📜
นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ
๑. ปตฺตวคฺโค
๑. ปตฺตสนฺนิจยสิกฺขาปทวณฺณนา
ปตฺตสนฺนิจยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๒. อกาลจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา
ยํ อตฺตนา ลทฺธํ, ตํ นิสฺสคฺคิยํ โหตีติ ยํ จีวรํ ภาชาปิตาย อตฺตนา ลทฺธํ, ตเมว นิสฺสคฺคิยํ โหติ, ตํ วินยกมฺมํ กตฺวาปิ อตฺตนา น ลพฺภติ. เตนาห ‘‘นิสฺสฏฺ’’นฺติอาทิ. ตตฺถ นิสฺสฏฺํ ปฏิลภิตฺวาปีติ ‘‘อยฺยาย, ทมฺมี’’ติ เอวํ นิสฺสฏฺํ ปฏิลภิตฺวาปิ. ยถาทาเนเยว อุปเนตพฺพนฺติ ยถา ทายเกหิ ทินฺนํ, ตเถว อุปเนตพฺพํ, อกาลจีวรปกฺเขเยว เปตพฺพนฺติ วุตฺตํ โหติ.
อกาลจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๓. จีวรปริวตฺตนสิกฺขาปทวณฺณนา
เมตนฺติ เม เอตํ. สกสฺาย คหิตตฺตา ปาจิตฺติยฺเจว ทุกฺกฏฺจ วุตฺตํ, อิตรถา ภณฺฑคฺเฆน กาเรตพฺพํ.
จีวรปริวตฺตนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๔. อฺวิฺาปนสิกฺขาปทวณฺณนา
ปฏิลาเภนาติ ¶ ปมวิฺตฺติโต อูนตรสฺสาปิ อฺสฺส ปฏิลาเภน.
ตสฺมึ อปฺปโหนฺเต ปุน ตฺเวาติ ยํ ปมํ วิฺตฺตํ, โถกตฺตา ตสฺมึ อปฺปโหนฺเต ปุน ตฺเว วิฺาเปนฺติยาติ อตฺโถ. อฺเนปิ อตฺเถ ¶ สตี ติ ปมํ วิฺตฺติโต อฺเนปิ อตฺเถ สติ. เตน สทฺธึ อฺฺจาติ ยํ ปมํ วิฺตฺตํ, เตน สทฺธึ อฺฺจ. กึ วุตฺตํ โหติ? สเจ ปมํ สปฺปิ วิฺตฺตํ, ‘‘ยมกํ ปจิตพฺพ’’นฺติ จ เวชฺเชน วุตฺตตฺตา เตเลนาปิ อตฺโถ โหติ. ตโต ‘‘เตเลนาปิ เม อตฺโถ’’ติ เอวมาทินา อฺฺจ วิฺาเปนฺติยาติ วุตฺตํ โหติ. อานิสํสํ ทสฺเสตฺวาติ ‘‘สเจ กหาปณสฺส สปฺปิ อาภตํ โหติ, อิมินา มูเลน ทฺวิคุณํ เตลํ ลพฺภติ, เตเลนาปิ จ อิทํ กิจฺจํ นิปฺปชฺชติ, ตสฺมา เตลํ อาหรา’’ติ เอวํ อานิสํสํ ทสฺเสตฺวา.
อฺวิฺาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๕. อฺเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา
ตโต อฺํ เจตาเปยฺยาติ ปมํ เจตาปิตโต ยํ กิฺจิ อฺํ เจตาเปยฺย.
อฺเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๖. ปมสงฺฆิกเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา
อฺสฺสตฺถาย ทินฺเนนาติ ยํ เจตาเปติ, ตโต อฺสฺสตฺถาย ทินฺเนน. อฺุทฺทิสิเกนาติ ปุริมสฺเสวตฺถทีปนํ.
เสสกํ อุปเนนฺติยาติ ยทตฺถาย ทินฺโน, ตํ เจตาเปตฺวา อวเสสํ อฺสฺสตฺถาย อุปเนนฺติยา. สามิเก อปโลเกตฺวาติ ทายเก อาปุจฺฉิตฺวา. เอวรูปาสู อาปทาสุ อุปเนนฺตีนนฺติ เอวรูเปสุ อุปทฺทเวสุ อฺสฺส ยสฺส กสฺสจิ อตฺถาย อุปเนนฺตีนํ.
ปมสงฺฆิกเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๗. ทุติยสงฺฆิกเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา
น ¶ ¶ เกวลํ เตเนว ปริกฺขาเรนาติ อาห ‘‘สยํ ยาจิตเกนาปี’’ติ. วุตฺตฺเหตํ ปาฬิยํ ‘‘ภิกฺขุนิโย เตน จ ปริกฺขาเรน สยมฺปิ ยาจิตฺวา เภสชฺชํ เจตาเปตฺวา ปริภฺุชึสู’’ติ (ปาจิ. ๗๖๓). มาติกายํ ปน คมฺยมานตฺตา ปิ-สทฺโท นปฺปยุตฺโต. คมฺยมานตฺถสฺส หิ สทฺทสฺส ปโยคํ ปติ กามจาโรติ ยุตฺติ.
ทุติยสงฺฆิกเจตาปนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๘-๙-๑๐. ปมคณิกเจตาปนาทิสิกฺขาปทวณฺณนา
อฏฺมนวมทสมานิ อุตฺตานตฺถาเนว.
ปมคณิกเจตาปนาทิสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
ปตฺตวคฺโค ปโม.
๒. จีวรวคฺโค
๑๑. ครุปาวุรณสิกฺขาปทวณฺณนา
ยสฺมา ปวาริตฏฺาเน วิฺตฺติ นาม น ปฏิเสเธตพฺพา, ตสฺมา ภควา ธมฺมนิมนฺตนวเสน ปวาริตฏฺาเน ‘‘วเทถายฺเย, เยนตฺโถ’’ติ (สารตฺถ. ฏี. ปาจิตฺติย ๓.๗๘๔) วุตฺตาย จตุกฺกํสปรมํ วิฺาเปตพฺพนฺติ ปริจฺเฉทํ ทสฺเสตีติ เวทิตพฺพํ. เตเนว ‘‘เจตาเปตพฺพนฺติ เปตฺวา สหธมฺมิเก จ าตกปฺปวาริเต จ อฺเน กิสฺมิฺจิเทว คุเณ ปริตุฏฺเน ‘วเทถายฺเย, เยนตฺโถ’ติ วุตฺตาย วิฺาเปตพฺพ’’นฺติ วุตฺตํ. ราชานนฺติ ปเสนทิโกสลราชานํ.
ครุปาวุรณสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
๑๒. ลหุปาวุรณสิกฺขาปทวณฺณนา
ลหุปาวุรณสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺิตา.
จีวรวคฺโค ทุติโย.
อิติ กงฺขาวิตรณิยา ปาติโมกฺขวณฺณนาย
วินยตฺถมฺชูสายํ ลีนตฺถปฺปกาสนิยํ
ภิกฺขุนิปาติโมกฺเข นิสฺสคฺคิยวณฺณนา นิฏฺิตา.