ¶ … อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ… ปุตฺตสฺส วา วาเรยฺยํ โหติ… ธีตุยา วา วาเรยฺยํ โหติ… คิลาโน วา โหติ… อภิฺาตํ วา สุตฺตนฺตํ ภณติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิมํ สุตฺตนฺตํ ปริยาปุณิสฺสนฺติ, ปุรายํ สุตฺตนฺโต ¶ น ปลุชฺชตี’ติ. อฺตรํ วา ปนสฺส กิจฺจํ โหติ – กรณียํ วา, โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๐. อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสิกาย สงฺฆํ อุทฺทิสฺส วิหาโร การาปิโต โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสิกาย สงฺฆํ อุทฺทิสฺส อฑฺฒโยโค การาปิโต โหติ…เป… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… กปฺปิยกุฏิ การาปิตา โหติ… วจฺจกุฏิ การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ… อุทปานสาลา ¶ การาปิตา โหติ… ชนฺตาฆรํ การาปิตํ โหติ… ชนฺตาฆรสาลา การาปิตา ¶ โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสิกาย สมฺพหุเล ภิกฺขู อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส…เป… ภิกฺขุนิสงฺฆํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ ภิกฺขุนึ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา สิกฺขมานาโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สิกฺขมานํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุเล สามเณเร อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สามเณรํ อุทฺทิสฺส…เป… สมฺพหุลา สามเณริโย อุทฺทิสฺส…เป… เอกํ สามเณรึ อุทฺทิสฺส…เป….
๑๙๑. อิธ ปน, ภิกฺขเว, อุปาสิกาย อตฺตโน อตฺถาย นิเวสนํ การาปิตํ โหติ…เป… สยนิฆรํ การาปิตํ โหติ… อุโทสิโต การาปิโต โหติ… อฏฺโฏ การาปิโต โหติ… มาโฬ การาปิโต โหติ… อาปโณ การาปิโต โหติ… อาปณสาลา การาปิตา โหติ… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ ¶ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ… โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… รสวตี การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ ¶ … อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ… ปุตฺตสฺส วา วาเรยฺยํ โหติ… ธีตุยา วา วาเรยฺยํ โหติ… คิลานา วา โหติ… อภิฺาตํ วา สุตฺตนฺตํ ภณติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิมํ สุตฺตนฺตํ ปริยาปุณิสฺสนฺติ, ปุรายํ สุตฺตนฺโต ปลุชฺชตี’’ติ. อฺตรํ วา ปนสฺสา กิจฺจํ โหติ กรณียํ วา, สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๒. อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุทฺทิสฺส…เป… ภิกฺขุนิยา สงฺฆํ อุทฺทิสฺส… สิกฺขมานาย สงฺฆํ อุทฺทิสฺส… สามเณเรน สงฺฆํ อุทฺทิสฺส… สามเณริยา สงฺฆํ อุทฺทิสฺส ¶ … สมฺพหุเล ภิกฺขู อุทฺทิสฺส… เอกํ ภิกฺขุํ อุทฺทิสฺส… ภิกฺขุนิสงฺฆํ อุทฺทิสฺส… สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อุทฺทิสฺส… เอกํ ภิกฺขุนึ อุทฺทิสฺส… สมฺพหุลา สิกฺขมานาโย อุทฺทิสฺส… เอกํ สิกฺขมานํ อุทฺทิสฺส… สมฺพหุเล สามเณเร อุทฺทิสฺส… เอกํ สามเณรํ อุทฺทิสฺส… สมฺพหุลา ¶ สามเณริโย อุทฺทิสฺส… เอกํ สามเณรึ อุทฺทิสฺส… อตฺตโน อตฺถาย วิหาโร การาปิโต โหติ…เป… อฑฺฒโยโค การาปิโต โหติ… ปาสาโท การาปิโต โหติ… หมฺมิยํ การาปิตํ โหติ… คุหา การาปิตา โหติ… ปริเวณํ การาปิตํ โหติ ¶ … โกฏฺโก การาปิโต โหติ… อุปฏฺานสาลา การาปิตา โหติ… อคฺคิสาลา การาปิตา โหติ… กปฺปิยกุฏิ การาปิตา โหติ… จงฺกโม การาปิโต โหติ… จงฺกมนสาลา การาปิตา โหติ… อุทปาโน การาปิโต โหติ… อุทปานสาลา การาปิตา โหติ… โปกฺขรณี การาปิตา โหติ… มณฺฑโป การาปิโต โหติ… อาราโม การาปิโต โหติ… อารามวตฺถุ การาปิตํ โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ ¶ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย… ‘‘อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ ทานฺจ ทาตุํ, ธมฺมฺจ โสตุํ, ภิกฺขู จ ปสฺสิตุ’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพติ.
สตฺตาหกรณียานุชานตา นิฏฺิตา.
๑๑๐. ปฺจนฺนํ อปฺปหิเตปิ อนุชานนา
๑๙๓. เตน โข ปน สมเยน อฺตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ. โส ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปฺจนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน อปฺปหิเตปิ คนฺตุํ, ปเคว ปหิเต. ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขุนิยา, สิกฺขมานาย, สามเณรสฺส, สามเณริยา – อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อิเมสํ ปฺจนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน อปฺปหิเตปิ คนฺตุํ, ปเคว ปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ คิลาโน โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ¶ ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อนภิรติ เม อุปฺปนฺนา, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘อนภิรตํ วูปกาเสสฺสามิ วา, วูปกาสาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺส กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส กุกฺกุจฺจํ อุปฺปนฺนํ โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘กุกฺกุจฺจํ เม อุปฺปนฺนํ, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘กุกฺกุจฺจํ วิโนเทสฺสามิ วา, วิโนทาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺส กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส ทิฏฺิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ ¶ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘ทิฏฺิคตํ เม อุปฺปนฺนํ, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘ทิฏฺิคตํ วิเวเจสฺสามิ วา, วิเวจาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺส กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ครุธมฺมํ อชฺฌาปนฺโน โหติ ปริวาสารโห. โส ¶ เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ ครุธมฺมํ อชฺฌาปนฺโน ปริวาสารโห, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘ปริวาสทานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ มูลาย ปฏิกสฺสนารโห โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ มูลาย ปฏิกสฺสนารโห, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘มูลาย ปฏิกสฺสนํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ มานตฺตารโห โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ มานตฺตารโห, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘มานตฺตทานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อพฺภานารโห โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย ¶ – ‘‘อหฺหิ อพฺภานารโห, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘อพฺภานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ ¶ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กตฺตุกาโม โหติ ตชฺชนียํ วา, นิยสฺสํ วา, ปพฺพาชนียํ วา, ปฏิสารณียํ วา, อุกฺเขปนียํ วา. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘สงฺโฆ เม กมฺมํ กตฺตุกาโม, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘กินฺติ นุ ¶ โข สงฺโฆ กมฺมํ น กเรยฺย, ลหุกาย วา ปริณาเมยฺยา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
กตํ วา ปนสฺส โหติ สงฺเฆน กมฺมํ ตชฺชนียํ วา นิยสฺสํ วา ปพฺพาชนียํ วา ปฏิสารณียํ วา อุกฺเขปนียํ วา. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย ‘‘สงฺโฆ เม กมฺมํ อกาสิ, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘กินฺติ นุ โข สมฺมา วตฺเตยฺย, โลมํ ปาเตยฺย, เนตฺถารํ วตฺเตยฺย, สงฺโฆ ตํ กมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภยฺยา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๔. อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี คิลานา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ¶ ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิยา อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อนภิรติ เม อุปฺปนฺนา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘อนภิรตํ วูปกาเสสฺสามิ วา, วูปกาสาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺสา กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิยา กุกฺกุจฺจํ อุปฺปนฺนํ โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘กุกฺกุจฺจํ เม อุปฺปนฺนํ, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ¶ ปหิเต – ‘‘กุกฺกุจฺจํ วิโนเทสฺสามิ วา, วิโนทาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺสา กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิยา ทิฏฺิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘ทิฏฺิคตํ เม อุปฺปนฺนํ, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘ทิฏฺิคตํ วิเวเจสฺสามิ วา, วิเวจาเปสฺสามิ วา, ธมฺมกถํ วาสฺสา กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี ครุธมฺมํ อชฺฌาปนฺนา โหติ มานตฺตารหา. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ ครุธมฺมํ ¶ อชฺฌาปนฺนา มานตฺตารหา ¶ , อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘มานตฺตทานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี มูลาย ปฏิกสฺสนารหา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ มูลาย ปฏิกสฺสนารหา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘มูลาย ปฏิกสฺสนํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี อพฺภานารหา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ อพฺภานารหา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ ¶ , ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘อพฺภานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิยา สงฺโฆ กมฺมํ กตฺตุกาโม โหติ – ตชฺชนียํ วา, นิยสฺสํ วา, ปพฺพาชนียํ วา, ปฏิสารณียํ วา, อุกฺเขปนียํ วา. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘สงฺโฆ เม กมฺมํ กตฺตุกาโม, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘กินฺติ นุ โข สงฺโฆ กมฺมํ น กเรยฺย, ลหุกาย วา ปริณาเมยฺยา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
กตํ ¶ วา ปนสฺสา โหติ สงฺเฆน กมฺมํ – ตชฺชนียํ วา ¶ , นิยสฺสํ วา, ปพฺพาชนียํ วา, ปฏิสารณียํ วา, อุกฺเขปนียํ วา. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘สงฺโฆ เม กมฺมํ อกาสิ, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘กินฺติ นุ โข สมฺมา วตฺเตยฺย, โลมํ ปาเตยฺย, เนตฺถารํ วตฺเตยฺย, สงฺโฆ ตํ กมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภยฺยา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๕. อิธ ปน, ภิกฺขเว, สิกฺขมานา คิลานา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ – คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, สิกฺขมานาย ¶ อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ…เป… สิกฺขมานาย กุกฺกุจฺจํ อุปฺปนฺนํ โหติ… สิกฺขมานาย ทิฏฺิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ… สิกฺขมานาย สิกฺขา กุปิตา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘สิกฺขา เม กุปิตา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘สิกฺขาสมาทานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, สิกฺขมานา อุปสมฺปชฺชิตุกามา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ อุปสมฺปชฺชิตุกามา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา ¶ , อิจฺฉามิ อยฺยานํ ¶ อาคต’’นฺติ คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – อุปสมฺปทํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามีติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๖. อิธ ปน, ภิกฺขเว, สามเณโร คิลาโน โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู ¶ , อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, สามเณรสฺส อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ…เป… สามเณรสฺส กุกฺกุจฺจํ อุปฺปนฺนํ โหติ… สามเณรสฺส ทิฏฺิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ… สามเณโร วสฺสํ ปุจฺฉิตุกาโม โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ วสฺสํ ปุจฺฉิตุกาโม, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อาจิกฺขิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, สามเณโร อุปสมฺปชฺชิตุกาโม โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ อุปสมฺปชฺชิตุกาโม, อาคจฺฉนฺตุ ภิกฺขู, อิจฺฉามิ ภิกฺขูนํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘อุปสมฺปทํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามิ วา, อนุสฺสาเวสฺสามิ ¶ วา, คณปูรโก วา ภวิสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
๑๙๗. อิธ ปน, ภิกฺขเว, สามเณรี คิลานา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ ¶ , คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, สามเณริยา อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ…เป… สามเณริยา กุกฺกุจฺจํ ¶ อุปฺปนฺนํ โหติ… สามเณริยา ทิฏฺิคตํ อุปฺปนฺนํ โหติ… สามเณรี วสฺสํ ปุจฺฉิตุกามา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ วสฺสํ ปุจฺฉิตุกามา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อาจิกฺขิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, สามเณรี สิกฺขํ สมาทิยิตุกามา โหติ. สา เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ สิกฺขํ สมาทิยิตุกามา, อาคจฺฉนฺตุ อยฺยา, อิจฺฉามิ อยฺยานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘สิกฺขาสมาทานํ อุสฺสุกฺกํ กริสฺสามี’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพติ.
ปฺจนฺนํ อปฺปหิเตปิ อนุชานนา นิฏฺิตา.
๑๑๑. สตฺตนฺนํ อปฺปหิเตปิ อนุชานนา
๑๙๘. เตน โข ปน สมเยน อฺตรสฺส ภิกฺขุโน มาตา คิลานา โหติ. สา ปุตฺตสฺส สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉตุ เม ปุตฺโต, อิจฺฉามิ ปุตฺตสฺส อาคต’’นฺติ. อถ โข ตสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ – ‘‘ภควตา ปฺตฺตํ สตฺตนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน ปหิเต คนฺตุํ, น ตฺเวว อปฺปหิเต; ปฺจนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน อปฺปหิเตปิ คนฺตุํ, ปเคว ปหิเตติ. อยฺจ เม มาตา คิลานา, สา จ อนุปาสิกา, กถํ ¶ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สตฺตนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน อปฺปหิเตปิ คนฺตุํ, ปเคว ปหิเต. ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขุนิยา, สิกฺขมานาย, สามเณรสฺส, สามเณริยา, มาตุยา จ ปิตุสฺส จ – อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อิเมสํ สตฺตนฺนํ สตฺตาหกรณีเยน อปฺปหิเตปิ คนฺตุํ, ปเคว ปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส มาตา คิลานา โหติ. สา เจ ปุตฺตสฺส สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉตุ เม ปุตฺโต, อิจฺฉามิ ปุตฺตสฺส อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส ¶ ปิตา คิลาโน โหติ. โส เจ ปุตฺตสฺส สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉตุ เม ปุตฺโต, อิจฺฉามิ ปุตฺตสฺส อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, อปฺปหิเตปิ, ปเคว ปหิเต – ‘‘คิลานภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานุปฏฺากภตฺตํ วา ปริเยสิสฺสามิ, คิลานเภสชฺชํ วา ปริเยสิสฺสามิ, ปุจฺฉิสฺสามิ วา, อุปฏฺหิสฺสามิ วา’’ติ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
สตฺตนฺนํ อปฺปหิเตปิ อนุชานนา นิฏฺิตา.
๑๑๒. ปหิเตเยว อนุชานนา
๑๙๙. อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส ภาตา คิลาโน โหติ. โส เจ ภาตุโน สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉตุ เม ภาตา, อิจฺฉามิ ภาตุโน อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว ¶ , สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส ภคินี คิลานา โหติ. สา เจ ภาตุโน สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลานา, อาคจฺฉตุ เม ภาตา, อิจฺฉามิ ภาตุโน อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส าตโก คิลาโน โหติ. โส เจ ภิกฺขุสฺส สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉตุ ภทนฺโต, อิจฺฉามิ ภทนฺตสฺส อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุคติโก คิลาโน โหติ. โส เจ ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปหิเณยฺย – ‘‘อหฺหิ คิลาโน, อาคจฺฉนฺตุ ภทนฺตา, อิจฺฉามิ ภทนฺตานํ อาคต’’นฺติ, คนฺตพฺพํ, ภิกฺขเว, สตฺตาหกรณีเยน, ปหิเต, น ตฺเวว อปฺปหิเต. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพ.
เตน ¶ โข ปน สมเยน สงฺฆสฺส วิหาโร อุนฺทฺริยติ. อฺตเรน อุปาสเกน อรฺเ ภณฺฑํ เฉทาปิตํ โหติ. โส ภิกฺขูนํ สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ – ‘‘สเจ ภทนฺตา ตํ ภณฺฑํ อาวหาเปยฺยุํ, ทชฺชาหํ ตํ ภณฺฑ’’นฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สงฺฆกรณีเยน คนฺตุํ. สตฺตาหํ สนฺนิวตฺโต กาตพฺโพติ.
ปหิเตเยว อนุชานนา นิฏฺิตา.
วสฺสาวาสภาณวาโร นิฏฺิโต.
๑๑๓. อนฺตราเย อนาปตฺติวสฺสจฺเฉทวาโร
๒๐๐. เตน ¶ โข ปน สมเยน โกสเลสุ ชนปเท อฺตรสฺมึ อาวาเส วสฺสูปคตา ภิกฺขู วาเฬหิ อุพฺพาฬฺหา โหนฺติ. คณฺหึสุปิ ปริปาตึสุปิ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู วาเฬหิ อุพฺพาฬฺหา โหนฺติ. คณฺหนฺติปิ ปริปาเตนฺติปิ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู สรีสเปหิ อุพฺพาฬฺหา โหนฺติ. ฑํสนฺติปิ ปริปาเตนฺติปิ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส ¶ .
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู โจเรหิ อุพฺพาฬฺหา โหนฺติ. วิลุมฺปนฺติปิ อาโกเฏนฺติปิ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู ปิสาเจหิ อุพฺพาฬฺหา โหนฺติ. อาวิสนฺติปิ หนนฺติปิ [โอชมฺปิ หรนฺติ (สี.), หรนฺติปิ (สฺยา.)]. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตานํ ภิกฺขูนํ คาโม อคฺคินา ทฑฺโฒ โหติ. ภิกฺขู ปิณฺฑเกน กิลมนฺติ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตานํ ภิกฺขูนํ เสนาสนํ อคฺคินา ทฑฺฒํ โหติ. ภิกฺขู เสนาสเนน กิลมนฺติ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตานํ ภิกฺขูนํ คาโม อุทเกน ¶ วูฬฺโห โหติ. ภิกฺขู ปิณฺฑเกน กิลมนฺติ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตานํ ภิกฺขูนํ เสนาสนํ อุทเกน วูฬฺหํ โหติ. ภิกฺขู เสนาสเนน กิลมนฺติ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺสาติ.
๒๐๑. เตน โข ปน สมเยน อฺตรสฺมึ อาวาเส วสฺสูปคตานํ ภิกฺขูนํ คาโม โจเรหิ วุฏฺาสิ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เยน คาโม เตน คนฺตุนฺติ.
คาโม ¶ ทฺเวธา ภิชฺชิตฺถ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เยน พหุตรา เตน คนฺตุนฺติ.
พหุตรา อสฺสทฺธา โหนฺติ อปฺปสนฺนา. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เยน สทฺธา ปสนฺนา เตน คนฺตุนฺติ.
เตน โข ปน สมเยน โกสเลสุ ชนปเท อฺตรสฺมึ อาวาเส วสฺสูปคตา ภิกฺขู น ลภึสุ ลูขสฺส วา ปณีตสฺส วา โภชนสฺส ยาวทตฺถํ ปาริปูรึ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู น ลภนฺติ ลูขสฺส วา ปณีตสฺส วา โภชนสฺส ยาวทตฺถํ ปาริปูรึ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู ลภนฺติ ลูขสฺส วา ปณีตสฺส วา โภชนสฺส ยาวทตฺถํ ปาริปูรึ, น ลภนฺติ สปฺปายานิ โภชนานิ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ ¶ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู ลภนฺติ ลูขสฺส วา ปณีตสฺส วา โภชนสฺส ยาวทตฺถํ ปาริปูรึ, ลภนฺติ สปฺปายานิ โภชนานิ ¶ , น ลภนฺติ สปฺปายานิ เภสชฺชานิ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตา ภิกฺขู ลภนฺติ ลูขสฺส วา ปณีตสฺส วา โภชนสฺส ยาวทตฺถํ ปาริปูรึ, ลภนฺติ สปฺปายานิ โภชนานิ, ลภนฺติ สปฺปายานิ เภสชฺชานิ, น ลภนฺติ ปติรูปํ อุปฏฺากํ. เอเสว อนฺตราโยติ ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตํ ภิกฺขุํ อิตฺถี นิมนฺเตติ – ‘‘เอหิ, ภนฺเต, หิรฺํ วา เต เทมิ, สุวณฺณํ วา เต เทมิ, เขตฺตํ วา เต เทมิ, วตฺถุํ วา เต เทมิ, คาวุํ วา เต เทมิ, คาวึ วา เต เทมิ, ทาสํ วา เต เทมิ, ทาสึ วา เต เทมิ, ธีตรํ วา เต เทมิ ภริยตฺถาย, อหํ วา เต ภริยา โหมิ, อฺํ วา เต ภริยํ อาเนมี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ, ‘ลหุปริวตฺตํ โข จิตฺตํ วุตฺตํ ภควตา, สิยาปิ เม พฺรหฺมจริยสฺส อนฺตราโย’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคตํ ภิกฺขุํ เวสี นิมนฺเตติ…เป… ถุลฺลกุมารี นิมนฺเตติ… ปณฺฑโก นิมนฺเตติ… าตกา นิมนฺเตนฺติ… ราชาโน นิมนฺเตนฺติ… โจรา นิมนฺเตนฺติ… ธุตฺตา นิมนฺเตนฺติ – ‘‘เอหิ, ภนฺเต, หิรฺํ วา เต เทม, สุวณฺณํ วา เต เทม, เขตฺตํ วา เต เทม, วตฺถุํ วา เต เทม ¶ , คาวุํ วา เต เทม, คาวึ วา เต เทม, ทาสํ วา เต เทม, ทาสึ วา เต เทม, ธีตรํ วา เต เทม ภริยตฺถาย, อฺํ วา เต ภริยํ อาเนมา’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ, ‘ลหุปริวตฺตํ โข จิตฺตํ วุตฺตํ ภควตา, สิยาปิ เม พฺรหฺมจริยสฺส อนฺตราโย’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ อสฺสามิกํ นิธึ ปสฺสติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ, ‘ลหุปริวตฺตํ โข จิตฺตํ วุตฺตํ ภควตา, สิยาปิ เม พฺรหฺมจริยสฺส อนฺตราโย’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อนฺตราเย อนาปตฺติวสฺสจฺเฉทวาโร นิฏฺิโต.
๑๑๔. สงฺฆเภเท อนาปตฺติวสฺสจฺเฉทวาโร
๒๐๒. อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ ปสฺสติ สมฺพหุเล ภิกฺขู สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺเต. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ, ‘ครุโก โข สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มา มยิ สมฺมุขีภูเต สงฺโฆ ภิชฺชี’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อสุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ, ‘ครุโก โข สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มา มยิ สมฺมุขีภูเต สงฺโฆ ภิชฺชี’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อสุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘เต โข เม ภิกฺขู มิตฺตา. ตฺยาหํ วกฺขามิ ‘ครุโก โข, อาวุโส, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มายสฺมนฺตานํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ ¶ เม วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อสุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆเภทาย ¶ ปรกฺกมนฺตี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘เต โข เม ภิกฺขู น มิตฺตา; อปิ จ เย เตสํ มิตฺตา, เต เม มิตฺตา. ตฺยาหํ วกฺขามิ. เต วุตฺตา เต วกฺขนฺติ ‘ครุโก โข, อาวุโส, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มายสฺมนฺตานํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ เตสํ วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อสุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุเลหิ ภิกฺขูหิ สงฺโฆ ภินฺโน’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘เต โข เม ภิกฺขู มิตฺตา. ตฺยาหํ วกฺขามิ ‘ครุโก โข, อาวุโส, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มายสฺมนฺตานํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ เม วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อสุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุเลหิ ภิกฺขูหิ สงฺโฆ ภินฺโน’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘เต โข เม ภิกฺขู น มิตฺตา; อปิ จ, เย เตสํ มิตฺตา เต เม มิตฺตา. ตฺยาหํ วกฺขามิ. เต วุตฺตา เต วกฺขนฺติ ‘ครุโก โข, อาวุโส, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มายสฺมนฺตานํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ เตสํ วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ ¶ , โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ ¶ สุณาติ – ‘‘อมุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘ตา โข เม ภิกฺขุนิโย มิตฺตา. ตาหํ วกฺขามิ ‘ครุโก โข, ภคินิโย, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มา ภคินีนํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ เม วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อมุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตี’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘ตา โข เม ภิกฺขุนิโย น มิตฺตา. อปิ จ, ยา ตาสํ มิตฺตา, ตา เม มิตฺตา. ตาหํ วกฺขามิ. ตา วุตฺตา ตา วกฺขนฺติ ‘ครุโก ¶ โข, ภคินิโย, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา. มา ภคินีนํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ ตาสํ วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺสติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อมุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลาหิ ภิกฺขุนีหิ สงฺโฆ ภินฺโน’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘ตา โข เม ภิกฺขุนิโย มิตฺตา. ตาหํ วกฺขามิ ‘ครุโก โข, ภคินิโย, สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา. มา ภคินีนํ สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ เม วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺสติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, วสฺสูปคโต ภิกฺขุ สุณาติ – ‘‘อมุกสฺมึ กิร อาวาเส สมฺพหุลาหิ ภิกฺขุนีหิ สงฺโฆ ภินฺโน’’ติ. ตตฺร เจ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘‘ตา โข เม ภิกฺขุนิโย น มิตฺตา. อปิ จ, ยา ตาสํ มิตฺตา ตา เม มิตฺตา. ตาหํ วกฺขามิ. ตา วุตฺตา ตา วกฺขนฺติ ‘ครุโก โข, ภคินิโย [อยฺยาโย (สี.)], สงฺฆเภโท วุตฺโต ภควตา; มา ภคินีนํ [อยฺยานํ (สี.)] สงฺฆเภโท รุจฺจิตฺถา’ติ. กริสฺสนฺติ ตาสํ วจนํ, สุสฺสูสิสฺสนฺติ, โสตํ โอทหิสฺสนฺตี’’ติ, ปกฺกมิตพฺพํ. อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺสาติ.
สงฺฆเภเท อนาปตฺติวสฺสจฺเฉทวาโร นิฏฺิโต.
๑๑๕. วชาทีสุ วสฺสูปคมนํ
๒๐๓. เตน ¶ โข ปน สมเยน อฺตโร ภิกฺขุ วเช วสฺสํ อุปคนฺตุกาโม ¶ โหติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วเช วสฺสํ อุปคนฺตุนฺติ. วโช วุฏฺาสิ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เยน วโช เตน คนฺตุนฺติ.
เตน โข ปน สมเยน อฺตโร ภิกฺขุ อุปกฏฺาย วสฺสูปนายิกาย สตฺเถน คนฺตุกาโม โหติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สตฺเถ วสฺสํ อุปคนฺตุนฺติ.
เตน โข ปน สมเยน อฺตโร ภิกฺขุ อุปกฏฺาย วสฺสูปนายิกาย นาวาย คนฺตุกาโม โหติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, นาวาย วสฺสํ อุปคนฺตุนฺติ.
วชาทีสุ วสฺสูปคมนํ นิฏฺิตํ.
๑๑๖. วสฺสํ อนุปคนฺตพฺพฏฺานานิ
๒๐๔. เตน ¶ โข ปน สมเยน ภิกฺขู รุกฺขสุสิเร วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘เสยฺยถาปิ ปิสาจิลฺลิกา’’ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, รุกฺขสุสิเร ¶ วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู รุกฺขวิฏภิยา วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘เสยฺยถาปิ มิคลุทฺทกา’’ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, รุกฺขวิฏภิยา วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู อชฺโฌกาเส วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. เทเว วสฺสนฺเต รุกฺขมูลมฺปิ ¶ นิพฺพโกสมฺปิ อุปธาวนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, อชฺโฌกาเส วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู อเสนาสนิกา วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. สีเตนปิ กิลมนฺติ, อุณฺเหนปิ กิลมนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, อเสนาสนิเกน วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ฉวกุฏิกาย วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘เสยฺยถาปิ ฉวฑาหกา’’ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, ฉวกุฏิกาย วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ฉตฺเต วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘เสยฺยถาปิ โคปาลกา’’ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, ฉตฺเต วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
เตน ¶ โข ปน สมเยน ภิกฺขู ¶ จาฏิยา วสฺสํ อุปคจฺฉนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘เสยฺยถาปิ ติตฺถิยา’’ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, จาฏิยา วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ. โย อุปคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
วสฺสํ อนุปคนฺตพฺพฏฺานานิ นิฏฺิตา.
๑๑๗. อธมฺมิกกติกา
๒๐๕. เตน ¶ โข ปน สมเยน สาวตฺถิยา สงฺเฆน เอวรูปา กติกา กตา โหติ – อนฺตราวสฺสํ น ปพฺพาเชตพฺพนฺติ. วิสาขาย มิคารมาตุยา นตฺตา ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิ. ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘สงฺเฆน โข, อาวุโส, เอวรูปา กติกา กตา ‘อนฺตราวสฺสํ น ปพฺพาเชตพฺพ’นฺติ. อาคเมหิ, อาวุโส, ยาว ภิกฺขู วสฺสํ วสนฺติ. วสฺสํวุฏฺา ปพฺพาเชสฺสนฺตี’’ติ. อถ โข เต ภิกฺขู วสฺสํวุฏฺา วิสาขาย มิคารมาตุยา นตฺตารํ เอตทโวจุํ – ‘‘เอหิ, ทานิ, อาวุโส, ปพฺพชาหี’’ติ. โส เอวมาห – ‘‘สจาหํ, ภนฺเต, ปพฺพชิโต อสฺสํ, อภิรเมยฺยามหํ [อภิรเมยฺยํ จาหํ (สี.)]. น ทานาหํ, ภนฺเต, ปพฺพชิสฺสามี’’ติ. วิสาขา มิคารมาตา ¶ อุชฺฌายติ ขิยฺยติ วิปาเจติ – ‘‘กถฺหิ นาม อยฺยา เอวรูปํ กติกํ กริสฺสนฺติ ‘น อนฺตราวสฺสํ ปพฺพาเชตพฺพ’นฺติ. กํ กาลํ ธมฺโม น จริตพฺโพ’’ติ? อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู วิสาขาย มิคารมาตุยา อุชฺฌายนฺติยา ขิยฺยนฺติยา วิปาเจนฺติยา. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. น, ภิกฺขเว, เอวรูปา กติกา กาตพฺพา – ‘น อนฺตราวสฺสํ ปพฺพาเชตพฺพ’นฺติ. โย กเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ.
อธมฺมิกกติกา นิฏฺิตา.
๑๑๘. ปฏิสฺสวทุกฺกฏาปตฺติ
๒๐๖. เตน โข ปน สมเยน อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน ¶ รฺโ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต อทฺทส อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเก. ตสฺส เอตทโหสิ – ‘‘ยํนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํ. เอวํ เม พหุํ จีวรํ [พหุจีวรํ (ก.)] อุปฺปชฺชิสฺสตี’’ติ. โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสิ. ราชา ปเสนทิ โกสโล อุชฺฌายติ ขิยฺยติ วิปาเจติ – ‘‘กถฺหิ นาม อยฺโย อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อมฺหากํ วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติ. นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา’’ติ. อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู รฺโ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขิยฺยนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส. เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถฺหิ นาม อายสฺมา ¶ อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ¶ รฺโ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติ. นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา’’ติ. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป… อถ โข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ ปฏิปุจฺฉิ – ‘‘สจฺจํ กิร ตฺวํ, อุปนนฺท, รฺโ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสี’’ติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติ. วิครหิ พุทฺโธ ภควา…เป… กถฺหิ นาม ตฺวํ, โมฆปุริส, รฺโ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสสิ. นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน ¶ มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา. เนตํ, โมฆปุริส, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป… วิครหิตฺวา…เป… ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ –
๒๐๗. อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต ปสฺสติ อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเก. ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘ยํนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํ. เอวํ เม พหุํ จีวรํ อุปฺปชฺชิสฺสตี’’ติ. โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท [ปาฏิปเทน (ก.)] วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส ¶ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต ¶ พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ ¶ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ ¶ . โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว ¶ , ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ ¶ , ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส…เป… ¶ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว ¶ จ อนาปตฺติ…เป… โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
๒๐๘. อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ ¶ . ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ¶ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ¶ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ ¶ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส…เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ ¶ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปฺเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปฺายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺตีติ.
ปฏิสฺสวทุกฺกฏาปตฺติ นิฏฺิตา.
วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก ตติโย.
๑๑๙. ตสฺสุทฺทานํ
อุปคนฺตุํ ¶ กทา เจว, กติ อนฺตราวสฺส จ;
น อิจฺฉนฺติ จ สฺจิจฺจ, อุกฺกฑฺฒิตุํ อุปาสโก.
คิลาโน ¶ มาตา จ ปิตา, ภาตา จ อถ าตโก;
ภิกฺขุคติโก วิหาโร, วาฬา จาปิ สรีสปา.
โจโร เจว ปิสาจา จ, ทฑฺฒา ตทุภเยน จ;
วูฬฺโหทเกน วุฏฺาสิ, พหุตรา จ ทายกา.
ลูขปฺปณีตสปฺปาย, เภสชฺชุปฏฺเกน ¶ จ;
อิตฺถี เวสี กุมารี จ, ปณฺฑโก าตเกน จ.
ราชา โจรา ธุตฺตา นิธิ, เภทอฏฺวิเธน [เภทา อฏฺวิเธน (สี. สฺยา.)] จ;
วชสตฺถา จ นาวา จ, สุสิเร วิฏภิยา จ.
อชฺโฌกาเส ¶ วสฺสาวาโส, อเสนาสนิเกน จ;
ฉวกุฏิกา ฉตฺเต จ, จาฏิยา จ อุเปนฺติ เต.
กติกา ปฏิสฺสุณิตฺวา, พหิทฺธา จ อุโปสถา;
ปุริมิกา ปจฺฉิมิกา, ยถาาเยน โยชเย.
อกรณี ปกฺกมติ, สกรณี ตเถว จ;
ทฺวีหตีหา จ ปุน จ [ทฺวีหตีหํ วสิตฺวาน (สี.)], สตฺตาหกรณีเยน จ.
สตฺตาหนาคตา เจว, อาคจฺเฉยฺย น เอยฺย วา;
วตฺถุทฺทาเน อนฺตริกา, ตนฺติมคฺคํ นิสามเยติ.
อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถูนิ ทฺเวปณฺณาส.
วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก นิฏฺิโต.