📜

อุปาลิปฺจกวณฺณนา

๔๒๐-๔๒๑. โอมทฺทการโกติ โอมทฺทิตฺวา อภิภวิตฺวา การโก. อุปตฺถมฺโภ น ทาตพฺโพติ สามคฺคิวินาสาย อนุพลํ น ทาตพฺพํ. ทิฏฺาวิกมฺมมฺปิ กตฺวาติ ‘‘น เมตํ ขมตี’’ติ ทิฏฺึ อาวิ กตฺวาปิ.

โวหารวคฺควณฺณนา

๔๒๔. กายปฺปโยเคน อาปชฺชิตพฺพา กายปฺปโยคา. วจีปโยเคน อาปชฺชิตพฺพา วจีปโยคา. นวสุ าเนสูติ โอสารณาทีสุ นวสุ าเนสุ. ทฺวีสุ าเนสูติ ตฺติทุติยตฺติจตุตฺถกมฺเมสุ. ตสฺมาติ ยสฺมา มหาอฏฺกถายํ วุตฺตนเยน อุภโตวิภงฺคา อสงฺคหิตา, ตสฺมา. ยํ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ, ตํ คเหตพฺพนฺติ สมฺพนฺโธ.

ทิฏฺาวิกมฺมวคฺควณฺณนา

๔๒๕. ‘‘จตูหิ ปฺจหี’’ติ วจนโต ทฺวีหิ วา ตีหิ วา เอกโต เทเสตุํ วฏฺฏติ, ตโต ปรํ น วฏฺฏติ. มาฬกสีมายาติ ขณฺฑสีมาย. อวิปฺปวาสสีมายาติ มหาสีมาย.

มุสาวาทวคฺควณฺณนา

๔๔๔. ปริยาเยน ชานนฺตสฺส วุตฺตมุสาวาโทติ ยสฺส กสฺสจิ ชานนฺตสฺส ปริยาเยน วุตฺตมุสาวาโทติ อตฺโถ.

๔๔๖. อนุโยโค น ทาตพฺโพติ เตน วุตฺตํ อนาทิยิตฺวา ตุณฺหี ภวิตพฺพนฺติ อตฺโถ.

ภิกฺขุโนวาทวคฺควณฺณนา

๔๕๔. เอกูนวีสติเภทายาติ มคฺคปจฺจเวกฺขณาทิวเสน เอกูนวีสติเภทาย.

อธิกรณวูปสมวคฺควณฺณนา

๔๕๘. ปฺจหิ การเณหีติ อิทํ อตฺถนิปฺผาทนกานิ เตสํ ปุพฺพภาคานิ จ การณภาวสามฺเน เอกชฺฌํ คเหตฺวา วุตฺตํ, น ปน สพฺเพสํ ปฺจนฺนํ สมานโยคกฺเขมตฺตา. อนุสฺสาวเนนาติ เภทสฺส อนุรูปสาวเนน. ยถา เภโท โหติ, เอวํ ภินฺทิตพฺพานํ ภิกฺขูนํ อตฺตโน วจนสฺส สาวเนน วิฺาปเนนาติ อตฺโถ. เตนาห ‘‘นนุ ตุมฺเห’’ติอาทิ. กณฺณมูเล วจีเภทํ กตฺวาติ เอเตน ปากฏํ กตฺวา เภทกรวตฺถุทีปนํ โวหรณํ. ตตฺถ อตฺตนา วินิจฺฉิตมตฺตํ รหสฺสวเสน วิฺาปนํ อนุสฺสาวนนฺติ ทสฺเสติ. กมฺมเมว อุทฺเทโส วา ปมาณนฺติ เตหิ สงฺฆเภทสิทฺธิโต ปมาณํ, อิตเร ปน เตสํ สมฺภารภูตา. เตนาห ‘‘โวหารา’’ติอาทิ. ตตฺถาติ โวหรเณ.

กถินตฺถารวคฺควณฺณนา

๔๖๗. อนฺตรา วุตฺตการเณนาติ ‘‘ตฺหิ วนฺทนฺตสฺส มฺจปาทาทีสุปิ นลาฏํ ปฏิหฺเยฺยา’’ติอาทินา วุตฺตการเณน.