📜
อุโปสถาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา
อาทิมชฺฌนฺตปุจฺฉนํ
๓๓๒. อุโปสถกมฺมสฺส ¶ ¶ ¶ ¶ โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ปวารณากมฺมสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ตชฺชนียกมฺมสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? นิยสฺสกมฺมสฺส…เป… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส…เป… ปริวาสทานสฺส…เป… มูลายปฏิกสฺสนาย…เป… มานตฺตทานสฺส…เป… อพฺภานสฺส…เป… อุปสมฺปทากมฺมสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? นิยสฺสกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ปพฺพาชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ปฏิสารณียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? สติวินยสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเช, กึ ปริโยสานํ? อมูฬฺหวินยสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ตสฺสปาปิยสิกาย โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ติณวตฺถารกสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ภิกฺขุโนวาทกสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? สนฺถตสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? รูปิยฉฑฺฑกสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? สาฏิยคฺคาหาปกสมฺมุติโย โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ปตฺตคฺคาหาปกสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ทณฺฑสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? สิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ? ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานํ?
อาทิมชฺฌนฺตวิสฺสชฺชนา
๓๓๓. อุโปสถกมฺมสฺส ¶ ¶ โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? อุโปสถกมฺมสฺส สามคฺคี อาทิ, กิริยา มชฺเฌ, นิฏฺานํ ปริโยสานํ.
ปวารณากมฺมสฺส ¶ โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? ปวารณากมฺมสฺส สามคฺคี อาทิ, กิริยา มชฺเฌ, นิฏฺานํ ปริโยสานํ.
ตชฺชนียกมฺมสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? ตชฺชนียกมฺมสฺส วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
นิยสฺสกมฺมสฺส…เป… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส…เป… ปริวาสทานสฺส…เป… มูลายปฏิกสฺสนาย…เป… มานตฺตทานสฺส…เป… อพฺภานสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? อพฺภานสฺส วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
อุปสมฺปทากมฺมสฺส โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? อุปสมฺปทากมฺมสฺส ปุคฺคโล อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา สมฺมาวตฺตนา อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
นิยสฺสกมฺมสฺส…เป… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา สมฺมาวตฺตนา อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
สติวินยสฺส โก อาทิ ¶ , กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? สติวินยสฺส วตฺถุ ¶ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
อมูฬฺหวินยสฺส ¶ …เป… ตสฺสปาปิยสิกาย…เป… ติณวตฺถารกสฺส…เป… ภิกฺขุโนวาทกสมฺมุติยา…เป… ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมุติยา…เป… สนฺถตสมฺมุติยา…เป… รูปิยฉฑฺฑกสมฺมุติยา…เป… สาฏิยคฺคาหาปกสมฺมุติยา…เป… ปตฺตคฺคาหาปกสมฺมุติยา…เป… ทณฺฑสมฺมุติยา…เป… สิกฺกาสมฺมุติยา…เป… ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กึ มชฺเฌ, กึ ปริโยสานนฺติ? ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํ.
อุโปสถาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา นิฏฺิตา.
อตฺถวสปกรณํ
๓๓๔. [อ. นิ. ๑๐.๓๓๔; ปริ. ๒๒] ทส ¶ ¶ อตฺถวเส ปฏิจฺจ ตถาคเตน สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปฺตฺตํ – สงฺฆสุฏฺุตาย, สงฺฆผาสุตาย, ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย, เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย, ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย, สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย, อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย, ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย, สทฺธมฺมฏฺิติยา วินยานุคฺคหาย.
ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ สงฺฆผาสุ. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย. ยํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย. ยํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ตํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย. ยํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย. ยํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย. ยํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย. ยํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย ตํ สทฺธมฺมฏฺิติยา. ยํ สทฺธมฺมฏฺิติยา ตํ วินยานุคฺคหาย.
ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ สงฺฆผาสุ. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ ¶ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ สทฺธมฺมฏฺิติยา. ยํ สงฺฆสุฏฺุ ตํ วินยานุคฺคหาย.
ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ¶ . ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สทฺธมฺมฏฺิติยา. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ วินยานุคฺคหาย. ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สงฺฆสุฏฺุ.
ยํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย…เป… ยํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย… ยํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย… ยํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ¶ ปฏิฆาตาย… ยํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย… ยํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย… ยํ สทฺธมฺมฏฺิติยา… ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สงฺฆสุฏฺุ. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สงฺฆผาสุ. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย. ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ¶ สทฺธมฺมฏฺิติยาติ.
อตฺถสตํ ธมฺมสตํ, ทฺเว จ นิรุตฺติสตานิ;
จตฺตาริ าณสตานิ, อตฺถวเส ปกรเณติ.
อตฺถวสปกรณํ นิฏฺิตํ.
มหาวคฺโค นิฏฺิโต.
ตสฺสุทฺทานํ –
ปมํ อฏฺปุจฺฉายํ, ปจฺจเยสุ ปุนฏฺ จ;
ภิกฺขูนํ โสฬส เอเต, ภิกฺขุนีนฺจ โสฬส.
เปยฺยาลอนฺตรา เภทา, เอกุตฺตริกเมว จ;
ปวารณตฺถวสิกา, มหาวคฺคสฺส สงฺคโหติ.
อตฺถวสปกรณํ นิฏฺิตํ.