📜
เสทโมจนคาถา
อวิปฺปวาสปฺหาวณฺณนา
๔๗๙. เสทโมจนคาถาสุ ¶ อกปฺปิยสมฺโภโคติ อนุปสมฺปนฺเนหิ สทฺธึ กาตุํ ปฏิกฺขิตฺโต อุโปสถาทิสํวาโส เอว วุตฺโต. ปฺหา เมสาติ เอตฺถ ม-กาโร ปทสนฺธิกโร. เอสาติ จ ลิงฺควิปลฺลาสวเสน วุตฺตํ, ปฺโห เอโสติ อตฺโถ. ปฺห-สทฺโท วา ทฺวิลิงฺโค ทฏฺพฺโพ. เตนาห ‘‘เอสา ปฺหา’’ติอาทิ.
ครุภณฺฑํ สนฺธายาติ ครุภณฺเฑน ครุภณฺฑปริวตฺตนํ สนฺธาย. ทสาติ ทส อวนฺทิยปุคฺคเล. เอกาทเสติ อภพฺพปุคฺคเล. สิกฺขาย อสาธารโณติ ขุรภณฺฑํ ธาเรตุํ อนฺุาตสิกฺขาปเทน ภิกฺขูหิ อสาธารณสิกฺขาปโทติ อตฺโถ.
อุพฺภกฺขเก น วทามีติ อกฺขโต อุทฺธํ สีเส ิตมุขมคฺเคปิ ปาราชิกํ สนฺธาย น วทามิ. อโธนาภินฺติ นาภิโต เหฏฺา ิตวจฺจปสฺสาวมคฺเคปิ วิวชฺชิย อฺสฺมึ สรีรปฺปเทเส เมถุนธมฺมปจฺจยา กถํ ปาราชิโก สิยาติ อตฺโถ.
เฉชฺชวตฺถุนฺติ ปาราชิกํ.
อวิปฺปวาสปฺหาวณฺณนา นิฏฺิตา.
ปาราชิกาทิปฺหาวณฺณนา
๔๘๐. ทุสฺสกุฏิอาทีนีติ ¶ อาทิ-สทฺเทน อจฺฉตรติปุปฏฺฏาทีหิ, ติณปณฺณาทีหิ จ ปฏิจฺฉนฺนกุฏิโย สงฺคณฺหาติ. ตาทิสาย หิ กุฏิยา พหิ ตฺวา อนฺโต ิตาย อิตฺถิยา มคฺเค ทุสฺสาทินา สนฺถตํ กตฺวา ปเวเสนฺโตปิ ปาราชิโก สิยา. ลิงฺคปริวตฺตํ สนฺธาย วุตฺตาติ ลิงฺเค ปริวตฺเต ปฏิคฺคหณสฺส วิชหนโต ปุน อปฺปฏิคฺคเหตฺวา ปริภฺุชนาปตฺตึ สนฺธาย วุตฺตํ.
ปาฬิยํ ภิกฺขู สิยา วีสติยา สมาคตาติ วีสติยา สงฺขาตาย ภิกฺขู สมาคตา, เอเตน สพฺพกมฺมารหตํ สงฺฆสฺส ทสฺเสติ.
นิวตฺโถติ ¶ คาถาย อนฺตรวาสเกน นิวตฺโถ อุตฺตราสงฺเคน ทิคุณํ กตฺวา ปารุตสงฺฆาฏิโย. อิติ ตานิ ตีณิปิ จีวรานิ กาเย คตาเนว ภิกฺขุนิยา พินฺทุมตฺตํ กาฬกํ อุทเกน โธวิตมตฺเต นิสฺสคฺคิยานิ โหนฺตีติ อตฺโถ.
อิตฺถึ หเนติ คาถาย น มาตุภูตํ อิตฺถึ หเนยฺย, น ปิตุภูตํ ปุริสํ หเนยฺย. อนริยนฺติ ตฺจ อนรหนฺตเมว หเนยฺย, เอเตน อรหนฺตฆาตโกปิ น โหตีติ ทสฺเสติ. อนนฺตรํ ผุเสติ อานนฺตริยํ ผุสตีติ อตฺโถ.
๔๘๑. สุปฺปติฏฺิต-นิคฺโรธสทิสนฺติ โยชนวิตฺถตํ รุกฺขํ สนฺธาย วุตฺตํ.
สตฺตรสเกสูติ ภิกฺขุนีนํ ปฺตฺตสตฺตรสสงฺฆาทิเสเสสุ.
ปาราชิกาทิปฺหาวณฺณนา นิฏฺิตา.