📜
๘. วตฺตกฺขนฺธโก
อาคนฺตุกวตฺตกถาวณฺณนา
๓๕๗. วตฺตกฺขนฺธเก ¶ ¶ ปตฺถริตพฺพนฺติ อาตเป ปตฺถริตพฺพํ. ปาฬิยํ อภิวาทาเปตพฺโพติ วนฺทนตฺถาย วสฺสํ ปุจฺฉเนน นวโก สยเมว วนฺทตีติ วุตฺตํ. นิลฺโลเกตพฺโพติ โอโลเกตพฺโพ.
อาคนฺตุกวตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
อาวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา
๓๕๙. ‘‘ยถาภาค’’นฺติ ปิตฏฺานํ อนติกฺกมิตฺวา มฺจปีาทึ ปปฺโผเฏตฺวา ปตฺถริตฺวา อุปริ ปจฺจตฺถรณํ ทตฺวา ทานมฺปิ เสนาสนปฺาปนเมวาติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ปปฺโผเฏตฺวา หิ ปตฺถริตุํ ปน วฏฺฏติเยวา’’ติ.
อาวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
อนุโมทนวตฺตกถาวณฺณนา
๓๖๒. ปฺจเม นิสินฺเนติ อนุโมทนตฺถาย นิสินฺเน. น มหาเถรสฺส ภาโร โหตีติ อนุโมทกํ อาคเมตุํ น ภาโร. อชฺฌิฏฺโว อาคเมตพฺโพติ อตฺตนา อชฺฌิฏฺเหิ ภิกฺขูหิ อนุโมทนฺเตเยว นิสีทิตพฺพนฺติ อตฺโถ.
อนุโมทนวตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
ภตฺตคฺควตฺตกถาวณฺณนา
๓๖๔. มนุสฺสานํ ¶ ปริวิสนฏฺานนฺติ ยตฺถ อนฺโตวิหาเรปิ มนุสฺสา สปุตฺตทารา อาวสิตฺวา ภิกฺขู เนตฺวา โภเชนฺติ. อาสเนสุ สตีติ นิสีทนฏฺาเนสุ ¶ สนฺเตสุ. อิทํ, ภนฺเต, อาสนํ อุจฺจนฺติ อาสนฺเน สมภูมิภาเค ปฺตฺตํ เถราสเนน สมกํ อาสนํ สนฺธาย วุตฺตํ, เถราสนโต ปน อุจฺจตเร อาปุจฺฉิตฺวาปิ นิสีทิตุํ น วฏฺฏติ. ยทิ ตํ อาสนฺนมฺปิ นีจตรํ โหติ, อนาปุจฺฉาปิ นิสีทิตุํ วฏฺฏติ. มหาเถรสฺเสว อาปตฺตีติ อาสเนน ปฏิพาหนาปตฺติยา อาปตฺติ. อวตฺถริตฺวาติ ปารุตสงฺฆาฏึ อวตฺถริตฺวา, อนุกฺขิปิตฺวาติ อตฺโถ.
ปาฬิยํ ‘‘อุโภหิ หตฺเถหิ…เป… โอทโน ปฏิคฺคเหตพฺโพ’’ติ อิทํ หตฺถตเล วา ปจฺฉิปิฏฺิอาทิทุสฺสณฺิตาธาเร วา ปตฺตํ เปตฺวา โอทนสฺส คหณกาเล ปตฺตสฺส อปตนตฺถาย วุตฺตํ, สุสชฺชิเต ปน อาธาเร ปตฺตํ เปตฺวา เอเกน หตฺเถน ตํ ปรามสิตฺวาปิ โอทนํ ปฏิคฺคเหตุํ วฏฺฏติ เอว. อุโภหิ หตฺเถหิ…เป… อุทกํ ปฏิคฺคเหตพฺพนฺติ เอตฺถาปิ เอเสว นโย.
หตฺถโธวนอุทกนฺติ โภชนาวสาเน อุทกํ. เตนาห ‘‘ปานียํ ปิวิตฺวา หตฺถา โธวิตพฺพา’’ติ. เตน ปริโยสาเน โธวนเมว ปฏิกฺขิตฺตํ, โภชนนฺตเร ปน ปานียปิวนาทินา นเยน หตฺถํ โธวิตฺวา ปุน ภฺุชิตุํ วฏฺฏตีติ ทสฺเสติ. โปตฺถเกสุ ปน ‘‘ปานียํ ปิวิตฺวา หตฺถา น โธวิตพฺพา’’ติ ลิขนฺติ, ตํ ปุริมวจเนน น สเมติ ปริโยสาเน อุทกสฺเสว ‘‘หตฺถโธวนอุทก’’นฺติ วุตฺตตฺตา. สเจ มนุสฺสา โธวถ, ภนฺเตติอาทิ นิฏฺิตภตฺตํ นิสินฺนํ เถรํ สนฺธาย วุตฺตํ. ธุเร ทฺวารสมีเป.
ภตฺตคฺควตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
ปิณฺฑจาริกวตฺตกถาทิวณฺณนา
๓๖๖. ปาฬิยํ าเปติ วาติ ติฏฺ ภนฺเตติ วทนฺติ.
๓๖๗. อตฺถิ, ภนฺเต, นกฺขตฺตปทานีติ นกฺขตฺตปทวิสยานิ าตานิ อตฺถิ, อสฺสยุชาทินกฺขตฺตํ ชานาถาติ อธิปฺปาโย. เตนาห ‘‘น ชานาม, อาวุโส’’ติ. อตฺถิ, ภนฺเต ¶ , ทิสาภาคนฺติ เอตฺถาปิ เอเสว นโย. เกนชฺช, ภนฺเต, ยุตฺตนฺติ เกน นกฺขตฺเตน จนฺโท ยุตฺโตติ อตฺโถ.
๓๖๙. องฺคเณติ ¶ อพฺโภกาเส. เอวเมว ปฏิปชฺชิตพฺพนฺติ อุทฺเทสทานาทิ อาปุจฺฉิตพฺพนฺติ ทสฺเสติ.
๓๗๔. นิพทฺธคมนตฺถายาติ อตฺตโนว นิรนฺตรคมนตฺถาย. อูหทิตาติ เอตฺถ หท-ธาตุสฺส วจฺจวิสฺสชฺชนตฺถตายาห ‘‘พหิ วจฺจมกฺขิตา’’ติ.
ปิณฺฑจาริกวตฺตกถาทิวณฺณนา นิฏฺิตา.
วตฺตกฺขนฺธกวณฺณนานโย นิฏฺิโต.