📜

อธิกรณเภทวณฺณนา

๓๔๐. ยสฺมา อธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต สมถปฺปตฺตเมว อุกฺโกเฏติ, ตสฺมา ‘‘วิวาทาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต กติ สมเถ อุกฺโกเฏตี’’ติอาทิ วุตฺตํ.

๓๔๑. ปาฬิมุตฺตกวินิจฺฉเยเนวาติ วินยลกฺขณํ วินา เกวลํ ธมฺมเทสนามตฺตวเสเนวาติ อตฺโถ. เยนาปิ วินิจฺฉเยนาติ ปาฬิมุตฺตกวินิจฺฉยเมว สนฺธาย วุตฺตํ. ขนฺธกโต จ ปริวารโต จ สุตฺเตนาติ ขนฺธกปริวารโต อานีตสุตฺเตน. นิชฺฌาเปนฺตีติ ปฺาเปนฺติ.

๓๔๒. กิจฺจํ นิสฺสาย อุปฺปชฺชนกกิจฺจานนฺติ ปุพฺเพ กตอุกฺเขปนียาทิกิจฺจํ นิสฺสาย อุปฺปชฺชนกกิจฺจานํ. กีทิสานํ? ยาวตติยสมนุภาสนาทีนํ.

๓๔๓. ตํ หีติ ตํ วิวาทาธิกรณํ.

๓๔๔. อธิกรเณสุ เยน อธิกรเณน สมฺมนฺติ, ตํ ทสฺเสตุํ วุตฺตนฺติ ยทา อธิกรเณหิ สมฺมนฺติ, ตทา กิจฺจาธิกรเณเนว สมฺมนฺติ, น อฺเหิ อธิกรเณหีติ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตนฺติ อธิปฺปาโย.

๓๕๓. ‘‘สตฺตนฺนํ สมถานํ กตเม ฉตฺตึส สมุฏฺานา’’ติ ปุจฺฉิตฺวาปิ ‘‘กมฺมสฺส กิริยา กรณ’’นฺติอาทินา สมฺมุขาวินยสฺส สมุฏฺานานิ อวิภชิตฺวาว สติวินยาทีนํ ฉนฺนฺเว ฉ สมุฏฺานานิ วิภตฺตานิ, ตํ กสฺมาติ อาห ‘‘กิฺจาปิ สตฺตนฺนํ สมถาน’’นฺติอาทิ. สติวินยาทีนํ วิย สงฺฆสมฺมุขตาทีนํ กิจฺจยตา นาม นตฺถีติ อาห ‘‘กมฺมสงฺคหาภาเวนา’’ติ.