📜

намо тасса бхагавато арахато самма̄самбуддхасса

кхуддаканика̄йе

джа̄такапа̄л̣и

(дутийо бха̄го)

17. чатта̄лӣсанипа̄то

521. тесакун̣аджа̄такам̣ (1)

1.

‘‘вессантарам̣ там̣ пуччха̄ми, сакун̣а бхаддаматтху те;

раджджам̣ ка̄ретука̄мена, ким̣ су киччам̣ катам̣ варам̣’’.

2.

‘‘чирассам̣ вата мам̣ та̄то, кам̣со ба̄ра̄н̣асиггахо;

паматто аппаматтам̣ мам̣, пита̄ путтам̣ ачодайи.

3.

‘‘пат̣хаменева витатхам̣, кодхам̣ ха̄сам̣ нива̄райе;

тато кичча̄ни ка̄реййа, там̣ ватам̣ а̄ху кхаттийа.

4.

‘‘йам̣ твам̣ та̄та тапокаммам̣ [тапе каммам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], пуббе катамасам̣сайам̣;

ратто дут̣т̣хо ча йам̣ кайира̄, на там̣ кайира̄ тато пуна [пунам̣ (пӣ.)].

5.

‘‘кхаттийасса паматтасса, рат̣т̣хасмим̣ рат̣т̣хавад̣д̣хана;

саббе бхога̄ винассанти, ран̃н̃о там̣ вуччате агхам̣.

6.

‘‘сирӣ та̄та алаккхӣ ча [сирӣ ча та̄та лаккхӣ ча (сйа̄. пӣ.)], пуччхита̄ етадабравум̣;

ут̣т̣ха̄на [ут̣т̣ха̄не (сйа̄.)] вӣрийе посе, рама̄хам̣ анусӯйаке.

7.

‘‘усӯйаке духадайе, пурисе каммадуссаке;

ка̄лакан̣н̣ӣ маха̄ра̄джа, рамати [рама̄ти (ка.)] чаккабхан̃джанӣ.

8.

‘‘со твам̣ саббесу сухадайо [со твам̣ саббесам̣ сухадайо (сйа̄. пӣ.), со твам̣ саббе сухадайо (ка.)], саббесам̣ раккхито бхава;

алаккхим̣ нуда маха̄ра̄джа, лаккхйа̄ бхава нивесанам̣.

9.

‘‘са лаккхӣдхитисампанно, пурисо хи махаггато;

амитта̄нам̣ ка̄сипати, мӯлам̣ агган̃ча чхиндати.

10.

‘‘саккопи хи бхӯтапати, ут̣т̣ха̄не наппамаджджати;

са калйа̄н̣е дхитим̣ катва̄, ут̣т̣ха̄не куруте мано.

11.

‘‘гандхабба̄ питаро дева̄, са̄джӣва̄ [сан̃джӣва̄ (пӣ.)] хонти та̄дино;

ут̣т̣ха̄хато [ут̣т̣хахато (сйа̄. пӣ.)] аппамаджджато [маппамаджджато (ка.)], анутит̣т̣ханти девата̄.

12.

‘‘со аппаматто аккуддхо [аккут̣т̣хо (пӣ.)], та̄та кичча̄ни ка̄райа;

ва̄йамассу ча киччесу, на̄ласо виндате сукхам̣.

13.

‘‘таттхева те ваттапада̄, еса̄ва [еса̄ ча (пӣ.)] ануса̄санӣ;

алам̣ митте сукха̄петум̣, амитта̄нам̣ дукха̄йа [дуккха̄йа (пӣ.)] ча’’.

14.

‘‘саккхиси твам̣ [саккхӣ тувам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] кун̣д̣алини, ман̃н̃аси кхаттабандхуни [кхаттийабандхунӣ (пӣ.)];

раджджам̣ ка̄ретука̄мена, ким̣ су киччам̣ катам̣ варам̣’’.

15.

‘‘двева та̄та падака̄ни, йаттха [йесу (пӣ.)] саббам̣ патит̣т̣хитам̣;

аладдхасса ча йо ла̄бхо, ладдхасса ча̄нураккхан̣а̄.

16.

‘‘амачче та̄та джа̄на̄хи, дхӣре аттхасса ковиде;

анаккха̄ китаве та̄та, асон̣д̣е авина̄саке.

17.

‘‘йо ча там̣ та̄та раккхеййа, дханам̣ йан̃чева те сийа̄;

сӯтова ратхам̣ сан̇ган̣хе, со те кичча̄ни ка̄райе.

18.

‘‘сусан̇гахитантаджано, сайам̣ виттам̣ авеккхийа;

нидхин̃ча ин̣ада̄нан̃ча, на каре парапаттийа̄.

19.

‘‘сайам̣ а̄йам̣ вайам̣ [а̄йавайам̣ (пӣ.)] джан̃н̃а̄, сайам̣ джан̃н̃а̄ ката̄катам̣;

нигган̣хе ниггаха̄рахам̣, пагган̣хе паггаха̄рахам̣.

20.

‘‘сайам̣ джа̄нападам̣ аттхам̣, ануса̄са ратхесабха;

ма̄ те адхаммика̄ йутта̄, дханам̣ рат̣т̣хан̃ча на̄сайум̣.

21.

‘‘ма̄ ча вегена кичча̄ни, кароси [ка̄реси (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ка̄райеси ва̄;

вегаса̄ хи катам̣ каммам̣, мандо паччха̄нутаппати.

22.

‘‘ма̄ те адхисаре мун̃ча, суба̄л̣хамадхикодхитам̣ [копитам̣ (сӣ. сйа̄.)];

кодхаса̄ хи бахӯ пхӣта̄, кула̄ акулатам̣ гата̄.

23.

‘‘ма̄ та̄та иссаромхӣти, анаттха̄йа пата̄райи;

иттхӣнам̣ пуриса̄нан̃ча, ма̄ те а̄си дукхудрайо.

24.

‘‘апеталомахам̣сасса, ран̃н̃о ка̄ма̄нуса̄рино;

саббе бхога̄ винассанти, ран̃н̃о там̣ вуччате агхам̣.

25.

‘‘таттхева те ваттапада̄, еса̄ва ануса̄санӣ;

даккхассуда̄ни пун̃н̃акаро, асон̣д̣о авина̄сако;

сӣлава̄ссу [сӣлава̄сса (т̣ӣка̄)] маха̄ра̄джа, дуссӣло винипа̄тико’’ [винипа̄тако (пӣ.)].

26.

‘‘апуччхимха косийаготтам̣ [апуччхимха̄ косийаготтам̣ (сйа̄.), апуччхамха̄пи косикам̣ (пӣ.)], кун̣д̣алиним̣ татхева ча;

твам̣ да̄ни вадехи джамбука [джамбука твам̣ да̄ни вадехи (сйа̄. пӣ.)], бала̄нам̣ баламуттамам̣’’.

27.

‘‘балам̣ пан̃чавидхам̣ локе, пурисасмим̣ махаггате;

таттха ба̄хубалам̣ на̄ма, чаримам̣ вуччате балам̣.

28.

‘‘бхогабалан̃ча дӣгха̄ву, дутийам̣ вуччате балам̣;

амаччабалан̃ча дӣгха̄ву, татийам̣ вуччате балам̣.

29.

‘‘абхиджаччабалам̣ чева, там̣ чатуттхам̣ асам̣сайам̣;

йа̄ни чета̄ни сабба̄ни, адхиган̣ха̄ти пан̣д̣ито.

30.

‘‘там̣ бала̄нам̣ балам̣ сет̣т̣хам̣, аггам̣ пан̃н̃а̄бам̣ балам̣ [варам̣ (сӣ.)];

пан̃н̃а̄баленупаттхаддхо, аттхам̣ виндати пан̣д̣ито.

31.

‘‘апи че лабхати мандо, пхӣтам̣ дхаран̣имуттамам̣;

ака̄масса пасайхам̣ ва̄, ан̃н̃о там̣ пат̣ипаджджати.

32.

‘‘абхиджа̄топи че хоти, раджджам̣ ладдха̄на кхаттийо;

дуппан̃н̃о хи ка̄сипати, саббенапи на джӣвати.

33.

‘‘пан̃н̃а̄ва сутам̣ виниччхинӣ [пан̃н̃а̄ сутавиниччхинӣ (сйа̄. пӣ.)], пан̃н̃а̄ китти силокавад̣д̣ханӣ [ваддханӣ (пӣ.)];

пан̃н̃а̄сахито наро идха, апи дуккхе сукха̄ни виндати.

34.

‘‘пан̃н̃ан̃ча кхо асуссӯсам̣, на кочи адхигаччхати;

бахуссутам̣ ана̄гамма, дхаммат̣т̣хам̣ авиниббхуджам̣.

35.

‘‘йо ча дхаммавибхан̇ган̃н̃ӯ [йо дхамман̃ча вибха̄ган̃н̃ӯ (пӣ.)], ка̄лут̣т̣ха̄йӣ матандито;

анут̣т̣хахати ка̄лена, каммапхалам̣ тасса иджджхати [каммапхалам̣ тассиджджхати, пхалам̣ тасса самиджджхати (ка.)].

36.

‘‘ана̄йатана [на̄’на̄йатана (пӣ.)] сӣласса, ана̄йатана [на̄’на̄йатана (пӣ.)] севино;

на ниббиндийака̄рисса, саммадаттхо випаччати.

37.

‘‘аджджхаттан̃ча пайуттасса, татха̄йатанасевино;

аниббиндийака̄рисса, саммадаттхо випаччати.

38.

‘‘йогаппайогасан̇кха̄там̣, самбхатасса̄нураккхан̣ам̣;

та̄ни твам̣ та̄та севассу, ма̄ акамма̄йа рандхайи;

акаммуна̄ хи думмедхо, нал̣а̄га̄рам̣ва сӣдати’’.

39.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ма̄та̄питӯсу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

40.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, путтада̄ресу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

41.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, митта̄маччесу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

42.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ва̄ханесу балесу ча;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

43.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, га̄месу нигамесу ча…пе….

44.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, рат̣т̣хесу [рат̣т̣хе (пӣ.)] джанападесу ча…пе….

45.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саман̣а [саман̣е (сйа̄. ка.)] бра̄хман̣есу ча…пе….

46.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, мигапаккхӣсу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

47.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, дхаммо чин̣н̣о сукха̄вахо [дхаммо сучин̣н̣о сукхама̄вахати (ка.)];

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

48.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саинда̄ [индо (пӣ.), синда̄ (ка.)] дева̄ сабрахмака̄;

сучин̣н̣ена дивам̣ патта̄, ма̄ дхаммам̣ ра̄джа па̄мадо [пама̄до (пӣ. ка.)].

49.

‘‘таттхева те [вете (пӣ.)] ваттапада̄, еса̄ва [еса̄ ча (пӣ.)] ануса̄санӣ;

саппан̃н̃асевӣ калйа̄н̣ӣ, саматтам̣ са̄ма [са̄мам̣ (ка.)] там̣ видӯ’’ти.

тесакун̣аджа̄такам̣ пат̣хамам̣.

522. сарабхан̇гаджа̄такам̣ (2)

50.

‘‘алан̇ката̄ кун̣д̣алино суваттха̄, вел̣урийамутта̄тхарукхаггабандха̄ [баддха̄ (пӣ.)];

ратхесабха̄ тит̣т̣хатха ке ну тумхе, катхам̣ во джа̄нанти мануссалоке’’.

51.

‘‘ахамат̣т̣хако бхӣмаратхо пана̄йам̣, ка̄лин̇гара̄джа̄ пана уггатойам̣ [уггато айам̣ (пӣ.), уггата̄йам̣ (ка.)];

сусан̃н̃ата̄нам̣ исӣнам̣ [сусан̃н̃ата̄нисинам̣ (пӣ.)] дассана̄йа, идха̄гата̄ пуччхита̄йемха пан̃хе’’.

52.

‘‘веха̄йасам̣ тит̣т̣хаси [тит̣т̣хати (пӣ.)] анталиккхе, патхаддхуно паннарасева чандо;

пуччха̄ми там̣ йаккха маха̄нубха̄ва, катхам̣ там̣ джа̄нанти мануссалоке’’.

53.

‘‘йама̄ху девесу суджампатӣти, магхава̄ти там̣ а̄ху мануссалоке;

са девара̄джа̄ идамаджджа патто, сусан̃н̃ата̄нам̣ исӣнам̣ дассана̄йа’’.

54.

‘‘дӯре сута̄ но исайо сама̄гата̄, махиддхика̄ иддхигун̣ӯпапанна̄;

ванда̄ми те айире пасанначитто, йе джӣвалокеттха мануссасет̣т̣ха̄’’.

55.

гандхо исӣнам̣ чирадиккхита̄нам̣ [даккхита̄нам̣ (сйа̄. пӣ.)], ка̄йа̄ чуто гаччхати ма̄лутена;

ито пат̣иккамма сахассанетта, гандхо исӣнам̣ асучи девара̄джа’’.

56.

‘‘гандхо исӣнам̣ чирадиккхита̄нам̣, ка̄йа̄ чуто гаччхату ма̄лутена;

вичитрапуппхам̣ сурабхим̣ва ма̄лам̣, гандхан̃ча етам̣ па̄т̣икан̇кха̄ма бханте;

на хеттха дева̄ пат̣иккӯласан̃н̃ино’’.

57.

‘‘пуриндадо бхӯтапатӣ йасассӣ, дева̄наминдо сакко [идам̣ падам̣ наттхи (сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу)] магхава̄ суджампати;

са девара̄джа̄ асураган̣аппамаддано, ока̄сама̄кан̇кхати пан̃ха пуччхитум̣.

58.

‘‘ко невимесам̣ идха пан̣д̣ита̄нам̣, пан̃хе пут̣т̣хо нипун̣е бйа̄кариссати;

тин̣н̣ан̃ча ран̃н̃ам̣ мануджа̄дхипа̄нам̣, дева̄наминдасса ча ва̄савасса’’.

59.

‘‘айам̣ иси [исӣ (сӣ. пӣ.)] сарабхан̇го тапассӣ [йасассӣ (сӣ.)], йато джа̄то вирато метхунасма̄;

а̄черапутто [а̄чарийапутто (пӣ. ка.)] сувинӣтарӯпо, со несам̣ пан̃ха̄ни вийа̄кариссати’’.

60.

‘‘кон̣д̣ан̃н̃а пан̃ха̄ни вийа̄карохи, йа̄чанти там̣ исайо са̄дхурӯпа̄;

кон̣д̣ан̃н̃а есо мануджесу дхаммо, йам̣ вуддха [ваддха (пӣ.), буддха (ка.)] ма̄гаччхати еса бха̄ро’’.

61.

‘‘ката̄вака̄са̄ пуччханту бхонто, йам̣ кин̃чи пан̃хам̣ манаса̄бхипаттхитам̣;

ахан̃хи там̣ там̣ во вийа̄кариссам̣, н̃атва̄ сайам̣ локамимам̣ паран̃ча’’.

62.

‘‘тато ча магхава̄ сакко, аттхадассӣ пуриндадо;

апуччхи пат̣хамам̣ пан̃хам̣, йан̃ча̄си абхипаттхитам̣’’.

63.

‘‘ким̣ сӯ вадхитва̄ на када̄чи сочати, киссаппаха̄нам̣ исайо ван̣н̣айанти;

кассӣдха вуттам̣ пхарусам̣ кхаметха, аккха̄хи ме кон̣д̣ан̃н̃а етаматтхам̣’’.

64.

‘‘кодхам̣ вадхитва̄ на када̄чи сочати, маккхаппаха̄нам̣ исайо ван̣н̣айанти;

саббесам̣ вуттам̣ пхарусам̣ кхаметха, етам̣ кхантим̣ уттамама̄ху санто’’.

65.

‘‘сакка̄ убхиннам̣ [хи двиннам̣ (пӣ.)] вачанам̣ титиккхитум̣, садисасса ва̄ сет̣т̣хатарасса [сет̣т̣ханарасса (пӣ.)] ва̄пи;

катхам̣ ну хӣнасса вачо кхаметха, аккха̄хи ме кон̣д̣ан̃н̃а етаматтхам̣’’.

66.

‘‘бхайа̄ хи сет̣т̣хасса вачо кхаметха, са̄рамбхахетӯ пана са̄дисасса;

йо чӣдха хӣнасса вачо кхаметха, етам̣ кхантим̣ уттамама̄ху санто’’.

67.

‘‘катхам̣ виджан̃н̃а̄ чатупаттхарӯпам̣ [чатумат̣т̣харӯпам̣ (сйа̄. пӣ.)], сет̣т̣хам̣ сариккхам̣ атхава̄пи хӣнам̣;

вирӯпарӯпена чаранти санто, тасма̄ хи саббесам̣ вачо кхаметха’’.

68.

‘‘на хетаматтхам̣ махатӣпи сена̄, сара̄джика̄ йуджджхама̄на̄ лабхетха;

йам̣ кхантима̄ саппурисо лабхетха, кхантӣ балассӯпасаманти вера̄’’.

69.

‘‘субха̄ситам̣ те анумодийа̄на, ан̃н̃ам̣ там̣ пуччха̄ми тадин̇гха брӯхи;

йатха̄ ахум̣ [ахӯ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] дан̣д̣акӣ на̄л̣икеро [на̄л̣икӣро (сӣ. сйа̄. пӣ.)], атхаджджуно кала̄бу ча̄пи ра̄джа̄;

тесам̣ гатим̣ брӯхи супа̄пакамминам̣, каттхӯпапанна̄ исинам̣ вихет̣хака̄’’.

70.

‘‘кисан̃хи [кисам̣пи (пӣ.)] ваччхам̣ авакирийа дан̣д̣акӣ, уччхиннамӯло саджано сарат̣т̣хо;

куккул̣ана̄ме нирайамхи паччати, тасса пхулин̇га̄ни патанти ка̄йе.

71.

‘‘йо сан̃н̃ате паббаджите ахет̣хайи [аван̃часи (пӣ.)], дхаммам̣ бхан̣анте саман̣е адӯсаке;

там̣ на̄л̣икерам̣ сунакха̄ параттха, сан̇гамма кха̄данти випхандама̄нам̣.

72.

‘‘атхаджджуно нирайе саттисӯле, авам̣сиро патито уддхам̣па̄до [уддхапа̄до (сйа̄.), аддхапа̄до (пӣ.)];

ан̇гӣрасам̣ готамам̣ хет̣хайитва̄, кхантим̣ тапассим̣ чирабрахмача̄рим̣.

73.

‘‘йо кхан̣д̣асо паббаджитам̣ ачхедайи, кхантим̣ вадантам̣ саман̣ам̣ адӯсакам̣;

кала̄бувӣчим̣ упападжджа паччати, маха̄пата̄пам̣ [маха̄бхита̄пам̣ (пӣ.)] кат̣укам̣ бхайа̄накам̣.

74.

‘‘ета̄ни сутва̄ нирайа̄ни пан̣д̣ито, ан̃н̃а̄ни па̄пит̣т̣хатара̄ни четтха;

дхаммам̣ чаре саман̣абра̄хман̣есу, еван̇каро саггамупети т̣ха̄нам̣’’.

75.

‘‘субха̄ситам̣ те анумодийа̄на, ан̃н̃ам̣ там̣ пуччха̄ми тадин̇гха брӯхи;

катхам̣видхам̣ сӣлавантам̣ ваданти, катхам̣видхам̣ пан̃н̃авантам̣ ваданти;

катхам̣видхам̣ саппурисам̣ ваданти, катхам̣видхам̣ но сири но джаха̄ти’’.

76.

‘‘ка̄йена ва̄ча̄йа ча йо’дха [йо ча (пӣ.)] сан̃н̃ато, манаса̄ ча кин̃чи на кароти па̄пам̣;

на аттахетӯ аликам̣ бхан̣ети [бхан̣а̄ти (сӣ. сйа̄. пӣ.)], татха̄видхам̣ сӣлавантам̣ ваданти.

77.

‘‘гамбхӣрапан̃хам̣ манаса̄бхичинтайам̣ [манаса̄ вичинтайам̣ (сӣ.)], на̄чча̄хитам̣ камма кароти луддам̣;

ка̄ла̄гатам̣ [ка̄ла̄бхатам̣ (пӣ.)] аттхападам̣ на рин̃чати, татха̄видхам̣ пан̃н̃авантам̣ ваданти.

78.

‘‘йо ве катан̃н̃ӯ катаведи дхӣро, калйа̄н̣амитто дал̣хабхатти ча хоти;

дукхитасса саккачча кароти киччам̣, татха̄видхам̣ саппурисам̣ ваданти.

79.

‘‘етехи саббехи гун̣ехупето, саддхо мудӯ сам̣вибха̄гӣ вадан̃н̃ӯ;

сан̇га̄хакам̣ сакхилам̣ сан̣хава̄чам̣, татха̄видхам̣ но сири но джаха̄ти’’.

80.

‘‘субха̄ситам̣ те анумодийа̄на, ан̃н̃ам̣ там̣ пуччха̄ми тадин̇гха брӯхи;

сӣлам̣ сирин̃ча̄пи сатан̃ча дхаммам̣, пан̃н̃ан̃ча кам̣ сет̣т̣хатарам̣ ваданти’’.

81.

‘‘пан̃н̃а̄ хи сет̣т̣ха̄ кусала̄ ваданти, наккхаттара̄джа̄рива та̄рака̄нам̣;

сӣлам̣ сӣрӣ ча̄пи сатан̃ча дхаммо [дхамма̄ (пӣ.)], анва̄йика̄ пан̃н̃авато бхаванти’’.

82.

‘‘субха̄ситам̣ те анумодийа̄на, ан̃н̃ам̣ там̣ пуччха̄ми тадин̇гха брӯхи;

катхам̣каро кинтикаро кима̄чарам̣, ким̣ севама̄но лабхатӣдха пан̃н̃ам̣;

пан̃н̃а̄йа да̄ниппат̣ипам̣ [да̄ни пат̣ипадам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] вадехи, катхам̣каро пан̃н̃ава̄ хоти маччо’’.

83.

‘‘севетха вуддхе нипун̣е бахуссуте, угга̄хако ча парипуччхако сийа̄;

сун̣еййа саккачча субха̄сита̄ни, евам̣каро пан̃н̃ава̄ хоти маччо.

84.

‘‘ пан̃н̃ава̄ ка̄магун̣е авеккхати, аниччато дуккхато рогато ча;

евам̣ випассӣ паджаха̄ти чхандам̣, дуккхесу ка̄месу махаббхайесу.

85.

‘‘са вӣтара̄го павинеййа досам̣, меттам̣ [метта (сйа̄. ка.)] читтам̣ бха̄вайе [бха̄веййа (сӣ. сйа̄. ка.)] аппама̄н̣ам̣;

саббесу бхӯтесу нидха̄йа дан̣д̣ам̣, аниндито брахмамупети т̣ха̄нам̣’’.

86.

‘‘махаттхийам̣ [махиддхийам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] а̄гаманам̣ ахоси, тавамат̣т̣хака̄ [мат̣т̣хака (сӣ. сйа̄. ка.)] бхӣмаратхасса ча̄пи;

ка̄лин̇гара̄джасса ча уггатасса, саббеса во ка̄мара̄го пахӣно’’.

87.

‘‘еваметам̣ парачиттаведи, саббеса но ка̄мара̄го пахӣно;

карохи ока̄самануггаха̄йа, йатха̄ гатим̣ те абхисамбхавема’’.

88.

‘‘кароми ока̄самануггаха̄йа, татха̄ хи во ка̄мара̄го пахӣно;

пхара̄тха ка̄йам̣ випула̄йа пӣтийа̄, йатха̄ гатим̣ ме абхисамбхаветха’’.

89.

‘‘саббам̣ карисса̄ма тава̄нуса̄саним̣, йам̣ йам̣ тувам̣ ваккхаси бхӯрипан̃н̃а;

пхара̄ма ка̄йам̣ випула̄йа пӣтийа̄, йатха̄ гатим̣ те абхисамбхавема’’.

90.

‘‘ката̄йа [ката̄йам̣ (сӣ. пӣ.)] ваччхасса кисасса пӯджа̄, гаччханту бхонто исайо са̄дхурӯпа̄;

джха̄не рата̄ хотха сада̄ сама̄хита̄, еса̄ ратӣ паббаджитасса сет̣т̣ха̄’’.

91.

‘‘сутва̄на га̄тха̄ параматтхасам̣хита̄, субха̄сита̄ исина̄ пан̣д̣итена;

те ведаджа̄та̄ анумодама̄на̄, пакка̄му [паккаму (ка.)] дева̄ девапурам̣ йасассино.

92.

‘‘га̄тха̄ има̄ аттхаватӣ субйан̃джана̄, субха̄сита̄ исина̄ пан̣д̣итена;

йо кочима̄ ат̣т̣хикатва̄ [ат̣т̣хим̣ катва̄ (ка.)] сун̣еййа, лабхетха пубба̄парийам̣ висесам̣;

ладдха̄на пубба̄парийам̣ висесам̣, адассанам̣ маччура̄джасса гаччхе’’.

93.

‘‘са̄лиссаро са̄рипутто, мен̣д̣иссаро ча кассапо;

паббато ануруддхо ча, качча̄йано ча девало [девило (сйа̄. ка.)].

94.

‘‘анусиссо ча а̄нандо, кисаваччхо ча колито;

на̄радо уда̄йӣ тхеро [на̄радо пун̣н̣о манта̄нӣпутто (сӣ.)], париса̄ буддхапариса̄;

сарабхан̇го локана̄тхо, евам̣ дха̄ретха джа̄така’’нти.

сарабхан̇гаджа̄такам̣ дутийам̣.

523. аламбуса̄джа̄такам̣ (3)

95.

‘‘атха брави браха̄ индо, ватрабхӯ джайатам̣ пита̄;

девакан̃н̃ам̣ пара̄бхетва̄, судхамма̄йам̣ аламбусам̣.

96.

‘‘миссе дева̄ там̣ йа̄чанти, та̄ватим̣са̄ саиндака̄;

исиппалобхане [исипалобхике (сӣ. сйа̄.), исим̣ палобхике (пӣ.)] гаччха, исисин̇гам̣ аламбусе.

97.

‘‘пура̄йам̣ амхе аччети [на̄ччети (сйа̄. ка.)], ваттава̄ [ватава̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] брахмачарийава̄;

нибба̄на̄бхирато вуддхо [ваддхо (пӣ.), буддхо (сйа̄. ка.)], тасса магга̄ни а̄вара’’.

98.

‘‘девара̄джа кимева твам̣, мамева тувам̣ сиккхаси;

исиппалобхане [исипалобхике (сӣ. сйа̄.), исим̣ палобхике (пӣ.)] гаччха, санти ан̃н̃а̄пи аччхара̄.

99.

‘‘ма̄дисийо павара̄ чева, асоке нандане ване;

та̄сампи хоту парийа̄йо, та̄пи йанту палобхана̄’’ [палобхика̄ (сйа̄. пӣ.)].

100.

‘‘аддха̄ хи саччам̣ бхан̣аси, санти ан̃н̃а̄пи аччхара̄;

та̄дисийо павара̄ чева, асоке нандане ване.

101.

‘‘на та̄ евам̣ паджа̄нанти, па̄ричарийам̣ пумам̣ гата̄;

йа̄дисам̣ твам̣ паджа̄на̄си, на̄ри саббан̇гасобхане.

102.

‘‘твамева гаччха калйа̄н̣и, иттхӣнам̣ павара̄ часи;

тавева ван̣н̣арӯпена, савасама̄найиссаси’’ [васама̄на̄пайиссаси (сйа̄.), васама̄на̄майиссаси (пӣ.), там̣ васама̄найиссаси (ка.)].

103.

‘‘на ва̄хам̣ на гамисса̄ми, девара̄джена песита̄;

вибхеми четам̣ а̄са̄дум̣, уггатеджо хи бра̄хман̣о.

104.

‘‘анеке нирайам̣ патта̄, исима̄са̄дийа̄ джана̄;

а̄панна̄ мохасам̣са̄рам̣, тасма̄ лома̄ни хам̣сайе’’.

105.

‘‘идам̣ ватва̄на пакка̄ми, аччхара̄ ка̄маван̣н̣инӣ;

мисса̄ мисситу [миссету (сӣ. сйа̄. пӣ.)] миччхантӣ, исисин̇гам̣ аламбуса̄.

106.

‘‘са̄ ча там̣ ванамогайха, исисин̇гена раккхитам̣;

бимбаджа̄лакасан̃чханнам̣, саманта̄ ад̣д̣хайоджанам̣.

107.

‘‘па̄това па̄тара̄самхи, удан̣хасамайам̣ [удайасамайам̣ (сйа̄.), удантасамайам̣ (ка.)] пати;

аггит̣т̣хам̣ паримаджджантам̣, исисин̇гам̣ упа̄гами’’.

108.

‘‘ка̄ ну виджджурива̄бха̄си, осадхӣ вийа та̄рака̄;

вичиттахаттха̄бхаран̣а̄ [вичиттаваттха̄бхаран̣а̄ (сӣ.)], а̄муттаман̣икун̣д̣ала̄ [а̄муккаман̣икун̣д̣ала̄ (?)].

109.

‘‘а̄диччаван̣н̣асан̇ка̄са̄, хемачанданагандхинӣ;

сан̃н̃атӯрӯ маха̄ма̄йа̄, кума̄рӣ ча̄рудассана̄.

110.

‘‘вилагга̄ [вила̄ка̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] мудука̄ суддха̄, па̄да̄ те суппатит̣т̣хита̄;

гамана̄ ка̄манӣйа̄ [камана̄ каманӣйа̄ (сӣ. пӣ.)] те, харантийева ме мано.

111.

‘‘анупубба̄ва те ӯрӯ, на̄гана̄сасамӯпама̄;

вимат̣т̣ха̄ туйхам̣ суссон̣ӣ, аккхасса пхалакам̣ йатха̄.

112.

‘‘уппалассева кин̃джаккха̄, на̄бхи те са̄дху сан̣т̣хита̄;

пӯра̄ кан̣хан̃джанассева, дӯрато пат̣идиссати.

113.

‘‘дувидха̄ джа̄та̄ ураджа̄, аван̣т̣а̄ са̄дху паччуда̄;

пайодхара̄ апатита̄ [аппатӣта̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ад̣д̣хала̄бусама̄ тхана̄.

114.

‘‘дӣгха̄ камбутала̄бха̄са̄, гӣва̄ ен̣еййака̄ йатха̄;

пан̣д̣ара̄варан̣а̄ ваггу, чатуттхаманасаннибха̄.

115.

‘‘уддхагга̄ ча адхагга̄ ча, думаггапаримаджджита̄;

дувиджа̄ неласамбхӯта̄, данта̄ тава судассана̄.

116.

‘‘апан̣д̣ара̄ лохитанта̄, джин̃джӯка [джин̃джука (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пхаласаннибха̄;

а̄йата̄ ча виса̄ла̄ ча, нетта̄ тава судассана̄.

117.

‘‘на̄тидӣгха̄ сусаммат̣т̣ха̄, канакабйа̄ [канакагга̄ (пӣ.)] самочита̄;

уттаман̇гаруха̄ туйхам̣, кеса̄ чанданагандхика̄.

118.

‘‘йа̄вата̄ касигораккха̄, ва̄н̣иджа̄нам̣ [ван̣иджа̄нам̣ (пӣ.)] ча йа̄ гати;

исӣнан̃ча параккантам̣, сан̃н̃ата̄нам̣ тапассинам̣.

119.

‘‘на те самасамам̣ пассе, асмим̣ патхави [путхуви (пӣ.)] ман̣д̣але;

ко ва̄ твам̣ касса ва̄ путто, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣’’.

120.

‘‘на пан̃хака̄ло бхадданте, кассапевам̣ гате сати;

ехи самма рамисса̄ма, убхо асма̄камассаме;

ехи там̣ упагӯхиссам̣ [упагуйхиссам̣ (сйа̄.)], ратӣнам̣ кусало бхава’’.

121.

‘‘идам̣ ватва̄на пакка̄ми, аччхара̄ ка̄маван̣н̣инӣ;

мисса̄ мисситумиччхантӣ, исисин̇гам̣ аламбуса̄’’.

122.

‘‘со ча вегена никкхамма, чхетва̄ дандхапараккамам̣ [дандхападаккамам̣ (ка.)];

тамуттама̄су вен̣ӣсу, аджджхаппатто [аджджха̄патто (пӣ.)] пара̄маси;

123.

‘‘тамуда̄ватта калйа̄н̣ӣ, палиссаджи сусобхана̄ [сусобхан̣ӣ (сйа̄. ка.)];

чавитамхи [чави тамха̄ (сйа̄. ка.)] брахмачарийа̄, йатха̄ там̣ атха тосита̄.

124.

‘‘манаса̄ агама̄ индам̣, васантам̣ нандане ване;

тасса̄ сан̇каппаман̃н̃а̄йа, магхава̄ девакун̃джаро.

125.

‘‘паллан̇кам̣ пахин̣ӣ кхиппам̣, сован̣н̣ам̣ сопава̄ханам̣;

сауттараччхадапан̃н̃а̄сам̣, сахассапат̣ийаттхатам̣ [пат̣икаттхатам̣ (сӣ.)].

126.

‘‘таменам̣ таттха дха̄реси, уре катва̄на собхана̄;

йатха̄ екамухуттам̣ва, тӣн̣и васса̄ни дха̄райи.

127.

‘‘вимадо тӣхи вассехи, пабуджджхитва̄на бра̄хман̣о;

аддаса̄си харита [харӣ (пӣ.)] руккхе, саманта̄ аггийа̄йанам̣.

128.

‘‘навапаттаванам̣ пхуллам̣, кокилагган̣агхоситам̣;

саманта̄ павилокетва̄, рудам̣ ассӯни ваттайи.

129.

‘‘на джухе на джапе [джаппе (ка.)] манте, аггихуттам̣ паха̄питам̣;

ко ну ме па̄ричарийа̄йа, пуббе читтам̣ палобхайи.

130.

‘‘аран̃н̃е ме вихарато, йо ме теджа̄ ха самбхутам̣ [самбхатам̣ (пӣ.)];

на̄на̄ратнапарипӯрам̣, на̄вам̣ва ган̣хи ан̣н̣аве’’.

131.

‘‘ахам̣ те па̄ричарийа̄йа, девара̄джена песита̄;

авадхим̣ [авадхӣ (сйа̄. пӣ. ка.)] читтам̣ читтена, пама̄до [пама̄да̄ (сйа̄. пӣ.)] твам̣ на буджджхаси’’.

132.

‘‘има̄ни кира мам̣ та̄то, кассапо ануса̄сати;

камала̄садиситтхийо [сариситтхийо (сйа̄. пӣ.)], та̄йо буджджхеси ма̄н̣ава.

133.

‘‘уре ган̣д̣а̄йо буджджхеси, та̄йо буджджхеси ма̄н̣ава;

ичча̄нуса̄си мам̣ та̄то, йатха̄ мам̣ анукампако.

134.

‘‘тасса̄хам̣ вачанам̣ на̄кам̣, питу вуддхасса са̄санам̣;

аран̃н̃е ниммануссамхи, сваджджа джха̄йа̄ми [сва̄джджаджджха̄йа̄ми (сӣ. пӣ.)] екако.

135.

‘‘сохам̣ татха̄ карисса̄ми, дхираттху джӣвитена ме;

пуна ва̄ та̄дисо хессам̣, маран̣ам̣ ме бхависсати’’.

136.

‘‘тасса теджам̣ [теджан̃ча (сӣ. пӣ.)] вӣрийан̃ча, дхитим̣ [дхитин̃ча (пӣ.)] н̃атва̄ ават̣т̣хитам̣ [сувад̣д̣хитам̣ (сӣ.)];

сираса̄ аггахӣ па̄де, исисин̇гам̣ аламбуса̄.

137.

‘‘ма̄ ме куджджха [куджджхи (пӣ.)] маха̄вӣра, ма̄ ме куджджха [куджджхи (пӣ.)] маха̄исе;

маха̄ аттхо майа̄ чин̣н̣о, тидаса̄нам̣ йасассинам̣;

тайа̄ сам̣кампитам̣ а̄си, саббам̣ девапурам̣ тада̄’’.

138.

‘‘та̄ватим̣са̄ ча йе дева̄, тидаса̄нан̃ча ва̄саво;

тван̃ча бхадде сукхӣ хохи, гаччха кан̃н̃е йатха̄сукхам̣’’.

139.

‘‘тасса па̄де гахетва̄на, катва̄ ча нам̣ падаккхин̣ам̣;

ан̃джалим̣ паггахетва̄на, тамха̄ т̣ха̄на̄ апакками.

140.

‘‘йо ча тасса̄си паллан̇ко, сован̣н̣о сопава̄хано;

сауттараччхадапан̃н̃а̄со, сахассапат̣ийаттхато;

тамева паллан̇кама̄руйха, ага̄ дева̄на сантике.

141.

‘‘тамоккамива а̄йантим̣, джалантим̣ виджджутам̣ йатха̄;

патӣто сумано витто, девиндо адада̄ варам̣’’.

142.

‘‘варан̃че ме адо сакка, саббабхӯта̄намиссара;

нисиппалобхика̄ [на исипалобхика̄ (сйа̄.), на исипалобхийам̣ (пӣ.)] гаччхе, етам̣ сакка варам̣ варе’’ти.

аламбуса̄джа̄такам̣ татийам̣.

524. сан̇кхапа̄ладжа̄такам̣ (4)

143.

‘‘арийа̄вака̄соси пасаннанетто, ман̃н̃е бхавам̣ паббаджито куламха̄;

катхам̣ ну витта̄ни паха̄йа бхоге, паббаджи никкхамма гхара̄ сапан̃н̃а’’ [сапан̃н̃о (сйа̄.), сапан̃н̃а̄ (пӣ.)].

144.

‘‘сайам̣ вима̄нам̣ нарадева дисва̄, маха̄нубха̄васса махорагасса;

дисва̄на пун̃н̃а̄на маха̄випа̄кам̣, саддха̄йахам̣ паббаджитомхи ра̄джа’’.

145.

‘‘на ка̄мака̄ма̄ на бхайа̄ на доса̄, ва̄чам̣ муса̄ паббаджита̄ бхан̣анти;

аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣, сутва̄на ме джа̄йихитиппаса̄до’’.

146.

‘‘ва̄н̣иджджа [ван̣иджджа (пӣ.)] рат̣т̣ха̄дхипа гаччхама̄но, патхе аддаса̄симхи бходжапутте [мила̄чапутте (сӣ. пӣ.)];

паваддхака̄йам̣ урагам̣ махантам̣, а̄да̄йа гаччханте памодама̄не’’.

147.

‘‘сохам̣ сама̄гамма джанинда техи, пахат̣т̣халомо авачамхи бхӣто;

кухим̣ айам̣ нӣйати [ниййати (ка.)] бхӣмака̄йо, на̄гена ким̣ ка̄хатха бходжапутта̄.

148.

‘‘на̄го айам̣ нӣйати бходжанаттха̄ [бходжанаттхам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], паваддхака̄йо ураго маханто;

са̄дун̃ча тхӯлан̃ча мудун̃ча мам̣сам̣, на твам̣ расан̃н̃а̄си видехапутта.

149.

‘‘ито майам̣ гантва̄ сакам̣ никетам̣ [никетанам̣ (пӣ.)], а̄да̄йа саттха̄ни викопайитва̄;

мам̣са̄ни бхоккха̄ма [бхаккха̄ма (сйа̄.)] памодама̄на̄, майан̃хи ве саттаво паннага̄нам̣.

150.

‘‘саче айам̣ нӣйати бходжанаттха̄, паваддхака̄йо ураго маханто;

дада̄ми во балибадда̄ни [баливадда̄ни (пӣ.)] сол̣аса, на̄гам̣ имам̣ мун̃чатха бандханасма̄.

151.

‘‘аддха̄ хи но бхаккхо айам̣ мана̄по, бахӯ ча но урага̄ бхуттапубба̄ [бахум̣ ча но ураго бхуттапуббо (ка.)];

карома те там̣ вачанам̣ ал̣а̄ра [а̄л̣а̄ра (ка.) евамупарипи], миттан̃ча но хохи видехапутта.

152.

‘‘тадассу те бандхана̄ мочайим̣су, йам̣ наттхуто пат̣имоккасса па̄се;

мутто ча со бандхана̄ на̄гара̄джа̄, пакка̄ми па̄чӣнамукхо мухуттам̣.

153.

‘‘гантва̄на па̄чӣнамукхо мухуттам̣, пун̣н̣ехи неттехи палокайӣ мам̣;

тада̄ссахам̣ пит̣т̣хито анвагаччхим̣, дасан̇гулим̣ ан̃джалим̣ паггахетва̄.

154.

‘‘гаччхева кхо твам̣ тарама̄нарӯпо, ма̄ там̣ амитта̄ пунараггахесум̣;

дуккхо хи луддехи пуна̄ сама̄гамо, адассанам̣ бходжапутта̄на гаччха.

155.

‘‘агама̄си со рахадам̣ виппасаннам̣, нӣлобха̄сам̣ раман̣ӣйам̣ сутиттхам̣;

самотатам̣ [самонатам̣ (сйа̄. ка.)] джамбухи ветаса̄хи, па̄веккхи ниттин̣н̣абхайо патӣто.

156.

‘‘со там̣ пависса на чирасса на̄го, диббена ме па̄турахум̣ джанинда;

упат̣т̣хахӣ мам̣ питарам̣ва путто, хадайан̇гамам̣ кан̣н̣асукхам̣ бхан̣анто.

157.

‘‘твам̣ меси ма̄та̄ ча пита̄ [пита̄ ча (пӣ.)] ал̣а̄ра, аббхантаро па̄н̣ададо саха̄йо;

сакан̃ча иддхим̣ пат̣ила̄бхакосми [пат̣ила̄бхитосми (пӣ.)], ал̣а̄ра пасса ме нивесана̄ни;

пахӯтабхаккхам̣ бахуаннапа̄нам̣, масаккаса̄рам̣ вийа ва̄савасса’’.

158.

‘‘там̣ бхӯмибха̄гехи упетарӯпам̣, асаккхара̄ чева мудӯ субха̄ ча;

нӣчаттин̣а̄ [нӣча̄ тин̣а̄ (сйа̄. пӣ.)] аппараджа̄ ча бхӯми, па̄са̄дика̄ йаттха джаханти сокам̣.

159.

‘‘ана̄вакула̄ вел̣урийӯпанӣла̄, чатуддисам̣ амбаванам̣ сураммам̣;

пакка̄ ча песӣ ча пхала̄ супхулла̄, ниччотука̄ дха̄райантӣ пхала̄ни.

160.

‘‘тесам̣ вана̄нам̣ нарадева маджджхе, нивесанам̣ бхассарасанника̄сам̣;

раджатаггал̣ам̣ сован̣н̣амайам̣ ул̣а̄рам̣, обха̄сатӣ виджджуриванталиккхе.

161.

‘‘ман̣ӣмайа̄ сон̣н̣амайа̄ [сован̣н̣амайа̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ул̣а̄ра̄, анекачитта̄ сататам̣ суниммита̄;

парипӯра̄ кан̃н̃а̄хи алан̇ката̄бхи, суван̣н̣ака̄йӯрадхара̄хи ра̄джа.

162.

‘‘со сан̇кхапа̄ло тарама̄нарӯпо, па̄са̄дама̄руйха аномаван̣н̣о;

сахассатхамбхам̣ атула̄нубха̄вам̣, йаттхасса бхарийа̄ махесӣ ахоси.

163.

‘‘ека̄ ча на̄рӣ тарама̄нарӯпа̄, а̄да̄йа вел̣урийамайам̣ махаггхам̣;

субхам̣ ман̣им̣ джа̄тимантӯпапаннам̣, ачодита̄ а̄санамаббхиха̄си.

164.

‘‘тато мам̣ ураго хаттхе гахетва̄, нисӣдайӣ па̄мукхаа̄санасмим̣;

идама̄санам̣ атра бхавам̣ нисӣдату, бхаван̃хи ме ан̃н̃атаро гарӯнам̣.

165.

‘‘ан̃н̃а̄ ча на̄рӣ тарама̄нарӯпа̄, а̄да̄йа ва̄рим̣ упасан̇камитва̄;

па̄да̄ни паккха̄лайӣ ме джанинда, бхарийа̄ва [бхарийа̄ ча (пӣ.)] бхаттӯ патино пийасса.

166.

‘‘апара̄ ча на̄рӣ тарама̄нарӯпа̄, паггайха сован̣н̣амайа̄йа [сован̣н̣амайа̄ (пӣ.)] па̄тийа̄;

анекасӯпам̣ вивидхам̣ вийан̃джанам̣, упана̄майӣ бхатта манун̃н̃арӯпам̣.

167.

‘‘турийехи [тӯрийехи (ка.)] мам̣ бха̄рата бхуттавантам̣, упат̣т̣хахум̣ бхатту мано видитва̄;

татуттарим̣ [тадуттарим̣ (ка.)] мам̣ нипатӣ махантам̣, диббехи ка̄мехи анаппакехи.

168.

‘‘бхарийа̄ мамета̄ тисата̄ ал̣а̄ра, саббаттамаджджха̄ падумуттара̄бха̄;

ал̣а̄ра ета̄ссу те ка̄мака̄ра̄, дада̄ми те та̄ парича̄райассу.

169.

‘‘сам̣ваччхарам̣ диббараса̄нубхутва̄, тада̄ссухам̣ [тадассахам̣ (пӣ.)] уттаримаджджхабха̄сим̣ [уттари паччабха̄сим̣ (сӣ. сйа̄.), уттарим̣ паччабха̄сим̣ (пӣ.)];

на̄гассидам̣ кинти катхан̃ча ладдхам̣, катхаджджхагама̄си вима̄насет̣т̣хам̣’’.

170.

‘‘адхичча ладдхам̣ парин̣а̄маджам̣ те, сайам̣катам̣ уда̄ху девехи диннам̣;

пуччха̄ми там̣ [те (пӣ.)] на̄гара̄джетаматтхам̣, катхаджджхагама̄си вима̄насет̣т̣хам̣’’.

171.

‘‘на̄дхичча ладдхам̣ на парин̣а̄маджам̣ ме, на сайам̣катам̣ на̄пи девехи диннам̣;

сакехи каммехи апа̄пакехи, пун̃н̃ехи ме ладдхамидам̣ вима̄нам̣’’.

172.

‘‘ким̣ те ватам̣ ким̣ пана брахмачарийам̣, кисса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

аккха̄хи ме на̄гара̄джетаматтхам̣, катхам̣ ну те ладдхамидам̣ вима̄нам̣’’.

173.

‘‘ра̄джа̄ ахосим̣ магадха̄намиссаро, дуййодхано на̄ма маха̄нубха̄во;

со иттарам̣ джӣвитам̣ сам̣видитва̄, асассатам̣ випарин̣а̄мадхаммам̣.

174.

‘‘аннан̃ча па̄нан̃ча пасанначитто, саккачча да̄нам̣ випулам̣ ада̄сим̣ [ада̄си (пӣ.)];

опа̄набхӯтам̣ ме гхарам̣ тада̄си, сантаппита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча.

175.

[айам̣ га̄тха̄ пӣ. поттхаке наттхи] ‘‘ма̄лан̃ча гандхан̃ча вилепанан̃ча, падӣпийам̣ [падӣпайам̣ (сйа̄. ка.)] йа̄намупассайан̃ча;

аччха̄данам̣ сеййаматханнапа̄нам̣, саккачча да̄на̄ни адамха таттха [айам̣ га̄тха̄ пӣ. поттхаке наттхи].

176.

‘‘там̣ ме ватам̣ там̣ пана брахмачарийам̣, тасса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

тенева ме ладдхамидам̣ вима̄нам̣, пахӯтабхаккхам̣ бахуаннапа̄нам̣’’;

‘‘наччехи гӣтехи чупетарӯпам̣, чират̣т̣хитикам̣ на ча сассата̄йам̣.

177.

‘‘аппа̄нубха̄ва̄ там̣ маха̄нубха̄вам̣, теджассинам̣ ханти атеджаванто;

кимева да̄т̣ха̄вудха ким̣ пат̣ичча, хаттхатта [хаттхаттха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ма̄гаччхи ваниббака̄нам̣ [ван̣иббака̄нам̣ (сӣ.)].

178.

‘‘бхайам̣ ну те анвагатам̣ махантам̣, теджо ну те на̄нвагам̣ дантамӯлам̣;

кимева да̄т̣ха̄вудха ким̣ пат̣ичча, килесама̄паджджи ваниббака̄нам̣’’.

179.

‘‘на ме бхайам̣ анвагатам̣ махантам̣, теджо на сакка̄ мама техи хантум̣ [тебхихантум̣ (сйа̄. ка.)];

сатан̃ча дхамма̄ни сукиттита̄ни, самуддавела̄ва дураччайа̄ни.

180.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣ ал̣а̄ра, упосатхам̣ ниччамупа̄васа̄ми;

атха̄гамум̣ сол̣аса бходжапутта̄, раджджум̣ гахетва̄на дал̣хан̃ча па̄сам̣.

181.

‘‘бхетва̄на на̄сам̣ атикасса [антакасса (ка.)] раджджум̣, найим̣су мам̣ сампаригайха лудда̄;

ета̄дисам̣ дуккхамахам̣ титиккхам̣ [титиккхим̣ (пӣ.)], упосатхам̣ аппат̣икопайанто’’.

182.

‘‘ека̄йане там̣ патхе аддасам̣су, балена ван̣н̣ена чупетарӯпам̣;

сирийа̄ пан̃н̃а̄йа ча бха̄витоси, ким̣ паттхайам̣ [киматтхийам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] на̄га тапо кароси.

183.

‘‘на путтахетӯ на дханасса хету, на а̄йуно ча̄пи ал̣а̄ра хету;

мануссайоним̣ абхипаттхайа̄но, тасма̄ параккамма тапо кароми’’.

184.

‘‘твам̣ лохитаккхо вихатантарам̣со, алан̇като каппитакесамассу;

суросито лохитачанданена, гандхаббара̄джа̄ва диса̄ пабха̄саси [пабха̄си (ка.)].

185.

‘‘девиддхипаттоси маха̄нубха̄во, саббехи ка̄мехи саман̇гибхӯто;

пуччха̄ми там̣ на̄гара̄джетаматтхам̣, сеййо ито кена мануссалоко’’.

186.

‘‘ал̣а̄ра на̄н̃н̃атра мануссалока̄, суддхӣ ва сам̣виджджати сам̣йамо ва̄;

ахан̃ча ладдха̄на мануссайоним̣, ка̄ха̄ми джа̄тимаран̣асса антам̣’’.

187.

‘‘сам̣ваччхаро ме васато [вусито (пӣ.)] тавантике, аннена па̄нена упат̣т̣хитосми;

а̄мантайитва̄на палеми на̄га, чираппавут̣т̣хосми [чираппавуттхо асми (пӣ.)] ахам̣ джанинда’’.

188.

‘‘путта̄ ча да̄ра̄ ануджӣвино ча [ча’нуджӣвино (сйа̄. пӣ.)], ничча̄нусит̣т̣ха̄ упатит̣т̣хате там̣;

каччинну там̣ на̄бхисапиттха [на̄бхисам̣ситтха (сйа̄. пӣ.)] кочи, пийан̃хи ме дассанам̣ туйхам̣ [туйха (пӣ.)] ал̣а̄ра’’.

189.

‘‘йатха̄пи ма̄тӯ ча питӯ ага̄ре, путто пийо пат̣ивихито васеййа [сеййо (пӣ.)];

татопи майхам̣ идхамева сеййо, читтан̃хи те на̄га майӣ пасаннам̣’’.

190.

‘‘ман̣ӣ мамам̣ виджджати лохитан̇ко [лохитан̇го (ка.)], дхана̄харо ман̣иратанам̣ ул̣а̄рам̣;

а̄да̄йа твам̣ [там̣ (пӣ.)] гаччха сакам̣ никетам̣, ладдха̄ дханам̣ там̣ ман̣имоссаджассу’’.

191.

‘‘дит̣т̣ха̄ майа̄ ма̄нусака̄пи ка̄ма̄, асассата̄ випарин̣а̄мадхамма̄;

а̄дӣнавам̣ ка̄магун̣есу дисва̄, саддха̄йахам̣ паббаджитомхи ра̄джа.

192.

‘‘думаппхала̄нӣва патанти ма̄н̣ава̄, дахара̄ ча вуддха̄ ча сарӣрабхеда̄;

етампи дисва̄ паббаджитомхи ра̄джа, апан̣н̣акам̣ са̄ман̃н̃амева сеййо’’.

193.

‘‘аддха̄ хаве севитабба̄ сапан̃н̃а̄, бахуссута̄ йе бахут̣ха̄начинтино;

на̄ган̃ча сутва̄на таван̃чал̣а̄ра, ка̄ха̄ми пун̃н̃а̄ни анаппака̄ни’’.

194.

‘‘аддха̄ хаве севитабба̄ сапан̃н̃а̄, бахуссута̄ йе бахут̣ха̄начинтино;

на̄ган̃ча сутва̄на маман̃ча ра̄джа, карохи пун̃н̃а̄ни анаппака̄нӣ’’ти.

сан̇кхапа̄ладжа̄такам̣ чатуттхам̣.

525. чӯл̣асутасомаджа̄такам̣ (5)

195.

‘‘а̄мантайа̄ми нигамам̣, митта̄мачче париссадже [па̄рисадждже (сӣ. сйа̄.)];

сирасмим̣ палитам̣ джа̄там̣, паббаджджам̣ да̄ни рочахам̣’’.

196.

‘‘абхумме катхам̣ ну бхан̣аси, саллам̣ ме дева ураси каппеси [кампеси (пӣ.)];

саттасата̄ те бхарийа̄, катхам̣ ну те та̄ бхависсанти’’.

197.

‘‘пан̃н̃а̄йихинти ета̄, дахара̄ ан̃н̃ампи та̄ гамиссанти;

сагган̃часса паттхайа̄но, тена ахам̣ паббаджисса̄ми’’.

198.

‘‘дулладдхам̣ ме а̄си сутасома, йасса те хомахам̣ ма̄та̄;

йам̣ ме вилапантийа̄, анапеккхо паббаджаси дева.

199.

‘‘дулладдхам̣ ме а̄си сутасома, йам̣ там̣ ахам̣ виджа̄йиссам̣;

йам̣ ме вилапантийа̄, анапеккхо паббаджаси дева’’.

200.

‘‘ко на̄месо дхаммо, сутасома ка̄ ча на̄ма паббаджджа̄;

йам̣ но амхе джин̣н̣е, анапеккхо паббаджаси дева.

201.

‘‘путта̄пи туйхам̣ бахаво, дахара̄ аппаттайоббана̄;

ман̃джӯ тепи [те (сӣ. пӣ.)] там̣ апассанта̄, ман̃н̃е дуккхам̣ нигаччханти’’.

202.

‘‘путтехи ча ме етехи, дахарехи аппаттайоббанехи;

ман̃джӯхи саббехипи тумхехи, чирампи т̣хатва̄ вина̄сабха̄во’’ [вина̄бха̄во (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

203.

‘‘чхиннам̣ ну туйхам̣ хадайам̣, аду те [а̄ду (сӣ. пӣ.), а̄дӯ (сйа̄.)] карун̣а̄ ча наттхи амхесу;

йам̣ но викандантийо [виккандантийо (сӣ.)], анапеккхо паббаджаси дева’’.

204.

‘‘на ча майхам̣ чхиннам̣ хадайам̣, аттхи карун̣а̄пи майхам̣ тумхесу;

сагган̃ча паттхайа̄но, тена ахам̣ [тена̄хам̣ (сӣ. сйа̄.), тенамахам̣ (пӣ.)] паббаджисса̄ми’’.

205.

‘‘дулладдхам̣ ме а̄си, сутасома йасса те ахам̣ бхарийа̄;

йам̣ ме вилапантийа̄, анапеккхо паббаджаси дева.

206.

‘‘дулладдхам̣ ме а̄си, сутасома йасса те ахам̣ бхарийа̄;

йам̣ ме куччхипат̣исандхим̣ [мам̣ куччхиматим̣ сантим̣ (пӣ.)], анапеккхо паббаджаси дева.

207.

‘‘парипакко ме габбхо, куччхигато йа̄ва нам̣ виджа̄йа̄ми;

ма̄хам̣ ека̄ видхава̄, паччха̄ дуккха̄ни аддаккхим̣’’.

208.

‘‘парипакко те габбхо, куччхигато ин̇гха твам̣ [тва (сӣ.), нам̣ (пӣ.)] виджа̄йассу;

путтам̣ аномаван̣н̣ам̣, там̣ хитва̄ паббаджисса̄ми’’.

209.

‘‘ма̄ твам̣ чанде руди, ма̄ сочи ванатимираматтаккхи;

а̄роха варапа̄са̄дам̣ [ча па̄са̄дам̣ (пӣ.)], анапеккхо ахам̣ гамисса̄ми’’.

210.

‘‘ко там̣ амма копеси, ким̣ родаси пеккхаси ча мам̣ ба̄л̣хам̣;

кам̣ аваджджхам̣ гха̄теми [гха̄теми кам̣ аваджджхам̣ (пӣ.), там̣ аваджджхам̣ гха̄теми (ка.)], н̃а̄тӣнам̣ удиккхама̄на̄нам̣’’.

211.

‘‘на хи со сакка̄ хантум̣, виджита̄вӣ [джӣвита̄вӣ (пӣ.)] йо мам̣ та̄та копеси;

пита̄ те мам̣ та̄та авача, анапеккхо ахам̣ гамисса̄ми’’.

212.

‘‘йохам̣ пуббе ниййа̄ми, уййа̄нам̣ маттакун̃джаре ча йодхеми;

сутасоме паббаджите, катхам̣ ну да̄ни карисса̄ми’’.

213.

‘‘ма̄тучча [ма̄ту ча (сӣ. сйа̄.)] ме рудантйа̄ [рудатйа̄ (пӣ.)], джет̣т̣хасса ча бха̄туно ака̄масса;

хаттхепи те гахессам̣, на хи гаччхаси [ган̃чхиси (пӣ.)] но ака̄ма̄нам̣’’.

214.

‘‘ут̣т̣хехи твам̣ дха̄ти, имам̣ кума̄рам̣ рамехи ан̃н̃аттха;

ма̄ ме парипантхамака̄си [мака̄ (сӣ. пӣ.)], саггам̣ мама паттхайа̄насса’’.

215.

‘‘йам̣ нӯнимам̣ дадеййам̣ [джахеййам̣ (пӣ.)] пабхан̇карам̣, ко ну ме имина̄ттхо [ко ну ме имина̄ аттхо (сӣ. сйа̄.), ко ну ме наттхо (пӣ.)];

сутасоме паббаджите, ким̣ ну менам̣ карисса̄ми’’.

216.

‘‘косо ча туйхам̣ випуло, кот̣т̣ха̄га̄ран̃ча туйхам̣ парипӯрам̣;

патхавӣ ча туйхам̣ виджита̄, рамассу ма̄ паббаджи [паббаджассу (сӣ.), паббаджа (пӣ.)] дева’’.

217.

‘‘косо ча майхам̣ випуло, кот̣т̣ха̄га̄ран̃ча майхам̣ парипӯрам̣;

патхавӣ ча майхам̣ виджита̄, там̣ хитва̄ паббаджисса̄ми’’.

218.

‘‘майхампи дханам̣ пахӯтам̣, сан̇кха̄тум̣ [сан̇кхйа̄тум̣ (сӣ.)] нопи дева саккоми;

там̣ те дада̄ми саббампи [там̣ дева те дада̄ми саббампи (сӣ.), там̣ те дада̄ми саббам̣ (пӣ.)], рамассу ма̄ паббаджи дева’’.

219.

‘‘джа̄на̄ми [джа̄на̄ми те (сӣ. сйа̄.)] дханам̣ пахӯтам̣, кулаваддхана пӯджито тайа̄ часми;

сагган̃ча паттхайа̄но, тена ахам̣ паббаджисса̄ми’’.

220.

‘‘уккан̣т̣хитосми ба̄л̣хам̣, арати мам̣ сомадатта а̄висати [а̄вӣсати (ка.)];

бахука̄пи [бахука̄ хи (сӣ. сйа̄.)] ме антара̄йа̄, аджджева̄хам̣ паббаджисса̄ми’’.

221.

‘‘идан̃ча туйхам̣ ручитам̣, сутасома аджджева да̄ни твам̣ паббаджа;

ахампи паббаджисса̄ми, на уссахе тайа̄ вина̄ ахам̣ т̣ха̄тум̣’’.

222.

‘‘на хи сакка̄ паббаджитум̣, нагаре на хи паччати джанападе ча’’;

‘‘сутасоме паббаджите, катхам̣ ну да̄ни карисса̄ма’’.

223.

‘‘упанӣйатидам̣ ман̃н̃е, париттам̣ удакам̣ва чан̇кава̄рамхи;

евам̣ супариттаке джӣвите, на ча памаджджитум̣ ка̄ло.

224.

‘‘упанӣйатидам̣ ман̃н̃е, париттам̣ удакам̣ва чан̇кава̄рамхи;

евам̣ супариттаке джӣвите, андхаба̄ла̄ [атха ба̄ла̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] памаджджанти.

225.

‘‘те вад̣д̣хайанти нирайам̣, тираччха̄найонин̃ча петтивисайан̃ча;

тан̣ха̄йа бандханабаддха̄, вад̣д̣хенти асурака̄йам̣’’.

226.

‘‘ӯхан̃н̃ате раджаггам̣, авидӯре пуббакамхи ча [пуппхакамхи ча (сӣ. пӣ.)] па̄са̄де;

ман̃н̃е но кеса̄ чхинна̄, йасассино дхаммара̄джасса’’.

227.

‘‘айамасса па̄са̄до, сован̣н̣а [сован̣н̣о (пӣ.)] пуппхама̄лйавӣтикин̣н̣о;

йахи [йамхи (пӣ.)] манувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

228.

‘‘айамасса па̄са̄до, сован̣н̣апуппхама̄лйавӣтикин̣н̣о;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

229.

‘‘идамасса кӯт̣а̄га̄рам̣, сован̣н̣апуппхама̄лйавӣтикин̣н̣ам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

230.

‘‘идамасса кӯт̣а̄га̄рам̣, сован̣н̣а [сован̣н̣ам̣ (пӣ.)] пуппхама̄лйавӣтикин̣н̣ам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

231.

‘‘айамасса асокаваника̄, супуппхита̄ саббака̄лика̄ рамма̄;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

232.

‘‘айамасса асокаваника̄, супуппхита̄ саббака̄лика̄ рамма̄;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

233.

‘‘идамасса уййа̄нам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

234.

‘‘идамасса уййа̄нам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

235.

‘‘идамасса кан̣ика̄раванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

236.

‘‘идамасса кан̣ика̄раванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

237.

‘‘идамасса па̄т̣аливанам̣ [па̄т̣алӣванам̣ (сӣ.)], супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

238.

‘‘идамасса па̄т̣аливанам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

239.

‘‘идамасса амбаванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

240.

‘‘идамасса амбаванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена.

241.

‘‘айамасса поккхаран̣ӣ, сан̃чханна̄ ан̣д̣аджехи вӣтикин̣н̣а̄;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о иттха̄га̄рехи.

242.

‘‘айамасса поккхаран̣ӣ, сан̃чханна̄ ан̣д̣аджехи вӣтикин̣н̣а̄;

йахиманувичари ра̄джа̄, парикин̣н̣о н̃а̄тисан̇гхена’’.

243.

‘‘ра̄джа̄ во кхо [ра̄джа̄ кхо (сӣ. сйа̄. пӣ.)] паббаджито, сутасомо раджджам̣ имам̣ пахатва̄на [пахантва̄на (сйа̄. ка.)];

ка̄са̄йаваттхавасано, на̄гова екако [екакова (сӣ.)] чарати’’.

244.

‘‘ма̄ссу пуббе ратикӣл̣ита̄ни, хасита̄ни ча ануссариттха [ануссариттхо (пӣ.)];

ма̄ во ка̄ма̄ ханим̣су, раммам̣ хи [сурамман̃хи (сйа̄. ка.)] судассанам̣ [судассанам̣ на̄ма (сӣ.)] нагарам̣.

245.

‘‘меттачиттан̃ча [меттан̃ча (пӣ.)] бха̄ветха, аппама̄н̣ам̣ дива̄ ча ратто ча;

агаччхиттха [атха ган̃чхиттха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] девапура, а̄ва̄сам̣ пун̃н̃акаммина’’нти [пун̃н̃акамма̄нанти (пӣ.)].

чӯл̣асутасомаджа̄такам̣ пан̃чамам̣.

чатта̄лӣсанипа̄там̣ нит̣т̣хитам̣.

тассудда̄нам̣ –

сувапан̣д̣итаджамбукакун̣д̣алино, варакан̃н̃амаламбусаджа̄такан̃ча;

паваруттамасан̇кхасирӣвхайако, сутасомаариндхамара̄джаваро.

18. пан̣н̣а̄санипа̄то

526. нил̣иника̄джа̄такам̣ (1)

1.

‘‘уддайхате [уд̣д̣айхате (сӣ. пӣ.)] джанападо, рат̣т̣хан̃ча̄пи винассати;

ехи нил̣инике [нил̣ике (сӣ. сйа̄. пӣ.), евамупарипи] гаччха, там̣ ме бра̄хман̣ама̄найа’’.

2.

‘‘на̄хам̣ дуккхаккхама̄ ра̄джа, на̄хам̣ аддха̄наковида̄;

катхам̣ ахам̣ гамисса̄ми, ванам̣ кун̃джарасевитам̣’’.

3.

‘‘пхӣтам̣ джанападам̣ гантва̄, хаттхина̄ ча ратхена ча;

да̄русан̇гха̄т̣айа̄нена, евам̣ гаччха нил̣инике.

4.

‘‘хаттхиассаратхе паттӣ, гаччхева̄да̄йа кхаттийе;

тавева ван̣н̣арӯпена, васам̣ тама̄найиссаси’’.

5.

‘‘кадалӣдхаджапан̃н̃а̄н̣о, а̄бхуджӣпарива̄рито;

есо падиссати раммо, исисин̇гасса ассамо.

6.

‘‘есо аггисса сан̇кха̄то, есо дхӯмо падиссати;

ман̃н̃е но аггим̣ ха̄пети, исисин̇го махиддхико’’.

7.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантим̣, а̄муттаман̣икун̣д̣алам̣;

исисин̇го па̄виси бхӣто, ассамам̣ пан̣н̣ачха̄данам̣.

8.

‘‘ассамасса ча са̄ два̄ре, ген̣д̣укенасса [бхен̣д̣укенасса (сӣ. пӣ.)] кӣл̣ати;

видам̣сайантӣ ан̇га̄ни, гуйхам̣ пака̄сита̄ни ча.

9.

‘‘тан̃ча дисва̄на кӣл̣антим̣, пан̣н̣аса̄лагато джат̣ӣ;

ассама̄ никкхамитва̄на, идам̣ вачанамабрави.

10.

‘‘амбхо ко на̄ма со руккхо, йасса тевам̣гатам̣ пхалам̣;

дӯрепи кхиттам̣ паччети, на там̣ оха̄йа гаччхати’’.

11.

‘‘ассамасса мама [мам̣ (сӣ.)] брахме, самӣпе гандхама̄дане;

бахаво [паббате (сӣ.)] та̄диса̄ руккха̄, йасса тевам̣гатам̣ пхалам̣;

дӯрепи кхиттам̣ паччети, на мам̣ оха̄йа гаччхати’’.

12.

‘‘етӯ [ету (сӣ. сйа̄. ка.)] бхавам̣ ассамимам̣ адету, паджджан̃ча бхаккхан̃ча пат̣иччха дамми;

идама̄санам̣ атра бхавам̣ нисӣдату, ито бхавам̣ мӯлапхала̄ни бхун̃джату’’ [кха̄дату (сӣ.)].

13.

‘‘ким̣ те идам̣ ӯрӯнамантарасмим̣, супиччхитам̣ кан̣хариваппака̄сати;

аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣, косе ну те уттаман̇гам̣ павит̣т̣хам̣’’.

14.

‘‘ахам̣ ване мӯлапхалесанам̣ чарам̣, а̄са̄дайим̣ [асса̄дайим̣ (ка.)] аччхам̣ сугхорарӯпам̣;

со мам̣ патитва̄ сахаса̄джджхапатто, пануджджа мам̣ аббахи [аббухи (сйа̄. ка.)] уттаман̇гам̣.

15.

‘‘сва̄йам̣ ван̣о кхаджджати кан̣д̣ува̄йати, саббан̃ча ка̄лам̣ на лабха̄ми са̄там̣;

пахо бхавам̣ кан̣д̣умимам̣ винетум̣, курутам̣ бхавам̣ йа̄чито бра̄хман̣аттхам̣’’.

16.

‘‘гамбхӣрарӯпо те ван̣о салохито, апӯтико ван̣агандхо [паккагандхо (сӣ.), паннагандхо (сйа̄. пӣ.)] маха̄ ча;

кароми те кин̃чи каса̄йайогам̣, йатха̄ бхавам̣ парамасукхӣ бхавеййа’’.

17.

‘‘на мантайога̄ на каса̄йайога̄, на осадха̄ брахмача̄ри [брахмача̄рӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] каманти;

гхат̣т̣е мудукена [йам̣ те муду тена (сӣ.), йам̣ те мудӯ тена (пӣ.)] винехи кан̣д̣ум̣ [кан̣д̣укам̣ (пӣ.)], йатха̄ ахам̣ парамасукхӣ бхавеййам̣’’.

18.

‘‘ито ну бхото катамена ассамо, каччи бхавам̣ абхирамаси [абхирамасӣ (пӣ.)] аран̃н̃е;

каччи ну те [каччи те (пӣ.)] мӯлапхалам̣ пахӯтам̣, каччи бхавантам̣ на вихим̣санти ва̄л̣а̄’’.

19.

‘‘ито уджум̣ уттара̄йам̣ диса̄йам̣, кхема̄надӣ химавата̄ пабха̄вӣ [пабха̄ти (сӣ. пӣ.)];

тасса̄ тӣре ассамо майха раммо, ахо бхавам̣ ассамам̣ майхам̣ пассе.

20.

‘‘амба̄ ча са̄ла̄ тилака̄ ча джамбуйо, удда̄лака̄ па̄т̣алийо ча пхулла̄;

самантато кимпуриса̄бхигӣтам̣, ахо бхавам̣ ассамам̣ майхам̣ пассе.

21.

‘‘та̄ла̄ ча мӯла̄ ча пхала̄ ча меттха, ван̣н̣ена гандхена упетарӯпам̣;

там̣ бхӯмибха̄гехи упетарӯпам̣, ахо бхавам̣ ассамам̣ майхам̣ пассе.

21.

‘‘пхала̄ ча мӯла̄ ча пахӯтаметтха, ван̣н̣ена гандхена расенупета̄;

а̄йанти ча луддака̄ там̣ падесам̣, ма̄ ме тато мӯлапхалам̣ аха̄сум̣’’.

23.

‘‘пита̄ мамам̣ мӯлапхалесанам̣ гато, ида̄ни а̄гаччхати са̄йака̄ле;

убхова гаччха̄масе ассамам̣ там̣, йа̄ва пита̄ мӯлапхалато ету’’.

24.

‘‘ан̃н̃е бахӯ исайо са̄дхурӯпа̄, ра̄джӣсайо анумагге васанти;

те йева пуччхеси мамассамам̣ там̣, те там̣ найиссанти мамам̣ сака̄се’’.

25.

‘‘на те кат̣т̣ха̄ни бхинна̄ни, на те удакама̄бхатам̣;

аггӣпи те на ха̄пито [ха̄сито (сӣ. сйа̄.)], ким̣ ну мандова джха̄йаси.

26.

‘‘бхинна̄ни кат̣т̣ха̄ни хуто ча агги, тапанӣпи те самита̄ брахмача̄рӣ [брахмача̄ри (?)];

пӣт̣хан̃ча майхам̣ удакан̃ча хоти, рамаси тувам̣ [твам̣ (сӣ.)] брахмабхӯто пураттха̄.

27.

‘‘абхиннакат̣т̣хоси ана̄бхатодако, аха̄питаггӣси [аха̄питаггӣпи (ка.)] асиддхабходжано [асит̣т̣хабходжано (ка.)];

на ме тувам̣ а̄лапасӣ мамаджджа, нат̣т̣хам̣ ну ким̣ четасикан̃ча дуккхам̣’’.

28.

‘‘идха̄гама̄ джат̣ило брахмача̄рӣ, судассанеййо сутанӯ винети;

нева̄тидӣгхо на пана̄тирассо, сукан̣хакан̣хаччхаданехи бхото.

29.

‘‘амассуджа̄то апура̄н̣аван̣н̣ӣ, а̄дха̄рарӯпан̃ча панасса кан̣т̣хе;

две йама̄ [две пасса (сӣ.), два̄сса (пӣ.)] ган̣д̣а̄ уресу джа̄та̄, суван̣н̣атиндуканибха̄ [суван̣н̣апиндӯпанибха̄ (сӣ.), суван̣н̣атин̣д̣усаннибха̄ (сйа̄.), сованнапин̣д̣ӯпанибха̄ (пӣ.)] пабхассара̄.

30.

‘‘мукхан̃ча тасса бхусадассанеййам̣, кан̣н̣есу ламбанти ча кун̃читагга̄;

те джотаре чарато ма̄н̣авасса, суттан̃ча йам̣ сам̣йаманам̣ джат̣а̄нам̣.

31.

‘‘ан̃н̃а̄ ча тасса сам̣йама̄ни [сам̣йаманӣ (сӣ. пӣ.)] чатассо, нӣла̄ пӣта̄ [нӣла̄пи та̄ (пӣ.)] лохитика̄ [лохитака̄ (сйа̄. пӣ. ка.)] ча сета̄;

та̄ пим̣саре [сам̣саре (сӣ. сйа̄.)] чарато ма̄н̣авасса, тирит̣и [чирӣт̣и (сӣ. пӣ.)] сан̇гха̄рива па̄вусамхи.

32.

‘‘на микхалам̣ мун̃джамайам̣ дха̄рети, на сантхаре [сантаче (сӣ.), сантачам̣ (пӣ.), сантаре (ка.)] но пана паббаджасса;

та̄ джотаре джагханантаре [джагханаваре (сӣ. пӣ.)] вилагга̄, сатерата̄ виджджуриванталиккхе.

33.

‘‘акхӣлака̄ни ча аван̣т̣ака̄ни, хет̣т̣ха̄ набхйа̄ кат̣исамохита̄ни;

агхат̣т̣ита̄ ниччакӣл̣ам̣ каронти, хам̣ та̄та ким̣руккхапхала̄ни та̄ни.

34.

‘‘джат̣а̄ ча тасса бхусадассанеййа̄, паросатам̣ веллитагга̄ сугандха̄;

дведха̄ сиро са̄дху вибхаттарӯпо, ахо ну кхо майха татха̄ джат̣а̄ссу.

35.

‘‘йада̄ ча со пакирати та̄ джат̣а̄йо, ван̣н̣ена гандхена упетарӯпа̄;

нӣлуппалам̣ ва̄тасамеритам̣ва, татхева сам̣ва̄ти панассамо айам̣.

36.

‘‘пан̇ко ча тасса бхусадассанеййо, нета̄дисо йа̄дисо майхам̣ ка̄йе [ка̄йо (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

со ва̄йатӣ ерито ма̄лутена, ванам̣ йатха̄ аггагимхе супхуллам̣.

37.

‘‘ниханти со руккхапхалам̣ патхабйа̄, сучиттарӯпам̣ ручирам̣ дассанеййам̣;

кхиттан̃ча тасса пунарети хаттхам̣, хам̣ та̄та ким̣руккхапхалам̣ ну кхо там̣.

38.

‘‘данта̄ ча тасса бхусадассанеййа̄, суддха̄ сама̄ сан̇кхаварӯпапанна̄;

мано паса̄денти виварийама̄на̄, на хи [на ха (сӣ. пӣ.)] нӯна со са̄камакха̄ди техи.

39.

‘‘акаккасам̣ аггал̣итам̣ мухум̣ мудум̣, уджум̣ ануддхатам̣ ачапаламасса бха̄ситам̣;

рудам̣ манун̃н̃ам̣ каравӣкасуссарам̣, хадайан̇гамам̣ ран̃джайатева ме мано.

40.

‘‘биндуссаро на̄тивисат̣т̣хава̄кйо [на̄тивиссат̣т̣хава̄кйо (сӣ. сйа̄. пӣ.)], на нӯна саджджха̄йаматиппайутто;

иччха̄ми бхо [кхо (сӣ. сйа̄. пӣ.)] там̣ пунадева дат̣т̣хум̣, митто хи [миттам̣ хи (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ме ма̄н̣авоху [ма̄н̣ава̄ху (сӣ. сйа̄.), ма̄н̣ава̄хӯ (пӣ.)] пураттха̄.

41.

‘‘сусандхи саббаттха вимат̣т̣химам̣ ван̣ам̣, путхӯ [путхум̣ (пӣ.), путху (ка.)] суджа̄там̣ кхарапаттасаннибхам̣;

тенева мам̣ уттарийа̄на ма̄н̣аво, виваритам̣ ӯрум̣ джагханена пӣл̣айи.

42.

‘‘тапанти а̄бханти вирочаре ча, сатерата̄ виджджуриванталиккхе;

ба̄ха̄ мудӯ ан̃джаналомаса̄диса̄, вичитрават̣т̣ан̇гулика̄сса собхаре.

43.

‘‘акаккасан̇го на ча дӣгхаломо, накха̄сса дӣгха̄ апи лохитагга̄;

мудӯхи ба̄ха̄хи палиссаджанто, калйа̄н̣арӯпо рамайам̣ [рамайхам̣ (ка.)] упат̣т̣хахи.

44.

‘‘думасса тӯлӯпанибха̄ пабхассара̄, суван̣н̣акамбуталават̣т̣асуччхавӣ;

хаттха̄ мудӯ техи мам̣ сам̣пхуситва̄, ито гато тена мам̣ даханти та̄та.

45.

‘‘на нӯна [на ха нӯна (сӣ. пӣ.)] со кха̄ривидхам̣ аха̄си, на нӯна со кат̣т̣ха̄ни сайам̣ абхан̃джи;

на нӯна со ханти думе кут̣ха̄рийа̄ [кудха̄рийа̄ (ка.)], на хисса [на писса (сӣ. сйа̄. пӣ.)] хаттхесу кхила̄ни аттхи.

46.

‘‘аччхо ча кхо тасса ван̣ам̣ ака̄си, со мам̣брави сукхитам̣ мам̣ карохи;

та̄хам̣ карим̣ тена мама̄си сокхйам̣, со чабрави сукхитосмӣти брахме.

47.

‘‘айан̃ча те ма̄лувапан̣н̣асантхата̄, викин̣н̣арӯпа̄ва майа̄ ча тена ча;

килантарӯпа̄ удаке рамитва̄, пунаппунам̣ пан̣н̣акут̣им̣ ваджа̄ма.

48.

‘‘на маджджа манта̄ пат̣ибханти та̄та, на аггихуттам̣ напи йан̃н̃атантам̣ [йан̃н̃атантрам̣ (сӣ.), йан̃н̃ам̣ татра (пӣ. ка.), йан̃н̃ататра (сйа̄.)];

на ча̄пи те мӯлапхала̄ни бхун̃дже, йа̄ва на пасса̄ми там̣ брахмача̄рим̣.

49.

‘‘аддха̄ паджа̄на̄си тувампи та̄та, йассам̣ дисам̣ [диса̄йам̣ (сйа̄. пӣ. ка.)] васате брахмача̄рӣ;

там̣ мам̣ дисам̣ па̄пайа та̄та кхиппам̣, ма̄ те ахам̣ амаримассамамхи.

50.

‘‘вичитрапхуллам̣ [вичитрапуппхам̣ (сӣ. пӣ.)] хи ванам̣ сутам̣ майа̄, диджа̄бхигхут̣т̣хам̣ диджасан̇гхасевитам̣;

там̣ мам̣ ванам̣ па̄пайа та̄та кхиппам̣, пура̄ те па̄н̣ам̣ виджаха̄ми ассаме’’.

51.

‘‘имасма̄хам̣ джотирасе ванамхи, гандхаббадеваччхарасан̇гхасевите;

исӣнама̄ва̄се санантанамхи, нета̄дисам̣ аратим̣ па̄пун̣етха.

52.

‘‘бхаванти митта̄ни атхо на хонти, н̃а̄тӣсу миттесу каронти пемам̣;

айан̃ча джаммо кисса ва̄ нивит̣т̣хо, йо нева джа̄на̄ти кутомхи а̄гато.

53.

‘‘сам̣ва̄сена хи митта̄ни, сандхийанти [сандхӣйанти (сӣ. пӣ.)] пунаппунам̣;

свева митто [са̄ ча метти (пӣ.)] асам̣ганту, асам̣ва̄сена джӣрати.

54.

‘‘саче тувам̣ даккхаси брахмача̄рим̣, саче тувам̣ саллапе [саллапи (сӣ.)] брахмача̄рина̄;

сампаннасассам̣ва маходакена, тапогун̣ам̣ кхиппамимам̣ пахиссаси [пахассаси (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

55.

‘‘пунапи [пунаппи (пӣ.)] че даккхаси брахмача̄рим̣, пунапи [пунаппи (пӣ.)] че саллапе брахмача̄рина̄;

сампаннасассам̣ва маходакена, усма̄гатам̣ кхиппамимам̣ пахиссаси.

56.

‘‘бхӯта̄ни хета̄ни [ета̄ни (пӣ.)] чаранти та̄та, вирӯпарӯпена мануссалоке;

на та̄ни севетха наро сапан̃н̃о, а̄саджджа нам̣ нассати брахмача̄рӣ’’ти.

нил̣иника̄джа̄такам̣ [нал̣инӣджа̄такам̣ (сӣ.), нал̣иниджа̄такам̣ (пӣ.)] пат̣хамам̣.

527. умма̄дантӣджа̄такам̣ (2)

57.

‘‘нивесанам̣ касса нудам̣ сунанда, па̄ка̄рена пан̣д̣умайена гуттам̣;

ка̄ диссати аггисикха̄ва дӯре, веха̄йасам̣ [веха̄сайам̣ (сӣ. пӣ.)] паббатаггева аччи.

58.

‘‘дхӣта̄ нвайам̣ [найам̣ (сӣ. пӣ.), нва̄йам̣ (сйа̄.)] касса сунанда хоти, сун̣иса̄ нвайам̣ [найам̣ (сӣ. пӣ.), нва̄йам̣ (сйа̄.)] касса атхопи бхарийа̄;

аккха̄хи ме кхиппамидхева пут̣т̣хо, ава̄ват̣а̄ йади ва̄ аттхи бхатта̄’’.

59.

‘‘ахан̃хи джа̄на̄ми джанинда етам̣, матйа̄ ча петйа̄ ча атхопи асса̄;

тавева со пурисо бхӯмипа̄ла, раттиндивам̣ аппаматто таваттхе.

60.

‘‘иддхо ча пхӣто ча сувад̣д̣хито [суба̄л̣хико (пӣ.)] ча, амаччо ча те ан̃н̃атаро джанинда;

тассеса̄ бхарийа̄бхипа̄ракасса [ахипа̄ракасса (сӣ. пӣ.), абхипа̄дакасса (ка.)], умма̄дантӣ [умма̄дантӣти (ка.)] на̄мадхеййена ра̄джа’’.

61.

‘‘амбхо амбхо на̄мамидам̣ имисса̄, матйа̄ ча петйа̄ ча катам̣ суса̄дху;

тада̄ [татха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] хи майхам̣ авалокайантӣ, умматтакам̣ уммадантӣ ака̄си’’.

62.

‘‘йа̄ пун̣н̣ама̄се [пун̣н̣ама̄йе (ка.)] мигамандалочана̄, упа̄виси пун̣д̣арӣкаттачан̇гӣ;

две пун̣н̣ама̄йо тадахӯ аман̃н̃ахам̣, дисва̄на па̄ра̄ватараттава̄синим̣.

63.

‘‘ал̣а̄рапамхехи субхехи ваггубхи, палобхайантӣ мам̣ йада̄ удиккхати;

виджамбхама̄на̄ харатева ме мано, джа̄та̄ ване кимпурисӣва паббате.

64.

‘‘тада̄ хи брахатӣ са̄ма̄, а̄муттаман̣икун̣д̣ала̄;

екаччавасана̄ на̄рӣ, мигӣ бханта̄вудиккхати.

65.

‘‘када̄ссу мам̣ тамбанакха̄ сулома̄, ба̄ха̄мудӯ чанданаса̄ралитта̄;

ват̣т̣ан̇гулӣ саннатадхӣракуттийа̄, на̄рӣ упан̃н̃иссати сӣсато субха̄.

66.

‘‘када̄ссу мам̣ кан̃чанаджа̄лураччхада̄, дхӣта̄ тирӣт̣исса вилаггамаджджха̄;

мудӯхи ба̄ха̄хи палиссаджиссати, браха̄ване джа̄тадумам̣ва ма̄лува̄.

67.

‘‘када̄ссу [када̄ссу мам̣ (сйа̄. ка.)] ла̄кха̄расараттасуччхавӣ, биндуттханӣ пун̣д̣арӣкаттачан̇гӣ;

мукхам̣ мукхена упана̄майиссати, сон̣д̣ова сон̣д̣асса сура̄йа тха̄лам̣.

68.

‘‘йада̄ддасам̣ [йатха̄ддасам̣ (пӣ.)] там̣ тит̣т̣хантим̣, саббабхаддам̣ [саббагаттам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] манорамам̣;

тато сакасса читтасса, на̄вабодха̄ми кан̃чинам̣ [кин̃чинам̣ (ка.), кин̃чанам̣ (пӣ.)].

69.

‘‘умма̄дантимахам̣ дат̣т̣ха̄ [дит̣т̣ха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)], а̄муттаман̣икун̣д̣алам̣;

на супа̄ми дива̄раттим̣, сахассам̣ва пара̄джито.

70.

‘‘сакко че [ча (сӣ. пӣ.)] ме варам̣ даджджа̄, со ча лаббхетха ме варо;

екараттам̣ двираттам̣ [дираттам̣ (пӣ.)] ва̄, бхавеййам̣ абхипа̄рако;

умма̄дантйа̄ рамитва̄на, сивира̄джа̄ тато сийам̣’’ [сийа̄ (сйа̄. пӣ.)].

71.

‘‘бхӯта̄ни ме бхӯтапатӣ намассато, а̄гамма йаккхо идаметадабрави;

ран̃н̃о мано уммадантйа̄ нивит̣т̣хо, дада̄ми те там̣ парича̄райассу’’.

72.

‘‘пун̃н̃а̄ видхам̣се амаро на чамхи, джано ча ме па̄памидан̃ча [па̄памиданти (сӣ. пӣ.)] джан̃н̃а̄;

бхусо ча тйасса манасо вигха̄то, датва̄ пийам̣ уммадантим̣ адат̣т̣ха̄’’.

73.

‘‘джанинда на̄н̃н̃атра тайа̄ майа̄ ва̄, сабба̄пи каммасса катасса джан̃н̃а̄;

йам̣ те майа̄ уммадантӣ падинна̄, бхусехи ра̄джа̄ ванатхам̣ саджа̄хи’’.

74.

‘‘йо па̄пакам̣ камма карам̣ мануссо, со ман̃н̃ати ма̄йида [ма̄йидха (ка.)] ман̃н̃им̣су ан̃н̃е;

пассанти бхӯта̄ни каронтаметам̣, йутта̄ ча йе хонти нара̄ патхабйа̄.

75.

‘‘ан̃н̃о ну те кочи [кодха (пӣ.)] наро патхабйа̄, саддхеййа [саддахеййа (сӣ.)] локасми на ме пийа̄ти;

бхусо ча тйасса манасо вигха̄то, датва̄ пийам̣ уммадантим̣ адат̣т̣ха̄’’.

76.

‘‘аддха̄ пийа̄ майха джанинда еса̄, на са̄ мамам̣ аппийа̄ бхӯмипа̄ла;

гаччхева твам̣ уммадантим̣ бхаданте, сӣхова селасса гухам̣ упети’’.

77.

‘‘на пӣл̣ита̄ аттадукхена дхӣра̄, сукхаппхалам̣ камма париччаджанти;

саммохита̄ ва̄пи сукхена матта̄, на па̄пакамман̃ча [па̄пакам̣ камма (пӣ.)] сама̄чаранти’’.

78.

‘‘туван̃хи ма̄та̄ ча пита̄ ча майхам̣, бхатта̄ патӣ посако девата̄ ча;

да̄со ахам̣ туйха сапуттада̄ро, йатха̄сукхам̣ са̄ми [сибба (сӣ.), сӣви (сйа̄.)] карохи ка̄мам̣’’.

79.

‘‘йо иссаромхӣти кароти па̄пам̣, катва̄ ча со нуттасате [нуттапате (пӣ.)] паресам̣;

на тена со джӣвати дӣгхама̄йу [дӣгхама̄йум̣ (сӣ. сйа̄.)], дева̄пи па̄пена самеккхаре нам̣.

80.

‘‘ан̃н̃а̄такам̣ са̄микехӣ падиннам̣, дхамме т̣хита̄ йе пат̣иччханти да̄нам̣;

пат̣иччхака̄ да̄йака̄ ча̄пи таттха, сукхаппхалан̃н̃ева каронти каммам̣’’.

81.

‘‘ан̃н̃о ну те кочи наро патхабйа̄, саддхеййа локасми на ме пийа̄ти;

бхусо ча тйасса манасо вигха̄то, датва̄ пийам̣ уммадантим̣ адат̣т̣ха̄’’.

82.

‘‘аддха̄ пийа̄ майха джанинда еса̄, на са̄ мамам̣ аппийа̄ бхӯмипа̄ла;

йам̣ те майа̄ уммадантӣ падинна̄, бхусехи ра̄джа̄ ванатхам̣ саджа̄хи’’.

83.

‘‘йо аттадуккхена парасса дуккхам̣, сукхена ва̄ аттасукхам̣ даха̄ти;

йатхевидам̣ майха татха̄ паресам̣, йо [со (пӣ.)] евам̣ джа̄на̄ти [паджа̄на̄ти (ка.)] са веди дхаммам̣.

84.

‘‘ан̃н̃о ну те кочи наро патхабйа̄, саддхеййа локасми на ме пийа̄ти;

бхусо ча тйасса манасо вигха̄то, датва̄ пийам̣ уммадантим̣ адат̣т̣ха̄’’.

85.

‘‘джанинда джа̄на̄си пийа̄ мамеса̄, на са̄ мамам̣ аппийа̄ бхӯмипа̄ла;

пийена те дамми пийам̣ джанинда, пийада̄йино дева пийам̣ лабханти’’.

86.

‘‘со нӯна̄хам̣ вадхисса̄ми, атта̄нам̣ ка̄махетукам̣;

на хи дхаммам̣ адхаммена, ахам̣ вадхитумуссахе’’.

87.

‘‘саче тувам̣ майха сатим̣ [санти (ка.)] джанинда, на ка̄майа̄си наравӣра сет̣т̣ха;

чаджа̄ми нам̣ саббаджанасса сибйа̄ [сибба (сӣ. пӣ.), маджджхе (сйа̄.)], майа̄ памуттам̣ тато авхайеси [авхайа̄си (ка.)] нам̣’’.

88.

‘‘адӯсийам̣ че абхипа̄рака твам̣, чаджа̄си катте ахита̄йа тйасса;

маха̄ ча те упава̄допи асса, на ча̄пи тйасса нагарамхи паккхо’’.

89.

‘‘ахам̣ сахиссам̣ упава̄даметам̣, ниндам̣ пасам̣сам̣ гарахан̃ча саббам̣;

маметама̄гаччхату бхӯмипа̄ла, йатха̄сукхам̣ сиви [сибба (сӣ. пӣ.)] карохи ка̄мам̣’’.

90.

‘‘йо нева ниндам̣ на панаппасам̣сам̣, а̄дийати гарахам̣ нопи пӯджам̣;

сирӣ ча лаккхӣ ча апети тамха̄, а̄по сувут̣т̣хӣва йатха̄ тхаламха̄’’.

91.

‘‘йам̣ кин̃чи дуккхан̃ча сукхан̃ча етто, дхамма̄тиса̄ран̃ча мановигха̄там̣;

ураса̄ ахам̣ паччуттарисса̄ми [пат̣иччхисса̄ми (сӣ. сйа̄.), паччупадисса̄ми (пӣ.)] саббам̣, патхавӣ йатха̄ тха̄вара̄нам̣ таса̄нам̣’’.

92.

‘‘дхамма̄тиса̄ран̃ча мановигха̄там̣, дуккхан̃ча ниччха̄ми ахам̣ паресам̣;

ековимам̣ ха̄райисса̄ми бха̄рам̣, дхамме т̣хито кин̃чи аха̄пайанто’’.

93.

‘‘саггӯпагам̣ пун̃н̃акаммам̣ джанинда, ма̄ ме тувам̣ антара̄йам̣ ака̄си;

дада̄ми те уммадантим̣ пасанно, ра̄джа̄ва йан̃н̃е дханам̣ бра̄хман̣а̄нам̣’’.

94.

‘‘аддха̄ тувам̣ катте хитеси майхам̣, сакха̄ мамам̣ уммадантӣ туван̃ча;

ниндеййу дева̄ питаро ча саббе, па̄пан̃ча пассам̣ абхисампара̄йам̣’’.

95.

‘‘на хетадхаммам̣ сивира̄джа ваджджум̣, санегама̄ джа̄напада̄ ча саббе;

йам̣ те майа̄ уммадантӣ падинна̄, бхусехи ра̄джа̄ ванатхам̣ саджа̄хи’’.

96.

‘‘аддха̄ тувам̣ катте хитеси майхам̣, сакха̄ мамам̣ уммадантӣ туван̃ча;

сатан̃ча дхамма̄ни сукиттита̄ни, самуддавела̄ва дураччайа̄ни’’.

97.

‘‘а̄хунеййо меси хита̄нукампӣ, дха̄та̄ видха̄та̄ часи ка̄мапа̄ло;

тайӣ хута̄ ра̄джа махаппхала̄ хи [махаппхала̄ хи ме (пӣ.)], ка̄мена ме уммадантим̣ пат̣иччха’’.

98.

‘‘аддха̄ хи саббам̣ абхипа̄рака твам̣, дхаммам̣ ача̄рӣ мама каттупутта;

ан̃н̃о ну те ко идха соттхикатта̄, двипадо наро арун̣е джӣвалоке’’.

99.

‘‘тувам̣ ну сет̣т̣хо твамануттароси, твам̣ дхаммагӯ [дхаммагутто (сӣ.)] дхаммавидӯ сумедхо;

со дхаммагутто чирамева джӣва, дхамман̃ча ме десайа дхаммапа̄ла’’.

100.

‘‘тадин̇гха абхипа̄рака, сун̣охи вачанам̣ мама;

дхаммам̣ те десайисса̄ми, сатам̣ а̄севитам̣ ахам̣.

101.

‘‘са̄дху дхаммаручи ра̄джа̄, са̄дху пан̃н̃а̄н̣ава̄ наро;

са̄дху митта̄намаддуббхо, па̄пасса̄каран̣ам̣ сукхам̣.

102.

‘‘аккодханасса виджите, т̣хитадхаммасса ра̄джино;

сукхам̣ манусса̄ а̄сетха, сӣтаччха̄йа̄йа сан̇гхаре.

103.

‘‘на ча̄хаметам̣ абхирочайа̄ми, каммам̣ асамеккхакатам̣ аса̄дху;

йе ва̄пи н̃атва̄на сайам̣ каронти, упама̄ има̄ майхам̣ тувам̣ сун̣охи.

104.

‘‘гавам̣ че тарама̄на̄нам̣, джимхам̣ гаччхати пун̇гаво;

сабба̄ та̄ джимхам̣ гаччханти, нетте джимхам̣ гате сати.

105.

‘‘евамева [евамевам̣ (пӣ.)] мануссесу, йо хоти сет̣т̣хасаммато;

со че адхаммам̣ чарати, пагева итара̄ паджа̄;

саббам̣ рат̣т̣хам̣ дукхам̣ сети, ра̄джа̄ че хоти адхаммико.

106.

‘‘гавам̣ че тарама̄на̄нам̣, уджум̣ гаччхати пун̇гаво;

сабба̄ га̄вӣ уджум̣ йанти, нетте уджум̣ гате сати.

107.

‘‘евамева мануссесу, йо хоти сет̣т̣хасаммато;

со саче дхаммам̣ чарати, пагева итара̄ паджа̄;

саббам̣ рат̣т̣хам̣ сукхам̣ сети, ра̄джа̄ че хоти дхаммико.

108.

‘‘на ча̄па̄хам̣ адхаммена, амараттамабхипаттхайе;

имам̣ ва̄ патхавим̣ саббам̣, виджетум̣ абхипа̄рака.

109.

‘‘йан̃хи кин̃чи мануссесу, ратанам̣ идха виджджати;

га̄во да̄со хиран̃н̃ан̃ча, ваттхийам̣ харичанданам̣.

110.

‘‘асситтхийо [асситтхийо ча (сӣ.)] ратанам̣ ман̣икан̃ча, йан̃ча̄пи ме чандасӯрийа̄ абхипа̄лайанти;

на тасса хету висамам̣ чареййам̣, маджджхе сивӣнам̣ усабхомхи джа̄то.

111.

‘‘нета̄ хита̄ [нета̄бхи та̄ (сӣ.)] уггато рат̣т̣хапа̄ло, дхаммам̣ сивӣнам̣ апача̄йама̄но;

со дхаммамева̄нувичинтайанто, тасма̄ саке читтавасе на ватто’’.

112.

‘‘аддха̄ тувам̣ маха̄ра̄джа, ниччам̣ абйасанам̣ сивам̣;

кариссаси чирам̣ раджджам̣, пан̃н̃а̄ хи тава та̄дисӣ.

113.

‘‘етам̣ те анумода̄ма, йам̣ дхаммам̣ наппамаджджаси;

дхаммам̣ памаджджа кхаттийо, рат̣т̣ха̄ [т̣ха̄на̄ (сӣ.)] чавати иссаро.

114.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ма̄та̄питӯсу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

115.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, путтада̄ресу кхаттийа…пе….

116.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, митта̄маччесу кхаттийа…пе….

117.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ва̄ханесу балесу ча…пе….

118.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, га̄месу нигамесу ча…пе….

119.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, рат̣т̣хесу джанападесу ча…пе….

120.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саман̣абра̄хман̣есу ча…пе….

121.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, мигапаккхӣсу кхаттийа…пе….

122.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, дхаммо чин̣н̣о сукха̄вахо;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

123.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саинда̄ дева̄ сабрахмака̄;

сучин̣н̣ена дивам̣ патта̄, ма̄ дхаммам̣ ра̄джа па̄мадо’’ти.

умма̄дантӣджа̄такам̣ дутийам̣.

528. маха̄бодхиджа̄такам̣ (3)

124.

‘‘ким̣ ну дан̣д̣ам̣ кимаджинам̣, ким̣ чхаттам̣ кимупа̄ханам̣;

киман̇кусан̃ча паттан̃ча, сан̇гха̄т̣ин̃ча̄пи бра̄хман̣а;

тарама̄нарӯпоха̄си [ган̣ха̄си (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ким̣ ну паттхайасе дисам̣’’.

125.

‘‘два̄дасета̄ни васса̄ни, вусита̄ни тавантике;

на̄бхиджа̄на̄ми сон̣ена, пин̇галена̄бхикӯджитам̣.

126.

‘‘сва̄йам̣ диттова надати, суккада̄т̣хам̣ видам̣сайам̣;

тава сутва̄ сабхарийасса, вӣтасаддхасса мам̣ пати’’.

127.

‘‘аху еса като досо, йатха̄ бха̄саси бра̄хман̣а;

еса бхиййо пасӣда̄ми, васа бра̄хман̣а ма̄гама̄’’.

128.

‘‘саббасето пуре а̄си, татопи сабало аху;

саббалохитако да̄ни, ка̄ло паккамитум̣ мама.

129.

‘‘аббхантарам̣ пуре а̄си, тато маджджхе тато бахи;

пура̄ ниддхамана̄ хоти, сайамева ваджа̄махам̣.

130.

‘‘вӣтасаддхам̣ на севеййа, удапа̄нам̣ванодакам̣;

сачепи нам̣ анукхан̣е, ва̄ри каддамагандхикам̣.

131.

‘‘пасаннамева севеййа, аппасаннам̣ виваджджайе;

пасаннам̣ пайирупа̄сеййа, рахадам̣ вудакаттхико.

132.

‘‘бхадже бхаджантам̣ пурисам̣, абхаджантам̣ на бхаджджайе [бха̄джайе (пӣ.)];

асаппурисадхаммо со, йо бхаджантам̣ на бхаджджати [бха̄джати (пӣ.)].

133.

‘‘йо бхаджантам̣ на бхаджати, севама̄нам̣ на севати;

са ве мануссапа̄пит̣т̣хо, миго са̄кхассито йатха̄.

134.

‘‘ачча̄бхиккхан̣асам̣сагга̄, асамосаран̣ена ча;

етена митта̄ джӣранти, ака̄ле йа̄чана̄йа ча.

135.

‘‘тасма̄ на̄бхиккхан̣ам̣ гаччхе, на ча гаччхе чира̄чирам̣;

ка̄лена йа̄чам̣ йа̄чеййа, евам̣ митта̄ на джӣйаре [джӣраре (сйа̄. пӣ.)].

136.

‘‘атичирам̣ нива̄сена, пийо бхавати аппийо;

а̄манта кхо там̣ гаччха̄ма, пура̄ те хома аппийа̄’’.

137.

‘‘евам̣ че йа̄чама̄на̄нам̣, ан̃джалим̣ на̄вабуджджхаси;

парича̄рака̄нам̣ сатам̣ [парича̄рика̄нам̣ сатта̄нам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], вачанам̣ на кароси но;

евам̣ там̣ абхийа̄ча̄ма, пуна кайира̄си парийа̄йам̣’’.

138.

‘‘евам̣ че но вихаратам̣, антара̄йо на хессати;

туйхам̣ ва̄пи [тумхан̃ча̄пи (сӣ.), туйхан̃ча̄пи (пӣ.)] маха̄ра̄джа, майхам̣ ва̄ [амхам̣ ва̄ (сӣ.), майхан̃ча (пӣ.)] рат̣т̣хаваддхана;

аппева на̄ма пассема, ахоратта̄намаччайе’’.

139.

‘‘удӣран̣а̄ че сам̣гатйа̄, бха̄ва̄йа мануваттати;

ака̄ма̄ акаран̣ӣйам̣ ва̄, каран̣ӣйам̣ ва̄пи куббати;

а̄ка̄ма̄каран̣ӣйамхи, квидха па̄пена липпати [лимпати (сйа̄. ка.)].

140.

‘‘со че аттхо ча дхаммо ча, калйа̄н̣о на ча па̄пако;

бхото че вачанам̣ саччам̣, сухато ва̄наро майа̄.

141.

‘‘аттано че хи ва̄дасса, апара̄дхам̣ виджа̄нийа̄ [виджа̄нийа (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

на мам̣ твам̣ гарахеййа̄си, бхото ва̄до хи та̄дисо’’.

142.

‘‘иссаро саббалокасса, саче каппети джӣвитам̣;

иддхим̣ [иддхи (пӣ. ка.)] бйасанабха̄ван̃ча, каммам̣ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

ниддесака̄рӣ пурисо, иссаро тена липпати.

143.

‘‘со че аттхо ча дхаммо ча, калйа̄н̣о на ча па̄пако;

бхото че вачанам̣ саччам̣, сухато ва̄наро майа̄.

144.

‘‘аттано че хи ва̄дасса, апара̄дхам̣ виджа̄нийа̄;

на мам̣ твам̣ гарахеййа̄си, бхото ва̄до хи та̄дисо’’.

145.

‘‘саче пуббекатахету, сукхадуккхам̣ нигаччхати;

пора̄н̣акам̣ катам̣ па̄пам̣, тамесо муччате [мун̃чате (сӣ. сйа̄.)] ин̣ам̣;

пора̄н̣акаин̣амоккхо, квидха па̄пена липпати.

146.

‘‘со че аттхо ча дхаммо ча, калйа̄н̣о на ча па̄пако;

бхото че вачанам̣ саччам̣, сухато ва̄наро майа̄.

147.

‘‘аттано че хи ва̄дасса, апара̄дхам̣ виджа̄нийа̄;

на мам̣ твам̣ гарахеййа̄си, бхото ва̄до хи та̄дисо’’.

148.

‘‘чатуннам̣йевупа̄да̄йа, рӯпам̣ самбхоти па̄н̣инам̣;

йато ча рӯпам̣ самбхоти, таттхева̄нупагаччхати;

идхева джӣвати джӣво, печча печча винассати.

149.

уччхиджджати айам̣ локо, йе ба̄ла̄ йе ча пан̣д̣ита̄;

уччхиджджама̄не локасмим̣, квидха па̄пена липпати.

150.

‘‘со че аттхо ча дхаммо ча, калйа̄н̣о на ча па̄пако;

бхото че вачанам̣ саччам̣, сухато ва̄наро майа̄.

151.

‘‘аттано че хи ва̄дасса, апара̄дхам̣ виджа̄нийа̄;

на мам̣ твам̣ гарахеййа̄си, бхото ва̄до хи та̄дисо’’.

152.

‘‘а̄ху кхаттавида̄ [кхаттавидха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] локе, ба̄ла̄ пан̣д̣итама̄нино.

ма̄тарам̣ питарам̣ хан̃н̃е, атхо джет̣т̣хампи бха̄тарам̣;

ханеййа путта [путте ча (пӣ.)] да̄ре ча, аттхо че та̄дисо сийа̄.

153.

‘‘йасса руккхасса чха̄йа̄йа, нисӣдеййа сайеййа ва̄;

на тасса са̄кхам̣ бхан̃джеййа, миттадуббхо [миттадӯбхӣ (пӣ.)] хи па̄пако.

154.

‘‘атха аттхе самуппанне, самӯламапи аббахе [аббхахе (сйа̄. ка.)];

аттхо ме самбалена̄пи, сухато ва̄наро майа̄.

155.

[айам̣ га̄тха̄ сӣхал̣апоттхаке наттхи] ‘‘со че аттхо ча дхаммо ча, калйа̄н̣о на ча па̄пако;

бхото че вачанам̣ саччам̣, сухато ва̄наро майа̄ [айам̣ га̄тха̄ сӣхал̣апоттхаке наттхи].

156.

‘‘аттано че хи ва̄дасса, апара̄дхам̣ виджа̄нийа̄;

на мам̣ твам̣ гарахеййа̄си, бхото ва̄до хи та̄дисо.

157.

‘‘ахетува̄до пурисо, йо ча иссаракуттико;

пуббекатӣ ча уччхедӣ, йо ча кхаттавидо наро.

158.

‘‘ете асаппуриса̄ локе, ба̄ла̄ пан̣д̣итама̄нино;

кареййа та̄дисо па̄пам̣, атхо ан̃н̃ампи ка̄райе;

асаппурисасам̣сагго, дуккханто [дуккат̣о (сӣ.)] кат̣укудрайо.

159.

‘‘ураббхарӯпена вакассу [бака̄су (сӣ. сйа̄.), вака̄су (пӣ.)] пуббе, асам̣кито аджайӯтхам̣ упети;

хантва̄ уран̣им̣ аджикам̣ [аджийам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] аджан̃ча, утра̄сайитва̄ [читра̄сайитва̄ (сӣ. пӣ.)] йена ка̄мам̣ палети.

160.

‘‘татха̄видхеке саман̣абра̄хман̣а̄се, чхаданам̣ катва̄ ван̃чайанти мануссе;

ана̄сака̄ тхан̣д̣иласеййака̄ ча, раджоджаллам̣ уккут̣икаппадха̄нам̣;

парийа̄йабхаттан̃ча апа̄накатта̄, па̄па̄ча̄ра̄ араханто вада̄на̄.

161.

‘‘ете асаппуриса̄ локе, ба̄ла̄ пан̣д̣итама̄нино;

кареййа та̄дисо па̄пам̣, атхо ан̃н̃ампи ка̄райе;

асаппурисасам̣сагго, дуккханто кат̣укудрайо.

162.

‘‘йама̄ху наттхи вӣрийанти, ахетун̃ча паваданти [хетун̃ча апаваданти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] йе;

парака̄рам̣ аттака̄ран̃ча, йе туччхам̣ самаван̣н̣айум̣.

163.

‘‘ете асаппуриса̄ локе, ба̄ла̄ пан̣д̣итама̄нино;

кареййа та̄дисо па̄пам̣, атхо ан̃н̃ампи ка̄райе;

асаппурисасам̣сагго, дуккханто кат̣укудрайо.

164.

‘‘саче хи вӣрийам̣ на̄сса, каммам̣ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

на бхаре вад̣д̣хаким̣ ра̄джа̄, напи йанта̄ни ка̄райе.

165.

‘‘йасма̄ ча вӣрийам̣ аттхи, каммам̣ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

тасма̄ йанта̄ни ка̄рети, ра̄джа̄ бхарати вад̣д̣хаким̣.

166.

‘‘йади вассасатам̣ дево, на вассе на химам̣ пате;

уччхиджджеййа айам̣ локо, винассеййа айам̣ паджа̄.

167.

‘‘йасма̄ ча вассатӣ дево, химан̃ча̄нупхуса̄йати;

тасма̄ сасса̄ни паччанти, рат̣т̣хан̃ча па̄лите [паллате (сӣ. пӣ.), полайате (сйа̄.)] чирам̣.

168.

‘‘гавам̣ че тарама̄на̄нам̣, джимхам̣ гаччхати пун̇гаво;

сабба̄ та̄ джимхам̣ гаччханти, нетте джимхам̣ [джимха (пӣ.)] гате сати.

169.

‘‘евамева [евамевам̣ (пӣ.)] мануссесу, йо хоти сет̣т̣хасаммато;

со че адхаммам̣ чарати, пагева итара̄ паджа̄;

саббам̣ рат̣т̣хам̣ дукхам̣ сети, ра̄джа̄ че хоти адхаммико.

170.

‘‘гавам̣ че тарама̄на̄нам̣, уджум̣ гаччхати пун̇гаво;

сабба̄ га̄вӣ уджум̣ йанти, нетте уджум̣ [уджӯ (пӣ.)] гате сати.

171.

‘‘евамева мануссесу, йо хоти сет̣т̣хасаммато;

со саче [чева (сӣ.), чепи (ка.)] дхаммам̣ чарати, пагева итара̄ паджа̄;

саббам̣ рат̣т̣хам̣ сукхам̣ сети, ра̄джа̄ че хоти дхаммико.

172.

‘‘маха̄руккхасса пхалино, а̄мам̣ чхиндати йо пхалам̣;

расан̃часса на джа̄на̄ти, бӣджан̃часса винассати.

173.

‘‘маха̄руккхӯпамам̣ рат̣т̣хам̣, адхаммена паса̄сати;

расан̃часса на джа̄на̄ти, рат̣т̣хан̃часса винассати.

174.

‘‘маха̄руккхасса пхалино, паккам̣ чхиндати йо пхалам̣;

расан̃часса виджа̄на̄ти, бӣджан̃часса на нассати.

175.

‘‘маха̄руккхӯпамам̣ рат̣т̣хам̣, дхаммена йо паса̄сати;

расан̃часса виджа̄на̄ти, рат̣т̣хан̃часса на нассати.

176.

‘‘йо ча ра̄джа̄ джанападам̣, адхаммена паса̄сати;

саббосадхӣхи со ра̄джа̄, вируддхо хоти кхаттийо.

177.

‘‘татхева негаме хим̣сам̣, йе йутта̄ кайавиккайе;

оджада̄набалӣка̄ре, са косена вируджджхати.

178.

‘‘паха̄раваракхеттан̃н̃ӯ, сан̇га̄ме катаниссаме [катанийаме (ка.)];

уссите хим̣сайам̣ ра̄джа̄, са балена вируджджхати.

179.

‘‘татхева исайо хим̣сам̣, сан̃н̃ате [сам̣йаме (сйа̄. ка.)] брахмача̄рийо [брахмача̄рино (сӣ.)];

адхаммача̄рӣ кхаттийо, со саггена вируджджхати.

180.

‘‘йо ча ра̄джа̄ адхаммат̣т̣хо, бхарийам̣ ханти адӯсикам̣;

луддам̣ пасавате т̣ха̄нам̣ [па̄пам̣ (сӣ.)], путтехи ча вируджджхати.

181.

‘‘дхаммам̣ чаре джа̄нападе, негамесу [нигамесу (сӣ.)] балесу ча;

исайо ча на хим̣сеййа, путтада̄ре самам̣ чаре.

182.

‘‘са та̄дисо бхӯмипати, рат̣т̣хапа̄ло акодхано;

сапатте [са̄манте (сӣ. сйа̄. пӣ.)] сампакампети, индова асура̄дхипо’’ти.

маха̄бодхиджа̄такам̣ татийам̣.

пан̣н̣а̄санипа̄там̣ нит̣т̣хитам̣.

тассудда̄нам̣ –

санил̣ӣникамавхайано пат̣хамо, дутийо пана сауммадантиваро;

татийо пана бодхисирӣвхайано, катхита̄ пана тӣн̣и джинена субха̄ти.

19. сат̣т̣хинипа̄то

529. сон̣акаджа̄такам̣ (1)

1.

‘‘тасса сутва̄ сатам̣ дамми, сахассам̣ дит̣т̣ха [дат̣т̣ху (сӣ. пӣ.)] сон̣акам̣;

ко ме сон̣акамаккха̄ти, саха̄йам̣ пам̣сукӣл̣итам̣’’.

2.

‘‘атхабравӣ ма̄н̣авако, дахаро пан̃чачӯл̣ако;

майхам̣ сутва̄ сатам̣ дехи, сахассам̣ дит̣т̣ха [дат̣т̣ху (сӣ. пӣ.)] сон̣акам̣;

ахам̣ те сон̣акаккхиссам̣ [ахам̣ сон̣акамаккхиссам̣ (сӣ. пӣ.), ахам̣ те сон̣акамаккхиссам̣ (сйа̄.)], саха̄йам̣ пам̣сукӣл̣итам̣’’.

3.

‘‘катамасмим̣ [катарасмим̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] со джанападе, рат̣т̣хесу нигамесу ча;

каттха сон̣акамаддаккхи [каттха те сон̣ако дит̣т̣хо (сӣ. пӣ.)], там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

4.

‘‘тавева дева виджите, тавевуййа̄набхӯмийа̄;

уджувам̣са̄ маха̄са̄ла̄, нӣлобха̄са̄ манорама̄.

5.

‘‘тит̣т̣ханти мегхасама̄на̄, рамма̄ ан̃н̃он̃н̃аниссита̄;

тесам̣ мӯламхи [мӯласмим̣ (сӣ. пӣ.), мӯласми (сйа̄.)] сон̣ако, джха̄йатӣ анупа̄дано [анупа̄дино (сйа̄.), анупа̄да̄но (пӣ.)];

упа̄да̄несу локесу, д̣айхама̄несу ниббуто.

6.

‘‘тато ча ра̄джа̄ па̄йа̄си, сена̄йа чатуран̇гийа̄;

ка̄ра̄петва̄ самам̣ маггам̣, агама̄ йена сон̣ако.

7.

‘‘уййа̄набхӯмим̣ гантва̄на, вичаранто браха̄ване;

а̄сӣнам̣ сон̣акам̣ даккхи, д̣айхама̄несу ниббутам̣’’.

8.

‘‘капан̣о ватайам̣ бхиккху, мун̣д̣о сан̇гха̄т̣ипа̄руто;

ама̄тико апитико, руккхамӯласми джха̄йати’’.

9.

‘‘имам̣ ва̄кйам̣ ниса̄метва̄, сон̣ако етадабрави;

‘на ра̄джа капан̣о хоти, дхаммам̣ ка̄йена пхассайам̣ [пхусайам̣ (ка.)].

10.

‘йо ча [йодха (сӣ. сйа̄.)] дхаммам̣ нирам̣катва̄ [нира̄катва̄ (?)], адхаммамануваттати;

са ра̄джа капан̣о хоти, па̄по па̄папара̄йано’’’.

11.

‘‘‘ариндамоти ме на̄мам̣, ка̄сира̄джа̄ти мам̣ видӯ;

каччи бхото сукхассеййа̄ [сукха̄ сеййа̄ (пӣ.), сукхасеййо (ка.)], идха паттасса сон̣ака’’’.

12.

‘‘сада̄пи бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

на тесам̣ кот̣т̣хе опенти, на кумбхим̣ на кхал̣опийам̣ [на кумбхе на кал̣опийа̄ (сйа̄. пӣ.)];

паранит̣т̣хитамеса̄на̄, тена йа̄пенти суббата̄.

13.

‘‘дутийампи бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

анаваджджапин̣д̣о [анаваджджо пин̣д̣а̄ (пӣ.)] бхоттаббо, на ча кочӯпародхати.

14.

‘‘татийампи бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

ниббуто пин̣д̣о бхоттаббо, на ча кочӯпародхати.

15.

‘‘чатуттхампи [чатуттхам̣ (пӣ.)] бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

муттасса рат̣т̣хе чарато, сан̇го йасса на виджджати.

16.

‘‘пан̃чамампи [пан̃чамам̣ (пӣ.)] бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

нагарамхи д̣айхама̄намхи, на̄сса кин̃чи ад̣айхатха.

17.

‘‘чхат̣т̣хампи [чхат̣т̣хам̣ (пӣ.)] бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

рат̣т̣хе вилумпама̄намхи [вилуппама̄намхи (ка.)], на̄сса кин̃чи ахӣратха [аха̄ратха (сӣ. сйа̄.)].

18.

‘‘саттамампи [саттамам̣ (пӣ.)] бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

чорехи раккхитам̣ маггам̣, йе чан̃н̃е парипантхика̄;

паттачӣварама̄да̄йа, соттхим̣ гаччхати суббато.

19.

‘‘ат̣т̣хамампи [ат̣т̣хамам̣ (пӣ.)] бхадрамадханасса, ана̄га̄расса бхиккхуно;

йам̣ йам̣ дисам̣ паккамати, анапеккхова гаччхати’’.

20.

‘‘бахӯпи бхадра̄ [бахӯни саман̣абхадра̄ни (сӣ.), бахӯпи бхадрака̄ ете (пӣ.)] етесам̣, йо твам̣ бхиккху пасам̣саси;

ахан̃ча гиддхо ка̄месу, катхам̣ ка̄ха̄ми сон̣ака.

21.

‘‘пийа̄ ме ма̄нуса̄ ка̄ма̄, атхо дибйа̄пи ме пийа̄;

атха кена ну ван̣н̣ена, убхо локе лабха̄масе’’.

22.

‘‘ка̄ме гиддха̄ [ка̄месу гиддха̄ (сӣ. пӣ.)] ка̄марата̄, ка̄месу адхимуччхита̄;

нара̄ па̄па̄ни катва̄на, упападжджанти дуггатим̣.

23.

‘‘йе ча ка̄ме пахантва̄на [пахатва̄на (сӣ. пӣ.)], никкханта̄ акутобхайа̄;

екодибха̄ва̄дхигата̄, на те гаччханти дуггатим̣.

24.

‘‘упамам̣ те карисса̄ми, там̣ сун̣охи ариндама;

упама̄йа мидхекачче [пидхекачче (сӣ. пӣ.)], аттхам̣ джа̄нанти пан̣д̣ита̄.

25.

‘‘ган̇га̄йа кун̣апам̣ дисва̄, вуйхама̄нам̣ махан̣н̣аве;

ва̄йасо самачинтеси, аппапан̃н̃о ачетасо.

26.

‘‘‘йа̄нан̃ча ватидам̣ ладдхам̣, бхаккхо ча̄йам̣ анаппако’;

таттха раттим̣ таттха дива̄, таттхева нирато мано.

27.

‘‘кха̄дам̣ на̄гасса мам̣са̄ни, пивам̣ бха̄гӣратходакам̣ [бха̄гирасодакам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)];

сампассам̣ ваначетйа̄ни, на палеттха [палетва̄ (ка.)] вихан̇гамо.

28.

‘‘тан̃ча [там̣ва (пӣ.)] отаран̣ӣ ган̇га̄, паматтам̣ кун̣апе ратам̣;

самуддам̣ аджджхага̄ха̄си [аджджхага̄хайи (пӣ.)], агатӣ йаттха паккхинам̣.

29.

‘‘со ча бхаккхапариккхӣн̣о, удапатва̄ [уппатитва̄ (сӣ. сйа̄.), уда̄патва̄ (пӣ.)] вихан̇гамо.

на паччхато на пурато, нуттарам̣ нопи даккхин̣ам̣.

30.

‘‘дӣпам̣ со наджджхага̄ган̃чхи [на аджджхаган̃чхи (сӣ.), на аджджхагаччхи (пӣ.)], агатӣ йаттха паккхинам̣;

со ча таттхева па̄паттха, йатха̄ дуббалако татха̄.

31.

‘‘тан̃ча са̄муддика̄ маччха̄, кумбхӣла̄ макара̄ сусӯ;

пасайхака̄ра̄ кха̄дим̣су, пхандама̄нам̣ випаккхакам̣ [випаккхинам̣ (сӣ. пӣ.), випаккхикам̣ (сйа̄.)].

32.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, йе чан̃н̃е ка̄мабхогино;

гиддха̄ че на вамиссанти, ка̄капан̃н̃а̄ва [ка̄капан̃н̃а̄йа (сӣ. сйа̄. пӣ.)] те видӯ.

33.

‘‘еса̄ те упама̄ ра̄джа, аттхасандассанӣ ката̄;

тван̃ча пан̃н̃а̄йасе тена, йади ка̄хаси ва̄ на ва̄.

34.

‘‘екава̄чампи двива̄чам̣, бхан̣еййа анукампако;

татуттарим̣ на бха̄сеййа, да̄соваййасса [да̄со аййасса (сӣ.), да̄со айирасса (пӣ.)] сантике’’.

35.

‘‘идам̣ ватва̄на пакка̄ми, сон̣ако амитабуддхима̄ [сон̣ако’митабуддхима̄ (?)];

веха̄се анталиккхасмим̣, ануса̄ситва̄на кхаттийам̣’’.

36.

‘‘ко нуме ра̄джакатта̄ро, судда̄ веййаттама̄гата̄ [сӯта̄ веййаттима̄гата̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

раджджам̣ ниййа̄дайисса̄ми, на̄хам̣ раджджена маттхико.

37.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣’’ [васаманнага̄ (пӣ.)].

38.

‘‘аттхи те дахаро путто, дӣгха̄ву рат̣т̣хавад̣д̣хано;

там̣ радждже абхисин̃чассу, со но ра̄джа̄ бхависсати’’.

39.

‘‘кхиппам̣ кума̄рама̄нетха, дӣгха̄вум̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

там̣ радждже абхисин̃чиссам̣, со во ра̄джа̄ бхависсати’’.

40.

‘‘тато кума̄рама̄несум̣, дӣгха̄вум̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

там̣ дисва̄ а̄лапӣ ра̄джа̄, екапуттам̣ манорамам̣.

41.

‘‘сат̣т̣хи га̄масахасса̄ни, парипун̣н̣а̄ни саббасо;

те путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

42.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣ [васаманнага̄ (пӣ.)].

43.

‘‘сат̣т̣хи на̄гасахасса̄ни, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

суван̣н̣акаччха̄ ма̄тан̇га̄, хемакаппанава̄саса̄.

44.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, томаран̇кусапа̄н̣ибхи;

те путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

45.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣.

46.

‘‘сат̣т̣хи ассасахасса̄ни, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

а̄джа̄нӣйа̄ва джа̄тийа̄, синдхава̄ сӣгхава̄хино.

47.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, иллийа̄ча̄падха̄рибхи [индийа̄ча̄падха̄рибхи (ка.)];

те путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

48.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣.

49.

‘‘сат̣т̣хи ратхасахасса̄ни, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

50.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

те путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

51.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣.

52.

‘‘сат̣т̣хи дхенусахасса̄ни, рохан̃н̃а̄ пун̇гавӯсабха̄;

та̄ путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

53.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣.

54.

‘‘сол̣аситтхисахасса̄ни, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

вичитраваттха̄бхаран̣а̄, а̄муттаман̣икун̣д̣ала̄;

та̄ путта пат̣ипаджджассу, раджджам̣ ниййа̄дайа̄ми те.

55.

‘‘аджджева паббаджисса̄ми, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

ма̄хам̣ ка̄кова думмедхо, ка̄ма̄нам̣ васаманвагам̣’’.

56.

‘‘дахарассева ме та̄та, ма̄та̄ мата̄ти ме сутам̣;

тайа̄ вина̄ ахам̣ та̄та, джӣвитумпи на уссахе.

57.

‘‘йатха̄ а̄ран̃н̃акам̣ на̄гам̣, пото анвети паччхато;

джессантам̣ гиридуггесу, самесу висамесу ча.

58.

‘‘евам̣ там̣ анугаччха̄ми, путтама̄да̄йа [паттама̄да̄йа (пӣ.)] паччхато;

субхаро те бхависса̄ми, на те хесса̄ми дуббхаро’’.

59.

‘‘йатха̄ са̄муддикам̣ на̄вам̣, ва̄н̣иджа̄нам̣ дханесинам̣;

воха̄ро таттха ган̣хеййа, ва̄н̣иджа̄ бйасанӣ [бйасанам̣ (ка.)] сийа̄.

60.

‘‘евамева̄йам̣ путтакали [путтака (сйа̄.)], антара̄йакаро мама [мамам̣ (пӣ.)];

имам̣ кума̄рам̣ па̄петха, па̄са̄дам̣ ративад̣д̣ханам̣.

61.

‘‘таттха камбусахаттха̄йо, йатха̄ саккам̣ва аччхара̄;

та̄ нам̣ таттха рамессанти [рамиссанти (сйа̄. ка.)], та̄хи чесо [месо (пӣ.)] рамиссати.

62.

‘‘тато кума̄рам̣ па̄песум̣, па̄са̄дам̣ ративад̣д̣ханам̣;

там̣ дисва̄ авачум̣ кан̃н̃а̄, дӣгха̄вум̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣.

63.

‘‘девата̄ нуси гандхаббо, аду [а̄ду (сӣ. пӣ.)] сакко пуриндадо;

ко ва̄ твам̣ касса ва̄ путто, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣’’.

64.

‘‘намхи дево на гандхаббо, на̄пи [намхи (ка.)] сакко пуриндадо;

ка̄сиран̃н̃о ахам̣ путто, дӣгха̄ву рат̣т̣хавад̣д̣хано;

мамам̣ [мама (пӣ.)] бхаратха бхаддам̣ во [бхадданте (ка.)], ахам̣ бхатта̄ бхава̄ми во’’.

65.

‘‘там̣ таттха авачум̣ кан̃н̃а̄, дӣгха̄вум̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

‘кухим̣ ра̄джа̄ ануппатто, ито ра̄джа̄ кухим̣ гато’’’.

66.

‘‘пан̇кам̣ ра̄джа̄ атикканто, тхале ра̄джа̄ патит̣т̣хито;

акан̣т̣акам̣ агаханам̣, пат̣ипанно маха̄патхам̣.

67.

‘‘ахан̃ча пат̣ипанносми, маггам̣ дуггатига̄минам̣;

сакан̣т̣акам̣ сагаханам̣, йена гаччханти дуггатим̣’’.

68.

‘‘тасса те сва̄гатам̣ ра̄джа, сӣхассева гириббаджам̣;

ануса̄са маха̄ра̄джа, твам̣ но сабба̄самиссаро’’ти.

сон̣акаджа̄такам̣ пат̣хамам̣.

530. сам̣киччаджа̄такам̣ (2)

69.

‘‘дисва̄ нисиннам̣ ра̄джа̄нам̣, брахмадаттам̣ ратхесабхам̣;

атхасса пат̣иведеси, йасса̄си анукампако.

70.

‘‘сам̣кичча̄йам̣ ануппатто, исӣнам̣ са̄дхусаммато;

тарама̄нарӯпо ниййа̄хи, кхиппам̣ пасса махесинам̣.

71.

‘‘тато ча ра̄джа̄ тарама̄но, йуттама̄руйха санданам̣;

митта̄маччапарибйӯл̣хо [париббӯл̣хо (сӣ. пӣ.)], агама̄си ратхесабхо.

72.

‘‘никкхиппа пан̃ча какудха̄ни, ка̄сӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано;

ва̄л̣абӣджани [ва̄ л̣авӣджанӣ (сӣ. пӣ.)] мун̣хӣсам̣, кхаггам̣ чхаттан̃чупа̄ханам̣;

73.

‘‘оруйха ра̄джа̄ йа̄намха̄, т̣хапайитва̄ пат̣иччхадам̣;

а̄сӣнам̣ да̄йапассасмим̣, сам̣киччамупасан̇ками.

74.

‘‘упасан̇камитва̄ со ра̄джа̄, саммоди исина̄ саха;

там̣ катхам̣ вӣтиса̄ретва̄, екамантам̣ упа̄виси.

75.

‘‘екамантам̣ нисиннова, атха ка̄лам̣ аман̃н̃атха;

тато па̄па̄ни камма̄ни, пуччхитум̣ пат̣ипаджджатха.

76.

‘‘исим̣ пуччха̄ма [пуччха̄ми (сӣ. пӣ.)] сам̣киччам̣, исӣнам̣ са̄дхусамматам̣;

а̄сӣнам̣ да̄йапассасмим̣, исисан̇гхапураккхатам̣ [пураккхитам̣ (ка.)].

77.

‘‘кам̣ гатим̣ печча гаччханти, нара̄ дхамма̄тича̄рино;

атичин̣н̣о майа̄ дхаммо, там̣ ме аккха̄хи пуччхито.

78.

‘‘исӣ авача сам̣киччо, ка̄сӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

а̄сӣнам̣ да̄йапассасмим̣, маха̄ра̄джа сун̣охи ме.

79.

‘‘уппатхена ваджантасса, йо маггамануса̄сати;

тасса че вачанам̣ кайира̄, на̄сса маггеййа кан̣т̣ако.

80.

‘‘адхаммам̣ пат̣ипаннасса, йо дхаммамануса̄сати;

тасса че вачанам̣ кайира̄, на со гаччхеййа дуггатим̣.

81.

‘‘дхаммо патхо маха̄ра̄джа, адхаммо пана уппатхо;

адхаммо нирайам̣ нети, дхаммо па̄пети суггатим̣.

82.

‘‘адхаммача̄рино ра̄джа, нара̄ висамаджӣвино;

йам̣ гатим̣ печча гаччханти, нирайе те сун̣охи ме.

83.

‘‘сан̃джӣво ка̄л̣асутто ча, сан̇гха̄то [сан̇кха̄т̣о (сйа̄. ка.)] две ча рорува̄;

атха̄паро маха̄вӣчи, та̄пано [тапано (сӣ. пӣ.)] ча пата̄пано.

84.

‘‘иччете ат̣т̣ха нирайа̄, аккха̄та̄ дуратиккама̄;

а̄кин̣н̣а̄ луддакаммехи, паччека̄ сол̣асуссада̄.

85.

‘‘кадарийата̄пана̄ [кадарийатапана̄ (сӣ. пӣ.)] гхора̄, аччиманто [аччиманта̄ (пӣ.)] махаббхайа̄;

ломахам̣санарӯпа̄ ча, бхесма̄ пат̣ибхайа̄ дукха̄.

86.

‘‘чатуккан̣н̣а̄ чатудва̄ра̄, вибхатта̄ бха̄гасо мита̄;

айопа̄ка̄рапарийанта̄, айаса̄ пат̣икуджджита̄.

87.

‘‘тесам̣ айомайа̄ бхӯми, джалита̄ теджаса̄ йута̄;

саманта̄ йоджанасатам̣, пхут̣а̄ [пхаритва̄ (а. ни. 3.36; пе. ва. 71)] тит̣т̣ханти саббада̄.

88.

‘‘ете патанти нирайе, уддхам̣па̄да̄ авам̣сира̄;

исӣнам̣ ативатта̄ро, сан̃н̃ата̄нам̣ тапассинам̣.

89.

‘‘те бхӯнахуно паччанти, маччха̄ билаката̄ йатха̄;

сам̣ваччхаре асан̇кхеййе, нара̄ киббисака̄рино.

90.

‘‘д̣айхама̄нена гаттена, ниччам̣ сантараба̄хирам̣;

нирайа̄ на̄дхигаччханти, два̄рам̣ никкхаманесино.

91.

‘‘пураттхимена дха̄ванти, тато дха̄ванти паччхато;

уттаренапи дха̄ванти, тато дха̄ванти даккхин̣ам̣;

йам̣ йан̃хи два̄рам̣ гаччханти, там̣ тадева пидхӣйаре [питхиййати (сӣ.), питхиййаре (сйа̄.), питхӣйаре (пӣ.)].

92.

‘‘бахӯни вассасахасса̄ни, джана̄ нирайага̄мино;

ба̄ха̄ паггайха канданти, патва̄ дуккхам̣ анаппакам̣.

93.

‘‘а̄сӣвисам̣ва купитам̣, теджассим̣ дуратиккамам̣;

на са̄дхурӯпе а̄сӣде, сан̃н̃ата̄нам̣ тапассинам̣.

94.

‘‘атика̄йо махисса̄со, аджджуно кекака̄дхипо;

сахассаба̄ху уччхинно, исима̄саджджа готамам̣.

95.

‘‘араджам̣ раджаса̄ ваччхам̣, кисам̣ авакирийа дан̣д̣акӣ;

та̄лова мӯлато [самӯло (ка.)] чхинно, са ра̄джа̄ вибхаван̇гато.

96.

‘‘упахачча манам̣ маджджхо [меджджхо (ка.)], ма̄тан̇гасмим̣ йасассине;

сапа̄рисаджджо уччхинно, маджджха̄ран̃н̃ам̣ тада̄ аху.

97.

‘‘кан̣хадӣпа̄йана̄саджджа, исим̣ андхакавен̣д̣айо [вен̣хуйо (сӣ. пӣ.), пин̣хайо (?)];

ан̃н̃он̃н̃ам̣ [ан̃н̃аман̃н̃ам̣ (сӣ. пӣ.)] мусала̄ [мусале (сӣ. сйа̄. пӣ.)] хантва̄, сампатта̄ йамаса̄дханам̣ [йамаса̄данам̣ (пӣ.)].

98.

‘‘атха̄йам̣ исина̄ сатто, анталиккхачаро пуре;

па̄веккхи патхавим̣ [пат̣хавим̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] чеччо, хӣнатто паттапарийа̄йам̣.

99.

‘‘тасма̄ хи чханда̄гаманам̣, наппасам̣санти пан̣д̣ита̄;

адут̣т̣хачитто бха̄сеййа, гирам̣ саччӯпасам̣хитам̣.

100.

‘‘манаса̄ че падут̣т̣хена, йо наро пеккхате муним̣;

виджджа̄чаран̣асампаннам̣, ганта̄ со нирайам̣ адхо.

101.

‘‘йе вуд̣д̣хе [ваддхе (ка.)] парибха̄санти, пхарусӯпаккама̄ джана̄;

анапачча̄ ада̄йа̄да̄, та̄лаваттху [та̄лаваттхӯ (сйа̄.), та̄ла̄ваттху (пӣ.)] бхаванти те.

102.

‘‘йо ча паббаджитам̣ ханти, катакиччам̣ махесинам̣;

са ка̄л̣асутте нирайе, чираратта̄йа паччати.

103.

‘‘йо ча ра̄джа̄ адхаммат̣т̣хо, рат̣т̣хавиддхам̣сано маго [чуто (сӣ.)];

та̄пайитва̄ джанападам̣, та̄пане печча паччати.

104.

‘‘со ча вассасахасса̄ни [вассасахасса̄нам̣ (сӣ. сйа̄.)], сатам̣ дибба̄ни паччати;

аччисан̇гхапарето со, дуккхам̣ ведети веданам̣.

105.

‘‘тасса аггисикха̄ ка̄йа̄, ниччхаранти пабхассара̄;

теджобхаккхасса гатта̄ни, ломехи ча [ломаггехи ча (сӣ. сйа̄. пӣ.)] накхехи ча.

106.

‘‘д̣айхама̄нена гаттена, ниччам̣ сантараба̄хирам̣;

дуккха̄бхитунно надати, на̄го туттат̣т̣ито [туттаддито (сӣ.)] йатха̄.

107.

‘‘йо лобха̄ питарам̣ ханти, доса̄ ва̄ пуриса̄дхамо;

са ка̄л̣асутте нирайе, чираратта̄йа паччати.

108.

‘‘са та̄дисо паччати лохакумбхийам̣, паккан̃ча саттӣхи хананти ниттачам̣;

андхам̣ каритва̄ муттакарӣсабхаккхам̣, кха̄ре нимуджджанти татха̄видхам̣ нарам̣.

109.

‘‘таттам̣ паккутхитамайогул̣ан̃ча [паккудхитамайогул̣ан̃ча (ка.)], дӣгхе ча пха̄ле чирараттата̄пите;

виккхамбхама̄да̄йа вибандха [вибаддха (сӣ.), вибхаджджа (сйа̄. пӣ.)] раджджубхи, виват̣е мукхе сампависанти [сам̣чаванти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] раккхаса̄.

110.

‘‘са̄ма̄ ча сон̣а̄ сабала̄ ча гиджджха̄, ка̄кол̣асан̇гха̄ ча диджа̄ айомукха̄;

сан̇гамма кха̄данти виппхандама̄нам̣, дживхам̣ вибхаджджа вигха̄сам̣ салохитам̣.

111.

‘‘там̣ дад̣д̣хата̄лам̣ парибхиннагаттам̣, ниппотхайанта̄ анувичаранти раккхаса̄;

ратӣ хи несам̣ дукхино панӣтаре, ета̄дисасмим̣ нирайе васанти;

йе кечи локе идха петтигха̄тино.

112.

‘‘путто ча ма̄тарам̣ хантва̄, ито гантва̄ йамаккхайам̣;

бхусама̄паджджате дуккхам̣, аттакаммапхалӯпаго.

113.

‘‘аманусса̄ атибала̄, ханта̄рам̣ джанайантийа̄;

айомайехи ва̄л̣ехи [пха̄лехи (пӣ.)], пӣл̣айанти пунаппунам̣.

114.

‘‘тамассавам̣ [там̣ пассавам̣ (сӣ. сйа̄.), там̣ пассутам̣ (пӣ.)] сака̄ гатта̄, рухирам̣ [рудхирам̣ (сӣ. сйа̄.)] аттасамбхавам̣;

тамбалохавилӣнам̣ва, таттам̣ па̄йенти маттигхам̣ [маттийам̣ (сӣ.)].

115.

‘‘джигуччхам̣ кун̣апам̣ пӯтим̣, дуггандхам̣ гӯтхакаддамам̣;

пуббалохитасан̇ка̄сам̣, рахадамогайха [рахадоггайха (ка.)] тит̣т̣хати.

116.

‘‘таменам̣ кимайо таттха, атика̄йа̄ айомукха̄;

чхавим̣ бхетва̄на [чхетва̄на (сӣ. пӣ.)] кха̄данти, сам̣гиддха̄ [пагиддха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] мам̣салохите.

117.

‘‘со ча там̣ нирайам̣ патто, нимугго сатапорисам̣;

пӯтикам̣ кун̣апам̣ ва̄ти, саманта̄ сатайоджанам̣.

118.

‘‘чаккхума̄пи хи чаккхӯхи, тена гандхена джӣйати;

ета̄дисам̣ брахмадатта, ма̄тугхо лабхате дукхам̣.

119.

‘‘кхурадха̄рамануккамма, тиккхам̣ дурабхисамбхавам̣;

патанти габбхапа̄тийо [габбхапа̄тинийо (сӣ. сйа̄. пӣ.)], дуггам̣ ветаран̣им̣ [веттаран̣им̣ (сйа̄. ка.)] надим̣.

120.

‘‘айомайа̄ симбалийо, сол̣асан̇гулакан̣т̣ака̄;

убхато абхиламбанти, дуггам̣ ветаран̣им̣ [веттаран̣им̣ (сйа̄. ка.)] надим̣.

121.

‘‘те аччиманто тит̣т̣ханти, аггиккхандха̄ва а̄рака̄;

а̄дитта̄ джа̄таведена, уддхам̣ йоджанамуггата̄.

122.

‘‘ете ваджанти [саджанти (сӣ. пӣ.), паджджанти (сйа̄.)] нирайе, татте тикхин̣акан̣т̣аке;

на̄рийо ча атича̄ра̄ [атича̄ринийо (сӣ. сйа̄. пӣ.)], нара̄ ча парада̄рагӯ.

123.

‘‘те патанти адхоккхандха̄, виватта̄ вихата̄ путхӯ;

сайанти винивиддхан̇га̄, дӣгхам̣ джагганти саббада̄ [сам̣варим̣ (сӣ. пӣ.)].

124.

‘‘тато ратйа̄ виваса̄не [вивасане (сӣ. сйа̄. пӣ.)], махатим̣ паббатӯпамам̣;

лохакумбхим̣ паваджджанти, таттам̣ аггисамӯдакам̣.

125.

‘‘евам̣ дива̄ ча ратто ча, дуссӣла̄ мохапа̄рута̄;

анубхонти сакам̣ каммам̣, пуббе дуккат̣аматтано.

126.

‘‘йа̄ ча бхарийа̄ дханаккӣта̄, са̄микам̣ атиман̃н̃ати;

сассум̣ ва̄ сасурам̣ ва̄пи, джет̣т̣хам̣ ва̄пи нанандарам̣ [нананданам̣ (сйа̄. ка.)].

127.

‘‘тасса̄ ван̇кена дживхаггам̣, ниббаханти сабандханам̣;

са бйа̄маматтам̣ киминам̣, дживхам̣ пассати аттани [аттано (сӣ. сйа̄.)];

вин̃н̃а̄петум̣ на саккоти, та̄пане печча паччати.

128.

‘‘ораббхика̄ сӯкарика̄, маччхика̄ мигабандхака̄;

чора̄ гогха̄така̄ лудда̄, аван̣н̣е ван̣н̣ака̄рака̄.

129.

‘‘саттӣхи лохакӯт̣ехи, неттим̣сехи усӯхи ча;

хан̃н̃ама̄на̄ кха̄ранадим̣, папатанти [сампатанти (ка.)] авам̣сира̄.

130.

‘‘са̄йам̣ па̄то кӯт̣ака̄рӣ, айокӯт̣ехи хан̃н̃ати;

тато вантам̣ дуратта̄нам̣, паресам̣ бхун̃джаре [бхун̃джате (сӣ. сйа̄. пӣ.)] сада̄.

131.

‘‘дхан̇ка̄ бхеран̣д̣ака̄ [бхедан̣д̣ака̄ (ка.)] гиджджха̄, ка̄кол̣а̄ ча айомукха̄;

виппхандама̄нам̣ кха̄данти, нарам̣ киббисака̄ракам̣ [киббисака̄ринам̣ (пӣ.)].

132.

‘‘йе мигена мигам̣ ханти, паккхим̣ ва̄ пана паккхина̄;

асанто раджаса̄ чханна̄, ганта̄ [гата̄ (ка.)] те нирайуссадам̣ [нирайам̣ адхо (пӣ.)].

133.

‘‘санто ча [сантова (сйа̄.)] уддхам̣ гаччханти, сучин̣н̣енидха каммуна̄;

сучин̣н̣асса пхалам̣ пасса, саинда̄ [сахинда̄ (сӣ.)] дева̄ сабрахмака̄.

134.

‘‘там̣ там̣ брӯми маха̄ра̄джа, дхаммам̣ рат̣т̣хапатӣ чара;

татха̄ [татха̄ татха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ра̄джа чара̄хи дхаммам̣, йатха̄ там̣ сучин̣н̣ам̣ на̄нутаппеййа паччха̄’’ти.

сам̣киччаджа̄такам̣ дутийам̣.

сат̣т̣хинипа̄там̣ нит̣т̣хитам̣.

тассудда̄нам̣ –

атха сат̣т̣хинипа̄тамхи, сун̣а̄тха мама бха̄ситам̣;

джа̄такасавхайано паваро, сон̣акаариндамасавхайано;

татха̄ вуттаратхесабхакиччавароти.

20. саттатинипа̄то

531. кусаджа̄такам̣ (1)

1.

‘‘идам̣ те рат̣т̣хам̣ садханам̣ сайоггам̣, сака̄йурам̣ саббака̄мӯпапаннам̣;

идам̣ те раджджам̣ [рат̣т̣хам̣ (ка.)] ануса̄са амма, гаччха̄махам̣ йаттха пийа̄ пабха̄ватӣ’’.

2.

‘‘ануджджубхӯтена харам̣ махантам̣, дива̄ ча ратто ча нисӣтхака̄ле [нисӣда ка̄ле (ка.)];

пат̣игаччха твам̣ кхиппам̣ куса̄ватим̣ куса [куса̄ватим̣ (сйа̄. ка.)], ниччха̄ми дуббан̣н̣амахам̣ васантам̣’’.

3.

‘‘на̄хам̣ гамисса̄ми ито куса̄ватим̣, пабха̄ватӣ ван̣н̣апалобхито тава;

рама̄ми маддасса никетарамме, хитва̄на рат̣т̣хам̣ тава дассане рато.

4.

‘‘пабха̄ватӣ ван̣н̣апалобхито тава, саммӯл̣харӯпо вичара̄ми мединим̣ [меданим̣ (сйа̄. ка.)];

дисам̣ на джа̄на̄ми кутомхи а̄гато, тайамхи матто мигамандалочане.

5.

‘‘суван̣н̣ачӣравасане, джа̄тарӯпасумекхале;

суссон̣и тава ка̄ма̄ хи [ка̄мехи (сӣ. сйа̄. пӣ.)], на̄хам̣ раджджена маттхико’’.

6.

‘‘аббхӯти [аббхӯ хи (сӣ.), абхӯти (сйа̄.), аббху хи (пӣ.)] тасса бхо хоти, йо аниччхантамиччхати;

ака̄мам̣ ра̄джа ка̄меси [ка̄мехи (сӣ. пӣ.)], акантам̣ канту [аканто канта (сӣ. сйа̄. пӣ.)] миччхаси’’.

7.

‘‘ака̄мам̣ ва̄ сака̄мам̣ ва̄, йо наро лабхате пийам̣;

ла̄бхаметтха пасам̣са̄ма, ала̄бхо таттха па̄пако’’.

8.

‘‘па̄са̄н̣аса̄рам̣ кхан̣аси, кан̣ика̄расса да̄руна̄;

ва̄там̣ джа̄лена ба̄дхеси, йо аниччхантамиччхаси’’.

9.

‘‘па̄са̄н̣о нӯна те хадайе, охито мудулаккхан̣е;

йо те са̄там̣ на винда̄ми, тироджанапада̄гато.

10.

‘‘йада̄ мам̣ бхакут̣им̣ [бхӯкут̣им̣ (сӣ. пӣ.)] катва̄, ра̄джапуттӣ удиккхати [ра̄джапутти удиккхаси (сӣ. пӣ.)];

а̄л̣а̄рико тада̄ хоми, ран̃н̃о маддассантепуре [маддасса тхӣпуре (сӣ. пӣ.) евамупарипи].

11.

‘‘йада̄ умхайама̄на̄ мам̣, ра̄джапуттӣ удиккхати [ра̄джапутти удиккхаси (сӣ. пӣ.)];

на̄л̣а̄рико тада̄ хоми, ра̄джа̄ хоми тада̄ кусо’’.

12.

‘‘саче хи вачанам̣ саччам̣, немитта̄нам̣ бхависсати;

нева ме твам̣ патӣ асса, ка̄мам̣ чхинданту саттадха̄’’.

13.

‘‘саче хи вачанам̣ саччам̣, ан̃н̃есам̣ йади ва̄ мамам̣;

нева туйхам̣ патӣ аттхи, ан̃н̃о сӣхассара̄ куса̄’’.

14.

‘‘неккхам̣ гӣвам̣ те ка̄рессам̣, патва̄ кхудждже куса̄ватим̣;

саче мам̣ на̄гана̄сӯрӯ, олокеййа пабха̄ватӣ.

15.

‘‘неккхам̣ гӣвам̣ те ка̄рессам̣, патва̄ кхудждже куса̄ватим̣;

саче мам̣ на̄гана̄сӯрӯ, а̄лапеййа пабха̄ватӣ.

16.

‘‘неккхам̣ гӣвам̣ те ка̄рессам̣, патва̄ кхудждже куса̄ватим̣;

саче мам̣ на̄гана̄сӯрӯ, умха̄йеййа пабха̄ватӣ.

17.

‘‘неккхам̣ гӣвам̣ те ка̄рессам̣, патва̄ кхудждже куса̄ватим̣;

саче мам̣ на̄гана̄сӯрӯ, памха̄йеййа пабха̄ватӣ.

18.

‘‘неккхам̣ гӣвам̣ те ка̄рессам̣, патва̄ кхудждже куса̄ватим̣;

саче ме на̄гана̄сӯрӯ, па̄н̣ӣхи упасампхусе’’.

19.

‘‘на хи нӯна̄йам̣ ра̄джапуттӣ, кусе са̄тампи виндати;

а̄л̣а̄рике бхате посе, ветанена анаттхике’’.

20.

‘‘на хи нӯна̄йам̣ са̄ [нӯна айам̣ (сӣ. сйа̄.)] кхуджджа̄, лабхати дживха̄йа чхеданам̣;

суниситена саттхена, евам̣ дуббха̄ситам̣ бхан̣ам̣’’.

21.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

маха̄йасоти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

22.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

махаддханоти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

23.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

махаббалоти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

24.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

маха̄рат̣т̣хоти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

25.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

маха̄ра̄джа̄ти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

26.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

сӣхассароти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

27.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

ваггуссароти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

28.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

биндуссароти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

29.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

ман̃джуссароти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

30.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

мадхуссароти [мадхурассароти (сӣ.)] катва̄на, карассу ручире пийам̣.

31.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

сатасиппоти катва̄на, карассу ручире пийам̣.

32.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

кхаттийотипи катва̄на [каритва̄на (сӣ.)], карассу ручире пийам̣.

33.

‘‘ма̄ нам̣ рӯпена па̄меси, а̄рохена пабха̄вати;

кусара̄джа̄ти катва̄на, карассу ручире пийам̣’’.

34.

‘‘ете на̄га̄ упаттхаддха̄, саббе тит̣т̣ханти ваммита̄ [ваммика̄ (сйа̄.)];

пура̄ мадданти па̄ка̄рам̣, а̄нентетам̣ пабха̄ватим̣’’.

35.

‘‘сатта биле [кхан̣д̣е (сӣ. пӣ.)] каритва̄на, ахаметам̣ пабха̄ватим̣;

кхаттийа̄нам̣ падасса̄ми, йе мам̣ хантум̣ идха̄гата̄’’.

36.

‘‘авут̣т̣хахи ра̄джапуттӣ, са̄ма̄ косеййава̄синӣ;

ассупун̣н̣ехи неттехи, да̄сӣган̣апураккхата̄’’.

37.

‘‘там̣ нӯна каккӯпанисевитам̣ мукхам̣, а̄да̄саданта̄тхарупаччавеккхитам̣;

субхам̣ сунеттам̣ вираджам̣ анан̇ган̣ам̣, чхуддхам̣ ване т̣хассати кхаттийехи.

38.

‘‘те нӯна ме асите веллитагге, кесе мудӯ чанданаса̄ралитте;

сама̄куле сӣватхика̄йа маджджхе, па̄дехи гиджджха̄ парикад̣д̣хиссанти [парикад̣д̣хайанти (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

39.

‘‘та̄ нӯна ме тамбанакха̄ сулома̄, ба̄ха̄ мудӯ чанданаса̄ралитта̄;

чхинна̄ ване уджджхита̄ кхаттийехи, гайха дхан̇ко [вако (пӣ.)] гаччхати йена ка̄мам̣.

40.

‘‘те нӯна та̄лӯпанибхе аламбе, нисевите ка̄сикачанданена;

тханесу ме ламбиссати [ламбахӣти (пӣ.)] син̇га̄ло [сига̄ло (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ма̄тӯва путто тарун̣о танӯджо.

41.

‘‘там̣ нӯна сон̣им̣ путхулам̣ сукот̣т̣итам̣, нисевитам̣ кан̃чанамекхала̄хи;

чхиннам̣ ване кхаттийехӣ аваттхам̣, син̇га̄ласан̇гха̄ парикад̣д̣хиссанти [гайха̄ вако гаччхати йенака̄мам̣ (пӣ.)].

42.

‘‘сон̣а̄ дхан̇ка̄ [вака̄ (пӣ.)] син̇га̄ла̄ ча, йе чан̃н̃е санти да̄т̣хино;

аджара̄ нӯна хессанти, бхаккхайитва̄ пабха̄ватим̣.

43.

‘‘саче мам̣са̄ни харим̣су, кхаттийа̄ дӯрага̄мино;

ат̣т̣хӣни амма йа̄читва̄, анупатхе даха̄тха нам̣.

44.

‘‘кхетта̄ни амма ка̄ретва̄, кан̣ика̄реттха ропайа [ропайе (ка.)];

йада̄ те пуппхита̄ ассу, хеманта̄нам̣ химаччайе;

сареййа̄тха мамам̣ [мама (пӣ.)] амма, евам̣ван̣н̣а̄ пабха̄ватӣ’’.

45.

‘‘тасса̄ ма̄та̄ удат̣т̣ха̄си, кхаттийа̄ деваван̣н̣инӣ;

дисва̄ асин̃ча сӯнан̃ча, ран̃н̃о маддассантепуре’’.

46.

‘‘имина̄ нӯна асина̄, сусан̃н̃ам̣ танумаджджхимам̣;

дхӣтарам̣ мадда [мама (сӣ.), маддо (пӣ.)] хантва̄на, кхаттийа̄нам̣ падассаси’’ [падассати (пӣ. ка.)].

47.

‘‘на ме ака̄си вачанам̣, аттхака̄ма̄йа путтике;

са̄джджа лохитасан̃чханна̄, гаччхаси [ган̃чхиси (сӣ. пӣ.)] йамаса̄дханам̣.

48.

‘‘евама̄паджджатӣ посо, па̄пийан̃ча нигаччхати;

йо ве хита̄нам̣ вачанам̣, на кароти [на карам̣ (сӣ.)] аттхадассинам̣.

49.

‘‘саче ча аджджа [твам̣ амма (сӣ.)] дха̄реси [ва̄реси (пӣ.)], кума̄рам̣ ча̄рудассанам̣;

кусена джа̄там̣ кхаттийам̣, суван̣н̣аман̣имекхалам̣;

пӯджитам̣ [пӯджита̄ (пӣ.)] н̃а̄тисан̇гхехи, на гаччхаси [ган̃чхиси (сӣ. пӣ.)] йамаккхайам̣.

50.

‘‘йаттхассу бхерӣ надати, кун̃джаро ча никӯджати [никун̃джати (пӣ.)];

кхаттийа̄нам̣ куле бхадде, ким̣ ну сукхатарам̣ тато.

51.

‘‘ассо ча сисати [ассо хасисати (сӣ.), ассо хасийати (сйа̄.), ассо ча сим̣сати (пӣ.)] два̄ре, кума̄ро упародати;

кхаттийа̄нам̣ куле бхадде, ким̣ ну сукхатарам̣ тато.

52.

‘‘майӯракон̃ча̄бхируде, кокила̄бхиникӯджите;

кхаттийа̄нам̣ куле бхадде, ким̣ ну сукхатарам̣ тато’’.

53.

‘‘кахам̣ ну со саттумаддано, парарат̣т̣хаппамаддано;

кусо сол̣а̄рапан̃н̃а̄н̣о, йо но дуккха̄ памочайе’’.

54.

‘‘идхева со саттумаддано, парарат̣т̣хаппамаддано;

кусо сол̣а̄рапан̃н̃а̄н̣о, йо те саббе вадхиссати’’ [йо но дуккха̄ памочайе (сӣ.), со но саббе вадхиссати (пӣ.)].

55.

‘‘умматтика̄ ну бхан̣аси, андхаба̄ла̄ пабха̄саси [а̄ду ба̄ла̄ва бха̄саси (сӣ. пӣ.)];

кусо че а̄гато асса, ким̣ на [кинну (сйа̄. ка.)] джа̄нему там̣ майам̣’’.

56.

‘‘есо а̄л̣а̄рико посо, кума̄рӣпурамантаре;

дал̣хам̣ катва̄на сам̣веллим̣, кумбхим̣ дховати он̣ато’’.

57.

‘‘вен̣ӣ твамаси чан̣д̣а̄лӣ, адӯси кулагандхинӣ;

катхам̣ маддакуле джа̄та̄, да̄сам̣ кайира̄си ка̄мукам̣’’.

58.

‘‘намхи вен̣ӣ на чан̣д̣а̄лӣ, на чамхи кулагандхинӣ;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси’’.

59.

‘‘йо бра̄хман̣асахасса̄ни, сада̄ бходжети вӣсатим̣;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси’’.

60.

‘‘йасса на̄гасахасса̄ни, сада̄ йодженти вӣсатим̣;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси.

61.

‘‘йасса ассасахасса̄ни, сада̄ йодженти вӣсатим̣;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси.

62.

‘‘йасса ратхасахасса̄ни, сада̄ йодженти вӣсатим̣;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси.

[( ) айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесуйева диссати] (‘‘йасса усабхасахасса̄ни, сада̄ йодженти вӣсатим̣;

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси) [( ) айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесуйева диссати].

63.

‘‘йасса дхенусахасса̄ни, сада̄ духанти вӣсатим̣ [дуйханти вӣсати (сӣ. пӣ.)];

окка̄капутто бхадданте, твам̣ ну да̄соти ман̃н̃аси’’.

64.

‘‘таггха те дуккат̣ам̣ ба̄ле, йам̣ кхаттийам̣ махаббалам̣;

на̄гам̣ ман̣д̣ӯкаван̣н̣ена, на нам̣ [на там̣ (сӣ. пӣ.)] аккха̄сидха̄гатам̣’’ [аккха̄си а̄гатам̣ (сӣ.)].

65.

‘‘апара̄дхам̣ маха̄ра̄джа, твам̣ но кхама ратхесабха;

йам̣ там̣ ан̃н̃а̄тавесена, на̄н̃н̃а̄симха̄ идха̄гатам̣’’.

66.

‘‘ма̄дисасса на там̣ чханнам̣, йохам̣ а̄л̣а̄рико бхаве;

тван̃н̃ева ме пасӣдассу, наттхи те дева дуккат̣ам̣’’.

67.

‘‘гаччха ба̄ле кхама̄пехи, кусара̄джам̣ махаббалам̣;

кхама̄пито кусо ра̄джа̄ [кусара̄джа̄ (саббаттха)], со те дассати джӣвитам̣’’.

68.

‘‘питусса вачанам̣ сутва̄, деваван̣н̣ӣ пабха̄ватӣ;

сираса̄ аггахӣ па̄де, кусара̄джам̣ махаббалам̣’’.

69.

‘‘йа̄ма̄ ратйо атикканта̄, та̄ма̄ дева тайа̄ вина̄;

ванде те сираса̄ па̄де, ма̄ ме куджджхам̣ ратхесабха.

70.

‘‘саббам̣ [саччам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] те пат̣иджа̄на̄ми, маха̄ра̄джа сун̣охи ме;

на ча̄пи аппийам̣ туйхам̣, кареййа̄ми ахам̣ пуна.

71.

‘‘евам̣ че йа̄чама̄на̄йа, вачанам̣ ме на ка̄хаси;

ида̄ни мам̣ та̄то хантва̄, кхаттийа̄нам̣ падассати’’.

72.

‘‘евам̣ те йа̄чама̄на̄йа, ким̣ на ка̄ха̄ми те вачо;

викуддхо тйасми калйа̄н̣и, ма̄ твам̣ бха̄йи пабха̄вати.

73.

‘‘саббам̣ те пат̣иджа̄на̄ми, ра̄джапутти сун̣охи ме;

на ча̄пи аппийам̣ туйхам̣, кареййа̄ми ахам̣ пуна.

74.

‘‘тава ка̄ма̄ хи суссон̣и, паху [баху (сйа̄.), бахӯ (пӣ.), бахум̣ (ка.)] дуккхам̣ титиккхисам̣ [титиккхиссам̣ (сӣ. пӣ.)];

бахум̣ маддакулам̣ хантва̄, найитум̣ там̣ пабха̄вати’’.

75.

‘‘йоджайанту ратхе ассе, на̄на̄читте сама̄хите;

атха даккхатха ме вегам̣, видхамантасса [видхаментасса (саббаттха)] саттаво’’.

76.

‘‘тан̃ча таттха удиккхим̣су, ран̃н̃о маддассантепуре;

виджамбхама̄нам̣ сӣхам̣ва, пхот̣ентам̣ дигун̣ам̣ бхуджам̣.

77.

‘‘хаттхиккхандхан̃ча а̄руйха, а̄ропетва̄ пабха̄ватим̣;

сан̇га̄мам̣ отаритва̄на, сӣхана̄дам̣ надӣ кусо.

78.

‘‘тасса там̣ надато сутва̄, сӣхассевитаре мига̄;

кхаттийа̄ випала̄йим̣су, кусасаддабхайат̣т̣ита̄ [кусасаддабхайат̣т̣хита̄ (пӣ.)].

79.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

ан̃н̃аман̃н̃асса чхинданти, кусасаддабхайат̣т̣ита̄.

80.

‘‘тасмим̣ сан̇га̄масӣсасмим̣, пасситва̄ хат̣т̣ха [тут̣т̣ха (сӣ.)] ма̄насо;

кусасса ран̃н̃о девиндо, ада̄ верочанам̣ ман̣им̣.

81.

‘‘со там̣ виджитва̄ сан̇га̄мам̣, ладдха̄ верочанам̣ ман̣им̣;

хаттхиккхандхагато ра̄джа̄, па̄веккхи нагарам̣ пурам̣.

82.

‘‘джӣвагга̄хам̣ [джӣвага̄хам̣ (сӣ. пӣ.)] гахетва̄на, бандхитва̄ сатта кхаттийе;

сасурассупана̄меси, име те дева саттаво.

83.

‘‘саббева те васам̣ гата̄, амитта̄ вихата̄ тава;

ка̄мам̣ карохи те тайа̄, мун̃ча ва̄ те ханассу ва̄’’.

84.

‘‘туйхева саттаво ете, на хи те майха саттаво;

тван̃н̃ева но маха̄ра̄джа, мун̃ча ва̄ те ханассу ва̄’’.

85.

‘‘има̄ те дхӣтаро сатта, девакан̃н̃ӯпама̄ субха̄;

дада̄хи несам̣ екекам̣, хонту джа̄ма̄таро тава’’.

86.

‘‘амха̄кан̃чева та̄сан̃ча, твам̣ но саббесамиссаро;

тван̃н̃ева но маха̄ра̄джа, дехи несам̣ йадиччхаси’’.

87.

‘‘екамекасса екекам̣, ада̄ сӣхассаро кусо;

кхаттийа̄нам̣ тада̄ тесам̣, ран̃н̃о маддасса дхӣтаро.

88.

‘‘пӣн̣ита̄ тена ла̄бхена, тут̣т̣ха̄ сӣхассаре кусе;

сакарат̣т̣ха̄ни па̄йим̣су, кхаттийа̄ сатта та̄ваде.

89.

‘‘пабха̄ватин̃ча а̄да̄йа, ман̣им̣ верочанам̣ субхам̣ [тада̄ (пӣ.)];

куса̄ватим̣ кусо ра̄джа̄, агама̄си махаббало.

90.

‘‘тйассу екаратхе йанта̄, пависанта̄ куса̄ватим̣;

сама̄на̄ ван̣н̣арӯпена, на̄н̃н̃аман̃н̃а̄тирочисум̣ [на̄н̃н̃аман̃н̃аматирочайум̣ (сӣ.)].

91.

‘‘ма̄та̄ путтена сан̇гаччхи [сан̇ган̃чхи (сӣ. сйа̄. пӣ.)], убхайо ча джайампатӣ;

самагга̄ те тада̄ а̄сум̣, пхӣтам̣ дхаран̣има̄васу’’нти.

кусаджа̄такам̣ пат̣хамам̣.

532. сон̣анандаджа̄такам̣ (2)

92.

‘‘девата̄ нуси гандхаббо, аду [а̄ду (сӣ. сйа̄.)] сакко пуриндадо;

мануссабхӯто иддхима̄, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣’’.

93.

‘‘на̄пи дево на гандхаббо, на̄пи сакко пуриндадо;

мануссабхӯто иддхима̄, евам̣ джа̄на̄хи бха̄радха’’ [бха̄рабха (ка.)].

94.

‘‘катарӯпамидам̣ бхото [бхото (сӣ. пӣ.)], веййа̄ваччам̣ анаппакам̣;

девамхи вассама̄намхи, ановассам̣ бхавам̣ ака̄.

95.

‘‘тато ва̄та̄тапе гхоре, сӣтаччха̄йам̣ бхавам̣ ака̄;

тато амиттамаджджхесу [амиттамаджджхе ча (сӣ.)], сарата̄н̣ам̣ бхавам̣ ака̄.

96.

‘‘тато пхӣта̄ни рат̣т̣ха̄ни, васино те бхавам̣ ака̄;

тато екасатам̣ кхатйе, ануйанте [ануйутте (пӣ.)] бхавам̣ ака̄.

97.

‘‘патӣта̄ссу майам̣ бхото, вада там̣ [вара там̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] бхан̃джа [бхан̃н̃а (сӣ. пӣ.), бхун̃джа (сйа̄. ка.)] миччхаси;

хаттхийа̄нам̣ ассаратхам̣, на̄рийо ча алан̇ката̄;

нивесана̄ни рамма̄ни, майам̣ бхото дада̄масе.

98.

‘‘атха ван̇ге [атха ва̄ сан̇ге (сӣ. пӣ.)] ва̄ магадхе, майам̣ бхото дада̄масе;

атха ва̄ ассака̄вантӣ [ассака̄вантим̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], сумана̄ дамма те майам̣.

99.

‘‘упад̣д̣хам̣ ва̄пи раджджасса, майам̣ бхото дада̄масе;

саче те аттхо раджджена, ануса̄са йадиччхаси’’.

100.

‘‘на ме аттхопи раджджена, нагарена дханена ва̄;

атхопи джанападена, аттхо майхам̣ на виджджати.

101.

‘‘бхотова рат̣т̣хе виджите, аран̃н̃е аттхи ассамо;

пита̄ майхам̣ джанеттӣ ча, убхо самманти ассаме.

102.

‘‘теса̄хам̣ [тесвахам̣ (ка.)] пубба̄чарийесу, пун̃н̃ам̣ на лабха̄ми ка̄таве;

бхавантам̣ аджджха̄варам̣ катва̄, сон̣ам̣ [сонам̣ (пӣ.)] йа̄чему сам̣варам̣’’.

103.

‘‘кароми те там̣ вачанам̣, йам̣ мам̣ бхан̣аси бра̄хман̣а;

етан̃ча кхо но аккха̄хи, кӣванто хонту йа̄чака̄’’.

104.

‘‘паросатам̣ джа̄напада̄, маха̄са̄ла̄ ча бра̄хман̣а̄;

име ча кхаттийа̄ саббе, абхиджа̄та̄ йасассино;

бхаван̃ча ра̄джа̄ маноджо, алам̣ хессанти йа̄чака̄’’.

105.

‘‘хаттхӣ ассе ча йодженту, ратхам̣ саннайха са̄ратхи [нам̣ ратхи (пӣ.)];

а̄бандхана̄ни ган̣ха̄тха, па̄да̄сусса̄райаддхадже [па̄десусса̄райам̣ дхадже (сӣ.), па̄да̄сусса̄райам̣ дхадже (пӣ.)];

ассамам̣ там̣ гамисса̄ми, йаттха саммати косийо’’.

106.

‘‘тато ча ра̄джа̄ па̄йа̄си, сена̄йа чатуран̇гинӣ;

агама̄ ассамам̣ раммам̣, йаттха саммати косийо’’.

107.

‘‘касса ка̄дамбайо [касса ка̄дамбамайо (ка.)] ка̄джо, веха̄сам̣ чатуран̇гулам̣;

ам̣сам̣ асампхусам̣ ети, удаха̄ра̄йа [удаха̄расса (сӣ. сйа̄. пӣ.)] гаччхато’’.

108.

‘‘ахам̣ сон̣о маха̄ра̄джа, та̄пасо сахитаббато [сахитам̣ вато (пӣ.)];

бхара̄ми ма̄та̄питаро, раттиндиваматандито.

109.

‘‘ване пхалан̃ча мӯлан̃ча, а̄харитва̄ дисампати;

посеми ма̄та̄питаро, пуббе катамануссарам̣’’.

110.

‘‘иччха̄ма ассамам̣ гантум̣, йаттха саммати косийо;

маггам̣ но сон̣а аккха̄хи, йена гаччхему [гаччха̄ма (сӣ.)] ассамам̣’’.

111.

‘‘айам̣ екападӣ ра̄джа, йенетам̣ [йена там̣ (ка.)] мегхасаннибхам̣;

ковил̣а̄рехи сан̃чханнам̣, еттха саммати косийо’’.

112.

‘‘идам̣ ватва̄на пакка̄ми, тарама̄но маха̄иси;

веха̄се анталиккхасмим̣, ануса̄ситва̄на кхаттийе.

113.

‘‘ассамам̣ паримаджджитва̄, пан̃н̃апетва̄на [пан̃н̃апетва̄на (сӣ. сйа̄.)] а̄санам̣;

пан̣н̣аса̄лам̣ пависитва̄, питарам̣ пат̣ибодхайи.

114.

‘‘име а̄йанти ра̄джа̄но, абхиджа̄та̄ йасассино;

ассама̄ никкхамитва̄на, нисӣда твам̣ [нисӣда̄хи (сӣ.)] маха̄исе.

115.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, тарама̄но маха̄иси;

ассама̄ никкхамитва̄на, садва̄рамхи упа̄виси’’.

116.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантам̣, джалантам̣рива теджаса̄;

кхатйасан̇гхапарибйӯл̣хам̣, косийо етадабрави.

117.

‘‘касса бхерӣ мудин̇га̄ ча [мутин̇га̄ ча (пӣ.)], сан̇кха̄ пан̣авадиндима̄ [ден̣д̣има̄ (сӣ. пӣ.)];

пурато пат̣ипанна̄ни, ха̄сайанта̄ ратхесабхам̣.

118.

‘‘касса кан̃чанапат̣т̣ена, путхуна̄ виджджуван̣н̣ина̄;

йува̄ кала̄пасаннаддхо, ко ети сирийа̄ джалам̣.

119.

‘‘укка̄мукхапахат̣т̣хам̣ва, кхадиран̇га̄расаннибхам̣;

мукхан̃ча ручира̄ бха̄ти, ко ети сирийа̄ джалам̣.

120.

‘‘касса паггахитам̣ чхаттам̣, сасала̄кам̣ манорамам̣;

а̄диччарам̣са̄варан̣ам̣, ко ети сирийа̄ джалам̣.

121.

‘‘касса ан̇гам̣ париггайха, ва̄л̣абӣджанимуттамам̣;

чаранти варапун̃н̃асса [варапан̃н̃асса (сӣ. пӣ.)], хаттхиккхандхена а̄йато.

122.

‘‘касса сета̄ни чхатта̄ни, а̄джа̄нӣйа̄ ча ваммита̄;

саманта̄ парикиренти [парикиранти (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ко ети сирийа̄ джалам̣.

123.

‘‘касса екасатам̣ кхатйа̄, ануйанта̄ [ануйутта̄ (пӣ.)] йасассино;

саманта̄нупарийанти, ко ети сирийа̄ джалам̣.

124.

‘‘хаттхи ассаратха патти [хаттхӣ асса̄ ратха̄ паттӣ (сӣ.)], сена̄ ча чатуран̇гинӣ;

саманта̄нупарийанти [саманта̄ анупарийа̄ти (пӣ.)], ко ети сирийа̄ джалам̣.

125.

‘‘кассеса̄ махатӣ сена̄, пит̣т̣хито ануваттати;

аккхобхан̣ӣ [аккха̄бханӣ (сӣ.), аккхобхинӣ (сйа̄.)] апарийанта̄, са̄гарассева ӯмийо’’.

126.

‘‘ра̄джа̄бхира̄джа̄ [ра̄джа̄дхира̄джа̄ (ка.)] маноджо, индова джайатам̣ пати;

нандассаджджха̄варам̣ ети, ассамам̣ брахмача̄ринам̣.

127.

‘‘тассеса̄ махатӣ сена̄, пит̣т̣хито ануваттати;

аккхобхан̣ӣ апарийанта̄, са̄гарассева ӯмийо’’.

128.

‘‘анулитта̄ чанданена, ка̄сикуттамадха̄рино [ка̄сикаваттхадха̄рино (пӣ.)];

саббе пан̃джалика̄ хутва̄, исӣнам̣ аджджхупа̄гамум̣’’.

129.

‘‘каччи ну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи ун̃чхена йа̄петха, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

130.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄ [сирим̣сапа̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

131.

‘‘кусалан̃чева но ра̄джа, атхо ра̄джа ана̄майам̣;

атхо ун̃чхена йа̄пема, атхо мӯлапхала̄ бахӯ.

132.

‘‘атхо д̣ам̣са̄ макаса̄ ча [д̣ам̣са̄ ча макаса̄ (сӣ.), д̣ам̣са̄ ча макаса̄ ча (пӣ.)], аппамева сарӣсапа̄ [сирим̣сапа̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, хим̣са̄ майхам̣ [а мхам̣ (сӣ. пӣ.)] на виджджати.

133.

‘‘бахӯни вассапӯга̄ни, ассаме самматам̣ [васато (сӣ.)] идха;

на̄бхиджа̄на̄ми уппаннам̣, а̄ба̄дхам̣ аманорамам̣.

134.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

иссароси ануппатто, йам̣ идхаттхи паведайа.

135.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо [ка̄сама̄рийо (сӣ. сйа̄.)];

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа ра̄джа варам̣ варам̣.

136.

‘‘идампи па̄нӣйам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄ра̄джа, саче твам̣ абхикан̇кхаси’’.

137.

‘‘пат̣иггахитам̣ йам̣ диннам̣, саббасса аггхийам̣ катам̣;

нандасса̄пи ниса̄метха, вачанам̣ со [йам̣ (сӣ.), йам̣ со (пӣ.)] паваккхати.

138.

‘‘аджджха̄варамха̄ нандасса, бхото сантикама̄гата̄;

сун̣а̄ту [сун̣а̄ту ме (сӣ. сйа̄.)] бхавам̣ вачанам̣, нандасса париса̄йа ча’’.

139.

‘‘паросатам̣ джа̄напада̄ [джанапада̄ (пӣ.)], маха̄са̄ла̄ ча бра̄хман̣а̄;

име ча кхаттийа̄ саббе, абхиджа̄та̄ йасассино;

бхаван̃ча ра̄джа̄ маноджо, ануман̃н̃анту ме вачо.

140.

‘‘йе ча санти [йе васанти (сӣ.), йе хи санти (пӣ.)] самӣта̄ро, йаккха̄ни идха массаме;

аран̃н̃е бхӯтабхабйа̄ни, сун̣анту вачанам̣ мама.

141.

‘‘намо катва̄на бхӯта̄нам̣, исим̣ ваккха̄ми суббатам̣;

со тйа̄хам̣ даккхин̣а̄ ба̄ху, тава косийа саммато.

142.

‘‘питарам̣ ме джанеттин̃ча, бхаттука̄масса ме сато;

вӣра пун̃н̃амидам̣ т̣ха̄нам̣, ма̄ мам̣ косийа ва̄райа.

143.

‘‘саббхи хетам̣ упан̃н̃а̄там̣, маметам̣ упаниссаджа;

ут̣т̣ха̄напа̄ричарийа̄йа, дӣгхараттам̣ тайа̄ катам̣;

ма̄та̄питӯсу пун̃н̃а̄ни, мама локададо бхава.

144.

‘‘татхева санти мануджа̄, дхамме дхаммападам̣ видӯ;

магго саггасса локасса, йатха̄ джа̄на̄си твам̣ исе.

145.

‘‘ут̣т̣ха̄напа̄ричарийа̄йа, ма̄та̄питусукха̄вахам̣;

там̣ мам̣ пун̃н̃а̄ нива̄рети, арийамагга̄варо наро’’.

146.

‘‘сун̣анту бхонто вачанам̣, бха̄тураджджха̄вара̄ мама;

кулавам̣сам̣ маха̄ра̄джа, пора̄н̣ам̣ париха̄пайам̣;

адхаммача̄рӣ джет̣т̣хесу [йо джет̣т̣хо (сӣ.)], нирайам̣ сопападжджати [со упападжджати (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

147.

‘‘йе ча дхаммасса кусала̄, пора̄н̣асса дисампати;

ча̄риттена ча сампанна̄, на те гаччханти дуггатим̣.

148.

‘‘ма̄та̄пита̄ ча бха̄та̄ ча, бхагинӣ н̃а̄тибандхава̄;

саббе джет̣т̣хасса те бха̄ра̄, евам̣ джа̄на̄хи бха̄радха [бха̄ратха (сйа̄.)].

149.

‘‘а̄дийитва̄ гарум̣ бха̄рам̣, на̄вико вийа уссахе;

дхамман̃ча наппамаджджа̄ми, джет̣т̣хо часми ратхесабха’’.

150.

‘‘адхигама̄ [адхигатамха̄ (сӣ.), адхигамха̄ (сйа̄.), адхигатамха (пӣ.)] таме н̃а̄н̣ам̣, джа̄лам̣ва джа̄таведато;

евамева но бхавам̣ дхаммам̣, косийо павидам̣сайи.

151.

‘‘йатха̄ удайама̄диччо, ва̄судево пабхан̇каро;

па̄н̣ӣнам̣ павидам̣сети, рӯпам̣ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

евамева но бхавам̣ дхаммам̣, косийо павидам̣сайи’’.

152.

‘‘евам̣ ме йа̄чама̄насса, ан̃джалим̣ на̄вабуджджхатха;

тава паддхачаро [тава пат̣т̣хачаро (сйа̄.), тава баддхан̃чаро (пӣ.), тавупат̣т̣хачаро (ка.)] хессам̣, вут̣т̣хито парича̄рако’’.

153.

‘‘аддха̄ нанда виджа̄на̄си [паджа̄на̄си (сӣ.)], саддхаммам̣ саббхи деситам̣;

арийо арийасама̄ча̄ро, ба̄л̣хам̣ твам̣ мама руччаси.

154.

‘‘бхавантам̣ вада̄ми бхотин̃ча, сун̣а̄тха вачанам̣ мама;

на̄йам̣ бха̄ро бха̄рамато [бха̄раматто (сӣ. сйа̄.)], аху майхам̣ куда̄чанам̣.

155.

‘‘там̣ мам̣ упат̣т̣хитам̣ сантам̣, ма̄та̄питусукха̄вахам̣;

нандо аджджха̄варам̣ катва̄, упат̣т̣ха̄на̄йа йа̄чати.

156.

‘‘йо ве иччхати ка̄мена, санта̄нам̣ брахмача̄ринам̣;

нандам̣ во варатха еко [нандам̣ вадатха еке (пӣ.)], кам̣ нандо упатит̣т̣хату’’.

157.

‘‘тайа̄ та̄та анун̃н̃а̄та̄, сон̣а там̣ ниссита̄ майам̣;

упагха̄тум̣ [упагха̄йитум̣ (сӣ.)] лабхе нандам̣, муддхани брахмача̄ринам̣’’.

158.

‘‘ассаттхассева тарун̣ам̣, пава̄л̣ам̣ ма̄лутеритам̣;

чирассам̣ нандам̣ дисва̄на, хадайам̣ ме паведхати.

159.

‘‘йада̄ сутта̄пи супине [суппанте (сйа̄. пӣ.)], нандам̣ пасса̄ми а̄гатам̣;

удагга̄ сумана̄ хоми, нандо но а̄гато айам̣.

160.

‘‘йада̄ ча пат̣ибуджджхитва̄, нандам̣ пасса̄ми на̄гатам̣;

бхиййо а̄висатӣ соко, доманассан̃чанаппакам̣.

161.

‘‘са̄хам̣ аджджа чирассампи, нандам̣ пасса̄ми а̄гатам̣;

бхаттучча [бхаттун̃ча (ка.)] майхан̃ча пийо, нандо но па̄висӣ гхарам̣.

162.

‘‘питупи нандо суппийо, йам̣ нандо наппавасе [па̄висӣ (пӣ.)] гхара̄ [гхарам̣ (сйа̄. пӣ. ка.)];

лабхатӯ та̄та нандо там̣, мам̣ нандо упатит̣т̣хату’’.

163.

‘‘анукампика̄ патит̣т̣ха̄ ча, пуббе расададӣ ча но;

магго саггасса локасса, ма̄та̄ там̣ варате исе.

164.

‘‘пуббе расададӣ готтӣ, ма̄та̄ пун̃н̃ӯпасам̣хита̄;

магго саггасса локасса, ма̄та̄ там̣ варате исе’’.

165.

‘‘а̄кан̇кхама̄на̄ путтапхалам̣, девата̄йа намассати;

наккхатта̄ни ча пуччхати, утусам̣ваччхара̄ни ча.

166.

‘‘тасса̄ утумхи нха̄та̄йа [утусина̄та̄йа (пӣ.)], хоти габбхасса воккамо [габбхасса’ваккамо (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

тена дохал̣инӣ хоти, сухада̄ тена вуччати.

167.

‘‘сам̣ваччхарам̣ ва̄ ӯнам̣ ва̄, парихаритва̄ виджа̄йати;

тена са̄ джанайантӣти, джанетти [джанеттӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] тена вуччати.

168.

‘‘тханакхӣрена [тханаккхӣрена (сӣ.)] гӣтена, ан̇гапа̄вуран̣ена [ан̇гапа̄пуран̣ена (пӣ.)] ча;

родантам̣ путтам̣ [ева (пӣ.)] тосети, тосентӣ тена вуччати.

169.

‘‘тато ва̄та̄тапе гхоре, мамам̣ катва̄ удиккхати;

да̄ракам̣ аппаджа̄нантам̣, посентӣ тена вуччати.

170.

‘‘йан̃ча ма̄тудханам̣ хоти, йан̃ча хоти питуддханам̣;

убхайампетасса гопети, апи путтасса но сийа̄.

171.

‘‘евам̣ путта адум̣ путта, ити ма̄та̄ вихан̃н̃ати;

паматтам̣ парада̄ресу, нисӣтхе паттайоббане;

са̄йам̣ путтам̣ ана̄йантам̣, ити ма̄та̄ вихан̃н̃ати.

172.

‘‘евам̣ киччха̄ бхато посо, ма̄ту апарича̄рако;

ма̄тари миччха̄ чаритва̄на, нирайам̣ сопападжджати.

173.

‘‘евам̣ киччха̄ бхато посо, питу апарича̄рако;

питари миччха̄ чаритва̄на, нирайам̣ сопападжджати.

174.

‘‘дхана̄пи дханака̄ма̄нам̣, нассати ити ме сутам̣;

ма̄тарам̣ апаричаритва̄на, киччхам̣ ва̄ со нигаччхати.

175.

‘‘дхана̄пи дханака̄ма̄нам̣, нассати ити ме сутам̣;

питарам̣ апаричаритва̄на, киччхам̣ ва̄ со нигаччхати.

176.

‘‘а̄нандо ча памодо ча, сада̄ хаситакӣл̣итам̣;

ма̄тарам̣ паричаритва̄на, лаббхаметам̣ виджа̄нато.

177.

‘‘а̄нандо ча памодо ча, сада̄ хаситакӣл̣итам̣;

питарам̣ паричаритва̄на, лаббхаметам̣ виджа̄нато.

178.

‘‘да̄нан̃ча пеййаваджджан̃ча [пийава̄ча̄ ча (сӣ. сйа̄. ка.)], аттхачарийа̄ ча йа̄ идха;

сама̄наттата̄ [сама̄натта̄ (пӣ.)] ча дхаммесу, таттха таттха йатха̄рахам̣;

ете кхо сан̇гаха̄ локе, ратхасса̄н̣ӣва йа̄йато.

179.

ете ча сан̇гаха̄ на̄ссу, на ма̄та̄ путтака̄ран̣а̄;

лабхетха ма̄нам̣ пӯджам̣ ва̄ [пӯджан̃ча (пӣ.)], пита̄ ва̄ путтака̄ран̣а̄.

180.

‘‘йасма̄ ча сан̇гаха̄ [сан̇гахе (дӣ. ни. 3.273; а. ни. 4.32) тадат̣т̣хакатха̄йо олокетабба̄] ете, саммапеккханти [самавеккханти (сӣ. сйа̄. пӣ.) а. ни. 4.32] пан̣д̣ита̄;

тасма̄ махаттам̣ паппонти, па̄сам̣са̄ ча бхаванти те.

181.

‘‘брахма̄ти [брахма̄ хи (пӣ.)] ма̄та̄питаро, пубба̄чарийа̄ти вуччаре;

а̄хунеййа̄ ча путта̄нам̣, паджа̄йа анукампака̄.

182.

‘‘тасма̄ хи не намассеййа, саккареййа ча пан̣д̣ито;

аннена атхо [матхо (пӣ.), атха (а. ни. 4.63; итиву. 106)] па̄нена, ваттхена сайанена ча;

уччха̄данена нха̄панена [наха̄панена (сӣ. пӣ.)], па̄да̄нам̣ дхованена ча.

183.

‘‘та̄йа нам̣ па̄ричарийа̄йа [паричарийа̄йа (пӣ.)], ма̄та̄питӯсу пан̣д̣ита̄;

идхева нам̣ пасам̣санти, печча сагге памодатӣ’’ти.

сон̣анандаджа̄такам̣ дутийам̣.

саттатинипа̄там̣ нит̣т̣хитам̣.

тассудда̄нам̣ –

атха саттатимамхи нипа̄таваре, сабха̄ванту куса̄ватира̄джаваро;

атха сон̣асунандаваро ча пуна, абхива̄ситасаттатимамхи сутети.

21. асӣтинипа̄то

533. чӯл̣ахам̣саджа̄такам̣ (1)

1.

‘‘сумукха анупачинанта̄, паккаманти вихан̇гама̄;

гаччха тувампи ма̄ кан̇кхи, наттхи баддхе [бандхе (сйа̄. ка.)] саха̄йата̄’’.

2.

‘‘гаччхе ва̄хам̣ на ва̄ гаччхе, на тена амаро сийам̣;

сукхитам̣ там̣ упа̄ситва̄, дуккхитам̣ там̣ катхам̣ джахе.

3.

‘‘маран̣ам̣ ва̄ тайа̄ саддхим̣, джӣвитам̣ ва̄ тайа̄ вина̄;

тадева маран̣ам̣ сеййо, йан̃че джӣве тайа̄ вина̄.

4.

‘‘неса дхаммо маха̄ра̄джа, йам̣ там̣ евам̣ гатам̣ джахе;

йа̄ гати туйхам̣ са̄ майхам̣, руччате вихага̄дхипа.

5.

‘‘ка̄ ну па̄сена баддхасса [бандхасса (сйа̄. ка.)], гати ан̃н̃а̄ маха̄наса̄;

са̄ катхам̣ четайа̄насса, муттасса тава руччати.

6.

‘‘кам̣ ва̄ твам̣ пассасе аттхам̣, мама туйхан̃ча паккхима;

н̃а̄тӣнам̣ ва̄васит̣т̣ха̄нам̣, убхиннам̣ джӣвитаккхайе.

7.

‘‘йам̣ на кан̃чанадепин̃чха [депиччха (сӣ. пӣ.), двепиччха (сйа̄.)], андхена тамаса̄ гатам̣;

та̄дисе сан̃чаджам̣ па̄н̣ам̣, каматтхамабхиджотайе’’.

8.

‘‘катхам̣ ну пататам̣ сет̣т̣ха, дхамме аттхам̣ на буджджхаси [буджджхасе (сӣ.)];

дхаммо апачито санто, аттхам̣ дассети па̄н̣инам̣.

9.

‘‘сохам̣ дхаммам̣ апеккха̄но, дхамма̄ чаттхам̣ самут̣т̣хитам̣;

бхаттин̃ча тайи сампассам̣, на̄вакан̇кха̄ми джӣвитам̣’’.

10.

‘‘аддха̄ есо сатам̣ дхаммо, йо митто миттама̄паде;

на чадже джӣвитасса̄пи, хетудхаммамануссарам̣.

11.

‘‘сва̄йам̣ дхаммо ча те чин̣н̣о, бхатти ча видита̄ майи;

ка̄мам̣ карассу майхетам̣, гаччхева̄нумато майа̄’’.

12.

‘‘апи твевам̣ гате ка̄ле, йам̣ кхан̣д̣ам̣ [баддхам̣ (сӣ.), бандхам̣ (пӣ.)] н̃а̄тинам̣ майа̄;

тайа̄ там̣ буддхисампаннам̣ [буддхисампанна (сӣ. сйа̄. пӣ.)], асса парамасам̣вутам̣.

13.

‘‘иччевам̣ [иччева (сӣ. пӣ.)] мантайанта̄нам̣, арийа̄нам̣ арийавуттинам̣;

паччадиссатха неса̄до, а̄тура̄намивантако.

14.

‘‘те саттумабхисан̃чиккха, дӣгхараттам̣ хита̄ диджа̄;

тун̣хӣма̄ситтха убхайо, на сан̃чалесума̄сана̄ [на ча сан̃чесу’ма̄сана̄ (сӣ. пӣ.)].

15.

‘‘дхатарат̣т̣хе ча дисва̄на, самуд̣д̣енте тато тато;

абхиккаматха вегена, диджасатту диджа̄дхипе.

16.

‘‘со ча вегенабхиккамма, а̄саджджа параме дидже;

паччакамиттха [паччакампиттха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] неса̄до, баддха̄ ити вичинтайам̣.

17.

‘‘екам̣ва баддхама̄сӣнам̣, абаддхан̃ча пуна̄парам̣;

а̄саджджа баддхама̄сӣнам̣, пеккхама̄намадӣнавам̣.

18.

‘‘тато со виматойева, пан̣д̣аре аджджхабха̄сатха;

павад̣д̣хака̄йе а̄сӣне, диджасан̇гхаган̣а̄дхипе.

19.

‘‘йам̣ ну па̄сена махата̄, баддхо на куруте дисам̣;

атха касма̄ абаддхо твам̣, балӣ паккхи на гаччхаси.

20.

‘‘кинну тйа̄йам̣ [та̄’йам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] диджо хоти, мутто баддхам̣ упа̄саси;

оха̄йа сакун̣а̄ йанти, ким̣ еко авахӣйаси’’.

21.

‘‘ра̄джа̄ ме со диджа̄митта, сакха̄ па̄н̣асамо ча ме;

нева нам̣ виджахисса̄ми, йа̄ва ка̄ласса парийа̄йам̣.

22.

‘‘катхам̣ пана̄йам̣ вихан̇го, на̄ддаса па̄самод̣д̣итам̣;

падан̃хетам̣ маханта̄нам̣, боддхумараханти а̄падам̣.

23.

‘‘йада̄ пара̄бхаво хоти, посо джӣвитасан̇кхайе;

атха джа̄лан̃ча па̄сан̃ча, а̄саджджа̄пи на буджджхати.

24.

‘‘апи твева маха̄пан̃н̃а, па̄са̄ бахувидха̄ тата̄ [тата̄ (сйа̄. ка.)];

гуйхама̄саджджа [гӯл̣хама̄саджджа (сӣ. пӣ.)] баджджханти, атхевам̣ джӣвитаккхайе’’.

25.

‘‘апи на̄йам̣ тайа̄ саддхим̣, сам̣ва̄сасса [самбха̄сасса (сӣ. пӣ.)] сукхудрайо;

апи но ануман̃н̃а̄си, апи но джӣвитам̣ даде’’.

26.

‘‘на чева ме твам̣ баддхоси, напи иччха̄ми те вадхам̣;

ка̄мам̣ кхиппамито гантва̄, джӣва твам̣ анигхо чирам̣’’.

27.

‘‘нева̄хаметамиччха̄ми, ан̃н̃атретасса джӣвита̄;

саче екена тут̣т̣хоси, мун̃четам̣ ман̃ча бхаккхайа.

28.

‘‘а̄рохапарин̣а̄хена, тулйа̄сма̄ [тулйа̄мха̄ (ка.)] вайаса̄ убхо;

на те ла̄бхена джӣваттхи [джӣнаттхи (сӣ. сйа̄. пӣ.)], етена нимина̄ тувам̣.

29.

‘‘тадин̇гха самапеккхассу [самавеккхасу (сӣ. пӣ.)], хоту гиддхи тавамхасу [тавасмасу (сӣ. сйа̄.)];

мам̣ пуббе бандха па̄сена, паччха̄ мун̃ча диджа̄дхипам̣.

30.

‘‘та̄вадева ча те ла̄бхо, ката̄сса [катасса̄ (сӣ. пӣ.)] йа̄чана̄йа ча;

митти ча дхатарат̣т̣хехи, йа̄ваджӣва̄йа те сийа̄’’.

31.

‘‘пассанту но маха̄сан̇гха̄, тайа̄ муттам̣ ито гатам̣;

митта̄мачча̄ ча бхачча̄ ча, путтада̄ра̄ ча бандхава̄.

32.

‘‘на ча те та̄диса̄ митта̄, бахӯнам̣ [бахуннам̣ (сӣ. пӣ.)] идха виджджати;

йатха̄ твам̣ дхатарат̣т̣хасса, па̄н̣аса̄дха̄ран̣о сакха̄.

33.

‘‘со те саха̄йам̣ мун̃ча̄ми, хоту ра̄джа̄ тава̄нуго;

ка̄мам̣ кхиппамито гантва̄, н̃а̄тимаджджхе вирочатха’’.

34.

‘‘со патӣто памуттена, бхаттуна̄ [бхаттуно (сйа̄.)] бхаттуга̄раво;

аджджхабха̄сатха ваккан̇го [ван̇кан̇го (сйа̄.)], ва̄чам̣ кан̣н̣асукхам̣ бхан̣ам̣.

35.

‘‘евам̣ луддака нандассу, саха саббехи н̃а̄тибхи;

йатха̄хамаджджа нанда̄ми, муттам̣ дисва̄ диджа̄дхипам̣’’.

36.

‘‘ехи там̣ анусиккха̄ми, йатха̄ твамапи лаччхасе;

ла̄бхам̣ тава̄йам̣ [йатха̄йам̣ (сӣ. пӣ.)] дхатарат̣т̣хо, па̄пам̣ кин̃чи [кан̃чи (сӣ.)] на даккхати.

37.

‘‘кхиппамантепурам̣ нетва̄ [гантва̄ (сйа̄. ка.)], ран̃н̃о дассехи но убхо;

абаддхе пакатибхӯте, ка̄дже [ка̄че (пӣ.)] убхайато т̣хите.

38.

‘‘дхатарат̣т̣ха̄ маха̄ра̄джа, хам̣са̄дхипатино име;

айан̃хи ра̄джа̄ хам̣са̄нам̣, айам̣ сена̄патӣтаро.

39.

‘‘асам̣сайам̣ имам̣ дисва̄, хам̣сара̄джам̣ нара̄дхипо;

патӣто сумано витто [читто (ка.)], бахум̣ дассати те дханам̣’’.

40.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, каммуна̄ упапа̄дайи;

кхиппамантепурам̣ гантва̄, ран̃н̃о хам̣се адассайи;

абаддхе пакатибхӯте, ка̄дже убхайато т̣хите.

41.

‘‘дхатарат̣т̣ха̄ маха̄ра̄джа, хам̣са̄дхипатино име;

айан̃хи ра̄джа̄ хам̣са̄нам̣, айам̣ сена̄патӣтаро’’.

42.

‘‘катхам̣ паниме вихан̇га̄ [вихага̄ (сӣ. пӣ.)], тава хаттхаттама̄гата̄ [хаттхаттха’ма̄гата̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

катхам̣ луддо маханта̄нам̣, иссаре идха аджджхага̄’’.

43.

‘‘вихита̄ сантиме па̄са̄, паллалесу джана̄дхипа;

йам̣ йада̄йатанам̣ ман̃н̃е, диджа̄нам̣ па̄н̣ародханам̣.

44.

‘‘та̄дисам̣ па̄сама̄саджджа, хам̣сара̄джа̄ абаджджхатха;

там̣ абаддхо упа̄сӣно, мама̄йам̣ аджджхабха̄сатха.

45.

‘‘судуккарам̣ анарийехи, дахате бха̄вамуттамам̣;

бхаттураттхе паракканто, дхаммайутто [дхамме йутто (сӣ. пӣ.)] вихан̇гамо.

46.

‘‘аттана̄йам̣ [аттано йам̣ (сйа̄.)] чаджитва̄на, джӣвитам̣ джӣвита̄рахо;

ануттхунанто а̄сӣно, бхатту йа̄читтха джӣвитам̣.

47.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, паса̄дамахамаджджхага̄;

тато нам̣ па̄мучим̣ [па̄мун̃чим̣ (пӣ. ка.)] па̄са̄, анун̃н̃а̄сим̣ сукхена ча.

48.

‘‘‘со патӣто памуттена, бхаттуна̄ бхаттуга̄раво;

аджджхабха̄сатха ваккан̇го, ва̄чам̣ кан̣н̣асукхам̣ бхан̣ам̣.

49.

‘‘‘евам̣ луддака нандассу, саха саббехи н̃а̄тибхи;

йатха̄хамаджджа нанда̄ми, муттам̣ дисва̄ диджа̄дхипам̣.

50.

‘‘‘ехи там̣ анусиккха̄ми, йатха̄ твамапи лаччхасе;

ла̄бхам̣ тава̄йам̣ дхатарат̣т̣хо, па̄пам̣ кин̃чи на даккхати.

51.

‘‘‘кхиппамантепурам̣ нетва̄ [гантва̄ (саббаттха)], ран̃н̃о дассехи но убхо;

абаддхе пакатибхӯте, ка̄дже убхайато т̣хите.

52.

‘‘‘дхатарат̣т̣ха̄ маха̄ра̄джа, хам̣са̄дхипатино име;

айан̃хи ра̄джа̄ хам̣са̄нам̣, айам̣ сена̄патӣтаро.

53.

‘‘‘асам̣сайам̣ имам̣ дисва̄, хам̣сара̄джам̣ нара̄дхипо;

патӣто сумано витто, бахум̣ дассати те дханам̣’.

54.

‘‘еваметасса вачана̄, а̄нӣта̄ме убхо майа̄;

еттхева хи име а̄сум̣ [ассу (сӣ. сйа̄. пӣ.)], убхо анумата̄ майа̄.

55.

‘‘сойам̣ евам̣ гато паккхӣ, диджо парамадхаммико;

ма̄дисасса хи луддасса, джанайеййа̄тха маддавам̣.

56.

‘‘упа̄йанан̃ча те дева, на̄н̃н̃ам̣ пасса̄ми едисам̣;

саббаса̄кун̣ика̄га̄ме, там̣ пасса мануджа̄дхипа’’.

57.

‘‘дисва̄ нисиннам̣ ра̄джа̄нам̣, пӣт̣хе сован̣н̣айе субхе;

аджджхабха̄сатха ваккан̇го, ва̄чам̣ кан̣н̣асукхам̣ бхан̣ам̣.

58.

‘‘каччинну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи рат̣т̣хамидам̣ пхӣтам̣, дхаммена мануса̄саси’’.

59.

‘‘кусалан̃чева ме хам̣са, атхо хам̣са ана̄майам̣;

атхо рат̣т̣хамидам̣ пхӣтам̣, дхаммена мануса̄сахам̣’’ [манусиссати (сӣ. пӣ.)].

60.

‘‘каччи бхото амаччесу, досо кочи на виджджати;

каччи ча [каччинну (сӣ. пӣ.)] те таваттхесу, на̄вакан̇кханти джӣвитам̣’’.

61.

‘‘атхопи ме амаччесу, досо кочи на виджджати;

атхопи те [атхопиме (сӣ. пӣ.)] маматтхесу, на̄вакан̇кханти джӣвитам̣’’.

62.

‘‘каччи те са̄дисӣ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

путтарӯпайасӯпета̄, тава чхандаваса̄нуга̄’’.

63.

‘‘атхо ме са̄дисӣ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

путтарӯпайасӯпета̄, мама чхандаваса̄нуга̄’’.

64.

‘‘бхавантам̣ [бхавам̣ ту (сӣ. пӣ.), бхаванну (сйа̄.)] каччи ну маха̄-саттухаттхаттатам̣ [хаттхаттхатам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] гато;

дуккхама̄паджджи випулам̣, тасмим̣ пат̣хамама̄паде.

65.

‘‘каччи йанта̄патитва̄на, дан̣д̣ена самапотхайи;

еваметесам̣ джамма̄нам̣, па̄тикам̣ [па̄катикам̣ (сӣ. пӣ.)] бхавати та̄ваде’’.

66.

‘‘кхемама̄си маха̄ра̄джа, евама̄падийа̄ сати [евама̄пади сам̣сати (сӣ. пӣ.)];

на ча̄йам̣ кин̃чи расма̄су, саттӯва самападжджатха.

67.

‘‘паччагамиттха неса̄до, пуббева аджджхабха̄сатха;

тада̄йам̣ сумукхойева, пан̣д̣ито паччабха̄сатха.

68.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, паса̄дамайамаджджхага̄;

тато мам̣ па̄мучӣ па̄са̄, анун̃н̃а̄си сукхена ча.

69.

‘‘идан̃ча сумукхенева, етадаттха̄йа чинтитам̣;

бхото сака̄сегаманам̣ [сака̄се + а̄гаманам̣], етасса дханамиччхата̄’’.

70.

‘‘сва̄гатан̃чевидам̣ бхаватам̣, патӣто часми дассана̄;

есо ча̄пи бахум̣ виттам̣, лабхатам̣ йа̄вадиччхати’’ [йа̄ватиччхати (сӣ. пӣ.)].

71.

‘‘сантаппайитва̄ неса̄дам̣, бхогехи мануджа̄дхипо;

аджджхабха̄сатха ваккан̇гам̣, ва̄чам̣ кан̣н̣асукхам̣ бхан̣ам̣’’.

72.

‘‘йам̣ кхалу дхаммама̄дхӣнам̣, васо ваттати кин̃чанам̣;

саббаттхиссарийам̣ тава [саббаттхиссарийам̣ бхаватам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.), саббиссарийам̣ бхаватам̣ (сйа̄. ка.)], там̣ паса̄са [паса̄сатха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] йадиччхатха.

73.

‘‘да̄наттхам̣ упабхоттум̣ ва̄, йам̣ чан̃н̃ам̣ упакаппати;

етам̣ дада̄ми во виттам̣, иссарийам̣ [иссерам̣ (сӣ.), иссарам̣ (пӣ.)] виссаджа̄ми во’’.

74.

‘‘йатха̄ ча мйа̄йам̣ сумукхо, аджджхабха̄сеййа пан̣д̣ито;

ка̄маса̄ буддхисампанно, там̣ мйа̄сса парамаппийам̣’’.

75.

‘‘ахам̣ кхалу маха̄ра̄джа, на̄гара̄джа̄ривантарам̣;

пат̣иваттум̣ на саккоми, на ме со винайо сийа̄.

76.

‘‘амха̄кан̃чева со [йо (сӣ. пӣ.)] сет̣т̣хо, тван̃ча уттамасаттаво;

бхӯмипа̄ло мануссиндо, пӯджа̄ бахӯхи хетухи.

77.

‘‘тесам̣ убхиннам̣ бхан̣атам̣, ваттама̄не виниччхайе;

нантарам̣ [на̄нтарам̣ (сӣ. пӣ.)] пат̣иваттаббам̣, пессена [песена (ка.)] мануджа̄дхипа’’.

78.

‘‘дхаммена кира неса̄до, пан̣д̣ито ан̣д̣аджо ити;

на хева акататтасса, найо ета̄дисо сийа̄.

79.

‘‘евам̣ аггапакатима̄, евам̣ уттамасаттаво;

йа̄вататтхи майа̄ дит̣т̣ха̄, на̄н̃н̃ам̣ пасса̄ми едисам̣.

80.

‘‘тут̣т̣хосми во пакатийа̄, ва̄кйена мадхурена ча;

есо ча̄пи мамаччхандо, чирам̣ пассеййа во убхо’’.

81.

‘‘йам̣ киччам̣ [йам̣кин̃чи (пӣ.)] параме митте, катамасма̄су [расма̄су (сӣ. пӣ.)] там̣ тайа̄;

патта̄ ниссам̣сайам̣ тйа̄мха̄ [тйамха̄ (пӣ.)], бхаттирасма̄су йа̄ тава.

82.

‘‘адун̃ча нӯна сумаха̄, н̃а̄тисан̇гхасса мантарам̣;

адассанена асма̄кам̣ [амха̄кам̣ (сӣ. пӣ.)], дуккхам̣ бахӯсу паккхису.

83.

‘‘тесам̣ сокавигха̄та̄йа, тайа̄ анумата̄ майам̣;

там̣ падаккхин̣ато катва̄, н̃а̄тим̣ [н̃а̄тӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пассемуриндама [пассемариндама (сӣ. пӣ.)].

84.

‘‘аддха̄хам̣ випулам̣ пӣтим̣, бхаватам̣ винда̄ми дассана̄;

есо ча̄пи маха̄ аттхо, н̃а̄тивисса̄сана̄ сийа̄’’.

85.

‘‘идам̣ ватва̄ дхатарат̣т̣хо [дхатарат̣т̣ха̄ (сӣ.)], хам̣сара̄джа̄ нара̄дхипам̣;

уттамам̣ джаваманва̄йа [уттамаджаваматта̄йа (сӣ. пӣ.)], н̃а̄тисан̇гхам̣ упа̄гамум̣.

86.

‘‘те ароге ануппатте, дисва̄на параме дидже;

кека̄ти макарум̣ хам̣са̄, путхусаддо аджа̄йатха.

87.

‘‘те патӣта̄ памуттена, бхаттуна̄ бхаттуга̄рава̄;

саманта̄ парикирим̣су [парикарим̣су (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ан̣д̣аджа̄ ладдхапаччайа̄’’.

88.

‘‘евам̣ миттаватам̣ аттха̄, саббе хонти падаккхин̣а̄;

хам̣са̄ йатха̄ дхатарат̣т̣ха̄, н̃а̄тисан̇гхам̣ упа̄гаму’’нти.

чӯл̣а [чулла (сӣ. сйа̄. пӣ.)] хам̣саджа̄такам̣ пат̣хамам̣.

534. маха̄хам̣саджа̄такам̣ (2)

89.

‘‘ете хам̣са̄ паккаманти, ваккан̇га̄ бхайамерита̄;

хариттача хемаван̣н̣а, ка̄мам̣ сумукха паккама.

90.

‘‘оха̄йа мам̣ н̃а̄тиган̣а̄, екам̣ па̄савасам̣ гатам̣;

анапеккхама̄на̄ гаччханти, ким̣ еко авахӣйаси.

91.

‘‘патева пататам̣ сет̣т̣ха, наттхи баддхе саха̄йата̄;

ма̄ анӣгха̄йа ха̄песи, ка̄мам̣ сумукха паккама’’.

92.

‘‘на̄хам̣ дуккхапаретопи [дуккхапарето’’ти (джа̄. 1.15.136) ат̣т̣хакатха̄йо олокетабба̄], дхатарат̣т̣ха тувам̣ [тавам̣ (сӣ. пӣ.)] джахе;

джӣвитам̣ маран̣ам̣ ва̄ ме, тайа̄ саддхим̣ бхависсати.

93.

‘‘на̄хам̣ дуккхапаретопи, дхатарат̣т̣ха тувам̣ джахе;

на мам̣ анарийасам̣йутте, камме йоджетумарахаси.

94.

‘‘сакума̄ро сакха̄ тйасми, сачитте часми те [самите (пӣ.), тйасми те (ка.)] т̣хито;

н̃а̄то сена̄пати тйа̄хам̣, хам̣са̄нам̣ паваруттама.

95.

‘‘катхам̣ ахам̣ викаттхиссам̣ [викаттиссам̣ (пӣ.)], н̃а̄тимаджджхе ито гато;

там̣ хитва̄ пататам̣ сет̣т̣ха, ким̣ те ваккха̄мито гато;

идха па̄н̣ам̣ чаджисса̄ми, на̄нарийам̣ [на анарийам̣ (пӣ.)] каттумуссахе’’.

96.

‘‘есо хи дхаммо сумукха, йам̣ твам̣ арийапатхе т̣хито;

йо бхатта̄рам̣ сакха̄рам̣ мам̣, на париччаттумуссахе.

97.

‘‘тан̃хи ме пеккхама̄насса, бхайам̣ натвева джа̄йати;

адхигаччхаси твам̣ майхам̣, евам̣ бхӯтасса джӣвитам̣’’.

98.

‘‘иччевам̣ [иччева (сӣ. пӣ.)] мантайанта̄нам̣, арийа̄нам̣ арийавуттинам̣;

дан̣д̣ама̄да̄йа неса̄до, а̄патӣ [а̄падӣ (ка.)] турито бхусам̣.

99.

‘‘тама̄патантам̣ дисва̄на, сумукхо атибрӯхайи [апарибрӯхайи (сӣ. пӣ.)];

ат̣т̣ха̄си пурато ран̃н̃о, хам̣со висса̄сайам̣ бйадхам̣ [бйатхам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

100.

‘‘ма̄ бха̄йи пататам̣ сет̣т̣ха, на хи бха̄йанти та̄диса̄;

ахам̣ йогам̣ пайун̃джиссам̣, йуттам̣ дхаммӯпасам̣хитам̣;

тена парийа̄пада̄нена [парийа̄да̄нена (ка.)], кхиппам̣ па̄са̄ памоккхаси’’.

101.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, сумукхасса субха̄ситам̣;

пахат̣т̣халомо неса̄до, ан̃джалисса пан̣а̄майи.

102.

‘‘на ме сутам̣ ва̄ дит̣т̣хам̣ ва̄, бха̄санто ма̄нусим̣ диджо;

арийам̣ брува̄но [брӯханто (сйа̄. ка.)] ваккан̇го, чаджанто ма̄нусим̣ гирам̣.

103.

‘‘кинну та̄йам̣ диджо хоти, мутто баддхам̣ упа̄саси;

оха̄йа сакун̣а̄ йанти, ким̣ еко авахӣйаси’’.

104.

‘‘ра̄джа̄ ме со диджа̄митта, сена̄паччасса ка̄райим̣;

тама̄паде париччаттум̣, нуссахе вихага̄дхипам̣.

105.

‘‘маха̄ган̣а̄йа бхатта̄ ме, ма̄ еко бйасанам̣ ага̄;

татха̄ там̣ самма неса̄да, бхатта̄йам̣ абхито раме’’.

106.

‘‘арийаваттаси ваккан̇га, йо пин̣д̣амапача̄йаси;

чаджа̄ми те там̣ бхатта̄рам̣, гаччхатхӯбхо [гаччхату бхо (пӣ.)] йатха̄сукхам̣’’.

107.

‘‘саче аттаппайогена, охито хам̣сапаккхинам̣;

пат̣иган̣ха̄ма те самма, етам̣ абхайадаккхин̣ам̣.

108.

‘‘но че аттаппайогена, охито хам̣сапаккхинам̣;

аниссаро мун̃чамамхе, тхеййам̣ кайира̄си луддака’’.

109.

‘‘йасса твам̣ бхатако [бхат̣ако (ка.)] ран̃н̃о, ка̄мам̣ тассева па̄пайа;

таттха сам̣йамано [сам̣йама̄но (пӣ.)] ра̄джа̄, йатха̄бхин̃н̃ам̣ кариссати’’.

110.

‘‘иччевам̣ вутто неса̄до, хемаван̣н̣е хариттаче;

убхо хаттхехи сан̇гайха [паггайха (сйа̄. ка.)], пан̃джаре аджджхаводахи.

111.

‘‘те пан̃джарагате паккхӣ, убхо бхассараван̣н̣ине;

сумукхам̣ дхатарат̣т̣хан̃ча, луддо а̄да̄йа пакками’’.

112.

‘‘харӣйама̄но дхатарат̣т̣хо, сумукхам̣ етадабрави;

ба̄л̣хам̣ бха̄йа̄ми сумукха, са̄ма̄йа лаккхан̣ӯруйа̄;

асма̄кам̣ вадхаман̃н̃а̄йа, атхатта̄нам̣ вадхиссати.

113.

‘‘па̄кахам̣са̄ ча сумукха, сухема̄ хемасуттача̄;

кон̃чӣ самуддатӣрева, капан̣а̄ нӯна руччхати’’.

114.

‘‘евам̣ маханто локасса, аппамеййо маха̄ган̣ӣ;

екиттхиманусочеййа, найидам̣ пан̃н̃авата̄мива.

115.

‘‘ва̄това гандхама̄дети, убхайам̣ чхекапа̄пакам̣;

ба̄ло а̄макапаккам̣ва, лоло андхова а̄мисам̣.

116.

‘‘авиниччхайан̃н̃у аттхесу, мандова пат̣ибха̄си [пат̣ибха̄ти (ка.)] мам̣;

кичча̄киччам̣ на джа̄на̄си, сампатто ка̄лапарийа̄йам̣.

117.

‘‘ад̣д̣хумматто удӣреси, йо сеййа̄ ман̃н̃аситтхийо;

бахуса̄дха̄ран̣а̄ хета̄, сон̣д̣а̄нам̣ва сура̄гхарам̣.

118.

‘‘ма̄йа̄ чеса̄ марӣчӣ ча, соко рого чупаддаво;

кхара̄ ча бандхана̄ чета̄, маччупа̄са̄ гуха̄сайа̄ [паччупа̄со гуха̄сайо (сӣ. пӣ.)];

та̄су йо виссасе посо, со наресу нара̄дхамо’’.

119.

‘‘йам̣ вуддхехи упан̃н̃а̄там̣, ко там̣ ниндитумарахати;

маха̄бхӯтиттхийо на̄ма, локасмим̣ удападжджисум̣.

120.

‘‘кхид̣д̣а̄ пан̣ихита̄ тйа̄су, рати тйа̄су патит̣т̣хита̄;

бӣджа̄ни тйа̄су рӯханти, йадидам̣ сатта̄ паджа̄йаре;

та̄су ко ниббиде [ниббидже (ка.)] посо, па̄н̣ама̄саджджа па̄н̣ибхи [па̄н̣ахи (сӣ.)].

121.

‘‘твамева нан̃н̃о сумукха, тхӣнам̣ аттхесу йун̃джаси;

тасса тйаджджа бхайе джа̄те, бхӣтена джа̄йате мати.

122.

‘‘саббо хи сам̣сайам̣ патто, бхайам̣ бхӣру титиккхати;

пан̣д̣ита̄ ча маханта̄но [махатта̄но (сӣ.)], аттхе йун̃джанти дуййудже.

123.

‘‘етадаттха̄йа ра̄джа̄но, сӯрамиччханти мантинам̣;

пат̣иба̄хати йам̣ сӯро, а̄падам̣ аттапарийа̄йам̣.

124.

‘‘ма̄ но аджджа викантим̣су, ран̃н̃о сӯда̄ маха̄насе;

татха̄ хи ван̣н̣о патта̄нам̣, пхалам̣ вел̣ум̣ва там̣ вадхи.

125.

‘‘муттопи на иччхи [ниччхаси (ка.)] уд̣д̣етум̣ [од̣д̣етум̣ (сӣ.)], сайам̣ бандхам̣ упа̄гами;

сопаджджа сам̣сайам̣ патто, аттхам̣ ган̣ха̄хи ма̄ мукхам̣’’.

126.

‘‘со там̣ [твам̣ (сйа̄. пӣ.)] йогам̣ пайун̃джассу, йуттам̣ дхаммӯпасам̣хитам̣ [дхаммопасан̃хитам̣ (ка.)];

тава парийа̄пада̄нена, мама па̄н̣есанам̣ чара’’.

127.

‘‘ма̄ бха̄йи пататам̣ сет̣т̣ха, на хи бха̄йанти та̄диса̄;

ахам̣ йогам̣ пайун̃джиссам̣, йуттам̣ дхаммӯпасам̣хитам̣ [дхаммопасан̃хитам̣ (ка.)];

мама парийа̄пада̄нена, кхиппам̣ па̄са̄ памоккхаси’’.

128.

‘‘со [са (сӣ.)] луддо хам̣сака̄джена [хам̣сака̄чена (пӣ.)], ра̄джадва̄рам̣ упа̄гами;

пат̣иведетха мам̣ ран̃н̃о, дхатарат̣т̣ха̄йама̄гато’’.

129.

‘‘те дисва̄ пун̃н̃асам̣ка̄се, убхо лаккхан̣асаммате [лаккхан̃н̃а̄саммате (сӣ. пӣ.)];

кхалу сам̣йамано ра̄джа̄, амачче аджджхабха̄сатха.

130.

‘‘детха луддасса ваттха̄ни, аннам̣ па̄нан̃ча бходжанам̣;

ка̄мам̣ каро хиран̃н̃асса, йа̄ванто еса иччхати’’.

131.

‘‘дисва̄ луддам̣ пасаннаттам̣, ка̄сира̄джа̄ тадабрави;

йадйа̄йам̣ [йада̄йам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] самма кхемака, пун̣н̣а̄ хам̣сехи тит̣т̣хати.

132.

‘‘катхам̣ ручимаджджхагатам̣, па̄сахаттхо упа̄гами;

окин̣н̣ам̣ н̃а̄тисан̇гхехи, ниммаджджхимам̣ [нимаджджхимам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] катхам̣ гахи’’.

133.

‘‘аджджа ме саттама̄ ратти, адана̄ни [а̄да̄на̄ни (сйа̄. пӣ. ка.)] упа̄сато [упа̄гато (ка.)];

падаметасса анвесам̣, аппаматто гхат̣ассито.

134.

‘‘атхасса падамаддаккхим̣, чарато аданесанам̣;

таттха̄хам̣ одахим̣ па̄сам̣, евам̣ там̣ [еветам̣ (сӣ. пӣ.)] диджамаггахим̣’’.

135.

‘‘лудда две име сакун̣а̄, атха екоти бха̄саси;

читтам̣ ну те випарийаттам̣ [випарийаттхам̣ (пӣ.)], аду кинну джигӣсаси’’ [джигим̣саси (сӣ. пӣ.)].

136.

‘‘йасса лохитака̄ та̄ла̄, тапанӣйанибха̄ субха̄;

урам̣ сам̣хачча тит̣т̣ханти, со ме бандхам̣ упа̄гами.

137.

‘‘атха̄йам̣ бхассаро паккхӣ, абаддхо баддхама̄турам̣;

арийам̣ брува̄но ат̣т̣ха̄си, чаджанто ма̄нусим̣ гирам̣’’.

138.

‘‘атха ким̣ [атха кинну (сӣ. пӣ.), катхам̣ ну (сйа̄.)] да̄ни сумукха, ханум̣ сам̣хачча тит̣т̣хаси;

аду ме парисам̣ патто, бхайа̄ бхӣто на бха̄саси’’.

139.

‘‘на̄хам̣ ка̄сипати бхӣто, огайха парисам̣ тава;

на̄хам̣ бхайа̄ на бха̄сиссам̣, ва̄кйам̣ аттхамхи та̄дисе’’.

140.

‘‘на те абхисарам̣ пассе, на ратхе напи паттике;

на̄сса чаммам̣ ва кӣт̣ам̣ ва̄, ваммите ча дхануггахе.

141.

‘‘на хиран̃н̃ам̣ суван̣н̣ам̣ ва̄, нагарам̣ ва̄ сума̄питам̣;

окин̣н̣апарикхам̣ дуггам̣, дал̣хамат̣т̣а̄лакот̣т̣хакам̣;

йаттха павит̣т̣хо сумукха, бха̄йитаббам̣ на бха̄йаси’’.

142.

‘‘на ме абхисаренаттхо, нагарена дханена ва̄;

апатхена патхам̣ йа̄ма, анталиккхечара̄ майам̣.

143.

‘‘сута̄ ча пан̣д̣ита̄ тйамха̄, нипун̣а̄ аттхачинтака̄ [чаттхачинтака̄ (ка.)];

бха̄сематтхаватим̣ ва̄чам̣, сачче часса патит̣т̣хито.

144.

‘‘кин̃ча туйхам̣ асаччасса, анарийасса кариссати;

муса̄ва̄дисса луддасса, бхан̣итампи субха̄ситам̣’’.

145.

‘‘там̣ бра̄хман̣а̄нам̣ вачана̄, имам̣ кхемамака̄райи [кхемика̄райи (сӣ. пӣ.)];

абхайан̃ча тайа̄ гхут̣т̣хам̣, има̄йо дасадха̄ диса̄.

146.

‘‘огайха те поккхаран̣им̣, виппасаннодакам̣ сучим̣;

пахӯтам̣ ча̄данам̣ таттха, ахим̣са̄ четтха паккхинам̣.

147.

‘‘идам̣ сутва̄на ниггхосам̣, а̄гатамха тавантике;

те те бандхасма па̄сена, етам̣ те бха̄ситам̣ муса̄.

148.

‘‘муса̄ва̄дам̣ пураккхатва̄, иччха̄лобхан̃ча па̄пакам̣;

убхо сандхиматиккамма, аса̄там̣ упападжджати’’.

149.

‘‘на̄параджджха̄ма сумукха, напи лобха̄ва маггахим̣;

сута̄ ча пан̣д̣ита̄тйаттха, нипун̣а̄ аттхачинтака̄.

150.

‘‘аппеваттхаватим̣ ва̄чам̣, бйа̄хареййум̣ [бйа̄кареййум̣ (сӣ. пӣ.)] идха̄гата̄;

татха̄ там̣ самма неса̄до, вутто сумукха маггахи’’.

151.

‘‘нева бхӣта̄ [бхӯта̄ (сйа̄. ка.)] ка̄сипати, упанӣтасми джӣвите;

бха̄сематтхаватим̣ ва̄чам̣, сампатта̄ ка̄лапарийа̄йам̣.

152.

‘‘йо мигена мигам̣ ханти, паккхим̣ ва̄ пана паккхина̄;

сутена ва̄ сутам̣ кин̣йа̄ [кин̣е (сӣ. пӣ.)], ким̣ анарийатарам̣ тато.

153.

‘‘йо ча̄рийарудам̣ [ча арийарудам̣ (сӣ. пӣ.)] бха̄се, анарийадхаммавассито [анарийадхаммамавассито (сӣ.)];

убхо со дхам̣сате лока̄, идха чева параттха ча.

154.

‘‘на маджджетха йасам̣ патто, на бйа̄дхе [бйатхе (сӣ. пӣ.)] паттасам̣сайам̣;

ва̄йаметхева киччесу, сам̣варе вивара̄ни ча.

155.

‘‘йе вуддха̄ аббхатикканта̄ [на̄ббхачиккханта̄ (ка.)], сампатта̄ ка̄лапарийа̄йам̣;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, евам̣те [евете (сӣ. пӣ.)] тидивам̣ гата̄.

156.

‘‘идам̣ сутва̄ ка̄сипати, дхаммаматтани па̄лайа;

дхатарат̣т̣хан̃ча мун̃ча̄хи, хам̣са̄нам̣ паваруттамам̣’’.

157.

‘‘а̄харантудакам̣ паджджам̣, а̄санан̃ча маха̄рахам̣;

пан̃джарато памоккха̄ми, дхатарат̣т̣хам̣ йасассинам̣.

158.

‘‘тан̃ча сена̄патим̣ дхӣрам̣, нипун̣ам̣ аттхачинтакам̣;

йо сукхе сукхито ран̃н̃е [ран̃н̃о (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)], дуккхите хоти дуккхито.

159.

‘‘едисо кхо арахати, пин̣д̣амасна̄ту бхаттуно;

йатха̄йам̣ сумукхо ран̃н̃о, па̄н̣аса̄дха̄ран̣о сакха̄’’.

160.

‘‘пӣт̣хан̃ча саббасован̣н̣ам̣, ат̣т̣хапа̄дам̣ манорамам̣;

мат̣т̣хам̣ ка̄сикаматтханнам̣ [ка̄сикапаттхин̣н̣ам̣ (сӣ.), ка̄сикаваттхинам̣ (сйа̄. пӣ.)], дхатарат̣т̣хо упа̄виси.

161.

‘‘коччхан̃ча саббасован̣н̣ам̣, веййаггхапарисиббитам̣;

сумукхо аджджхупа̄веккхи, дхатарат̣т̣хассанантара̄ [анантарам̣ (сӣ.)].

162.

‘‘тесам̣ кан̃чанапаттехи, путхӯ а̄да̄йа ка̄сийо;

хам̣са̄нам̣ абхиха̄ресум̣, аггаран̃н̃о пава̄ситам̣’’.

163.

‘‘дисва̄ абхихат̣ам̣ аггам̣, ка̄сира̄джена песитам̣;

кусало кхаттадхамма̄нам̣, тато пуччхи анантара̄.

164.

‘‘каччинну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи рат̣т̣хамидам̣ пхӣтам̣, дхаммена мануса̄саси’’.

165.

‘‘кусалан̃чева ме хам̣са, атхо хам̣са ана̄майам̣;

атхо рат̣т̣хамидам̣ пхӣтам̣, дхамменам̣ мануса̄сахам̣.

166.

‘‘каччи бхото амаччесу, досо кочи на виджджати;

каччи ча те таваттхесу, на̄вакан̇кханти джӣвитам̣’’.

167.

‘‘атхопи ме амаччесу, досо кочи на виджджати;

атхопи те маматтхесу, на̄вакан̇кханти джӣвитам̣’’.

168.

‘‘каччи те са̄дисӣ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

путтарӯпайасӯпета̄, тава чхандаваса̄нуга̄’’.

169.

‘‘атхо ме са̄дисӣ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

путтарӯпайасӯпета̄, мама чхандаваса̄нуга̄’’.

170.

‘‘каччи рат̣т̣хам̣ ануппӣл̣ам̣, акуточиупаддавам̣;

аса̄хасена дхаммена, самена мануса̄саси’’.

171.

‘‘атхо рат̣т̣хам̣ ануппӣл̣ам̣, акуточиупаддавам̣;

аса̄хасена дхаммена, самена мануса̄сахам̣’’.

172.

‘‘каччи санто апачита̄, асанто париваджджита̄;

но че [ча (сйа̄. ка.)] дхаммам̣ нирам̣катва̄, адхаммамануваттаси’’.

173.

‘‘санто ча ме апачита̄, асанто париваджджита̄;

дхаммамева̄нуватта̄ми, адхаммо ме ниран̇като’’.

174.

‘‘каччи на̄на̄гатам̣ [каччи нуна̄гатам̣ (сйа̄. ка.)] дӣгхам̣, самавеккхаси кхаттийа;

каччи матто [на матто (сӣ.)] маданӣйе, паралокам̣ на сантаси’’.

175.

‘‘на̄хам̣ ана̄гатам̣ [ахам̣ ана̄гатам̣ (сйа̄.)] дӣгхам̣, самавеккха̄ми паккхима;

т̣хито дасасу дхаммесу, паралокам̣ на сантасе [сантасим̣ (сйа̄.)].

176.

‘‘да̄нам̣ сӣлам̣ паричча̄гам̣, аджджавам̣ маддавам̣ тапам̣;

аккодхам̣ авихим̣сан̃ча, кхантин̃ча [кхантӣ ча (ка.)] авиродханам̣.

177.

‘‘иччете кусале дхамме, т̣хите пасса̄ми аттани;

тато ме джа̄йате пӣти, соманассан̃чанаппакам̣.

178.

‘‘сумукхо ча ачинтетва̄, висаджджи [виссаджи (сӣ. пӣ.)] пхарусам̣ гирам̣;

бха̄вадосаманан̃н̃а̄йа, асма̄ка̄йам̣ вихан̇гамо.

179.

‘‘со куддхо пхарусам̣ ва̄чам̣, ниччха̄реси айонисо;

йа̄насма̄су [йа̄насма̄су (сӣ. сйа̄ пӣ.)] на виджджанти, найидам̣ [на идам̣ (сӣ. пӣ.)] пан̃н̃авата̄мива’’.

180.

‘‘аттхи ме там̣ атиса̄рам̣, вегена мануджа̄дхипа;

дхатарат̣т̣хе ча баддхасмим̣, дуккхам̣ ме випулам̣ аху.

181.

‘‘твам̣ но пита̄ва путта̄нам̣, бхӯта̄нам̣ дхаран̣ӣрива;

асма̄кам̣ адхипанна̄нам̣, кхамассу ра̄джакун̃джара’’.

182.

‘‘етам̣ [евам̣ (сйа̄. ка.)] те анумода̄ма, йам̣ бха̄вам̣ на нигӯхаси;

кхилам̣ пабхиндаси паккхи, уджукоси вихан̇гама’’.

183.

‘‘йам̣ кин̃чи ратанам̣ аттхи, ка̄сира̄джа нивесане;

раджатам̣ джа̄тарӯпан̃ча, мутта̄ вел̣урийа̄ бахӯ.

184.

‘‘ман̣айо сан̇кхамуттан̃ча, ваттхакам̣ харичанданам̣;

аджинам̣ дантабхан̣д̣ан̃ча, лохам̣ ка̄л̣а̄йасам̣ бахум̣;

етам̣ дада̄ми во виттам̣, иссарийам̣ [иссерам̣ (сӣ.), иссарам̣ (сйа̄. пӣ. ка.)] виссаджа̄ми во’’.

185.

‘‘аддха̄ апачита̄ тйамха̄, сакката̄ ча ратхесабха;

дхаммесу ваттама̄на̄нам̣, твам̣ но а̄чарийо бхава.

186.

‘‘а̄чарийа саманун̃н̃а̄та̄, тайа̄ анумата̄ майам̣;

там̣ падаккхин̣ато катва̄, н̃а̄тим̣ [н̃а̄тӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пассемуриндама’’ [пассемариндама (сӣ. пӣ.)].

187.

‘‘саббараттим̣ чинтайитва̄, мантайитва̄ йатха̄татхам̣;

ка̄сира̄джа̄ анун̃н̃а̄си, хам̣са̄нам̣ паваруттамам̣’’.

188.

‘‘тато ратйа̄ виваса̄не, сӯрийуггаманам̣ [сурийассуггаманам̣ (сӣ. сйа̄.), сурийуггаманам̣ (пӣ.)] пати;

пеккхато ка̄сира̄джасса, бхавана̄ те [бхаванато (сйа̄. ка.)] вига̄хисум̣’’.

189.

‘‘те ароге ануппатте, дисва̄на параме дидже;

кека̄ти макарум̣ хам̣са̄, путхусаддо аджа̄йатха.

190.

‘‘те патӣта̄ памуттена, бхаттуна̄ бхаттуга̄рава̄;

саманта̄ парикирим̣су, ан̣д̣аджа̄ ладдхапаччайа̄’’.

191.

‘‘евам̣ миттаватам̣ аттха̄, саббе хонти падаккхин̣а̄;

хам̣са̄ йатха̄ дхатарат̣т̣ха̄, н̃а̄тисан̇гхам̣ упа̄гаму’’нти.

маха̄хам̣саджа̄такам̣ дутийам̣.

535. судха̄бходжанаджа̄такам̣ (3)

192.

‘‘нева кин̣а̄ми напи виккин̣а̄ми, на ча̄пи ме санничайо ча аттхи [идхаттхи (сйа̄.)];

сукиччхарӯпам̣ ватидам̣ париттам̣, паттходано на̄ламайам̣ дувиннам̣’’.

193.

‘‘аппамха̄ аппакам̣ даджджа̄, анумаджджхато маджджхакам̣;

бахумха̄ бахукам̣ даджджа̄, ада̄нам̣ нупападжджати [на упападжджати (сӣ. пӣ.)].

194.

‘‘там̣ там̣ вада̄ми косийа, дехи да̄на̄ни бхун̃джа ча;

арийамаггам̣ сама̄рӯха [арийам̣ маггам̣ сама̄руха (сӣ. пӣ.)], нека̄сӣ лабхате сукхам̣’’.

195.

‘‘могхан̃часса хутам̣ хоти, могхан̃ча̄пи самӣхитам̣;

атитхисмим̣ йо нисиннасмим̣, еко бхун̃джати бходжанам̣.

196.

‘‘там̣ там̣ вада̄ми косийа, дехи да̄на̄ни бхун̃джа ча;

арийамаггам̣ сама̄рӯха, нека̄сӣ лабхате сукхам̣’’.

197.

‘‘саччан̃часса хутам̣ хоти, саччан̃ча̄пи самӣхитам̣;

атитхисмим̣ йо нисиннасмим̣, неко бхун̃джати бходжанам̣.

198.

‘‘там̣ там̣ вада̄ми косийа, дехи да̄на̄ни бхун̃джа ча;

арийамаггам̣ сама̄рӯха, нека̄сӣ лабхате сукхам̣’’.

199.

‘‘саран̃ча джухати посо, бахука̄йа гайа̄йа ча;

дон̣е тимбарутиттхасмим̣, сӣгхасоте маха̄вахе.

200.

‘‘атра часса хутам̣ хоти, атра часса самӣхитам̣;

атитхисмим̣ йо нисиннасмим̣, неко бхун̃джати бходжанам̣.

201.

‘‘там̣ там̣ вада̄ми косийа, дехи да̄на̄ни бхун̃джа ча;

арийамаггам̣ сама̄рӯха, нека̄сӣ лабхате сукхам̣’’.

202.

‘‘бал̣исан̃хи со нигилати [ниггилати (сӣ. пӣ.)], дӣгхасуттам̣ сабандханам̣;

атитхисмим̣ йо нисиннасмим̣, еко бхун̃джати бходжанам̣.

203.

‘‘там̣ там̣ вада̄ми косийа, дехи да̄на̄ни бхун̃джа ча;

арийамаггам̣ сама̄рӯха, нека̄сӣ лабхате сукхам̣’’.

204.

‘‘ул̣а̄раван̣н̣а̄ вата бра̄хман̣а̄ име, айан̃ча во сунакхо кисса хету;

учча̄вачам̣ ван̣н̣анибхам̣ викуббати, аккха̄тха но бра̄хман̣а̄ ке ну тумхе’’.

205.

‘‘чандо ча сӯрийо ча [сӯрийо ча (ка.)] убхо идха̄гата̄, айам̣ пана ма̄тали деваса̄ратхи;

саккохамасми тидаса̄наминдо, есо ча кхо пан̃часикхоти вуччати.

206.

‘‘па̄н̣иссара̄ мудин̇га̄ ча [мутин̇га̄ ча (сӣ. сйа̄. пӣ.)], мураджа̄ламбара̄ни ча;

суттаменам̣ пабодхенти, пат̣ибуддхо ча нандати’’.

207.

‘‘йе кечиме маччхарино кадарийа̄, парибха̄сака̄ саман̣абра̄хман̣а̄нам̣;

идхева никкхиппа сарӣрадехам̣, ка̄йасса бхеда̄ нирайам̣ ваджанти’’.

208.

‘‘йе кечиме суггатима̄сама̄на̄ [суггатима̄саса̄на̄ (сӣ. пӣ.), суггата̄сисама̄на̄ (ка.)], дхамме т̣хита̄ сам̣йаме сам̣вибха̄ге;

идхева никкхиппа сарӣрадехам̣, ка̄йасса бхеда̄ сугатим̣ ваджанти’’.

209.

‘‘твам̣ носи н̃а̄ти пурима̄су джа̄тису, со маччхарӣ росако [косийо (сйа̄. ка.)] па̄падхаммо;

тавева аттха̄йа идха̄гатамха̄, ма̄ па̄падхаммо нирайам̣ гамиттха’’ [апаттха (ка. сӣ. сйа̄. пӣ.)].

210.

‘‘аддха̄ хи мам̣ во хитака̄ма̄, йам̣ мам̣ самануса̄сатха;

сохам̣ татха̄ карисса̄ми, саббам̣ вуттам̣ хитесибхи.

211.

‘‘еса̄хамаджджева упа̄рама̄ми, на ча̄пихам̣ [на ча̄пахам̣ (сӣ. пӣ.)] кин̃чи кареййа па̄пам̣;

на ча̄пи ме кин̃чи адеййаматтхи, на ча̄пидатва̄ удакам̣ пива̄ми [удакампахам̣ пибе (сӣ.)].

212.

‘‘еван̃ча ме дадато саббака̄лам̣ [саббака̄ле (ка.)], бхога̄ име ва̄сава кхӣйиссанти;

тато ахам̣ паббаджисса̄ми сакка, хитва̄на ка̄ма̄ни йатходхика̄ни’’.

213.

‘‘нагуттаме гириваре гандхама̄дане, моданти та̄ девавара̄бхипа̄лита̄;

атха̄гама̄ исиваро саббалокагӯ, супуппхитам̣ думавараса̄кхама̄дийа.

214.

‘‘сучим̣ сугандхам̣ тидасехи саккатам̣, пуппхуттамам̣ амараварехи севитам̣;

аладдха маччехи ва да̄навехи ва̄, ан̃н̃атра девехи тада̄рахам̣ хидам̣ [хитам̣ (сйа̄.)].

215.

‘‘тато чатассо канакаттачӯпама̄, ут̣т̣ха̄йа на̄рийо памада̄дхипа̄ муним̣;

а̄са̄ ча саддха̄ ча сирӣ тато хирӣ, иччабравум̣ на̄рададева бра̄хман̣ам̣.

216.

‘‘саче ануддит̣т̣хам̣ тайа̄ маха̄муни, пуппхам̣ имам̣ па̄ричхаттасса брахме;

дада̄хи но сабба̄ гати те иджджхату, тувампи но хохи йатхева ва̄саво.

217.

‘‘там̣ йа̄чама̄на̄бхисамеккха на̄радо, иччабравӣ сам̣калахам̣ удӣрайи;

на майхаматтхаттхи имехи кочи нам̣, йа̄йева во сеййаси са̄ пил̣андхатха’’ [пил̣айхатха (сӣ. пӣ.)].

218.

‘‘твам̣ ноттамева̄бхисамеккха на̄рада, йассиччхаси тасса̄ ануппавеччхасу;

йасса̄ хи но на̄рада твам̣ падассаси, са̄йева но хехити сет̣т̣хасаммата̄’’.

219.

‘‘акалламетам̣ вачанам̣ сугатте, ко бра̄хман̣о сам̣калахам̣ удӣрайе;

гантва̄на бхӯта̄дхипамева пуччхатха, саче на джа̄на̄тха идхуттама̄дхамам̣’’.

220.

‘‘та̄ на̄радена парамаппакопита̄, удӣрита̄ ван̣н̣амадена матта̄;

сака̄се [сака̄сам̣ (ка.)] гантва̄на сахассачаккхуно, пуччхим̣су бхӯта̄дхипам̣ ка̄ ну сеййаси’’.

221.

‘‘та̄ дисва̄ а̄йаттамана̄ пуриндадо, иччабравӣ деваваро катан̃джалӣ;

сабба̄ва во хотха сугатте са̄дисӣ, ко нева бхадде калахам̣ удӣрайи’’.

222.

‘‘йо саббалокаччарито [саббалокам̣ чарако (сӣ. сйа̄. пӣ.)] маха̄муни, дхамме т̣хито на̄радо [на̄рада (сйа̄.)] саччаниккамо;

со нобрави [бравӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] гириваре гандхама̄дане, гантва̄на бхӯта̄дхипамева пуччхатха;

саче на джа̄на̄тха идхуттама̄дхамам̣’’.

223.

‘‘асу [асӯ (сйа̄.)] браха̄ран̃н̃ачаро маха̄муни, на̄датва̄ бхаттам̣ варагатте бхун̃джати;

вичеййа да̄на̄ни дада̄ти косийо, йасса̄ хи со дассати са̄ва сеййаси’’.

224.

‘‘асӯ хи йо саммати даккхин̣ам̣ дисам̣, ган̇га̄йа тӣре химавантапассани [химавантапасмани (сӣ. пӣ. ка.)];

са косийо дуллабхапа̄набходжано, тасса судхам̣ па̄пайа деваса̄ратхи’’.

225.

‘‘са [со (сйа̄.)] ма̄талӣ деваварена песито, сахассайуттам̣ абхируйха санданам̣;

сукхиппамева [са кхиппамева (сӣ. пӣ.)] упагамма ассамам̣, адиссама̄но мунино судхам̣ ада̄’’.

226.

‘‘удаггихуттам̣ упатит̣т̣хато хи ме, пабхан̇карам̣ локатамонудуттамам̣;

сабба̄ни бхӯта̄ни адхичча [атичча (сӣ. пӣ.)] ва̄саво, ко нева ме па̄н̣ису ким̣ судходахи.

227.

‘‘сан̇кхӯпамам̣ сетаматулйадассанам̣, сучим̣ сугандхам̣ пийарӯпамаббхутам̣;

адит̣т̣хапуббам̣ мама джа̄ту чаккхубхи [джа̄тачаккхухи (сӣ. пӣ.)], ка̄ девата̄ па̄н̣ису ким̣ судходахи’’.

228.

‘‘ахам̣ махиндена махеси песито, судха̄бхиха̄сим̣ турито маха̄муни;

джа̄на̄си мам̣ ма̄тали деваса̄ратхи, бхун̃джассу бхаттуттама ма̄бхива̄райи [ма̄ вича̄райи (сӣ. пӣ.)].

229.

‘‘бхутта̄ ча са̄ два̄даса ханти па̄паке, кхудам̣ пипа̄сам̣ аратим̣ даракламам̣ [даратхам̣ килам̣ (сйа̄.), даратхаккхамам̣ (ка.)];

кодхӯпана̄хан̃ча вива̄дапесун̣ам̣, сӣтун̣хатандин̃ча расуттамам̣ идам̣’’.

230.

‘‘на каппатӣ ма̄тали майха бхун̃джитум̣, пуббе адатва̄ ити ме ватуттамам̣;

на ча̄пи ека̄снамарӣйапӯджитам̣ [ека̄санам̣ арийапӯджитам̣ (сӣ. пӣ.)], асам̣вибха̄гӣ ча сукхам̣ на виндати’’.

231.

‘‘тхӣгха̄така̄ йе чиме па̄рада̄рика̄, миттаддуно йе ча сапанти суббате;

саббе ча те маччхарипан̃чама̄дхама̄, тасма̄ адатва̄ удакампи на̄снийе [на̄смийе (сӣ. пӣ.)].

232.

‘‘со хиттхийа̄ ва̄ пурисасса ва̄ пана, дасса̄ми да̄нам̣ видусампаван̣н̣итам̣;

саддха̄ вадан̃н̃ӯ идха вӣтамаччхара̄, бхаванти хете сучисаччасаммата̄’’ [саммасаммата̄ (сӣ.)].

233.

‘‘ато мата̄ [мута̄ (сӣ. пӣ.)] деваварена песита̄, кан̃н̃а̄ чатассо канакаттачӯпама̄;

а̄са̄ ча саддха̄ ча сирӣ тато хирӣ [сирӣ хирӣ тато (пӣ.)], там̣ ассамам̣ а̄гаму [а̄гамум̣ (сӣ. пӣ. ка.)] йаттха косийо.

234.

‘‘та̄ дисва̄ саббо парамаппамодито [сабба̄ парамаппамодита̄ (сйа̄.)], субхена ван̣н̣ена сикха̄риваггино;

кан̃н̃а̄ чатассо чатуро чатуддиса̄, иччабравӣ ма̄талино ча саммукха̄.

235.

‘‘пуримам̣ дисам̣ ка̄ твам̣ пабха̄си девате, алан̇ката̄ та̄равара̄ва осадхӣ;

пуччха̄ми там̣ кан̃чанавелливиггахе, а̄чиккха ме твам̣ катама̄си девата̄.

236.

‘‘сира̄ха девӣмануджебхи [мануджесу (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пӯджита̄, апа̄пасаттӯпанисевинӣ сада̄;

судха̄вива̄дена тавантима̄гата̄, там̣ мам̣ судха̄йа варапан̃н̃а бха̄джайа.

237.

‘‘йасса̄хамиччха̄ми судхам̣ [сукхам̣ (пӣ.)] маха̄муни, со [са (сӣ. пӣ.)] саббака̄мехи наро памодати;

сирӣти мам̣ джа̄нахи джӯхатуттама, там̣ мам̣ судха̄йа варапан̃н̃а бха̄джайа’’.

238.

‘‘сиппена виджджа̄чаран̣ена буддхийа̄, нара̄ упета̄ пагун̣а̄ сакаммуна̄ [сакаммана̄ (сӣ. пӣ.)];

тайа̄ вихӣна̄ на лабханти кин̃чанам̣ [кин̃чинам̣ (ка.)], тайидам̣ на са̄дху йадидам̣ тайа̄ катам̣.

239.

‘‘пасса̄ми посам̣ аласам̣ махаггхасам̣, судуккулӣнампи арӯпимам̣ нарам̣;

тайа̄нугутто сири джа̄тима̄мапи [джа̄тимам̣ апи (сӣ.)], песети да̄сам̣ вийа бхогава̄ сукхӣ.

240.

‘‘там̣ там̣ асаччам̣ авибхаджджасевиним̣, джа̄на̄ми мӯл̣хам̣ видура̄нупа̄тиним̣;

на та̄дисӣ арахати а̄санӯдакам̣, куто судха̄ гаччха на майха руччаси’’.

241.

‘‘ка̄ суккада̄т̣ха̄ пат̣имуккакун̣д̣ала̄, читтан̇гада̄ камбувимат̣т̣хадха̄ринӣ;

оситтаван̣н̣ам̣ паридайха собхаси, кусаггираттам̣ апил̣айха ман̃джарим̣.

242.

‘‘мигӣва бханта̄ сарача̄падха̄рина̄, вира̄дхита̄ мандамива удиккхаси;

ко те дутӣйо идха мандалочане, на бха̄йаси екика̄ ка̄нане ване’’.

243.

‘‘на ме дутӣйо идха маттхи косийа, масаккаса̄раппабхавамхи девата̄;

а̄са̄ судха̄са̄йа тавантима̄гата̄, там̣ мам̣ судха̄йа варапан̃н̃а бха̄джайа’’.

244.

‘‘а̄са̄йа йанти ва̄н̣иджа̄ дханесино, на̄вам̣ сама̄руйха паренти ан̣н̣аве;

те таттха сӣданти атхопи екада̄, джӣна̄дхана̄ енти винат̣т̣хапа̄бхата̄.

245.

‘‘а̄са̄йа кхетта̄ни касанти кассака̄, вапанти бӣджа̄ни каронтупа̄йасо;

ӣтӣнипа̄тена авут̣т̣хита̄йа [авут̣т̣хика̄йа (сӣ. пӣ.)] ва̄, на кин̃чи винданти тато пхала̄гамам̣.

246.

‘‘атхаттака̄ра̄ни каронти бхаттусу, а̄сам̣ пураккхатва̄ нара̄ сукхесино;

те бхаттураттха̄ атига̄л̣хита̄ пуна, диса̄ панассанти аладдха кин̃чанам̣.

247.

‘‘хитва̄на [джахитва (сӣ. сйа̄. пӣ.)] дхан̃н̃ан̃ча дханан̃ча н̃а̄таке, а̄са̄йа сагга̄дхимана̄ сукхесино;

тапанти лӯкхампи тапам̣ чирантарам̣, кумаггама̄руйха [куммаггама̄руйха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] паренти дуггатим̣.

248.

‘‘а̄са̄ висам̣ва̄дикасаммата̄ име, а̄се судха̄сам̣ [судха̄йа (сйа̄ пӣ. ка.)] винайассу аттани;

на та̄дисӣ арахати а̄санӯдакам̣, куто судха̄ гаччха на майха руччаси’’.

249.

‘‘даддаллама̄на̄ йасаса̄ йасассинӣ, джигхан̃н̃ана̄мавхайанам̣ дисам̣ пати;

пуччха̄ми там̣ кан̃чанавелливиггахе, а̄чиккха ме твам̣ катама̄си девата̄’’.

250.

‘‘саддха̄ха девӣмануджехи [девӣмануджесу (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пӯджита̄, апа̄пасаттӯпанисевинӣ сада̄;

судха̄вива̄дена тавантима̄гата̄, там̣ мам̣ судха̄йа варапан̃н̃а бха̄джайа’’.

251.

‘‘да̄нам̣ дамам̣ ча̄гаматхопи сам̣йамам̣, а̄да̄йа саддха̄йа каронти хекада̄;

тхеййам̣ муса̄ кӯт̣аматхопи песун̣ам̣, каронти хеке пуна виччута̄ тайа̄.

252.

‘‘бхарийа̄су посо садисӣсу пеккхава̄ [пекхава̄ (пӣ.)], сӣлӯпапанна̄су патиббата̄супи;

винетва̄на [винетва̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] чхандам̣ кулиттхийа̄супи [куладхӣтийа̄супи (сӣ. пӣ.)], кароти саддхам̣ пуна [пана (сӣ. пӣ.)] кумбхада̄сийа̄.

253.

‘‘твамева саддхе парада̄расевинӣ, па̄пам̣ кароси кусалампи рин̃часи;

на та̄дисӣ арахати а̄санӯдакам̣, куто судха̄ гаччха на майха руччаси’’.

254.

‘‘джигхан̃н̃араттим̣ арун̣асмимӯхате, йа̄ диссати уттамарӯпаван̣н̣инӣ;

татхӯпама̄ мам̣ пат̣ибха̄си девате, а̄чиккха ме твам̣ катама̄си аччхара̄.

255.

‘‘ка̄ла̄ нида̄гхерива аггиджа̄рива [аггаджа̄тива (сӣ.), аггиджа̄тива (пӣ.)], анилерита̄ лохитапаттама̄линӣ;

ка̄ тит̣т̣хаси мандамига̄валокайам̣ [мандамива̄валокайам̣ (сӣ. пӣ.)], бха̄сесама̄на̄ва гирам̣ на мун̃часи’’.

256.

‘‘хира̄ха девӣмануджехи пӯджита̄, апа̄пасаттӯпанисевинӣ сада̄;

судха̄вива̄дена тавантима̄гата̄, са̄хам̣ на саккоми судхампи йа̄читум̣;

копӣнарӯпа̄ вийа йа̄чаниттхийа̄’’.

257.

‘‘дхаммена н̃а̄йена сугатте лаччхаси, есо хи дхаммо на хи йа̄чана̄ судха̄;

там̣ там̣ айа̄чантимахам̣ нимантайе, судха̄йа йан̃чиччхаси тампи дамми те.

258.

‘‘са̄ твам̣ майа̄ аджджа сакамхи ассаме, нимантита̄ кан̃чанавелливиггахе;

туван̃хи ме саббарасехи пӯджийа̄, там̣ пӯджайитва̄на судхампи аснийе’’.

259.

‘‘са̄ косийена̄нумата̄ джутӣмата̄, аддха̄ хири раммам̣ па̄виси йассамам̣;

удакавантам̣ [удан̃н̃авантам̣ (сӣ. пӣ.)] пхаламарийапӯджитам̣, апа̄пасаттӯпанисевитам̣ сада̄.

260.

‘‘руккхаггаха̄на̄ бахукеттха пуппхита̄, амба̄ пийа̄ла̄ панаса̄ ча ким̣сука̄;

собхан̃джана̄ лоддаматхопи падмака̄, кека̄ ча бхан̇га̄ тилака̄ супуппхита̄.

261.

‘‘са̄ла̄ карерӣ бахукеттха джамбуйо, ассаттханигродхамадхукаветаса̄ [ведиса̄ (ка.)];

удда̄лака̄ па̄т̣али синдува̄рака̄ [синдува̄рита̄ (бахӯсу)], манун̃н̃агандха̄ мучалиндакетака̄.

262.

‘‘харен̣ука̄ вел̣ука̄ кен̣у [вен̣у (сӣ. пӣ.)] тиндука̄, са̄ма̄канӣва̄раматхопи чӣнака̄;

моча̄ кадалӣ бахукеттха са̄лийо, павӣхайо а̄бхӯджино ча [а̄бхуджинопи (сӣ. сйа̄.)] тан̣д̣ула̄.

263.

‘‘тассевуттарапассена [тасса ча уттаре пассе (сӣ. пӣ.), тасса ча уттарапассена (сйа̄.)], джа̄та̄ поккхаран̣ӣ сива̄;

акаккаса̄ апаббха̄ра̄, са̄дху аппат̣игандхика̄.

264.

‘‘таттха маччха̄ саннирата̄, кхемино бахубходжана̄;

син̇гӯ саван̇ка̄ сам̣кула̄ [сакула̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], сатаван̇ка̄ ча рохита̄;

а̄л̣игаггарака̄кин̣н̣а̄, па̄т̣хӣна̄ ка̄камаччхака̄.

265.

‘‘таттха паккхӣ саннирата̄, кхемино бахубходжана̄;

хам̣са̄ кон̃ча̄ майӯра̄ ча, чаккава̄ка̄ ча куккуха̄;

кун̣а̄лака̄ бахӯ читра̄, сикхан̣д̣ӣ джӣваджӣвака̄.

266.

‘‘таттха па̄на̄йа ма̄йанти, на̄на̄ мигаган̣а̄ бахӯ;

сӣха̄ бйаггха̄ вара̄ха̄ ча, аччхакокатараччхайо.

267.

‘‘пала̄са̄да̄ гаваджа̄ ча, махим̣са̄ [махиса̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] рохита̄ рурӯ;

ен̣еййа̄ ча вара̄ха̄ ча, ган̣ино нӣкасӯкара̄;

кадалимига̄ бахукеттха, бил̣а̄ра̄ сасакан̣н̣ика̄ [сасакан̣н̣ака̄ (сӣ.)].

268.

‘‘чхама̄гирӣ пуппхавичитрасантхата̄, диджа̄бхигхут̣т̣ха̄ диджасан̇гхасевита̄’’.

269.

‘‘са̄ суттача̄ нӣладума̄бхиламбита̄, виджджу маха̄мегхарива̄нупаджджатха;

тасса̄ сусамбандхасирам̣ куса̄майам̣, сучим̣ сугандхам̣ аджинӯпасевитам̣;

атричча [атриччха (сӣ. сйа̄. пӣ.)] коччхам̣ хириметадабрави, ‘нисӣда калйа̄н̣и сукхайидама̄санам̣’.

270.

‘‘тасса̄ тада̄ коччхагата̄йа косийо, йадиччхама̄на̄йа джат̣а̄джинандхаро [джат̣а̄джутиндхаро (сйа̄. ка.)];

навехи паттехи сайам̣ сахӯдакам̣, судха̄бхиха̄сӣ турито маха̄муни.

271.

‘‘са̄ там̣ пат̣иггайха убхохи па̄н̣ибхи, иччабрави аттамана̄ джат̣а̄дхарам̣;

‘ханда̄хам̣ етарахи пӯджита̄ тайа̄, гаччхеййам̣ брахме тидивам̣ джита̄винӣ’.

272.

‘‘са̄ косийена̄нумата̄ джутӣмата̄, удӣрита̄ [удирайи (ка.)] ван̣н̣амадена матта̄;

сака̄се гантва̄на сахассачаккхуно, айам̣ судха̄ ва̄сава дехи ме джайам̣.

273.

‘‘тамена [таменам̣ (сйа̄. ка.)] саккопи тада̄ апӯджайи, сахиндадева̄ [сахинда̄ ча дева̄ (сӣ. пӣ.)] суракан̃н̃амуттамам̣;

са̄ пан̃джалӣ девамануссапӯджита̄, навамхи коччхамхи йада̄ упа̄виси’’.

274.

‘‘тамева сам̣сӣ [тамева асам̣сӣ (сйа̄.)] пунадева ма̄талим̣, сахассанетто тидаса̄наминдо;

гантва̄на ва̄кйам̣ мама брӯхи косийам̣, а̄са̄йа саддха̄ [саддха (пӣ.)] сирийа̄ ча косийа;

хирӣ судхам̣ кена малаттха хетуна̄.

275.

‘‘там̣ су ваттхам̣ удата̄райӣ ратхам̣, даддаллама̄нам̣ упака̄рийаса̄дисам̣ [упакирийаса̄дисам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

джамбонадӣсам̣ тапанеййасаннибхам̣ [сантикам̣ (сӣ.пӣ.)], алан̇катам̣ кан̃чаначиттасаннибхам̣.

276.

‘‘суван̣н̣ачандеттха бахӯ нипа̄тита̄, хаттхӣ гавасса̄ кикибйаггхадӣпийо [кимпурисабйаггхадӣпийо (ка.)];

ен̣еййака̄ лан̇гхамайеттха паккхино [паккхийо (сӣ. пӣ.)], мигеттха вел̣урийамайа̄ йудха̄ йута̄.

277.

‘‘таттхассара̄джахарайо айоджайум̣, дасасата̄ни сусуна̄гаса̄дисе;

алан̇кате кан̃чанаджа̄лураччхаде, а̄вел̣ине саддагаме асан̇гите.

278.

‘‘там̣ йа̄насет̣т̣хам̣ абхируйха ма̄тали, диса̄ има̄йо [даса диса̄ има̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] абхина̄дайиттха;

набхан̃ча селан̃ча ванаппатинин̃ча [ванаспатӣни ча (сӣ. пӣ.), ванаппатин̃ча (сйа̄. ка.)], саса̄гарам̣ пабйадхайиттха [пабйа̄тхайиттха (сӣ. пӣ.)] мединим̣.

279.

‘‘са кхиппамева упагамма ассамам̣, па̄ва̄рамекам̣сакато катан̃джалӣ;

бахуссутам̣ вуддхам̣ винӣтавантам̣, иччабравӣ ма̄тали девабра̄хман̣ам̣.

280.

‘‘индасса ва̄кйам̣ ниса̄мехи косийа, дӯто ахам̣ пуччхати там̣ пуриндадо;

а̄са̄йа саддха̄ сирийа̄ ча косийа, хирӣ судхам̣ кена малаттха хетуна̄’’.

281.

‘‘андха̄ сирӣ мам̣ пат̣ибха̄ти ма̄тали, саддха̄ аничча̄ пана деваса̄ратхи;

а̄са̄ висам̣ва̄дикасаммата̄ хи ме, хирӣ ча арийамхи гун̣е патит̣т̣хита̄’’.

282.

‘‘кума̄рийо йа̄чима̄ готтараккхита̄, джин̣н̣а̄ ча йа̄ йа̄ ча сабхаттуиттхийо;

та̄ чхандара̄гам̣ пурисесу уггатам̣, хирийа̄ нива̄ренти сачиттаматтано.

283.

‘‘сан̇га̄масӣсе сарасаттисам̣йуте, пара̄джита̄нам̣ пататам̣ пала̄йинам̣;

хирийа̄ ниваттанти джахитва [джахитва̄на (сйа̄. ка.)] джӣвитам̣, те сампат̣иччханти пуна̄ хирӣмана̄.

284.

‘‘вела̄ йатха̄ са̄гаравегава̄ринӣ, хира̄йа хи па̄паджанам̣ нива̄ринӣ;

там̣ саббалоке хиримарийапӯджитам̣, индасса там̣ ведайа деваса̄ратхи’’.

285.

‘‘ко те имам̣ косийа дит̣т̣химодахи, брахма̄ махиндо атха ва̄ паджа̄пати;

хира̄йа девесу хи сет̣т̣хасаммата̄, дхӣта̄ махиндасса махеси джа̄йатха’’.

286.

‘‘хандехи да̄ни тидивам̣ апаккама [самаккама (сӣ. пӣ.)], ратхам̣ сама̄руйха мама̄йитам̣ имам̣ [идам̣ (сйа̄. ка.)];

индо ча там̣ индасаготта кан̇кхати, аджджева твам̣ индасахабйатам̣ ваджа’’.

287.

‘‘евам̣ висуджджханти [самиджджханти (сӣ. пӣ.)] апа̄пакаммино, атхо сучин̣н̣асса пхалам̣ на нассати;

йе кечи маддаккху судха̄йа бходжанам̣, саббева те индасахабйатам̣ гата̄’’.

288.

‘‘хирӣ уппалаван̣н̣а̄си, косийо да̄напати бхиккху;

ануруддхо пан̃часикхо, а̄нандо а̄си ма̄тали.

289.

‘‘сӯрийо кассапо бхиккху, моггалла̄носи чандима̄;

на̄радо са̄рипуттоси, самбуддхо а̄си ва̄саво’’ти.

судха̄бходжанаджа̄такам̣ татийам̣.

536. кун̣а̄ладжа̄такам̣ (4)

евамаккха̄йати, еваманусӯйати [суййати (ка.)]. саббосадхадхаран̣идхаре некапуппхама̄лйавитате гаджа-гаваджа махим̣са-руру-чамара-пасада-кхагга-гокан̣н̣а-сӣха-бйаггха-дӣпи-аччха-кока-тараччха-удда̄ра-кадалимига- бил̣а̄ра-саса-кан̣н̣ика̄нучаритеа̄кин̣н̣анеламан̣д̣аламаха̄вара̄хана̄гакулакарен̣у [кан̣еру (сӣ. пӣ.)] -сан̇гха̄дхивут̣т̣хе [вуттхе (сӣ. пӣ.)] иссамига- са̄кхамига-сарабхамига-ен̣ӣмига-ва̄тамига-пасадамига-пуриса̄лу [пурисаллу (сӣ. пӣ.)] -кимпуриса-йаккха-раккхасанисевите амаджджаваман̃джарӣдхара-пахат̣т̣ха [брахат̣т̣ха (сӣ. пӣ.)] -пуппхапхуситагга̄ [пуппхитагга (сӣ. пӣ.)] некапа̄дапаган̣авитатекурара-чакора-ва̄ран̣а-майӯра-парабхата- джӣван̃джӣвака-чела̄вака̄-бхин̇ка̄ра-каравӣкаматтавихан̇гаган̣а-сатата [вихан̇гасата (сӣ. пӣ.)] сампагхут̣т̣хеан̃джана-маносила̄-харита̄ла- хин̇гулакахема-раджатаканака̄некадха̄тусатавинаддхапат̣иман̣д̣итаппадесе еварӯпе кхалу, бхо, рамме ванасан̣д̣е кун̣а̄ло на̄ма сакун̣о пат̣ивасати ативийа читто ативийа читтапаттаччхадано.

тассева кхалу, бхо, кун̣а̄ласса сакун̣асса ад̣д̣худ̣д̣ха̄ни иттхисахасса̄ни парича̄рика̄ диджакан̃н̃а̄йо. атха кхалу, бхо, две диджакан̃н̃а̄йо кат̣т̣хам̣ мукхена д̣ам̣ситва̄ [д̣аситва̄ (сӣ. пӣ.) евамупарипи] там̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ маджджхе нисӣда̄петва̄ уд̣д̣енти [д̣енти (сӣ. пӣ.) евамупарипи] – ‘‘ма̄ нам̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ аддха̄напарийа̄йапатхе киламатхо убба̄хеттха̄’’ти [убба̄хетха̄ти (сйа̄. ка.)].

пан̃часата̄ [пан̃часата (пӣ.)] диджакан̃н̃а̄йо хет̣т̣хато хет̣т̣хато уд̣д̣енти – [д̣енти (сӣ. пӣ.) евамупарипи] ‘‘сача̄йам̣ кун̣а̄ло сакун̣о а̄сана̄ парипатиссати, майам̣ там̣ паккхехи пат̣иггахесса̄ма̄ти.

пан̃часата̄ диджакан̃н̃а̄йо упарӯпари уд̣д̣енти – [д̣енти (сӣ. пӣ.) евамупарипи] ‘‘ма̄ нам̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ а̄тапо парита̄песӣ’’ти [парика̄пӣти (сӣ. пӣ.)].

пан̃часата̄ пан̃часата̄ [сӣ. пӣ. поттхакесу ‘‘пан̃часата̄’’ти сакидева а̄гатам̣] диджакан̃н̃а̄йо убхатопассена уд̣д̣енти – [д̣енти (сӣ. пӣ.) евамупарипи] ‘‘ма̄ нам̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ сӣтам̣ ва̄ ун̣хам̣ ва̄ тин̣ам̣ ва̄ раджо ва̄ ва̄то ва̄ усса̄во ва̄ упаппхусӣ’’ти.

пан̃часата̄ диджакан̃н̃а̄йо пурато пурато уд̣д̣енти – ‘‘ма̄ нам̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ гопа̄лака̄ ва̄ пасупа̄лака̄ ва̄ тин̣аха̄рака̄ ва̄ кат̣т̣хаха̄рака̄ ва̄ ванакаммика̄ ва̄ кат̣т̣хена ва̄ кат̣халена ва̄ [катхала̄йа ва̄ (ка.)] па̄н̣ина̄ ва̄ ( ) [(па̄са̄н̣ена ва̄) (сйа̄.)] лед̣д̣уна̄ ва̄ дан̣д̣ена ва̄ саттхена ва̄ саккхара̄хи ва̄ [саккхара̄йа ва̄ (сӣ.)] паха̄рам̣ адам̣су. ма̄йам̣ кун̣а̄ло сакун̣о гаччхехи ва̄ лата̄хи ва̄ руккхехи ва̄ са̄кха̄хи ва̄ [идам̣ пададвайам̣ сӣ. пӣ. поттхакесу наттхи] тхамбхехи ва̄ па̄са̄н̣ехи ва̄ балавантехи ва̄ паккхӣхи сан̇гамесӣ’’ти [сан̇га̄месӣти (сӣ. пӣ.)].

пан̃часата̄ диджакан̃н̃а̄йо паччхато паччхато уд̣д̣енти сан̣ха̄хи сакхила̄хи ман̃джӯхи мадхура̄хи ва̄ча̄хи самуда̄чарантийо – ‘‘ма̄йам̣ кун̣а̄ло сакун̣о а̄сане парийуккан̣т̣хӣ’’ти.

пан̃часата̄ диджакан̃н̃а̄йо дисодисам̣ уд̣д̣енти анекаруккхавивидхавикатипхалама̄харантийо – ‘‘ма̄йам̣ кун̣а̄ло сакун̣о кхуда̄йа парикиламиттха̄’’ти.

атха кхалу, бхо, та̄ [наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу] диджакан̃н̃а̄йо там̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ а̄ра̄менева а̄ра̄мам̣ уййа̄ненева уййа̄нам̣ надӣтиттхенева надӣтиттхам̣ паббатасикхаренева паббатасикхарам̣ амбаваненева амбаванам̣ джамбуваненева джамбуванам̣ лабуджаваненева лабуджаванам̣ на̄л̣икерасан̃ча̄рийенева [сан̃джа̄дийенева (пӣ.)] на̄л̣икерасан̃ча̄рийам̣ кхиппамева абхисамбхонти ратиттха̄йа [рататтха̄йа (сӣ. пӣ.)].

атха кхалу, бхо, кун̣а̄ло сакун̣о та̄хи диджакан̃н̃а̄хи дивасам̣ парибйӯл̣хо евам̣ апаса̄дети – ‘‘нассатха тумхе васалийо, винассатха тумхе васалийо, чорийо дхуттийо асатийо лахучитта̄йо катасса аппат̣ика̄рика̄йо анило вийа йенака̄мам̣гама̄йо’’ти.

тассева кхалу, бхо, химавато паббатара̄джасса пураттхимадиса̄бха̄ге сусукхумасунипун̣агириппабхава [ппабхава̄ (сӣ. пӣ.)] – харитупайантийо.

уппала падума кумуда нал̣ина сатапатта согандхика манда̄лака [манда̄лава (сӣ. пӣ.), манда̄рава (ка.)] сампативирӯл̣хасучигандха манун̃н̃ама̄вакаппадесе [па̄вакаппадесе (сӣ. пӣ.)].

куравака-мучалинда-кетака-ведиса-ван̃джула [ветасаман̃джула (сӣ.)] -пунна̄габакула-тилака-пийака-хасанаса̄ла-сал̣алачампака асока-на̄гаруккха-тирӣт̣и-бхуджапатта-лодда-чанданогхаванека̄л̣а̄гару-падмака-пийан̇гу-девада̄рукачочагахане какудхакут̣аджаан̇кола-каччика̄ра [каччхика̄ра (ка.)] -кан̣ика̄ра-кан̣н̣ика̄ра-канавера-коран̣д̣ака-ковил̣а̄ра-ким̣сука-йодхика ванамаллика [навамаллика (сӣ. пӣ.)] -манан̇ган̣а-манаваджджа-бхан̣д̣и-суручира-бхагинима̄ла̄малйадхаре джа̄тисуманамадхугандхика- [мадхукабандхука (ка.)] дханутакка̄ри [дханука̄ри (сӣ.), дханука̄рика (пӣ.)] та̄лӣса-тагарамусӣракот̣т̣ха-каччхавитате атимуттакасам̣кусумиталата̄витатапат̣иман̣д̣итаппадесе хам̣са-пилава-ка̄дамба-ка̄ран̣д̣ава̄бхинадите виджджа̄дхара-сиддха [синдхава (сӣ. пӣ.)] -саман̣а-та̄пасаган̣а̄дхивут̣т̣хе варадева-йаккха-раккхаса-да̄нава-гандхабба-киннарамахорага̄нучин̣н̣аппадесе еварӯпе кхалу, бхо, рамме ванасан̣д̣е пун̣н̣амукхо на̄ма пхуссакокило пат̣ивасати ативийа мадхурагиро вила̄ситанайано маттаккхо [савила̄ситанайанаматтаккхо (ка.)].

тассева кхалу, бхо, пун̣н̣амукхасса пхуссакокиласса ад̣д̣худ̣д̣ха̄ни иттхисата̄ни парича̄рика̄ диджакан̃н̃а̄йо. атха кхалу, бхо, две диджакан̃н̃а̄йо кат̣т̣хам̣ мукхена д̣ам̣ситва̄ там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ маджджхе нисӣда̄петва̄ уд̣д̣енти – ‘‘ма̄ нам̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ аддха̄напарийа̄йапатхе киламатхо убба̄хеттха̄’’ти.

пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо хет̣т̣хато хет̣т̣хато уд̣д̣енти – ‘‘сача̄йам̣ пун̣н̣амукхо пхуссакокило а̄сана̄ парипатиссати, майам̣ там̣ паккхехи пат̣иггахесса̄ма̄’’ти.

пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо упарӯпари уд̣д̣енти – ‘‘ма̄ нам̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ а̄тапо парита̄песӣ’’ти.

пан̃н̃а̄са пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо убхатопассена уд̣д̣енти – ‘‘ма̄ нам̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ сӣтам̣ ва̄ ун̣хам̣ ва̄ тин̣ам̣ ва̄ раджо ва̄ ва̄то ва̄ усса̄во ва̄ упаппхусӣ’’ти.

пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо пурато пурато уд̣д̣енти – ‘‘ма̄ нам̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ гопа̄лака̄ ва̄ пасупа̄лака̄ ва̄ тин̣аха̄рака̄ ва̄ кат̣т̣хаха̄рака̄ ва̄ ванакаммика̄ ва̄ кат̣т̣хена ва̄ катхала̄йа ва̄ па̄н̣ина̄ ва̄ лед̣д̣уна̄ ва̄ дан̣д̣ена ва̄ саттхена ва̄ саккхара̄хи ва̄ паха̄рам̣ адам̣су. ма̄йам̣ пун̣н̣амукхо пхуссакокило гаччхехи ва̄ лата̄хи ва̄ руккхехи ва̄ са̄кха̄хи ва̄ тхамбхехи ва̄ па̄са̄н̣ехи ва̄ балавантехи ва̄ паккхӣхи сан̇га̄месӣ’’ти.

пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо паччхато паччхато уд̣д̣енти сан̣ха̄хи сакхила̄хи ман̃джӯхи мадхура̄хи ва̄ча̄хи самуда̄чарантийо – ‘‘ма̄йам̣ пун̣н̣амукхо пхуссакокило а̄сане парийуккан̣т̣хӣ’’ти.

пан̃н̃а̄са диджакан̃н̃а̄йо дисодисам̣ уд̣д̣енти анекаруккхавивидхавикатипхалама̄харантийо – ‘‘ма̄йам̣ пун̣н̣амукхо пхуссакокило кхуда̄йа парикиламиттха̄’’ти.

атха кхалу, бхо, та̄ диджакан̃н̃а̄йо там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ а̄ра̄менева а̄ра̄мам̣ уййа̄ненева уййа̄нам̣ надӣтиттхенева надӣтиттхам̣ паббатасикхаренева паббатасикхарам̣ амбаваненева амбаванам̣ джамбуваненева джамбуванам̣ лабуджаваненева лабуджаванам̣ на̄л̣икерасан̃ча̄рийенева на̄л̣икерасан̃ча̄рийам̣ кхиппамева абхисамбхонти ратиттха̄йа.

атха кхалу, бхо, пун̣н̣амукхо пхуссакокило та̄хи диджакан̃н̃а̄хи дивасам̣ парибйӯл̣хо евам̣ пасам̣сати – ‘‘са̄дху, са̄дху, бхагинийо, етам̣ кхо, бхагинийо, тумха̄кам̣ патирӯпам̣ куладхӣта̄нам̣, йам̣ тумхе бхатта̄рам̣ паричареййа̄тха̄’’ти.

атха кхалу, бхо, пун̣н̣амукхо пхуссакокило йена кун̣а̄ло сакун̣о тенупасан̇ками. аддасам̣су кхо кун̣а̄ласса сакун̣асса парича̄рика̄ диджакан̃н̃а̄йо там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ дӯратова а̄гаччхантам̣; дисва̄на йена пун̣н̣амукхо пхуссакокило тенупасан̇камим̣су; упасан̇камитва̄ там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ етадавочум̣ – ‘‘айам̣, самма пун̣н̣амукха, кун̣а̄ло сакун̣о ативийа пхарусо ативийа пхарусава̄чо, аппевана̄ма тавампи а̄гамма пийава̄чам̣ лабхеййа̄ма̄’’ти. ‘‘аппевана̄ма, бхагинийо’’ти ватва̄ йена кун̣а̄ло сакун̣о тенупасан̇ками; упасан̇камитва̄ кун̣а̄лена сакун̣ена саддхим̣ пат̣исаммодитва̄ екамантам̣ нисӣди. екамантам̣ нисинно кхо пун̣н̣амукхо пхуссакокило там̣ кун̣а̄лам̣ сакун̣ам̣ етадавоча – ‘‘кисса твам̣, самма кун̣а̄ла, иттхӣнам̣ суджа̄та̄нам̣ куладхӣта̄нам̣ самма̄пат̣ипанна̄нам̣ миччха̄пат̣ипанно’си [пат̣ипанно (сӣ. пӣ.)]? амана̄пабха̄н̣ӣнампи кира, самма кун̣а̄ла, иттхӣнам̣ мана̄пабха̄н̣ина̄ бхавитаббам̣, киман̇га пана мана̄пабха̄н̣ӣна’’нти!

евам̣ вутте, кун̣а̄ло сакун̣о там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ евам̣ апаса̄деси – ‘‘насса твам̣, самма джамма васала, винасса твам̣, самма джамма васала, ко ну тайа̄ вийатто джа̄йа̄джинена̄’’ти. евам̣ апаса̄дито ча пана пун̣н̣амукхо пхуссакокило татойева [тато хева (сӣ. пӣ.)] пат̣иниватти.

атха кхалу, бхо, пун̣н̣амукхасса пхуссакокиласса апарена самайена начирассева [ачирассева аччайена (ка.)] кхаро а̄ба̄дхо уппаджджи лохитапаккхандика̄. ба̄л̣ха̄ ведана̄ ваттанти ма̄ран̣антика̄ [маран̣антика̄ (сйа̄.)]. атха кхалу, бхо, пун̣н̣амукхасса пхуссакокиласса парича̄рика̄нам̣ диджакан̃н̃а̄нам̣ етадахоси – ‘‘а̄ба̄дхико кхо айам̣ пун̣н̣амукхо пхуссакокило, аппевана̄ма имамха̄ а̄ба̄дха̄ вут̣т̣хахеййа̄’’ти екам̣ адутийам̣ оха̄йа йена кун̣а̄ло сакун̣о тенупасан̇камим̣су. аддаса̄ кхо кун̣а̄ло сакун̣о та̄ диджакан̃н̃а̄йо дӯратова а̄гаччхантийо, дисва̄на та̄ диджакан̃н̃а̄йо етадавоча – ‘‘кахам̣ пана тумхам̣ васалийо бхатта̄’’ти? ‘‘а̄ба̄дхико кхо, самма кун̣а̄ла, пун̣н̣амукхо пхуссакокило аппевана̄ма тамха̄ а̄ба̄дха̄ вут̣т̣хахеййа̄’’ти. евам̣ вутте, кун̣а̄ло сакун̣о та̄ диджакан̃н̃а̄йо евам̣ апаса̄деси – ‘‘нассатха тумхе васалийо, винассатха тумхе васалийо, чорийо дхуттийо асатийо лахучитта̄йо катасса аппат̣ика̄рика̄йо анило вийа йенака̄мам̣гама̄йо’’ти; ватва̄ йена пун̣н̣амукхо пхуссакокило тенупасан̇ками; упасан̇камитва̄ там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ етадавоча – ‘‘хам̣, самма, пун̣н̣амукха̄’’ти. ‘‘хам̣, самма, кун̣а̄ла̄’’ти.

атха кхалу, бхо кун̣а̄ло сакун̣о там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ паккхехи ча мукхатун̣д̣акена ча париггахетва̄ вут̣т̣ха̄петва̄ на̄на̄бхесаджджа̄ни па̄йа̄песи. атха кхалу, бхо, пун̣н̣амукхасса пхуссакокиласса со а̄ба̄дхо пат̣иппассамбхӣти. атха кхалу, бхо, кун̣а̄ло сакун̣о там̣ пун̣н̣амукхам̣ пхуссакокилам̣ гила̄навут̣т̣хитам̣ [гила̄на̄вут̣т̣хитам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ачиравут̣т̣хитам̣ гелан̃н̃а̄ етадавоча –

‘‘дит̣т̣ха̄ майа̄, самма пун̣н̣амукха, кан̣ха̄ двепитика̄ пан̃чапатика̄йа чхат̣т̣хе пурисе читтам̣ пат̣ибандхантийа̄, йадидам̣ кабандхе [кавандхе (сӣ. пӣ.)] пӣт̣хасаппимхӣти. бхавати ча пануттареттха [пунуттачеттха (ка.) евамупарипи] ва̄кйам̣ –

290.

‘‘атхаджджуно накуло бхӣмасено [бхиммасено (сӣ. сйа̄. пӣ.)], йудхит̣т̣хило сахадево [сӣхадево (ка.)] ча ра̄джа̄;

ете патӣ пан̃ча маттичча на̄рӣ, ака̄си кхуджджава̄манакена [кхуджджава̄манена (пӣ.)] па̄па’’нти.

‘‘дит̣т̣ха̄ майа̄, самма пун̣н̣амукха, саччатапа̄пӣ [саччатапа̄вӣ (сӣ. пӣ.), пан̃чатапа̄вӣ (сйа̄.)] на̄ма саман̣ӣ суса̄намаджджхе васантӣ чатуттхабхаттам̣ парин̣а̄майама̄на̄ сура̄дхуттакена [тула̄путтакена (сӣ. пӣ.), са̄ сура̄дхуттакена (ка.)] па̄памака̄си.

‘‘дит̣т̣ха̄ майа̄, самма пун̣н̣амукха, ка̄каватӣ [ка̄ка̄тӣ (сӣ.), ка̄ка̄ти (пӣ.)] на̄ма девӣ самуддамаджджхе васантӣ бхарийа̄ венатеййасса нат̣акуверена па̄памака̄си.

дит̣т̣ха̄ майа̄, самма пун̣н̣амукха, курун̇гадевӣ [куран̇гавӣ (сӣ. пӣ.)] на̄ма ломасуддарӣ [ломасундарӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ел̣икакума̄рам̣ [ел̣ама̄ракам̣ (сӣ.), ел̣акакума̄рам̣ (сйа̄.), ел̣акама̄рам̣ (пӣ.)] ка̄майама̄на̄ чхал̣ан̇гакума̄радханантева̄сина̄ па̄памака̄си.

еван̃хетам̣ майа̄ н̃а̄там̣, брахмадаттасса ма̄тарам̣ [ма̄тука̄ (сйа̄.)] оха̄йа косалара̄джам̣ пан̃ча̄лачан̣д̣ена па̄памака̄си.

291.

‘‘ета̄ ча ан̃н̃а̄ ча акам̣су па̄пам̣, тасма̄хамиттхӣнам̣ на виссасе наппасам̣се;

махӣ йатха̄ джагати сама̄наратта̄, васундхара̄ итарӣтара̄патит̣т̣ха̄ [итарӣтара̄нам̣ патит̣т̣ха̄ (сйа̄.), иттарӣтараппатит̣т̣ха̄ (?)];

саббасаха̄ апхандана̄ акуппа̄, татхиттхийо та̄йо на виссасе наро.

292.

‘‘сӣхо йатха̄ лохитамам̣сабходжано, ва̄л̣амиго пан̃ча̄вудхо [пан̃чахаттхо (сӣ. пӣ.)] суруддхо;

пасайхакха̄дӣ парахим̣сане рато, татхиттхийо та̄йо на виссасе наро.

‘‘на кхалу [на кхалу бхо (сйа̄. ка.)], самма пун̣н̣амукха, весийо на̄рийо гаманийо, на хета̄ бандхакийо на̄ма, вадхика̄йо на̄ма ета̄йо, йадидам̣ весийо на̄рийо гаманийо’’ти.

‘‘чоро [чора̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] вийа вен̣иката̄, мадира̄ва [мадира̄ вийа (сӣ. сйа̄.), мадирива (пӣ.)] диддха̄ [дит̣т̣ха̄ (ка.), висадут̣т̣ха̄ (сйа̄.)] ва̄н̣иджо [ва̄н̣иджа̄ (пӣ.)] вийа ва̄ча̄сантхутийо, иссасин̇гхамива випариватта̄йо [париватта̄йо (пӣ.), випариватта̄ро (ка.)], урага̄мива дудживха̄йо, соббхамива пат̣иччханна̄, па̄та̄ламива дуппӯра̄ раккхасӣ вийа дуттоса̄, йамовекантаха̄рийо, сикхӣрива саббабхаккха̄, надӣрива саббава̄хӣ, анило вийа йенака̄мам̣чара̄, неру вийа ависесакара̄, висаруккхо вийа ниччапхалита̄йо’’ти. бхавати ча пануттареттха ва̄кйам̣ –

293.

‘‘йатха̄ чоро йатха̄ диддхо, ва̄н̣иджова викаттханӣ;

иссасин̇гхамива париватта̄ [мива̄ват̣т̣о (сӣ.), мива̄ватта̄ (пӣ.)], дудживха̄ [дудждживха (пӣ.)] ураго вийа.

294.

‘‘соббхамива пат̣иччханна̄, па̄та̄ламива дуппура̄;

раккхасӣ вийа дуттоса̄, йамовекантаха̄рийо.

295.

[йатха̄ сикхӣ надӣва̄хо, анило ка̄мача̄рава̄;§нерӯва ависеса̄ ча, висаруккхо вийа ниччапхала̄;§на̄сайанти гхаре бхогам̣, ратана̄нантакариттхи йоти; (сӣ. сйа̄.)]

‘‘йатха̄ сикхӣ надӣ ва̄то, неруна̄ва сама̄гата̄.

висаруккхо вийа ниччапхала̄, на̄сайанти гхаре бхогам̣;

ратанантакариттхийо’’ти [йатха̄ сикхӣ надӣва̄хо, анило ка̄мача̄рава̄;§нерӯва ависеса̄ ча, висаруккхо вийа ниччапхала̄;§на̄сайанти гхаре бхогам̣, ратана̄нантакариттхи йоти; (сӣ. сйа̄.)].

‘‘чатта̄рима̄ни, самма пун̣н̣амукха, йа̄ни (ваттхӯни кичче джа̄те анаттхачара̄ни бхаванти; та̄ни) [( ) сӣ. сйа̄. поттхакесу на диссати] паракуле на ва̄сетабба̄ни – гон̣ам̣ дхенум̣ йа̄нам̣ бхарийа̄. чатта̄ри ета̄ни пан̣д̣ито дхана̄ни [йа̄ни (сӣ. сйа̄. пӣ.)] гхара̄ на виппава̄сайе.

296.

‘гон̣ам̣ дхенун̃ча йа̄нан̃ча, бхарийам̣ н̃а̄тикуле на ва̄сайе;

бхан̃джанти ратхам̣ айа̄нака̄, атива̄хена хананти пун̇гавам̣;

дохена хананти ваччхакам̣, бхарийа̄ н̃а̄тикуле падуссатӣ’’’ти.

‘‘чха има̄ни, самма пун̣н̣амукха, йа̄ни (ваттхӯни) [( ) сӣ. пӣ. поттхакесу ну диссати] кичче джа̄те анаттхачара̄ни бхаванти –

297.

‘агун̣ам̣ дхану н̃а̄тикуле ча бхарийа̄, па̄рам̣ на̄ва̄ аккхабхагган̃ча йа̄нам̣;

дӯре митто па̄пасаха̄йако ча, кичче джа̄те анаттхачара̄ни бхава’’’нти.

‘‘ат̣т̣хахи кхалу, самма пун̣н̣амукха, т̣ха̄нехи иттхӣ са̄микам̣ аваджа̄на̄ти. далиддата̄, а̄турата̄, джин̣н̣ата̄, сура̄сон̣д̣ата̄, муддхата̄, паматтата̄, саббакиччесу ануваттаната̄, саббадханаануппада̄нена – имехи кхалу, самма пун̣н̣амукха, ат̣т̣хахи т̣ха̄нехи иттхӣ са̄микам̣ аваджа̄на̄ти. бхавати ча пануттареттха ва̄кйам̣ –

298.

‘далиддам̣ а̄туран̃ча̄пи, джин̣н̣акам̣ сурасон̣д̣акам̣;

паматтам̣ муддхапаттан̃ча, саббакиччесу [раттам̣ киччесу (сӣ. пӣ.)] ха̄панам̣;

саббака̄маппада̄нена [саббака̄мапан̣идха̄нена (сйа̄)], аваджа̄на̄ти [аваджа̄нанти (сӣ. пӣ.)] са̄мика’’’нти.

‘‘навахи кхалу, самма пун̣н̣амукха, т̣ха̄нехи иттхӣ падосама̄харати. а̄ра̄магаманасӣла̄ ча хоти, уййа̄нагаманасӣла̄ ча хоти, надӣтиттхагаманасӣла̄ ча хоти, н̃а̄тикулагаманасӣла̄ ча хоти, паракулагаманасӣла̄ ча хоти, а̄да̄садуссаман̣д̣ана̄нуйогамануйуттасӣла̄ ча хоти, маджджапа̄йинӣ ча хоти, ниллоканасӣла̄ ча хоти, садва̄рат̣ха̄йинӣ [падва̄рат̣т̣ха̄йинӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ча хоти – имехи кхалу, самма пун̣н̣амукха, навахи т̣ха̄нехи иттхӣ падосама̄харатӣти. бхавати ча пануттареттха ва̄кйам̣ –

299.

‘а̄ра̄масӣла̄ ча [а̄ра̄масӣла̄ (сӣ. пӣ.)] уййа̄нам̣, надӣ н̃а̄ти паракулам̣;

а̄да̄садуссаман̣д̣анамануйутта̄, йа̄ читтхӣ маджджапа̄йинӣ.

300.

‘йа̄ ча ниллоканасӣла̄, йа̄ ча садва̄рат̣ха̄йинӣ;

навахетехи т̣ха̄нехи, падосама̄харанти иттхийо’’’ти.

‘‘чатта̄лӣса̄йа [чатта̄лӣса̄йи (пӣ. ка.)] кхалу, самма пун̣н̣амукха, т̣ха̄нехи иттхӣ пурисам̣ ачча̄чарати [ачча̄вадати (сӣ. сйа̄. пӣ.)]. виджамбхати, винамати, виласати, виладжджати, накхена накхам̣ гхат̣т̣ети, па̄дена па̄дам̣ аккамати, кат̣т̣хена патхавим̣ виликхати [ликхати (сӣ. пӣ.)], да̄ракам̣ уллан̇гхати уллан̇гха̄пети [да̄ракам̣ уллан̇гхети олан̇гхети (сӣ. пӣ.)], кӣл̣ати кӣл̣а̄пети, чумбати чумба̄пети, бхун̃джати бхун̃джа̄пети, дада̄ти, йа̄чати, катаманукароти, уччам̣ бха̄сати, нӣчам̣ бха̄сати, авиччам̣ бха̄сати, вивиччам̣ бха̄сати, наччена гӣтена ва̄дитена роданена [родитена (сӣ. пӣ.)] виласитена вибхӯситена джаггхати, пеккхати, кат̣им̣ ча̄лети, гуйхабхан̣д̣акам̣ сан̃ча̄лети, ӯрум̣ виварати, ӯрум̣ пидахати, тханам̣ дассети, каччхам̣ дассети, на̄бхим̣ дассети, аккхим̣ никханати, бхамукам̣ уккхипати, от̣т̣хам̣ упаликхати [от̣т̣хам̣ паликхати дживхам̣ паликхати (сӣ. пӣ.)], дживхам̣ нилла̄лети, дуссам̣ мун̃чати, дуссам̣ пат̣ибандхати, сирасам̣ мун̃чати, сирасам̣ бандхати – имехи кхалу, самма пун̣н̣амукха, чатта̄лӣса̄йа т̣ха̄нехи иттхӣ пурисам̣ ачча̄чарати.

‘‘пан̃чавӣса̄йа [пан̃чавӣса̄хи (пӣ. ка.)] кхалу, самма пун̣н̣амукха, т̣ха̄нехи иттхӣ падут̣т̣ха̄ ведитабба̄ бхавати. са̄микасса пава̄сам̣ ван̣н̣ети, павут̣т̣хам̣ на сарати, а̄гатам̣ на̄бхинандати, аван̣н̣ам̣ тасса бхан̣ати, ван̣н̣ам̣ тасса на бхан̣ати, анаттхам̣ тасса чарати, аттхам̣ тасса на чарати, акиччам̣ тасса кароти, киччам̣ тасса на кароти, паридахитва̄ сайати, параммукхӣ нипаджджати, париваттакаджа̄та̄ кхо пана хоти кун̇кумийаджа̄та̄, дӣгхам̣ ассасати, дуккхам̣ ведайати, учча̄рапасса̄вам̣ абхин̣хам̣ гаччхати, виломама̄чарати, парапурисасаддам̣ сутва̄ кан̣н̣асотам̣ виварамодахати [виварати камодахати (пӣ.)], нихатабхога̄ кхо пана хоти, пат̣ивиссакехи сантхавам̣ кароти, никкхантапа̄да̄ кхо пана хоти, висикха̄нуча̄ринӣ атича̄ринӣ кхо пана хоти, ниччам̣ [наттхи сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу] са̄мике ага̄рава̄ падут̣т̣хаманасан̇каппа̄, абхин̣хам̣ два̄ре тит̣т̣хати, каччха̄ни ан̇га̄ни тхана̄ни дассети, дисодисам̣ гантва̄ пеккхати – имехи кхалу, самма пун̣н̣амукха, пан̃чавӣса̄йа [пан̃чавӣса̄хи (ка.)] т̣ха̄нехи иттхӣ падут̣т̣ха̄ ведитабба̄ бхавати. бхавати ча пануттареттха ва̄кйам̣ –

301.

‘пава̄сам̣ тасса ван̣н̣ети, гатам̣ тасса на сочати [пава̄са’масса ван̣н̣ети гатим̣ на̄нусочати (сӣ. пӣ.)];

дисва̄на патима̄гатам̣ [дисва̄патим̣ а̄гатам̣ (сӣ. пӣ.)] на̄бхинандати;

бхатта̄раван̣н̣ам̣ на када̄чи бха̄сати, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

302.

‘анаттхам̣ тасса чарати асан̃н̃ата̄, аттхан̃ча ха̄пети акиччака̄ринӣ;

паридахитва̄ сайати параммукхӣ, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

303.

‘париваттаджа̄та̄ ча [пара̄ваттакаджа̄та̄ ча (сӣ.)] бхавати кун̇кумӣ, дӣгхан̃ча ассасати дуккхавединӣ;

учча̄рапасса̄вамабхин̣хам̣ гаччхати, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

304.

‘‘виломама̄чарати акиччака̄ринӣ, саддам̣ ниса̄мети парасса бха̄сато;

нихатабхога̄ ча кароти сантхавам̣, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

305.

‘киччхена ладдхам̣ касира̄бхатам̣ [касирена̄бхатам̣ (сӣ.)] дханам̣, виттам̣ вина̄сети дуккхена самбхатам̣;

пат̣ивиссакехи ча кароти сантхавам̣, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

306.

‘никкхантапа̄да̄ висикха̄нуча̄ринӣ, ниччан̃ча са̄мимхи [ниччам̣ саса̄мимхи (пӣ. ка.)] падут̣т̣хама̄наса̄;

атича̄ринӣ хоти апетага̄рава̄ [татхева’га̄рава̄ (сӣ. пӣ.)], ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

307.

‘абхиккхан̣ам̣ тит̣т̣хати два̄рамӯле, тхана̄ни каччха̄ни ча дассайантӣ;

дисодисам̣ пеккхати бхантачитта̄, ете падут̣т̣ха̄йа бхаванти лаккхан̣а̄.

308.

‘сабба̄ надӣ ван̇кагатӣ [ван̇канадӣ (ка.)], саббе кат̣т̣хамайа̄ вана̄;

саббиттхийо каре па̄пам̣, лабхама̄не нива̄таке.

309.

‘саче лабхетха кхан̣ам̣ ва̄ рахо ва̄, нива̄такам̣ ва̄пи лабхетха та̄дисам̣;

сабба̄ва иттхӣ кайирум̣ ну [кареййу но (сӣ.), кареййум̣ но (пӣ.)] па̄пам̣, ан̃н̃ам̣ алаттха [аладдха̄ (сйа̄. пӣ. ка.)] пӣт̣хасаппина̄пи саддхим̣.

310.

‘‘нара̄нама̄ра̄макара̄су на̄рису, анекачитта̄су аниггаха̄су ча;

саббаттха на̄пӣтикара̄пи [сабба’ттана̄’пӣтика̄ра̄пи (сӣ. сйа̄.)] че сийа̄ [сийум̣ (сйа̄.)], на виссасе титтхасама̄ хи на̄рийо’’ти.

311.

‘йам̣ ве [йан̃ча (сйа̄. ка.)] дисва̄ кан̣д̣арӣкиннара̄нам̣ [киннаракиннарӣнам̣ (сйа̄.), киннарӣкиннара̄нам̣ (ка.)], саббиттхийо на раманти ага̄ре;

там̣ та̄дисам̣ маччам̣ чаджитва̄ бхарийа̄, ан̃н̃ам̣ дисва̄ пурисам̣ пӣт̣хасаппим̣.

312.

‘бакасса ча ба̄варикасса [па̄ва̄рикасса (сӣ.), ба̄варийасса (сйа̄.)] ран̃н̃о, аччантака̄ма̄нугатасса бхарийа̄;

ава̄чарӣ [ачча̄чари (сйа̄.), ана̄чари (ка.)] пат̣т̣хаваса̄нугасса [баддхаваса̄нугасса (сӣ. сйа̄.), паттаваса̄нугатасса (ка.)], кам̣ ва̄пи иттхӣ на̄тичаре тадан̃н̃ам̣.

313.

‘пин̇гийа̄нӣ саббалокиссарасса, ран̃н̃о пийа̄ брахмадаттасса бхарийа̄;

ава̄чарӣ пат̣т̣хаваса̄нугасса, там̣ ва̄пи са̄ на̄джджхага̄ ка̄мака̄минӣ.

314.

‘луддха̄нам̣ [кхудда̄нам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] лахучитта̄нам̣, акатан̃н̃ӯна дуббхинам̣;

на̄девасатто пурисо, тхӣнам̣ саддха̄тумарахати.

315.

‘на та̄ паджа̄нанти катам̣ на киччам̣, на ма̄тарам̣ питарам̣ бха̄тарам̣ ва̄;

анарийа̄ саматиккантадхамма̄, сассева читтасса васам̣ ваджанти.

316.

‘чира̄нувут̣т̣хампи [чира̄нувуттхампи (сӣ. пӣ.)] пийам̣ мана̄пам̣, анукампакам̣ па̄н̣асамампи бхаттум̣ [сантам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

а̄ва̄су киччесу ча нам̣ джаханти, тасма̄хамиттхӣнам̣ на виссаса̄ми.

317.

‘тхӣнан̃хи читтам̣ йатха̄ ва̄нарасса, каннаппаканнам̣ йатха̄ руккхачха̄йа̄;

чала̄чалам̣ хадайамиттхийа̄нам̣, чаккасса неми вийа париваттати.

318.

‘йада̄ та̄ пассанти самеккхама̄на̄, а̄деййарӯпам̣ пурисасса виттам̣;

сан̣ха̄хи ва̄ча̄хи найанти менам̣, камбоджака̄ джаладженева ассам̣.

319.

‘йада̄ на пассанти самеккхама̄на̄, а̄деййарӯпам̣ пурисасса виттам̣;

самантато нам̣ париваджджайанти, тин̣н̣о надӣпа̄рагатова куллам̣.

320.

‘силесӯпама̄м̣ сикхирива саббабхаккха̄, тиккхама̄йа̄ надӣрива сӣгхасота̄;

севанти хета̄ пийамаппийан̃ча, на̄ва̄ йатха̄ оракӯлам̣ [оракулам̣ (сӣ.) евамупарипи] паран̃ча.

321.

‘на та̄ екасса на двиннам̣, а̄пан̣ова паса̄рито;

йо та̄ майханти ман̃н̃еййа, ва̄там̣ джа̄лена ба̄дхайе [бандхайе (сйа̄. ка.)].

322.

‘йатха̄ надӣ ча пантхо ча, па̄на̄га̄рам̣ сабха̄ папа̄;

евам̣ локиттхийо на̄ма, вела̄ та̄сам̣ на виджджати [кесучи поттхакесу имисса̄ га̄тха̄йа пуббаддха̄параддхам̣ випарийа̄йена диссати].

323.

‘гхата̄санасама̄ ета̄, кан̣хасаппасирӯпама̄;

га̄во бахитин̣ассева, омасанти варам̣ варам̣.

324.

‘гхата̄санам̣ кун̃джарам̣ кан̣хасаппам̣, муддха̄бхиситтам̣ памада̄ ча сабба̄;

ете наро [етена со (пӣ.)] ниччайато [ниччайатто (сӣ. пӣ.)] бхаджетха, тесам̣ хаве дуббиду саббабха̄во [саччабха̄во (сйа̄.)].

325.

‘наччантаван̣н̣а̄ на бахӯнам̣ канта̄, на даккхин̣а̄ памада̄ севитабба̄;

на парасса бхарийа̄ на дханасса хету, етиттхийо пан̃ча на севитабба̄’’’.

атха кхалу, бхо, а̄нандо гиджджхара̄джа̄ кун̣а̄ласса сакун̣асса а̄димаджджхакатха̄парийоса̄нам̣ [а̄димаджджхага̄тха̄парийоса̄нам̣ (сйа̄. ка.)] видитва̄ та̄йам̣ вела̄йам̣ има̄ га̄тха̄йо абха̄си –

326.

‘‘пун̣н̣ампи чемам̣ патхавим̣ дханена, даджджиттхийа̄ пурисо саммата̄йа;

ладдха̄ кхан̣ам̣ атиман̃н̃еййа тампи, та̄сам̣ васам̣ асатӣнам̣ на гаччхе.

327.

‘‘ут̣т̣ха̄хакам̣ чепи алӣнавуттим̣, кома̄рабхатта̄рам̣ пийам̣ мана̄пам̣;

а̄ва̄су киччесу ча нам̣ джаханти, тасма̄хамиттхӣнам̣ [тасма̄ хи иттхӣнам̣ (сӣ. пӣ.)] на виссаса̄ми.

328.

‘‘на виссасе иччхати манти посо, на виссасе родати ме сака̄се;

севанти хета̄ пийамаппийан̃ча, на̄ва̄ йатха̄ оракӯлам̣ паран̃ча.

329.

‘‘на виссасе са̄кхапура̄н̣асантхатам̣, на виссасе миттапура̄н̣ачорам̣;

на виссасе ра̄джа̄нам̣ сакха̄ [ра̄джа̄ сакха̄ (сӣ. пӣ.)] маманти, на виссасе иттхи дасанна ма̄тарам̣.

330.

‘‘на виссасе ра̄макара̄су на̄рису, аччантасӣла̄су асан̃н̃ата̄су;

аччантапема̄нугатасса бхарийа̄, на виссасе титтхасама̄ хи на̄рийо.

331.

‘‘ханеййум̣ чхиндеййум̣ чхеда̄пеййумпи [ханеййу чхиндеййум̣пи чхадайеййум̣ (сӣ. пӣ.), ханеййум̣пи чхиндеййум̣пи чхеда̄пеййум̣пи (сйа̄.)], кан̣т̣хепи [кан̣т̣хампи (сӣ. сйа̄.)] чхетва̄ рудхирам̣ пивеййум̣;

ма̄ дӣнака̄ма̄су асан̃н̃ата̄су, бха̄вам̣ каре ган̇гатиттхӯпама̄су.

332.

‘‘муса̄ та̄сам̣ йатха̄ саччам̣, саччам̣ та̄сам̣ йатха̄ муса̄;

га̄во бахитин̣ассева, омасанти варам̣ варам̣.

333.

‘‘гатенета̄ палобхенти, пеккхитена мхитена ча;

атхопи дунниваттхена, ман̃джуна̄ бхан̣итена ча.

334.

‘‘чорийо катхина̄ [кат̣хина̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] хета̄, ва̄л̣а̄ ча лапасаккхара̄;

на та̄ кин̃чи на джа̄нанти, йам̣ мануссесу ван̃чанам̣.

335.

‘‘аса̄ локиттхийо на̄ма, вела̄ та̄сам̣ на виджджати;

са̄ратта̄ ча пагаббха̄ ча, сикхӣ саббагхасо йатха̄.

336.

‘‘наттхиттхӣнам̣ пийо на̄ма, аппийопи на виджджати;

севанти хета̄ пийамаппийан̃ча, на̄ва̄ йатха̄ оракӯлам̣ паран̃ча.

337.

‘‘наттхиттхӣнам̣ пийо на̄ма, аппийопи на виджджати;

дханатта̄ [дханаттха̄ (сйа̄.)] пат̣ивалланти, лата̄ва думаниссита̄.

338.

‘‘хаттхибандхам̣ ассабандхам̣, гопурисан̃ча ман̣д̣алам̣ [чан̣д̣алам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

чхавад̣а̄хакам̣ пуппхачхад̣д̣акам̣, садханаманупатанти на̄рийо.

339.

‘‘кулапуттампи джаханти акин̃чанам̣, чхавакасамасадисампи [чхавакасамам̣ (сйа̄. пӣ.)];

анугаччханти [гаччханти (пӣ.)] анупатанти, дханахету хи на̄рийо’’ти [дханахету ча на̄рийо (сйа̄.), дханахету на̄рийо (пӣ.)].

атха кхалу, бхо, на̄радо девабра̄хман̣о а̄нандасса гиджджхара̄джасса а̄димаджджхакатха̄парийоса̄нам̣ видитва̄ та̄йам̣ вела̄йам̣ има̄ га̄тха̄йо абха̄си –

340.

‘‘чатта̄роме на пӯренти, те ме сун̣а̄тха бха̄сато;

самуддо бра̄хман̣о ра̄джа̄, иттхӣ ча̄пи диджампати.

341.

‘‘сарита̄ са̄гарам̣ йанти, йа̄ ка̄чи патхависсита̄;

та̄ самуддам̣ на пӯренти, ӯнатта̄ хи на пӯрати.

342.

‘‘бра̄хман̣о ча адхӣйа̄на, ведамаккха̄напан̃чамам̣;

бхиййопи сутамиччхеййа, ӯнатта̄ хи на пӯрати.

343.

‘‘ра̄джа̄ ча патхавим̣ саббам̣, сасамуддам̣ сапаббатам̣;

аджджха̄васам̣ виджинитва̄, анантаратаночитам̣;

па̄рам̣ самуддам̣ паттхети, ӯнатта̄ хи на пӯрати.

344.

‘‘екамека̄йа иттхийа̄, ат̣т̣хат̣т̣ха патино сийа̄;

сӯра̄ ча балаванто ча, саббака̄мараса̄хара̄;

кареййа наваме чхандам̣, ӯнатта̄ хи на пӯрати.

345.

‘‘саббиттхийо сикхирива саббабхаккха̄, саббиттхийо надӣрива саббава̄хӣ;

саббиттхийо кан̣т̣ака̄нам̣ва са̄кха̄, саббиттхийо дханахету ваджанти.

346.

‘‘ва̄тан̃ча джа̄лена наро пара̄масе, осин̃чайе [осан̃чийа̄ (сӣ. пӣ.)] са̄гарамекапа̄н̣ина̄;

сакена хаттхена кареййа гхосам̣ [сакена ка̄лена ханеййа гхосанам̣ (пӣ.)], йо саббабха̄вам̣ памада̄су осадже.

347.

‘‘чорӣнам̣ бахубуддхӣнам̣, йа̄су саччам̣ судуллабхам̣;

тхӣнам̣ бха̄во дура̄джа̄но, маччхассеводаке гатам̣.

348.

‘‘анала̄ мудусамбха̄са̄, дуппӯра̄ та̄ надӣсама̄;

сӣданти нам̣ видитва̄на, а̄рака̄ париваджджайе.

349.

‘‘а̄ват̣т̣анӣ маха̄ма̄йа̄, брахмачарийавикопана̄;

сӣданти нам̣ видитва̄на, а̄рака̄ париваджджайе.

350.

‘‘йам̣ ета̄ [йан̃чета̄ (сйа̄.)] упасеванти, чхандаса̄ ва̄ дханена ва̄;

джа̄таведова сан̣т̣ха̄нам̣, кхиппам̣ анудаханти на’’нти.

атха кхалу, бхо, кун̣а̄ло сакун̣о на̄радасса девабра̄хман̣асса а̄димаджджхакатха̄парийоса̄нам̣ видитва̄ та̄йам̣ вела̄йам̣ има̄ га̄тха̄йо абха̄си –

351.

‘‘саллапе ниситакхаггапа̄н̣ина̄, пан̣д̣ито апи писа̄чадосина̄;

уггатеджамурагампи а̄сиде, еко ека̄йа памада̄йа на̄лапе [еко екапамадам̣ хи на̄лапе (пӣ.) еко екапама̄да̄йа на̄лапе (?)].

352.

‘‘локачиттаматхана̄ хи на̄рийо, наччагӣтабхан̣итамхита̄вудха̄;

ба̄дхайанти анупат̣т̣хитассатим̣ [анупат̣т̣хита̄сатӣ (пӣ.)], дӣпе раккхасиган̣ова [дӣпараккхасиган̣а̄ва (сӣ.)] ва̄н̣идже.

353.

‘‘наттхи та̄сам̣ винайо на сам̣варо, маджджамам̣санирата̄ [маджджамам̣са̄бхирата̄ (ка.)] асан̃н̃ата̄;

та̄ гиланти пурисасса па̄бхатам̣, са̄гарева макарам̣ тимин̇гало [тимин̇гило (сӣ. пӣ.)].

354.

‘‘пан̃чака̄магун̣аса̄тагочара̄, уддхата̄ анийата̄ асан̃н̃ата̄;

осаранти памада̄ пама̄динам̣, лон̣атойаватийам̣ва а̄пака̄.

355.

‘‘йам̣ нарам̣ упалапенти [упараманти (сӣ. пӣ.), пала̄пенти (ка.)] на̄рийо, чхандаса̄ ва ратийа̄ дханена ва̄;

джа̄таведасадисампи та̄дисам̣, ра̄гадосавадхийо [ра̄гадосаватийо (сӣ. пӣ.)] даханти нам̣.

356.

‘‘ад̣д̣хам̣ н̃атва̄ пурисам̣ махаддханам̣, осаранти садхана̄ сахаттана̄;

раттачиттамативет̣хайанти нам̣, са̄ла ма̄лувалата̄ва ка̄нане.

357.

‘‘та̄ упенти вивидхена чхандаса̄, читрабимбамукхийо алан̇ката̄;

ухасанти [ӯхасанти (сӣ. пӣ.), охасанти (сйа̄.)] пахасанти на̄рийо, самбарова [сам̣варова (сйа̄. пӣ. ка.)] сатама̄йаковида̄.

358.

‘‘джа̄тарӯпаман̣имуттабхӯсита̄, сакката̄ патикулесу на̄рийо;

раккхита̄ атичаранти са̄микам̣, да̄навам̣ва хадайантарассита̄ [хадайантаниссита̄ (ка.), хадайантараниссита̄ (сйа̄.)].

359.

‘‘теджава̄пи хи наро вичаккхан̣о, саккато бахуджанасса пӯджито;

на̄ринам̣ васагато на бха̄сати, ра̄хуна̄ упахатова чандима̄.

360.

‘‘йам̣ кареййа купито дисо дисам̣, дут̣т̣хачитто васама̄гатам̣ арим̣ [ари (сӣ. пӣ.)];

тена бхиййо бйасанам̣ нигаччхати, на̄ринам̣ васагато апеккхава̄.

361.

‘‘кесалӯнанакхачхиннатаджджита̄, па̄дапа̄н̣икасадан̣д̣ата̄л̣ита̄;

хӣнамевупагата̄ хи на̄рийо, та̄ раманти кун̣апева маккхика̄.

362.

‘‘та̄ кулесу висикхантаресу ва̄, ра̄джадха̄нинигамесу ва̄ пуна [ва̄ пана (сйа̄.)];

од̣д̣итам̣ намучипа̄сава̄карам̣ [ва̄гурам̣ (сйа̄.)], чаккхума̄ паривадждже сукхаттхико.

363.

‘‘оссаджитва кусалам̣ тапогун̣ам̣, йо анарийачарита̄ни ма̄чари;

девата̄хи нирайам̣ нимиссати, чхедага̄миман̣ийам̣ва ва̄н̣иджо.

364.

‘‘со идха гарахито параттха ча, думматӣ упахато [упагато (сӣ. пӣ.)] сакаммуна̄;

гаччхатӣ анийато гал̣а̄гал̣ам̣, дут̣т̣хагадрабхаратхова уппатхе.

365.

‘‘со упети нирайам̣ пата̄панам̣, саттисимбаливанан̃ча а̄йасам̣;

а̄васитва̄ тираччха̄найонийам̣, петара̄джависайам̣ на мун̃чати [муччати (ка.)].

366.

‘‘дибйакхид̣д̣аратийом̣ ча нандане, чаккаваттичаритан̃ча ма̄нусе;

на̄сайанти памада̄ пама̄динам̣, дуггатин̃ча пат̣ипа̄дайанти нам̣.

367.

‘‘дибйакхид̣д̣аратийо на дуллабха̄, чаккаваттичаритан̃ча ма̄нусе;

сон̣н̣абйамханилайа̄ [суван̣н̣абйамханилайа̄ (сйа̄. ка.), сован̣н̣абйамханилайа̄ (пӣ.)] ча аччхара̄, йе чаранти памада̄ханаттхика̄.

368.

‘‘ка̄мадха̄тусаматиккама̄ гати, рӯпадха̄туйа̄ бха̄во [рӯпадха̄туйа̄ бхаво (сӣ.), рӯпадха̄тусамбхаво (сйа̄.)] на дуллабхо;

вӣтара̄гависайӯпапаттийа̄, йе чаранти памада̄ханаттхика̄.

369.

‘‘саббадуккхасаматиккамам̣ сивам̣, аччантамачалитам̣ асан̇кхатам̣;

ниббутехи сучихӣ на дуллабхам̣, йе чаранти памада̄ханаттхика̄’’ти.

370.

‘‘кун̣а̄лохам̣ тада̄ а̄сим̣, уда̄йӣ пхуссакокило;

а̄нандо гиджджхара̄джа̄си, са̄рипутто ча на̄радо;

париса̄ буддхапариса̄, евам̣ дха̄ретха джа̄така’’нти.

кун̣а̄ладжа̄такам̣ чатуттхам̣.

537. маха̄сутасомаджа̄такам̣ (5)

371.

‘‘касма̄ тувам̣ расака едиса̄ни, кароси камма̄ни суда̄рун̣а̄ни;

хана̄си иттхӣ пурисе ча мӯл̣хо, мам̣сасса хету аду [а̄ду (сӣ. сйа̄.)] дханасса ка̄ран̣а̄’’.

372.

‘‘нам̣ аттахетӯ на дханасса ка̄ран̣а̄, на путтада̄расса саха̄йан̃а̄тинам̣;

бхатта̄ ча ме бхагава̄ бхӯмипа̄ло, со кха̄дати мам̣сам̣ бхадантедисам̣’’.

373.

‘‘саче тувам̣ бхаттураттхе пайутто, кароси камма̄ни суда̄рун̣а̄ни;

па̄това антепурам̣ па̄пун̣итва̄, лапеййа̄си ме ра̄джино саммукхе там̣’’.

374.

‘‘татха̄ карисса̄ми ахам̣ бхаданте, йатха̄ тувам̣ [йамева твам̣ (сӣ.)] бха̄саси ка̄л̣ахаттхи;

па̄това антепурам̣ па̄пун̣итва̄, ваккха̄ми те ра̄джино саммукхе там̣’’.

375.

тато ратйа̄ виваса̄не [вивасане (сӣ. сйа̄. пӣ.)], сӯрийуггаманам̣ пати;

ка̄л̣о расакама̄да̄йа, ра̄джа̄нам̣ упасан̇ками;

упасан̇камма [упасан̇камитва̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ра̄джа̄нам̣, идам̣ вачанамабрави.

376.

‘‘саччам̣ кира маха̄ра̄джа, расако песито тайа̄;

ханати иттхипурисе, тувам̣ мам̣са̄ни кха̄даси’’.

377.

‘‘евамева татха̄ ка̄л̣а, расако песито майа̄;

мама аттхам̣ каронтасса, киметам̣ парибха̄саси’’.

378.

‘‘а̄нандо саббамаччха̄нам̣, кха̄дитва̄ расагиддхима̄;

париккхӣн̣а̄йа париса̄йа, атта̄нам̣ кха̄дийа̄ мато.

379.

‘‘евам̣ паматто расага̄раве ратто [рато (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ба̄ло йадӣ а̄йати на̄вабуджджхати;

видхамма путте чаджи [чаджитва̄ (ка.)] н̃а̄таке ча, париваттийа атта̄нан̃н̃ева [атта̄намева (сӣ. пӣ.)] кха̄дати.

380.

‘‘идам̣ те сутва̄на вигету [вихету (сӣ. пӣ.)] чхандо, ма̄ бхаккхайӣ [ма̄ бхаккхасӣ (сӣ. пӣ.)] ра̄джа мануссамам̣сам̣;

ма̄ твам̣ имам̣ кевалам̣ ва̄риджова, двипада̄дхипа [дипада̄дипа (сӣ. пӣ.) евамупарипи] сун̃н̃амака̄си рат̣т̣хам̣’’.

381.

‘‘суджа̄то на̄ма на̄мена, орасо тасса атраджо [тасса ораса атраджо (сӣ.), тасса атраджа орасо (пӣ.)];

джамбупесималаддха̄на, мато со тасса сан̇кхайе.

382.

‘‘евамева ахам̣ ка̄л̣а, бхутва̄ бхаккхам̣ расуттамам̣;

аладдха̄ ма̄нусам̣ мам̣сам̣, ман̃н̃е хисса̄ми [хесса̄ми (сӣ. сйа̄.), хасса̄ми (пӣ.)] джӣвитам̣’’.

383.

‘‘ма̄н̣ава абхирӯпоси, куле джа̄тоси соттхийе;

на твам̣ арахаси та̄та, абхаккхам̣ бхаккхайетаве’’.

384.

‘‘раса̄нам̣ ан̃н̃атарам̣ етам̣, касма̄ [йасма̄ (сӣ. пӣ.)] мам̣ твам̣ нива̄райе;

сохам̣ таттха гамисса̄ми, йаттха лаччха̄ми едисам̣.

385.

‘‘сова̄хам̣ ниппатисса̄ми, на те ваччха̄ми сантике;

йасса ме дассанена твам̣, на̄бхинандаси бра̄хман̣а’’.

386.

‘‘аддха̄ ан̃н̃епи да̄йа̄де, путте лаччха̄ма ма̄н̣ава;

тван̃ча джамма винассассу, йаттха паттам̣ на там̣ сун̣е’’.

387.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, двипадинда сун̣охи ме;

пабба̄джессанти там̣ рат̣т̣ха̄, сон̣д̣ам̣ ма̄н̣авакам̣ йатха̄’’.

388.

‘‘суджа̄то на̄ма на̄мена, бха̄витатта̄на са̄вако;

аччхарам̣ ка̄майантова, на со бхун̃джи на со пиви.

389.

‘‘кусаггенудакама̄да̄йа [кусагге удакама̄да̄йа (сӣ. пӣ.)], самудде удакам̣ мине;

евам̣ ма̄нусака̄ ка̄ма̄, диббака̄ма̄на сантике.

390.

‘‘евамева ахам̣ ка̄л̣а, бхутва̄ бхаккхам̣ расуттамам̣;

аладдха̄ ма̄нусам̣ мам̣сам̣, ман̃н̃е хисса̄ми джӣвитам̣’’.

391.

‘‘йатха̄пи те дхатарат̣т̣ха̄, хам̣са̄ веха̄йасан̇гама̄;

абхуттапарибхогена [авуттипарибхогена (сӣ. пӣ.), айуттапарибхогена (сйа̄.)], саббе аббхаттхатам̣ гата̄.

392.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, двипадинда сун̣охи ме;

абхаккхам̣ ра̄джа бхаккхеси, тасма̄ пабба̄джайанти там̣’’.

393.

‘‘тит̣т̣ха̄хӣти майа̄ вутто, со твам̣ гаччхаси паммукхо [па̄мукхо (ка.)];

ат̣т̣хито твам̣ т̣хитомхӣти, лапаси брахмача̄рини;

идам̣ те саман̣а̄йуттам̣, асин̃ча ме ман̃н̃аси кан̇капаттам̣’’ [кан̇кхапаттам̣ (сйа̄. ка.)].

394.

‘‘т̣хитохамасмӣ садхаммесу ра̄джа, на на̄маготтам̣ париваттайа̄ми;

чоран̃ча локе ат̣хитам̣ ваданти, а̄па̄йикам̣ нерайикам̣ ито чутам̣.

395.

‘‘саче твам̣ саддахаси [сачепи сахаси (сӣ. пӣ.)] ра̄джа, сутам̣ ган̣ха̄хи кхаттийа [кхаттийам̣ (сйа̄.)];

тена йан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, евам̣ саггам̣ гамиссаси’’.

396.

‘‘кисмим̣ ну рат̣т̣хе тава джа̄тибхӯми [джа̄табхӯми (сӣ.)], атха кена аттхена идха̄нупатто;

аккха̄хи ме бра̄хман̣а етаматтхам̣, кимиччхасӣ деми тайаджджа паттхитам̣’’.

397.

‘‘га̄тха̄ чатассо дхаран̣ӣмахиссара, сугамбхираттха̄ вараса̄гарӯпама̄;

тавева аттха̄йа идха̄гатосми, сун̣охи га̄тха̄ параматтхасам̣хита̄’’.

398.

‘‘на ве руданти матиманто сапан̃н̃а̄, бахуссута̄ йе бахут̣т̣ха̄начинтино;

дӣпан̃хи етам̣ парамам̣ нара̄нам̣, йам̣ пан̣д̣ита̄ сокануда̄ бхаванти.

399.

‘‘атта̄нам̣ н̃а̄тӣ уда̄ху [уда (сӣ. пӣ.)] путтада̄рам̣, дхан̃н̃ам̣ дханам̣ раджатам̣ джа̄тарӯпам̣;

кимева твам̣ [кимо ну твам̣ (сӣ. пӣ.)] сутасома̄нутаппе, корабйасет̣т̣ха вачанам̣ сун̣ома тетам̣’.

400.

‘‘нева̄хаматта̄намануттхуна̄ми, на путтада̄рам̣ на дханам̣ на рат̣т̣хам̣;

сатан̃ча дхаммо чарито пура̄н̣о, там̣ сан̇карам̣ [сан̇гарам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.) евамупарипи] бра̄хман̣асса̄нутаппе.

401.

‘‘като майа̄ сан̇каро бра̄хман̣ена, рат̣т̣хе саке иссарийе т̣хитена;

там̣ сан̇карам̣ бра̄хман̣асаппада̄йа, сачча̄нураккхӣ пунара̄ваджиссам̣’’.

402.

‘‘нева̄хаметам̣ абхисаддаха̄ми, сукхӣ наро маччумукха̄ памутто;

амиттахаттхам̣ пунара̄ваджеййа, корабйасет̣т̣ха на хи мам̣ упеси.

403.

‘‘мутто тувам̣ пориса̄дасса хаттха̄, гантва̄ сакам̣ мандирам̣ ка̄мака̄мӣ;

мадхурам̣ пийам̣ джӣвитам̣ ладдха ра̄джа, куто тувам̣ ехиси ме сака̄сам̣’’.

404.

‘‘матам̣ вареййа парисуддхасӣло, на джӣвитам̣ [на хи джӣвитам̣ (сӣ.)] гарахито па̄падхаммо;

на хи там̣ нарам̣ та̄йати [та̄йате (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] дуггатӣхи, йасса̄пи хету аликам̣ бхан̣еййа.

405.

‘‘сачепи ва̄то гирима̄вахеййа, чандо ча сӯрийо ча чхама̄ патеййум̣;

сабба̄ ча наджджо пат̣исотам̣ ваджеййум̣, на твевахам̣ ра̄джа муса̄ бхан̣еййам̣.

406.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘‘набхам̣ пхалеййа удадхӣпи суссе, сам̣ват̣т̣айе бхӯтадхара̄ васундхара̄;

силуччайо меру самӯламуппате, на твевахам̣ ра̄джа муса̄ бхан̣еййам̣’’ [айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати].

407.

‘‘асин̃ча саттин̃ча пара̄маса̄ми, сапатхампи те самма ахам̣ кароми;

тайа̄ памутто анан̣о бхавитва̄, сачча̄нураккхӣ пунара̄ваджиссам̣’’.

408.

‘‘йо те като сан̇каро бра̄хман̣ена, рат̣т̣хе саке иссарийе т̣хитена;

там̣ сан̇карам̣ бра̄хман̣асаппада̄йа, сачча̄нураккхӣ пунара̄ваджассу’’.

409.

‘‘йо ме като сан̇каро бра̄хман̣ена, рат̣т̣хе саке иссарийе т̣хитена;

там̣ сан̇карам̣ бра̄хман̣асаппада̄йа, сачча̄нураккхӣ пунара̄ваджиссам̣’’.

410.

‘‘мутто ча со пориса̄дасса хаттха̄, гантва̄на там̣ бра̄хман̣ам̣ етадавоча;

сун̣ома [сун̣оми (сӣ. сйа̄.)] га̄тха̄йо сата̄раха̄йо, йа̄ ме сута̄ ассу хита̄йа брахме’’.

411.

‘‘сакидева сутасома, саббхи хоти [хоту (пӣ.)] сама̄гамо;

са̄ нам̣ сан̇гати па̄лети, на̄саббхи бахусан̇гамо.

412.

‘‘саббхирева сама̄сетха, саббхи куббетха сантхавам̣;

сатам̣ саддхаммаман̃н̃а̄йа, сеййо хоти на па̄пийо.

413.

‘‘джӣранти ве ра̄джаратха̄ сучитта̄, атхо сарӣрампи джарам̣ упети;

сатан̃ча дхаммо на джарам̣ упети, санто хаве саббхи паведайанти.

414.

‘‘набхан̃чам̣ дӯре патхавӣ ча дӯре, па̄рам̣ самуддасса тада̄ху дӯре;

тато хаве дӯратарам̣ ваданти, сатан̃ча дхаммо [дхаммам̣ (сӣ. пӣ.)] асатан̃ча ра̄джа’’.

415.

‘‘сахассийа̄ [сахассийо (сӣ. пӣ.)] има̄ га̄тха̄, нахима̄ [на има̄, (сӣ. пӣ.) найима̄ (сйа̄.)] га̄тха̄ сата̄раха̄;

чатта̄ри твам̣ сахасса̄ни, кхиппам̣ ган̣ха̄хи бра̄хман̣а’’.

416.

‘‘а̄сӣтийа̄ на̄вутийа̄ [асӣтийа̄ навутийа̄ (пӣ.)] ча га̄тха̄, сата̄раха̄ ча̄пи бхавеййа [бхавеййу (сӣ. сйа̄. пӣ.)] га̄тха̄;

паччаттамева сутасома джа̄нахи, сахассийа̄ на̄ма ка̄ аттхи [сахассийо на̄ма идхаттхи (сӣ.)] га̄тха̄’’.

417.

‘‘иччха̄ми вохам̣ сутавуддхиматтано, сантоти мам̣ [санто мамам̣ (сйа̄.), санто ча мам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] саппуриса̄ бхаджеййум̣;

ахам̣ савантӣхи маходадхӣва, на хи та̄та таппа̄ми субха̄ситена.

418.

‘‘агги йатха̄ тин̣акат̣т̣хам̣ даханто, на таппатӣ са̄гарова [са̄гаро ва̄ (сӣ. пӣ.)] надӣхи;

евампи те пан̣д̣ита̄ ра̄джасет̣т̣ха, сутва̄ на таппанти субха̄ситена.

419.

‘‘сакасса да̄сасса йада̄ сун̣оми, га̄тхам̣ ахам̣ аттхаватим̣ [га̄тха̄ ахам̣ аттхаватӣ (сӣ. пӣ.)] джанинда;

тамева саккачча ниса̄майа̄ми, на хи та̄та дхаммесу маматтхи титти’’.

420.

‘‘идам̣ те рат̣т̣хам̣ садханам̣ сайоггам̣, сака̄йурам̣ саббака̄мӯпапаннам̣;

ким̣ ка̄махету парибха̄сасимам̣ [бха̄сасе мам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], гаччха̄махам̣ пориса̄дасса н̃атте’’ [пориса̄дасса канте (сӣ. пӣ.), пориса̄дассупанте (ка.)].

421.

‘‘атта̄нураккха̄йа бхаванти хете, хаттха̄роха̄ ратхика̄ паттика̄ ча;

асса̄руха̄ [асса̄роха̄ (сйа̄. пӣ.)] йе ча дхануггаха̄се, сенам̣ пайун̃джа̄ма хана̄ма саттум̣’’.

422.

‘‘судуккарам̣ пориса̄до ака̄си, джӣвам̣ гахетва̄на авассаджӣ мам̣;

там̣ та̄дисам̣ пуббакиччам̣ саранто, дуббхе ахам̣ тасса катхам̣ джанинда’’.

423.

‘‘вандитва̄ со питарам̣ ма̄таран̃ча, ануса̄сетва̄ негаман̃ча балан̃ча;

саччава̄дӣ сачча̄нураккхама̄но, агама̄си со йаттха пориса̄до’’.

424.

‘‘като майа̄ сан̇каро бра̄хман̣ена, рат̣т̣хе саке иссарийе т̣хитена;

там̣ сан̇карам̣ бра̄хман̣асаппада̄йа, сачча̄нураккхӣ пунара̄гатосми;

йаджассу йан̃н̃ам̣ кха̄да мам̣ пориса̄да’’.

425.

‘‘на ха̄йате кха̄дитам̣ [кха̄дитум̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] майхам̣ паччха̄, читака̄ айам̣ та̄ва садхӯмика̄ва [садхӯмака̄ ча (сйа̄.)];

ниддхӯмаке пачитам̣ са̄дхупаккам̣, сун̣ома [сун̣оми (сӣ.), сун̣а̄ма (пӣ.)] га̄тха̄йо сата̄раха̄йо’’.

426.

‘‘адхаммико твам̣ пориса̄дака̄си [пориса̄дамака̄си (ка.)], рат̣т̣ха̄ ча бхат̣т̣хо ударасса хету;

дхамман̃чима̄ абхиваданти га̄тха̄, дхаммо ча адхаммо ча кухим̣ самети.

427.

‘‘адхаммикасса луддасса, ниччам̣ лохитапа̄н̣ино;

наттхи саччам̣ куто дхаммо, ким̣ сутена кариссаси’’.

428.

‘‘йо мам̣сахету мигавам̣ чареййа, йо ва̄ хане пурисаматтахету;

убхопи те печча сама̄ бхаванти, касма̄ но [касма̄ ну (ка.)] адхаммикам̣ брӯси мам̣ твам̣’’.

429.

‘‘пан̃ча пан̃чанакха̄ бхаккха̄, кхаттийена паджа̄ната̄;

абхаккхам̣ ра̄джа бхаккхеси, тасма̄ адхаммико тувам̣’’.

430.

‘‘мутто тувам̣ пориса̄дасса хаттха̄, гантва̄ сакам̣ мандирам̣ ка̄мака̄мӣ;

амиттахаттхам̣ пунара̄гатоси, на кхаттадхамме кусалоси ра̄джа’’.

431.

‘‘йе кхаттадхамме кусала̄ бхаванти, па̄йена те нерайика̄ бхаванти;

тасма̄ ахам̣ кхаттадхаммам̣ паха̄йа, сачча̄нураккхӣ пунара̄гатосми;

йаджассу йан̃н̃ам̣ кха̄да мам̣ пориса̄да’’.

432.

‘‘па̄са̄дава̄са̄ патхавӣгавасса̄, ка̄миттхийо ка̄сикачанданан̃ча;

саббам̣ тахим̣ лабхаси [лаббхати (пӣ.)] са̄мита̄йа, саччена ким̣ пассаси а̄нисам̣сам̣’’.

433.

‘‘йе кечиме аттхи раса̄ патхабйа̄, саччам̣ тесам̣ са̄дхутарам̣ раса̄нам̣;

сачче т̣хита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча, таранти джа̄тимаран̣асса па̄рам̣’’.

434.

‘‘мутто тувам̣ пориса̄дасса хаттха̄, гантва̄ сакам̣ мандирам̣ ка̄мака̄мӣ;

амиттахаттхам̣ пунара̄гатоси, на хи нӯна те маран̣абхайам̣ джанинда;

алӣначитто аси [ча’си (сӣ. сйа̄. пӣ.)] саччава̄дӣ’’.

435.

‘‘ката̄ ме калйа̄н̣а̄ анекарӯпа̄, йан̃н̃а̄ йит̣т̣ха̄ йе випула̄ пасаттха̄;

висодхито паралокасса магго, дхамме т̣хито ко маран̣асса бха̄йе.

436.

‘‘ката̄ ме калйа̄н̣а̄ анекарӯпа̄, йан̃н̃а̄ йит̣т̣ха̄ йе випула̄ пасаттха̄;

ана̄нутаппам̣ паралокам̣ гамиссам̣, йаджассу йан̃н̃ам̣ ада [кха̄да (сӣ. сйа̄. пӣ.)] мам̣ пориса̄да.

437.

‘‘пита̄ ча ма̄та̄ ча упат̣т̣хита̄ ме, дхаммена ме иссарийам̣ пасаттхам̣;

висодхито паралокасса магго, дхамме т̣хито ко маран̣асса бха̄йе.

438.

‘‘пита̄ ча ма̄та̄ ча упат̣т̣хита̄ ме, дхаммена ме иссарийам̣ пасаттхам̣;

ана̄нутаппам̣ паралокам̣ гамиссам̣, йаджассу йан̃н̃ам̣ ада мам̣ пориса̄да.

439.

‘‘н̃а̄тӣсу миттесу ката̄ ме ка̄ра̄ [катӯпака̄ро (сйа̄. ка.)], дхаммена ме иссарийам̣ пасаттхам̣;

висодхито паралокасса магго, дхамме т̣хито ко маран̣асса бха̄йе.

440.

‘‘н̃а̄тӣсум̣ миттесу ката̄ ме ка̄ра̄, дхаммена ме иссарийам̣ пасаттхам̣;

ана̄нутаппам̣ паралокам̣ гамиссам̣, йаджассу йан̃н̃ам̣ ада мам̣ пориса̄да.

441.

‘‘диннам̣ ме да̄нам̣ бахудха̄ бахӯнам̣, сантаппита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча;

висодхито паралокасса магго, дхамме т̣хито ко маран̣асса бха̄йе.

442.

‘‘диннам̣ ме да̄нам̣ бахудха̄ бахӯнам̣, сантаппита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча;

ана̄нутаппам̣ паралокам̣ гамиссам̣, йаджассу йан̃н̃ам̣ ада мам̣ пориса̄да’’.

443.

‘‘висам̣ паджа̄нам̣ пурисо адеййа, а̄сӣвисам̣ джалитамуггатеджам̣;

муддха̄пи тасса випхалеййа [випатеййа (сӣ. пӣ.)] саттадха̄, йо та̄дисам̣ саччава̄дим̣ адеййа’’.

444.

‘‘сутва̄ дхаммам̣ виджа̄нанти, нара̄ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

апи га̄тха̄ сун̣итва̄на, дхамме ме рамате [раматӣ (сӣ. пӣ.)] мано’’.

445.

‘‘сакидева маха̄ра̄джа [сутасома (сӣ. пӣ.)], саббхи хоти сама̄гамо;

са̄ нам̣ сан̇гати па̄лети, на̄саббхи бахусан̇гамо.

446.

‘‘саббхирева сама̄сетха, саббхи куббетха сантхавам̣;

сатам̣ саддхаммаман̃н̃а̄йа, сеййо хоти на па̄пийо.

447.

‘‘джӣранти ве ра̄джаратха̄ сучитта̄, атхо сарӣрампи джарам̣ упети;

сатан̃ча дхаммо на джарам̣ упети, санто хаве саббхи паведайанти.

448.

‘‘набхан̃чам̣ дӯре патхавӣ ча дӯре, па̄рам̣ самуддасса тада̄ху дӯре;

тато хаве дӯратарам̣ ваданти, сатан̃ча дхаммо [дхаммам̣ (сӣ. пӣ.)] асатан̃ча ра̄джа’’.

449.

‘‘га̄тха̄ има̄ аттхаватӣ субйан̃джана̄, субха̄сита̄ туйха джанинда сутва̄;

а̄нанди витто сумано патӣто, чатта̄ри те самма варе дада̄ми’’.

450.

‘‘йо наттано маран̣ам̣ буджджхаси тувам̣ [буджджхасе твам̣ (сӣ. пӣ.), буджджхасе тувам̣ (сйа̄.)], хита̄хитам̣ винипа̄тан̃ча саггам̣;

гиддхо расе дуччарите нивит̣т̣хо, ким̣ твам̣ варам̣ дассаси па̄падхамма.

451.

‘‘ахан̃ча там̣ дехи варанти ваджджам̣, тван̃ча̄пи датва̄на ава̄кареййа;

сандит̣т̣хикам̣ калахамимам̣ вива̄дам̣, ко пан̣д̣ито джа̄намупаббаджеййа’’.

452.

‘‘на там̣ варам̣ арахати джанту да̄тум̣, йам̣ ва̄пи датва̄на ава̄кареййа;

варассу самма авикампама̄но, па̄н̣ам̣ чаджитва̄напи дассамева’’.

453.

‘‘арийасса арийена самети сакхйам̣ [саккхи (сӣ. сйа̄. пӣ.)], пан̃н̃асса пан̃н̃а̄н̣авата̄ самети;

пассеййа там̣ вассасатам̣ арогам̣ [а̄рогйам̣ (ка.)], етам̣ вара̄нам̣ пат̣хамам̣ вара̄ми’’.

454.

‘‘арийасса арийена самети сакхйам̣, пан̃н̃асса пан̃н̃а̄н̣авата̄ самети;

пасса̄си мам̣ вассасатам̣ арогам̣, етам̣ вара̄нам̣ пат̣хамам̣ дада̄ми’’.

455.

‘‘йе кхаттийа̄се идха бхӯмипа̄ла̄, муддха̄бхиситта̄ катана̄мадхеййа̄;

на та̄дисе бхӯмипатӣ адеси, етам̣ вара̄нам̣ дутийам̣ вара̄ми’’.

456.

‘‘йе кхаттийа̄се идха бхӯмипа̄ла̄, муддха̄бхиситта̄ катана̄мадхеййа̄;

на та̄дисе бхӯмипатӣ адеми, етам̣ вара̄нам̣ дутийам̣ дада̄ми’’.

457.

‘‘паросатам̣ кхаттийа̄ те гахита̄, тала̄вута̄ ассумукха̄ руданта̄;

саке те рат̣т̣хе пат̣ипа̄дайа̄хи, етам̣ вара̄нам̣ татийам̣ вара̄ми’’.

458.

‘‘паросатам̣ кхаттийа̄ ме гахита̄, тала̄вута̄ ассумукха̄ руданта̄;

саке те рат̣т̣хе пат̣ипа̄дайа̄ми [сакена рат̣т̣хена пат̣ипа̄дайа̄ми те (сӣ.)], етам̣ вара̄нам̣ татийам̣ дада̄ми’’.

459.

‘‘чхиддам̣ те рат̣т̣хам̣ бйатхита̄ [бйатхитам̣ (сӣ.), бйа̄дхитам̣ (пӣ.)] бхайа̄ хи, путхӯ нара̄ лен̣амануппавит̣т̣ха̄;

мануссамам̣сам̣ вирамехи [вирама̄хи (сйа̄.)] ра̄джа, етам̣ вара̄нам̣ чатуттхам̣ вара̄ми’’.

460.

‘‘аддха̄ хи со бхаккхо мама [мамам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] мана̄по, етасса хетумхи [хетумпи (пӣ.)] ванам̣ павит̣т̣хо;

сохам̣ катхам̣ етто упа̄рамеййам̣, ан̃н̃ам̣ вара̄нам̣ чатуттхам̣ варассу’’.

461.

‘‘нам̣ ве пийам̣ мети джанинда та̄дисо, аттам̣ нирам̣качча [нирам̣катва̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пийа̄ни севати;

атта̄ва сеййо парама̄ ча [парама̄ва (бахӯсу) джа̄. 1.6.81 сам̣сандетаббам̣] сеййо, лаббха̄ пийа̄ очитаттхена [очитаттена (ка.)] паччха̄’’.

462.

‘‘пийам̣ ме ма̄нусам̣ мам̣сам̣, сутасома виджа̄нахи;

намхи сакка̄ [намхи сакко (сӣ. пӣ.)] нива̄ретум̣, ан̃н̃ам̣ [ан̃н̃ам̣ тувам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] варам̣ самма варассу’’.

463.

‘‘йо ве пийам̣ мети пийа̄нураккхӣ [пийа̄нукан̇кхӣ (сӣ. пӣ.)], аттам̣ нирам̣качча пийа̄ни севати;

сон̣д̣ова питва̄ висамиссапа̄нам̣ [пӣтвана висасса тха̄лам̣ (сӣ. пӣ.), питва̄ висамиссатха̄лам̣ (сйа̄. ка.)], тенева со хоти дуккхӣ параттха.

464.

‘‘йо чӣдха сан̇кха̄йа пийа̄ни хитва̄, киччхенапи севати арийадхамме [арийадхаммам̣ (сӣ. пӣ.)];

дуккхитова питва̄на йатхосадха̄ни, тенева со хоти сукхӣ параттха’’.

465.

‘‘оха̄йахам̣ питарам̣ ма̄таран̃ча, мана̄пийе ка̄магун̣е ча [ка̄магун̣епи (сйа̄. ка.)] пан̃ча;

етасса хетумхи ванам̣ павит̣т̣хо, там̣ те варам̣ кинти махам̣ дада̄ми’’.

466.

‘‘на пан̣д̣ита̄ дигун̣ама̄ху ва̄кйам̣, саччаппат̣ин̃н̃а̄ва бхаванти санто;

варассу самма ити мам̣ авоча, иччабравӣ твам̣ на хи те самети’’.

467.

‘‘апун̃н̃ала̄бхам̣ айасам̣ акиттим̣, па̄пам̣ бахум̣ дуччаритам̣ килесам̣;

мануссамам̣сасса кате [бхаво (сйа̄. ка.)] упа̄га̄, там̣ те варам̣ кинти махам̣ дадеййам̣.

468.

‘‘нам̣ там̣ варам̣ арахати джанту да̄тум̣, йам̣ ва̄пи датва̄на ава̄кареййа;

варассу самма авикампама̄но, па̄н̣ам̣ чаджитва̄напи дассамева’’.

469.

‘‘па̄н̣ам̣ чаджанти санто на̄пи дхаммам̣, саччаппат̣ин̃н̃а̄ва бхаванти санто;

датва̄ варам̣ кхиппамава̄карохи, етена сампаджджа сура̄джасет̣т̣ха.

470.

‘‘чадже дханам̣ [дханам̣ чадже (сӣ.)] ан̇гаварасса хету [йо пана ан̇гахету (сӣ. пӣ.)], ан̇гам̣ чадже джӣвитам̣ раккхама̄но;

ан̇гам̣ дханам̣ джӣвитан̃ча̄пи саббам̣, чадже наро дхаммамануссаранто’’.

471.

‘‘йасма̄ хи дхаммам̣ пурисо виджан̃н̃а̄, йе часса кан̇кхам̣ винайанти санто;

там̣ хисса дӣпан̃ча пара̄йан̣ан̃ча, на тена миттим̣ джирайетха [джарайетха (сӣ. пӣ.)] пан̃н̃о.

472.

‘‘аддха̄ хи со бхаккхо мама мана̄по, етасса хетумхи ванам̣ павит̣т̣хо;

саче ча мам̣ йа̄часи етаматтхам̣, етампи те самма варам̣ дада̄ми.

473.

‘‘саттха̄ ча ме хоси сакха̄ ча меси, вачанампи те самма ахам̣ ака̄сим̣;

тувампи [твам̣пи (сйа̄. ка.)] ме самма карохи ва̄кйам̣, убхопи гантва̄на памочайа̄ма’’.

474.

‘‘саттха̄ ча те хоми сакха̄ ча тйамхи, вачанампи ме самма тувам̣ ака̄си;

ахампи те самма кароми ва̄кйам̣, убхопи гантва̄на памочайа̄ма’’.

475.

‘‘камма̄сапа̄денам̣ вихет̣хитаттха [вихет̣хитамха̄ (сйа̄. ка.)], тала̄вута̄ ассумукха̄ руданта̄;

на джа̄ту дуббхетха имасса ран̃н̃о, саччаппат̣ин̃н̃ам̣ ме пат̣иссун̣а̄тха’’.

476.

‘‘камма̄сапа̄дена вихет̣хитамха̄, тала̄вута̄ ассумукха̄ руданта̄;

на джа̄ту дуббхема имасса ран̃н̃о, саччаппат̣ин̃н̃ам̣ те пат̣иссун̣а̄ма’’.

477.

‘‘йатха̄ пита̄ ва̄ атха ва̄пи ма̄та̄, анукампака̄ аттхака̄ма̄ паджа̄нам̣;

евамева во [евамева (сӣ.), евампи во (сйа̄.)] хоту айан̃ча ра̄джа̄, тумхе ча во хотха йатхева путта̄’’.

478.

‘‘йатха̄ пита̄ ва̄ атха ва̄пи ма̄та̄, анукампака̄ аттхака̄ма̄ паджа̄нам̣;

евамева но хоту [евампи но (сйа̄.)] айан̃ча ра̄джа̄, майампи хесса̄ма йатхева [татхева (пӣ.)] путта̄’’.

479.

‘‘чатуппадам̣ сакун̣ан̃ча̄пи мам̣сам̣, сӯдехи рандхам̣ сукатам̣ сунит̣т̣хитам̣;

судхам̣ва индо парибхун̃джийа̄на, хитва̄ катхеко рамасӣ аран̃н̃е.

480.

‘‘та̄ кхаттийа̄ валливила̄камаджджха̄, алан̇ката̄ сампарива̄райитва̄;

индам̣ва девесу памодайим̣су, хитва̄ катхеко рамасӣ аран̃н̃е.

481.

‘‘тамбӯпадха̄не бахугон̣акамхи, субхамхи [сучимхи (сӣ. пӣ.)] саббассайанамхи сан̇ге [сан̃н̃ате (сӣ. пӣ.), лан̇гате (сйа̄.)];

сеййасса [сайанасса (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] маджджхамхи сукхам̣ сайитва̄, хитва̄ катхеко рамасӣ аран̃н̃е.

482.

‘‘па̄н̣иссарам̣ кумбхатхӯн̣ам̣ нисӣтхе, атхопи ве ниппурисампи тӯрийам̣;

бахум̣ сугӣтан̃ча сува̄дитан̃ча, хитва̄ катхеко рамасӣ аран̃н̃е.

483.

‘‘уййа̄насампаннам̣ пахӯтама̄лйам̣, мига̄джинӯпетапурам̣ [мига̄чирӯпетапурам̣ (сӣ. пӣ.)] сураммам̣;

хайехи на̄гехи ратхехупетам̣, хитва̄ катхеко рамасӣ аран̃н̃е’’.

484.

‘‘ка̄л̣апаккхе йатха̄ чандо, ха̄йатева суве суве;

ка̄л̣апаккхӯпамо ра̄джа, асатам̣ хоти сама̄гамо.

485.

‘‘йатха̄хам̣ [йатха̄ (сӣ.)] расакама̄гамма, сӯдам̣ ка̄пуриса̄дхамам̣ [сӯдакам̣ пуриса̄дхамам̣ (сӣ. пӣ.)];

ака̄сим̣ па̄пакам̣ каммам̣, йена гаччха̄ми дуггатим̣.

486.

‘‘суккапаккхе йатха̄ чандо, вад̣д̣хатева суве суве;

суккапаккхӯпамо ра̄джа, сатам̣ хоти сама̄гамо.

487.

‘‘йатха̄хам̣ тувама̄гамма, сутасома виджа̄нахи;

ка̄ха̄ми кусалам̣ каммам̣, йена гаччха̄ми суггатим̣.

488.

‘‘тхале йатха̄ ва̄ри джанинда вут̣т̣хам̣ [ват̣т̣ам̣ (сӣ. пӣ.)], анаддханеййам̣ на чират̣т̣хитӣкам̣;

евампи хоти асатам̣ сама̄гамо, анаддханеййо удакам̣ тхалева.

489.

‘‘саре йатха̄ ва̄ри джанинда вут̣т̣хам̣, чират̣т̣хитӣкам̣ наравӣрасет̣т̣ха [наравирийасет̣т̣ха (сӣ. пӣ.)];

евампи ве [евампи ме (сйа̄.), евампи че (пӣ. ка.)] хоти сатам̣ сама̄гамо, чират̣т̣хитӣко [чират̣т̣хитикам̣ (ка.)] удакам̣ сарева.

490.

‘‘абйа̄йико хоти сатам̣ сама̄гамо, йа̄вампи тит̣т̣хеййа татхева хоти;

кхиппан̃хи вети асатам̣ сама̄гамо, тасма̄ сатам̣ дхаммо асаббхи а̄рака̄’’.

491.

‘‘на со ра̄джа̄ йо [ра̄джа̄ на со йо (ка.)] аджеййам̣ джина̄ти, на со сакха̄ йо сакха̄рам̣ джина̄ти;

на са̄ бхарийа̄ йа̄ патино на вибхети, на те путта̄ [путта̄ на те (ка.)] йе на бхаранти джин̣н̣ам̣.

492.

‘‘на са̄ сабха̄ йаттха на санти санто, на те санто [санто на те (ка.)] йе на бхан̣анти дхаммам̣;

ра̄ган̃ча досан̃ча паха̄йа мохам̣, дхаммам̣ бхан̣анта̄ва бхаванти санто.

493.

‘‘на̄бха̄сама̄нам̣ джа̄нанти, миссам̣ ба̄лехи пан̣д̣итам̣;

бха̄сама̄нан̃ча джа̄нанти, десентам̣ аматам̣ падам̣.

494.

‘‘бха̄сайе джотайе дхаммам̣, пагган̣хе исинам̣ дхаджам̣;

субха̄ситаддхаджа̄ исайо, дхаммо хи исинам̣ дхаджо’’ти.

маха̄сутасомаджа̄такам̣ пан̃чамам̣.

асӣтинипа̄там̣ нит̣т̣хитам̣.

тассудда̄нам̣ –

сумукхо пана хам̣саваро ча маха̄, судхабходжанико ча паро паваро;

сакун̣а̄ладиджа̄дхипативхайано, сутасомаваруттамасавхайаноти.

22. маха̄нипа̄то

538. мӯгапаккхаджа̄такам̣ (1)

1.

‘‘ма̄ пан̣д̣иччайам̣ [пан̣д̣итийам̣ (сӣ.), пан̣д̣иччийам̣ (пӣ.)] вибха̄вайа, ба̄ламато бхава саббапа̄н̣инам̣;

саббо там̣ джано очина̄йату, евам̣ тава аттхо бхависсати’’.

2.

‘‘кароми те там̣ вачанам̣, йам̣ мам̣ бхан̣аси девате;

аттхака̄ма̄си ме амма, хитака̄ма̄си девате’’.

3.

‘‘ким̣ ну сантарама̄нова, ка̄сум̣ кхан̣аси са̄ратхи;

пут̣т̣хо ме самма аккха̄хи, ким̣ ка̄суйа̄ кариссаси’’.

4.

‘‘ран̃н̃о мӯго ча паккхо ча, путто джа̄то ачетасо;

сомхи ран̃н̃а̄ самаджджхит̣т̣хо, путтам̣ ме никхан̣ам̣ ване’’.

5.

‘‘на бадхиро на мӯгосми, на паккхо на ча вӣкало [напи пан̇гуло (сӣ. пӣ.), на ча пин̇гало (сйа̄.)];

адхаммам̣ са̄ратхи кайира̄, мам̣ че твам̣ никхан̣ам̣ ване’’.

6.

‘‘ӯрӯ ба̄хум̣ [ба̄хӯ (сӣ. ка.)] ча ме пасса, бха̄ситан̃ча сун̣охи ме;

адхаммам̣ са̄ратхи кайира̄, мам̣ че твам̣ никхан̣ам̣ ване’’.

7.

‘‘девата̄ нуси гандхаббо, аду [а̄ду (сӣ.), а̄дӯ (сйа̄.)] сакко пуриндадо;

ко ва̄ твам̣ касса ва̄ путто, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣’’.

8.

‘‘намхи дево на гандхаббо, на̄пи сакко пуриндадо;

ка̄сиран̃н̃о ахам̣ путто, йам̣ ка̄суйа̄ никхан̃н̃аси [нигхан̃н̃аси (сӣ. пӣ.), никхан̃чхаси (?)].

9.

‘‘тасса ран̃н̃о ахам̣ путто, йам̣ твам̣ саммӯпаджӣваси [самупаджӣваси (сӣ. пӣ.)];

адхаммам̣ са̄ратхи кайира̄, мам̣ че твам̣ никхан̣ам̣ ване.

10.

‘‘йасса руккхасса чха̄йа̄йа, нисӣдеййа сайеййа ва̄;

на тасса са̄кхам̣ бхан̃джеййа, миттадуббхо [миттадӯбхо (сӣ. пӣ.)] хи па̄пако.

11.

‘‘йатха̄ руккхо татха̄ ра̄джа̄, йатха̄ са̄кха̄ татха̄ ахам̣;

йатха̄ чха̄йӯпаго посо, евам̣ твамаси са̄ратхи;

адхаммам̣ са̄ратхи кайира̄, мам̣ че твам̣ никхан̣ам̣ ване.

12.

‘‘пахӯтабхаккхо [бахуттабхаккхо (ка.)] бхавати, виппавут̣т̣хо [виппавуттхо (сӣ. пӣ.), виппамутто (ка.)] сакам̣ [сака̄ (сӣ. пӣ.)] гхара̄;

бахӯ нам̣ упаджӣванти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

13.

‘‘йам̣ йам̣ джанападам̣ йа̄ти, нигаме ра̄джадха̄нийо;

саббаттха пӯджито хоти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

14.

‘‘на̄сса чора̄ паса̄ханти [пасаханти (сӣ. сйа̄. пӣ.)], на̄тиман̃н̃анти кхаттийа̄ [на̄тиман̃н̃ети кхаттийо (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

саббе амитте тарати, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

15.

‘‘аккуддхо сагхарам̣ ети, сабха̄йам̣ [сабха̄йа (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пат̣инандито;

н̃а̄тӣнам̣ уттамо хоти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

16.

‘‘саккатва̄ саккато хоти, гару хоти сага̄раво [гаруко хоти га̄раво (ка.)];

ван̣н̣акиттибхато хоти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

17.

‘‘пӯджако лабхате пӯджам̣, вандако пат̣иванданам̣;

йасо киттин̃ча паппоти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

18.

‘‘агги йатха̄ паджджалати, девата̄ва вирочати;

сирийа̄ аджахито хоти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

19.

‘‘га̄во тасса паджа̄йанти, кхетте вуттам̣ вирӯхати;

вутта̄нам̣ пхаламасна̄ти, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

20.

‘‘дарито паббата̄то ва̄, руккхато патито наро;

чуто патит̣т̣хам̣ лабхати, йо митта̄нам̣ на дуббхати.

21.

‘‘вирӯл̣хамӯласанта̄нам̣, нигродхамива ма̄луто;

амитта̄ наппаса̄ханти, йо митта̄нам̣ на дуббхати’’.

22.

‘‘ехи там̣ пат̣инесса̄ми, ра̄джапутта сакам̣ гхарам̣;

раджджам̣ ка̄рехи бхадданте, ким̣ аран̃н̃е кариссаси’’.

23.

‘‘алам̣ ме тена раджджена, н̃а̄такехи [н̃а̄такена (сйа̄. ка.)] дханена ва̄;

йам̣ ме адхаммачарийа̄йа, раджджам̣ лаббхетха са̄ратхи’’.

24.

‘‘пун̣н̣апаттам̣ мам̣ ла̄бхехи [пала̄бхехи (сӣ. пӣ.)], ра̄джапутта ито гато;

пита̄ ма̄та̄ ча ме даджджум̣, ра̄джапутта тайӣ гате.

25.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

тепи аттамана̄ даджджум̣, ра̄джапутта тайӣ гате.

26.

‘‘хаттха̄роха̄ [хаттха̄рӯха̄ (сӣ. пӣ.) евамупарипи] анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

тепи аттамана̄ даджджум̣ [тепи даджджум̣ патӣта̄ме (сӣ. пӣ.)], ра̄джапутта тайӣ гате.

27.

‘‘бахудхан̃н̃а̄ джа̄напада̄ [бахӯ джа̄напада̄ чан̃н̃е (сӣ.), бахӯ джанапада̄ чан̃н̃е (пӣ.)], негама̄ ча сама̄гата̄;

упа̄йана̄ни ме даджджум̣, ра̄джапутта тайӣ гате’’.

28.

‘‘питу ма̄ту чахам̣ чатто, рат̣т̣хасса нигамасса ча;

атхо саббакума̄ра̄нам̣, наттхи майхам̣ сакам̣ гхарам̣.

29.

‘‘анун̃н̃а̄то ахам̣ матйа̄, сан̃чатто питара̄ махам̣;

екоран̃н̃е паббаджито, на ка̄ме абхипаттхайе.

30.

‘‘апи атарама̄на̄нам̣, пхала̄са̄ва самиджджхати;

випаккабрахмачарийосми, евам̣ джа̄на̄хи са̄ратхи.

31.

‘‘апи атарама̄на̄нам̣, саммадаттхо випаччати;

випаккабрахмачарийосми, никкханто акутобхайо’’.

32.

‘‘евам̣ ваггукатхо санто, висат̣т̣хавачано часи [ча со (сйа̄. ка.)];

касма̄ питу ча ма̄тучча, сантике на бхан̣ӣ тада̄’’.

33.

‘‘на̄хам̣ асандхита̄ [асаттхита̄ (сӣ.)] паккхо, на бадхиро асотата̄;

на̄хам̣ адживхата̄ мӯго, ма̄ мам̣ мӯгамадха̄райи [мӯго адха̄райи (сӣ.)].

34.

‘‘пуримам̣ сара̄махам̣ джа̄тим̣, йаттха раджджамака̄райим̣;

ка̄райитва̄ тахим̣ раджджам̣, па̄паттхам̣ нирайам̣ бхусам̣.

35.

‘‘вӣсатин̃чева васса̄ни, тахим̣ раджджамака̄райим̣;

асӣтивассасахасса̄ни, нирайамхи апаччисам̣ [апаччасим̣ (сйа̄.), апаччайим̣ (пӣ.)].

36.

‘‘тасса раджджассахам̣ бхӣто, ма̄ мам̣ раджджа̄бхисечайум̣ [раджджебхисечайум̣ (сйа̄. ка.)];

тасма̄ питу ча ма̄тучча, сантике на бхан̣им̣ тада̄.

37.

‘‘уччхан̇ге мам̣ ниса̄детва̄, пита̄ аттха̄нуса̄сати;

екам̣ ханатха бандхатха, екам̣ кха̄ра̄патаччхикам̣ [кхара̄патиччхакам̣ (сйа̄.), кхара̄пат̣иччхакам̣ (ка.)];

екам̣ сӯласмим̣ уппетха [аппетха (сӣ.), уббетха (сйа̄.), аччетха (пӣ.)], иччасса мануса̄сати.

38.

‘‘та̄йа̄хам̣ [тасса̄хам̣ (сӣ. пӣ.)] пхарусам̣ сутва̄, ва̄ча̄йо самудӣрита̄;

амӯго мӯгаван̣н̣ена, апаккхо паккхасаммато;

саке муттакарӣсасмим̣, аччха̄хам̣ сампариплуто.

39.

‘‘касиран̃ча париттан̃ча, тан̃ча дуккхена сам̣йутам̣;

комам̣ [ко там̣ (сӣ. пӣ.)] джӣвитама̄гамма, верам̣ кайира̄тха кеначи.

40.

‘‘пан̃н̃а̄йа ча ала̄бхена, дхаммасса ча адассана̄;

комам̣ [ко там̣ (сӣ. пӣ.)] джӣвитама̄гамма, верам̣ кайира̄тха кеначи.

41.

‘‘апи атарама̄на̄нам̣, пхала̄са̄ва самиджджхати;

випаккабрахмачарийосми, евам̣ джа̄на̄хи са̄ратхи.

42.

‘‘апи атарама̄на̄нам̣, саммадаттхо випаччати;

випаккабрахмачарийосми, никкханто акутобхайо’’.

43.

‘‘ахампи паббаджисса̄ми, ра̄джапутта тавантике;

авха̄йассу [авхайассу (сӣ. пӣ.)] мам̣ бхадданте, паббаджджа̄ мама руччати’’.

44.

‘‘ратхам̣ ниййа̄дайитва̄на, анан̣о ехи са̄ратхи;

анан̣асса хи паббаджджа̄, етам̣ исӣхи ван̣н̣итам̣’’.

45.

‘‘йадева тйа̄хам̣ вачанам̣, акарам̣ бхаддаматтху те;

тадева ме твам̣ вачанам̣, йа̄чито каттумарахаси.

46.

‘‘идхева та̄ва аччхассу, йа̄ва ра̄джа̄нама̄найе;

аппева те пита̄ дисва̄, патӣто сумано сийа̄’’.

47.

‘‘кароми тетам̣ вачанам̣, йам̣ мам̣ бхан̣аси са̄ратхи;

ахампи дат̣т̣хука̄мосми, питарам̣ ме идха̄гатам̣.

48.

‘‘ехи самма ниваттассу, кусалам̣ ваджджа̄си н̃а̄тинам̣;

ма̄тарам̣ питарам̣ майхам̣, вутто ваджджа̄си ванданам̣’’.

49.

тасса па̄де гахетва̄на, катва̄ ча нам̣ падаккхин̣ам̣;

са̄ратхи ратхама̄руйха, ра̄джадва̄рам̣ упа̄гами.

50.

‘‘сун̃н̃ам̣ ма̄та̄ ратхам̣ дисва̄, екам̣ са̄ратхима̄гатам̣;

ассупун̣н̣ехи неттехи, родантӣ нам̣ удиккхати.

51.

‘‘айам̣ со са̄ратхи ети, нихантва̄ мама атраджам̣;

нихато нӯна ме путто, патхабйа̄ бхӯмивад̣д̣хано.

52.

‘‘амитта̄ нӯна нанданти, патӣта̄ нӯна верино;

а̄гатам̣ са̄ратхим̣ дисва̄, нихантва̄ мама атраджам̣.

53.

‘‘сун̃н̃ам̣ ма̄та̄ ратхам̣ дисва̄, екам̣ са̄ратхима̄гатам̣;

ассупун̣н̣ехи неттехи, родантӣ парипуччхи нам̣ [родантӣ парипуччхати (сӣ. пӣ.), родантӣ нам̣ парипуччхати (сйа̄.)].

54.

‘‘кинну мӯго ким̣ ну паккхо, кинну со вилапӣ тада̄;

нихан̃н̃ама̄но бхӯмийа̄, там̣ ме аккха̄хи са̄ратхи.

55.

‘‘катхам̣ хаттхехи па̄дехи, мӯгапаккхо виваджджайи;

нихан̃н̃ама̄но бхӯмийа̄, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

56.

‘‘аккхеййам̣ [аккхиссам̣ (сӣ. пӣ.)] те ахам̣ аййе, даджджа̄си абхайам̣ мама;

йам̣ ме сутам̣ ва̄ дит̣т̣хам̣ ва̄, ра̄джапуттасса сантике’’.

57.

‘‘абхайам̣ самма те дамми, абхӣто бхан̣а са̄ратхи;

йам̣ те сутам̣ ва̄ дит̣т̣хам̣ ва̄, ра̄джапуттасса сантике’’.

58.

‘‘на со мӯго на со паккхо, висат̣т̣хавачано ча со;

раджджасса кира со бхӣто, акара̄ [акарӣ (сӣ. пӣ.)] а̄лайе бахӯ.

59.

‘‘пуримам̣ сарати со джа̄тим̣, йаттха раджджамака̄райи;

ка̄райитва̄ тахим̣ раджджам̣, па̄паттха нирайам̣ бхусам̣.

60.

‘‘вӣсатин̃чева васса̄ни, тахим̣ раджджамака̄райи;

асӣтивассасахасса̄ни, нирайамхи апаччи со.

61.

‘‘тасса раджджасса со бхӣто, ма̄ мам̣ раджджа̄бхисечайум̣;

тасма̄ питу ча ма̄тучча, сантике на бхан̣ӣ тада̄.

62.

‘‘ан̇гапаччан̇гасампанно, а̄рохапарин̣а̄хава̄;

висат̣т̣хавачано пан̃н̃о, магге саггасса тит̣т̣хати.

63.

‘‘саче твам̣ дат̣т̣хука̄ма̄си, ра̄джапуттам̣ [ра̄джапутти (сӣ.)] таватраджам̣;

ехи там̣ па̄пайисса̄ми, йаттха саммати темийо’’.

64.

‘‘йоджайанту ратхе ассе, каччхам̣ на̄га̄на [на̄га̄ни (сйа̄. ка.)] бандхатха;

удӣрайанту сан̇кхапан̣ава̄, ва̄данту [ваданту (сӣ.), наданту (сйа̄. ка.), вадатам̣ (пӣ.)] екапоккхара̄.

65.

‘‘ва̄данту [наданту (сӣ. сйа̄. пӣ.)] бхерӣ саннаддха̄, ваггӯ ва̄данту дундубхӣ;

негама̄ ча мам̣ анвенту, гаччхам̣ путтаниведако [нива̄дако (сйа̄. ка.)].

66.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

кхиппам̣ йа̄на̄ни йодженту, гаччхам̣ путтаниведако [нива̄дако (сйа̄. ка.)].

67.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

кхиппам̣ йа̄на̄ни йодженту, гаччхам̣ путтаниведако [нива̄дако (сйа̄. ка.)].

68.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

кхиппам̣ йа̄на̄ни йодженту, гаччхам̣ путтаниведако’’ [нива̄дако (сйа̄. ка.)].

69.

‘‘ассе ча са̄ратхӣ йутте, синдхаве сӣгхава̄хане;

ра̄джадва̄рам̣ упа̄гаччхум̣, йутта̄ дева име хайа̄’’.

70.

‘‘тхӯла̄ джавена ха̄йанти, киса̄ ха̄йанти тха̄муна̄;

кисе тхӯле виваджджетва̄, сам̣сат̣т̣ха̄ йоджита̄ хайа̄’’.

71.

‘‘тато ра̄джа̄ тарама̄но, йуттама̄руйха санданам̣;

иттха̄га̄рам̣ аджджхабха̄си [абха̄сатха (ка.)], сабба̄ва ануйа̄тха мам̣.

72.

‘‘ва̄лабӣджанимун̣хӣсам̣, кхаггам̣ чхаттан̃ча пан̣д̣арам̣;

упа̄дхи ратхама̄руйха [упа̄диратхама̄руйха (сӣ.), упа̄дхӣ ратхама̄руйха (сйа̄.)], суван̣н̣ехи алан̇ката̄.

73.

‘‘тато са [ча (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ра̄джа̄ па̄йа̄си, пураккхатва̄на са̄ратхим̣;

кхиппамева упа̄гаччхи, йаттха саммати темийо.

74.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантам̣, джалантамива теджаса̄;

кхаттасан̇гхапарибйӯл̣хам̣ [париббӯл̣хам̣ (сӣ.)], темийо етадабрави’’.

75.

‘‘каччи ну та̄та кусалам̣, каччи та̄та ана̄майам̣;

сабба̄ ча [каччинну (сӣ. пӣ.)] ра̄джакан̃н̃а̄йо, арога̄ майха ма̄таро’’.

76.

‘‘кусалан̃чева ме путта, атхо путта ана̄майам̣;

сабба̄ ча ра̄джакан̃н̃а̄йо, арога̄ туйха ма̄таро’’.

77.

‘‘каччи амаджджапо [каччисса’маджджапо (сӣ. пӣ.)] та̄та, каччи те сурамаппийам̣;

каччи сачче ча дхамме ча, да̄не те рамате мано’’.

78.

‘‘амаджджапо ахам̣ путта, атхо ме сурамаппийам̣;

атхо сачче ча дхамме ча, да̄не ме рамате мано’’.

79.

‘‘каччи арогам̣ йоггам̣ те, каччи вахати ва̄ханам̣;

каччи те бйа̄дхайо наттхи, сарӣрассупата̄пана̄’’.

80.

‘‘атхо арогам̣ йоггам̣ ме, атхо вахати ва̄ханам̣;

атхо ме бйа̄дхайо наттхи, сарӣрассупата̄пана̄’’ [сарӣрассупата̄пийа̄ (сйа̄. ка.)].

81.

‘‘каччи анта̄ ча те пхӣта̄, маджджхе ча бахала̄ тава;

кот̣т̣ха̄га̄ран̃ча косан̃ча, каччи те пат̣исантхатам̣’’ [пат̣исан̣т̣хитам̣ (сйа̄. ка.)].

82.

‘‘атхо анта̄ ча ме пхӣта̄, маджджхе ча бахала̄ мама;

кот̣т̣ха̄га̄ран̃ча косан̃ча, саббам̣ ме пат̣исантхатам̣’’.

83.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

патит̣т̣хапенту [патит̣т̣ха̄пенту (сӣ. сйа̄. пӣ.)] паллан̇кам̣, йаттха ра̄джа̄ нисаккати’’.

84.

‘‘идхева те нисӣдассу [нисиннасса (сӣ. сйа̄. пӣ.), нисиннассу (ка.)], нийате пан̣н̣асантхаре;

етто удакама̄да̄йа, па̄де паккха̄лайассу [паккха̄лайанту (сӣ.), паккха̄лайанти (пӣ.)] те’’.

85.

‘‘идампи пан̣н̣акам̣ майхам̣, рандхам̣ ра̄джа алон̣акам̣;

парибхун̃джа маха̄ра̄джа, па̄хуно месидха̄гато’’ [а̄гато (сӣ. сйа̄.)].

86.

‘‘на ча̄хам̣ [на ва̄хам̣ (ка.)] пан̣н̣ам̣ бхун̃джа̄ми, на хетам̣ майха бходжанам̣;

са̄лӣнам̣ оданам̣ бхун̃дже, сучим̣ мам̣сӯпасечанам̣’’.

87.

‘‘аччхеракам̣ мам̣ пат̣ибха̄ти, екакампи рахогатам̣;

едисам̣ бхун̃джама̄на̄нам̣, кена ван̣н̣о пасӣдати’’.

88.

‘‘еко ра̄джа нипаджджа̄ми, нийате пан̣н̣асантхаре;

та̄йа ме екасеййа̄йа, ра̄джа ван̣н̣о пасӣдати.

89.

‘‘на ча неттим̣сабандха̄ [неттисабаддха̄ (сӣ. пӣ.)] ме, ра̄джараккха̄ упат̣т̣хита̄;

та̄йа ме сукхасеййа̄йа, ра̄джа ван̣н̣о пасӣдати.

90.

‘‘атӣтам̣ на̄нусоча̄ми, наппаджаппа̄мина̄гатам̣ [наппаджаппа̄ма’на̄гатам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

паччуппаннена йа̄пеми, тена ван̣н̣о пасӣдати.

91.

‘‘ана̄гатаппаджаппа̄йа, атӣтасса̄нусочана̄;

етена ба̄ла̄ суссанти, нал̣ова харито луто’’.

92.

‘‘хаттха̄нӣкам̣ ратха̄нӣкам̣, ассе паттӣ ча ваммино;

нивесана̄ни рамма̄ни, ахам̣ путта дада̄ми те.

93.

‘‘иттха̄га̄рампи те дамми, сабба̄лан̇ка̄рабхӯситам̣;

та̄ путта пат̣ипаджджассу [та̄су путте пат̣ипаджджа (ка.)], твам̣ но ра̄джа̄ бхависсаси.

94.

‘‘кусала̄ наччагӣтасса, сиккхита̄ ча̄туриттхийо [чатуриттхийо (сӣ. пӣ.)];

ка̄ме там̣ рамайиссанти, ким̣ аран̃н̃е кариссаси.

95.

‘‘пат̣ира̄джӯхи те кан̃н̃а̄, а̄найиссам̣ алан̇ката̄;

та̄су путте джанетва̄на, атха паччха̄ паббаджиссаси.

96.

‘‘йува̄ ча дахаро ча̄си [ча̄пи (сйа̄. ка.)], пат̣хамуппаттико [пат̣хамуппаттито (сӣ. пӣ.)] сусу;

раджджам̣ ка̄рехи бхадданте, ким̣ аран̃н̃е кариссаси’’.

97.

‘‘йува̄ чаре брахмачарийам̣, брахмача̄рӣ йува̄ сийа̄;

дахарасса хи паббаджджа̄, етам̣ исӣхи ван̣н̣итам̣.

98.

‘‘йува̄ чаре брахмачарийам̣, брахмача̄рӣ йува̄ сийа̄;

брахмачарийам̣ чарисса̄ми, на̄хам̣ раджджена маттхико.

99.

‘‘пасса̄ми вохам̣ дахарам̣, амма та̄та вадантарам̣ [вадам̣ нарам̣ (сӣ.)];

киччха̄ладдхам̣ пийам̣ путтам̣, аппатва̄ва джарам̣ матам̣.

100.

‘‘пасса̄ми вохам̣ дахарим̣, кума̄рим̣ ча̄рудассаним̣;

нававам̣сакал̣ӣрам̣ва, палуггам̣ джӣвитаккхайам̣ [джӣвитаккхайе (сӣ. пӣ.)].

101.

‘‘дахара̄пи хи миййанти, нара̄ ча атха на̄рийо;

таттха ко виссасе посо, дахаромхӣти джӣвите.

102.

‘‘йасса ратйа̄ виваса̄не, а̄йу аппатарам̣ сийа̄;

апподакева маччха̄нам̣, ким̣ ну кома̄ракам̣ [кома̄ратам̣ (ка.)] тахим̣.

103.

‘‘ниччамаббха̄хато локо, ниччан̃ча парива̄рито;

амогха̄су ваджантӣсу, ким̣ мам̣ раджджебхисин̃часи’’ [раджджена син̃часи (сӣ. пӣ.)].

104.

‘‘кена маббха̄хато локо, кена ча парива̄рито;

ка̄йо амогха̄ гаччханти, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

105.

‘‘маччуна̄ббха̄хато локо, джара̄йа парива̄рито;

ратйо амогха̄ гаччханти, евам̣ джа̄на̄хи кхаттийа.

106.

‘‘йатха̄пи танте витате [витанте (сйа̄. ка.)], йам̣ йадевӯпавиййати [йам̣ йам̣ девӯпавиййати (сӣ. пӣ.)];

аппакам̣ хоти ветаббам̣, евам̣ мачча̄на джӣвитам̣.

107.

‘‘йатха̄ ва̄ривахо пӯро, гаччхам̣ нупаниваттати [на париваттати (сйа̄.), нупариваттати (ка.)];

евама̄йу манусса̄нам̣, гаччхам̣ нупаниваттати.

108.

‘‘йатха̄ ва̄ривахо пӯро, вахе руккхепакӯладже;

евам̣ джара̄маран̣ена, вуйханте саббапа̄н̣ино’’.

109.

‘‘хаттха̄нӣкам̣ ратха̄нӣкам̣, ассе паттӣ ча ваммино;

нивесана̄ни рамма̄ни, ахам̣ путта дада̄ми те.

110.

‘‘иттха̄га̄рампи те дамми, сабба̄лан̇ка̄рабхӯситам̣;

та̄ путта пат̣ипаджджассу, твам̣ но ра̄джа̄ бхависсаси.

111.

‘‘кусала̄ наччагӣтасса, сиккхита̄ ча̄туриттхийо;

ка̄ме там̣ рамайиссанти, ким̣ аран̃н̃е кариссаси.

112.

‘‘пат̣ира̄джӯхи те кан̃н̃а̄, а̄найиссам̣ алан̇ката̄;

та̄су путте джанетва̄на, атха паччха̄ паббаджиссаси.

113.

‘‘йува̄ ча дахаро ча̄си, пат̣хамуппаттико сусу;

раджджам̣ ка̄рехи бхадданте, ким̣ аран̃н̃е кариссаси.

114.

‘‘кот̣т̣ха̄га̄ран̃ча косан̃ча, ва̄хана̄ни бала̄ни ча;

нивесана̄ни рамма̄ни, ахам̣ путта дада̄ми те.

115.

‘‘гоман̣д̣алапарибйӯл̣хо, да̄сисан̇гхапураккхато;

раджджам̣ ка̄рехи бхадданте, ким̣ аран̃н̃е кариссаси’’.

116.

‘‘ким̣ дханена йам̣ кхӣйетха [ким̣ дханена йам̣ джӣйетха (сӣ.), ким̣ мам̣ дханена кӣйетха (сйа̄. ка.)], ким̣ бхарийа̄йа мариссати;

ким̣ йоббанена джин̣н̣ена [чин̣н̣ена (сӣ. пӣ.), ван̣н̣ена (ка.)], йам̣ джара̄йа̄бхибхуййати [йам̣ джара̄ абхихессати (сӣ. пӣ.)].

117.

‘‘таттха ка̄ нанди ка̄ кхид̣д̣а̄, ка̄ рати ка̄ дханесана̄;

ким̣ ме путтехи да̄рехи, ра̄джа муттосми бандхана̄.

118.

‘‘йохам̣ [сохам̣ (сӣ. пӣ.)] евам̣ паджа̄на̄ми, маччу ме наппамаджджати;

антакена̄дхипаннасса, ка̄ ратӣ ка̄ дханесана̄.

119.

‘‘пхала̄намива пакка̄нам̣, ниччам̣ патанато бхайам̣;

евам̣ джа̄та̄на мачча̄нам̣, ниччам̣ маран̣ато бхайам̣.

120.

‘‘са̄йамеке на диссанти, па̄то дит̣т̣ха̄ бахӯ джана̄;

па̄то еке на диссанти, са̄йам̣ дит̣т̣ха̄ бахӯ джана̄.

121.

‘‘аджджева киччам̣ а̄таппам̣, ко джан̃н̃а̄ маран̣ам̣ суве;

на хи но сан̇карам̣ [сан̇гарам̣ (сӣ. пӣ.) ма. ни. 3.272] тена, маха̄сенена маччуна̄.

122.

‘‘чора̄ дханасса паттхенти, ра̄джамуттосми бандхана̄;

ехи ра̄джа ниваттассу, на̄хам̣ раджджена маттхико’’ти.

мӯгапаккхаджа̄такам̣ пат̣хамам̣.

539. маха̄джанакаджа̄такам̣ (2)

123.

‘‘койам̣ маджджхе самуддасмим̣, апассам̣ тӣрама̄йухе;

кам̣ [ким̣ (сйа̄. ка.)] твам̣ аттхавасам̣ н̃атва̄, евам̣ ва̄йамасе бхусам̣’’.

124.

‘‘нисамма ваттам̣ локасса, ва̄йа̄масса ча девате;

тасма̄ маджджхе самуддасмим̣, апассам̣ тӣрама̄йухе’’.

125.

‘‘гамбхӣре аппамеййасмим̣, тӣрам̣ йасса на диссати;

могхо те пурисава̄йа̄мо, аппатва̄ва мариссаси’’.

126.

‘‘анан̣о н̃а̄тинам̣ хоти, дева̄нам̣ питунан̃ча [питуно ча (сӣ. пӣ.)] со;

карам̣ пурисакичча̄ни, на ча паччха̄нутаппати’’.

127.

‘‘апа̄ран̣еййам̣ йам̣ каммам̣, апхалам̣ киламатхуддайам̣;

таттха ко ва̄йаменаттхо, маччу йасса̄бхиниппатам̣’’ [йасса̄бхиниппхатам̣ (сйа̄.)].

128.

‘‘апа̄ран̣еййамаччантам̣, йо видитва̄на девате;

на раккхе аттано па̄н̣ам̣, джан̃н̃а̄ со йади ха̄пайе.

129.

‘‘адхиппа̄йапхалам̣ еке, асмим̣ локасми девате;

пайоджайанти камма̄ни, та̄ни иджджханти ва̄ на ва̄.

130.

‘‘сандит̣т̣хикам̣ каммапхалам̣, нану пассаси девате;

санна̄ ан̃н̃е тара̄махам̣, тан̃ча пасса̄ми сантике.

131.

‘‘со ахам̣ ва̄йамисса̄ми, йатха̄сатти йатха̄балам̣;

гаччхам̣ па̄рам̣ самуддасса, кассам̣ [ка̄сам̣ (сӣ. пӣ.)] пурисака̄рийам̣’’.

132.

‘‘йо твам̣ евам̣ гате огхе, аппамеййе махан̣н̣аве;

дхаммава̄йа̄масампанно, каммуна̄ на̄васӣдаси;

со твам̣ таттхева гаччха̄хи, йаттха те нирато мано’’.

133.

‘‘а̄сӣсетхева [а̄сим̣сетхева (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пурисо, на ниббиндеййа пан̣д̣ито;

пасса̄ми вохам̣ атта̄нам̣, йатха̄ иччхим̣ татха̄ аху.

134.

‘‘а̄сӣсетхева пурисо, на ниббиндеййа пан̣д̣ито;

пасса̄ми вохам̣ атта̄нам̣, удака̄ тхаламуббхатам̣.

135.

‘‘ва̄йаметхева пурисо, на ниббиндеййа пан̣д̣ито;

пасса̄ми вохам̣ атта̄нам̣, йатха̄ иччхим̣ татха̄ аху.

136.

‘‘ва̄йаметхева пурисо, на ниббиндеййа пан̣д̣ито;

пасса̄ми вохам̣ атта̄нам̣, удака̄ тхаламуббхатам̣.

137.

‘‘дуккхӯпанӣтопи наро сапан̃н̃о, а̄сам̣ на чхиндеййа сукха̄гама̄йа;

бахӯ хи пхасса̄ ахита̄ хита̄ ча, авитаккита̄ маччумупаббаджанти [маччумуппаджджанти (сйа̄.)].

138.

‘‘ачинтитампи бхавати, чинтитампи винассати;

на хи чинта̄майа̄ бхога̄, иттхийа̄ пурисасса ва̄’’.

139.

‘‘апора̄н̣ам̣ [апура̄н̣ам̣ (сӣ. пӣ.)] вата бхо ра̄джа̄, саббабхуммо дисампати;

на̄джджа начче [на ча начче (ка.)] ниса̄мети, на гӣте куруте мано.

140.

‘‘на миге [маге (ка.)] напи уййа̄не, напи хам̣се удиккхати;

мӯгова тун̣хима̄сӣно, на аттхамануса̄сати’’.

141.

‘‘сукхака̄ма̄ рахосӣла̄, вадхабандха̄ упа̄рата̄ [упа̄рута̄ (сйа̄. ка.)];

касса [кесам̣ (сӣ. пӣ.)] ну аджджа а̄ра̄ме, дахара̄ вуддха̄ ча аччхаре.

142.

‘‘атиккантаванатха̄ дхӣра̄, намо тесам̣ махесинам̣;

йе уссукамхи локамхи, вихаранти мануссука̄.

143.

‘‘те чхетва̄ маччуно джа̄лам̣, татам̣ [тантам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.), там̣ там̣ (ка.)] ма̄йа̄вино дал̣ам̣;

чхинна̄лайатта̄ [санта̄лайанта̄ (сйа̄. ка.)] гаччханти, ко тесам̣ гатима̄пайе’’ [несам̣ гати па̄пайе (ка.)].

144.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ [мидхилам̣ (ка.)] пхӣтам̣, вибхаттам̣ бха̄гасо митам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу [када̄ссу (сӣ. пӣ.), када̄су (сйа̄.)] бхависсати.

145.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, виса̄лам̣ саббатопабхам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

146.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, бахупа̄ка̄раторан̣ам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

147.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, дал̣хамат̣т̣а̄лакот̣т̣хакам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

148.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, сувибхаттам̣ маха̄патхам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

149.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, сувибхаттантара̄пан̣ам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

150.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, гавассаратхапӣл̣итам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

151.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, а̄ра̄маванама̄линим̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

152.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, уййа̄наванама̄линим̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

153.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, па̄са̄даванама̄линим̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

154.

‘‘када̄хам̣ митхилам̣ пхӣтам̣, типурам̣ ра̄джабандхуним̣;

ма̄питам̣ соманассена, ведехена йасассина̄;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

155.

‘‘када̄хам̣ ведехе пхӣте, ничите дхаммараккхите;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

156.

‘‘када̄хам̣ ведехе пхӣте, аджеййе дхаммараккхите;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

157.

‘‘када̄хам̣ антепурам̣ [када̄ антепурам̣ (сӣ. пӣ.)] раммам̣, вибхаттам̣ бха̄гасо митам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

158.

‘‘када̄хам̣ антепурам̣ раммам̣, судха̄маттикалепанам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

159.

‘‘када̄хам̣ антепурам̣ раммам̣, сучигандхам̣ манорамам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

160.

‘‘када̄хам̣ кӯт̣а̄га̄ре ча, вибхатте бха̄гасо мите;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

161.

‘‘када̄хам̣ кӯт̣а̄га̄ре ча, судха̄маттикалепане;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

162.

‘‘када̄хам̣ кӯт̣а̄га̄ре ча, сучигандхе манораме;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

163.

‘‘када̄хам̣ кӯт̣а̄га̄ре ча, литте чанданапхосите;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

164.

‘‘када̄хам̣ сон̣н̣апаллан̇ке [суван̣н̣апаллан̇ке (сӣ. сйа̄. пӣ.)], гонаке читтасантхате;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

165.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘‘када̄хам̣ ман̣ипаллан̇ке, гонаке читтасантхате;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати [айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати].

166.

‘‘када̄хам̣ каппа̄сакосеййам̣, кхомакот̣умбара̄ни ча;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

167.

‘‘када̄хам̣ поккхаран̣ӣ рамма̄, чаккава̄капакӯджита̄ [чаккава̄кӯпакӯджита̄ (сӣ. пӣ.)];

манда̄лакехи сан̃чханна̄, падумуппалакехи ча;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

168.

‘‘када̄хам̣ хаттхигумбе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

суван̣н̣акаччхе ма̄тан̇ге, хемакаппанава̄сасе.

169.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, томаран̇кусапа̄н̣ибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

170.

‘‘када̄хам̣ ассагумбе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

а̄джа̄нӣйева джа̄тийа̄, синдхаве сӣгхава̄хане.

171.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, иллийа̄ча̄падха̄рибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

172.

‘‘када̄хам̣ ратхасенийо, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

173.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

174.

‘‘када̄хам̣ сован̣н̣аратхе, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

175.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

176.

‘‘када̄хам̣ саджджхуратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

177.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

178.

‘‘када̄хам̣ ассаратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

179.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

180.

‘‘када̄хам̣ от̣т̣харатхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

181.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

182.

‘‘када̄хам̣ гон̣аратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

183.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

184.

‘‘када̄хам̣ аджаратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

185.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

186.

‘‘када̄хам̣ мен̣д̣аратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

187.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

188.

‘‘када̄хам̣ мигаратхе ча, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи веййаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

189.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

190.

‘‘када̄хам̣ хаттха̄рохе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

нӣлаваммадхаре сӯре, томаран̇кусапа̄н̣ине [па̄н̣ино (сйа̄. ка.)];

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

191.

‘‘када̄хам̣ асса̄рохе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

нӣлаваммадхаре сӯре, иллийа̄ча̄падха̄рине [дха̄рино (сйа̄. ка.)];

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

192.

‘‘када̄хам̣ ратха̄рохе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

нӣлаваммадхаре сӯре, ча̄пахаттхе кала̄пине [кала̄пино (сйа̄. ка.)];

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

193.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘‘када̄хам̣ дхануггахе ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

нӣлаваммадхаре сӯре, ча̄пахаттхе кала̄пине;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати [айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати].

194.

‘‘када̄хам̣ ра̄джапутте ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

читраваммадхаре сӯре, кан̃чана̄вел̣адха̄рине;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

195.

‘‘када̄хам̣ арийаган̣е ча, ватаванте [ваттхаванте (сӣ. сйа̄. пӣ.)] алан̇кате;

харичанданалиттан̇ге, ка̄сикуттамадха̄рине;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

196.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘‘када̄хам̣ амаччаган̣е ча, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

пӣтаваммадхаре сӯре, пурато гаччхама̄лине [гаччхама̄лино (сйа̄. ка.)];

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати [айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати].

197.

‘‘када̄хам̣ [када̄ (сӣ. пӣ.)] саттасата̄ бхарийа̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

198.

‘‘када̄хам̣ [када̄ (сӣ. пӣ.)] саттасата̄ бхарийа̄, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

199.

‘‘када̄хам̣ [када̄ (сӣ. пӣ.)] саттасата̄ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

200.

‘‘када̄хам̣ [када̄ (сӣ. пӣ.)] сатапалам̣ кам̣сам̣, сован̣н̣ам̣ сатара̄джикам̣;

паха̄йа паббаджисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

201.

‘‘када̄ссу мам̣ хаттхигумба̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

суван̣н̣акаччха̄ ма̄тан̇га̄, хемакаппанава̄саса̄.

202.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, томаран̇кусапа̄н̣ибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

203.

‘‘када̄ссу мам̣ ассагумба̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

а̄джа̄нӣйа̄ва джа̄тийа̄, синдхава̄ сӣгхава̄хана̄.

204.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, иллийа̄ча̄падха̄рибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

205.

‘‘када̄ссу мам̣ ратхасенӣ, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

206.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

207.

‘‘када̄ссу мам̣ сон̣н̣аратха̄ [сован̣н̣аратха̄ (пӣ. ка.)], саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

208.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

209.

‘‘када̄ссу мам̣ саджджхуратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

210.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

211.

‘‘када̄ссу мам̣ ассаратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

212.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

213.

‘‘када̄ссу мам̣ от̣т̣харатха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

214.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

215.

‘‘када̄ссу мам̣ гон̣аратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

216.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

217.

‘‘када̄ссу мам̣ аджаратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

218.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

219.

‘‘када̄ссу мам̣ мен̣д̣аратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

220.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

221.

‘‘када̄ссу мам̣ мигаратха̄, саннаддха̄ усситаддхаджа̄;

дӣпа̄ атхопи веййаггха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄.

222.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

223.

‘‘када̄ссу мам̣ хаттха̄роха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

нӣлаваммадхара̄ сӯра̄, томаран̇кусапа̄н̣ино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

224.

‘‘када̄ссу мам̣ асса̄роха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

нӣлаваммадхара̄ сӯра̄, иллийа̄ча̄падха̄рино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

225.

‘‘када̄ссу мам̣ ратха̄роха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

нӣлаваммадхара̄ сӯра̄, ча̄пахаттха̄ кала̄пино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

226.

‘‘када̄ссу мам̣ дхануггаха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

нӣлаваммадхара̄ сӯра̄, ча̄пахаттха̄ кала̄пино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

227.

‘‘када̄ссу мам̣ ра̄джапутта̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

читраваммадхара̄ сӯра̄, кан̃чана̄вел̣адха̄рино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

228.

‘‘када̄ссу мам̣ арийаган̣а̄, ватаванта̄ алан̇ката̄;

харичанданалиттан̇га̄, ка̄сикуттамадха̄рино;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

229.

‘‘када̄ссу мам̣ амаччаган̣а̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

пӣтаваммадхара̄ сӯра̄, пурато гаччхама̄лино [гаччхама̄линӣ (сйа̄. ка.)];

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

230.

‘‘када̄ссу мам̣ саттасата̄ бхарийа̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

231.

‘‘када̄ссу мам̣ саттасата̄ бхарийа̄, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

232.

‘‘када̄ссу мам̣ саттасата̄ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

йантам̣ мам̣ на̄нуйиссанти, там̣ куда̄ссу бхависсати.

233.

‘‘када̄хам̣ паттам̣ гахетва̄на, мун̣д̣о сан̇гха̄т̣ипа̄руто;

пин̣д̣ика̄йа чарисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

234.

‘‘када̄хам̣ пам̣сукӯла̄нам̣, уджджхита̄нам̣ [уджджхит̣т̣ха̄нам̣ (ка.)] маха̄патхе;

сан̇гха̄т̣им̣ дха̄райисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

235.

‘‘када̄хам̣ сатта̄хасаммегхе [сатта̄хам̣ мегхе (сӣ. сйа̄.)], оват̣т̣хо аллачӣваро;

пин̣д̣ика̄йа чарисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

236.

‘‘када̄хам̣ саббаттха гантва̄ [саббахам̣ т̣ха̄нам̣ (сӣ.), саббан̣хам̣ гантва̄ (сйа̄.), сабба̄хам̣ т̣ха̄нам̣ (пӣ.), саббат̣т̣ха̄нам̣ (ка.)], руккха̄ руккхам̣ вана̄ ванам̣;

анапеккхо гамисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

237.

‘‘када̄хам̣ гиридуггесу, пахӣнабхайабхераво;

адутийо гамисса̄ми [вихарисса̄ми (сӣ. пӣ.)], там̣ куда̄ссу бхависсати.

238.

‘‘када̄хам̣ вӣн̣ам̣ варуджджако [вӣн̣аруджджако (сйа̄.), вӣн̣ам̣ вируджджако (ка.)], саттатантим̣ манорамам̣;

читтам̣ уджум̣ карисса̄ми, там̣ куда̄ссу бхависсати.

239.

‘‘када̄хам̣ ратхака̄рова, парикантам̣ упа̄ханам̣;

ка̄масан̃н̃оджане чхеччхам̣ [чхетва̄ (ка.)], йе диббе йе ча ма̄нусе’’.

240.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

241.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

242.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

243.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

хитва̄ сампаддавӣ [сампаддайӣ (сӣ.)] ра̄джа̄, паббаджджа̄йа пураккхато.

244.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

хитва̄ сампаддавӣ ра̄джа̄, паббаджджа̄йа пураккхато.

245.

‘‘та̄ ча саттасата̄ бхарийа̄, ассава̄ пийабха̄н̣инӣ;

хитва̄ сампаддавӣ ра̄джа̄, паббаджджа̄йа пураккхато’’.

246.

‘‘хитва̄ сатапалам̣ кам̣сам̣, сован̣н̣ам̣ сатара̄джикам̣;

аггахӣ маттикам̣ паттам̣, там̣ дутийа̄бхисечанам̣’’.

247.

‘‘бхесма̄ [весма̄ (сӣ.), бхим̣са̄ (пӣ.), бхӣса̄ (ка.)] аггисама̄ джа̄ла̄, коса̄ д̣айханти бха̄гасо;

раджатам̣ джа̄тарӯпан̃ча, мутта̄ вел̣урийа̄ бахӯ.

248.

‘‘ман̣айо сан̇кхамутта̄ ча, ваттхикам̣ харичанданам̣;

аджинам̣ дан̣д̣абхан̣д̣ан̃ча, лохам̣ ка̄л̣а̄йасам̣ бахӯ;

ехи ра̄джа ниваттассу, ма̄ тетам̣ винаса̄ дханам̣’’ [винасса̄ дханам̣ (сйа̄. ка.)].

249.

‘‘сусукхам̣ вата джӣва̄ма, йесам̣ но наттхи кин̃чанам̣;

митхила̄йа дайхама̄на̄йа, на ме кин̃чи адайхатха’’.

250.

‘‘ат̣авийо самуппанна̄, рат̣т̣хам̣ виддхам̣сайанти там̣;

ехи ра̄джа ниваттассу, ма̄ рат̣т̣хам̣ винаса̄ идам̣’’.

251.

‘‘сусукхам̣ вата джӣва̄ма, йесам̣ но наттхи кин̃чанам̣;

рат̣т̣хе вилумпама̄намхи, на [ма̄ (ка.)] ме кин̃чи ахӣратха.

252.

‘‘сусукхам̣ вата джӣва̄ма, йесам̣ но наттхи кин̃чанам̣;

пӣтибхаккха̄ бхависса̄ма, дева̄ а̄бхассара̄ йатха̄’’.

253.

‘‘кимхесо махато гхосо, ка̄ ну га̄мева кӣл̣ийа̄ [га̄ме килӣлийа̄ (сӣ.)];

саман̣а тева [саман̣ан̃н̃ева (сӣ. пӣ.), саман̣атвева (сйа̄.)] пуччха̄ма, каттхесо абхисат̣о джано’’.

254.

‘‘мамам̣ оха̄йа гаччхантам̣, еттхесо абхисат̣о джано;

сӣма̄тиккаманам̣ йантам̣, мунимонасса паттийа̄;

миссам̣ нандӣхи гаччхантам̣, ким̣ джа̄наманупуччхаси’’.

255.

‘‘ма̄ссу тин̣н̣о аман̃н̃иттха [аман̃н̃иттхо (сӣ. сйа̄. пӣ.)], сарӣрам̣ дха̄райам̣ имам̣;

атӣран̣еййа йамидам̣ [атӣран̣еййамидам̣ каммам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], бахӯ хи парипантхайо’’.

256.

‘‘ко ну ме парипантхасса, мамам̣ евам̣виха̄рино;

йо нева дит̣т̣хе на̄дит̣т̣хе, ка̄ма̄намабхипаттхайе’’.

257.

‘‘нидда̄ тандӣ виджамбхита̄, аратӣ бхаттасаммадо;

а̄васанти сарӣрат̣т̣ха̄, бахӯ хи парипантхайо’’.

258.

‘‘калйа̄н̣ам̣ вата мам̣ бхавам̣, бра̄хман̣а мануса̄сати [мануса̄саси (сӣ.)];

бра̄хман̣а тева [бра̄хман̣ан̃н̃ева (сӣ.)] пуччха̄ми, ко ну твамаси ма̄риса’’.

259.

‘‘на̄радо ити ме на̄мам̣ [на̄мена (сйа̄. ка.)], кассапо ити мам̣ видӯ;

бхото сака̄сама̄гаччхим̣, са̄дху саббхи сама̄гамо.

260.

‘‘тасса те саббо а̄нандо, виха̄ро упаваттату;

йам̣ ӯнам̣ [йадӯнам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] там̣ парипӯрехи, кхантийа̄ упасамена ча.

261.

‘‘паса̄райа саннатан̃ча, уннатан̃ча паса̄райа [паха̄райа (сйа̄. пӣ. ка.)];

каммам̣ виджджан̃ча дхамман̃ча, саккатва̄на париббаджа’’.

262.

‘‘бахӯ хаттхӣ ча ассе ча, нагаре джанапада̄ни ча;

хитва̄ джанака паббаджито, капа̄ле [капалле (сӣ. пӣ.)] ратимаджджхага̄.

263.

‘‘каччи ну те джа̄напада̄, митта̄мачча̄ ча н̃а̄така̄;

дуббхимакам̣су джанака, касма̄ те там̣ аруччатха’’.

264.

‘‘на мига̄джина джа̄туччхе [джа̄тучча (сӣ. пӣ.)], ахам̣ кан̃чи куда̄чанам̣;

адхаммена джине н̃а̄тим̣, на ча̄пи н̃а̄тайо мамам̣.

265.

‘‘дисва̄на локаваттантам̣, кхаджджантам̣ каддамӣкатам̣;

хан̃н̃аре баджджхаре четтха, йаттха санно [сатто (сӣ.)] путхуджджано;

ета̄хам̣ упамам̣ катва̄, бхиккхакосми мига̄джина’’.

266.

‘‘ко ну те бхагава̄ саттха̄, кассетам̣ вачанам̣ сучи;

на хи каппам̣ ва̄ виджджам̣ ва̄, паччаккха̄йа ратхесабха;

саман̣ам̣ а̄ху ваттантам̣, йатха̄ дуккхассатиккамо’’.

267.

‘‘на мига̄джина джа̄туччхе, ахам̣ кан̃чи куда̄чанам̣;

саман̣ам̣ бра̄хман̣ам̣ ва̄пи, саккатва̄ анупа̄висим̣’’.

268.

‘‘махата̄ ча̄нубха̄вена, гаччханто сирийа̄ джалам̣;

гӣйама̄несу гӣтесу, ваджджама̄несу ваггусу.

269.

‘‘тӯрийата̄л̣асан̇гхут̣т̣хе [турийата̄л̣итасан̇гхут̣т̣хе (сӣ. пӣ.)], саммата̄ласама̄хите;

са мига̄джина маддаккхим̣, пхалим̣ [пхалам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] амбам̣ тироччхадам̣;

хан̃н̃ама̄нам̣ [туджджама̄нам̣ (сӣ.), тудама̄нам̣ (сйа̄.), таддама̄нам̣ (пӣ.), хатама̄нам̣ (ка.)] мануссехи, пхалака̄мехи джантубхи.

270.

‘‘со кхохам̣ там̣ сирим̣ хитва̄, орохитва̄ мига̄джина;

мӯлам̣ амбассупа̄гаччхим̣, пхалино ниппхаласса ча.

271.

‘‘пхалим̣ [пхалам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] амбам̣ хатам̣ дисва̄, виддхам̣стам̣ винал̣ӣкатам̣;

атхекам̣ [атхетам̣ (сӣ. пӣ.)] итарам̣ амбам̣, нӣлобха̄сам̣ манорамам̣.

272.

‘‘евамева нӯнамхепи [нӯна амхе (сӣ. пӣ.)], иссаре бахукан̣т̣аке;

амитта̄ но вадхиссанти, йатха̄ амбо пхалӣ хато.

273.

‘‘аджинамхи хан̃н̃ате дӣпи, на̄го дантехи хан̃н̃ате;

дханамхи дханино ханти, аникетамасантхавам̣;

пхалӣ амбо апхало ча, те саттха̄ро убхо мама’’.

274.

‘‘саббо джано пабйа̄дхито, ра̄джа̄ паббаджито ити;

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄.

275.

‘‘асса̄сайитва̄ джанатам̣, т̣хапайитва̄ пат̣иччхадам̣;

путтам̣ радждже т̣хапетва̄на, атха паччха̄ паббаджиссаси’’.

276.

‘‘чатта̄ майа̄ джа̄напада̄, митта̄мачча̄ ча н̃а̄така̄;

санти путта̄ видеха̄нам̣, дӣгха̄ву рат̣т̣хавад̣д̣хано;

те раджджам̣ ка̄райиссанти, митхила̄йам̣ паджа̄пати’’.

277.

‘‘ехи там̣ анусиккха̄ми, йам̣ ва̄кйам̣ мама руччати;

раджджам̣ тувам̣ ка̄райаси [ка̄райантӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], па̄пам̣ дуччаритам̣ бахум̣;

ка̄йена ва̄ча̄ манаса̄, йена гаччхаси [кан̃чхиси (сӣ. пӣ.)] дуггатим̣.

278.

‘‘парадиннакена паранит̣т̣хитена, пин̣д̣ена йа̄пехи са дхӣрадхаммо’’.

279.

‘‘йопи чатуттхе бхаттака̄ле на бхун̃дже, аджут̣т̣хама̄рӣва [аджаддхума̄рӣва (сӣ.), аджджхут̣т̣хама̄рива (сйа̄.), аджаддхума̄рива (пӣ.) маджджхиманика̄йе, ан̇гуттараника̄йе ча пасситаббам̣] кхуда̄йа миййе;

на твева пин̣д̣ам̣ лул̣итам̣ анарийам̣, кулапуттарӯпо саппурисо на севе;

тайидам̣ на са̄дху тайидам̣ на сут̣т̣ху, сунакхуччхит̣т̣хакам̣ джанака бхун̃джасе тувам̣’’.

280.

‘‘на ча̄пи ме сӣвали со абхаккхо, йам̣ хоти чаттам̣ гихино сунасса ва̄;

йе кечи бхога̄ идха дхаммаладдха̄, саббо со бхаккхо анавайоти [анаваджджоти (сӣ. пӣ.)] вутто’’.

281.

‘‘кума̄рике упасенийе, ниччам̣ ниггал̣аман̣д̣ите;

касма̄ те еко бхуджо джанати, еко те на джанатӣ бхуджо’’.

282.

‘‘имасмим̣ ме саман̣а хаттхе, пат̣имукка̄ дунӣвара̄ [дунӣдхура̄ (сӣ. пӣ.)];

сан̇гха̄та̄ [сам̣гхат̣т̣а̄ (сйа̄. ка.)] джа̄йате саддо, дутийассева са̄ гати.

283.

‘‘имасмим̣ ме саман̣а хаттхе, пат̣имукко еканӣваро [еканӣдхуро (сӣ. пӣ.)];

со адутийо на джанати, мунибхӯтова тит̣т̣хати.

284.

‘‘вива̄даппатто [вива̄даматто (пӣ.)] дутийо, кенеко вивадиссати;

тасса те саггака̄масса, екаттамупарочатам̣’’.

285.

‘‘сун̣а̄си сӣвали катха̄ [га̄тха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], кума̄рийа̄ паведита̄;

песийа̄ [пессийа̄ (сӣ. пӣ.)] мам̣ гарахиттхо, дутийассева са̄ гати.

286.

‘‘айам̣ дведха̄патхо бхадде, анучин̣н̣о патха̄вихи;

тесам̣ твам̣ екам̣ ган̣ха̄хи, ахамекам̣ пуна̄парам̣.

287.

‘‘ма̄вача [нева (сӣ. пӣ.), ма̄ ча (сйа̄. ка.)] мам̣ твам̣ пати мети, на̄хам̣ [ма̄хам̣ (сӣ. пӣ.)] бхарийа̄ти ва̄ пуна’’;

‘‘имамева катхайанта̄, тхӯн̣ам̣ нагарупа̄гамум̣.

288.

‘‘кот̣т̣хаке усука̄расса, бхаттака̄ле упат̣т̣хите;

татра̄ ча со усука̄ро, (екам̣ дан̣д̣ам̣ уджум̣ катам̣;) [( ) наттхи бахӯсу]

екан̃ча чаккхум̣ ниггайха, джимхамекена пеккхати’’.

289.

‘‘евам̣ но са̄дху пассаси, усука̄ра сун̣охи ме;

йадекам̣ чаккхум̣ ниггайха, джимхамекена пеккхаси’’.

290.

‘‘двӣхи саман̣а чаккхӯхи, виса̄лам̣ вийа кха̄йати;

асампатва̄ парамам̣ [парам̣ (сӣ. пӣ.)] лин̇гам̣, нуджубха̄ва̄йа каппати.

291.

‘‘екан̃ча чаккхум̣ ниггайха, джимхамекена пеккхато;

сампатва̄ парамам̣ лин̇гам̣, уджубха̄ва̄йа каппати.

292.

‘‘вива̄даппатто [вива̄даматто (пӣ.)] дутийо, кенеко вивадиссати;

тасса те саггака̄масса, екаттамупарочатам̣’’.

293.

‘‘сун̣а̄си сӣвали катха̄ [га̄тха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], усука̄рена ведита̄;

песийа̄ мам̣ гарахиттхо, дутийассева са̄ гати.

294.

‘‘айам̣ дведха̄патхо бхадде, анучин̣н̣о патха̄вихи;

тесам̣ твам̣ екам̣ ган̣ха̄хи, ахамекам̣ пуна̄парам̣.

295.

‘‘ма̄вача мам̣ твам̣ пати мети, на̄хам̣ бхарийа̄ти ва̄ пуна’’;

‘‘мун̃джа̄весика̄ пава̄л̣ха̄, ека̄ вихара сӣвалӣ’’ти.

маха̄джанакаджа̄такам̣ дутийам̣.

540. суван̣н̣аса̄маджа̄такам̣ (3)

296.

‘‘ко ну мам̣ усуна̄ виджджхи, паматтам̣ удаха̄ракам̣ [ха̄рикам̣ (сйа̄.), ха̄рийам̣ (ка.)];

кхаттийо бра̄хман̣о вессо, ко мам̣ виддха̄ нилӣйаси.

297.

‘‘на ме мам̣са̄ни кхаджджа̄ни, чамменаттхо на виджджати;

атха кена ну ван̣н̣ена, виддхеййам̣ мам̣ аман̃н̃атха.

298.

‘‘ко ва̄ твам̣ касса ва̄ путто, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣;

пут̣т̣хо ме самма аккха̄хи, ким̣ мам̣ виддха̄ нилӣйаси’’.

299.

‘‘ра̄джа̄хамасми ка̄сӣнам̣, пӣл̣ийаккхоти мам̣ видӯ;

лобха̄ рат̣т̣хам̣ пахитва̄на, мигамесам̣ чара̄махам̣.

300.

‘‘иссаттхе часми кусало, дал̣хадхаммоти виссуто;

на̄гопи ме на муччеййа, а̄гато усупа̄танам̣.

301.

‘‘ко ва̄ твам̣ касса ва̄ путто [твам̣ ча касса ва̄ путтоси (сӣ. пӣ.)], катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣;

питуно аттано ча̄пи, на̄маготтам̣ паведайа’’.

302.

‘‘неса̄дапутто бхадданте, са̄мо ити мам̣ н̃а̄тайо;

а̄мантайим̣су джӣвантам̣, сваджджева̄хам̣ гато [сва̄джджеван̇гато (сйа̄.), сваджджеван̇гате (ка.)] сайе.

303.

‘‘виддхосми путхусаллена, сависена йатха̄ миго;

сакамхи лохите ра̄джа, пасса семи париплуто.

304.

‘‘пат̣ива̄магатам̣ [пат̣идхамма гатам̣ (сӣ. пӣ.)] саллам̣, пасса дхимха̄ми [виха̄мхи (сӣ. пӣ.)] лохитам̣;

а̄туро тйа̄нупуччха̄ми, ким̣ мам̣ виддха̄ нилӣйаси.

305.

‘‘аджинамхи хан̃н̃ате дӣпи, на̄го дантехи хан̃н̃ате;

атха кена ну ван̣н̣ена, виддхеййам̣ мам̣ аман̃н̃атха’’.

306.

‘‘миго упат̣т̣хито а̄си, а̄гато усупа̄танам̣;

там̣ дисва̄ уббиджӣ са̄ма, тена кодхо мама̄виси’’.

307.

‘‘йато сара̄ми атта̄нам̣, йато паттосми вин̃н̃утам̣;

на мам̣ мига̄ уттасанти, аран̃н̃е са̄пада̄нипи.

308.

‘‘йато нидхим̣ парихарим̣, йато паттосми йоббанам̣;

на мам̣ мига̄ уттасанти, аран̃н̃е са̄пада̄нипи.

309.

‘‘бхӣрӯ кимпуриса̄ ра̄джа, паббате гандхама̄дане;

саммодама̄на̄ гаччха̄ма, паббата̄ни вана̄ни ча.

310.

(‘‘на мам̣ мига̄ уттасанти, аран̃н̃е са̄пада̄нипи;) [( ) наттхи сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу]

атха кена ну ван̣н̣ена, утра̄санти мига̄ мамам̣’’ [утра̄се со миго мамам̣ (сӣ. пӣ.)].

311.

‘‘на там̣ таса [на таддаса̄ (сӣ. пӣ.)] миго са̄ма, ким̣ та̄хам̣ аликам̣ бхан̣е;

кодхалобха̄бхибхӯта̄хам̣, усум̣ те там̣ авассаджим̣ [ависсаджим̣ (сйа̄.)].

312.

‘‘куто ну са̄ма а̄гамма, касса ва̄ пахито тувам̣;

удаха̄ро надим̣ гаччха, а̄гато мигасамматам̣’’.

313.

‘‘андха̄ ма̄та̄пита̄ майхам̣, те бхара̄ми браха̄ване;

теса̄хам̣ удака̄ха̄ро, а̄гато мигасамматам̣.

314.

‘‘аттхи несам̣ уса̄маттам̣, атха са̄хасса джӣвитам̣;

удакасса ала̄бхена, ман̃н̃е андха̄ мариссаре.

315.

‘‘на ме идам̣ татха̄ дуккхам̣, лаббха̄ хи пумуна̄ идам̣;

йан̃ча аммам̣ на пасса̄ми, там̣ ме дуккхатарам̣ ито.

316.

‘‘на ме идам̣ татха̄ дуккхам̣, лаббха̄ хи пумуна̄ идам̣;

йан̃ча та̄там̣ на пасса̄ми, там̣ ме дуккхатарам̣ ито.

317.

‘‘са̄ нӯна капан̣а̄ амма̄, чираратта̄йа руччхати [руччати (ка.)];

ад̣д̣хараттева ратте ва̄, надӣва авасуччхати [авасуссати (сйа̄.)].

318.

‘‘со нӯна капан̣о та̄то, чираратта̄йа руччхати [руччати (ка.)];

ад̣д̣хараттева ратте ва̄, надӣва авасуччхати [авасуссати (сйа̄.)].

319.

‘‘ут̣т̣ха̄напа̄дачарийа̄йа [па̄ричарийа̄йа (сӣ. пӣ.)], па̄дасамба̄ханасса ча;

са̄ма та̄та вилапанта̄, хин̣д̣иссанти браха̄ване.

320.

‘‘идампи дутийам̣ саллам̣, кампети хадайам̣ мамам̣;

йан̃ча андхе на пасса̄ми, ман̃н̃е хисса̄ми [йан̃ча хесса̄ми (сӣ. пӣ.), там̣ мем̣ хисса̄ми (ка.)] джӣвитам̣’’.

321.

‘‘ма̄ ба̄л̣хам̣ паридевеси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхариссам̣ те браха̄ване.

322.

‘‘иссаттхе часми кусало, дал̣хадхаммоти виссуто;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхариссам̣ те браха̄ване.

323.

‘‘мига̄нам̣ [мага̄нам̣ (ка.)] вигха̄саманвесам̣, ванамӯлапхала̄ни ча;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхариссам̣ те браха̄ване.

324.

‘‘катамам̣ там̣ ванам̣ са̄ма, йаттха ма̄та̄пита̄ тава;

ахам̣ те татха̄ бхариссам̣, йатха̄ те абхарӣ тувам̣’’.

325.

‘‘айам̣ екападӣ ра̄джа, йойам̣ уссӣсаке мама;

ито гантва̄ ад̣д̣хакосам̣, таттха несам̣ ага̄ракам̣;

йаттха ма̄та̄пита̄ майхам̣, те бхарассу ито гато.

326.

‘‘намо те ка̄сира̄джаттху, намо те ка̄сивад̣д̣хана;

андха̄ ма̄та̄пита̄ майхам̣, те бхарассу браха̄ване.

327.

‘‘ан̃джалим̣ те пагган̣ха̄ми, ка̄сира̄джа наматтху те;

ма̄тарам̣ питарам̣ майхам̣, вутто ваджджа̄си ванданам̣’’.

328.

‘‘идам̣ ватва̄на со са̄мо, йува̄ калйа̄н̣адассано;

муччхито висавегена, висан̃н̃ӣ самападжджатха.

329.

‘‘са ра̄джа̄ паридевеси, бахум̣ ка̄рун̃н̃асан̃хитам̣;

аджара̄марохам̣ а̄сим̣, аджджетам̣ н̃а̄ми [аджджахан̃н̃а̄ми (ка.)] но пуре;

са̄мам̣ ка̄лан̇катам̣ дисва̄, наттхи маччусса на̄гамо.

330.

‘‘йассу мам̣ пат̣имантети, сависена самаппито;

сваджджевам̣ гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄сати.

331.

‘‘нирайам̣ нӯна гаччха̄ми, еттха ме наттхи сам̣сайо;

тада̄ хи пакатам̣ па̄пам̣, чираратта̄йа киббисам̣.

332.

‘‘бхаванти тасса ватта̄ро, га̄ме киббисака̄рако;

аран̃н̃е ниммануссамхи, ко мам̣ ваттумарахати.

333.

‘‘са̄райанти хи камма̄ни, га̄ме сам̣гаччха ма̄н̣ава̄;

аран̃н̃е ниммануссамхи, ко ну мам̣ са̄райиссати’’.

334.

‘‘са̄ девата̄ антарахита̄, паббате гандхама̄дане;

ран̃н̃ова анукампа̄йа, има̄ га̄тха̄ абха̄сатха.

335.

‘‘а̄гум̣ кира маха̄ра̄джа, акари [акара̄ (сӣ.)] камма дуккат̣ам̣;

адӯсака̄ пита̄путта̄, тайо екӯсуна̄ хата̄.

336.

‘‘ехи там̣ анусиккха̄ми, йатха̄ те сугатӣ сийа̄;

дхамменандхе ване поса, ман̃н̃ехам̣ сугатӣ тайа̄.

337.

‘‘са ра̄джа̄ паридевитва̄, бахум̣ ка̄рун̃н̃асан̃хитам̣;

удакакумбхама̄да̄йа, пакка̄ми даккхин̣а̄мукхо.

338.

‘‘касса ну есо падасаддо, мануссассева а̄гато;

несо са̄масса ниггхосо, ко ну твамаси ма̄риса.

339.

‘‘сантан̃хи са̄мо ваджати, сантам̣ па̄да̄ни нейати [уттахи (сӣ.)];

несо са̄масса ниггхосо, ко ну твамаси ма̄риса’’.

340.

‘‘ра̄джа̄хамасми ка̄сӣнам̣, пӣл̣ийаккхоти мам̣ видӯ;

лобха̄ рат̣т̣хам̣ пахитва̄на, мигамесам̣ чара̄махам̣.

341.

‘‘иссаттхе часми кусало, дал̣хадхаммоти виссуто;

на̄гопи ме на муччеййа, а̄гато усупа̄танам̣’’.

342.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

иссароси ануппатто, йам̣ идхаттхи паведайа.

343.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо;

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа ра̄джа варам̣ варам̣.

344.

‘‘идампи па̄нӣйам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄ра̄джа, саче твам̣ абхикан̇кхаси’’.

345.

‘‘на̄лам̣ андха̄ ване дат̣т̣хум̣, ко ну во пхалама̄хари;

анандхассевайам̣ самма̄, нива̄по майха кха̄йати’’.

346.

‘‘дахаро йува̄ на̄тибраха̄, са̄мо калйа̄н̣адассано;

дӣгхасса кеса̄ асита̄, атхо сӯнагга [сонагга (ка.)] веллита̄.

347.

‘‘со хаве пхалама̄харитва̄, ито а̄да̄йа [а̄да̄ (сӣ. пӣ.)] каман̣д̣алум̣;

надим̣ гато удаха̄ро, ман̃н̃е на дӯрама̄гато’’.

348.

‘‘ахам̣ там̣ авадхим̣ са̄мам̣, йо туйхам̣ парича̄рако;

йам̣ кума̄рам̣ паведетха, са̄мам̣ калйа̄н̣адассанам̣.

349.

‘‘дӣгхасса кеса̄ асита̄, атхо сӯнаггавеллита̄;

тесу лохиталиттесу, сети са̄мо майа̄ хато’’.

350.

‘‘кена дукӯламантеси, хато са̄моти ва̄дина̄;

хато са̄моти сутва̄на, хадайам̣ ме паведхати.

351.

‘‘ассаттхассева тарун̣ам̣, пава̄л̣ам̣ ма̄лутеритам̣;

хато са̄моти сутва̄на, хадайам̣ ме паведхати’’.

352.

‘‘па̄рике ка̄сира̄джа̄йам̣, со са̄мам̣ мигасаммате;

кодхаса̄ усуна̄ виджджхи, тасса ма̄ па̄памиччхимха̄’’.

353.

‘‘киччха̄ ладдхо пийо путто, йо андхе абхарӣ ване;

там̣ екапуттам̣ гха̄тимхи, катхам̣ читтам̣ на копайе’’.

354.

‘‘киччха̄ ладдхо пийо путто, йо андхе абхарӣ ване;

там̣ екапуттам̣ гха̄тимхи, аккодхам̣ а̄ху пан̣д̣ита̄’’.

355.

‘‘ма̄ ба̄л̣хам̣ паридеветха, хато са̄моти ва̄дина̄;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхарисса̄ми браха̄ване.

356.

‘‘иссаттхе часми кусало, дал̣хадхаммоти виссуто;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхарисса̄ми браха̄ване.

357.

‘‘мига̄нам̣ вигха̄саманвесам̣, ванамӯлапхала̄ни ча;

ахам̣ каммакаро хутва̄, бхарисса̄ми браха̄ване’’.

358.

‘‘неса дхаммо маха̄ра̄джа, нетам̣ амхесу каппати;

ра̄джа̄ твамаси амха̄кам̣, па̄де ванда̄ма те майам̣’’.

359.

‘‘дхаммам̣ неса̄да бхан̣атха, ката̄ апачитӣ тайа̄;

пита̄ твамаси [твамахи (?)] амха̄кам̣, ма̄та̄ твамаси па̄рике’’.

360.

‘‘намо те ка̄сира̄джаттху, намо те ка̄сивад̣д̣хана;

ан̃джалим̣ те пагган̣ха̄ма, йа̄ва са̄ма̄нупа̄пайа.

361.

‘‘тасса па̄де самаджджанта̄ [пават̣т̣анта̄ (пӣ.)], мукхан̃ча бхуджадассанам̣;

сам̣сумбхама̄на̄ атта̄нам̣, ка̄лама̄гамайа̄масе’’.

362.

‘‘браха̄ ва̄л̣амига̄кин̣н̣ам̣, а̄ка̄сантам̣ва диссати;

йаттха са̄мо хато сети, чандова патито чхама̄.

363.

‘‘браха̄ ва̄л̣амига̄кин̣н̣ам̣, а̄ка̄сантам̣ва диссати;

йаттха са̄мо хато сети, сӯрийова патито чхама̄.

364.

‘‘браха̄ ва̄л̣амига̄кин̣н̣ам̣, а̄ка̄сантам̣ва диссати;

йаттха са̄мо хато сети, пам̣суна̄ патикунтито [кун̣т̣хито (сӣ. сйа̄. пӣ.) евамупарипи].

365.

‘‘браха̄ ва̄л̣амига̄кин̣н̣ам̣, а̄ка̄сантам̣ва диссати;

йаттха са̄мо хато сети, идхева васатхассаме’’.

366.

‘‘йади таттха сахасса̄ни, сата̄ни нийута̄ни [нахута̄ни (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ча;

невамха̄кам̣ бхайам̣ кочи, ване ва̄л̣есу виджджати’’.

367.

‘‘тато андха̄нама̄да̄йа, ка̄сира̄джа̄ браха̄ване;

хаттхе гахетва̄ пакка̄ми, йаттха са̄мо хато аху.

368.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

апавиддхам̣ браха̄ран̃н̃е, чандам̣ва патитам̣ чхама̄.

369.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

апавиддхам̣ браха̄ран̃н̃е, сӯрийам̣ва патитам̣ чхама̄.

370.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

апавиддхам̣ браха̄ран̃н̃е, калӯнам̣ [карун̣ам̣ (сӣ. пӣ.)] паридевайум̣.

371.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, адхаммо кира бхо ити.

372.

‘‘ба̄л̣хам̣ кхо твам̣ паматтоси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

йо аджджевам̣ [сваджджевам̣ (ка.) евамупарипи] гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄саси.

373.

‘‘ба̄л̣хам̣ кхо твам̣ падиттоси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

йо аджджевам̣ гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄саси.

374.

‘‘ба̄л̣хам̣ кхо твам̣ пакуддхоси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

йо аджджевам̣ гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄саси.

375.

‘‘ба̄л̣хам̣ кхо твам̣ пасуттоси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

йо аджджевам̣ гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄саси.

376.

‘‘ба̄л̣хам̣ кхо твам̣ виманоси, са̄ма калйа̄н̣адассана;

йо аджджевам̣ гате ка̄ле, на кин̃чи мабхибха̄саси.

377.

‘‘джат̣ам̣ валинам̣ пам̣сугатам̣ [пан̇кахатам̣ (сӣ. пӣ.)], ко да̄ни сан̣т̣хапессати [сан̣т̣хапессати (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

са̄мо айам̣ ка̄лан̇като, андха̄нам̣ парича̄рако.

378.

‘‘ко ме саммаджджама̄да̄йа [че саммаджджана̄да̄йа (сӣ.), но саммаджджана̄да̄йа (сйа̄.), ме саммаджджана̄да̄йа (пӣ.)], саммаджджиссати ассамам̣;

са̄мо айам̣ ка̄лан̇като, андха̄нам̣ парича̄рако.

379.

‘‘ко да̄ни нха̄пайиссати, сӣтенун̣ходакена ча;

са̄мо айам̣ ка̄лан̇като, андха̄нам̣ парича̄рако.

380.

‘‘ко да̄ни бходжайиссати, ванамӯлапхала̄ни ча;

са̄мо айам̣ ка̄лан̇като, андха̄нам̣ парича̄рако’’.

381.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

ат̣т̣ита̄ путтасокена, ма̄та̄ саччам̣ абха̄сатха.

382.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, дхаммача̄рӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

383.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, брахмача̄рӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

384.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, саччава̄дӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

385.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, ма̄та̄петтибхаро [ма̄та̄петибхаро (сйа̄.), ма̄та̄питтибхаро (ка.)] аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

386.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, куле джет̣т̣ха̄пача̄йико;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

387.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, па̄н̣а̄ пийатаро мама;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

388.

‘‘йам̣ кин̃читтхи катам̣ пун̃н̃ам̣, майхан̃чева питучча те;

саббена тена кусалена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату’’.

389.

‘‘дисва̄на патитам̣ са̄мам̣, путтакам̣ пам̣сукунтхитам̣;

ат̣т̣ито путтасокена, пита̄ саччам̣ абха̄сатха.

390.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, дхаммача̄рӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

391.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, брахмача̄рӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

392.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, саччава̄дӣ пуре аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

393.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, ма̄та̄петтибхаро аху;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

394.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, куле джет̣т̣ха̄пача̄йико;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

395.

‘‘йена сачченайам̣ са̄мо, па̄н̣а̄ пийатаро мама;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

396.

‘‘йам̣ кин̃читтхи [кин̃чаттхи (сӣ. пӣ.)] катам̣ пун̃н̃ам̣, майхан̃чева ма̄тучча те;

саббена тена кусалена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

397.

‘‘са̄ девата̄ антарахита̄, паббате гандхама̄дане;

са̄масса анукампа̄йа, имам̣ саччам̣ абха̄сатха.

398.

‘‘паббатйа̄хам̣ гандхама̄дане, чирараттанива̄синӣ [чирам̣ раттам̣ нива̄синӣ (сйа̄.)];

на ме пийатаро кочи, ан̃н̃о са̄мена [са̄ма̄ на (сӣ. пӣ.)] виджджати;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату.

399.

‘‘саббе вана̄ гандхамайа̄, паббате гандхама̄дане;

етена саччаваджджена, висам̣ са̄масса хан̃н̃ату’’.

400.

тесам̣ ла̄лаппама̄на̄нам̣, бахум̣ ка̄рун̃н̃асан̃хитам̣;

кхиппам̣ са̄мо самут̣т̣ха̄си, йува̄ калйа̄н̣адассано.

401.

‘‘са̄мохамасми бхаддам̣ во [бхадданте (ка.)], соттхина̄мхи самут̣т̣хито;

ма̄ ба̄л̣хам̣ паридеветха, ман̃джуна̄бхивадетха мам̣’’.

402.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

иссароси ануппатто, йам̣ идхаттхи паведайа.

403.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо;

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа ра̄джа варам̣ варам̣.

404.

‘‘аттхи ме па̄нийам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄ра̄джа, саче твам̣ абхикан̇кхаси’’.

405.

‘‘саммуйха̄ми памуйха̄ми, сабба̄ муйханти ме диса̄;

петам̣ там̣ са̄мамаддаккхим̣, ко ну твам̣ са̄ма джӣваси’’.

406.

‘‘апи джӣвам̣ маха̄ра̄джа, пурисам̣ га̄л̣хаведанам̣;

упанӣтаманасан̇каппам̣, джӣвантам̣ ман̃н̃ате матам̣.

407.

‘‘апи джӣвам̣ маха̄ра̄джа, пурисам̣ га̄л̣хаведанам̣;

там̣ ниродхагатам̣ сантам̣, джӣвантам̣ ман̃н̃ате матам̣.

408.

‘‘йо ма̄тарам̣ питарам̣ ва̄, маччо дхаммена посати;

дева̄пи нам̣ тикиччханти, ма̄та̄петтибхарам̣ нарам̣.

409.

‘‘йо ма̄тарам̣ питарам̣ ва̄, маччо дхаммена посати;

идхева нам̣ пасам̣санти, печча сагге памодати’’.

410.

‘‘еса бхиййо памуйха̄ми, сабба̄ муйханти ме диса̄;

саран̣ам̣ там̣ са̄ма гаччха̄ми [саран̣ам̣ са̄ма гаччха̄ми (сйа̄. ка.)], тван̃ча ме саран̣ам̣ бхава’’.

411.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ма̄та̄питӯсу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

412.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, путтада̄ресу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

413.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, митта̄маччесу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

414.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, ва̄ханесу балесу ча;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

415.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, га̄месу нигамесу ча;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

416.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, рат̣т̣хесу джанападесу ча;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

417.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саман̣абра̄хман̣есу ча;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

418.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, мигапаккхӣсу кхаттийа;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

419.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, дхаммо чин̣н̣о сукха̄вахо;

идха дхаммам̣ чаритва̄на, ра̄джа саггам̣ гамиссаси.

420.

‘‘дхаммам̣ чара маха̄ра̄джа, саинда̄ дева̄ сабрахмака̄;

сучин̣н̣ена дивам̣ патта̄, ма̄ дхаммам̣ ра̄джа па̄мадо’’ти.

суван̣н̣аса̄маджа̄такам̣ [са̄маджа̄такам̣ (сӣ. пӣ.)] татийам̣.

541. нимиджа̄такам̣ (4)

421.

‘‘аччхерам̣ вата локасмим̣, уппаджджанти вичаккхан̣а̄;

йада̄ аху нимира̄джа̄, пан̣д̣ито кусалаттхико.

422.

‘‘ра̄джа̄ саббавидеха̄нам̣, ада̄ да̄нам̣ ариндамо;

тасса там̣ дадато да̄нам̣, сан̇каппо удападжджатха;

да̄нам̣ ва̄ брахмачарийам̣ ва̄, катамам̣ су махаппхалам̣.

423.

тасса сан̇каппаман̃н̃а̄йа, магхава̄ девакун̃джаро;

сахассанетто па̄тураху, ван̣н̣ена виханам̣ [ниханам̣ (сӣ. пӣ.), вихатам̣ (сйа̄. ка.)] тамам̣.

424.

саломахат̣т̣хо мануджиндо, ва̄савам̣ авача̄ ними;

‘‘девата̄ нуси гандхаббо, аду сакко пуриндадо.

425.

‘‘на ча ме та̄дисо ван̣н̣о, дит̣т̣хо ва̄ йади ва̄ суто;

[наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу] а̄чиккха ме твам̣ бхадданте, катхам̣ джа̄нему там̣ майам̣’’ [наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу].

426.

саломахат̣т̣хам̣ н̃атва̄на, ва̄саво авача̄ нимим̣;

‘‘саккохамасми девиндо, а̄гатосми тавантике;

аломахат̣т̣хо мануджинда, пуччха пан̃хам̣ йамиччхаси’’.

427.

со ча тена катока̄со, ва̄савам̣ авача̄ ними;

‘‘пуччха̄ми там̣ маха̄ра̄джа [маха̄ба̄ху (сӣ. пӣ.), девара̄джа (ка.)], саббабхӯта̄намиссара;

да̄нам̣ ва̄ брахмачарийам̣ ва̄, катамам̣ су махаппхалам̣’’.

428.

со пут̣т̣хо нарадевена, ва̄саво авача̄ нимим̣;

‘‘випа̄кам̣ брахмачарийасса, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

429.

‘‘хӣнена брахмачарийена, кхаттийе упападжджати;

маджджхимена ча деваттам̣, уттамена висуджджхати.

430.

‘‘на хете сулабха̄ ка̄йа̄, йа̄чайогена кеначи;

йе ка̄йе упападжджанти, ана̄га̄ра̄ тапассино.

431.

‘‘дудӣпо [дутипо (ка.)] са̄гаро село, муджакиндо [мучалиндо (сӣ. сйа̄. пӣ.), муджакинто (ка.)] бхагӣрасо;

усиндаро [усӣнаро (сӣ. пӣ.)] кассапо ча [ат̣т̣хако ча (сӣ. пӣ.), аттхако ча (сйа̄.)], асако ча путхуджджано.

432.

‘‘ете чан̃н̃е ча ра̄джа̄но, кхаттийа̄ бра̄хман̣а̄ бахӯ;

путхуйан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, петаттам̣ [петам̣ те (сӣ. пӣ.)] на̄тиваттисум̣.

433.

‘‘атха йӣме [аддха̄ име (сӣ. пӣ.), аддха̄йиме (сйа̄.)] аваттим̣су, ана̄га̄ра̄ тапассино;

саттисайо йа̄махану, сомайа̄мо [сомайа̄го (сӣ. сйа̄. пӣ.)] маноджаво.

434.

‘‘самуддо ма̄гхо бхарато ча, иси ка̄лапураккхато [ка̄ликариккхийо (сӣ. пӣ.)];

ан̇гӣрасо кассапо ча, кисаваччхо акатти [акитти (сӣ. пӣ.), аканти (сйа̄.)] ча.

435.

‘‘уттарена надӣ сӣда̄, гамбхӣра̄ дуратиккама̄;

нал̣аггиван̣н̣а̄ джотанти, сада̄ кан̃чанапаббата̄.

436.

‘‘парӯл̣хакаччха̄ тагара̄, рӯл̣хакаччха̄ вана̄ нага̄;

татра̄сум̣ дасасахасса̄, пора̄н̣а̄ исайо пуре.

437.

‘‘ахам̣ сет̣т̣хосми да̄нена, сам̣йамена дамена ча;

ануттарам̣ ватам̣ катва̄, пакирача̄рӣ сама̄хите.

438.

‘‘джа̄тимантам̣ аджаччан̃ча, ахам̣ уджугатам̣ нарам̣;

ативелам̣ намассиссам̣, каммабандхӯ хи ма̄н̣ава̄ [ма̄тийа̄ (сӣ. пӣ.)].

439.

‘‘саббе ван̣н̣а̄ адхаммат̣т̣ха̄, патанти нирайам̣ адхо;

саббе ван̣н̣а̄ висуджджханти, чаритва̄ дхаммамуттамам̣’’.

440.

идам̣ ватва̄на магхава̄, девара̄джа̄ суджампати;

ведехамануса̄ситва̄, саггака̄йам̣ апакками.

441.

‘‘имам̣ бхонто ниса̄метха, йа̄вантеттха сама̄гата̄;

дхаммика̄нам̣ манусса̄нам̣, ван̣н̣ам̣ учча̄вачам̣ бахум̣.

442.

‘‘йатха̄ айам̣ нимира̄джа̄, пан̣д̣ито кусалаттхико;

ра̄джа̄ саббавидеха̄нам̣, ада̄ да̄нам̣ ариндамо.

443.

‘‘тасса там̣ дадато да̄нам̣, сан̇каппо удападжджатха;

да̄нам̣ ва̄ брахмачарийам̣ ва̄, катамам̣ су махаппхалам̣’’.

444.

аббхуто вата локасмим̣, уппаджджи ломахам̣сано;

диббо ратхо па̄тураху, ведехасса йасассино.

445.

девапутто махиддхико, ма̄тали деваса̄ратхи;

нимантайиттха ра̄джа̄нам̣, ведехам̣ митхилаггахам̣.

446.

‘‘ехимам̣ ратхама̄руйха, ра̄джасет̣т̣ха дисампати;

дева̄ дассанака̄ма̄ те, та̄ватим̣са̄ саиндака̄;

сарама̄на̄ хи те дева̄, судхамма̄йам̣ самаччхаре’’.

447.

тато ра̄джа̄ тарама̄но, ведехо митхилаггахо;

а̄сана̄ вут̣т̣хахитва̄на, памукхо ратхама̄рухи.

448.

абхирӯл̣хам̣ ратхам̣ диббам̣, ма̄тали етадабрави;

‘‘кена там̣ неми маггена, ра̄джасет̣т̣ха дисампати;

йена ва̄ па̄пакамманта̄, пун̃н̃акамма̄ ча йе нара̄’’.

449.

‘‘убхайенева мам̣ нехи, ма̄тали деваса̄ратхи;

йена ва̄ па̄пакамманта̄, пун̃н̃акамма̄ ча йе нара̄’’.

450.

‘‘кена там̣ пат̣хамам̣ неми, ра̄джасет̣т̣ха дисампати;

йена ва̄ па̄пакамманта̄, пун̃н̃акамма̄ ча йе нара̄’’.

451.

‘‘нирайе [нирийам̣ (сйа̄. ка.)] та̄ва пасса̄ми, а̄ва̄се [а̄ва̄сам̣ (сйа̄. ка.)] па̄пакамминам̣;

т̣ха̄на̄ни луддакамма̄нам̣, дуссӣла̄нан̃ча йа̄ гати’’.

452.

дассеси ма̄тали ран̃н̃о, дуггам̣ ветаран̣им̣ надим̣;

кутхитам̣ кха̄расам̣йуттам̣, таттам̣ аггисикхӯпамам̣ [аггисамодакам̣ (ка.)].

453.

нимӣ хаве ма̄талимаджджхабха̄сатха [ма̄талимаджджхабха̄си (сйа̄.)], дисва̄ джанам̣ патама̄нам̣ видугге;

‘‘бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ ветаран̣им̣ патанти’’.

454.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

455.

‘‘йе дуббале балаванта̄ джӣвалоке, хим̣санти росанти супа̄падхамма̄;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ ветаран̣им̣ патанти’’.

456.

‘‘са̄ма̄ ча сон̣а̄ сабала̄ ча гиджджха̄, ка̄коласан̇гха̄ аданти [аденти (сӣ. сйа̄. пӣ.) евамупарипи] бхерава̄;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джане ка̄коласан̇гха̄ аданти’’.

457.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

458.

‘‘йе кечиме маччхарино кадарийа̄, парибха̄сака̄ саман̣абра̄хман̣а̄нам̣;

хим̣санти росанти супа̄падхамма̄, те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣;

теме джане ка̄коласан̇гха̄ аданти’’.

459.

‘‘саджотибхӯта̄ патхавим̣ каманти, таттехи кхандхехи ча потхайанти;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ кхандхахата̄ сайанти’’.

460.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

461.

‘‘йе джӣвалокасми супа̄падхаммино, наран̃ча на̄рин̃ча апа̄падхаммам̣;

хим̣санти росанти супа̄падхамма̄ [супа̄падхаммино (ка.)], те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣;

теме джана̄ кхандхахата̄ сайанти’’.

462.

‘‘ан̇га̄рака̄сум̣ апаре пхун̣анти [тхунанти (сӣ. сйа̄.), пхунанти (пӣ.)], нара̄ руданта̄ паридад̣д̣хагатта̄;

бхайан̃хи мам̣ виданти сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ ан̇га̄рака̄сум̣ пхун̣анти’’.

463.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

464.

‘‘йе кечи пӯга̄йа дханасса [пӯга̄йатанасса (сӣ. пӣ.)] хету, саккхим̣ каритва̄ ин̣ам̣ джа̄пайанти;

те джа̄пайитва̄ джанатам̣ джанинда, те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣;

теме джана̄ ан̇га̄рака̄сум̣ пхун̣анти’’.

465.

‘‘саджотибхӯта̄ джалита̄ падитта̄, падиссати махатӣ лохакумбхӣ;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ авам̣сира̄ лохакумбхим̣ патанти’’.

466.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

467.

‘‘йе сӣлавантам̣ [сӣлавам̣ (пӣ.)] саман̣ам̣ бра̄хман̣ам̣ ва̄, хим̣санти росанти супа̄падхамма̄;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ авам̣сира̄ лохакумбхим̣ патанти’’.

468.

‘‘лун̃чанти гӣвам̣ атха вет̣хайитва̄ [авивет̣хайитва̄ (ка.)], ун̣ходакасмим̣ пакиледайитва̄ [пакиледайитва̄ (сӣ. пӣ.)];

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ луттасира̄ сайанти’’.

469.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

470.

‘‘йе джӣвалокасми супа̄падхаммино, паккхӣ гахетва̄на вихет̣хайанти те;

вихет̣хайитва̄ сакун̣ам̣ джанинда, те луддака̄ма̄ пасаветва па̄пам̣;

теме джана̄ луттасира̄ сайанти.

471.

‘‘пахӯтатойа̄ анига̄дхакӯла̄ [аникха̄такӯла̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], надӣ айам̣ сандати суппатиттха̄;

гхамма̄бхитатта̄ мануджа̄ пиванти, пӣтан̃ча [пиватам̣ ча (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] тесам̣ бхуса хоти па̄ни.

472.

‘‘бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, пӣтан̃ча тесам̣ бхуса хоти па̄ни’’.

473.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

474.

‘‘йе суддхадхан̃н̃ам̣ пала̄сена миссам̣, асуддхакамма̄ кайино даданти;

гхамма̄бхитатта̄на пипа̄сита̄нам̣, пӣтан̃ча тесам̣ бхуса хоти па̄ни’’.

475.

‘‘усӯхи саттӣхи ча томарехи, дубхайа̄ни пасса̄ни туданти кандатам̣;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ саттихата̄ сайанти’’.

476.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

477.

‘‘йе джӣвалокасми аса̄дхукаммино, адиннама̄да̄йа каронти джӣвикам̣;

дхан̃н̃ам̣ дханам̣ раджатам̣ джа̄тарӯпам̣, аджел̣акан̃ча̄пи пасум̣ махим̣сам̣ [махӣсам̣ (сӣ. пӣ.)];

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ саттихата̄ сайанти’’.

478.

‘‘гӣва̄йа баддха̄ кисса име пунеке, ан̃н̃е виканта̄ [викатта̄ (сӣ. пӣ.)] билаката̄ сайанти [пунеке (сӣ. пӣ.)];

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ билаката̄ сайанти’’.

479.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

480.

‘‘ораббхика̄ сӯкарика̄ ча маччхика̄, пасум̣ махим̣сан̃ча аджел̣акан̃ча;

хантва̄на сӯнесу паса̄райим̣су, те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣;

теме джана̄ билаката̄ сайанти.

481.

‘‘рахадо айам̣ муттакарӣсапӯро, дуггандхарӯпо асучи пӯти ва̄ти;

кхуда̄парета̄ мануджа̄ аданти, бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄;

пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи, име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣;

йеме джана̄ муттакарӣсабхаккха̄’’.

482.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

483.

‘‘йе кечиме ка̄ран̣ика̄ виросака̄, паресам̣ хим̣са̄йа сада̄ нивит̣т̣ха̄;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, миттаддуно мӣл̣хамаданти ба̄ла̄.

484.

‘‘рахадо айам̣ лохитапуббапӯро, дуггандхарӯпо асучи пӯти ва̄ти;

гхамма̄бхитатта̄ мануджа̄ пиванти, бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄;

пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи, име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣;

йеме джана̄ лохитапуббабхаккха̄’’.

485.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

486.

‘‘йе ма̄тарам̣ ва̄ питарам̣ ва̄ джӣвалоке [питарам̣ ва джӣвалоке (сӣ.), питарам̣ ва локе (пӣ.)], па̄ра̄джика̄ араханте хананти;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ лохитапуббабхаккха̄’’.

487.

‘‘дживхан̃ча пасса бал̣исена виддхам̣, вихатам̣ йатха̄ сан̇кусатена чаммам̣;

пханданти маччха̄ва тхаламхи кхитта̄, мун̃чанти кхел̣ам̣ рудама̄на̄ кимете.

488.

‘‘бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ ван̇кагхаста̄ сайанти’’.

489.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

490.

‘‘йе кечи сандха̄нагата̄ [сантха̄нагата̄ (сӣ. пӣ.), сан̣т̣ха̄нагата̄ (сйа̄.)] манусса̄, аггхена аггхам̣ кайам̣ ха̄пайанти;

кут̣ена кут̣ам̣ дханалобхахету, чханнам̣ йатха̄ ва̄ричарам̣ вадха̄йа.

491.

‘‘на хи кӯт̣ака̄рисса бхаванти та̄н̣а̄, сакехи каммехи пураккхатасса;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ ван̇кагхаста̄ сайанти’’.

492.

‘‘на̄рӣ има̄ сампарибхиннагатта̄, паггайха канданти бхудже дуджачча̄;

саммаккхита̄ [самаккхита̄ (сйа̄.), самаккхика̄ (ка.)] лохитапуббалитта̄, га̄во йатха̄ а̄гха̄тане виканта̄;

та̄ бхӯмибха̄гасмим̣ сада̄ никха̄та̄, кхандха̄тиваттанти саджотибхӯта̄.

493.

‘‘бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

има̄ ну на̄рийо кимакам̣су па̄пам̣, йа̄ бхӯмибха̄гасмим̣ сада̄ никха̄та̄;

кхандха̄тиваттанти саджотибхӯта̄’’.

494.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

495.

‘‘колиттхийа̄йо [колинийа̄йо (сӣ. пӣ.)] идха джӣвалоке, асуддхакамма̄ асатам̣ ача̄рум̣;

та̄ диттарӯпа̄ [дхуттарӯпа̄ (ка.)] пати виппаха̄йа, ан̃н̃ам̣ ача̄рум̣ ратикхид̣д̣ахету;

та̄ джӣвалокасмим̣ рама̄пайитва̄, кхандха̄тиваттанти саджотибхӯта̄.

496.

‘‘па̄де гахетва̄ кисса име пунеке, авам̣сира̄ нараке па̄тайанти;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ авам̣сира̄ нараке па̄тайанти’’.

497.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

498.

‘‘йе джӣвалокасми аса̄дхукаммино, парасса да̄ра̄ни атиккаманти;

те та̄диса̄ уттамабхан̣д̣атхена̄, теме джана̄ авам̣сира̄ нараке па̄тайанти.

499.

‘‘те вассапӯга̄ни бахӯни таттха, нирайесу дуккхам̣ веданам̣ ведайанти;

на хи па̄пака̄рисса [кӯт̣ака̄рисса (ка.)] бхаванти та̄н̣а̄, сакехи каммехи пураккхатасса;

те луддакамма̄ пасаветва па̄пам̣, теме джана̄ авам̣сира̄ нараке па̄тайанти’’.

500.

‘‘учча̄вача̄ме вивидха̄ упаккама̄, нирайесу диссанти сугхорарӯпа̄;

бхайан̃хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су па̄пам̣, йеме джана̄ адхиматта̄ дуккха̄ тибба̄;

кхара̄ кат̣ука̄ ведана̄ ведайанти’’.

501.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ па̄пакамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

502.

‘‘йе джӣвалокасми супа̄падит̣т̣хино, висса̄сакамма̄ни каронти моха̄;

паран̃ча дит̣т̣хӣсу сама̄дапенти, те па̄падит̣т̣хим̣ [па̄падит̣т̣хӣ (сӣ. сйа̄.), па̄падит̣т̣хӣсу (пӣ.)] пасаветва па̄пам̣;

теме джана̄ адхиматта̄ дуккха̄ тибба̄, кхара̄ кат̣ука̄ ведана̄ ведайанти.

503.

‘‘видита̄ те маха̄ра̄джа, а̄ва̄са̄ па̄пакамминам̣;

т̣ха̄на̄ни луддакамма̄нам̣, дуссӣла̄нан̃ча йа̄ гати;

уййа̄хи да̄ни ра̄джӣси, девара̄джасса сантике’’.

504.

‘‘пан̃чатхӯпам̣ диссатидам̣ вима̄нам̣, ма̄ла̄пил̣андха̄ сайанасса маджджхе;

таттхаччхати на̄рӣ маха̄нубха̄ва̄, учча̄вачам̣ иддхи викуббама̄на̄.

505.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну на̄рӣ кимака̄си са̄дхум̣, йа̄ модати саггапатта̄ вима̄не’’.

506.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

507.

‘‘йади те сута̄ бӣран̣ӣ джӣвалоке, а̄ма̄йада̄сӣ аху бра̄хман̣асса;

са̄ паттака̄ле [паттака̄лам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] атитхим̣ видитва̄, ма̄та̄ва путтам̣ сакима̄бхинандӣ;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, са̄ вима̄насми модати.

508.

‘‘даддаллама̄на̄ а̄бхенти [а̄бханти (сйа̄. ка.)], вима̄на̄ сатта ниммита̄;

таттха йаккхо махиддхико, сабба̄бхаран̣абхӯсито;

саманта̄ анупарийа̄ти, на̄рӣган̣апураккхато.

509.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну маччо кимака̄си са̄дхум̣, йо модати саггапатто вима̄не’’.

510.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

511.

‘‘сон̣адинно гахапати, еса да̄напатӣ аху;

еса паббаджитуддисса, виха̄ре сатта ка̄райи.

512.

‘‘саккаччам̣ те упат̣т̣ха̄си, бхиккхаво таттха ва̄сике;

аччха̄данан̃ча бхаттан̃ча, сена̄санам̣ падӣпийам̣.

ада̄си уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

513.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча [йа̄ ва (сӣ. пӣ.)] паккхасса ат̣т̣хамӣ [ат̣т̣хамим̣ (сӣ. пӣ.)];

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

514.

‘‘упосатхам̣ упавасӣ, сада̄ сӣлесу сам̣вуто;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, со вима̄насми модати.

515.

‘‘пабха̄сати мидам̣ бйамхам̣, пхалика̄су суниммитам̣;

на̄рӣвараган̣а̄кин̣н̣ам̣, кӯт̣а̄га̄раварочитам̣;

упетам̣ аннапа̄нехи, наччагӣтехи чӯбхайам̣.

516.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су са̄дхум̣, йе модаре саггапатта̄ вима̄не’’.

517.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

518.

‘‘йа̄ ка̄чи на̄рийо идха джӣвалоке, сӣлавантийо упа̄сика̄;

да̄не рата̄ ниччам̣ пасанначитта̄, сачче т̣хита̄ упосатхе аппаматта̄;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, та̄ вима̄насми модаре.

519.

‘‘пабха̄сати мидам̣ бйамхам̣, вел̣урийа̄су ниммитам̣;

упетам̣ бхӯмибха̄гехи, вибхаттам̣ бха̄гасо митам̣.

520.

‘‘а̄л̣амбара̄ мудин̇га̄ ча, наччагӣта̄ сува̄дита̄;

дибба̄ садда̄ ниччхаранти, саванӣйа̄ манорама̄.

521.

‘‘на̄хам̣ евам̣гатам̣ джа̄ту [джа̄там̣ (ка.)], евам̣суручирам̣ пуре;

саддам̣ самабхиджа̄на̄ми, дит̣т̣хам̣ ва̄ йади ва̄ сутам̣.

522.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су са̄дхум̣, йе модаре саггапатта̄ вима̄не’’.

523.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

524.

‘‘йе кечи мачча̄ идха джӣвалоке, сӣлаванта̄ [сӣлаванто (сӣ. пӣ.)] упа̄сака̄;

а̄ра̄ме удапа̄не ча, папа̄ сан̇камана̄ни ча;

араханте сӣтибхӯте [арахантесу сӣтибхӯтесу (ка.)], саккаччам̣ пат̣ипа̄дайум̣.

525.

‘‘чӣварам̣ пин̣д̣апа̄тан̃ча, паччайам̣ сайана̄санам̣;

адам̣су уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

526.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча паккхасса ат̣т̣хамӣ;

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

527.

‘‘упосатхам̣ упавасум̣, сада̄ сӣлесу сам̣вута̄;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, те вима̄насми модаре.

528.

‘‘пабха̄сати мидам̣ бйамхам̣, пхалика̄су суниммитам̣;

на̄рӣвараган̣а̄кин̣н̣ам̣, кӯт̣а̄га̄раварочитам̣.

529.

‘‘упетам̣ аннапа̄нехи, наччагӣтехи чӯбхайам̣;

наджджо ча̄нупарийа̄ти, на̄на̄пуппхадума̄йута̄.

530.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну маччо кимака̄си са̄дхум̣, йо модатӣ саггапатто вима̄не’’.

531.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

532.

‘‘митхила̄йам̣ гахапати, еса да̄напатӣ аху;

а̄ра̄ме удапа̄не ча, папа̄ сан̇камана̄ни ча;

араханте сӣтибхӯте, саккаччам̣ пат̣ипа̄дайи.

533.

‘‘чӣварам̣ пин̣д̣апа̄тан̃ча, паччайам̣ сайана̄санам̣;

ада̄си уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

534.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча паккхасса ат̣т̣хамӣ;

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

535.

‘‘упосатхам̣ упавасӣ, сада̄ сӣлесу сам̣вуто;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, со вима̄насми модати’’.

536.

‘‘пабха̄сати мидам̣ бйамхам̣, пхалика̄су суниммитам̣ [вел̣урийа̄су ниммитам̣ (пӣ.)];

на̄рӣвараган̣а̄кин̣н̣ам̣, кӯт̣а̄га̄раварочитам̣.

537.

‘‘упетам̣ аннапа̄нехи, наччагӣтехи чӯбхайам̣;

наджджо ча̄нупарийа̄ти, на̄на̄пуппхадума̄йута̄.

538.

‘‘ра̄джа̄йатана̄ капиттха̄ ча, амба̄ са̄ла̄ ча джамбуйо;

тиндука̄ ча пийа̄ла̄ ча, дума̄ ниччапхала̄ бахӯ.

539.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну маччо кимака̄си са̄дхум̣, йо модатӣ саггапатто вима̄не’’.

540.

‘‘тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

541.

‘‘митхила̄йам̣ гахапати, еса да̄напатӣ аху;

а̄ра̄ме удапа̄не ча, папа̄ сан̇камана̄ни ча;

араханте сӣтибхӯте, саккаччам̣ пат̣ипа̄дайи.

542.

‘‘чӣварам̣ пин̣д̣апа̄тан̃ча, паччайам̣ сайана̄санам̣;

ада̄си уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

543.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча паккхасса ат̣т̣хамӣ;

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

544.

‘‘упосатхам̣ упавасӣ, сада̄ сӣлесу сам̣вуто;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, со вима̄насми модати’’.

545.

‘‘пабха̄сати мидам̣ бйамхам̣, вел̣урийа̄су ниммитам̣;

упетам̣ бхӯмибха̄гехи, вибхаттам̣ бха̄гасо митам̣.

546.

‘‘а̄л̣амбара̄ мудин̇га̄ ча, наччагӣта̄ сува̄дита̄;

дибйа̄ садда̄ ниччхаранти, саванӣйа̄ манорама̄.

547.

‘‘на̄хам̣ евам̣гатам̣ джа̄ту [джа̄там̣ (ка.)], евам̣суручийам̣ пуре;

саддам̣ самабхиджа̄на̄ми, дит̣т̣хам̣ ва̄ йади ва̄ сутам̣.

548.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну маччо кимака̄си са̄дхум̣, йо модати саггапатто вима̄не’’.

549.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

550.

‘‘ба̄ра̄н̣асийам̣ гахапати, еса да̄напатӣ аху;

а̄ра̄ме удапа̄не ча, папа̄ сан̇камана̄ни ча;

араханте сӣтибхӯте, саккаччам̣ пат̣ипа̄дайи.

551.

‘‘чӣварам̣ пин̣д̣апа̄тан̃ча, паччайам̣ сайана̄санам̣;

ада̄си уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

552.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча паккхасса ат̣т̣хамӣ;

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

553.

‘‘упосатхам̣ упавасӣ, сада̄сӣлесу сам̣вуто;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, со вима̄насми модати.

554.

‘‘йатха̄ удайама̄диччо, хоти лохитако маха̄;

татхӯпамам̣ идам̣ бйамхам̣, джа̄тарӯпасса ниммитам̣.

555.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

айам̣ ну маччо кимака̄си са̄дхум̣, йо модатӣ саггапатто вима̄не’’.

556.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

557.

‘‘са̄ваттхийам̣ гахапати, еса да̄напатӣ аху;

а̄ра̄ме удапа̄не ча, папа̄ сан̇камана̄ни ча;

араханте сӣтибхӯте, саккаччам̣ пат̣ипа̄дайи.

558.

‘‘чӣварам̣ пин̣д̣апа̄тан̃ча, паччайам̣ сайана̄санам̣;

ада̄си уджубхӯтесу, виппасаннена четаса̄.

559.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, йа̄ ча паккхасса ат̣т̣хамӣ;

па̄т̣иха̄рийапаккхан̃ча, ат̣т̣хан̇гасусама̄хитам̣.

560.

‘‘упосатхам̣ упавасӣ, сада̄ сӣлесу сам̣вуто;

сам̣йама̄ сам̣вибха̄га̄ ча, со вима̄насми модати.

561.

‘‘веха̄йаса̄ ме бахука̄, джа̄тарӯпасса ниммита̄;

даддаллама̄на̄ а̄бхенти, виджджуваббхагханантаре.

562.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

име ну мачча̄ кимакам̣су са̄дхум̣, йе модаре саггапатта̄ вима̄не’’.

563.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

564.

‘‘саддха̄йа сунивит̣т̣ха̄йа, саддхамме суппаведите;

акам̣су саттху вачанам̣, самма̄самбуддхаса̄сане [самма̄самбуддхаса̄вака̄ (сйа̄.), самма̄самбуддхаса̄санам̣ (пӣ.)];

тесам̣ ета̄ни т̣ха̄на̄ни, йа̄ни твам̣ ра̄джа пассаси.

565.

‘‘видита̄ те маха̄ра̄джа, а̄ва̄са̄ па̄пакамминам̣;

атхо калйа̄н̣акамма̄нам̣, т̣ха̄на̄ни видита̄ни те;

уййа̄хи да̄ни ра̄джӣси, девара̄джасса сантике’’.

566.

‘‘сахассайуттам̣ хайава̄хим̣, диббайа̄намадхит̣т̣хито;

йа̄йама̄но маха̄ра̄джа̄, адда̄ сӣдантаре наге;

дисва̄на̄мантайӣ сӯтам̣, ‘‘име ке на̄ма паббата̄’’.

567.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу ат̣т̣хакатха̄йан̃ча на диссати] тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато [айам̣ га̄тха̄ сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу ат̣т̣хакатха̄йан̃ча на диссати].

568.

‘‘судассано каравӣко, ӣсадхаро [исиндхаро (сйа̄.), ӣсандхаро (ка.)] йугандхаро;

неминдхаро винатако, ассакан̣н̣о гирӣ браха̄.

569.

‘‘ете сӣдантаре нага̄, анупуббасамуггата̄;

маха̄ра̄джа̄нама̄ва̄са̄, йа̄ни твам̣ ра̄джа пассаси.

570.

‘‘анекарӯпам̣ ручирам̣, на̄на̄читрам̣ пака̄сати;

а̄кин̣н̣ам̣ индасадисехи, бйаггхехева сураккхитам̣ [пураккхитам̣ (сйа̄. ка.)].

571.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

имам̣ ну два̄рам̣ кимабхан̃н̃ама̄ху [кимабхин̃н̃ама̄ху (сӣ. пӣ.)], (манорама диссати дӯратова.) [( ) айам̣ па̄т̣хо сйа̄мапоттхакейева диссати]

572.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

573.

‘‘читракӯт̣оти йам̣ а̄ху, девара̄джапавесанам̣;

судассанасса гирино, два̄ран̃хетам̣ пака̄сати.

574.

‘‘анекарӯпам̣ ручирам̣, на̄на̄читрам̣ пака̄сати;

а̄кин̣н̣ам̣ индасадисехи, бйаггхехева сураккхитам̣;

пависетена ра̄джӣси, араджам̣ бхӯмимаккама’’.

575.

‘‘сахассайуттам̣ хайава̄хим̣, диббайа̄намадхит̣т̣хито;

йа̄йама̄но маха̄ра̄джа̄, адда̄ девасабхам̣ идам̣.

576.

‘‘йатха̄ сараде а̄ка̄се [а̄ка̄со (сӣ. сйа̄. пӣ.)], нӣлобха̄со падиссати;

татхӯпамам̣ идам̣ бйамхам̣, вел̣урийа̄су ниммитам̣.

577.

‘‘виттӣ хи мам̣ виндати сӯта дисва̄, пуччха̄ми там̣ ма̄тали деваса̄ратхи;

имам̣ ну бйамхам̣ кимабхан̃н̃ама̄ху [кимабхин̃н̃ама̄ху (сӣ. пӣ.)], (манорама диссати дӯратова.) [( ) айам̣ па̄т̣хо сйа̄мапоттхакейева диссати]

578.

тасса пут̣т̣хо вийа̄ка̄си, ма̄тали деваса̄ратхи;

випа̄кам̣ пун̃н̃акамма̄нам̣, джа̄нам̣ аккха̄сиджа̄нато.

579.

‘‘судхамма̄ ити йам̣ а̄ху, пассеса̄ [есеса̄ (сйа̄. ка.)] диссате сабха̄;

вел̣урийа̄ручира̄ читра̄, дха̄райанти суниммита̄.

580.

‘‘ат̣т̣хам̣са̄ суката̄ тхамбха̄, саббе вел̣урийа̄майа̄;

йаттха дева̄ та̄ватим̣са̄, саббе индапурохита̄.

581.

‘‘аттхам̣ деваманусса̄нам̣, чинтайанта̄ самаччхаре;

пависетена ра̄джӣси, дева̄нам̣ анумоданам̣’’.

582.

‘‘там̣ дева̄ пат̣инандим̣су, дисва̄ ра̄джа̄нама̄гатам̣;

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

нисӣда да̄ни ра̄джӣси, девара̄джасса сантике’’.

583.

‘‘саккопи пат̣инандиттха [пат̣инандитва̄ (ка.)], ведехам̣ митхилаггахам̣;

нимантайиттха [нимантайӣ ча (сӣ. пӣ.)] ка̄мехи, а̄санена ча ва̄саво.

584.

‘‘са̄дху кхоси ануппатто, а̄ва̄сам̣ васаваттинам̣;

васа девесу ра̄джӣси, саббака̄масамиддхису;

та̄ватим̣сесу девесу, бхун̃джа ка̄ме ама̄нусе’’.

585.

‘‘йатха̄ йа̄читакам̣ йа̄нам̣, йатха̄ йа̄читакам̣ дханам̣;

евам̣сампадамеветам̣, йам̣ парато да̄напаччайа̄.

586.

‘‘на ча̄хаметамиччха̄ми, йам̣ парато да̄напаччайа̄;

сайам̣ката̄ни пун̃н̃а̄ни, там̣ ме а̄вен̣икам̣ [а̄вен̣ийам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.), а̄веникам̣ (ка.)] дханам̣.

587.

‘‘сохам̣ гантва̄ мануссесу, ка̄ха̄ми кусалам̣ бахум̣;

да̄нена самачарийа̄йа, сам̣йамена дамена ча;

йам̣ катва̄ сукхито хоти, на ча паччха̄нутаппати’’.

588.

‘‘бахӯпака̄ро но бхавам̣, ма̄тали деваса̄ратхи;

йо ме калйа̄н̣акамма̄нам̣, па̄па̄нам̣ пат̣идассайи’’ [пат̣идам̣сайи (пӣ.)].

589.

‘‘идам̣ ватва̄ нимира̄джа̄, ведехо митхилаггахо;

путхуйан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, сам̣йамам̣ аджджхупа̄гамӣ’’ти.

нимиджа̄такам̣ [немира̄джаджа̄такам̣ (сйа̄.)] чатуттхам̣.

542. уман̇гаджа̄такам̣ (5)

590.

‘‘пан̃ча̄ло саббасена̄йа, брахмадаттойама̄гато;

са̄йам̣ пан̃ча̄лийа̄ сена̄, аппамеййа̄ махосадха.

591.

‘‘вӣтхиматӣ [пит̣т̣химатӣ (сӣ. пӣ.), виддхиматӣ (сйа̄.)] паттиматӣ, саббасан̇га̄маковида̄;

оха̄ринӣ саддаватӣ, бхерисан̇кхаппабодхана̄.

592.

‘‘лохавиджджа̄ алан̇ка̄ра̄, дхаджинӣ ва̄марохинӣ;

сиппийехи сусампанна̄, сӯрехи суппатит̣т̣хита̄.

593.

‘‘дасеттха пан̣д̣ита̄ а̄ху, бхӯрипан̃н̃а̄ рахогама̄ [рахогата̄ (сйа̄. ка.)];

ма̄та̄ ека̄дасӣ ран̃н̃о, пан̃ча̄лийам̣ паса̄сати.

594.

‘‘атхеттхекасатам̣ кхатйа̄, ануйанта̄ йасассино;

аччхиннарат̣т̣ха̄ бйатхита̄, пан̃ча̄лийам̣ [пан̃ча̄лӣнам̣ (бахӯсу)] васам̣ гата̄.

595.

‘‘йам̣вада̄-таккара̄ ран̃н̃о, ака̄ма̄ пийабха̄н̣ино;

пан̃ча̄ламануйа̄йанти, ака̄ма̄ васино гата̄.

596.

‘‘та̄йа сена̄йа митхила̄, тисандхипарива̄рита̄;

ра̄джадха̄нӣ видеха̄нам̣, саманта̄ парикхан̃н̃ати.

597.

‘‘уддхам̣ та̄ракаджа̄та̄ва, саманта̄ парива̄рита̄;

махосадха виджа̄на̄хи, катхам̣ моккхо бхависсати’’.

598.

‘‘па̄де дева паса̄рехи, бхун̃джа ка̄ме рамассу ча;

хитва̄ пан̃ча̄лийам̣ сенам̣, брахмадатто пала̄йити’’ [пала̄йати (сӣ. сйа̄.)].

599.

‘‘ра̄джа̄ сантхавака̄мо те, ратана̄ни павеччхати;

а̄гаччханту ито [тато (сӣ. сйа̄.)] дӯта̄, ман̃джука̄ пийабха̄н̣ино.

600.

‘‘бха̄санту мудука̄ ва̄ча̄, йа̄ ва̄ча̄ пат̣инандита̄;

пан̃ча̄ло ча видехо ча [пан̃ча̄ла̄ ча видеха̄ ча (сӣ. пӣ.)], убхо ека̄ бхаванту те’’.

601.

‘‘катхам̣ ну кеват̣т̣а махосадхена, сама̄гамо а̄си тадин̇гха брӯхи;

каччи те пат̣иниджджхатто, каччи тут̣т̣хо махосадхо’’.

602.

‘‘анарийарӯпо пурисо джанинда, асаммодако тхаддхо асаббхирӯпо;

йатха̄ мӯго ча бадхиро ча, на кин̃читтхам̣ абха̄сатха’’ [абха̄ситтха (ка.)].

603.

‘‘аддха̄ идам̣ мантападам̣ судуддасам̣, аттхо суддхо наравӣрийена дит̣т̣хо;

татха̄ хи ка̄йо мама сампаведхати, хитва̄ сайам̣ ко парахаттхамессати’’.

604.

‘‘чханнан̃хи ека̄ва матӣ самети, йе пан̣д̣ита̄ уттамабхӯрипатта̄;

йа̄нам̣ айа̄нам̣ атха ва̄пи т̣ха̄нам̣, махосадха твампи матим̣ карохи’’.

605.

‘‘джа̄на̄си кхо ра̄джа маха̄нубха̄во, махаббало чӯл̣анибрахмадатто;

ра̄джа̄ ча там̣ иччхати ма̄ран̣аттхам̣ [ка̄ран̣аттхам̣ (сӣ. пӣ.)], мигам̣ йатха̄ окачарена луддо.

606.

‘‘йатха̄пи маччхо бал̣исам̣, ван̇кам̣ мам̣сена чха̄дитам̣;

а̄магиддхо на джа̄на̄ти, маччхо маран̣аматтано.

607.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, чӯл̣анеййасса дхӣтарам̣;

ка̄магиддхо на джа̄на̄си, маччхова маран̣аматтано.

608.

‘‘саче гаччхаси пан̃ча̄лам̣, кхиппаматтам̣ джахиссати;

мигам̣ пантха̄нубандхам̣ва [патха̄нупаннам̣ва (сӣ. сйа̄. пӣ.)], махантам̣ бхайамессати’’.

609.

‘‘майамева ба̄ламхасе ел̣амӯга̄, йе уттаматтха̄ни тайӣ лапимха̄;

кимева твам̣ нан̇галакот̣ивад̣д̣хо, аттха̄ни джа̄на̄си йатха̄пи ан̃н̃е’’.

610.

‘‘имам̣ гале гахетва̄на, на̄сетха виджита̄ мама;

йо ме ратанала̄бхасса, антара̄йа̄йа бха̄сати’’.

611.

‘‘тато ча со апаккамма, ведехасса упантика̄;

атха а̄мантайӣ дӯтам̣, ма̄дхарам̣ [мад̣харам̣ (сӣ.), ма̄дхурам̣ (сйа̄.), ма̄т̣харам̣ (пӣ.)] сувапан̣д̣итам̣.

612.

‘‘ехи самма харитапаккха [харӣпаккха (сӣ. пӣ.)], веййа̄ваччам̣ карохи ме;

аттхи пан̃ча̄лара̄джасса, са̄л̣ика̄ сайанапа̄лика̄.

613.

‘там̣ бандханена [там̣ паттхарена (сӣ. пӣ.), там̣ сантхавена (сйа̄.)] пуччхассу, са̄ хи саббасса ковида̄;

са̄ тесам̣ саббам̣ джа̄на̄ти, ран̃н̃о ча косийасса ча.

614.

‘‘‘а̄мо’ти со пат̣иссутва̄, ма̄дхаро сувапан̣д̣ито;

агама̄си харитапаккхо [харӣпаккхо (сӣ. пӣ.)], са̄л̣ика̄йа упантикам̣.

615.

‘‘тато ча кхо со гантва̄на, ма̄дхаро сувапан̣д̣ито;

атха̄мантайи сугхарам̣, са̄л̣икам̣ ман̃джубха̄н̣икам̣.

616.

‘каччи те сугхаре кхаманӣйам̣, каччи вессе ана̄майам̣;

каччи те мадхуна̄ ла̄джа̄, лаббхате сугхаре тувам̣’ [тава (сӣ. пӣ.)].

617.

‘кусалан̃чева ме самма, атхо самма ана̄майам̣;

атхо ме мадхуна̄ ла̄джа̄, лаббхате сувапан̣д̣ита.

618.

‘куто ну самма а̄гамма, касса ва̄ пахито тувам̣;

на ча меси ито пуббе, дит̣т̣хо ва̄ йади ва̄ суто’’.

619.

‘‘ахосим̣ сивира̄джасса, па̄са̄де сайанапа̄лако;

тато со дхаммико ра̄джа̄, баддхе мочеси бандхана̄’’.

620.

‘‘тасса мека̄ дутийа̄си, са̄л̣ика̄ ман̃джубха̄н̣ика̄;

там̣ таттха авадхӣ сено, пеккхато сугхаре мама’’.

621.

‘‘тасса̄ ка̄ма̄ хи самматто, а̄гатосми тавантике;

саче кареййа [кареййа̄си (сӣ.), карейу (сйа̄.), кареййа̄си ме (пӣ.)] ока̄сам̣, убхайова васа̄масе’’.

622.

‘‘сувова сувим̣ ка̄меййа, са̄л̣ико пана са̄л̣икам̣;

сувасса са̄л̣ика̄йева [са̄л̣ика̄йа ча (сӣ. пӣ.)], сам̣ва̄со хоти кӣдисо’’.

623.

‘‘йойам̣ ка̄ме [йам̣ йам̣ ка̄мӣ (сӣ. пӣ.)] ка̄майати, апи чан̣д̣а̄лика̄мапи;

саббо хи садисо хоти, наттхи ка̄ме аса̄дисо’’.

624.

‘‘аттхи джампа̄ватӣ [джамба̄ватӣ (сӣ. сйа̄.), чампа̄ватӣ (ка.)] на̄ма, ма̄та̄ сивисса [сиббисса (сӣ. пӣ.)] ра̄джино;

са̄ бхарийа̄ ва̄судевасса, кан̣хасса махесӣ пийа̄.

625.

‘‘рат̣т̣хаватӣ [ратхаватӣ (сӣ. пӣ.), ратанаватӣ (сйа̄.)] кимпурисӣ, са̄пи ваччхам̣ ака̄майи;

мануссо мигийа̄ саддхим̣, наттхи ка̄ме аса̄дисо’’.

626.

‘‘ханда кхва̄хам̣ гамисса̄ми, са̄л̣ике ман̃джубха̄н̣ике;

паччаккха̄нупадан̃хетам̣, атиман̃н̃аси нӯна мам̣’’.

627.

‘‘на сирӣ тарама̄насса, ма̄дхара сувапан̣д̣ита;

идхева та̄ва аччхассу, йа̄ва ра̄джа̄на даккхаси [даккхиси (пӣ.)];

сосси [соссаси (сӣ.)] саддам̣ мудин̇га̄нам̣, а̄нубха̄ван̃ча ра̄джино’’.

628.

‘‘йо ну кхва̄йам̣ тиббо саддо, тироджанападе [тироджанападам̣ (пӣ. ка.)] суто;

дхӣта̄ пан̃ча̄лара̄джасса, осадхӣ вийа ван̣н̣инӣ;

там̣ дассати видеха̄нам̣, со вива̄хо бхависсати’’.

629.

‘‘едисо ма̄ [недисо те (сӣ.)] амитта̄нам̣, вива̄хо хоту ма̄дхара;

йатха̄ пан̃ча̄лара̄джасса, ведехена бхависсати’’.

630.

‘‘а̄найитва̄на ведехам̣, пан̃ча̄ла̄нам̣ ратхесабхо;

тато нам̣ гха̄тайиссати, насса сакхӣ бхависсати’’.

631.

‘‘ханда кхо мам̣ ануджа̄на̄хи, раттийо саттаматтийо;

йа̄ва̄хам̣ сивира̄джасса, а̄рочеми махесино;

ладдхо ча ме а̄васатхо, са̄л̣ика̄йа упантикам̣’’ [упантика̄ (сӣ. ка.)].

632.

‘‘ханда кхо там̣ ануджа̄на̄ми, раттийо саттаматтийо;

саче твам̣ саттараттена, на̄гаччхаси мамантике;

ман̃н̃е оккантасаттам̣ [оккантасантам̣ (сйа̄. пӣ. ка.)] мам̣, мата̄йа а̄гамиссаси’’.

633.

‘‘тато ча кхо со гантва̄на, ма̄дхаро сувапан̣д̣ито;

махосадхасса аккха̄си, са̄л̣ика̄вачанам̣ идам̣’’.

634.

‘‘йассева гхаре бхун̃джеййа бхогам̣, тассева аттхам̣ пурисо чареййа’’;

‘‘ханда̄хам̣ гаччха̄ми пуре джанинда, пан̃ча̄лара̄джасса пурам̣ сураммам̣;

нивесана̄ни ма̄петум̣, ведехасса йасассино.

635.

‘‘нивесана̄ни ма̄петва̄, ведехасса йасассино;

йада̄ те пахин̣еййа̄ми, тада̄ еййа̄си кхаттийа’’.

636.

‘‘тато ча па̄йа̄си пуре махосадхо, пан̃ча̄лара̄джасса пурам̣ сураммам̣;

нивесана̄ни ма̄петум̣, ведехасса йасассино’’.

637.

‘‘нивесана̄ни ма̄петва̄, ведехасса йасассино;

атхасса па̄хин̣ӣ дӯтам̣, [наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу] ведехам̣ митхилаггахам̣ [наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу];

ехи да̄ни маха̄ра̄джа, ма̄питам̣ те нивесанам̣’’.

638.

‘‘тато ча ра̄джа̄ па̄йа̄си, сена̄йа чатуран̇гийа̄ [чатуран̇гинийа̄ (ка.)];

анантава̄ханам̣ дат̣т̣хум̣, пхӣтам̣ капилийам̣ [кампиллийам̣ (сӣ. пӣ.)] пурам̣’’.

639.

‘‘тато ча кхо со гантва̄на, брахмадаттасса па̄хин̣и;

‘а̄гато’сми маха̄ра̄джа, тава па̄да̄ни вандитум̣.

640.

‘дада̄хи да̄ни ме бхарийам̣, на̄рим̣ саббан̇гасобхиним̣;

суван̣н̣ена пат̣иччханнам̣, да̄сӣган̣апураккхатам̣’’’.

641.

‘‘сва̄гатам̣ тева [те (сӣ.), тепи (сйа̄.), тена (пӣ.)] ведеха, атхо те адура̄гатам̣;

наккхаттам̣йева парипуччха, ахам̣ кан̃н̃ам̣ дада̄ми те;

суван̣н̣ена пат̣иччханнам̣, да̄сӣган̣апураккхатам̣’’.

642.

‘‘тато ча ра̄джа̄ ведехо, наккхаттам̣ парипуччхатха [парипуччхати (сйа̄. ка.)];

наккхаттам̣ парипуччхитва̄, брахмадаттасса па̄хин̣и.

643.

‘‘дада̄хи да̄ни ме бхарийам̣, на̄рим̣ саббан̇гасобхиним̣;

суван̣н̣ена пат̣иччханнам̣, да̄сӣган̣апураккхатам̣’’.

644.

‘‘дада̄ми да̄ни те бхарийам̣, на̄рим̣ саббан̇гасобхиним̣;

суван̣н̣ена пат̣иччханнам̣, да̄сӣган̣апураккхатам̣’’.

645.

‘‘хаттхӣ асса̄ ратха̄ паттӣ, сена̄ тит̣т̣ханти ваммита̄ [ваммика̄ (сйа̄. ка.)];

укка̄ падитта̄ джха̄йанти, кинну ман̃н̃анти пан̣д̣ита̄.

646.

‘‘хаттхӣ асса̄ ратха̄ паттӣ, сена̄ тит̣т̣ханти ваммита̄ [ваммика̄ (сйа̄. ка.)];

укка̄ падитта̄ джха̄йанти, ким̣ ну ка̄ханти [ка̄хати (ка.)] пан̣д̣ита’’.

647.

‘‘раккхати там̣ маха̄ра̄джа, чӯл̣анеййо махаббало;

падут̣т̣хо брахмадаттена [падут̣т̣хо те брахмадатто (сӣ. сйа̄. пӣ.)], па̄то там̣ гха̄тайиссати’’.

648.

‘‘уббедхати ме хадайам̣, мукхан̃ча парисуссати;

ниббутим̣ на̄дхигаччха̄ми, аггидад̣д̣хова а̄тапе.

649.

‘‘камма̄ра̄нам̣ йатха̄ укка̄, анто джха̄йати но бахи;

евампи хадайам̣ майхам̣, анто джха̄йати но бахи’’.

650.

‘‘паматто мантана̄тӣто, бхиннамантоси кхаттийа;

ида̄ни кхо там̣ та̄йанту, пан̣д̣ита̄ мантино джана̄.

651.

‘‘акатва̄маччасса вачанам̣, аттхака̄махитесино;

аттапӣтирато ра̄джа̄, миго кӯт̣ева охито.

652.

‘‘йатха̄пи маччхо бал̣исам̣, ван̇кам̣ мам̣сена чха̄дитам̣;

а̄магиддхо на джа̄на̄ти, маччхо маран̣аматтано.

653.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, чӯл̣анеййасса дхӣтарам̣;

ка̄магиддхо на джа̄на̄си, маччхова маран̣аматтано.

654.

‘‘саче гаччхаси пан̃ча̄лам̣, кхиппаматтам̣ джахиссаси;

мигам̣ пантха̄нубандхам̣ва, махантам̣ бхайамессати.

655.

‘‘анарийарӯпо пурисо джанинда, ахӣва уччхан̇гагато д̣асеййа;

на тена миттим̣ кайира̄тха дхӣро [пан̃н̃о (пӣ.)], дуккхо хаве ка̄пурисена [ка̄пурисехи (ка.)] сан̇гамо.

656.

‘‘йадева [йам̣ твева (сӣ. сйа̄. пӣ.)] джан̃н̃а̄ пурисам̣ [пурисо (сйа̄. ка.)] джанинда, сӣлава̄йам̣ бахуссуто;

тенева миттим̣ кайира̄тха дхӣро, сукхо хаве саппурисена сан̇гамо’’.

657.

‘‘ба̄ло тувам̣ ел̣амӯгоси ра̄джа, йо уттаматтха̄ни майӣ лапиттхо;

кимевахам̣ нан̇галакот̣ивад̣д̣хо, аттха̄ни джа̄на̄ми [джа̄ниссам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] йатха̄пи ан̃н̃е.

658.

‘‘имам̣ гале гахетва̄на, на̄сетха виджита̄ мама;

йо ме ратанала̄бхасса, антара̄йа̄йа бха̄сати’’.

659.

‘‘махосадха атӣтена, на̄нувиджджханти пан̣д̣ита̄;

ким̣ мам̣ ассам̣ва самбандхам̣, патоденева виджджхаси.

660.

‘‘саче пассаси моккхам̣ ва̄, кхемам̣ ва̄ пана пассаси;

тенева мам̣ ануса̄са, ким̣ атӣтена виджджхаси’’.

661.

‘‘атӣтам̣ ма̄нусам̣ каммам̣, дуккарам̣ дурабхисамбхавам̣;

на там̣ саккоми мочетум̣, твам̣ паджа̄нассу [твампи джа̄нассу (сӣ. пӣ.)] кхаттийа.

662.

‘‘санти веха̄йаса̄ [веха̄сайа̄ (сӣ. пӣ.)] на̄га̄, иддхиманто йасассино;

тепи а̄да̄йа гаччхеййум̣, йасса хонти татха̄видха̄.

663.

‘‘санти веха̄йаса̄ асса̄, иддхиманто йасассино;

тепи а̄да̄йа гаччхеййум̣, йасса хонти татха̄видха̄.

664.

‘‘санти веха̄йаса̄ паккхӣ, иддхиманто йасассино;

тепи а̄да̄йа гаччхеййум̣, йасса хонти татха̄видха̄.

665.

‘‘санти веха̄йаса̄ йаккха̄, иддхиманто йасассино;

тепи а̄да̄йа гаччхеййум̣, йасса хонти татха̄видха̄.

666.

‘‘атӣтам̣ ма̄нусам̣ каммам̣, дуккарам̣ дурабхисамбхавам̣;

на там̣ саккоми мочетум̣, анталиккхена кхаттийа’’.

667.

‘‘атӣрадассӣ пурисо, маханте удакан̣н̣аве;

йаттха со лабхате га̄дхам̣ [на̄вам̣ (ка.)], таттха со виндате сукхам̣.

668.

‘‘евам̣ амхан̃ча ран̃н̃о ча, твам̣ патит̣т̣ха̄ махосадха;

твам̣ носи мантинам̣ сет̣т̣хо, амхе дуккха̄ памочайа’’.

669.

‘‘атӣтам̣ ма̄нусам̣ каммам̣, дуккарам̣ дурабхисамбхавам̣;

на там̣ саккоми мочетум̣, твам̣ паджа̄нассу сенака’’.

670.

‘‘сун̣охи метам̣ [етам̣ (сӣ. ка.)] вачанам̣, пасса сенам̣ [пассасе’там̣ (сӣ. пӣ.)] махаббхайам̣;

сенакам̣ да̄ни пуччха̄ми, ким̣ киччам̣ идха ман̃н̃аси’’.

671.

‘‘аггим̣ ва̄ два̄рато дема, ган̣ха̄масе викантанам̣ [викаттанам̣ (сӣ. пӣ.)];

ан̃н̃аман̃н̃ам̣ вадхитва̄на, кхиппам̣ хисса̄ма джӣвитам̣;

ма̄ но ра̄джа̄ брахмадатто, чирам̣ дуккхена ма̄райи’’.

672.

‘‘сун̣охи метам̣ вачанам̣, пасса сенам̣ махаббхайам̣;

пуккусам̣ да̄ни пуччха̄ми, ким̣ киччам̣ идха ман̃н̃аси’’.

673.

‘‘висам̣ кха̄дитва̄ миййа̄ма, кхиппам̣ хисса̄ма джӣвитам̣;

ма̄ но ра̄джа̄ брахмадатто, чирам̣ дуккхена ма̄райи’’.

674.

‘‘сун̣охи метам̣ вачанам̣, пасса сенам̣ махаббхайам̣;

ка̄миндам̣ [ка̄виндам̣ (сӣ. пӣ.)] да̄ни пуччха̄ми, ким̣ киччам̣ идха ман̃н̃аси’’.

675.

‘‘раджджуйа̄ баджджха миййа̄ма, папа̄та̄ папата̄масе [папатемасе (сӣ. пӣ.)];

ма̄ но ра̄джа̄ брахмадатто, чирам̣ дуккхена ма̄райи’’.

676.

‘‘сун̣охи метам̣ вачанам̣, пасса сенам̣ махаббхайам̣;

девиндам̣ да̄ни пуччха̄ми, ким̣ киччам̣ идха ман̃н̃аси’’.

677.

‘‘аггим̣ ва̄ два̄рато дема, ган̣ха̄масе викантанам̣;

ан̃н̃аман̃н̃ам̣ вадхитва̄на, кхиппам̣ хисса̄ма джӣвитам̣;

на но саккоти мочетум̣, сукхенева махосадхо’’.

678.

‘‘йатха̄ кадалино са̄рам̣, анвесам̣ на̄дхигаччхати;

евам̣ анвесама̄на̄ нам̣, пан̃хам̣ наджджхагама̄масе.

679.

‘‘йатха̄ симбалино са̄рам̣, анвесам̣ на̄дхигаччхати;

евам̣ анвесама̄на̄ нам̣, пан̃хам̣ наджджхагама̄масе.

680.

‘‘адесе вата но вут̣т̣хам̣, кун̃джара̄нам̣ванодаке;

сака̄се думманусса̄нам̣, ба̄ла̄нам̣ авиджа̄натам̣.

681.

‘‘уббедхати ме хадайам̣, мукхан̃ча парисуссати;

ниббутим̣ на̄дхигаччха̄ми, аггидад̣д̣хова а̄тапе.

682.

‘‘камма̄ра̄нам̣ йатха̄ укка̄, анто джха̄йати но бахи;

евампи хадайам̣ майхам̣, анто джха̄йати но бахи’’.

683.

‘‘тато со пан̣д̣ито дхӣро, аттхадассӣ махосадхо;

ведехам̣ дуккхитам̣ дисва̄, идам̣ вачанамабрави.

684.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, ра̄хуггахам̣ва [ра̄хугахитам̣ва (сӣ. сйа̄. пӣ.)] чандимам̣.

685.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, ра̄хуггахам̣ва сӯрийам̣.

686.

‘‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, пан̇ке саннам̣ва кун̃джарам̣.

687.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, пел̣а̄баддхам̣ва паннагам̣.

688.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, паккхим̣ баддхам̣ва пан̃джаре [айам̣ га̄тха̄ сӣ. пӣ. поттхакесу на диссати].

689.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, маччхе джа̄лагатерива.

690.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

ахам̣ там̣ мочайисса̄ми, сайоггабалава̄ханам̣.

691.

‘ма̄ твам̣ бха̄йи маха̄ра̄джа, ма̄ твам̣ бха̄йи ратхесабха;

пан̃ча̄лам̣ ва̄хайисса̄ми [ба̄хайисса̄ми (сйа̄.), ва̄райисса̄ми (ка.)], ка̄касенам̣ва лед̣д̣уна̄.

692.

‘аду пан̃н̃а̄ киматтхийа̄, амаччо ва̄пи та̄дисо;

йо там̣ самба̄дхапаккхандам̣ [самба̄дхапаккхантам̣ (сӣ. пӣ.)], дуккха̄ на паримочайе’’’.

693.

‘‘етха ма̄н̣ава̄ ут̣т̣хетха, мукхам̣ содхетха сандхино;

ведехо сахамаччехи, уман̇гена [уммаггена (сӣ. пӣ.), умман̇ге (сйа̄.) евамупарипи] гамиссати’’.

694.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, пан̣д̣итасса̄нуча̄рино [пан̣д̣итасса̄нуса̄рино (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

уман̇гадва̄рам̣ виварим̣су, йантайутте ча аггал̣е’’.

695.

‘‘пурато сенако йа̄ти, паччхато ча махосадхо;

маджджхе ча ра̄джа̄ ведехо, амаччапарива̄рито’’.

696.

‘‘уман̇га̄ никкхамитва̄на, ведехо на̄вама̄рухи;

абхирӯл̣хан̃ча там̣ н̃атва̄ [абхируйхан̃ча н̃атва̄на (сйа̄. ка.)], ануса̄си махосадхо.

697.

‘айам̣ те сасуро дева, айам̣ сассу джана̄дхипа;

йатха̄ ма̄ту пат̣ипатти, евам̣ те хоту сассуйа̄.

698.

‘йатха̄пи нийако бха̄та̄, саударийо екама̄туко;

евам̣ пан̃ча̄лачандо те, дайитаббо ратхесабха.

699.

‘айам̣ пан̃ча̄лачандӣ те, ра̄джапуттӣ абхиччхита̄ [абхиджджхита̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

ка̄мам̣ карохи те та̄йа, бхарийа̄ те ратхесабха’’’.

700.

‘‘а̄руйха на̄вам̣ тарама̄но, кинну тӣрамхи тит̣т̣хаси;

киччха̄ мутта̄мха дуккхато, йа̄ма да̄ни махосадха’’.

701.

‘‘неса дхаммо маха̄ра̄джа, йохам̣ сена̄йа на̄йако;

сенан̇гам̣ париха̄петва̄, атта̄нам̣ паримочайе.

702.

‘‘нивесанамхи те дева, сенан̇гам̣ париха̄питам̣;

там̣ диннам̣ брахмадаттена, а̄найиссам̣ ратхесабха’’.

703.

‘‘аппасено маха̄сенам̣, катхам̣ виггайха [ниггайха (сйа̄. ка.)] т̣хассаси;

дуббало балавантена, вихан̃н̃иссаси пан̣д̣ита’’.

704.

‘‘аппасенопи че мантӣ, маха̄сенам̣ амантинам̣;

джина̄ти ра̄джа̄ ра̄джа̄но, а̄диччовудайам̣ тамам̣’’.

705.

‘‘сусукхам̣ вата сам̣ва̄со, пан̣д̣итехӣти сенака;

паккхӣва пан̃джаре баддхе, маччхе джа̄лагатерива;

амиттахаттхаттагате [амиттасса хаттхагате (ка.)], мочайӣ но махосадхо’’.

706.

‘‘еваметам̣ [евамева (сйа̄.)] маха̄ра̄джа, пан̣д̣ита̄ хи сукха̄ваха̄;

паккхӣва пан̃джаре баддхе, маччхе джа̄лагатерива;

амиттахаттхаттагате, мочайӣ но махосадхо’’.

707.

‘‘раккхитва̄ касин̣ам̣ раттим̣, чӯл̣анеййо махаббало;

удентам̣ арун̣уггасмим̣, упака̄рим̣ упа̄гами.

708.

‘‘а̄руйха паварам̣ на̄гам̣, балавантам̣ сат̣т̣хиха̄йанам̣;

ра̄джа̄ авоча пан̃ча̄ло, чӯл̣анеййо махаббало.

709.

‘‘саннаддхо ман̣иваммена [ман̣ичаммена (сйа̄.)], сарама̄да̄йа па̄н̣ина̄;

песийе аджджхабха̄ситтха, путхугумбе сама̄гате.

710.

‘‘хаттха̄рохе анӣкат̣т̣хе, ратхике паттика̄раке;

упа̄санамхи катахаттхе, ва̄лаведхе сама̄гате’’.

711.

‘‘песетха кун̃джаре дантӣ, балаванте сат̣т̣хиха̄йане;

мадданту кун̃джара̄ нагарам̣, ведехена сума̄питам̣.

712.

‘‘ваччхадантамукха̄ сета̄, тиккхагга̄ ат̣т̣хиведхино;

пан̣унна̄ дханувегена, сампатантутарӣтара̄.

713.

‘‘ма̄н̣ава̄ ваммино сӯра̄, читрадан̣д̣айута̄вудха̄;

паккхандино маха̄на̄га̄, хаттхӣнам̣ хонту саммукха̄.

714.

‘‘саттийо теладхота̄йо, аччиманта̄ [аччимантӣ (сӣ.)] пабхассара̄;

виджджотама̄на̄ тит̣т̣ханту, сатарам̣сӣва [сатарам̣са̄ вийа (сӣ.)] та̄рака̄.

715.

‘‘а̄вудхабалаванта̄нам̣, гун̣ика̄йӯрадха̄ринам̣;

ета̄диса̄нам̣ йодха̄нам̣, сан̇га̄ме апала̄йинам̣;

ведехо куто муччиссати, саче паккхӣва ка̄хити.

716.

‘‘тим̣са ме пурисана̄вутйо, саббевекеканиччита̄;

йесам̣ самам̣ на пасса̄ми, кевалам̣ махимам̣ чарам̣.

717.

‘‘на̄га̄ ча каппита̄ дантӣ, балаванто сат̣т̣хиха̄йана̄;

йесам̣ кхандхесу собханти, кума̄ра̄ ча̄рудассана̄;

718.

‘‘пӣта̄лан̇ка̄ра̄ пӣтавасана̄, пӣтуттаранива̄сана̄;

на̄гакхандхесу собханти, девапутта̄ва нандане.

719.

‘‘па̄т̣хӣнаван̣н̣а̄ неттим̣са̄, теладхота̄ пабхассара̄;

нит̣т̣хита̄ нарадхӣрехи [наравӣрехи (сӣ. сйа̄. пӣ.)], самадха̄ра̄ суниссита̄.

720.

‘‘велла̄лино вӣтамала̄, сикка̄йасамайа̄ дал̣ха̄;

гахита̄ балавантехи, суппаха̄раппаха̄рибхи.

721.

‘‘суван̣н̣атхарусампанна̄, лохитакаччхупадха̄рита̄;

виваттама̄на̄ собханти, виджджуваббхагханантаре.

722.

‘‘пат̣а̄ка̄ [пата̄ка̄ (сӣ. пӣ.), патхака̄ (сйа̄.)] ваммино сӯра̄, асичаммасса ковида̄;

дхануггаха̄ сиккхитара̄ [тхаруггаха̄ сиккхита̄ро (сӣ. пӣ.)], на̄гакхандхе нипа̄тино [на̄гакхандха̄типа̄тино (сӣ. пӣ.)].

723.

‘‘ета̄дисехи париккхитто, наттхи моккхо ито тава;

пабха̄вам̣ те на пасса̄ми, йена твам̣ митхилам̣ вадже’’.

724.

‘‘ким̣ ну сантарама̄нова, на̄гам̣ песеси кун̃джарам̣;

пахат̣т̣харӯпо а̄патаси [а̄гамаси (сйа̄.), а̄тапаси (ка.)], сиддхаттхосмӣти [ладдхаттхосмӣти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ман̃н̃аси.

725.

‘‘охаретам̣ дханум̣ ча̄пам̣, кхураппам̣ пат̣исам̣хара;

охаретам̣ субхам̣ ваммам̣, вел̣урийаман̣исантхатам̣’’ [вел̣урийаман̣исаннибхам̣ (сйа̄.)].

726.

‘‘пасаннамукхаван̣н̣оси, митапуббан̃ча бха̄саси;

хоти кхо маран̣ака̄ле, едисӣ [та̄дисӣ (сӣ. пӣ.)] ван̣н̣асампада̄’’.

727.

‘‘могхам̣ те гаджджитам̣ ра̄джа, бхиннамантоси кхаттийа;

дугган̣хоси [дугган̣хо хи (сӣ. сйа̄. пӣ.)] тайа̄ ра̄джа̄, кхал̣ун̇кенева [кхал̣ун̇генева (ка.)] синдхаво.

728.

‘‘тин̣н̣о хиййо ра̄джа̄ ган̇гам̣, са̄маччо сапариджджано;

хам̣сара̄джам̣ йатха̄ дхан̇ко, ануджджавам̣ патиссаси’’.

729.

‘‘син̇га̄ла̄ раттибха̄гена, пхуллам̣ дисва̄на ким̣сукам̣;

мам̣сапесӣти ман̃н̃анта̄, парибйӯл̣ха̄ мига̄дхама̄.

730.

‘‘вӣтиватта̄су раттӣсу, уггатасмим̣ дива̄каре [дива̄каре (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

ким̣сукам̣ пхуллитам̣ дисва̄, а̄саччхинна̄ мига̄дхама̄.

731.

‘‘евамева тувам̣ ра̄джа, ведехам̣ парива̄рийа [парива̄райа (сйа̄. пӣ.), парива̄ритам̣ (ка.)];

а̄саччхинно гамиссаси, син̇га̄ла̄ ким̣сукам̣ йатха̄’’.

732.

‘‘имасса хаттхе па̄де ча, кан̣н̣ана̄сан̃ча чхиндатха;

йо ме амиттам̣ хаттхагатам̣, ведехам̣ паримочайи.

733.

‘‘имам̣ мам̣сам̣ва па̄табйам̣ [мам̣сам̣ва па̄таббам̣ (сӣ. пӣ.), мам̣сан̃ча па̄табйам̣ (ка.)], сӯле катва̄ пачанту нам̣;

йо ме амиттам̣ хаттхагатам̣, ведехам̣ паримочайи.

734.

‘‘йатха̄пи а̄сабхам̣ чаммам̣, патхабйа̄ витаниййати;

сӣхасса атхо бйаггхасса, хоти сан̇кусама̄хатам̣.

735.

‘‘евам̣ там̣ витанитва̄на, ведхайисса̄ми саттийа̄;

йо ме амиттам̣ хаттхагатам̣, ведехам̣ паримочайи’’.

736.

‘‘саче ме хаттхе па̄де ча, кан̣н̣ана̄сан̃ча чхеччхаси;

евам̣ пан̃ча̄лачандасса, ведехо чхедайиссати.

737.

‘‘саче ме хаттхе па̄де ча, кан̣н̣ана̄сан̃ча чхеччхаси;

евам̣ пан̃ча̄лачандийа̄, ведехо чхедайиссати.

738.

‘‘саче ме хаттхе па̄де ча, кан̣н̣ана̄сан̃ча чхеччхаси;

евам̣ нанда̄йа девийа̄, ведехо чхедайиссати.

739.

‘‘саче ме хаттхе па̄де ча, кан̣н̣ана̄сан̃ча чхеччхаси;

евам̣ те путтада̄расса, ведехо чхедайиссати.

740.

‘‘саче мам̣сам̣ва па̄табйам̣, сӯле катва̄ пачиссаси;

евам̣ пан̃ча̄лачандасса, ведехо па̄чайиссати.

741.

‘‘саче мам̣сам̣ва па̄табйам̣, сӯле катва̄ пачиссаси;

евам̣ пан̃ча̄лачандийа̄, ведехо па̄чайиссати.

742.

‘‘саче мам̣сам̣ва па̄табйам̣, сӯле катва̄ пачиссаси;

евам̣ нанда̄йа девийа̄, ведехо па̄чайиссати.

743.

‘‘саче мам̣сам̣ва па̄табйам̣, сӯле катва̄ пачиссаси;

евам̣ те путтада̄расса, ведехо па̄чайиссати.

744.

‘‘саче мам̣ витанитва̄на, ведхайиссаси саттийа̄;

евам̣ пан̃ча̄лачандасса, ведехо ведхайиссати.

745.

‘‘саче мам̣ витанитва̄на, ведхайиссаси саттийа̄;

евам̣ пан̃ча̄лачандийа̄, ведехо ведхайиссати.

746.

‘‘саче мам̣ витанитва̄на, ведхайиссаси саттийа̄;

евам̣ нанда̄йа девийа̄, ведехо ведхайиссати.

747.

‘‘саче мам̣ витанитва̄на, ведхайиссаси саттийа̄;

евам̣ те путтада̄расса, ведехо ведхайиссати;

евам̣ но мантитам̣ рахо, ведехена майа̄ саха.

748.

‘‘йатха̄пи паласатам̣ чаммам̣, контиманта̄сунит̣т̣хитам̣ [контӣмантӣсунит̣т̣хитам̣ (сӣ. пӣ.)];

упети танута̄н̣а̄йа, сара̄нам̣ пат̣ихантаве.

749.

‘‘сукха̄вахо дуккханудо, ведехасса йасассино;

матим̣ те пат̣ихан̃н̃а̄ми, усум̣ паласатена ва̄’’.

750.

‘‘ин̇гха пасса маха̄ра̄джа, сун̃н̃ам̣ антепурам̣ тава;

ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, тава ма̄та̄ ча кхаттийа;

уман̇га̄ нӣхаритва̄на, ведехассупана̄мита̄’’.

751.

‘‘ин̇гха антепурам̣ майхам̣, гантва̄на вичина̄тха нам̣;

йатха̄ имасса вачанам̣, саччам̣ ва̄ йади ва̄ муса̄’’.

752.

‘‘еваметам̣ маха̄ра̄джа, йатха̄ а̄ха махосадхо;

сун̃н̃ам̣ антепурам̣ саббам̣, ка̄капат̣т̣анакам̣ йатха̄’’.

753.

‘‘ито гата̄ маха̄ра̄джа, на̄рӣ саббан̇гасобхана̄;

косамбапхалакасуссон̣ӣ [косумбхапхалакасуссон̣ӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], хам̣сагаггарабха̄н̣инӣ.

754.

‘‘ито нӣта̄ маха̄ра̄джа, на̄рӣ саббан̇гасобхана̄;

косеййавасана̄ са̄ма̄, джа̄тарӯпасумекхала̄.

755.

‘‘сураттапа̄да̄ калйа̄н̣ӣ, суван̣н̣аман̣имекхала̄;

па̄реватаккхӣ сутанӯ, бимбот̣т̣ха̄ танумаджджхима̄.

756.

‘‘суджа̄та̄ бхуджалат̣т̣хӣва, ведӣва [веллӣва (сӣ. пӣ.)] танумаджджхима̄;

дӣгхасса̄ кеса̄ асита̄, ӣсакаггапавеллита̄.

757.

‘‘суджа̄та̄ мигачха̄па̄ва, хемантаггисикха̄рива;

надӣва гиридуггесу, сан̃чханна̄ кхуддавел̣убхи.

758.

‘‘на̄гана̄сӯру калйа̄н̣ӣ, парама̄ [пат̣хама̄ (сӣ. пӣ.)] тимбаруттханӣ;

на̄тидӣгха̄ на̄тирасса̄, на̄лома̄ на̄тиломаса̄’’.

759.

‘‘нанда̄йа нӯна маран̣ена, нандаси сирива̄хана;

ахан̃ча нӯна нанда̄ ча, гаччха̄ма йамаса̄дханам̣’’.

760.

‘‘диббам̣ адхӣйасе ма̄йам̣, ака̄си чаккхумоханам̣;

йо ме амиттам̣ хаттхагатам̣, ведехам̣ паримочайи’’.

761.

‘‘адхӣйанти маха̄ра̄джа [адхийанти ве маха̄ра̄джа (сйа̄. ка.)], диббама̄йидха пан̣д̣ита̄;

те мочайанти атта̄нам̣, пан̣д̣ита̄ мантино джана̄.

762.

‘‘санти ма̄н̣авапутта̄ ме, кусала̄ сандхичхедака̄;

йесам̣ катена маггена, ведехо митхилам̣ гато’’.

763.

‘‘ин̇гха пасса маха̄ра̄джа, уман̇гам̣ са̄дху ма̄питам̣;

хаттхӣнам̣ атха асса̄нам̣, ратха̄нам̣ атха паттинам̣;

а̄локабхӯтам̣ тит̣т̣хантам̣, уман̇гам̣ са̄дху ма̄питам̣’’ [нит̣т̣хитам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

764.

‘‘ла̄бха̄ вата видеха̄нам̣, йассимедиса̄ пан̣д̣ита̄;

гхаре васанти виджите, йатха̄ твам̣си махосадха’’.

765.

‘‘вуттин̃ча париха̄ран̃ча, дигун̣ам̣ бхаттаветанам̣;

дада̄ми випуле бхоге, бхун̃джа ка̄ме рамассу ча;

ма̄ видехам̣ паччагама̄, ким̣ видехо кариссати’’.

766.

‘‘йо чаджетха маха̄ра̄джа, бхатта̄рам̣ дханака̄ран̣а̄;

убхиннам̣ хоти га̄райхо, аттано ча парасса ча;

йа̄ва джӣвеййа ведехо, на̄н̃н̃асса пурисо сийа̄.

767.

‘‘йо чаджетха маха̄ра̄джа, бхатта̄рам̣ дханака̄ран̣а̄;

убхиннам̣ хоти га̄райхо, аттано ча парасса ча;

йа̄ва тит̣т̣хеййа ведехо, на̄н̃н̃асса виджите васе’’.

768.

‘‘дамми никкхасахассам̣ те, га̄ма̄сӣтин̃ча ка̄сису;

да̄сисата̄ни чатта̄ри, дамми бхарийа̄сатан̃ча те;

саббам̣ сенан̇гама̄да̄йа, соттхим̣ гаччха махосадха.

769.

‘‘йа̄ва даданту хаттхӣнам̣, асса̄нам̣ дигун̣ам̣ видхам̣;

таппенту аннапа̄нена, ратхике паттика̄раке’’.

770.

‘‘хаттхӣ ассе ратхе паттӣ, гаччхева̄да̄йа пан̣д̣ита;

пассату там̣ маха̄ра̄джа̄, ведехо митхилам̣ гатам̣ [митхилаггахам̣ (ка.)].

771.

‘‘хаттхӣ асса̄ ратха̄ паттӣ, сена̄ падиссате маха̄;

чатуран̇гинӣ бхӣсарӯпа̄, ким̣ ну ман̃н̃аси пан̣д̣ита’’ [ман̃н̃анти пан̣д̣ита̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

772.

‘‘а̄нандо те маха̄ра̄джа, уттамо пат̣идиссати;

саббам̣ сенан̇гама̄да̄йа, соттхим̣ патто махосадхо’’.

773.

‘‘йатха̄ петам̣ суса̄насмим̣, чхад̣д̣етва̄ чатуро джана̄;

евам̣ капилайе тйамха [каппилийе тйамха̄ (сйа̄.), кампиллийе тйамха̄ (сӣ.), кампиллийарат̣т̣хе (пӣ.)], чхад̣д̣айитва̄ идха̄гата̄.

774.

‘‘атха твам̣ кена ван̣н̣ена, кена ва̄ пана хетуна̄;

кена ва̄ аттхаджа̄тена, атта̄нам̣ паримочайи’’.

775.

‘‘аттхам̣ аттхена ведеха, мантам̣ мантена кхаттийа;

парива̄райим̣ [парива̄райиссам̣ (сӣ. сйа̄.)] ра̄джа̄нам̣, джамбудӣпам̣ва са̄гаро’’.

776.

‘‘диннам̣ никкхасахассам̣ ме, га̄ма̄сӣти ча ка̄сису;

да̄сӣсата̄ни чатта̄ри, диннам̣ бхарийа̄сатан̃ча ме;

саббам̣ сенан̇гама̄да̄йа, соттхина̄мхи идха̄гато’’.

777.

‘‘сусукхам̣ вата сам̣ва̄со, пан̣д̣итехӣти сенака;

паккхӣва пан̃джаре баддхе, маччхе джа̄лагатерива;

амиттахаттхаттагате [амиттасса хаттхагате (ка.)], мочайӣ но махосадхо’’.

778.

‘‘еваметам̣ маха̄ра̄джа, пан̣д̣ита̄ хи сукха̄ваха̄;

паккхӣва пан̃джаре баддхе, маччхе джа̄лагатерива;

амиттахаттхаттагате, мочайӣ но махосадхо’’.

779.

‘‘а̄хан̃н̃анту саббавӣн̣а̄, бхерийо диндима̄ни ча;

дхаменту ма̄гадха̄ сан̇кха̄, ваггӯ наданту дундубхӣ’’.

780.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

781.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

782.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

783.

‘‘бахуджано пасанноси, дисва̄ пан̣д̣итама̄гатам̣;

пан̣д̣итамхи ануппатте, челуккхепо аваттатха̄’’ти.

уман̇гаджа̄такам̣ [маха̄уммаггаджа̄такам̣ (сӣ. пӣ.), махосадхаджа̄такам̣ (сйа̄.§ка.)] пан̃чамам̣.

543. бхӯридаттаджа̄такам̣ (6)

784.

‘‘йам̣ кин̃чи ратанам̣ аттхи, дхатарат̣т̣ханивесане;

сабба̄ни те упайанту, дхӣтарам̣ дехи ра̄джино’’.

785.

‘‘на но вива̄хо на̄гехи, катапуббо куда̄чанам̣;

там̣ вива̄хам̣ асам̣йуттам̣, катхам̣ амхе каромасе’’.

786.

‘‘джӣвитам̣ нӯна те чаттам̣, рат̣т̣хам̣ ва̄ мануджа̄дхипа;

на хи на̄ге купитамхи, чирам̣ джӣванти та̄диса̄.

787.

‘‘йо твам̣ дева мануссоси, иддхимантам̣ аниддхима̄;

варун̣асса нийам̣ путтам̣, йа̄мунам̣ атиман̃н̃аси’’.

788.

‘‘на̄тиман̃н̃а̄ми ра̄джа̄нам̣, дхатарат̣т̣хам̣ йасассинам̣;

дхатарат̣т̣хо хи на̄га̄нам̣, бахӯнамапи иссаро.

789.

‘‘ахи маха̄нубха̄вопи, на ме дхӣтарама̄рахо;

кхаттийо ча видеха̄нам̣, абхиджа̄та̄ самуддаджа̄’’.

790.

‘‘камбалассатара̄ ут̣т̣хенту, саббе на̄ге ниведайа;

ба̄ра̄н̣асим̣ паваджджанту, ма̄ ча кан̃чи [кин̃чи (сӣ. пӣ. ка.)] вихет̣хайум̣’’.

791.

‘‘нивесанесу соббхесу, ратхийа̄ чаччаресу ча;

руккхаггесу ча ламбанту, витата̄ торан̣есу ча.

792.

‘‘ахампи саббасетена, махата̄ сумахам̣ пурам̣;

париккхиписсам̣ бхогехи, ка̄сӣнам̣ джанайам̣ бхайам̣’’.

793.

тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, урага̄некаван̣н̣ино;

ба̄ра̄н̣асим̣ паваджджим̣су, на ча кан̃чи вихет̣хайум̣.

794.

нивесанесу соббхесу, ратхийа̄ чаччаресу ча;

руккхаггесу ча ламбим̣су, витата̄ торан̣есу ча.

795.

тесу дисва̄на ламбанте, путхӯ кандим̣су на̄рийо;

на̄ге сон̣д̣икате дисва̄, пассасанте мухум̣ мухум̣.

796.

ба̄ра̄н̣асӣ пабйадхита̄, а̄тура̄ самападжджатха;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, ‘‘дхӣтарам̣ дехи ра̄джино’’.

797.

‘‘пуппха̄бхиха̄расса ванасса маджджхе, ко лохитаккхо витатантарам̣со;

ка̄ камбука̄йӯрадхара̄ суваттха̄, тит̣т̣ханти на̄рийо даса вандама̄на̄.

798.

‘‘ко твам̣ браха̄ба̄ху ванасса маджджхе, вирочаси гхатаситтова агги;

махесаккхо ан̃н̃атароси йаккхо, уда̄ху на̄госи маха̄нубха̄во’’.

799.

‘‘на̄гохамасми иддхима̄, теджассӣ [теджасӣ (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] дуратиккамо;

д̣ам̣сеййам̣ теджаса̄ куддхо, пхӣтам̣ джанападам̣ апи.

800.

‘‘самуддаджа̄ хи ме ма̄та̄, дхатарат̣т̣хо ча ме пита̄;

судассанаканит̣т̣хосми, бхӯридаттоти мам̣ видӯ’’.

801.

‘‘йам̣ гамбхӣрам̣ сада̄ват̣т̣ам̣, рахадам̣ бхисмам̣ пеккхаси;

еса дибйо мама̄ва̄со, анекасатапорисо.

802.

‘‘майӯракон̃ча̄бхирудам̣, нӣлодам̣ ванамаджджхато;

йамунам̣ пависа ма̄ бхӣто, кхемам̣ ваттаватам̣ [ваттаватим̣ (сйа̄. ка.)] сивам̣’’.

803.

‘‘таттха патто са̄нучаро, саха путтена бра̄хман̣а;

пӯджито майхам̣ ка̄мехи, сукхам̣ бра̄хман̣а ваччхаси’’.

804.

‘‘сама̄ самантапарито, пахӯтатагара̄ [бахука̄ таггара̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] махӣ;

индагопакасан̃чханна̄, собхати харитуттама̄.

805.

‘‘рамма̄ни ваначетйа̄ни, рамма̄ хам̣сӯпакӯджита̄;

опуппха̄падма̄ тит̣т̣ханти, поккхаран̃н̃о [поккхаран̃н̃а̄ (сйа̄. пӣ.)] суниммита̄.

806.

‘‘ат̣т̣хам̣са̄ суката̄ тхамбха̄, саббе вел̣урийа̄майа̄;

сахассатхамбха̄ па̄са̄да̄, пӯра̄ кан̃н̃а̄хи джотаре.

807.

‘‘вима̄нам̣ упапанноси, дибйам̣ пун̃н̃ехи аттано;

асамба̄дхам̣ сивам̣ раммам̣, аччантасукхасам̣хитам̣.

808.

‘‘ман̃н̃е сахассанеттасса, вима̄нам̣ на̄бхикан̇кхаси;

иддхӣ хи тйа̄йам̣ випула̄, саккассева джутӣмато’’.

809.

‘‘манаса̄пи на паттаббо, а̄нубха̄во джутӣмато;

парича̄райама̄на̄нам̣, саинда̄нам̣ [инда̄нам̣ (сйа̄. ка.)] васаваттинам̣’’.

810.

‘‘там̣ вима̄нам̣ абхиджджха̄йа, амара̄нам̣ сукхесинам̣;

упосатхам̣ упавасанто, семи ваммикамуддхани’’.

811.

‘‘ахан̃ча мигамеса̄но, сапутто па̄висим̣ ванам̣;

там̣ мам̣ матам̣ ва̄ джӣвам̣ ва̄, на̄бхиведенти н̃а̄така̄.

812.

‘‘а̄мантайе бхӯридаттам̣, ка̄сипуттам̣ йасассинам̣;

тайа̄ но саманун̃н̃а̄та̄, апи пассему н̃а̄таке’’.

813.

‘‘есо хи вата ме чхандо, йам̣ васеси мамантике;

на хи ета̄диса̄ ка̄ма̄, сулабха̄ хонти ма̄нусе.

814.

‘‘саче твам̣ ниччхасе ваттхум̣, мама ка̄мехи пӯджито;

майа̄ твам̣ саманун̃н̃а̄то, соттхим̣ пасса̄хи н̃а̄таке’’.

815.

‘‘дха̄райимам̣ ман̣им̣ дибйам̣, пасум̣ путте ча виндати;

арого сукхито хоти [хохи (сйа̄.)], гаччхева̄да̄йа бра̄хман̣а’’.

816.

‘‘кусалам̣ пат̣инанда̄ми, бхӯридатта вачо тава;

паббаджисса̄ми джин̣н̣осми, на ка̄ме абхипаттхайе’’.

817.

‘‘брахмачарийасса че бхан̇го, хоти бхогехи ка̄рийам̣;

авикампама̄но еййа̄си, бахум̣ дасса̄ми те дханам̣’’.

818.

‘‘кусалам̣ пат̣инанда̄ми, бхӯридатта вачо тава;

пунапи а̄гамисса̄ми, саче аттхо бхависсати’’.

819.

‘‘идам̣ ватва̄ бхӯридатто, песеси чатуро джане;

етха гаччхатха ут̣т̣хетха, кхиппам̣ па̄петха бра̄хман̣ам̣.

820.

тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, ут̣т̣ха̄йа чатуро джана̄;

песита̄ бхӯридаттена, кхиппам̣ па̄песу бра̄хман̣ам̣.

821.

‘‘ман̣им̣ паггайха ман̇галйам̣, са̄дхувиттам̣ [са̄дхучиттам̣ (пӣ.)] манорамам̣;

селам̣ бйан̃джанасампаннам̣, ко имам̣ ман̣имаджджхага̄’’.

822.

‘‘лохитаккхасахасса̄хи, саманта̄ парива̄ритам̣;

аджджа ка̄лам̣ патхам̣ [падам̣ (сӣ. пӣ.)] гаччхам̣, аджджхага̄хам̣ ман̣им̣ имам̣’’.

823.

‘‘супачин̣н̣о айам̣ село, аччито махито [ма̄нито (ка.)] сада̄;

судха̄рито суниккхитто, саббаттхамабхиса̄дхайе.

824.

‘‘упача̄равипаннасса, никкхепе дха̄ран̣а̄йа ва̄;

айам̣ село вина̄са̄йа, паричин̣н̣о айонисо.

825.

‘‘на имам̣ акусало [кусалам̣ (ка.)] дибйам̣, ман̣им̣ дха̄ретума̄рахо;

пат̣ипаджджа сатам̣ никкхам̣, дехимам̣ ратанам̣ мама’’.

826.

‘‘на ча мйа̄йам̣ ман̣ӣ кеййо, гохи [кехи (ка.)] ва̄ ратанехи ва̄;

село бйан̃джанасампанно, нева кеййо ман̣ӣ мама’’.

827.

‘‘но че тайа̄ ман̣ӣ кеййо, гохи [кехи (ка.)] ва̄ ратанехи ва̄;

атха кена ман̣ӣ кеййо, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

828.

‘‘йо ме сам̣се маха̄на̄гам̣, теджассим̣ дуратиккамам̣;

тасса даджджам̣ имам̣ селам̣, джалантамива теджаса̄’’.

829.

‘‘ко ну бра̄хман̣аван̣н̣ена, супан̣н̣о пататам̣ варо;

на̄гам̣ джигӣсаманвеси, анвесам̣ бхаккхаматтано.

830.

‘‘на̄хам̣ диджа̄дхипо хоми, на дит̣т̣хо гарул̣о майа̄;

а̄сӣвисена виттоти [виттосми (сйа̄. ка.)], ваджджо бра̄хман̣а мам̣ видӯ’’.

831.

‘‘ким̣ ну туйхам̣ балам̣ аттхи, ким̣ сиппам̣ виджджате тава;

кисмим̣ ва̄ твам̣ параттхаддхо, урагам̣ на̄пача̄йаси’’.

832.

‘‘а̄ран̃н̃икасса исино, чирараттам̣ тапассино;

супан̣н̣о косийассаккха̄, висавиджджам̣ ануттарам̣.

833.

‘‘там̣ бха̄витаттан̃н̃атарам̣, саммантам̣ паббатантаре;

саккаччам̣ там̣ упат̣т̣ха̄сим̣, раттиндиваматандито.

834.

‘‘со тада̄ паричин̣н̣о ме, ваттава̄ брахмачарийава̄;

диббам̣ па̄тукарӣ мантам̣, ка̄маса̄ бхагава̄ мама.

835.

‘‘тйа̄хам̣ манте параттхаддхо, на̄хам̣ бха̄йа̄ми бхогинам̣;

а̄чарийо висагха̄та̄нам̣, алампа̄ноти [а̄ламба̄ноти (сӣ. пӣ.), а̄ламба̄йаноти (сйа̄.)] мам̣ видӯ’’.

836.

‘‘ган̣ха̄масе ман̣им̣ та̄та, сомадатта виджа̄нахи;

ма̄ дан̣д̣ена сирим̣ паттам̣, ка̄маса̄ паджахимхасе’’.

837.

‘‘сакам̣ нивесанам̣ паттам̣, йо там̣ бра̄хман̣а пӯджайи;

евам̣ калйа̄н̣ака̄рисса, ким̣ моха̄ дуббхимиччхаси’’.

838.

‘‘саче твам̣ [саче хи (сӣ. пӣ. ка.)] дханака̄моси, бхӯридатто падассати [бхӯридаттам̣ падиссаси (ка.)];

тамева гантва̄ йа̄чассу, бахум̣ дассати те дханам̣’’.

839.

‘‘хаттхагатам̣ паттагатам̣, никин̣н̣ам̣ кха̄дитум̣ варам̣;

ма̄ но сандит̣т̣хико аттхо, сомадатта упаччага̄’’.

840.

‘‘паччати нирайе гхоре, махиссамапи виварати [махиссамава дӣйати (сӣ. пӣ.), махимасса виндрӣйати (сйа̄.)];

миттадуббхӣ хитачча̄гӣ, джӣварева̄пи суссати [джӣваре ча̄пи суссаре (сӣ. пӣ.)].

841.

‘‘саче твам̣ [саче хи (сӣ. пӣ. ка.)] дханака̄моси, бхӯридатто падассати;

ман̃н̃е аттакатам̣ верам̣, начирам̣ ведайиссаси’’.

842.

‘‘маха̄йан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, евам̣ суджджханти бра̄хман̣а̄;

маха̄йан̃н̃ам̣ йаджисса̄ма, евам̣ моккха̄ма па̄пака̄’’.

843.

‘‘ханда да̄ни апа̄йа̄ми, на̄хам̣ аджджа тайа̄ саха;

падампекам̣ [падамекам̣ (сйа̄. ка.)] на гаччхеййам̣, евам̣ киббисака̄рина̄’’.

844.

‘‘идам̣ ватва̄на питарам̣, сомадатто бахуссуто;

уджджха̄петва̄на бхӯта̄ни, тамха̄ т̣ха̄на̄ апакками.

845.

‘‘ган̣ха̄хетам̣ маха̄на̄гам̣, а̄харетам̣ ман̣им̣ мама;

индагопакаван̣н̣а̄бхо, йасса лохитако сиро.

846.

‘‘каппа̄сапичура̄сӣва, есо ка̄йо падиссати [ка̄йа’сса диссати (сӣ. пӣ.)];

ваммикаггагато сети, там̣ твам̣ ган̣ха̄хи бра̄хман̣а’’.

847.

‘‘атхосадхехи диббехи, джаппам̣ мантапада̄ни ча;

евам̣ там̣ асаккхи саттхум̣ [сат̣т̣хум̣ (сӣ. пӣ.), йут̣т̣хум̣ (сйа̄.), суттум̣ (ка.)], катва̄ париттаматтано’’.

848.

‘‘мамам̣ дисва̄на а̄йантам̣, саббака̄масамиддхинам̣;

индрийа̄ни ахат̣т̣ха̄ни, са̄вам̣ [са̄мам̣ (сӣ. пӣ.)] джа̄там̣ мукхам̣ тава.

849.

‘‘падмам̣ йатха̄ хаттхагатам̣, па̄н̣ина̄ паримаддитам̣;

са̄вам̣ джа̄там̣ [йантам̣ (ка.)] мукхам̣ туйхам̣, мамам̣ дисва̄на едисам̣.

850.

‘‘каччи ну те на̄бхисаси [те на̄бхисайи (сӣ.), те на̄бхиссаси (сйа̄.)], каччи те аттхи ведана̄;

йена са̄вам̣ мукхам̣ туйхам̣, мамам̣ дисва̄на а̄гатам̣’’.

851.

‘‘супинам̣ та̄та аддаккхим̣, ито ма̄сам̣ адхогатам̣;

даккхин̣ам̣ вийа ме ба̄хум̣, чхетва̄ рухирамаккхитам̣;

пурисо а̄да̄йа пакка̄ми, мама родантийа̄ сати.

852.

‘‘йатохам̣ [йато там̣ (сӣ.)] супинамаддаккхим̣, судассана виджа̄нахи;

тато дива̄ ва̄ раттим̣ ва̄, сукхам̣ ме нопалаббхати’’.

853.

‘‘йам̣ пуббе парива̄рим̣су [парича̄рим̣су (сӣ. пӣ.)], кан̃н̃а̄ ручиравиггаха̄;

хемаджа̄лапат̣иччханна̄, бхӯридатто на диссати.

854.

‘‘йам̣ пуббе парива̄рим̣су [парича̄рим̣су (сӣ. пӣ.)], неттим̣саварадха̄рино;

кан̣ика̄ра̄ва сампхулла̄, бхӯридатто на диссати.

855.

‘‘ханда да̄ни гамисса̄ма, бхӯридаттанивесанам̣;

дхаммат̣т̣хам̣ сӣласампаннам̣, пасса̄ма тава бха̄тарам̣’’.

856.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантим̣, бхӯридаттасса ма̄тарам̣;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, бхӯридаттасса на̄рийо.

857.

‘‘путтам̣ теййе на джа̄на̄ма, ито ма̄сам̣ адхогатам̣;

матам̣ ва̄ йади ва̄ джӣвам̣, бхӯридаттам̣ йасассинам̣’’.

858.

‘‘сакун̣ӣ хатапутта̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, бхӯридаттам̣ апассатӣ [имисса̄ га̄тха̄йа̄нантаре сӣ. пӣ. поттхакесу – ‘‘сакун̣ӣ хатапутта̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣; тена тена падха̄висса, пийапуттам̣ апассатӣ’’ти ити айампи га̄тха̄ а̄гата̄].

859.

‘‘курарӣ хатачха̄па̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, бхӯридаттам̣ апассатӣ.

860.

‘‘са̄ нӯна чаккава̄кӣва, паллаласмим̣ анодаке;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, бхӯридаттам̣ апассатӣ.

861.

‘‘камма̄ра̄нам̣ йатха̄ укка̄, анто джха̄йати но бахи;

евам̣ джха̄йа̄ми сокена, бхӯридаттам̣ апассатӣ’’.

862.

‘‘са̄ла̄ва сампаматхита̄ [сампамаддита̄ (сйа̄. ка.)], ма̄лутена памаддита̄;

сенти путта̄ ча да̄ра̄ ча, бхӯридаттанивесане’’.

863.

‘‘идам̣ сутва̄на ниггхосам̣, бхӯридаттанивесане;

арит̣т̣хо ча субхого [субхаго (сӣ. пӣ.)] ча, падха̄вим̣су анантара̄ [упадха̄вим̣су анантара̄ (сӣ. пӣ.)].

864.

‘‘амма асса̄са ма̄ сочи, евам̣дхамма̄ хи па̄н̣ино;

чаванти упападжджанти, есасса парин̣а̄мита̄’’.

865.

‘‘ахампи та̄та джа̄на̄ми, евам̣дхамма̄ хи па̄н̣ино;

сокена ча паретасми, бхӯридаттам̣ апассатӣ.

866.

‘‘аджджа че ме имам̣ раттим̣, судассана виджа̄нахи;

бхӯридаттам̣ апассантӣ, ман̃н̃е хисса̄ми джӣвитам̣’’.

867.

‘‘амма асса̄са ма̄ сочи, а̄найисса̄ма бха̄тарам̣;

дисодисам̣ гамисса̄ма, бха̄тупарийесанам̣ чарам̣.

868.

‘‘паббате гиридуггесу, га̄месу нигамесу ча;

орена саттараттасса [орена дасараттасса (сӣ. пӣ.)], бха̄тарам̣ пасса а̄гатам̣’’.

869.

‘‘хаттха̄ памутто ураго, па̄де те нипатӣ бхусам̣;

каччи ну там̣ д̣ам̣сӣ та̄та [каччи там̣ ну д̣асӣ та̄та (сӣ.), каччи ну д̣ам̣сито та̄та (сйа̄.), каччита̄нуд̣асӣ та̄та (пӣ.)], ма̄ бха̄йи сукхито бхава’’.

870.

‘‘нева майхам̣ айам̣ на̄го, алам̣ дуккха̄йа ка̄йачи;

йа̄вататтхи ахигга̄хо, майа̄ бхиййо на виджджати’’.

871.

‘‘ко ну бра̄хман̣аван̣н̣ена, дитто [датто (сӣ. сйа̄. пӣ.)] парисама̄гато;

авха̄йанту суйуддхена, сун̣анту париса̄ мама’’.

872.

‘‘твам̣ мам̣ на̄гена а̄лампа, ахам̣ ман̣д̣ӯкачха̄пийа̄;

хоту но аббхутам̣ таттха, а̄сахассехи пан̃чахи’’.

873.

‘‘ахан̃хи васума̄ ад̣д̣хо, твам̣ далиддоси ма̄н̣ава;

ко ну те па̄т̣ибхогаттхи, упаджӯтан̃ча ким̣ сийа̄.

874.

‘‘упаджӯтан̃ча ме асса, па̄т̣ибхого ча та̄дисо;

хоту но аббхутам̣ таттха, а̄сахассехи пан̃чахи’’.

875.

‘‘сун̣охи ме маха̄ра̄джа, вачанам̣ бхаддаматтху те;

пан̃чаннам̣ ме сахасса̄нам̣, па̄т̣ибхого хи киттима’’.

876.

‘‘петтикам̣ ва̄ ин̣ам̣ хоти, йам̣ ва̄ хоти сайам̣катам̣;

ким̣ твам̣ евам̣ бахум̣ майхам̣, дханам̣ йа̄часи бра̄хман̣а’’.

877.

‘‘алампа̄но хи на̄гена, мамам̣ абхиджигӣсати [абхиджигим̣сати (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

ахам̣ ман̣д̣ӯкачха̄пийа̄, д̣ам̣сайисса̄ми бра̄хман̣ам̣.

878.

‘‘там̣ твам̣ дат̣т̣хум̣ маха̄ра̄джа, аджджа рат̣т̣ха̄бхивад̣д̣хана;

кхаттасан̇гхапарибйӯл̣хо, ниййа̄хи ахидассанам̣’’ [абхидассанам̣ (сӣ. пӣ.)].

879.

‘‘нева там̣ атиман̃н̃а̄ми, сиппава̄дена ма̄н̣ава;

атиматтоси сиппена, урагам̣ на̄пача̄йаси’’.

880.

‘‘ахампи на̄тиман̃н̃а̄ми, сиппава̄дена бра̄хман̣а;

ависена ча на̄гена, бхусам̣ ван̃чайасе джанам̣.

881.

‘‘евам̣ четам̣ джано джан̃н̃а̄, йатха̄ джа̄на̄ми там̣ ахам̣;

на твам̣ лабхаси а̄лампа, бхусамут̣т̣хим̣ [тхусамут̣т̣хим̣ (сйа̄.), саттумут̣т̣хим̣ (сӣ. пӣ.)] куто дханам̣’’.

882.

‘‘кхара̄джино джат̣ӣ думмӣ [руммӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)], дитто парисама̄гато;

йо твам̣ евам̣ гатам̣ на̄гам̣, ависо атиман̃н̃аси.

883.

‘‘а̄саджджа кхо нам̣ джан̃н̃а̄си, пун̣н̣ам̣ уггасса теджасо;

ман̃н̃е там̣ бхасмара̄сим̣ва, кхиппамесо кариссати’’.

884.

‘‘сийа̄ висам̣ силуттасса, дед̣д̣убхасса сила̄бхуно;

нева лохитасӣсасса, висам̣ на̄гасса виджджати’’.

885.

‘‘сутаметам̣ арахатам̣, сан̃н̃ата̄нам̣ тапассинам̣;

идха да̄на̄ни датва̄на, саггам̣ гаччханти да̄йака̄;

джӣванто дехи да̄на̄ни, йади те аттхи да̄таве.

886.

‘‘айам̣ на̄го махиддхико, теджассӣ дуратиккамо;

тена там̣ д̣ам̣сайисса̄ми, со там̣ бхасмам̣ кариссати’’.

887.

‘‘майа̄петам̣ сутам̣ самма, сан̃н̃ата̄нам̣ тапассинам̣;

идха да̄на̄ни датва̄на, саггам̣ гаччханти да̄йака̄;

твамева дехи джӣванто, йади те аттхи да̄таве.

888.

‘‘айам̣ аджамукхӣ [аччимукхӣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] на̄ма, пун̣н̣а̄ уггасса теджасо;

та̄йа там̣ д̣ам̣сайисса̄ми, са̄ там̣ бхасмам̣ кариссати’’.

889.

‘‘йа̄ дхӣта̄ дхатарат̣т̣хасса, вема̄та̄ бхагинӣ мама;

са̄ там̣ д̣ам̣сатваджамукхӣ [са̄ диссату аччимукхӣ (сӣ. пӣ.)], пун̣н̣а̄ уггасса теджасо’’.

890.

‘‘чхама̄йам̣ че нисин̃чиссам̣, брахмадатта виджа̄нахи;

тин̣алата̄ни осадхйо, уссуссеййум̣ асам̣сайам̣.

891.

‘‘уддхам̣ че па̄тайисса̄ми, брахмадатта виджа̄нахи;

сатта васса̄нийам̣ дево, на вассе на химам̣ пате.

892.

‘‘удаке че нисин̃чиссам̣, брахмадатта виджа̄нахи;

йа̄вантодакаджа̄ [йа̄вата̄ одака̄ (сӣ.), йа̄вата̄ удакаджа̄ (пӣ.)] па̄н̣а̄, мареййум̣ маччхакаччхапа̄’’.

893.

‘‘локйам̣ саджантам̣ удакам̣, пайа̄гасмим̣ патит̣т̣хитам̣;

комам̣ аджджхохарӣ бхӯто, ога̄л̣хам̣ йамунам̣ надим̣’’.

894.

‘‘йадеса лока̄дхипатӣ йасассӣ, ба̄ра̄н̣асим̣ пакрийа [пакирапарӣ (сӣ. пӣ.), пакирахарӣ (сйа̄.)] самантато;

тасса̄ха путто урагӯсабхасса, субхоготи мам̣ бра̄хман̣а ведайанти’’.

895.

‘‘саче хи путто урагӯсабхасса, ка̄сисса [кам̣сасса (сӣ. пӣ.)] ран̃н̃о амара̄дхипасса;

махесаккхо ан̃н̃атаро пита̄ те, маччесу ма̄та̄ пана те атулйа̄;

на та̄дисо арахати бра̄хман̣асса, да̄сампи оха̄ритум̣ [оха̄тум̣ (сӣ. пӣ.)] маха̄нубха̄во’’.

896.

‘‘руккхам̣ нисса̄йа виджджхиттхо, ен̣еййам̣ па̄тума̄гатам̣;

со виддхо дӯрамачари [дӯра’масара̄ (сӣ. пӣ.)], саравегена сӣгхава̄ [секхава̄ (сӣ. пӣ.), пеккхава̄ (сйа̄. ка.)].

897.

‘‘там̣ твам̣ патитамаддаккхи, аран̃н̃асмим̣ браха̄ване;

самам̣ сака̄джама̄да̄йа, са̄йам̣ нигродхупа̄гами.

898.

‘‘сукаса̄л̣икасан̇гхут̣т̣хам̣, пин̇галам̣ [пин̇гийам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] сантхата̄йутам̣;

кокила̄бхирудам̣ раммам̣, дхувам̣ харитасаддалам̣.

899.

‘‘таттха те со па̄тураху, иддхийа̄ йасаса̄ джалам̣;

маха̄нубха̄во бха̄та̄ ме, кан̃н̃а̄хи парива̄рито.

900.

‘‘со тена паричин̣н̣о твам̣, саббака̄мехи таппито;

адут̣т̣хасса тувам̣ дуббхи, там̣ те верам̣ идха̄гатам̣.

901.

‘‘кхиппам̣ гӣвам̣ паса̄рехи, на те дасса̄ми джӣвитам̣;

бха̄ту парисарам̣ верам̣, чхедайисса̄ми те сирам̣’’.

902.

‘‘аджджха̄йако йа̄чайогӣ, а̄хутагги ча бра̄хман̣о;

етехи тӣхи т̣ха̄нехи, аваджджхо хоти [бхавати (сӣ. сйа̄. пӣ.)] бра̄хман̣о’’.

903.

‘‘йам̣ пӯрам̣ дхатарат̣т̣хасса, ога̄л̣хам̣ йамунам̣ надим̣;

джотате саббасован̣н̣ам̣, гирима̄хачча йа̄мунам̣.

904.

‘‘таттха те пурисабйаггха̄, содарийа̄ мама бха̄таро;

йатха̄ те таттха ваккханти, татха̄ хессаси бра̄хман̣а’’.

905.

‘‘аниттара̄ иттарасампайутта̄, йан̃н̃а̄ ча веда̄ ча субхогалоке;

тадаггарайхан̃хи вининдама̄но, джаха̄ти виттан̃ча сатан̃ча дхаммам̣.

906.

‘‘аджджхенамарийа̄ патхавим̣ джанинда̄, весса̄ касим̣ па̄ричарийан̃ча судда̄;

упа̄гу паччекам̣ йатха̄падесам̣, ката̄ху ете васина̄ти а̄ху’’.

907.

‘‘дха̄та̄ видха̄та̄ варун̣о куверо, сомо йамо чандима̄ ва̄йу сӯрийо;

етепи йан̃н̃ам̣ путхусо йаджитва̄, аджджха̄йака̄нам̣ атхо саббака̄ме.

908.

‘‘вика̄сита̄ ча̄пасата̄ни пан̃ча, йо аджджуно балава̄ бхӣмасено;

сахассаба̄ху асамо патхабйа̄, сопи тада̄ ма̄дахи джа̄таведам̣’’.

909.

‘‘йо бра̄хман̣е бходжайи дӣгхараттам̣, аннена па̄нена йатха̄нубха̄вам̣;

пасанначитто анумодама̄но, субхога деван̃н̃атаро ахоси’’.

910.

‘‘маха̄санам̣ деваманомаван̣н̣ам̣, йо саппина̄ асаккхи бходжетумаггим̣ [джетумаггим̣ (сӣ. пӣ.)];

са йан̃н̃атантам̣ варато йаджитва̄, диббам̣ гатим̣ мучалиндаджджхагаччхи’’.

911.

‘‘маха̄нубха̄во вассасахассаджӣвӣ, йо паббаджӣ дассанеййо ул̣а̄ро;

хитва̄ апарийантарат̣т̣хам̣ [ратхам̣ (сӣ. пӣ.)] сасенам̣, ра̄джа̄ дудӣпопи джага̄ма [дудӣпопаджджхага̄ми (сйа̄.)] саггам̣’’.

912.

‘‘йо са̄гарантам̣ са̄гаро виджитва̄, йӯпам̣ субхам̣ сон̣н̣амайам̣ [сован̣н̣амайам̣ (сйа̄. ка.)] ул̣а̄рам̣;

уссеси весса̄нарама̄даха̄но, субхога деван̃н̃атаро ахоси.

913.

‘‘йасса̄нубха̄вена субхога ган̇га̄, паваттатха [паваттати (сйа̄. ка.)] дадхисаннисиннам̣ [дадхисанна (сӣ. пӣ.)] самуддам̣;

саломапа̄до паричарийамаггим̣, ан̇го сахассаккхапураджджхагаччхи’’.

914.

‘‘махиддхико деваваро йасассӣ, сена̄пати тидиве ва̄савасса;

со сомайа̄гена малам̣ вихантва̄, субхога деван̃н̃атаро ахоси’’.

915.

‘‘ака̄райи локамимам̣ паран̃ча, бха̄гӣратхим̣ химавантан̃ча гиджджхам̣ [гиджджхам̣ (сйа̄. ка.), вин̃джхам̣ (?)];

йо иддхима̄ деваваро йасассӣ, сопи тада̄ а̄дахи джа̄таведам̣.

916.

‘‘ма̄ла̄гирӣ химава̄ йо ча гиджджхо [виджджхо (ка.), виджджха̄ (сйа̄.)], судассано нисабхо куверу [ка̄канеру (сӣ. пӣ.), ка̄каверу (сйа̄.)];

ете ча ан̃н̃е ча нага̄ маханта̄, читйа̄ ката̄ йан̃н̃акарехи ма̄ху’’.

917.

‘‘аджджха̄йакам̣ мантагун̣ӯпапаннам̣, тапассинам̣ йа̄чайоготидха̄ху [тича̄ха (сӣ. пӣ.), ти ча̄ху (ка.)];

тӣре самуддассудакам̣ саджантам̣ [син̃чантам̣ (ка.)], са̄гароджджхохари тенапеййо.

918.

‘‘а̄йа̄гаваттхӯни путхӯ патхабйа̄, сам̣виджджанти бра̄хман̣а̄ ва̄савасса;

пуримам̣ дисам̣ паччхимам̣ даккхин̣уттарам̣, сам̣виджджама̄на̄ джанайанти ведам̣’’.

919.

‘‘калӣ хи дхӣра̄на кат̣ам̣ мага̄нам̣, бхаванти ведаджджхагата̄нарит̣т̣ха;

марӣчидхаммам̣ асамеккхитатта̄, ма̄йа̄гун̣а̄ на̄тиваханти пан̃н̃ам̣.

920.

‘‘веда̄ на та̄н̣а̄йа бхаванти дасса, миттаддуно бхӯнахуно нарасса;

на та̄йате паричин̣н̣о ча агги, досантарам̣ маччаманарийакаммам̣.

921.

‘‘саббан̃ча мачча̄ садханам̣ сабхогам̣ [садхана̄ сабхога̄ (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)], а̄дӣпитам̣ да̄ру тин̣ена миссам̣;

дахам̣ на таппе [на таппе агги (ка.)] асаматтхатеджо, ко там̣ субхиккхам̣ двирасан̃н̃у кайира̄ [дирасан̃н̃а курийа̄ (сӣ.), дирасан̃н̃у курийа̄ (пӣ.)].

922.

‘‘йатха̄пи кхӣрам̣ випарин̣а̄мадхаммам̣, дадхи бхавитва̄ наванӣтампи хоти;

евампи агги випарин̣а̄мадхаммо, теджо саморохатӣ йогайутто.

923.

‘‘на диссатӣ аггимануппавит̣т̣хо, суккхесу кат̣т̣хесу навесу ча̄пи;

на̄маттхама̄но [на̄мантхама̄но (сӣ. пӣ.)] аран̣ӣнарена, на̄каммуна̄ джа̄йати джа̄таведо.

924.

‘‘саче хи агги антарато васеййа, суккхесу кат̣т̣хесу навесу ча̄пи;

сабба̄ни суссеййу вана̄ни локе, суккха̄ни кат̣т̣ха̄ни ча паджджалеййум̣.

925.

‘‘кароти че да̄рутин̣ена пун̃н̃ам̣, бходжам̣ наро дхӯмасикхим̣ пата̄павам̣;

ан̇га̄рика̄ лон̣акара̄ ча сӯда̄, сарӣрада̄ха̄пи кареййу пун̃н̃ам̣.

926.

‘‘атха че хи ете на каронти пун̃н̃ам̣, аджджхенамаггим̣ идха таппайитва̄;

на кочи локасмим̣ кароти пун̃н̃ам̣, бходжам̣ наро дхӯмасикхим̣ пата̄павам̣.

927.

‘‘катхан̃хи лока̄пачито сама̄но, аманун̃н̃агандхам̣ бахӯнам̣ акантам̣;

йадева мачча̄ париваджджайанти, тадаппасаттхам̣ двирасан̃н̃у бхун̃дже.

928.

‘‘сикхимпи девесу ваданти хеке, а̄пам̣ милаккхӯ [милаккха̄ (сӣ. пӣ.)] пана девама̄ху;

саббева ете витатхам̣ бхан̣анти [ган̣ханти (ка.)], аггӣ на деван̃н̃атаро на ча̄по.

929.

‘‘аниндрийабаддхамасан̃н̃ака̄йам̣ [нириндрийам̣ антам̣ асан̃н̃ака̄йам̣ (сӣ. пӣ.), анидрийам̣ сантамасан̃н̃ака̄йам̣ (сйа̄.)], весса̄нарам̣ каммакарам̣ паджа̄нам̣;

паричарийа маггим̣ сугатим̣ катхам̣ вадже, па̄па̄ни камма̄ни пакуббама̄но [пакӯббама̄но (сйа̄. ка.)].

930.

‘‘сабба̄бхибхӯ та̄худха джӣвикаттха̄, аггисса брахма̄ парича̄ракоти;

сабба̄нубха̄вӣ ча васӣ киматтхам̣, аниммито ниммитам̣ вандитасса.

931.

‘‘хассам̣ аниджджха̄накхамам̣ атаччхам̣, сакка̄рахету пакирим̣су пуббе;

те ла̄бхасакка̄ре апа̄тубхонте, сандха̄пита̄ [сантхамбхита̄ (сӣ. пӣ.), сандха̄бхита̄ (сйа̄.), санта̄пита̄ (ка.)] джантубхи сантидхаммам̣.

932.

‘‘аджджхенамарийа̄ патхавим̣ джанинда̄, весса̄ касим̣ па̄ричарийан̃ча судда̄;

упа̄гу паччекам̣ йатха̄падесам̣, ката̄ху ете васина̄ти а̄ху.

933.

‘‘етан̃ча саччам̣ вачанам̣ бхавеййа, йатха̄ идам̣ бха̄ситам̣ бра̄хман̣ехи;

на̄кхаттийо джа̄ту лабхетха раджджам̣, на̄бра̄хман̣о мантапада̄ни сиккхе;

на̄н̃н̃атра вессехи касим̣ кареййа, суддо на мучче парапесана̄йа [парапессита̄йа (сӣ. пӣ.)].

934.

‘‘йасма̄ ча етам̣ вачанам̣ абхӯтам̣, муса̄виме одарийа̄ бхан̣анти;

тадаппапан̃н̃а̄ абхисаддаханти, пассанти там̣ пан̣д̣ита̄ аттана̄ва.

935.

‘‘кхатйа̄ хи весса̄нам̣ [кхатта̄ на весса̄ на (сӣ. пӣ.)] балим̣ харанти, а̄да̄йа саттха̄ни чаранти бра̄хман̣а̄;

там̣ та̄дисам̣ сан̇кхубхитам̣ пабхиннам̣, касма̄ брахма̄ нуджджу кароти локам̣.

936.

‘‘саче хи со иссаро саббалоке, брахма̄ бахӯбхӯтапатӣ [брахмапахӯ бхӯтапатӣ (сйа̄.)] паджа̄нам̣;

ким̣ саббалокам̣ видахӣ алаккхим̣, ким̣ саббалокам̣ на сукхим̣ ака̄си.

937.

‘‘саче хи со иссаро саббалоке, брахма̄ бахӯбхӯтапатӣ паджа̄нам̣;

ма̄йа̄ муса̄ваджджамадена [муса̄ван̃чанападена (ка.)] ча̄пи, локам̣ адхаммена киматтхамака̄ри [киматтха’ка̄си (сӣ. пӣ.), киматтхака̄рӣ (сйа̄.)].

938.

‘‘саче хи со иссаро саббалоке, брахма̄ бахӯбхӯтапатӣ паджа̄нам̣;

адхаммико бхӯтапатӣ арит̣т̣ха, дхамме сати йо видахӣ адхаммам̣.

939.

‘‘кӣт̣а̄ пат̣ан̇га̄ урага̄ ча бхека̄ [бхин̇га̄ (сйа̄.)], хантва̄ кимӣ суджджхати маккхика̄ ча;

етепи дхамма̄ анарийарӯпа̄, камбоджака̄нам̣ витатха̄ бахӯнам̣.

940.

‘‘саче хи со суджджхати йо хана̄ти, хатопи со саггамупети т̣ха̄нам̣;

бхова̄ди бхова̄дина ма̄райеййум̣ [ма̄рабхеййум̣ (ка.)], йе ча̄пи тесам̣ абхисаддахеййум̣.

941.

‘‘нева мига̄ на пасӯ нопи га̄во, а̄йа̄чанти аттавадха̄йа кечи;

виппхандама̄не идха джӣвикаттха̄, йан̃н̃есу па̄н̣е пасума̄рабханти [ма̄харанти (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

942.

‘‘йӯпуссане [йӯпасса те (сӣ.), йӯпасса не (пӣ.)] пасубандхе ча ба̄ла̄, читтехи ван̣н̣ехи мукхам̣ найанти;

айам̣ те йӯпо ка̄мадухо параттха, бхависсати сассато сампара̄йе.

943.

‘‘саче ча йӯпе ман̣исан̇кхамуттам̣, дхан̃н̃ам̣ дханам̣ раджатам̣ джа̄тарӯпам̣;

суккхесу кат̣т̣хесу навесу ча̄пи, саче духе тидиве саббака̄ме;

тевиджджасан̇гха̄ва путхӯ йаджеййум̣, абра̄хман̣ам̣ [на бра̄хман̣а̄ (сӣ. сйа̄.)] кан̃чи на йа̄джайеййум̣.

944.

‘‘куто ча йӯпе ман̣исан̇кхамуттам̣, дхан̃н̃ам̣ дханам̣ раджатам̣ джа̄тарӯпам̣;

суккхесу кат̣т̣хесу навесу ча̄пи, куто духе тидиве саббака̄ме.

945.

‘‘сат̣ха̄ ча лудда̄ ча палуддхаба̄ла̄ [упаладдхаба̄ла̄ (сӣ. пӣ.)], читтехи ван̣н̣ехи мукхам̣ найанти;

а̄да̄йа аггим̣ мама дехи виттам̣, тато сукхӣ хохиси саббака̄ме.

946.

‘‘тамаггихуттам̣ саран̣ам̣ пависса, читтехи ван̣н̣ехи мукхам̣ найанти;

оропайитва̄ кесамассум̣ накхан̃ча, ведехи виттам̣ атига̄л̣хайанти [атига̄л̣айанти (сӣ. пӣ.)].

947.

‘‘ка̄ка̄ улӯкам̣ва рахо лабхитва̄, екам̣ сама̄нам̣ бахука̄ самечча;

анна̄ни бхутва̄ кухака̄ кухитва̄, мун̣д̣ам̣ каритва̄ йан̃н̃апатхоссаджанти.

948.

‘‘еван̃хи со ван̃чито бра̄хман̣ехи, еко сама̄но бахука̄ [бахухӣ (сӣ.)] самечча;

те йогайогена вилумпама̄на̄, дит̣т̣хам̣ адит̣т̣хена дханам̣ харанти.

949.

‘‘ака̄сийа̄ ра̄джӯхива̄нусит̣т̣ха̄, тадасса а̄да̄йа дханам̣ харанти;

те та̄диса̄ чорасама̄ асанта̄, ваджджха̄ на хан̃н̃анти арит̣т̣ха локе.

950.

‘‘индасса ба̄ха̄раси даккхин̣а̄ти, йан̃н̃есу чхинданти пала̄сайат̣т̣хим̣;

там̣ чепи саччам̣ магхава̄ чхиннаба̄ху, кенасса индо асуре джина̄ти.

951.

‘‘тан̃чева туччхам̣ магхава̄ саман̇гӣ, ханта̄ аваджджхо парамо са дево [судево (сйа̄. ка.)];

манта̄ име бра̄хман̣а̄ туччхарӯпа̄, сандит̣т̣хика̄ ван̃чана̄ еса локе.

952.

‘‘ма̄ла̄гири химава̄ йо ча гиджджхо, судассано нисабхо куверу;

ете ча ан̃н̃е ча нага̄ маханта̄, читйа̄ ката̄ йан̃н̃акарехи ма̄ху.

953.

‘‘йатха̄пака̄ра̄ни хи ит̣т̣хака̄ни, читйа̄ ката̄ йан̃н̃акарехи ма̄ху;

на паббата̄ хонти татха̄пака̄ра̄, ан̃н̃а̄ диса̄ ачала̄ тит̣т̣хасела̄.

954.

‘‘на ит̣т̣хака̄ хонти сила̄ чирена [чиренапи (сӣ. пӣ.)], на таттха сан̃джа̄йати айо на лохам̣;

йан̃н̃ан̃ча етам̣ париван̣н̣айанта̄, читйа̄ ката̄ йан̃н̃акарехи ма̄ху.

955.

‘‘аджджха̄йакам̣ мантагун̣ӯпапаннам̣, тапассинам̣ йа̄чайоготидха̄ху;

тӣре самуддассудакам̣ саджантам̣, там̣ са̄гароджджхохари тенапеййо.

956.

‘‘паросахассампи самантаведе, мантӯпапанне надийо ваханти;

на тена бйа̄паннарасӯдака̄ на, касма̄ самуддо атуло апеййо.

957.

‘‘йе кечи кӯпа̄ идха джӣвалоке, лон̣ӯдака̄ кӯпакхан̣ехи кха̄та̄;

на бра̄хман̣аджджхохаран̣ена [бра̄хман̣аджджхохари тена (ка.)] тесу, а̄по апеййо двирасан̃н̃у ма̄ху.

958.

‘‘пуре пураттха̄ ка̄ касса бхарийа̄, мано мануссам̣ аджанеси пуббе;

тена̄пи дхаммена на кочи хӣно, евампи воссаггавибхан̇гама̄ху [воссаггавибха̄гама̄ху (сӣ.)].

959.

‘‘чан̣д̣а̄лапуттопи адхичча веде, бха̄сеййа манте кусало матӣма̄ [мутӣма̄ (сӣ. пӣ.)];

на тасса муддха̄пи пхалеййа саттадха̄, манта̄ име аттавадха̄йа ката̄ [катта (сӣ. пӣ.)].

960.

‘‘ва̄ча̄ката̄ гиддхиката̄ [гиддхигата̄ (ка.)] гахӣта̄, думмочайа̄ кабйапатха̄нупанна̄;

ба̄ла̄на читтам̣ висаме нивит̣т̣хам̣, тадаппапан̃н̃а̄ абхисаддаханти.

961.

‘‘сӣхасса бйаггхасса ча дӣпино ча, на виджджатӣ порисийам̣балена;

мануссабха̄во ча гавам̣ва пеккхо, джа̄тӣ хи тесам̣ асама̄ сама̄на̄ [сама̄нам̣ (сйа̄. ка.)].

962.

‘‘саче ча ра̄джа̄ патхавим̣ виджитва̄, саджӣвава̄ ассавапа̄рисаджджо;

сайамева со саттусан̇гхам̣ виджеййа, тассаппаджа̄ ниччасукхӣ [ниччасукха̄ (пӣ.)] бхавеййа.

963.

‘‘кхаттийаманта̄ ча тайо ча веда̄, аттхена ете самака̄ бхаванти;

тесан̃ча аттхам̣ авиниччхинитва̄, на буджджхатӣ огхапатхам̣ва чханнам̣.

964.

‘‘кхаттийаманта̄ ча тайо ча веда̄, аттхена ете самака̄ бхаванти;

ла̄бхо ала̄бхо айасо йасо ча, саббева тесам̣ чатуннан̃ча [саббе те саббесам̣ чатунна (сӣ. пӣ.)] дхамма̄.

965.

‘‘йатха̄пи иббха̄ дханадхан̃н̃ахету, камма̄ни каронти [ка̄ренти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] путхӯ патхабйа̄;

тевиджджасан̇гха̄ ча татхева аджджа, камма̄ни каронти [ка̄ренти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] путхӯ патхабйа̄.

966.

‘‘иббхехи йе те [ете (сӣ. сйа̄. пӣ.)] самака̄ бхаванти, ниччуссука̄ ка̄магун̣есу йутта̄;

камма̄ни каронти [ка̄ренти (сӣ. сйа̄. пӣ.)] путхӯ патхабйа̄, тадаппапан̃н̃а̄ двирасан̃н̃ура̄ те’’.

967.

‘‘касса бхерӣ мудин̇га̄ ча, сан̇кха̄пан̣авадиндима̄;

пурато пат̣ипанна̄ни, ха̄сайанта̄ ратхесабхам̣.

968.

‘‘касса кан̃чанапат̣т̣ена, путхуна̄ виджджуван̣н̣ина̄;

йува̄ кала̄пасаннаддхо, ко ети сирийа̄ джалам̣.

969.

‘‘укка̄мукхапахат̣т̣хам̣ва, кхадиран̇га̄расаннибхам̣;

мукхан̃ча ручира̄ бха̄ти, ко ети сирийа̄ джалам̣.

970.

‘‘касса джамбонадам̣ чхаттам̣, сасала̄кам̣ манорамам̣;

а̄диччарам̣са̄варан̣ам̣, ко ети сирийа̄ джалам̣.

971.

‘‘касса ан̇гам̣ [ан̇кам̣ (сӣ. пӣ.)] париггайха, ва̄л̣абӣджанимуттамам̣;

убхато варапун̃н̃асса [чарате варапан̃н̃асса (сӣ. пӣ.)], муддхани упарӯпари.

972.

‘‘касса пекхун̣ахаттха̄ни, читра̄ни ча мудӯни ча;

кан̃чанаман̣идан̣д̣а̄ни [тапан̃н̃аман̣идан̣д̣а̄ни (сӣ. пӣ.), суван̣н̣аман̣идан̣д̣а̄ни (сйа̄. ка.)], чаранти дубхато мукхам̣.

973.

‘‘кхадиран̇га̄раван̣н̣а̄бха̄, укка̄мукхапахам̣сита̄;

кассете кун̣д̣ала̄ ваггӯ, собханти дубхато мукхам̣.

974.

‘‘касса ва̄тена чхупита̄, ниддханта̄ мудука̄л̣ака̄ [мудука̄л̣акам̣ (сӣ.), муду ка̄л̣ика̄ (сйа̄.)];

собхайанти нала̄т̣антам̣, набха̄ виджджуривуггата̄.

975.

‘‘касса ета̄ни аккхӣни, а̄йата̄ни путхӯни ча;

ко собхати виса̄лаккхо, кассетам̣ ун̣н̣аджам̣ мукхам̣.

976.

‘‘кассете лапанаджа̄та̄ [лапанаджа̄ суддха̄ (сӣ. пӣ.)], суддха̄ сан̇кхаварӯпама̄;

бха̄сама̄насса собханти, данта̄ куппиласа̄диса̄.

977.

‘‘касса ла̄кха̄расасама̄, хаттхапа̄да̄ сукхедхита̄;

ко со бимбот̣т̣хасампанно, дива̄ сӯрийова бха̄сати.

978.

‘‘химаччайе химавати [хемавато (сӣ. сйа̄. пӣ.)], маха̄са̄лова пуппхито;

ко со ода̄тапа̄ва̄ро, джайам̣ индова собхати.

979.

‘‘суван̣н̣апӣл̣ака̄кин̣н̣ам̣, ман̣идан̣д̣авичиттакам̣;

ко со парисамогайха, ӣсам̣ кхаггам̣ памун̃чати [ӣсо кхаггам̣ва мун̃чати (сӣ. пӣ.), бханте кхаггам̣ памун̃чати (сйа̄.)].

980.

‘‘суван̣н̣авиката̄ читта̄, суката̄ читтасиббана̄ [сиббинӣ (сйа̄. ка.)];

ко со омун̃чате па̄да̄, намо катва̄ махесино’’.

981.

‘‘дхатарат̣т̣ха̄ хи те на̄га̄, иддхиманто йасассино;

самуддаджа̄йа уппанна̄, на̄га̄ ете махиддхика̄’’ти.

бхӯридаттаджа̄такам̣ чхат̣т̣хам̣.

544. чандакума̄раджа̄такам̣ (7)

982.

‘‘ра̄джа̄си луддакаммо, екара̄джа̄ пуппхаватӣйа̄;

со пуччхи брахмабандхум̣, кхан̣д̣аха̄лам̣ пурохитам̣ мӯл̣хам̣.

983.

‘сагга̄на маггама̄чиккха [саггамаггама̄чиккха (сӣ. пӣ.)], твам̣си бра̄хман̣а дхаммавинайакусало;

йатха̄ ито ваджанти сугатим̣, нара̄ пун̃н̃а̄ни катва̄на’.

984.

‘атида̄нам̣ дадитва̄на, аваджджхе дева гха̄тетва̄;

евам̣ ваджанти сугатим̣, нара̄ пун̃н̃а̄ни катва̄на’.

985.

‘ким̣ пана там̣ атида̄нам̣, ке ча аваджджха̄ имасми локасмим̣;

етан̃ча кхо но аккха̄хи, йаджисса̄ми дада̄ми [йаджисса̄ма дада̄ма (сӣ. пӣ.)] да̄на̄ни’.

986.

‘путтехи дева йаджитаббам̣, махесӣхи негамехи ча;

усабхехи а̄джа̄нийехи чатӯхи, саббачатуккена дева йаджитаббам̣’’’.

987.

‘‘там̣ сутва̄ антепуре, кума̄ра̄ махесийо ча хан̃н̃анту;

еко ахоси ниггхосо, бхисма̄ аччуггато саддо’’.

988.

‘‘гаччхатха вадетха кума̄ре, чандам̣ сӯрийан̃ча бхаддасенан̃ча;

сӯран̃ча ва̄маготтан̃ча, пачура̄ [пасура̄ (сӣ. пӣ. ка.)] кира хотха йан̃н̃аттха̄йа.

989.

‘‘кума̄рийопи вадетха, упасенам̣ [упасеним̣ (сӣ.), упасен̣им̣ (пӣ.)] кокилан̃ча мудитан̃ча;

нандан̃ча̄пи кума̄рим̣, пачура̄ [пасура̄ (сӣ. пӣ. ка.)] кира хотха йан̃н̃аттха̄йа.

990.

‘‘виджайампи майхам̣ махесим̣, ера̄ватим̣ [екапатим̣ (пӣ.), ера̄патим̣ (ка.)] кесиним̣ сунандан̃ча;

лаккхан̣аварӯпапанна̄, пачура̄ кира хотха йан̃н̃аттха̄йа.

991.

‘‘гахапатайо ча вадетха, пун̣н̣амукхам̣ бхаддийам̣ син̇га̄лан̃ча;

вад̣д̣хан̃ча̄пи гахапатим̣, пачура̄ кира хотха йан̃н̃аттха̄йа’’.

992.

‘‘те таттха гахапатайо, авочисум̣ сама̄гата̄ путтада̄рапарикин̣н̣а̄;

саббева сикхино дева карохи, атха ва̄ но да̄се са̄вехи’’.

993.

‘‘абхайам̣карампи ме хаттхим̣, на̄л̣а̄гирим̣ аччуггатам̣ варун̣адантам̣ [на̄л̣а̄гирим̣ аччутам̣ варун̣адантам̣ (сӣ.), ра̄джагирим̣ аччутаварун̣адантам̣ (пӣ.)];

а̄нетха кхо не кхиппам̣, йан̃н̃аттха̄йа бхависсанти.

994.

‘‘ассаратанампи [ассатарампи (сӣ. пӣ.), ассаратанампи ме (сйа̄.)] кесим̣, сура̄мукхам̣ пун̣н̣акам̣ винатакан̃ча;

а̄нетха кхо не кхиппам̣, йан̃н̃аттха̄йа бхависсанти.

995.

‘‘усабхампи [усабхампи ме (сйа̄.)] йӯтхапатим̣ аноджам̣, нисабхам̣ гавампатим̣ тепи майхам̣ а̄нетха;

самӯха [самупа̄ (сӣ. пӣ.), саммукха̄ (сйа̄.)] каронту саббам̣, йаджисса̄ми дада̄ми да̄на̄ни.

996.

‘‘саббам̣ [саббампи (сйа̄.)] пат̣ийа̄детха, йан̃н̃ам̣ пана уггатамхи сӯрийамхи;

а̄н̣а̄петха ча кума̄ре [а̄н̣а̄петха чандакума̄ре (сйа̄. ка.)], абхираманту имам̣ раттим̣.

997.

‘‘саббам̣ [саббампи (сйа̄.)] упат̣т̣хапетха, йан̃н̃ам̣ пана уггатамхи сӯрийамхи;

вадетха да̄ни кума̄ре, аджджа кхо [во (пӣ.)] паччхима̄ ратти’’.

998.

‘‘там̣там̣ ма̄та̄ авача, родантӣ а̄гантва̄ вима̄нато;

йан̃н̃о кира те путта, бхависсати чатӯхи путтехи’’.

999.

‘‘саббепи майхам̣ путта̄ чатта̄, чандасмим̣ хан̃н̃ама̄насмим̣;

путтехи йан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, сугатим̣ саггам̣ гамисса̄ми’’.

1000.

‘‘ма̄ там̣ [ма̄ (сӣ. пӣ.)] путта саддахеси, сугати кира хоти путтайан̃н̃ена;

нирайа̄несо магго, несо магго хи сагга̄нам̣.

1001.

‘‘да̄на̄ни дехи кон̣д̣ан̃н̃а, ахим̣са̄ саббабхӯтабхабйа̄нам̣’’;

еса магго сугатийа̄, на ча магго путтайан̃н̃ена’’.

1002.

‘‘а̄чарийа̄нам̣ вачана̄, гха̄тессам̣ чандан̃ча сӯрийан̃ча;

путтехи йан̃н̃ам̣ [путтехи (сӣ. сйа̄. пӣ.)] йаджитва̄на дуччаджехи, сугатим̣ саггам̣ гамисса̄ми’’.

1003.

‘‘там̣там̣ пита̄пи авача, васаваттӣ орасам̣ сакам̣ путтам̣;

йан̃н̃о кира те путта, бхависсати чатӯхи путтехи’’.

1004.

‘‘саббепи майхам̣ путта̄ чатта̄, чандасмим̣ хан̃н̃ама̄насмим̣;

путтехи йан̃н̃ам̣ йаджитва̄на, сугатим̣ саггам̣ гамисса̄ми’’.

1005.

‘‘ма̄ там̣ путта саддахеси, сугати кира хоти путтайан̃н̃ена;

нирайа̄несо магго, несо магго хи сагга̄нам̣.

1006.

‘‘да̄на̄ни дехи кон̣д̣ан̃н̃а, ахим̣са̄ саббабхӯтабхабйа̄нам̣;

еса магго сугатийа̄, на ча магго путтайан̃н̃ена’’.

1007.

‘‘а̄чарийа̄нам̣ вачана̄, гха̄тессам̣ чандан̃ча сӯрийан̃ча;

путтехи йан̃н̃ам̣ йаджитва̄на дуччаджехи, сугатим̣ саггам̣ гамисса̄ми’’.

1008.

‘‘да̄на̄ни дехи кон̣д̣ан̃н̃а, ахим̣са̄ саббабхӯтабхабйа̄нам̣;

путтапаривуто тувам̣, рат̣т̣хам̣ джанападан̃ча па̄лехи’’.

1009.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхӣ ассе ча па̄лема.

1010.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхичхакан̣а̄ни уджджхема.

1011.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, ассачхакан̣а̄ни уджджхема.

1012.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса [идам̣ падам̣ сӣ. пӣ. поттхакесу наттхи];

йасса хонти тава ка̄ма̄, апи рат̣т̣ха̄ пабба̄джита̄;

бхиккха̄чарийам̣ чарисса̄ма’’.

1013.

‘‘дуккхам̣ кхо ме джанайатха, вилапанта̄ джӣвитасса ка̄ма̄ хи;

мун̃четха [мун̃чатха (сӣ. пӣ.)] да̄ни кума̄ре, алампи ме хоту путтайан̃н̃ена’’.

1014.

‘‘пуббева кхоси ме вутто, дуккарам̣ дурабхисамбхаван̃четам̣;

атха но упаккхат̣асса йан̃н̃асса, касма̄ кароси виккхепам̣.

1015.

‘‘саббе ваджанти сугатим̣, йе йаджанти йепи йа̄дженти;

йе ча̄пи анумоданти, йаджанта̄нам̣ едисам̣ маха̄йан̃н̃ам̣’’.

1016.

‘‘атха кисса джано [ча но (сӣ. сйа̄. пӣ.)] пуббе, соттха̄нам̣ бра̄хман̣е ава̄чеси;

атха но ака̄ран̣асма̄, йан̃н̃аттха̄йа дева гха̄теси.

1017.

‘‘пуббева но дахарака̄ле [дахараке сама̄не (сӣ. пӣ.)], на ханеси [на ма̄реси (сӣ. пӣ.)] на гха̄теси;

дахарамха̄ йоббанам̣ патта̄, адӯсака̄ та̄та хан̃н̃а̄ма.

1018.

‘‘хаттхигате ассагате, саннаддхе пасса но маха̄ра̄джа;

йуддхе ва̄ йуджджхама̄не ва̄, на хи ма̄диса̄ сӯра̄ хонти йан̃н̃аттха̄йа.

1019.

‘‘паччанте ва̄пи купите, ат̣авӣсу ва̄ ма̄дисе нийодженти;

атха но ака̄ран̣асма̄, абхӯмийам̣ та̄та хан̃н̃а̄ма.

1020.

‘‘йа̄пи хи та̄ сакун̣ийо, васанти тин̣агхара̄ни катва̄на;

та̄сампи пийа̄ путта̄, атха но твам̣ дева гха̄теси.

1021.

‘‘ма̄ тасса саддахеси, на мам̣ кхан̣д̣аха̄ло гха̄теййа;

маман̃хи со гха̄тетва̄на, анантара̄ тампи дева гха̄теййа.

1022.

‘‘га̄маварам̣ нигамаварам̣ даданти, бхогамписса маха̄ра̄джа;

атхаггапин̣д̣ика̄пи, куле куле хете бхун̃джанти.

1023.

‘‘тесампи та̄диса̄нам̣, иччханти дуббхитум̣ маха̄ра̄джа;

йебхуййена ете, акатан̃н̃уно бра̄хман̣а̄ дева.

1024.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхӣ ассе ча па̄лема.

1025.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхичхакан̣а̄ни уджджхема.

1026.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, ассачхакан̣а̄ни уджджхема.

1027.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

йасса хонти тава ка̄ма̄, апи рат̣т̣ха̄ пабба̄джита̄;

бхиккха̄чарийам̣ чарисса̄ма’’.

1028.

‘‘дуккхам̣ кхо ме джанайатха, вилапанта̄ джӣвитасса ка̄ма̄ хи;

мун̃четха да̄ни кума̄ре, алампи ме хоту путтайан̃н̃ена’’.

1029.

‘‘пуббева кхоси ме вутто, дуккарам̣ дурабхисамбхаван̃четам̣;

атха но упаккхат̣асса йан̃н̃асса, касма̄ кароси виккхепам̣.

1030.

‘‘саббе ваджанти сугатим̣, йе йаджанти йепи йа̄дженти;

йе ча̄пи анумоданти, йаджанта̄нам̣ едисам̣ маха̄йан̃н̃ам̣’’.

1031.

‘‘йади кира йаджитва̄ путтехи, девалокам̣ ито чута̄ йанти;

бра̄хман̣о та̄ва йаджату, паччха̄пи йаджаси тувам̣ ра̄джа̄.

1032.

‘‘йади кира йаджитва̄ путтехи, девалокам̣ ито чута̄ йанти;

есвева кхан̣д̣аха̄ло, йаджатам̣ сакехи путтехи.

1033.

‘‘евам̣ джа̄нанто кхан̣д̣аха̄ло, ким̣ путтаке на гха̄теси;

саббан̃ча н̃а̄тиджанам̣, атта̄нан̃ча на гха̄теси.

1034.

‘‘саббе ваджанти нирайам̣, йе йаджанти йепи йа̄дженти;

йе ча̄пи анумоданти, йаджанта̄нам̣ едисам̣ маха̄йан̃н̃ам̣.

1035.

[айам̣ га̄тха̄ сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу на диссати] ‘‘саче хи со суджджхати йо хана̄ти, хатопи со саггамупети т̣ха̄нам̣;

бхова̄ди бхова̄дина ма̄райеййум̣, йе ча̄пи тесам̣ абхисаддахеййум̣’’ [айам̣ га̄тха̄ сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу на диссати].

1036.

‘‘катхан̃ча кира путтака̄ма̄йо, гахапатайо гхаран̣ийо ча;

нагарамхи на упараванти ра̄джа̄нам̣, ма̄ гха̄тайи орасам̣ путтам̣.

1037.

‘‘катхан̃ча кира путтака̄ма̄йо, гахапатайо гхаран̣ийо ча;

нагарамхи на упараванти ра̄джа̄нам̣, ма̄ гха̄тайи атраджам̣ путтам̣.

1038.

‘‘ран̃н̃о чамхи аттхака̄мо, хито ча саббаджанападасса [саббада̄ джанападасса (сӣ. пӣ.)];

на кочи асса пат̣игхам̣, майа̄ джа̄нападо на паведети’’.

1039.

‘‘гаччхатха во гхаран̣ийо, та̄тан̃ча вадетха кхан̣д̣аха̄лан̃ча;

ма̄ гха̄тетха кума̄ре, адӯсаке сӣхасан̇ка̄се.

1040.

‘‘гаччхатха во гхаран̣ийо, та̄тан̃ча вадетха кхан̣д̣аха̄лан̃ча;

ма̄ гха̄тетха кума̄ре, апеккхите саббалокасса’’.

1041.

‘‘йам̣ нӯна̄хам̣ джа̄йеййам̣, ратхака̄ракулесу ва̄;

пуккусакулесу ва̄ вессесу ва̄ джа̄йеййам̣;

на хаджджа мам̣ ра̄джа йан̃н̃е [йан̃н̃аттха̄йа (сӣ. пӣ.)] гха̄теййа’’.

1042.

‘‘сабба̄ сӣмантинийо гаччхатха, аййасса кхан̣д̣аха̄ласса;

па̄десу нипататха, апара̄дха̄хам̣ на пасса̄ми.

1043.

‘‘сабба̄ сӣмантинийо гаччхатха, аййасса кхан̣д̣аха̄ласса;

па̄десу нипататха, кинте бханте майам̣ адӯсема’’.

1044.

‘‘капан̣а̄ [капан̣ам̣ (сӣ. пӣ.)] вилапати села̄, дисва̄на бха̄таре [бха̄таро (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] упанӣтатте;

йан̃н̃о кира ме уккхипито, та̄тена саггака̄мена’’.

1045.

‘‘а̄ватти париватти ча, васуло саммукха̄ ран̃н̃о;

ма̄ но питарам̣ авадхи, дахарамха̄ йоббанам̣ патта̄’’.

1046.

‘‘есо те васула пита̄, самехи питара̄ саха;

дуккхам̣ кхо ме джанайаси, вилапанто антепурасмим̣;

мун̃четха да̄ни кума̄ре, алампи ме хоту путтайан̃н̃ена’’.

1047.

‘‘пуббева кхоси ме вутто, дуккарам̣ дурабхисамбхаван̃четам̣;

атха но упаккхат̣асса йан̃н̃асса, касма̄ кароси виккхепам̣.

1048.

‘‘саббе ваджанти сугатим̣, йе йаджанти йепи йа̄дженти;

йе ча̄пи анумоданти, йаджанта̄нам̣ едисам̣ маха̄йан̃н̃ам̣’’.

1049.

‘‘саббаратанасса йан̃н̃о упаккхат̣о, екара̄джа тава пат̣ийатто;

абхиниккхамассу дева, саггам̣ гато твам̣ памодиссаси’’.

1050.

‘‘дахара̄ саттасата̄ ета̄, чандакума̄расса бхарийа̄йо;

кесе пакиритва̄на [парикиритва̄на (сӣ. пӣ.), викиритва̄на (сйа̄. ка.)], родантийо маггамануйа̄йим̣су [маггамануйанти (сӣ. пӣ.), маггамануйа̄йанти (сйа̄.)].

1051.

‘‘апара̄ пана сокена, никкханта̄ нандане вийа дева̄;

кесе пакиритва̄на [парикиритва̄на (сӣ. пӣ.), викиритва̄на (сйа̄. ка.)], родантийо маггамануйа̄йим̣су’’ [маггамануйанти (сӣ. пӣ.), маггамануйа̄йанти (сйа̄.)].

1052.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, йан̃н̃аттха̄йа екара̄джасса.

1053.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, ма̄ту катва̄ хадайасокам̣.

1054.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, джанасса катва̄ хадайасокам̣.

1055.

‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄ [наха̄пакасунаха̄та̄ (пӣ.)], кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, йан̃н̃аттха̄йа екара̄джасса.

1056.

[има̄ две га̄тха̄ наттхи пӣ поттхаке] ‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, ма̄ту катва̄ хадайасокам̣.

1057.

‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййанти чандасӯрийа̄, джанасса катва̄ хадайасокам̣ [има̄ две га̄тха̄ наттхи пӣ поттхаке].

1058.

‘‘йассу пуббе хаттхиварадхурагате, хаттхӣхи [хаттхика̄ (сйа̄.), паттика̄ (пӣ.)] ануваджанти;

тйаджджа чандасӯрийа̄, убхова паттика̄ йанти.

1059.

‘‘йассу пуббе ассаварадхурагате, ассехи [ассака̄ (сйа̄.), паттика̄ (пӣ.)] ануваджанти;

тйаджджа чандасӯрийа̄, убхова паттика̄ йанти.

1060.

‘‘йассу пуббе ратхаварадхурагате, ратхехи [ратхика̄ (сйа̄.), паттика̄ (пӣ.)] ануваджанти;

тйаджджа чандасӯрийа̄, убхова паттика̄ йанти.

1061.

‘‘йехиссу пуббе нӣйим̣су [ниййам̣су (сӣ. пӣ.)], тапанӣйакаппанехи туран̇гехи;

тйаджджа чандасӯрийа̄, убхова паттика̄ йанти’’.

1062.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу [уййассу (сйа̄. ка.)] пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи путтехи.

1063.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи кан̃н̃а̄хи.

1064.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи махесӣхи.

1065.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи гахапатӣхи.

1066.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббе пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи хаттхӣхи.

1067.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи ассехи.

1068.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо чатӯхи усабхехи.

1069.

‘‘йади сакун̣и мам̣самиччхаси, д̣айассу пуббена пуппхаватийа̄;

йаджатеттха екара̄джа̄, саммӯл̣хо саббачатуккена’’.

1070.

‘‘айамасса па̄са̄до, идам̣ антепурам̣ сураман̣ӣйам̣ [сован̣н̣о пуппхамалйавикин̣н̣о (ка.)];

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1071.

‘‘идамасса кӯт̣а̄га̄рам̣, сован̣н̣ам̣ пуппхамалйавикин̣н̣ам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1072.

‘‘идамасса уййа̄нам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1073.

‘‘идамасса асокаванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1074.

‘‘идамасса кан̣ика̄раванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1075.

‘‘идамасса па̄т̣аливанам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1076.

‘‘идамасса амбаванам̣, супуппхитам̣ саббака̄ликам̣ раммам̣;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1077.

‘‘айамасса поккхаран̣ӣ, сан̃чханна̄ падумапун̣д̣арӣкехи;

на̄ва̄ ча сован̣н̣авиката̄, пуппхаваллийа̄ [пуппха̄валийа̄ (сӣ. пӣ.)] читта̄ сураман̣ӣйа̄;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄’’.

1078.

‘‘идамасса хаттхиратанам̣, ера̄ван̣о гаджо балӣ дантӣ;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1079.

‘‘идамасса ассаратанам̣, екакхӯро [екакхӯро вего (сйа̄.)] ассо;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1080.

‘‘айамасса ассаратхо, са̄л̣ийа [са̄л̣ийа вийа (сйа̄.)] ниггхосо субхо ратанавичитто;

йаттхассу аййапутта̄, собхим̣су нандане вийа дева̄;

теда̄ни аййапутта̄, чатта̄ро вадха̄йа ниннӣта̄.

1081.

‘‘катхам̣ на̄ма са̄масамасундарехи, чанданамудукагаттехи [чанданамаракатагаттехи (сӣ. пӣ.)];

ра̄джа̄ йаджиссате йан̃н̃ам̣, саммӯл̣хо чатӯхи путтехи.

1082.

‘‘катхам̣ на̄ма са̄масамасундара̄хи, чанданамудукагатта̄хи;

ра̄джа̄ йаджиссате йан̃н̃ам̣, саммӯл̣хо чатӯхи кан̃н̃а̄хи.

1083.

‘‘катхам̣ на̄ма са̄масамасундара̄хи, чанданамудукагатта̄хи;

ра̄джа̄ йаджиссате йан̃н̃ам̣, саммӯл̣хо чатӯхи махесӣхи.

1084.

‘‘катхам̣ на̄ма са̄масамасундарехи, чанданамудукагаттехи;

ра̄джа̄ йаджиссате йан̃н̃ам̣, саммӯл̣хо чатӯхи гахапатӣхи.

1085.

‘‘йатха̄ хонти га̄манигама̄, сун̃н̃а̄ амануссака̄ браха̄ран̃н̃а̄;

татха̄ хессати пуппхаватийа̄, йит̣т̣хесу чандасӯрийесу’’.

1086.

‘‘умматтика̄ бхависса̄ми, бхӯнахата̄ пам̣суна̄ ча [пам̣суна̄ва (сйа̄. ка.)] парикин̣н̣а̄;

саче чандаварам̣ [чандакума̄рам̣ (сйа̄.)] ханти, па̄н̣а̄ ме дева руджджханти [нируджджханти (сӣ.), бхиджджанти (сйа̄.)].

1087.

‘‘умматтика̄ бхависса̄ми, бхӯнахата̄ пам̣суна̄ ча парикин̣н̣а̄;

саче сӯрийаварам̣ ханти, па̄н̣а̄ ме дева руджджханти’’.

1088.

‘‘ким̣ ну ма̄ на рама̄пеййум̣, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пийам̣вада̄;

гхат̣т̣ика̄ упариккхӣ ча, поккхаран̣ӣ ча бха̄рика̄ [гхат̣т̣ийа̄ опараккхӣ ча поккхараккхӣ ча на̄йика̄ (сӣ.) гхат̣т̣ийа̄ опараккхӣ ча поккхараккхӣ ча га̄йика̄ (пӣ.)];

чандасӯрийесу наччантийо, сама̄ та̄сам̣ на виджджати’’.

1089.

‘‘имам̣ майхам̣ хадайасокам̣, пат̣имун̃чату [пат̣имуччату (ка.)] кхан̣д̣аха̄ла тава ма̄та̄;

йо майхам̣ хадайасоко, чандамхи вадха̄йа ниннӣте.

1090.

‘‘имам̣ майхам̣ хадайасокам̣, пат̣имун̃чату кхан̣д̣аха̄ла тава ма̄та̄;

йо майхам̣ хадайасоко, сӯрийамхи вадха̄йа ниннӣте.

1091.

‘‘имам̣ майхам̣ хадайасокам̣, пат̣имун̃чату кхан̣д̣аха̄ла тава джа̄йа̄;

йо майхам̣ хадайасоко, чандамхи вадха̄йа ниннӣте.

1092.

‘‘имам̣ майхам̣ хадайасокам̣, пат̣имун̃чату кхан̣д̣аха̄ла тава джа̄йа̄;

йо майхам̣ хадайасоко, сӯрийамхи вадха̄йа ниннӣте.

1093.

‘‘ма̄ ча путте ма̄ ча патим̣, аддаккхи кхан̣д̣аха̄ла тава ма̄та̄;

йо гха̄теси кума̄ре, адӯсаке сӣхасан̇ка̄се.

1094.

‘‘ма̄ ча путте ма̄ ча патим̣, аддаккхи кхан̣д̣аха̄ла тава ма̄та̄;

йо гха̄теси кума̄ре, апеккхите саббалокасса.

1095.

‘‘ма̄ ча путте ма̄ ча патим̣, аддаккхи кхан̣д̣аха̄ла тава джа̄йа̄;

йо гха̄теси кума̄ре, адӯсаке сӣхасан̇ка̄се.

1096.

‘‘ма̄ ча путте ма̄ ча патим̣, аддаккхи кхан̣д̣аха̄ла тава джа̄йа̄;

йо гха̄теси кума̄ре, апеккхите саббалокасса’’.

1097.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхӣ ассе ча па̄лема.

1098.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, хаттхичхакан̣а̄ни уджджхема.

1099.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

апи нигал̣абандхака̄пи, ассачхакан̣а̄ни уджджхема.

1100.

‘‘ма̄ но дева авадхи, да̄се но дехи кхан̣д̣аха̄ласса;

йасса хонти тава ка̄ма̄, апи рат̣т̣ха̄ пабба̄джита̄;

бхиккха̄чарийам̣ чарисса̄ма.

1101.

‘‘диббам̣ дева упайа̄чанти, путтаттхика̄пи далидда̄;

пат̣ибха̄на̄нипи хитва̄, путте на лабханти екачча̄.

1102.

‘‘а̄сӣсика̄ни [асса̄сака̄ни (сӣ. пӣ.), а̄са̄сака̄ни (сйа̄.)] каронти, путта̄ но джа̄йанту тато папутта̄ [путта̄ (сӣ. пӣ.)];

атха но ака̄ран̣асма̄, йан̃н̃аттха̄йа дева гха̄теси.

1103.

‘‘упайа̄читакена путтам̣ лабханти, ма̄ та̄та но агха̄теси;

ма̄ киччха̄ладдхакехи путтехи, йаджиттхо имам̣ йан̃н̃ам̣.

1104.

‘‘упайа̄читакена путтам̣ лабханти, ма̄ та̄та но агха̄теси;

ма̄ капан̣аладдхакехи путтехи, амма̄йа но виппава̄сеси’’.

1105.

‘‘бахудуккха̄ [бахудуккхам̣ (сйа̄. ка.)] посийа чандам̣, амма тувам̣ джӣйасе путтам̣;

ванда̄ми кхо те па̄де, лабхатам̣ та̄то паралокам̣.

1106.

‘‘ханда ча мам̣ упагуйха, па̄де те амма вандитум̣ дехи;

гаччха̄ми да̄ни пава̄сам̣ [виппава̄сам̣ (ка.)], йан̃н̃аттха̄йа екара̄джасса.

1107.

‘‘ханда ча мам̣ упагуйха [упагуйха (сйа̄. ка.)], па̄де те амма вандитум̣ дехи;

гаччха̄ми да̄ни пава̄сам̣, ма̄ту катва̄ хадайасокам̣.

1108.

ханда ча мам̣ упагуйха [упагуйха (сйа̄. ка.)], па̄де те амма вандитум̣ дехи;

гаччха̄ми да̄ни пава̄сам̣, джанасса катва̄ хадайасокам̣’’.

1109.

‘‘ханда ча падумапатта̄нам̣, мол̣им̣ бандхассу готамипутта;

чампакадаламисса̄йо [чампакадаливӣтимисса̄йо (сӣ. пӣ.), чампакадалимисса̄йо (ка.)], еса̄ те пора̄н̣ика̄ пакати.

1110.

‘‘ханда ча вилепанам̣ те, паччхимакам̣ чанданам̣ вилимпассу;

йехи ча сувилитто, собхаси ра̄джапариса̄йам̣.

1111.

‘‘ханда ча мудука̄ни ваттха̄ни, паччхимакам̣ ка̄сикам̣ нива̄сехи;

йехи ча суниваттхо, собхаси ра̄джапариса̄йам̣.

1112.

‘‘мутта̄ман̣иканакавибхӯсита̄ни, ган̣хассу хаттха̄бхаран̣а̄ни;

йехи ча хаттха̄бхаран̣ехи, собхаси ра̄джапариса̄йам̣’’.

1113.

‘‘на хи нӯна̄йам̣ рат̣т̣хапа̄ло, бхӯмипати джанападасса да̄йа̄до;

локиссаро маханто, путте снехам̣ джанайати’’.

1114.

‘‘майхампи пийа̄ путта̄, атта̄ ча пийо тумхе ча бхарийа̄йо;

сагган̃ча паттхайа̄но [паттхайама̄но (сйа̄. ка.)], тена̄хам̣ гха̄тайисса̄ми’’.

1115.

‘‘мам̣ пат̣хамам̣ гха̄техи, ма̄ ме хадайам̣ дуккхам̣ пха̄леси;

алан̇като [аналан̇като (ка.)] сундарако, путто дева тава сукхума̄ло.

1116.

‘‘хандаййа мам̣ ханассу, паралоке [салока̄ (сӣ. сйа̄. ка.)] чандакена [чандийена (сӣ. пӣ. ка.)] хесса̄ми;

пун̃н̃ам̣ карассу випулам̣, вичара̄ма убхопи паралоке’’.

1117.

‘‘ма̄ твам̣ чанде руччи маран̣ам̣ [идам̣ падам̣ наттхи сӣ. пӣ. поттхакесу], бахука̄ тава девара̄ виса̄лаккхи;

те там̣ рамайиссанти, йит̣т̣хасмим̣ готамипутте’’.

1118.

‘‘евам̣ вутте чанда̄ атта̄нам̣, ханти хаттхаталакехи’’;

‘‘аламеттха [аламаттху (сӣ. пӣ.)] джӣвитена, писса̄ми [па̄йа̄ми (сӣ. пӣ.)] висам̣ марисса̄ми.

1119.

‘‘на хи нӯнимасса ран̃н̃о, митта̄мачча̄ ча виджджаре сухада̄;

йе на ваданти ра̄джа̄нам̣, ма̄ гха̄тайи орасе путте.

1120.

‘‘на хи нӯнимасса ран̃н̃о, н̃а̄тӣ митта̄ ча виджджаре сухада̄;

йе на ваданти ра̄джа̄нам̣, ма̄ гха̄тайи атрадже путте.

1121.

‘‘име тепи майхам̣ путта̄, гун̣ино ка̄йӯрадха̄рино ра̄джа;

техипи йаджассу йан̃н̃ам̣, атха мун̃чату [муччату (пӣ. ка.)] готамипутте.

1122.

‘‘биласатам̣ мам̣ катва̄на, йаджассу саттадха̄ маха̄ра̄джа;

ма̄ джет̣т̣хапуттамавадхи, адӯсакам̣ сӣхасан̇ка̄сам̣.

1123.

‘‘биласатам̣ мам̣ катва̄на, йаджассу саттадха̄ маха̄ра̄джа;

ма̄ джет̣т̣хапуттамавадхи, апеккхитам̣ саббалокасса’’.

1124.

‘‘бахука̄ тава динна̄бхаран̣а̄, учча̄вача̄ субхан̣итамхи;

мутта̄ман̣ивел̣урийа̄, етам̣ те паччхимакам̣ да̄нам̣’’.

1125.

‘‘йесам̣ пуббе кхандхесу, пхулла̄ ма̄ла̄гун̣а̄ виваттим̣су;

тесаджджапи сунисито [питанисито (сӣ. пӣ.)], неттим̣со виваттиссати кхандхесу.

1126.

‘‘йесам̣ пуббе кхандхесу, читта̄ ма̄ла̄гун̣а̄ виваттим̣су;

тесаджджапи сунисито, неттим̣со виваттиссати кхандхесу.

1127.

‘‘ачирам̣ [ачира̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] вата неттим̣со, виваттиссати ра̄джапутта̄нам̣ кхандхесу;

атха мама хадайам̣ на пхалати, та̄ва дал̣хабандхан̃ча ме а̄си.

1128.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, йан̃н̃аттха̄йа екара̄джасса.

1129.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, ма̄ту катва̄ хадайасокам̣.

1130.

‘‘ка̄сикасучиваттхадхара̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, джанасса катва̄ хадайасокам̣.

1131.

‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, йан̃н̃аттха̄йа екара̄джасса.

1132.

‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, ма̄ту катва̄ хадайасокам̣.

1133.

‘‘мам̣сарасабходжана̄ нха̄пакасунха̄пита̄, кун̣д̣алино агалучанданавилитта̄;

ниййа̄тха чандасӯрийа̄, джанасса катва̄ хадайасокам̣’’.

1134.

‘‘саббасмим̣ упаккхат̣асмим̣, нисӣдите чандасмим̣ [чандийасмим̣ (сӣ. пӣ.), чандасӯрийасмим̣ (сйа̄.)] йан̃н̃аттха̄йа;

пан̃ча̄лара̄джадхӣта̄ пан̃джалика̄, саббапариса̄йа саманупарийа̄йи [саббапарисаманупарийа̄си (сӣ. пӣ.), саббапарисантараманупарийа̄си (сйа̄.)].

1135.

‘‘йена саччена кхан̣д̣аха̄ло, па̄пакаммам̣ кароти думмедхо;

етена саччаваджджена, саман̇гинӣ са̄микена хоми.

1136.

‘‘йе идхаттхи аманусса̄, йа̄ни ча йаккхабхӯтабхабйа̄ни;

каронту ме веййа̄ват̣икам̣, саман̇гинӣ са̄микена хоми.

1137.

‘‘йа̄ девата̄ идха̄гата̄, йа̄ни ча йаккхабхӯтабхабйа̄ни;

саран̣есиним̣ ана̄тхам̣ та̄йатха мам̣, йа̄ча̄махам̣ патима̄хам̣ аджейам̣’’ [аджиййам̣ (сӣ.)].

1138.

‘‘там̣ сутва̄ амануссо, айокӯт̣ам̣ париббхаметва̄на;

бхайамасса джанайанто, ра̄джа̄нам̣ идамавоча.

1139.

‘‘буджджхассу кхо ра̄джакали, ма̄ та̄хам̣ [ма̄ техам̣ (сйа̄.)] маттхакам̣ нита̄л̣есим̣ [нита̄леми (сӣ. пӣ.), ниппха̄лесим̣ (ка.)];

ма̄ джет̣т̣хапуттамавадхи, адӯсакам̣ сӣхасан̇ка̄сам̣.

1140.

‘‘ко те дит̣т̣хо ра̄джакали, путтабхарийа̄йо хан̃н̃ама̄на̄йо [хан̃н̃ама̄на̄ (ка.)];

сет̣т̣хи ча гахапатайо, адӯсака̄ саггака̄ма̄ хи.

1141.

‘‘там̣ сутва̄ кхан̣д̣аха̄ло, ра̄джа̄ ча аббхутамидам̣ дисва̄на;

саббесам̣ бандхана̄ни мочесум̣, йатха̄ там̣ анупагха̄там̣ [апа̄па̄нам̣ (сӣ. пӣ.)].

1142.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

саббе екекалед̣д̣укамадам̣су, еса вадхо кхан̣д̣аха̄ласса’’.

1143.

‘‘саббе павит̣т̣ха̄ [патим̣су (сӣ.), патитва̄ (пӣ.)] нирайам̣, йатха̄ там̣ па̄пакам̣ каритва̄на;

на хи па̄пакаммам̣ катва̄, лаббха̄ сугатим̣ ито гантум̣’’.

1144.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

чандам̣ абхисин̃чим̣су, сама̄гата̄ ра̄джапариса̄ [ра̄джапуриса̄ (сйа̄.)] ча.

1145.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе [йа̄ (сйа̄.)] таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

чандам̣ абхисин̃чим̣су, сама̄гата̄ ра̄джакан̃н̃а̄йо ча.

1146.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

чандам̣ абхисин̃чим̣су, сама̄гата̄ девапариса̄ [девапуриса̄ (сйа̄.)] ча.

1147.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе [йа̄ (сйа̄.)] таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

чандам̣ абхисин̃чим̣су, сама̄гата̄ девакан̃н̃а̄йо ча.

1148.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

челуккхепамакарум̣, сама̄гата̄ ра̄джапариса̄ [ра̄джапуриса̄ (сйа̄.)] ча.

1149.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе [йа̄ (сйа̄.)] таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

челуккхепамакарум̣, сама̄гата̄ ра̄джакан̃н̃а̄йо ча.

1150.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

челуккхепамакарум̣, сама̄гата̄ девапариса̄ [девапуриса̄ (сйа̄.)] ча.

1151.

‘‘саббесу виппамуттесу, йе [йа̄ (сйа̄.)] таттха сама̄гата̄ тада̄ а̄сум̣;

челуккхепамакарум̣, сама̄гата̄ девакан̃н̃а̄йо ча.

1152.

‘‘саббесу виппамуттесу, бахӯ а̄нандита̄ ахум̣ [баху а̄нандано аху вам̣со (сӣ.), баху а̄нандито аху вам̣со (пӣ.)];

нандим̣ павеси нагарам̣ [ва̄дим̣су нандипавесанагарам̣ (сйа̄.), нандим̣ павеси нагаре (ка.)], бандхана̄ моккхо агхоситтха̄’’ти.

чандакума̄раджа̄такам̣ [кхан̣д̣аха̄ладжа̄такам̣ (сӣ. пӣ.)] саттамам̣.

545. маха̄на̄радакассападжа̄такам̣ (8)

1153.

‘‘аху ра̄джа̄ видеха̄нам̣, ан̇гати [ан̇га̄ти (сӣ.) евамупарипи] на̄ма кхаттийо;

пахӯтайогго дханима̄, анантабалапорисо.

1154.

со ча паннарасим̣ [паннарасе (сйа̄. ка.)] раттим̣, пуримайа̄ме ана̄гате;

ча̄тума̄са̄ [ча̄тумасса (сӣ. пӣ.)] комудийа̄, амачче саннипа̄тайи.

1155.

‘‘пан̣д̣ите сутасампанне, митапуббе [михитапуббе (сӣ. пӣ.)] вичаккхан̣е;

виджайан̃ча суна̄ман̃ча, сена̄патим̣ ала̄такам̣.

1156.

‘‘таманупуччхи ведехо, ‘‘паччекам̣ брӯтха сам̣ ручим̣;

ча̄тума̄са̄ комудаджджа, джун̣хам̣ бйапахатам̣ [бйапагатам̣ (сӣ. пӣ.)] тамам̣;

ка̄йаджджа ратийа̄ раттим̣, вихарему имам̣ утум̣’’.

1157.

‘‘тато сена̄пати ран̃н̃о, ала̄то етадабрави;

‘‘хат̣т̣хам̣ йоггам̣ балам̣ саббам̣, сенам̣ санна̄хайа̄масе.

1158.

‘‘ниййа̄ма дева йуддха̄йа, анантабалапориса̄;

йе те васам̣ на а̄йанти, васам̣ упанайа̄масе [упаниййа̄масе (ка.)];

еса̄ майхам̣ сака̄ дит̣т̣хи, аджитам̣ оджина̄масе.

1159.

ала̄тасса вачо сутва̄, суна̄мо етадабрави;

‘‘саббе туйхам̣ маха̄ра̄джа, амитта̄ васама̄гата̄.

1160.

‘‘никкхиттасаттха̄ паччаттха̄, нива̄тамануваттаре;

уттамо уссаво аджджа, на йуддхам̣ мама руччати.

1161.

‘‘аннапа̄нан̃ча кхаджджан̃ча, кхиппам̣ абхихаранту те;

рамассу дева ка̄мехи, наччагӣте сува̄дите’’.

1162.

суна̄масса вачо сутва̄, виджайо етадабрави;

‘‘саббе ка̄ма̄ маха̄ра̄джа, ниччам̣ тава мупат̣т̣хита̄.

1163.

‘‘на хете дуллабха̄ дева, тава ка̄мехи модитум̣;

сада̄пи ка̄ма̄ сулабха̄, нетам̣ читтаматам̣ [читтам̣ матӣ (ка.)] мама.

1164.

‘‘саман̣ам̣ бра̄хман̣ам̣ ва̄пи, упа̄сему бахуссутам̣;

йо наджджа винайе кан̇кхам̣, аттхадхаммавидӯ исе’’.

1165.

виджайасса вачо сутва̄, ра̄джа̄ ан̇гати мабрави;

‘‘йатха̄ виджайо бхан̣ати, майхампетам̣ва руччати.

1166.

‘‘саман̣ам̣ бра̄хман̣ам̣ ва̄пи, упа̄сему бахуссутам̣;

йо наджджа винайе кан̇кхам̣, аттхадхаммавидӯ исе.

1167.

‘‘саббева санта̄ каротха матим̣, кам̣ упа̄сему пан̣д̣итам̣;

йо [ко (сӣ. пӣ.)] наджджа винайе кан̇кхам̣, аттхадхаммавидӯ исе’’.

1168.

‘‘ведехасса вачо сутва̄, ала̄то етадабрави;

‘‘аттха̄йам̣ мигада̄йасмим̣, ачело дхӣрасаммато.

1169.

‘‘гун̣о кассапаготта̄йам̣, суто читракатхӣ ган̣ӣ;

там̣ дева [тадева (ка.)] пайирупа̄сему [пайирупа̄сайа (сӣ. пӣ.)], со но кан̇кхам̣ винессати’’.

1170.

‘‘ала̄тасса вачо сутва̄, ра̄джа̄ чодеси са̄ратхим̣;

‘‘мигада̄йам̣ гамисса̄ма, йуттам̣ йа̄нам̣ идха̄найа’’.

1171.

тасса йа̄нам̣ айоджесум̣, дантам̣ рӯпийапаккхарам̣ [рӯпийупаккхарам̣ (ка.)];

суккамат̣т̣хапарива̄рам̣, пан̣д̣арам̣ досина̄мукхам̣.

1172.

‘‘татра̄сум̣ кумуда̄йутта̄, чатта̄ро синдхава̄ хайа̄;

анилӯпамасамуппа̄та̄ [анилӯпамасамуппа̄да̄ (ка.)], суданта̄ сон̣н̣ама̄лино.

1173.

‘‘сетаччхаттам̣ сетаратхо, сетасса̄ сетабӣджанӣ;

ведехо сахамаччехи, ниййам̣ чандова собхати.

1174.

‘‘тамануйа̄йим̣су бахаво, индикхаггадхара̄ [индакхаггадхара̄ (сӣ.), ит̣т̣хикхаггадхара̄ (пӣ.)] балӣ;

ассапит̣т̣хигата̄ вӣра̄, нара̄ наравара̄дхипам̣.

1175.

со мухуттам̣ва йа̄йитва̄, йа̄на̄ оруйха кхаттийо;

ведехо сахамаччехи, паттӣ гун̣амупа̄гами.

1176.

йепи таттха тада̄ а̄сум̣, бра̄хман̣иббха̄ сама̄гата̄;

на те апанайӣ ра̄джа̄, акатам̣ бхӯмима̄гате.

1177.

‘‘тато со мудука̄ бхисийа̄, мудучиттакасантхате [мудучиттакал̣андаке (сӣ. пӣ.)];

мудупаччаттхате ра̄джа̄, екамантам̣ упа̄виси.

1178.

‘‘нисаджджа ра̄джа̄ саммоди, катхам̣ са̄ран̣ийам̣ тато;

‘‘каччи йа̄панийам̣ бханте, ва̄та̄намавийаггата̄ [ва̄та̄намависаггата̄ (сӣ. пӣ.), ва̄та̄намавийаттата̄ (сйа̄.)].

1179.

‘‘каччи акасира̄ вутти, лабхаси [лаббхати (сӣ. пӣ.)] пин̣д̣айа̄панам̣ [пин̣д̣ийа̄панам̣ (сйа̄. ка.)];

апа̄ба̄дхо часи каччи, чаккхум̣ на париха̄йати’’.

1180.

там̣ гун̣о пат̣исаммоди, ведехам̣ винайе ратам̣;

‘‘йа̄панӣйам̣ маха̄ра̄джа, саббаметам̣ тадӯбхайам̣.

1181.

‘‘каччи туйхампи ведеха, паччанта̄ на балӣйаре;

каччи арогам̣ йоггам̣ те, каччи вахати ва̄ханам̣;

каччи те бйа̄дхайо наттхи, сарӣрассупата̄пийа̄’’ [сарӣрассупата̄пика̄ (сӣ. пӣ.), сарӣрассупата̄пана̄ (?)].

1182.

пат̣исаммодито ра̄джа̄, тато пуччхи анантара̄;

аттхам̣ дхамман̃ча н̃а̄йан̃ча, дхаммака̄мо ратхесабхо.

1183.

‘‘катхам̣ дхаммам̣ чаре маччо, ма̄та̄питӯсу кассапа;

катхам̣ чаре а̄чарийе, путтада̄ре катхам̣ чаре.

1184.

‘‘катхам̣ чареййа вуд̣д̣хесу, катхам̣ саман̣абра̄хман̣е;

катхан̃ча балака̄йасмим̣, катхам̣ джанападе чаре.

1185.

‘‘катхам̣ дхаммам̣ чаритва̄на, мачча̄ гаччханти [печча гаччхати (сӣ. сйа̄. пӣ.)] суггатим̣;

катхан̃чеке адхаммат̣т̣ха̄, патанти нирайам̣ атхо’’.

1186.

‘‘ведехасса вачо сутва̄, кассапо етадабрави;

‘‘‘сун̣охи ме маха̄ра̄джа, саччам̣ авитатхам̣ падам̣.

1187.

‘‘‘наттхи дхаммачаритасса [дхаммасса чин̣н̣асса (сӣ.)], пхалам̣ калйа̄н̣апа̄пакам̣;

наттхи дева паро локо, ко тато хи идха̄гато.

1188.

‘‘‘наттхи дева питаро ва̄, куто ма̄та̄ куто пита̄;

наттхи а̄чарийо на̄ма, адантам̣ ко дамессати.

1189.

‘‘‘саматулйа̄ни бхӯта̄ни, наттхи джет̣т̣ха̄пача̄йика̄;

наттхи балам̣ вӣрийам̣ ва̄, куто ут̣т̣ха̄напорисам̣;

нийата̄ни хи бхӯта̄ни, йатха̄ гот̣ависо татха̄.

1190.

‘‘‘ладдхеййам̣ лабхате маччо, таттха да̄напхалам̣ куто;

наттхи да̄напхалам̣ дева, авасо девавӣрийо.

1191.

‘‘‘ба̄лехи да̄нам̣ пан̃н̃аттам̣, пан̣д̣итехи пат̣иччхитам̣;

аваса̄ денти дхӣра̄нам̣, ба̄ла̄ пан̣д̣итама̄нино.

1192.

‘‘‘саттиме сассата̄ ка̄йа̄, аччхеджджа̄ авикопино;

теджо патхавӣ а̄по ча, ва̄йо сукхам̣ дукхан̃чиме;

джӣве ча саттиме ка̄йа̄, йесам̣ чхетта̄ на виджджати.

1193.

‘‘‘наттхи ханта̄ ва чхетта̄ ва̄, хан̃н̃е йева̄пи [хан̃н̃аре ва̄пи (сӣ. сйа̄. пӣ.)] кочи нам̣;

антаренева ка̄йа̄нам̣, саттха̄ни вӣтиваттаре.

1194.

‘‘‘йо ча̄пи [йопа̄йам̣ (сӣ. пӣ.), йо ча̄йам̣ (сйа̄. ка.)] сирама̄да̄йа, паресам̣ нисита̄сина̄;

на со чхиндати те ка̄йе, таттха па̄папхалам̣ куто.

1195.

‘‘‘чулла̄сӣтимаха̄каппе, саббе суджджханти сам̣сарам̣;

ана̄гате тамхи ка̄ле, сан̃н̃атопи на суджджхати.

1196.

‘‘‘чаритва̄пи бахум̣ бхадрам̣, нева суджджхантина̄гате;

па̄пан̃чепи бахум̣ катва̄, там̣ кхан̣ам̣ на̄тиваттаре.

1197.

‘‘‘анупуббена но суддхи, каппа̄нам̣ чулласӣтийа̄;

нийатим̣ на̄тиватта̄ма, велантамива са̄гаро’’’.

1198.

кассапасса вачо сутва̄, ала̄то етадабрави;

‘‘йатха̄ бхаданто бхан̣ати, майхампетам̣ва руччати.

1199.

‘‘ахампи пуримам̣ джа̄тим̣, саре сам̣саритаттано;

пин̇гало на̄махам̣ а̄сим̣, луддо гогха̄тако пуре.

1200.

‘‘ба̄ра̄н̣асийам̣ пхӣта̄йам̣, бахум̣ па̄пам̣ катам̣ майа̄;

бахӯ майа̄ хата̄ па̄н̣а̄, махим̣са̄ сӯкара̄ аджа̄.

1201.

‘‘тато чуто идха джа̄то, иддхе сена̄патӣкуле;

наттхи нӯна пхалам̣ па̄пам̣, йохам̣ [па̄пе сохам̣ (сӣ. пӣ.)] на нирайам̣ гато.

1202.

атхеттха бӣджако на̄ма, да̄со а̄си пат̣аччарӣ [пал̣аччарӣ (сӣ. пӣ.), пат̣аджджарӣ (ка.)];

упосатхам̣ упавасанто, гун̣асантикупа̄гами.

1203.

кассапасса вачо сутва̄, ала̄тасса ча бха̄ситам̣;

пассасанто мухум̣ ун̣хам̣, рудам̣ ассӯни ваттайи.

1204.

таманупуччхи ведехо, ‘‘киматтхам̣ самма родаси;

ким̣ те сутам̣ ва̄ дит̣т̣хам̣ ва̄, ким̣ мам̣ ведеси веданам̣’’.

1205.

ведехасса вачо сутва̄, бӣджако етадабрави;

‘‘наттхи ме ведана̄ дуккха̄, маха̄ра̄джа сун̣охи ме.

1206.

‘‘ахампи пуримам̣ джа̄тим̣, сара̄ми сукхаматтано;

са̄кета̄хам̣ пуре а̄сим̣, бха̄васет̣т̣хи гун̣е рато.

1207.

‘‘саммато бра̄хман̣иббха̄нам̣, сам̣вибха̄гарато сучи;

на ча̄пи па̄пакам̣ каммам̣, сара̄ми катаматтано.

1208.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, идха джа̄то дуриттхийа̄;

габбхамхи кумбхада̄сийа̄, йато джа̄то судуггато.

1209.

‘‘евампи дуггато санто, самачарийам̣ адхит̣т̣хито;

упад̣д̣хабха̄гам̣ бхаттасса, дада̄ми йо ме иччхати.

1210.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, сада̄ упаваса̄махам̣;

на ча̄пи [на ахам̣ (ка.)] бхӯте хим̣са̄ми, тхеййан̃ча̄пи виваджджайим̣.

1211.

‘‘саббамева хи нӯнетам̣, сучин̣н̣ам̣ бхавати ниппхалам̣;

нираттхам̣ ман̃н̃идам̣ сӣлам̣, ала̄то бха̄сатӣ йатха̄.

1212.

‘‘калимева нӯна ган̣ха̄ми, асиппо дхуттако йатха̄;

кат̣ам̣ ала̄то ган̣ха̄ти, китавосиккхито йатха̄.

1213.

‘‘два̄рам̣ наппат̣ипасса̄ми, йена гаччха̄ми суггатим̣;

тасма̄ ра̄джа парода̄ми, сутва̄ кассапабха̄ситам̣’’.

1214.

бӣджакасса вачо сутва̄, ра̄джа̄ ан̇гати мабрави;

‘‘наттхи два̄рам̣ сугатийа̄, нийатим̣ [нийатам̣ (сйа̄.)] кан̇кха бӣджака.

1215.

‘‘сукхам̣ ва̄ йади ва̄ дуккхам̣, нийатийа̄ кира лаббхати;

сам̣са̄расуддхи саббесам̣, ма̄ туриттхо [турито (сйа̄.)] ана̄гате.

1216.

‘‘ахампи пуббе калйа̄н̣о, бра̄хман̣иббхесу бйа̄ват̣о [ва̄ват̣о (ка.)];

воха̄рамануса̄санто, ратихӣно тадантара̄’’.

1217.

‘‘пунапи бханте даккхему, сан̇гати че бхависсати’’;

идам̣ ватва̄на ведехо, паччага̄ санивесанам̣.

1218.

тато ратйа̄ виваса̄не, упат̣т̣ха̄намхи ан̇гати;

амачче саннипа̄тетва̄, идам̣ вачанамабрави.

1219.

‘‘чандаке ме вима̄насмим̣, сада̄ ка̄ме видхенту ме;

ма̄ упагаччхум̣ аттхесу, гуйхаппака̄сийесу ча.

1220.

‘‘виджайо ча суна̄мо ча, сена̄пати ала̄тако;

ете аттхе нисӣданту, воха̄ракусала̄ тайо’’.

1221.

идам̣ ватва̄на ведехо, ка̄мева бахуман̃н̃атха;

на ча̄пи бра̄хман̣иббхесу, аттхе кисмин̃чи бйа̄ват̣о.

1222.

тато двесаттараттасса, ведехассатраджа̄ пийа̄;

ра̄джакан̃н̃а̄ руча̄ [руджа̄ (сӣ. пӣ.) евамупарипи] на̄ма, дха̄тима̄тарамабрави.

1223.

‘алан̇каротха мам̣ кхиппам̣, сакхийо ча̄лан̇каронту [ча каронту (сӣ. пӣ.)] ме;

суве паннарасо дибйо, гаччхам̣ иссарасантике’ [питусса сантике (сйа̄.)].

1224.

тасса̄ ма̄лйам̣ абхихарим̣су, чанданан̃ча маха̄рахам̣;

ман̣исан̇кхамутта̄ратанам̣, на̄на̄ратте ча амбаре.

1225.

тан̃ча сован̣н̣айе [сон̣н̣амайе (ка.)] пӣт̣хе, нисиннам̣ бахукиттхийо;

парикирийа пасобхим̣су [асобхим̣су (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ручам̣ ручираван̣н̣иним̣.

1226.

са̄ ча сакхимаджджхагата̄, сабба̄бхаран̣абхӯсита̄;

сатерата̄ аббхамива, чандакам̣ па̄висӣ руча̄.

1227.

упасан̇камитва̄ ведехам̣, вандитва̄ винайе ратам̣;

суван̣н̣акхачите [суван̣н̣авикате (сӣ. пӣ.)] пӣт̣хе, екамантам̣ упа̄виси’’.

1228.

тан̃ча дисва̄на ведехо, аччхара̄нам̣ва сан̇гамам̣;

ручам̣ сакхимаджджхагатам̣, идам̣ вачанамабрави.

1229.

‘‘каччи рамаси па̄са̄де, антопоккхаран̣им̣ пати;

каччи бахувидхам̣ кхаджджам̣, сада̄ абхихаранти те.

1230.

‘‘каччи бахувидхам̣ ма̄лйам̣, очинитва̄ кума̄рийо;

гхараке каротха паччекам̣, кхид̣д̣а̄ратирата̄ мухум̣ [аху (сйа̄. ка.)].

1231.

‘‘кена ва̄ викалам̣ туйхам̣, ким̣ кхиппам̣ а̄харанту те;

манокарассу куд̣д̣амукхӣ [кут̣т̣амукхӣ (сӣ. пӣ.)], апи чандасамамхипи’’ [апи чандасамампи те (ка.)].

1232.

ведехасса вачо сутва̄, руча̄ питарамабрави;

‘‘саббаметам̣ маха̄ра̄джа, лаббхатиссарасантике.

1233.

‘‘суве паннарасо дибйо, сахассам̣ а̄харанту ме;

йатха̄диннан̃ча дасса̄ми, да̄нам̣ саббаванӣсвахам̣’’ [саббаван̣ӣсвахам̣ (сйа̄. ка.)].

1234.

руча̄йа вачанам̣ сутва̄, ра̄джа̄ ан̇гати мабрави;

‘‘бахум̣ вина̄ситам̣ виттам̣, нираттхам̣ апхалам̣ тайа̄.

1235.

‘‘упосатхе васам̣ ниччам̣, аннапа̄нам̣ на бхун̃джаси;

нийатетам̣ абхуттаббам̣, наттхи пун̃н̃ам̣ абхун̃джато’’.

1236.

‘‘бӣджакопи хи сутва̄на, тада̄ кассапабха̄ситам̣;

пассасанто мухум̣ ун̣хам̣, рудам̣ ассӯни ваттайи.

1237.

‘‘йа̄ва руче джӣвама̄на̄ [джӣвасино (сӣ. пӣ.)], ма̄ бхаттамапана̄майи;

наттхи бхадде паро локо, ким̣ нираттхам̣ вихан̃н̃аси’’.

1238.

ведехасса вачо сутва̄, руча̄ ручираван̣н̣инӣ;

джа̄нам̣ пубба̄парам̣ дхаммам̣, питарам̣ етадабрави.

1239.

‘‘сутамева пуре а̄си, саккхи [паччаккхам̣ (ка.)] дит̣т̣хамидам̣ майа̄;

ба̄лӯпасевӣ йо хоти, ба̄лова самападжджатха.

1240.

‘‘мӯл̣хо хи мӯл̣хама̄гамма, бхиййо мохам̣ нигаччхати;

патирӯпам̣ ала̄тена, бӣджакена ча муйхитум̣.

1241.

‘‘тван̃ча дева̄си саппан̃н̃о, дхӣро аттхасса ковидо;

катхам̣ ба̄лехи садисам̣, хӣнадит̣т̣хим̣ упа̄гами.

1242.

‘‘сачепи сам̣са̄рапатхена суджджхати, нираттхийа̄ паббаджджа̄ гун̣асса;

кӣт̣ова аггим̣ джалитам̣ апа̄патам̣, упападжджати мохамӯл̣хо [момухо (сӣ. пӣ.)] наггабха̄вам̣.

1243.

‘‘сам̣са̄расуддхӣти пуре нивит̣т̣ха̄, каммам̣ видӯсенти бахӯ аджа̄нам̣ [бахӯ паджа̄ (ка.)];

пуббе калӣ дуггахитовааттха̄ [аттхо (ка.), дуггахитова’наттха̄ (?)], думмо ча йа̄ балиса̄ амбуджова.

1244.

‘‘упамам̣ те карисса̄ми, маха̄ра̄джа таваттхийа̄;

упама̄йа мидхекачче, аттхам̣ джа̄нанти пан̣д̣ита̄.

1245.

‘‘ва̄н̣иджа̄нам̣ йатха̄ на̄ва̄, аппама̄н̣абхара̄ [аппама̄н̣ахара̄ (пӣ.)] гару;

атибха̄рам̣ сама̄да̄йа, ан̣н̣аве авасӣдати.

1246.

‘‘евамева наро па̄пам̣, тхокам̣ тхокампи а̄чинам̣;

атибха̄рам̣ сама̄да̄йа, нирайе авасӣдати.

1247.

‘‘на та̄ва бха̄ро парипӯро, ала̄тасса махӣпати;

а̄чина̄ти ча там̣ па̄пам̣, йена гаччхати дуггатим̣.

1248.

‘‘пуббевасса катам̣ пун̃н̃ам̣, ала̄тасса махӣпати;

тассева дева ниссандо, йан̃чесо лабхате сукхам̣.

1249.

‘‘кхӣйате часса там̣ пун̃н̃ам̣, татха̄ хи агун̣е рато;

уджумаггам̣ аваха̄йа [апа̄ха̄йа (сӣ.)], куммаггаманудха̄вати.

1250.

‘‘тула̄ йатха̄ паггахита̄, охите туламан̣д̣але;

уннамети тула̄сӣсам̣, бха̄ре оропите сати.

1251.

‘‘евамева наро пун̃н̃ам̣, тхокам̣ тхокампи а̄чинам̣;

сагга̄тима̄но да̄сова, бӣджако са̄таве [са̄дхаве (ка.)] рато.

1252.

‘‘йамаджджа бӣджако да̄со, дуккхам̣ пассати аттани;

пуббевасса [пуббе тасса (сӣ. пӣ.)] катам̣ па̄пам̣, тамесо пат̣исевати.

1253.

‘‘кхӣйате часса там̣ па̄пам̣, татха̄ хи винайе рато;

кассапан̃ча сама̄паджджа, ма̄ хевуппатхама̄гама̄.

1254.

‘‘йам̣ йан̃хи ра̄джа бхаджати, сантам̣ ва̄ йади ва̄ асам̣;

сӣлавантам̣ висӣлам̣ ва̄, васам̣ тассева гаччхати.

1255.

‘‘йа̄дисам̣ куруте миттам̣, йа̄дисам̣ чӯпасевати;

сопи та̄дисако хоти, сахава̄со хи [сахава̄сопи (ка.)] та̄дисо.

1256.

‘‘севама̄но севама̄нам̣, сампхут̣т̣хо сампхусам̣ парам̣;

саро диддхо кала̄пам̣ва, алиттамупалимпати;

упалепабхайа̄ [упалимпабхайа̄ (ка.)] дхӣро, нева па̄пасакха̄ сийа̄.

1257.

‘‘пӯтимаччхам̣ кусаггена, йо наро упанайхати;

куса̄пи пӯти ва̄йанти, евам̣ ба̄лӯпасевана̄.

1258.

‘‘тагаран̃ча пала̄сена, йо наро упанайхати;

патта̄пи сурабхи ва̄йанти, евам̣ дхӣрӯпасевана̄.

1259.

‘‘тасма̄ паттапут̣ассева [пхалапут̣ассева (сӣ. пӣ.)], н̃атва̄ сампа̄каматтано;

асанте нопасевеййа, санте севеййа пан̣д̣ито;

асанто нирайам̣ ненти, санто па̄пенти суггатим̣’’.

1260.

ахампи джа̄тийо сатта, саре сам̣саритаттано;

ана̄гата̄пи саттева, йа̄ гамиссам̣ ито чута̄.

1261.

‘‘йа̄ ме са̄ саттамӣ джа̄ти, аху пуббе джана̄дхипа;

камма̄рапутто магадхесу, ахум̣ ра̄джагахе пуре.

1262.

‘‘па̄пам̣ саха̄йама̄гамма, бахум̣ па̄пам̣ катам̣ майа̄;

парада̄расса хет̣хенто, чаримха̄ амара̄ вийа.

1263.

‘‘там̣ каммам̣ нихитам̣ ат̣т̣ха̄, бхасмаччханнова па̄вако;

атха ан̃н̃ехи каммехи, аджа̄йим̣ вам̣сабхӯмийам̣.

1264.

‘‘косамбийам̣ сет̣т̣хикуле, иддхе пхӣте махаддхане;

екапутто маха̄ра̄джа, ниччам̣ саккатапӯджито.

1265.

‘‘таттха миттам̣ асевиссам̣, саха̄йам̣ са̄таве ратам̣;

пан̣д̣итам̣ сутасампаннам̣, со мам̣ аттхе нивесайи.

1266.

‘‘ча̄туддасим̣ пан̃чадасим̣, бахум̣ раттим̣ упа̄васим̣;

там̣ каммам̣ нихитам̣ ат̣т̣ха̄, нидхӣва удакантике.

1267.

‘‘атха па̄па̄на камма̄нам̣, йаметам̣ магадхе катам̣;

пхалам̣ парийа̄га мам̣ [парийа̄га там̣ (сӣ.), парийа̄гатам̣ (сйа̄. пӣ.)] паччха̄, бхутва̄ дут̣т̣хависам̣ йатха̄.

1268.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, роруве нирайе чирам̣;

сакаммуна̄ апаччиссам̣, там̣ сарам̣ на сукхам̣ лабхе.

1269.

‘‘бахувассаган̣е таттха, кхепайитва̄ бахум̣ дукхам̣;

бхинна̄гате [бхен̣н̣а̄кат̣е (сӣ. пӣ.)] ахум̣ ра̄джа, чхагало уддхатаппхало [чхакало уддхитаппхало (сӣ. пӣ.)].

1270.

‘‘са̄тапутта̄ майа̄ вӯл̣ха̄, пит̣т̣хийа̄ ча ратхена ча;

тасса каммасса ниссандо, парада̄рагаманасса ме.

1271.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, капи а̄сим̣ браха̄ване;

нилун̃читапхало [ниличчхитапхало (сӣ. пӣ.)] йева, йӯтхапена пагаббхина̄;

тасса каммасса ниссандо, парада̄рагаманасса ме.

1272.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, дассанесу [дасан̣н̣есу (сӣ. пӣ.), дасаннесу (сйа̄.)] пасӯ ахум̣;

нилун̃чито джаво бхадро, йоггам̣ вӯл̣хам̣ чирам̣ майа̄;

тасса каммасса ниссандо, парада̄рагаманасса ме.

1273.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, ваджджӣсу кулама̄гама̄;

невиттхӣ на пума̄ а̄сим̣, мануссатте судуллабхе;

тасса каммасса ниссандо, парада̄рагаманасса ме.

1274.

‘‘тато чута̄хам̣ ведеха, аджа̄йим̣ нандане ване;

бхаване та̄ватим̣са̄хам̣, аччхара̄ ка̄маван̣н̣инӣ [вараван̣н̣инӣ (ка.)].

1275.

‘‘вичиттаваттха̄бхаран̣а̄, а̄муттаман̣икун̣д̣ала̄;

кусала̄ наччагӣтасса, саккасса парича̄рика̄.

1276.

‘‘таттха т̣хита̄хам̣ ведеха, сара̄ми джа̄тийо има̄;

ана̄гата̄пи саттева, йа̄ гамиссам̣ ито чута̄.

1277.

‘‘парийа̄гатам̣ там̣ кусалам̣, йам̣ ме косамбийам̣ катам̣;

деве чева мануссе ча, сандха̄виссам̣ ито чута̄.

1278.

‘‘сатта джаччо [джачча̄ (сйа̄. пӣ.)] маха̄ра̄джа, ниччам̣ саккатапӯджита̄;

тхӣбха̄ва̄пи на муччиссам̣, чхат̣т̣ха̄ нигатийо [чхат̣т̣ха̄ гатийо (сйа̄.)] има̄.

1279.

‘‘саттамӣ ча гати дева, девапутто махиддхико;

пума̄ дево бхависса̄ми [бхависсати (ка.)], девака̄йасмимуттамо.

1280.

‘‘аджджа̄пи санта̄намайам̣, ма̄лам̣ гантхенти нандане;

девапутто джаво на̄ма, йо ме ма̄лам̣ пат̣иччхати.

1281.

‘‘мухутто вийа со дибйо, идха васса̄ни сол̣аса;

раттиндиво ча со дибйо, ма̄нусим̣ сарадосатам̣.

1282.

‘‘ити камма̄ни анвенти, асан̇кхеййа̄пи джа̄тийо;

калйа̄н̣ам̣ йади ва̄ па̄пам̣, на хи каммам̣ винассати [панассати (сӣ. пӣ.)].

1283.

‘‘йо иччхе пурисо хотум̣, джа̄тим̣ джа̄тим̣ [джа̄тиджа̄тим̣ (сӣ. пӣ.)] пунаппунам̣;

парада̄рам̣ виваджджеййа, дхотапа̄дова каддамам̣.

1284.

‘‘йа̄ иччхе пурисо хотум̣, джа̄тим̣ джа̄тим̣ пунаппунам̣;

са̄микам̣ апача̄йеййа, индам̣ва парича̄рика̄.

1285.

‘‘йо иччхе дибйабхоган̃ча, диббама̄йум̣ йасам̣ сукхам̣;

па̄па̄ни париваджджетва̄ [париваджджеййа (ка.)], тивидхам̣ дхаммама̄чаре.

1286.

‘‘ка̄йена ва̄ча̄ манаса̄, аппаматто вичаккхан̣о;

аттано хоти аттха̄йа, иттхӣ ва̄ йади ва̄ пума̄.

1287.

‘‘йе кечиме ма̄нуджа̄ джӣвалоке, йасассино саббасамантабхога̄;

асам̣сайам̣ техи пуре сучин̣н̣ам̣, каммассака̄се путху саббасатта̄.

1288.

‘‘ин̇гха̄нучинтеси сайампи дева, кутонида̄на̄ те има̄ джанинда;

йа̄ те има̄ аччхара̄санника̄са̄, алан̇ката̄ кан̃чанаджа̄лачханна̄’’.

1289.

иччевам̣ питарам̣ кан̃н̃а̄, руча̄ тосеси ан̇гатим̣;

мӯл̣хасса маггама̄чиккхи, дхаммамаккха̄си суббата̄.

1290.

атха̄гама̄ брахмалока̄, на̄радо ма̄нусим̣ паджам̣;

джамбудӣпам̣ авеккханто, адда̄ ра̄джа̄наман̇гатим̣.

1291.

‘‘тато патит̣т̣ха̄ па̄са̄де, ведехасса пураттхато [пураккхато (сйа̄. ка.)];

тан̃ча дисва̄на̄нуппаттам̣, руча̄ исимавандатха.

1292.

‘‘атха̄санамха̄ оруйха, ра̄джа̄ бйатхитама̄насо [бйамхитама̄насо (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

на̄радам̣ парипуччханто, идам̣ вачанамабрави.

1293.

‘‘куто ну а̄гаччхаси деваван̣н̣и, обха̄сайам̣ саббадиса̄ [сам̣варим̣ (сӣ. пӣ.)] чандима̄ва;

аккха̄хи ме пуччхито на̄маготтам̣, катхам̣ там̣ джа̄нанти мануссалоке’’.

1294.

‘‘ахан̃хи девато ида̄ни еми, обха̄сайам̣ саббадиса̄ [сам̣варим̣ (сӣ. пӣ.)] чандима̄ва;

аккха̄ми те пуччхито на̄маготтам̣, джа̄нанти мам̣ на̄радо кассапо ча’’.

1295.

‘‘аччхерарӯпам̣ тава [вата (сӣ. пӣ.)] йа̄дисан̃ча, веха̄йасам̣ гаччхаси тит̣т̣хасӣ ча;

пуччха̄ми там̣ на̄рада етаматтхам̣, атха кена ван̣н̣ена тава̄йамиддхи’’.

1296.

‘‘саччан̃ча дхаммо ча дамо ча ча̄го, гун̣а̄ мамете паката̄ пура̄н̣а̄;

техева дхаммехи сусевитехи, маноджаво йена ка̄мам̣ гатосми’’.

1297.

‘‘аччхерама̄чиккхаси пун̃н̃асиддхим̣, саче хи етехи [ете твам̣ (сӣ. пӣ.)] йатха̄ вадеси;

пуччха̄ми там̣ на̄рада етаматтхам̣, пут̣т̣хо ча ме са̄дху вийа̄карохи’’.

1298.

‘‘пуччхассу мам̣ ра̄джа тавеса аттхо, йам̣ сам̣сайам̣ курусе бхӯмипа̄ла;

ахам̣ там̣ ниссам̣сайатам̣ гамеми, найехи н̃а̄йехи ча хетубхӣ ча’’.

1299.

‘‘пуччха̄ми там̣ на̄рада етаматтхам̣, пут̣т̣хо ча ме на̄рада ма̄ муса̄ бхан̣и;

аттхи ну дева̄ питаро ну аттхи, локо паро аттхи джано йама̄ху’’.

1300.

‘‘аттхева дева̄ питаро ча аттхи, локо паро аттхи джано йама̄ху;

ка̄месу гиддха̄ ча нара̄ памӯл̣ха̄, локам̣ парам̣ на видӯ мохайутта̄’’.

1301.

‘‘аттхӣти че на̄рада саддаха̄си, нивесанам̣ паралоке мата̄нам̣;

идхева ме пан̃ча сата̄ни дехи, дасса̄ми те паралоке сахассам̣’’.

1302.

‘‘даджджему кхо пан̃ча сата̄ни бхото, джан̃н̃а̄му че сӣлавантам̣ вадан̃н̃ум̣ [ватан̃н̃ум̣ (ка.)];

луддам̣ там̣ бхонтам̣ нирайе васантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1303.

‘‘идхева йо хоти адхаммасӣло [акаммасӣло (пӣ.)], па̄па̄ча̄ро аласо луддакаммо;

на пан̣д̣ита̄ тасмим̣ ин̣ам̣ даданти, на хи а̄гамо хоти татха̄видхамха̄.

1304.

‘‘даккхан̃ча посам̣ мануджа̄ видитва̄, ут̣т̣ха̄накам̣ [ут̣т̣ха̄хакам̣ (сӣ.)] сӣлавантам̣ вадан̃н̃ум̣;

сайамева бхогехи нимантайанти, каммам̣ каритва̄ пуна ма̄хареси’’.

1305.

‘‘ито чуто [гато (сӣ. пӣ.)] даккхаси таттха ра̄джа, ка̄коласан̇гхехи викассама̄нам̣ [ка̄кол̣асан̇гхехипи кад̣д̣хама̄нам̣ (сӣ. пӣ.)];

там̣ кхаджджама̄нам̣ нирайе васантам̣, ка̄кехи гиджджхехи ча сенакехи [сон̣акехи (сйа̄. ка.)];

сан̃чхиннагаттам̣ рухирам̣ савантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1306.

‘‘андхам̣тамам̣ таттха на чандасӯрийа̄, нирайо сада̄ тумуло гхорарӯпо;

са̄ нева раттӣ на дива̄ пан̃н̃а̄йати, татха̄видхе ко вичаре дханаттхико.

1307.

‘‘сабало ча са̄мо ча дуве сува̄на̄, паваддхака̄йа̄ балино маханта̄;

кха̄данти дантехи айомайехи, ито пан̣уннам̣ паралокапаттам̣ [паралоке патантам̣ (ка.)].

1308.

‘‘там̣ кхаджджама̄нам̣ нирайе васантам̣, луддехи ва̄л̣ехи агхаммигехи ча;

сан̃чхиннагаттам̣ рухирам̣ савантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1309.

‘‘усӯхи саттӣхи ча сунисита̄хи, хананти виджджханти ча паччамитта̄ [потхайанти (ка.)];

ка̄л̣ӯпака̄л̣а̄ нирайамхи гхоре, пуббе нарам̣ дуккат̣акаммака̄рим̣.

1310.

‘‘там̣ хан̃н̃ама̄нам̣ нирайе ваджантам̣, куччхисмим̣ пассасмим̣ виппха̄литӯдарам̣;

сан̃чхиннагаттам̣ рухирам̣ савантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1311.

‘‘саттӣ усӯ томарабхин̣д̣ива̄ла̄, вивидха̄вудха̄ вассанти таттха дева̄;

патанти ан̇га̄рамиваччиманто, сила̄санӣ вассати луддакамме.

1312.

‘‘ун̣хо ча ва̄то нирайамхи дуссахо, на тамхи сукхам̣ лаббхати [сети (ка.)] иттарампи;

там̣ там̣ видха̄вантамаленама̄турам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1313.

‘‘сандха̄вама̄нампи [сандха̄вама̄нам̣ там̣ (сӣ. пӣ.)] ратхесу йуттам̣, саджотибхӯтам̣ патхавим̣ камантам̣;

патодалат̣т̣хӣхи сучодайантам̣ [сучодийантам̣ (сӣ. пӣ.)], ко чодайе паралоке сахассам̣.

1314.

‘‘тама̄рухантам̣ кхурасан̃читам̣ гирим̣, вибхим̣санам̣ паджджалитам̣ бхайа̄накам̣;

сан̃чхиннагаттам̣ рухирам̣ савантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1315.

‘‘тама̄рухантам̣ паббатасанника̄сам̣, ан̇га̄рара̄сим̣ джалитам̣ бхайа̄накам̣;

судад̣д̣хагаттам̣ капан̣ам̣ рудантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1316.

‘‘аббхакӯт̣асама̄ учча̄, кан̣т̣аканичита̄ [кан̣т̣ака̄пачита̄ (сӣ. пӣ.), кан̣т̣ака̄хичита̄ (сйа̄.)] дума̄;

айомайехи тиккхехи, наралохитапа̄йибхи.

1317.

‘‘тама̄руханти на̄рийо, нара̄ ча парада̄рагӯ;

чодита̄ саттихаттхехи, йаманиддесака̄рибхи.

1318.

‘‘тама̄рухантам̣ нирайам̣, симбалим̣ рухаримаккхитам̣;

видад̣д̣хака̄йам̣ [видут̣т̣хака̄йам̣ (пӣ.)] витачам̣, а̄турам̣ га̄л̣хаведанам̣.

1319.

‘‘пассасантам̣ мухум̣ ун̣хам̣, пуббакамма̄пара̄дхикам̣;

думагге витачам̣ гаттам̣ [думаггавит̣апаггатам̣ (сӣ.)], ко там̣ йа̄чеййа там̣ дханам̣.

1320.

‘‘аббхакӯт̣асама̄ учча̄, асипатта̄чита̄ дума̄;

айомайехи тиккхехи, наралохитапа̄йибхи.

1321.

‘‘тама̄рухантам̣ асипаттапа̄дапам̣, асӣхи тиккхехи ча чхиджджама̄нам̣ [пабхиджджама̄нам̣ (ка.)];

сан̃чхиннагаттам̣ рухирам̣ савантам̣, ко чодайе паралоке сахассам̣.

1322.

‘‘тато никкхантаматтам̣ там̣, асипатта̄чита̄ дума̄ [асипаттанирайа̄ дукха̄ (сӣ. пӣ.)];

сампатитам̣ ветаран̣им̣, ко там̣ йа̄чеййа там̣ дханам̣.

1323.

‘‘кхара̄ кхародака̄ [кха̄родика̄ (сӣ.), кхародика̄ (пӣ.)] татта̄, дугга̄ ветаран̣ӣ надӣ;

айопоккхарасан̃чханна̄, тиккха̄ паттехи сандати.

1324.

‘‘таттха сан̃чхиннагаттам̣ там̣, вуйхантам̣ рухирамаккхитам̣;

ветаран̃н̃е ана̄ламбе, ко там̣ йа̄чеййа там̣ дханам̣’’.

1325.

‘‘ведха̄ми руккхо вийа чхиджджама̄но, дисам̣ на джа̄на̄ми памӯл̣хасан̃н̃о;

бхайа̄нутаппа̄ми маха̄ ча ме бхайа̄, сутва̄на катха̄ [га̄тха̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] тава бха̄сита̄ исе.

1326.

‘‘а̄дитте ва̄римаджджхам̣ва, дӣпам̣вогхе махан̣н̣аве;

андхака̄рева паджджото, твам̣ носи саран̣ам̣ исе.

1327.

‘‘аттхан̃ча дхаммам̣ ануса̄са мам̣ исе, атӣтамаддха̄ апара̄дхитам̣ майа̄;

а̄чиккха ме на̄рада суддхимаггам̣, йатха̄ ахам̣ но нирайам̣ патеййам̣’’.

1328.

‘‘йатха̄ аху дхатарат̣т̣хо ( ) [еттха кин̃чи ӯнам̣ вийа диссати], весса̄митто ат̣т̣хако йа̄матагги;

усиндаро ча̄пи сивӣ ча ра̄джа̄, парича̄рака̄ саман̣абра̄хман̣а̄нам̣.

1329.

‘‘ете чан̃н̃е ча ра̄джа̄но, йе саггависайам̣ [саккависайам̣ (сӣ. пӣ.)] гата̄;

адхаммам̣ париваджджетва̄, дхаммам̣ чара махӣпати.

1330.

‘‘аннахаттха̄ ча те бйамхе, гхосайанту пуре тава;

ко чха̄то ко ча тасито, ко ма̄лам̣ ко вилепанам̣;

на̄на̄ратта̄нам̣ ваттха̄нам̣, ко нагго паридахиссати.

1331.

‘‘ко пантхе чхаттама̄нети [чхатта’ма̄дети (сӣ. сйа̄. пӣ.)], па̄дука̄ ча мудӯ субха̄;

ити са̄йан̃ча па̄то ча, гхосайанту пуре тава.

1332.

‘‘джин̣н̣ам̣ посам̣ гавассан̃ча, ма̄ссу йун̃джа йатха̄ пуре;

париха̄ран̃ча даджджа̄си, адхика̄ракато балӣ.

1333.

‘‘ка̄йо те ратхасан̃н̃а̄то, маноса̄ратхико лаху;

авихим̣са̄са̄ритаккхо, сам̣вибха̄гапат̣иччхадо.

1334.

‘‘па̄дасан̃н̃аманемийо, хаттхасан̃н̃амапаккхаро;

куччхисан̃н̃аманаббханто, ва̄ча̄сан̃н̃амакӯджано.

1335.

‘‘саччава̄кйасаматтан̇го, апесун̃н̃асусан̃н̃ато;

гира̄сакхиланелан̇го, митабха̄н̣исилесито.

1336.

‘‘саддха̄лобхасусан̇кха̄ро, нива̄тан̃джаликуббаро;

атхаддхата̄натӣса̄ко [аттхаддхата̄натӣса̄ко (сӣ. пӣ.)], сӣласам̣варанандхано.

1337.

‘‘аккодханамануггха̄тӣ, дхаммапан̣д̣арачхаттако;

ба̄хусаччамапа̄ламбо, т̣хитачиттамупа̄дхийо [дхитичиттамупа̄дхийо (ка.)].

1338.

‘‘ка̄лан̃н̃ута̄читтаса̄ро, веса̄раджджатидан̣д̣ако;

нива̄тавуттийоттако [нива̄тавуттийоттан̇го (ка.)], анатима̄найуго лаху.

1339.

‘‘алӣначиттасантха̄ро, вуддхисевӣ раджохато;

сати патодо дхӣрасса, дхити його ча расмийо.

1340.

‘‘мано дантам̣ патхам̣ нети [патха’нвети (сӣ. пӣ.)], самадантехи ва̄хибхи;

иччха̄ лобхо ча куммагго, уджумагго ча сам̣йамо.

1341.

‘‘рӯпе садде расе гандхе, ва̄ханасса падха̄вато;

пан̃н̃а̄ а̄кот̣анӣ ра̄джа, таттха атта̄ва са̄ратхи.

1342.

‘‘саче етена йа̄нена, самачарийа̄ дал̣ха̄ дхити;

саббака̄мадухо ра̄джа, на джа̄ту нирайам̣ вадже’’.

1343.

‘‘ала̄то девадаттоси, суна̄мо а̄си бхаддаджи;

виджайо са̄рипуттоси, моггалла̄носи бӣджако.

1344.

‘‘сунаккхатто личчхавипутто, гун̣о а̄си ачелако;

а̄нандо са̄ руча̄ а̄си, йа̄ ра̄джа̄нам̣ паса̄дайи.

1345.

‘‘ӯрувел̣акассапо ра̄джа̄, па̄падит̣т̣хи тада̄ аху;

маха̄брахма̄ бодхисатто, евам̣ дха̄ретха джа̄така’’нти.

маха̄на̄радакассападжа̄такам̣ ат̣т̣хамам̣.

546. видхураджа̄такам̣ (9)

дохал̣акан̣д̣ам̣

1346.

‘‘пан̣д̣у кисийа̄си дуббала̄, ван̣н̣арӯпам̣ [ван̣н̣арӯпе (ка.)] натаведисам̣ пуре;

вимале аккха̄хи пуччхита̄, кӣдисӣ туйхам̣ сарӣраведана̄’’.

1347.

‘‘дхаммо мануджесу ма̄тӣнам̣ [ма̄тинам̣ (сӣ. пӣ.)], дохал̣о на̄ма джанинда вуччати;

дхамма̄хатам̣ на̄гакун̃джара, видхурасса хадайа̄бхипаттхайе’’.

1348.

‘‘чандам̣ кхо твам̣ дохал̣а̄йаси, сӯрийам̣ ва̄ атха ва̄пи ма̄лутам̣;

дуллабхан̃хи [дуллабхе (сӣ. пӣ.)] видхурасса дассанам̣ [дассане (сӣ. пӣ.)], ко видхурамидха ма̄найиссати’’.

1349.

‘‘кинну та̄та тувам̣ паджджха̄йаси, падумам̣ хаттхагатам̣ва те мукхам̣;

кинну думманарӯпоси иссара, ма̄ твам̣ сочи амиттата̄пана’’.

1350.

‘‘ма̄та̄ хи тава ирандхати [ирандати (сӣ. сйа̄. пӣ.)], видхурасса хадайам̣ дханийати;

дуллабхан̃хи видхурасса дассанам̣, ко видхурамидха ма̄найиссати’’.

1351.

‘‘тасса бхаттупарийесанам̣ [бхаттупарийесанам̣ (сӣ. пӣ.)] чара, йо видхурамидха ма̄найиссати’’;

‘‘питуно ча са̄ сутва̄на ва̄кйам̣, раттим̣ никкхамма авассутим̣ чари’’.

1352.

‘‘ке гандхаббе раккхасе ча на̄ге, ке кимпурисе ча̄пи ма̄нусе;

ке пан̣д̣ите саббака̄мададе [саббака̄маде (сӣ. пӣ.)], дӣгхараттам̣ бхатта̄ ме бхависсати’’.

1353.

‘‘асса̄са хесса̄ми те пати, бхатта̄ те хесса̄ми аниндалочане;

пан̃н̃а̄ хи мамам̣ татха̄видха̄, асса̄са хессаси бхарийа̄ мама.

1354.

‘‘авача̄си пун̣н̣акам̣ ирандхатӣ [ирандатӣ (сӣ. пӣ.)], пуббапатха̄нугатена четаса̄;

ехи гаччха̄ма питу мамантике [питу мама сантикам̣ (ка.)], есова те етаматтхам̣ паваккхати.

1355.

‘‘алан̇ката̄ сувасана̄, ма̄линӣ чандануссада̄;

йаккхам̣ хаттхе гахетва̄на, питусантикупа̄гами’’.

1356.

‘‘на̄гавара вачо сун̣охи ме, патирӯпам̣ пат̣ипаджджа сун̇кийам̣;

паттхеми ахам̣ ирандхатим̣, та̄йа саман̇гим̣ карохи мам̣ тувам̣.

1357.

‘‘сатам̣ хаттхӣ сатам̣ асса̄, сатам̣ ассатарӣратха̄;

сатам̣ валабхийо пун̣н̣а̄, на̄на̄ратнасса кевала̄;

те на̄га пат̣ипаджджассу, дхӣтарам̣ дехирандхатим̣’’.

1358.

‘‘йа̄ва а̄мантайе н̃а̄тӣ, митте ча сухададжджане [сухадам̣джанам̣ (сӣ. пӣ.)];

ана̄манта катам̣ каммам̣, там̣ паччха̄ анутаппати’’.

1359.

тато со варун̣о на̄го, пависитва̄ нивесанам̣;

бхарийам̣ а̄мантайитва̄на, идам̣ вачанамабрави.

1360.

‘‘айам̣ со пун̣н̣ако йаккхо, йа̄чатӣ мам̣ ирандхатим̣;

бахуна̄ виттала̄бхена, тасса дема пийам̣ мамам̣’’.

1361.

‘‘на дханена на виттена, лаббха̄ амхам̣ ирандхатӣ;

саче ча кхо хадайам̣ пан̣д̣итасса, дхаммена ладдха̄ идха ма̄хареййа;

етена виттена кума̄ри лаббха̄, на̄н̃н̃ам̣ дханам̣ уттари паттхайа̄ма’’.

1362.

тато со варун̣о на̄го, никкхамитва̄ нивесана̄;

пун̣н̣ака̄мантайитва̄на, идам̣ вачанамабрави.

1363.

‘‘на дханена на виттена, лаббха̄ амхам̣ ирандхатӣ;

саче тувам̣ хадайам̣ пан̣д̣итасса, дхаммена ладдха̄ идха ма̄хареси;

етена виттена кума̄ри лаббха̄, на̄н̃н̃ам̣ дханам̣ уттари паттхайа̄ма’’.

1364.

‘‘йам̣ пан̣д̣итотйеке ваданти локе, тамева ба̄лоти пуна̄ху ан̃н̃е;

аккха̄хи ме виппаваданти еттха, кам̣ пан̣д̣итам̣ на̄га тувам̣ вадеси’’.

1365.

‘‘корабйара̄джасса дханан̃чайасса [дханан̃джайасса (сӣ. сйа̄. пӣ.)], йади те суто видхуро на̄ма катта̄;

а̄нехи там̣ пан̣д̣итам̣ дхаммаладдха̄, ирандхатӣ падачара̄ [паддхачара̄ (сӣ. пӣ.), пат̣т̣хачара̄ (сйа̄. ка.)] те хоту.

1366.

‘‘идан̃ча сутва̄ варун̣асса ва̄кйам̣, ут̣т̣ха̄йа йаккхо парамаппатӣто;

таттхева санто пурисам̣ асам̣си, а̄нехи а̄джан̃н̃амидхева йуттам̣.

1367.

‘‘джа̄тарӯпамайа̄ кан̣н̣а̄, ка̄чамхичамайа̄ [ка̄чамхамайа̄ (сӣ.), ка̄чамбхамайа̄ (пӣ.)] кхура̄;

джамбонадасса па̄касса, суван̣н̣асса ураччхадо’’.

1368.

‘‘девава̄хавахам̣ йа̄нам̣, ассама̄руйха пун̣н̣ако;

алан̇като каппитакесамассу, пакка̄ми веха̄йасаманталиккхе [анталиккхам̣ (ка.)].

1369.

‘‘со пун̣н̣ако ка̄мара̄гена [ка̄мавегена (сӣ. пӣ.)] гиддхо, ирандхатим̣ на̄гакан̃н̃ам̣ джигӣсам̣ [джигим̣сам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

гантва̄на там̣ бхӯтапатим̣ йасассим̣, иччабравӣ вессаван̣ам̣ куверам̣.

1370.

‘‘бхогаватӣ на̄ма мандире, ва̄са̄ хиран̃н̃аватӣти вуччати;

нагаре ниммите кан̃чанамайе, ман̣д̣аласса урагасса нит̣т̣хитам̣.

1371.

‘‘ат̣т̣а̄лака̄ от̣т̣хагӣвийо, лохитан̇касса маса̄рагаллино;

па̄са̄деттха сила̄майа̄, сован̣н̣аратанехи чха̄дита̄.

1372.

‘‘амба̄ тилака̄ ча джамбуйо, саттапан̣н̣а̄ мучалиндакетака̄;

пийан̇гу [пийака̄ (сӣ. пӣ.), пийан̇гука̄ (сйа̄.)] удда̄лака̄ саха̄, упарибхаддака̄ синдува̄рака̄ [бхиндува̄рита̄ (сйа̄. пӣ.), бхиндхава̄рита̄ (ка.)].

1373.

‘‘чампеййака̄ на̄гамаллика̄, бхагинӣма̄ла̄ атха меттха колийа̄;

ете дума̄ парин̣а̄мита̄, собхайанти урагасса мандирам̣ [мандире (сйа̄. ка.)].

1374.

‘‘кхаджджуреттха сила̄майа̄, сован̣н̣адхувапуппхита̄ бахӯ;

йаттха васато папа̄тико, на̄гара̄джа̄ варун̣о махиддхико.

1375.

‘‘тасса кома̄рика̄ бхарийа̄, вимала̄ кан̃чанавелливиггаха̄;

ка̄ла̄ тарун̣а̄ва уггата̄, пучимандаттханӣ ча̄рудассана̄.

1376.

‘‘ла̄кха̄расараттасуччхавӣ, кан̣ика̄ра̄ва нива̄тапуппхита̄ [кан̣ика̄рова нива̄тапуппхито (сӣ. пӣ.)];

тидивокачара̄ва аччхара̄, виджджуваббхагхана̄ виниссат̣а̄.

1377.

‘‘са̄ дохал̣инӣ сувимхита̄, видхурасса хадайам̣ дханийати;

там̣ тесам̣ деми иссара, тена те денти ирандхатим̣ мамам̣’’.

1378.

‘‘со пун̣н̣ако бхӯтапатим̣ йасассим̣, а̄мантайа вессаван̣ам̣ куверам̣;

таттхева санто [сантам̣ (пӣ.)] пурисам̣ асам̣си, а̄нехи а̄джан̃н̃амидхева йуттам̣.

1379.

‘‘джа̄тарӯпамайа̄ кан̣н̣а̄, ка̄чамхичамайа̄ кхура̄;

джамбонадасса па̄касса, суван̣н̣асса ураччхадо.

1380.

‘‘девава̄хавахам̣ йа̄нам̣, ассама̄руйха пун̣н̣ако;

алан̇като каппитакесамассу, пакка̄ми веха̄йасаманталиккхе’’.

1381.

‘‘со аггама̄ ра̄джагахам̣ сураммам̣, ан̇гасса ран̃н̃о нагарам̣ дура̄йутам̣ [дура̄садам̣ (сйа̄.)];

пахӯтабхаккхам̣ бахуаннапа̄нам̣, масаккаса̄рам̣ вийа ва̄савасса.

1382.

‘‘майӯракон̃ча̄ган̣асампагхут̣т̣хам̣, диджа̄бхигхут̣т̣хам̣ диджасан̇гхасевитам̣;

на̄на̄сакунта̄бхирудам̣ суван̇ган̣ам̣ [субхан̇ган̣ам̣ (сӣ. пӣ.)], пуппха̄бхикин̣н̣ам̣ химавам̣ва паббатам̣.

1383.

‘‘со пун̣н̣ако вепулама̄бхирӯхи [вепуллама̄бхируччхи (сӣ. пӣ.)], силуччайам̣ кимпуриса̄нучин̣н̣ам̣;

анвесама̄но ман̣иратанам̣ ул̣а̄рам̣, тамаддаса̄ паббатакӯт̣амаджджхе.

1384.

‘‘дисва̄ ман̣им̣ пабхассарам̣ джа̄тимантам̣ [джа̄тивантам̣ (сӣ. сйа̄.)], манохарам̣ [дхана̄харам̣ (сӣ. пӣ. ка.)] ман̣иратанам̣ ул̣а̄рам̣;

даддаллама̄нам̣ йасаса̄ йасассинам̣, обха̄сатӣ виджджуриванталиккхе.

1385.

‘‘тамаггахӣ вел̣урийам̣ махаггхам̣, манохарам̣ на̄ма маха̄нубха̄вам̣;

а̄джан̃н̃ама̄руйха маномаван̣н̣о, пакка̄ми веха̄йасаманталиккхе.

1386.

‘‘со аггама̄ [агама̄ (сйа̄. пӣ. ка.)] нагараминдапаттхам̣, оруйхупа̄гаччхи сабхам̣ курӯнам̣;

сама̄гате екасатам̣ самагге, авхеттха йаккхо авикампама̄но.

1387.

‘‘ко нӣдха ран̃н̃ам̣ варама̄бхиджети, кама̄бхиджеййа̄ма вараддханена [варам̣дханена (сӣ. пӣ.)];

камануттарам̣ ратанаварам̣ джина̄ма, ко ва̄пи но джети вараддханена’’.

1388.

‘‘кухим̣ ну рат̣т̣хе тава джа̄тибхӯми, на корабйассева вачо таведам̣;

абхӣтоси [абхибхоси (сӣ. пӣ.)] но ван̣н̣анибха̄йа саббе, аккха̄хи ме на̄ман̃ча бандхаве ча’’.

1389.

‘‘качча̄йано ма̄н̣авакосми ра̄джа, анӯнана̄мо ити мавхайанти;

ан̇гесу ме н̃а̄тайо бандхава̄ ча, аккхена девасми идха̄нупатто’’.

1390.

‘‘ким̣ ма̄н̣авасса ратана̄ни аттхи, йе там̣ джинанто харе аккхадхутто;

бахӯни ран̃н̃о ратана̄ни аттхи, те твам̣ далиддо катхамавхайеси’’.

1391.

‘‘манохаро на̄ма ман̣ӣ мама̄йам̣, манохарам̣ ман̣иратанам̣ ул̣а̄рам̣;

иман̃ча а̄джан̃н̃амамиттата̄панам̣, етам̣ ме джинитва̄ харе аккхадхутто’’.

1392.

‘‘еко ман̣ӣ ма̄н̣ава ким̣ кариссати, а̄джа̄нийеко пана ким̣ кариссати;

бахӯни ран̃н̃о ман̣иратана̄ни аттхи, а̄джа̄нийа̄ ва̄таджава̄ анаппака̄’’.

дохал̣акан̣д̣ам̣ на̄ма.

ман̣икан̣д̣ам̣

1393.

‘‘идан̃ча ме ман̣иратанам̣, пасса твам̣ двипадуттама;

иттхӣнам̣ виггаха̄ четтха, пуриса̄нан̃ча виггаха̄.

1394.

‘‘мига̄нам̣ виггаха̄ четтха, сакун̣а̄нан̃ча виггаха̄;

на̄гара̄джа̄ супан̣н̣а̄ ча [на̄гара̄дже супан̣н̣е ча (сӣ. сйа̄. пӣ.)], ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1395.

‘‘хаттха̄нӣкам̣ ратха̄нӣкам̣, ассе паттӣ ча ваммине [дхаджа̄ни ча (пӣ.)];

чатуран̇гинимам̣ сенам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1396.

‘‘хаттха̄рохе анӣкат̣т̣хе, ратхике паттика̄раке;

балагга̄ни вийӯл̣ха̄ни [вийӯха̄ни (сйа̄. ка.)], ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1397.

‘‘пурам̣ уддха̄пасампаннам̣ [удда̄пасампаннам̣ (сӣ. пӣ.), ат̣т̣а̄ласампаннам̣ (сйа̄.)], бахупа̄ка̄раторан̣ам̣;

син̇гха̄т̣акесу бхӯмийо, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1398.

‘‘есика̄ парикха̄йо ча, паликхам̣ аггал̣а̄ни ча;

ат̣т̣а̄лаке ча два̄ре ча, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1399.

‘‘пасса торан̣амаггесу, на̄на̄диджа̄ ган̣а̄ бахӯ;

хам̣са̄ кон̃ча̄ майӯра̄ ча, чаккава̄ка̄ ча куккуха̄.

1400.

‘‘кун̣а̄лака̄ бахӯ читра̄, сикхан̣д̣ӣ джӣваджӣвака̄;

на̄на̄диджаган̣а̄кин̣н̣ам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1401.

‘‘пасса нагарам̣ супа̄ка̄рам̣, аббхутам̣ ломахам̣санам̣;

самусситадхаджам̣ раммам̣, сон̣н̣ава̄лукасантхатам̣.

1402.

‘‘пассеттха [пасса твам̣ (сӣ. пӣ.)] пан̣н̣аса̄ла̄йо, вибхатта̄ бха̄гасо мита̄;

нивесане нивесе ча, сандхибйӯхе патхаддхийо.

1403.

‘‘па̄на̄га̄ре ча сон̣д̣е ча, сӯна̄ [сӯн̣а̄ (сӣ. пӣ.), судда̄ (сйа̄. ка.)] оданийа̄ гхара̄;

весӣ ча ган̣ика̄йо ча, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1404.

‘‘ма̄ла̄ка̄ре ча раджаке, гандхике атха дуссике;

суван̣н̣ака̄ре ман̣ика̄ре, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1405.

‘‘а̄л̣а̄рике ча сӯде ча, нат̣ана̄т̣акага̄йино;

па̄н̣иссаре кумбхатхӯнике, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1406.

‘‘пасса бхерӣ мудин̇га̄ ча, сан̇кха̄ пан̣авадиндима̄;

саббан̃ча та̄л̣а̄вачарам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1407.

‘‘саммата̄лан̃ча вӣн̣ан̃ча, наччагӣтам̣ сува̄дитам̣;

тӯрийата̄л̣итасан̇гхут̣т̣хам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1408.

‘‘лан̇гхика̄ мут̣т̣хика̄ четтха, ма̄йа̄ка̄ра̄ ча собхийа̄;

вета̄лике [ветталике (ка.)] ча джалле ча, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1409.

‘‘самаджджа̄ четтха ваттанти, а̄кин̣н̣а̄ нарана̄рибхи;

ман̃ча̄тиман̃че бхӯмийо, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1410.

‘‘пасса малле самаджджасмим̣, пхот̣енте [па̄т̣хенте (сӣ. сйа̄. пӣ.)] дигун̣ам̣ бхуджам̣;

нихате нихатама̄не ча, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1411.

‘‘пасса паббатапа̄десу, на̄на̄мигаган̣а̄ бахӯ;

сӣха̄ бйаггха̄ вара̄ха̄ ча, аччхакокатараччхайо.

1412.

‘‘пала̄са̄да̄ гаваджа̄ ча, махим̣са̄ рохита̄ рурӯ;

ен̣еййа̄ ча вара̄ха̄ [сарабха̄ (сйа̄.)] ча, ган̣ино нӣка [нин̇ка (сӣ. сйа̄. пӣ.)] сӯкара̄.

1413.

‘‘кадалимига̄ бахӯ читра̄, бил̣а̄ра̄ сасакан̣т̣ака̄;

на̄на̄мигаган̣а̄кин̣н̣ам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1414.

‘‘наджджа̄йо супатиттха̄йо, сон̣н̣ава̄лукасантхата̄;

аччха̄ саванти амбӯни, маччхагумбанисевита̄.

1415.

‘‘кумбхӣла̄ макара̄ четтха, сусума̄ра̄ ча каччхапа̄;

па̄т̣хӣна̄ па̄вуса̄ маччха̄, баладжа̄ [валаджа̄ (сӣ.), ва̄ладжа̄ (пӣ.)] мун̃джарохита̄.

1416.

‘‘на̄на̄диджаган̣а̄кин̣н̣а̄, на̄на̄думаган̣а̄йута̄;

вел̣урийака-рода̄йо [вел̣урийапхалакарода̄йо (сӣ.)], ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1417.

‘‘пассеттха поккхаран̣ийо, сувибхатта̄ чатуддиса̄;

на̄на̄диджаган̣а̄кин̣н̣а̄, путхуломанисевита̄.

1418.

‘‘самантодакасампаннам̣, махим̣ са̄гаракун̣д̣алам̣;

упетам̣ ванара̄джехи, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1419.

‘‘пурато видехе пасса, гойа̄нийе ча паччхато;

куруйо джамбудӣпан̃ча, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1420.

‘‘пасса чандам̣ сӯрийан̃ча, обха̄санте чатуддиса̄;

синерум̣ анупарийанте, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1421.

‘‘синерум̣ химавантан̃ча, са̄гаран̃ча махӣталам̣ [махиддхикам̣ (сӣ. пӣ.), махиддхийам̣ (сйа̄.)];

чатта̄ро ча маха̄ра̄дже, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1422.

‘‘а̄ра̄ме ванагумбе ча, па̄т̣ийе [пит̣т̣хийе (ка.)] ча силуччайе;

рамме кимпуриса̄кин̣н̣е, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1423.

‘‘пха̄русакам̣ читталатам̣, миссакам̣ нанданам̣ ванам̣;

веджайантан̃ча па̄са̄дам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1424.

‘‘судхаммам̣ та̄ватим̣сан̃ча, па̄ричхаттан̃ча пуппхитам̣;

ера̄ван̣ам̣ на̄гара̄джам̣, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1425.

‘‘пассеттха девакан̃н̃а̄йо, набха̄ виджджуривуггата̄;

нандане вичарантийо, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1426.

‘‘пассеттха девакан̃н̃а̄йо, девапуттапалобхинӣ;

девапутте рамама̄не [чарама̄не (сӣ. пӣ.)], ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1427.

‘‘паросахассапа̄са̄де, вел̣урийапхаласантхате;

паджджаланте ча [паджджалантена (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ван̣н̣ена, ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1428.

‘‘та̄ватим̣се ча йа̄ме ча, тусите ча̄пи ниммите;

параниммитавасаваттино [параниммита̄бхиратино (сӣ. пӣ.)], ман̣имхи пасса ниммитам̣.

1429.

‘‘пассеттха поккхаран̣ийо, виппасаннодика̄ сучӣ;

манда̄лакехи сан̃чханна̄, падумуппалакехи ча.

1430.

‘‘дасеттха ра̄джийо сета̄, дасанӣла̄ [дассанӣйа̄ (ка.)] манорама̄;

чха пин̇гала̄ паннараса, халидда̄ ча чатуддаса.

1431.

‘‘вӣсати таттха сован̣н̣а̄, вӣсати раджата̄майа̄;

индагопакаван̣н̣а̄бха̄, та̄ва диссанти тим̣сати.

1432.

‘‘дасеттха ка̄л̣ийо чхачча, ман̃джет̣т̣ха̄ паннавӣсати;

мисса̄ бандхукапуппхехи, нӣлуппалавичиттика̄.

1433.

‘‘евам̣ саббан̇гасампаннам̣, аччимантам̣ пабхассарам̣;

одхисун̇кам̣ маха̄ра̄джа, пасса твам̣ двипадуттама’’.

ман̣икан̣д̣ам̣ на̄ма.

аккхакан̣д̣ам̣

1434.

‘‘упа̄гатам̣ ра̄джа мупехи лаккхам̣, нета̄дисам̣ ман̣иратанам̣ таваттхи;

дхаммена джисса̄ма [джиййа̄ма (сӣ. сйа̄. пӣ.)] аса̄хасена, джито ча но кхиппамава̄карохи.

1435.

‘‘пан̃ча̄ла -паччуггата-сӯрасена, маччха̄ [маджджха̄ (ка.)] ча мадда̄ саха кекакебхи;

пассанту ноте асат̣хена йуддхам̣, на но сабха̄йам̣ на каронти кин̃чи’’.

1436.

‘‘те па̄висум̣ аккхамадена матта̄, ра̄джа̄ курӯнам̣ пун̣н̣ако ча̄пи йаккхо;

ра̄джа̄ калим̣ виччинамаггахеси, кат̣ам̣ аггахӣ пун̣н̣ако на̄ма йаккхо.

1437.

‘‘те таттха джӯте убхайе сама̄гате, ран̃н̃ам̣ сака̄се сакхӣнан̃ча маджджхе;

аджеси йаккхо наравӣрасет̣т̣хам̣, таттхаппана̄до тумуло бабхӯва’’.

1438.

‘‘джайо маха̄ра̄джа пара̄джайо ча, а̄йӯхатам̣ ан̃н̃атарасса хоти;

джанинда джӣноси [джинноси (сйа̄.), джитоси (пӣ.) джиномхи (ка.)] вараддханена, джито ча ме кхиппамава̄карохи’’.

1439.

‘‘хаттхӣ гавасса̄ ман̣икун̣д̣ала̄ ча, йан̃ча̄пи майхам̣ [ан̃н̃ам̣ (ка.)] ратанам̣ патхабйа̄;

ган̣ха̄хи качча̄на варам̣ дхана̄нам̣, а̄да̄йа йениччхаси тена гаччха’’.

1440.

‘‘хаттхӣ гавасса̄ ман̣икун̣д̣ала̄ ча, йан̃ча̄пи туйхам̣ ратанам̣ патхабйа̄;

тесам̣ варо видхуро на̄ма катта̄, со ме джито там̣ ме ава̄карохи’’.

1441.

‘‘атта̄ ча ме со саран̣ам̣ гатӣ ча, дӣпо ча лен̣о ча пара̄йан̣о ча;

асантулеййо мама со дханена, па̄н̣ена ме са̄дисо еса катта̄’’.

1442.

‘‘чирам̣ вива̄до мама туйхан̃часса, ка̄ман̃ча пуччха̄ма тамева гантва̄;

есова но виварату етаматтхам̣, йам̣ ваккхатӣ хоту катха̄ [татха̄ (сйа̄. ка.)] убхиннам̣’’.

1443.

‘‘аддха̄ хи саччам̣ бхан̣аси, на ча ма̄н̣ава са̄хасам̣;

тамева гантва̄ пуччха̄ма, тена тусса̄мубхо джана̄’’.

1444.

‘‘саччам̣ ну дева̄ видахӯ курӯнам̣, дхамме т̣хитам̣ видхурам̣ на̄мамаччам̣;

да̄соси ран̃н̃о уда ва̄си н̃а̄ти, видхуроти сан̇кха̄ катама̄си локе’’.

1445.

‘‘а̄ма̄йада̄са̄пи бхаванти хеке, дханена кӣта̄пи бхаванти да̄са̄;

сайампи хеке упайанти да̄са̄, бхайа̄ пан̣унна̄пи бхаванти да̄са̄.

1446.

‘‘ете нара̄нам̣ чатурова да̄са̄, аддха̄ хи йонито ахампи джа̄то;

бхаво ча ран̃н̃о абхаво ча ран̃н̃о, да̄са̄хам̣ девасса парампи гантва̄;

дхаммена мам̣ ма̄н̣ава туйха даджджа̄’’.

1447.

‘‘айам̣ [айампи (сйа̄. ка.)] дутӣйо виджайо мамаджджа, пут̣т̣хо хи катта̄ вивареттха [вивариттха (сӣ. сйа̄. ка.)] пан̃хам̣;

адхаммарӯпо вата ра̄джасет̣т̣хо, субха̄ситам̣ на̄нуджа̄на̄си майхам̣’’.

1448.

‘‘евам̣ че но со вивареттха пан̃хам̣, да̄сохамасми на ча кхосми н̃а̄ти;

ган̣ха̄хи качча̄на варам̣ дхана̄нам̣, а̄да̄йа йениччхаси тена гаччха’’.

аккхакан̣д̣ам̣ на̄ма.

гхара̄ва̄сапан̃ха̄

1449.

‘‘видхура васама̄на̄сса, гахат̣т̣хасса сакам̣ гхарам̣;

кхема̄ вутти катхам̣ асса, катханну асса сан̇гахо.

1450.

‘‘абйа̄баджджхам̣ [абйа̄паджджхам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] катхам̣ асса, саччава̄дӣ ча ма̄н̣аво;

асма̄ лока̄ парам̣ локам̣, катхам̣ печча на сочати’’.

1451.

там̣ таттха гатима̄ дхитима̄, матима̄ аттхадассима̄;

сан̇кха̄та̄ [сан̇кха̄то (ка.)] саббадхамма̄нам̣, видхуро етадабрави.

1452.

‘‘на са̄дха̄ран̣ада̄расса, на бхун̃дже са̄думекако;

на севе лока̄йатикам̣, нетам̣ пан̃н̃а̄йа вад̣д̣ханам̣.

1453.

‘‘сӣлава̄ ваттасампанно, аппаматто вичаккхан̣о;

нива̄тавутти аттхаддхо, сурато сакхило муду.

1454.

‘‘сан̇гахета̄ ча митта̄нам̣, сам̣вибха̄гӣ видха̄нава̄;

таппеййа аннапа̄нена, сада̄ саман̣абра̄хман̣е.

1455.

‘‘дхаммака̄мо сута̄дха̄ро, бхавеййа парипуччхако;

саккаччам̣ пайирупа̄сеййа, сӣлаванте бахуссуте.

1456.

‘‘гхарама̄васама̄насса, гахат̣т̣хасса сакам̣ гхарам̣;

кхема̄ вутти сийа̄ евам̣, евам̣ ну асса сан̇гахо.

1457.

‘‘абйа̄баджджхам̣ сийа̄ евам̣, саччава̄дӣ ча ма̄н̣аво;

асма̄ лока̄ парам̣ локам̣, евам̣ печча на сочати’’.

гхара̄ва̄сапан̃ха̄ на̄ма.

лаккхан̣акан̣д̣ам̣

1458.

‘‘ехи да̄ни гамисса̄ма, динно но иссарена ме;

мамеваттхам̣ [тамеваттхам̣ (пӣ.)] пат̣ипаджджа, еса дхаммо санантано’’.

1459.

‘‘джа̄на̄ми ма̄н̣ава тайа̄хамасми, диннохамасми тава иссарена;

тӣхан̃ча там̣ ва̄сайему ага̄ре, йенаддхуна̄ ануса̄сему путте’’.

1460.

‘‘там̣ ме татха̄ хоту васему тӣхам̣, курутам̣ бхаваджджа гхаресу киччам̣;

ануса̄сатам̣ путтада̄ре бхаваджджа, йатха̄ тайӣ печча [паччха̄ (сӣ. пӣ.)] сукхӣ бхавеййа’’.

1461.

‘‘са̄дхӯти ватва̄на пахӯтака̄мо, пакка̄ми йаккхо видхурена саддхим̣;

там̣ кун̃джара̄джан̃н̃ахайа̄нучин̣н̣ам̣, па̄веккхи антепурамарийасет̣т̣хо’’.

1462.

‘‘кон̃чам̣ майӯран̃ча пийан̃ча кетам̣, упа̄гами таттха сураммарӯпам̣;

пахӯтабхаккхам̣ бахуаннапа̄нам̣, масаккаса̄рам̣ вийа ва̄савасса’’.

1463.

‘‘таттха наччанти га̄йанти, авха̄йанти вара̄варам̣;

аччхара̄ вийа девесу, на̄рийо самалан̇ката̄.

1464.

‘‘саман̇гикатва̄ памада̄хи йаккхам̣, аннена па̄нена ча дхаммапа̄ло;

аттхаттха [аггаттха (сйа̄. ат̣т̣ха.)] мева̄нувичинтайанто, па̄веккхи бхарийа̄йа тада̄ сака̄се.

1465.

‘‘там̣ чанданагандхараса̄нулиттам̣, суван̣н̣аджамбонаданиккхаса̄дисам̣;

бхарийам̣вача̄ ехи сун̣охи бхоти, путта̄ни а̄мантайа тамбанетте.

1466.

‘‘сутва̄на ва̄кйам̣ патино ануджджа̄ [аноджа̄ (сйа̄. ка.)], сун̣исам̣вача тамбанакхим̣ сунеттам̣;

а̄мантайа ваммадхара̄ни чете, путта̄ни индӣварапуппхаса̄ме’’.

1467.

‘‘те а̄гате муддхани дхаммапа̄ло, чумбитва̄ путте авикампама̄но;

а̄мантайитва̄на авоча ва̄кйам̣, динна̄хам̣ ран̃н̃а̄ идха ма̄н̣авасса.

1468.

‘‘тассаджджахам̣ аттасукхӣ видхеййо, а̄да̄йа йениччхати тена гаччхати;

ахан̃ча во са̄ситума̄гатосми [ануса̄ситум̣ а̄гатосми (сйа̄. ка.)], катхам̣ ахам̣ апаритта̄йа гаччхе.

1469.

‘‘саче во ра̄джа̄ курурат̣т̣хава̄сӣ [курукхеттава̄сӣ (сӣ. пӣ.)], джанасандхо пуччхеййа пахӯтака̄мо;

кима̄бхиджа̄на̄тха пуре пура̄н̣ам̣, ким̣ во пита̄ ануса̄се пураттха̄.

1470.

‘‘сама̄сана̄ хотха майа̄ва саббе, конӣдха ран̃н̃о аббхатико мануссо;

таман̃джалим̣ карийа вадетха евам̣, ма̄ хевам̣ дева на хи еса дхаммо;

вийаггхара̄джасса нихӣнаджаччо, сама̄сано дева катхам̣ бхавеййа’’.

лаккхан̣акан̣д̣ам̣ [пеккхан̣акан̣д̣ам̣ (сӣ. ка.)] на̄ма.

ра̄джавасати

1471.

‘‘со ча путте [митте (сӣ. пӣ.)] амачче ча, н̃а̄тайо сухададжджане;

алӣнаманасан̇каппо, видхуро етадабрави.

1472.

‘‘етхаййо [етхаййа̄ (сйа̄.)] ра̄джавасатим̣, нисӣдитва̄ сун̣а̄тха ме;

йатха̄ ра̄джакулам̣ патто, йасам̣ посо нигаччхати.

1473.

‘‘на хи ра̄джакулам̣ патто, ан̃н̃а̄то лабхате йасам̣;

на̄сӯро на̄пи думмедхо, наппаматто куда̄чанам̣.

1474.

‘‘йада̄сса сӣлам̣ пан̃н̃ан̃ча, сочеййам̣ ча̄дхигаччхати;

атха виссасате тйамхи, гуйхан̃часса на раккхати.

1475.

‘‘тула̄ йатха̄ паггахита̄, самадан̣д̣а̄ судха̄рита̄;

аджджхит̣т̣хо на викампеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1476.

‘‘тула̄ йатха̄ паггахита̄, самадан̣д̣а̄ судха̄рита̄;

сабба̄ни абхисамбхонто, са ра̄джавасатим̣ васе.

1477.

‘‘дива̄ ва̄ йади ва̄ раттим̣, ра̄джакиччесу пан̣д̣ито;

аджджхит̣т̣хо на викампеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1478.

‘‘дива̄ ва̄ йади ва̄ раттим̣, ра̄джакиччесу пан̣д̣ито;

сабба̄ни абхисамбхонто, са ра̄джавасатим̣ васе.

1479.

‘‘йо часса сукато магго, ран̃н̃о суппат̣ийа̄дито;

на тена вутто гаччхеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1480.

‘‘на ран̃н̃о садисам̣ [самакам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] бхун̃дже, ка̄мабхоге куда̄чанам̣;

саббаттха паччхато гаччхе, са ра̄джавасатим̣ васе.

1481.

‘‘на ран̃н̃о садисам̣ ваттхам̣, на ма̄лам̣ на вилепанам̣;

а̄каппам̣ саракуттим̣ ва̄, на ран̃н̃о садисама̄чаре;

ан̃н̃ам̣ кареййа а̄каппам̣, са ра̄джавасатим̣ васе.

1482.

‘‘кӣл̣е ра̄джа̄ амаччехи, бхарийа̄хи парива̄рито;

на̄маччо ра̄джабхарийа̄су, бха̄вам̣ куббетха пан̣д̣ито.

1483.

‘‘ануддхато ачапало, нипако сам̣вутиндрийо;

манопан̣идхисампанно, са ра̄джавасатим̣ васе.

1484.

‘‘на̄сса бхарийа̄хи кӣл̣еййа, на мантеййа рахогато;

на̄сса коса̄ дханам̣ ган̣хе, са ра̄джавасатим̣ васе.

1485.

‘‘на ниддам̣ баху ман̃н̃еййа [на нидданнам̣ бахум̣ ман̃н̃е (сӣ. пӣ.)], на мада̄йа сурам̣ пиве;

на̄сса да̄йе миге хан̃н̃е, са ра̄джавасатим̣ васе.

1486.

‘‘на̄сса пӣт̣хам̣ на паллан̇кам̣, на коччхам̣ на на̄вам̣ [на̄гам̣ (сӣ. пӣ.)] ратхам̣;

самматомхӣти а̄рӯхе, са ра̄джавасатим̣ васе.

1487.

‘‘на̄тидӯре бхадже [бхаве (сӣ. пӣ.)] ран̃н̃о, на̄чча̄санне вичаккхан̣о;

саммукхан̃часса тит̣т̣хеййа, сандиссанто сабхаттуно.

1488.

‘‘на ве [ме (сйа̄. ка.)] ра̄джа̄ сакха̄ хоти, на ра̄джа̄ хоти метхуно;

кхиппам̣ куджджханти ра̄джа̄но, сӯкена’ккхӣва гхат̣т̣итам̣.

1489.

‘‘на пӯджито ман̃н̃ама̄но, медха̄вӣ пан̣д̣ито наро;

пхарусам̣ патимантеййа, ра̄джа̄нам̣ парисам̣гатам̣.

1490.

‘‘ладдхадва̄ро лабхе два̄рам̣ [ладдхава̄ролабхе ва̄рам̣ (пӣ.)], нева ра̄джӯсу виссасе;

аггӣва сам̣йато тит̣т̣хе [аггӣва йато тит̣т̣хеййа (сӣ. пӣ.)], са ра̄джавасатим̣ васе.

1491.

‘‘путтам̣ ва̄ бха̄тарам̣ ва̄ сам̣, сампагган̣ха̄ти кхаттийо;

га̄мехи нигамехи ва̄, рат̣т̣хехи джанападехи ва̄;

тун̣хӣбхӯто упеккхеййа, на бхан̣е чхекапа̄пакам̣.

1492.

‘‘хаттха̄рохе анӣкат̣т̣хе, ратхике паттика̄раке;

тесам̣ камма̄вада̄нена [камма̄пава̄дена (сйа̄.)], ра̄джа̄ вад̣д̣хети ветанам̣;

на тесам̣ антара̄ гаччхе, са ра̄джавасатим̣ васе.

1493.

‘‘ча̄повӯнударо дхӣро [ча̄пова онаме дхӣро (сйа̄.)], вам̣сова̄пи пакампайе;

пат̣иломам̣ на ваттеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1494.

‘‘ча̄повӯнударо асса, маччховасса адживхава̄ [адживхата̄ (сйа̄. ка.)];

аппа̄сӣ нипако сӯро, са ра̄джавасатим̣ васе.

1495.

‘‘на ба̄л̣хам̣ иттхим̣ гаччхеййа, сампассам̣ теджасан̇кхайам̣;

ка̄сам̣ са̄сам̣ дарам̣ балйам̣, кхӣн̣амедхо нигаччхати.

1496.

‘‘на̄тивелам̣ пабха̄сеййа, на тун̣хӣ саббада̄ сийа̄;

авикин̣н̣ам̣ митам̣ ва̄чам̣, патте ка̄ле удӣрайе.

1497.

‘‘аккодхано асан̇гхат̣т̣о, саччо сан̣хо апесун̣о;

сампхам̣ гирам̣ на бха̄сеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1498.

[айам̣ га̄тха̄ наттхи пӣ. поттхаке] ‘‘ма̄та̄петтибхаро асса, куле джет̣т̣ха̄пача̄йико;

сан̣хо сакхиласамбха̄со [хириоттаппасампанно (сӣ. ка.)], са ра̄джавасатим̣ васе [айам̣ га̄тха̄ наттхи пӣ. поттхаке].

1499.

‘‘винӣто сиппава̄ данто, кататто нийато муду;

аппаматто сучи даккхо, са ра̄джавасатим̣ васе.

1500.

‘‘нива̄тавутти вуддхесу, саппатиссо сага̄раво;

сурато сукхасам̣ва̄со, са ра̄джавасатим̣ васе.

1501.

‘‘а̄рака̄ париваджджеййа, сахитум̣ пахитам̣ джанам̣;

бхатта̄ран̃н̃евудиккхеййа, на ча ан̃н̃асса ра̄джино.

1502.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е ча̄пи, сӣлаванте бахуссуте;

саккаччам̣ пайирупа̄сеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1503.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е ча̄пи, сӣлаванте бахуссуте;

саккаччам̣ анува̄сеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1504.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е ча̄пи, сӣлаванте бахуссуте;

таппеййа аннапа̄нена, са ра̄джавасатим̣ васе.

1505.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е ча̄пи, сӣлаванте бахуссуте;

а̄саджджа пан̃н̃е севетха, а̄кан̇кхам̣ вуддхиматтано.

1506.

‘‘диннапуббам̣ на ха̄пеййа, да̄нам̣ саман̣абра̄хман̣е;

на ча кин̃чи нива̄реййа, да̄нака̄ле ван̣иббаке.

1507.

‘‘пан̃н̃ава̄ буддхисампанно, видха̄навидхиковидо;

ка̄лан̃н̃ӯ самайан̃н̃ӯ ча, са ра̄джавасатим̣ васе.

1508.

‘‘ут̣т̣ха̄та̄ каммадхеййесу, аппаматто вичаккхан̣о;

сусам̣вихӣтакамманто, са ра̄джавасатим̣ васе.

1509.

‘‘кхалам̣ са̄лам̣ пасум̣ кхеттам̣, ганта̄ часса абхиккхан̣ам̣;

митам̣ дхан̃н̃ам̣ нидха̄пеййа, митам̣ва па̄чайе гхаре.

1510.

‘‘путтам̣ ва̄ бха̄тарам̣ ва̄ сам̣, сӣлесу асама̄хитам̣;

анан̇гава̄ хи те ба̄ла̄, йатха̄ пета̄ татхева те;

чол̣ан̃ча несам̣ пин̣д̣ан̃ча, а̄сӣна̄нам̣ пада̄пайе.

1511.

‘‘да̄се каммакаре пессе, сӣлесу сусама̄хите;

даккхе ут̣т̣ха̄насампанне, а̄дхипаччамхи т̣ха̄пайе.

1512.

‘‘сӣлава̄ ча алоло [алобхо (сйа̄. ка.)] ча, анураккхо [ануратто (сӣ. пӣ.)] ча ра̄джино;

а̄вӣ рахо хито тасса, са ра̄джавасатим̣ васе.

1513.

‘‘чхандан̃н̃ӯ ра̄джино часса, читтат̣т̣хо асса ра̄джино;

асан̇кусакавутти’сса, са ра̄джавасатим̣ васе.

1514.

‘‘уччха̄дайе ча нха̄пайе [аччха̄дане ча нха̄пе ча (сйа̄. ка.)], дхове па̄де адхосирам̣;

а̄хатопи на куппеййа, са ра̄джавасатим̣ васе.

1515.

‘‘кумбхампан̃джалим̣ карийа̄ [курийа̄ (сӣ.)], ча̄т̣ан̃ча̄пи [ва̄йасам̣ ва̄ (сӣ. пӣ.)] падаккхин̣ам̣;

кимева саббака̄ма̄нам̣, да̄та̄рам̣ дхӣрамуттамам̣.

1516.

‘‘йо дети сайанам̣ ваттхам̣, йа̄нам̣ а̄васатхам̣ гхарам̣;

паджджуннорива бхӯта̄ни, бхогехи абхивассати.

1517.

‘‘есаййо ра̄джавасати, ваттама̄но йатха̄ наро;

а̄ра̄дхайати ра̄джа̄нам̣, пӯджам̣ лабхати бхаттусу’’.

ра̄джавасати на̄ма.

антарапеййа̄лам̣

1518.

‘‘евам̣ самануса̄ситва̄, н̃а̄тисан̇гхам̣ вичаккхан̣о;

парикин̣н̣о сухадехи, ра̄джа̄намупасан̇ками.

1519.

‘‘вандитва̄ сираса̄ па̄де, катва̄ ча нам̣ падаккхин̣ам̣;

видхуро авача ра̄джа̄нам̣, паггахетва̄на ан̃джалим̣.

1520.

‘‘айам̣ мам̣ ма̄н̣аво нети, каттука̄мо [гантука̄мо (ка.)] йатха̄мати;

н̃а̄тӣнаттхам̣ паваккха̄ми, там̣ сун̣охи ариндама.

1521.

‘‘путте ча ме удиккхеси, йан̃ча ман̃н̃ам̣ гхаре дханам̣;

йатха̄ печча [паччха̄ (сйа̄. ка.)] на ха̄йетха, н̃а̄тисан̇гхо майӣ гате.

1522.

‘‘йатхева кхалатӣ бхӯмйа̄, бхӯмйа̄йева патит̣т̣хати;

еветам̣ кхалитам̣ майхам̣, етам̣ пасса̄ми аччайам̣’’.

1523.

‘‘сакка̄ на гантум̣ ити майха хоти, чхетва̄ [джхатва̄ (сӣ. пӣ.)] вадхитва̄ идха ка̄тийа̄нам̣;

идхева хохӣ ити майха руччати, ма̄ твам̣ ага̄ уттамабхӯрипан̃н̃а’’.

1524.

‘‘ма̄ хевадхаммесу манам̣ пан̣ӣдахи, аттхе ча дхамме ча йутто бхавассу;

дхираттху каммам̣ акусалам̣ анарийам̣, йам̣ катва̄ паччха̄ нирайам̣ ваджеййа.

1525.

‘‘невеса дхаммо на пунета [пунети (сйа̄. ка.)] киччам̣, айиро хи да̄сасса джанинда иссаро;

гха̄тетум̣ джха̄петум̣ атхопи хантум̣, на ча майха кодхаттхи ваджа̄ми ча̄хам̣’’.

1526.

‘‘джет̣т̣хапуттам̣ упагуйха, винеййа хадайе дарам̣;

ассупун̣н̣ехи неттехи, па̄висӣ со маха̄гхарам̣’’.

1527.

‘‘са̄ла̄ва саммапатита̄ [сампаматхита̄ (сӣ. пӣ.)], ма̄лутена памаддита̄;

сенти путта̄ ча да̄ра̄ ча, видхурасса нивесане.

1528.

‘‘иттхисахассам̣ бхарийа̄нам̣, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, видхурасса нивесане.

1529.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, видхурасса нивесане.

1530.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, видхурасса нивесане.

1531.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, видхурасса нивесане.

1532.

‘‘иттхисахассам̣ бхарийа̄нам̣, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

1533.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

1534.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси.

1535.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, касма̄ но виджахиссаси’’.

1536.

‘‘катва̄ гхаресу кичча̄ни, ануса̄ситва̄ сакам̣ джанам̣;

митта̄мачче ча бхачче ча [сухадждже (пӣ. ка.)], путтада̄ре ча бандхаве.

1537.

‘‘каммантам̣ сам̣видхетва̄на, а̄чиккхитва̄ гхаре дханам̣;

нидхин̃ча ин̣ада̄нан̃ча, пун̣н̣акам̣ етадабрави.

1538.

‘‘авасӣ тувам̣ майха тӣхам̣ ага̄ре, ката̄ни кичча̄ни гхаресу майхам̣;

ануса̄сита̄ путтада̄ра̄ майа̄ ча, карома качча̄на [кичча̄ни (сйа̄. ка.)] йатха̄матим̣ те’’.

1539.

‘‘саче хи катте ануса̄сита̄ те, путта̄ ча да̄ра̄ ануджӣвино ча;

хандехи да̄нӣ тарама̄нарӯпо, дӣгхо хи аддха̄пи айам̣ пураттха̄.

1540.

‘‘ачхамбхитова [айамбхитова (сӣ. пӣ.)] ган̣ха̄хи, а̄джа̄неййасса ва̄ладхим̣;

идам̣ паччхимакам̣ туйхам̣, джӣвалокасса дассанам̣’’.

1541.

‘‘сохам̣ кисса ну бха̄йиссам̣, йасса ме наттхи дуккат̣ам̣;

ка̄йена ва̄ча̄ манаса̄, йена гаччхеййа дуггатим̣’’.

1542.

‘‘со ассара̄джа̄ видхурам̣ ваханто, пакка̄ми веха̄йасаманталиккхе;

са̄кха̄су селесу асаджджама̄но, ка̄ла̄гирим̣ кхиппамупа̄гама̄си’’.

1543.

‘‘иттхисахассам̣ бхарийа̄нам̣, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, йаккхо бра̄хман̣аван̣н̣ена;

видхурам̣ а̄да̄йа гаччхати.

1544.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, йаккхо бра̄хман̣аван̣н̣ена;

видхурам̣ а̄да̄йа гаччхати.

1545.

‘‘иттхисахассам̣ бхарийа̄нам̣, да̄сисаттасата̄ни ча;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, пан̣д̣ито со кухим̣ гато.

1546.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, пан̣д̣ито со кухим̣ гато’’.

1547.

‘‘саче со саттараттена, на̄гаччхиссати пан̣д̣ито;

саббе аггим̣ павеккха̄ма [пависса̄ма (сйа̄.)], наттхаттхо джӣвитена но’’.

1548.

‘‘пан̣д̣ито ча вийатто ча, вибха̄вӣ ча вичаккхан̣о;

кхиппам̣ мочийа атта̄нам̣, ма̄ бха̄йиттха̄гамиссати’’ [кхиппам̣ мочессата’тта̄нам̣, ма̄ бха̄тха а̄гамиссати (сӣ. пӣ.)].

антарапеййа̄лам̣ на̄ма.

са̄дхунарадхаммакан̣д̣ам̣

1549.

‘‘со таттха гантва̄на вичинтайанто, учча̄вача̄ четанака̄ [четаната̄ (ка.)] бхаванти;

найимасса джӣвена маматтхи кин̃чи, хантва̄нимам̣ хадайама̄найиссам̣’’ [а̄дийиссам̣ (сӣ. пӣ.)].

1550.

‘‘со таттха гантва̄ паббатантарасмим̣ [паббатапа̄дасмим̣ (ка.)], анто пависитва̄на падут̣т̣хачитто;

асам̣вутасмим̣ джагатиппадесе, адхосирам̣ дха̄райи ка̄тийа̄но.

1551.

‘‘со ламбама̄но нараке папа̄те, махаббхайе ломахам̣се видугге;

асантасанто курӯнам̣ каттусет̣т̣хо, иччабрави пун̣н̣акам̣ на̄ма йаккхам̣.

1552.

‘‘арийа̄вака̄соси анарийарӯпо, асан̃н̃ато сан̃н̃атасанника̄со;

ачча̄хитам̣ каммам̣ кароси лудрам̣, бха̄ве ча те кусалам̣ наттхи кин̃чи.

1553.

‘‘йам̣ мам̣ папа̄тасмим̣ папа̄тумиччхаси, ко ну таваттхо маран̣ена майхам̣;

ама̄нусассева таваджджа ван̣н̣о, а̄чиккха ме твам̣ катама̄си девата̄’’.

1554.

‘‘йади те суто пун̣н̣ако на̄ма йаккхо, ран̃н̃о куверасса хи со саджиббо [саджӣво (сӣ. пӣ.)];

бхӯминдхаро варун̣о на̄ма на̄го, браха̄ сучӣ ван̣н̣абалӯпапанно.

1555.

‘‘тасса̄нуджам̣ дхӣтарам̣ ка̄майа̄ми, ирандхатӣ на̄ма са̄ на̄гакан̃н̃а̄;

тасса̄ сумаджджха̄йа пийа̄йа хету, пата̄райим̣ туйха вадха̄йа дхӣра’’.

1556.

‘‘ма̄ хева твам̣ [те (сйа̄. ка.)] йаккха ахоси мӯл̣хо, нат̣т̣ха̄ бахӯ дуггахӣтена локе [лока̄ (сӣ. сйа̄. ка.)];

ким̣ те сумаджджха̄йа пийа̄йа киччам̣, маран̣ена ме ин̇гха сун̣оми [сун̣ома (сӣ. пӣ.)] саббам̣’’.

1557.

‘‘маха̄нубха̄васса махорагасса, дхӣтука̄мо н̃а̄тибхато [н̃а̄тигато (пӣ.)] хамасми;

там̣ йа̄чама̄нам̣ сасуро авоча, йатха̄ маман̃н̃им̣су сука̄манӣтам̣.

1558.

‘‘даджджему кхо те сутанум̣ сунеттам̣, сучимхитам̣ чанданалиттагаттам̣;

саче тувам̣ хадайам̣ пан̣д̣итасса, дхаммена ладдха̄ идха ма̄хареси;

етена виттена кума̄ри лаббха̄, нан̃н̃ам̣ дханам̣ уттари паттхайа̄ма.

1559.

‘‘евам̣ на мӯл̣хосми сун̣охи катте, на ча̄пи ме дуггахитаттхи кин̃чи;

хадайена те дхаммаладдхена на̄га̄, ирандхатим̣ на̄гакан̃н̃ам̣ даданти.

1560.

‘‘тасма̄ ахам̣ туйхам̣ вадха̄йа йутто, евам̣ маматтхо маран̣ена туйхам̣;

идхева там̣ нараке па̄тайитва̄, хантва̄на там̣ хадайама̄найиссам̣’’.

1561.

‘‘кхиппам̣ мамам̣ уддхара ка̄тийа̄на, хадайена ме йади те аттхи киччам̣;

йе кечиме са̄дхунарасса дхамма̄, саббева те па̄тукароми аджджа’’.

1562.

‘‘со пун̣н̣ако курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣, нагамуддхани кхиппам̣ патит̣т̣хапетва̄;

ассаттхама̄сӣнам̣ самеккхийа̄на, парипуччхи катта̄раманомапан̃н̃ам̣.

1563.

‘‘самуддхато меси тувам̣ папа̄та̄, хадайена те аджджа маматтхи киччам̣;

йе кечиме са̄дхунарасса дхамма̄, саббева ме па̄тукарохи аджджа’’.

1564.

‘‘самуддхато тйасми ахам̣ папа̄та̄, хадайена ме йади те аттхи киччам̣;

йе кечиме са̄дхунарасса дхамма̄, саббева те па̄тукароми аджджа’’.

1565.

‘‘йа̄та̄нуйа̄йӣ ча бхава̄хи ма̄н̣ава, аллан̃ча [аддан̃ча (сӣ. пӣ.)] па̄н̣им̣ париваджджайассу;

ма̄ чассу миттесу када̄чи дуббхӣ, ма̄ ча васам̣ асатӣнам̣ нигаччхе’’.

1566.

‘‘катхам̣ ну йа̄там̣ ануйа̄йӣ хоти, аллан̃ча па̄н̣им̣ дахате катхам̣ со;

асатӣ ча ка̄ ко пана миттадуббхо, аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣’’.

1567.

‘‘асантхутам̣ [асандхавам̣ (сйа̄. ка.)] нопи ча дит̣т̣хапуббам̣, йо а̄санена̄пи нимантайеййа;

тассева аттхам̣ пурисо кареййа, йа̄та̄нуйа̄йӣти тама̄ху пан̣д̣ита̄.

1568.

‘‘йассекараттампи гхаре васеййа, йаттханнапа̄нам̣ пурисо лабхеййа;

на тасса па̄пам̣ манаса̄пи чинтайе, адуббхӣ па̄н̣им̣ дахате миттадуббхо.

1569.

‘‘йасса руккхасса чха̄йа̄йа, нисӣдеййа сайеййа ва̄;

на тасса са̄кхам̣ бхан̃джеййа, миттадуббхо хи па̄пако.

1570.

‘‘пун̣н̣ампи чемам̣ патхавим̣ дханена, даджджиттхийа̄ пурисо саммата̄йа;

ладдха̄ кхан̣ам̣ атиман̃н̃еййа тампи, та̄сам̣ васам̣ асатӣнам̣ на гаччхе.

1571.

‘‘евам̣ кхо йа̄там̣ ануйа̄йӣ хоти, аллан̃ча па̄н̣им̣ дахате пуневам̣;

асатӣ ча са̄ со пана миттадуббхо, со дхаммико хоти джахассу адхаммам̣’’.

са̄дхунарадхаммакан̣д̣ам̣ на̄ма.

ка̄ла̄гирикан̣д̣ам̣

1572.

‘‘авасим̣ ахам̣ туйхам̣ тӣхам̣ ага̄ре, аннена па̄нена упат̣т̣хитосми;

митто мама̄сӣ висаджджа̄махам̣ там̣, ка̄мам̣ гхарам̣ уттамапан̃н̃а гаччха.

1573.

‘‘апи ха̄йату на̄гакула̄ [на̄гакуласса (сӣ. сйа̄. пӣ.)] аттхо, алампи ме на̄гакан̃н̃а̄йа хоту;

со твам̣ сакенева субха̄ситена, муттоси ме аджджа вадха̄йа пан̃н̃а’’.

1574.

‘‘ханда тувам̣ йаккха мамампи нехи, сасурам̣ те [сассурам̣ ну те (сӣ. сйа̄. пӣ. ка.)] аттхам̣ майи чарассу;

майан̃ча на̄га̄дхипатим̣ вима̄нам̣, даккхему на̄гасса адит̣т̣хапуббам̣’’.

1575.

‘‘йам̣ ве нарасса ахита̄йа асса, на там̣ пан̃н̃о арахати дассана̄йа;

атха кена ван̣н̣ена амиттага̄мам̣, тувамиччхаси уттамапан̃н̃а гантум̣’’.

1576.

‘‘аддха̄ паджа̄на̄ми ахампи етам̣, на там̣ пан̃н̃о арахати дассана̄йа;

па̄пан̃ча ме наттхи катам̣ кухин̃чи, тасма̄ на сан̇ке маран̣а̄гама̄йа’’.

1577.

‘‘ханда ча т̣ха̄нам̣ атула̄нубха̄вам̣, майа̄ саха даккхаси ехи катте;

йаттхаччхати наччагӣтехи на̄го, ра̄джа̄ йатха̄ вессаван̣о нал̣ин̃н̃ам̣ [нил̣ин̃н̃ам̣ (сйа̄.), нил̣ан̃н̃ам̣ (ка.)].

1578.

‘‘там̣ на̄гакан̃н̃а̄ чаритам̣ ган̣ена, никӣл̣итам̣ ниччамахо ча раттим̣;

пахӯтама̄лйам̣ [бахуттамаллам̣ (ка.)] бахупуппхачханнам̣ [бахупуппхасан̃чханнам̣ (ка.)], обха̄сатӣ виджджуриванталиккхе.

1579.

‘‘аннена па̄нена упетарӯпам̣, наччехи гӣтехи ча ва̄дитехи;

парипӯрам̣ кан̃н̃а̄хи алан̇ката̄хи, упасобхати ваттхапиландханена [ваттхапиландханехи (ка.)].

1580.

‘‘со пун̣н̣ако курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣, нисӣдайӣ паччхато а̄санасмим̣;

а̄да̄йа катта̄раманомапан̃н̃ам̣, упа̄найӣ бхаванам̣ на̄гаран̃н̃о.

1581.

‘‘патва̄на т̣ха̄нам̣ атула̄нубха̄вам̣, ат̣т̣ха̄си катта̄ паччхато пун̣н̣акасса;

са̄магги пеккхама̄но [са̄маггипеккхӣ пана (сӣ. сйа̄. пӣ.)] на̄гара̄джа̄, пуббева джа̄ма̄тарамаджджхабха̄сатха’’.

1582.

‘‘йанну тувам̣ агама̄ маччалокам̣, анвесама̄но хадайам̣ пан̣д̣итасса;

каччи самиддхена идха̄нупатто, а̄да̄йа катта̄раманомапан̃н̃ам̣’’.

1583.

‘‘айан̃хи со а̄гато йам̣ твамиччхаси, дхаммена ладдхо мама дхаммапа̄ло;

там̣ пассатха саммукха̄ [там̣ пасса дхаммам̣ самукха̄ (ка.)] бха̄сама̄нам̣, сукхо хаве [бхаве (пӣ.)] саппурисехи сан̇гамо’’.

ка̄ла̄гирикан̣д̣ам̣ на̄ма.

1584.

‘‘адит̣т̣хапуббам̣ дисва̄на, маччо маччубхайат̣т̣ито [бхайаддито (сӣ. пӣ.)];

бйамхито на̄бхива̄деси, найидам̣ пан̃н̃авата̄мива’’.

1585.

‘‘на чамхи бйамхито на̄га, на ча маччубхайат̣т̣ито;

на ваджджхо абхива̄деййа, ваджджхам̣ ва̄ на̄бхива̄дайе.

1586.

‘‘катхам̣ но абхива̄деййа, абхива̄да̄пайетха ве;

йам̣ наро хантумиччхеййа, там̣ каммам̣ нупападжджати’’.

1587.

‘‘еваметам̣ йатха̄ брӯси, саччам̣ бха̄саси пан̣д̣ита;

на ваджджхо абхива̄деййа, ваджджхам̣ ва̄ на̄бхива̄дайе.

1588.

‘‘катхам̣ но абхива̄деййа, абхива̄да̄пайетха ве;

йам̣ наро хантумиччхеййа, там̣ каммам̣ нупападжджати’’.

1589.

‘‘асассатам̣ сассатам̣ ну тавайидам̣, иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти [иддхим̣ джутим̣ балам̣ вӣрийӯпапатти (ка.)];

пуччха̄ми там̣ на̄гара̄джетаматтхам̣, катхам̣ ну те ладдхамидам̣ вима̄нам̣.

1590.

‘‘адхиччаладдхам̣ парин̣а̄маджам̣ те, сайам̣катам̣ уда̄ху девехи диннам̣;

аккха̄хи ме на̄гара̄джетаматтхам̣, йатхева те ладдхамидам̣ вима̄нам̣.

1591.

‘‘на̄дхиччаладдхам̣ на парин̣а̄маджам̣ ме, на сайам̣катам̣ на̄пи девехи диннам̣;

сакехи каммехи апа̄пакехи, пун̃н̃ехи ме ладдхамидам̣ вима̄нам̣’’.

1592.

‘‘ким̣ те ватам̣ ким̣ пана брахмачарийам̣, кисса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти, идан̃ча те на̄га маха̄вима̄нам̣’’.

1593.

‘‘ахан̃ча бхарийа̄ ча мануссалоке, саддха̄ убхо да̄напатӣ ахумха̄;

опа̄набхӯтам̣ ме гхарам̣ тада̄си, сантаппита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча.

1594.

‘‘ма̄лан̃ча гандхан̃ча вилепанан̃ча, падӣпийам̣ сеййамупассайан̃ча;

аччха̄данам̣ са̄йанаманнапа̄нам̣, саккачча да̄на̄ни адамха таттха.

1595.

‘‘там̣ ме ватам̣ там̣ пана брахмачарийам̣, тасса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти, идан̃ча ме дхӣра маха̄вима̄нам̣’.

1596.

‘‘евам̣ че те ладдхамидам̣ вима̄нам̣, джа̄на̄си пун̃н̃а̄нам̣ пхалӯпапаттим̣;

тасма̄ хи дхаммам̣ чара аппаматто, йатха̄ вима̄нам̣ пуна ма̄васеси’.

1597.

‘‘найидха санти саман̣абра̄хман̣а̄ ча, йесаннапа̄на̄ни дадему катте;

аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣, йатха̄ вима̄нам̣ пуна ма̄васема’’.

1598.

‘‘бхогӣ хи те санти идхӯпапанна̄, путта̄ ча да̄ра̄ ануджӣвино ча;

тесу тувам̣ вачаса̄ каммуна̄ ча, асампадут̣т̣хо ча бхава̄хи ниччам̣.

1599.

‘‘евам̣ тувам̣ на̄га асампадосам̣, анупа̄лайа вачаса̄ каммуна̄ ча;

т̣хатва̄ идха йа̄вата̄йукам̣ вима̄не, уддхам̣ ито гаччхаси девалокам̣’’.

1600.

‘‘аддха̄ хи со сочати ра̄джасет̣т̣хо, тайа̄ вина̄ йасса тувам̣ саджиббо;

дуккхӯпанӣтопи тайа̄ самечча, виндеййа посо сукхама̄туропи’’.

1601.

‘‘аддха̄ сатам̣ бха̄саси на̄га дхаммам̣, ануттарам̣ аттхападам̣ сучин̣н̣ам̣;

ета̄дисийа̄су хи а̄пада̄су, пан̃н̃а̄йате ма̄диса̄нам̣ висесо’’.

1602.

‘‘аккха̄хи но та̄йам̣ мудха̄ ну ладдхо, аккхехи но та̄йам̣ аджеси джӯте;

дхаммена ладдхо ити та̄йама̄ха [ма̄’йа’ма̄ха (сйа̄.)], катхам̣ ну твам̣ хаттхамимасса ма̄гато’’.

1603.

‘‘йо миссаро таттха ахоси ра̄джа̄, тама̄йамаккхехи аджеси джӯте;

со мам̣ джито ра̄джа̄ имассада̄си, дхаммена ладдхосми аса̄хасена.

1604.

‘‘махораго аттамано удагго, сутва̄на дхӣрасса субха̄сита̄ни;

хаттхе гахетва̄на аномапан̃н̃ам̣, па̄веккхи бхарийа̄йа тада̄ сака̄се.

1605.

‘‘йена твам̣ вимале пан̣д̣у, йена бхаттам̣ на руччати;

на ча ме та̄дисо ван̣н̣о, айамесо тамонудо.

1606.

‘‘йасса те хадайенаттхо, а̄гата̄йам̣ пабхан̇каро;

тасса ва̄кйам̣ ниса̄мехи, дуллабхам̣ дассанам̣ пуна.

1607.

‘‘дисва̄на там̣ вимала̄ бхӯрипан̃н̃ам̣, дасан̇гулӣ ан̃джалим̣ паггахетва̄;

хат̣т̣хена бха̄вена патӣтарӯпа̄, иччабрави курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣.

1608.

‘‘адит̣т̣хапуббам̣ дисва̄на, маччо маччубхайат̣т̣ито;

бйамхито на̄бхива̄деси, найидам̣ пан̃н̃авата̄мива’’.

1609.

‘‘на чамхи бйамхито на̄ги, на ча маччубхайат̣т̣ито;

на ваджджхо абхива̄деййа, ваджджхам̣ ва̄ на̄бхива̄дайе.

1610.

‘‘катхам̣ но абхива̄деййа, абхива̄да̄пайетха ве;

йам̣ наро хантумиччхеййа, там̣ каммам̣ нупападжджати’’.

1611.

‘‘еваметам̣ йатха̄ брӯси, саччам̣ бха̄саси пан̣д̣ита;

на ваджджхо абхива̄деййа, ваджджхам̣ ва̄ на̄бхива̄дайе.

1612.

‘‘катхам̣ но абхива̄деййа, абхива̄да̄пайетха ве;

йам̣ наро хантумиччхеййа, там̣ каммам̣ нупападжджати’’.

1613.

‘‘асассатам̣ сассатам̣ ну тавайидам̣, иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти;

пуччха̄ми там̣ на̄гакан̃н̃етаматтхам̣, катхам̣ ну те ладдхамидам̣ вима̄нам̣.

1614.

‘‘адхиччаладдхам̣ парин̣а̄маджам̣ те, сайам̣катам̣ уда̄ху девехи диннам̣;

аккха̄хи ме на̄гакан̃н̃етаматтхам̣, йатхева те ладдхамидам̣ вима̄нам̣’’.

1615.

‘‘на̄дхиччаладдхам̣ на парин̣а̄маджам̣ ме, на сайам̣ катам̣ на̄пи девехи диннам̣;

сакехи каммехи апа̄пакехи, пун̃н̃ехи ме ладдхамидам̣ вима̄нам̣’’.

1616.

‘‘ким̣ те ватам̣ ким̣ пана брахмачарийам̣, кисса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти, идан̃ча те на̄ги маха̄вима̄нам̣’’.

1617.

‘‘ахан̃ча кхо са̄мико ча̄пи майхам̣, саддха̄ убхо да̄напатӣ ахумха̄;

опа̄набхӯтам̣ ме гхарам̣ тада̄си, сантаппита̄ саман̣абра̄хман̣а̄ ча.

1618.

‘‘ма̄лан̃ча гандхан̃ча вилепанан̃ча, падӣпийам̣ сеййамупассайан̃ча;

аччха̄данам̣ са̄йанаманнапа̄нам̣, саккаччам̣ да̄на̄ни адамха таттха.

1619.

‘‘там̣ ме ватам̣ там̣ пана брахмачарийам̣, тасса сучин̣н̣асса айам̣ випа̄ко;

иддхӣджутӣбалавӣрийӯпапатти, идан̃ча ме дхӣра маха̄вима̄нам̣’’.

1620.

‘‘евам̣ че те ладдхамидам̣ вима̄нам̣, джа̄на̄си пун̃н̃а̄нам̣ пхалӯпапаттим̣;

тасма̄ хи дхаммам̣ чара аппаматта̄, йатха̄ вима̄нам̣ пуна ма̄васеси’’.

1621.

‘‘найидха санти саман̣абра̄хман̣а̄ ча, йесаннапа̄на̄ни дадему катте;

аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣, йатха̄ вима̄нам̣ пуна ма̄васема’’.

1622.

‘‘бхогӣ хи те санти идхӯпапанна̄, путта̄ ча да̄ра̄ ануджӣвино ча;

тесу тувам̣ вачаса̄ каммуна̄ ча, асампадут̣т̣ха̄ ча бхава̄хи ниччам̣.

1623.

‘‘евам̣ тувам̣ на̄ги асампадосам̣, анупа̄лайа вачаса̄ каммуна̄ ча;

т̣хатва̄ идха йа̄вата̄йукам̣ вима̄не, уддхам̣ ито гаччхаси девалокам̣’’.

1624.

‘‘аддха̄ хи со сочати ра̄джасет̣т̣хо, тайа̄ вина̄ йасса тувам̣ саджиббо;

дуккхӯпанӣтопи тайа̄ самечча, виндеййа посо сукхама̄туропи’’.

1625.

‘‘аддха̄ сатам̣ бха̄саси на̄ги дхаммам̣, ануттарам̣ аттхападам̣ сучин̣н̣ам̣;

ета̄дисийа̄су хи а̄пада̄су, пан̃н̃а̄йате ма̄диса̄нам̣ висесо’’.

1626.

‘‘аккха̄хи но та̄йам̣ мудха̄ ну ладдхо, аккхехи но та̄йам̣ аджеси джӯте;

дхаммена ладдхо ити та̄йама̄ха, катхам̣ ну твам̣ хаттхамимасса ма̄гато’’.

1627.

‘‘йо миссаро таттха ахоси ра̄джа̄, тама̄йамаккхехи аджеси джӯте;

со мам̣ джито ра̄джа̄ имассада̄си, дхаммена ладдхосми аса̄хасена.

1628.

‘‘йатхева варун̣о на̄го, пан̃хам̣ пуччхиттха пан̣д̣итам̣;

татхева на̄гакан̃н̃а̄пи, пан̃хам̣ пуччхиттха пан̣д̣итам̣.

1629.

‘‘йатхева варун̣ам̣ на̄гам̣, дхӣро тосеси пуччхито;

татхева на̄гакан̃н̃ампи, дхӣро тосеси пуччхито.

1630.

‘‘убхопи те аттамане видитва̄, махорагам̣ на̄гакан̃н̃ан̃ча дхӣро [видхӯро (ка.)];

ачхамбхӣ абхӣто аломахат̣т̣хо, иччабрави варун̣ам̣ на̄гара̄джа̄нам̣.

1631.

‘‘ма̄ родхайи [ма̄ хет̣хайи (пӣ.)] на̄га а̄йа̄хамасми, йена таваттхо идам̣ сарӣрам̣;

хадайена мам̣сена карохи киччам̣, сайам̣ карисса̄ми йатха̄мати те’’.

1632.

‘‘пан̃н̃а̄ хаве хадайам̣ пан̣д̣ита̄нам̣, те тйамха пан̃н̃а̄йа майам̣ сутут̣т̣ха̄;

анӯнана̄мо лабхатаджджа да̄рам̣, аджджева там̣ куруйо па̄пайа̄ту’’.

1633.

‘‘са пун̣н̣ако аттамано удагго, ирандхатим̣ на̄гакан̃н̃ам̣ лабхитва̄;

хат̣т̣хена бха̄вена патӣтарӯпо, иччабрави курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣.

1634.

‘‘бхарийа̄йа мам̣ твам̣ акари саман̇гим̣, ахан̃ча те видхура кароми киччам̣;

идан̃ча те ман̣иратанам̣ дада̄ми, аджджева там̣ куруйо па̄пайа̄ми’’.

1635.

‘‘аджеййамеса̄ тава хоту метти, бхарийа̄йа качча̄на пийа̄йа саддхим̣;

а̄нанди витто [а̄нандачитто (сйа̄. пӣ.)] сумано патӣто, датва̄ ман̣им̣ ман̃ча найиндапаттхам̣.

1636.

‘‘са пун̣н̣ако курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣, нисӣдайӣ пурато а̄санасмим̣;

а̄да̄йа катта̄раманомапан̃н̃ам̣, упа̄найӣ нагарам̣ индапаттхам̣.

1637.

‘‘мано мануссасса йатха̄пи гаччхе, татописса кхиппатарам̣ [татопи сам̣кхиппатарам̣ (сӣ. пӣ.)] ахоси;

са пун̣н̣ако курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣, упа̄найӣ нагарам̣ индапаттхам̣’’.

1638.

‘‘етиндапаттхам̣ нагарам̣ падиссати, рамма̄ни ча амбавана̄ни бха̄гасо;

ахан̃ча бхарийа̄йа саман̇гибхӯто, туван̃ча паттоси сакам̣ никетам̣’’.

1639.

‘‘са пун̣н̣ако курӯнам̣ каттусет̣т̣хам̣, оропийа дхаммасабха̄йа маджджхе;

а̄джан̃н̃ама̄руйха аномаван̣н̣о, пакка̄ми веха̄йасаманталиккхе.

1640.

‘‘там̣ дисва̄ ра̄джа̄ парамаппатӣто, ут̣т̣ха̄йа ба̄ха̄хи палиссаджитва̄;

авикампайам̣ дхаммасабха̄йа маджджхе, нисӣдайӣ памукхама̄санасмим̣’’.

1641.

‘‘твам̣ но винета̄си ратхам̣ва наддхам̣, нанданти там̣ куруйо дассанена;

аккха̄хи ме пуччхито етаматтхам̣, катхам̣ памоккхо аху ма̄н̣авасса’’.

1642.

‘‘йам̣ ма̄н̣авотйа̄бхивадӣ джанинда, на со мануссо наравӣрасет̣т̣ха;

йади те суто пун̣н̣ако на̄ма йаккхо, ран̃н̃о куверасса хи со саджиббо.

1643.

‘‘бхӯминдхаро варун̣о на̄ма на̄го, браха̄ сучӣ ван̣н̣абалӯпапанно;

тасса̄нуджам̣ дхӣтарам̣ ка̄майа̄но, ирандхатӣ на̄ма са̄ на̄гакан̃н̃а̄.

1644.

‘‘тасса̄ сумаджджха̄йа пийа̄йа хету, пата̄райиттха маран̣а̄йа майхам̣;

со чева бхарийа̄йа саман̇гибхӯто, ахан̃ча анун̃н̃а̄то ман̣и ча ладдхо’’.

1645.

‘‘руккхо хи майхам̣ паддха̄ре [гхарадва̄ре (сйа̄.)] суджа̄то, пан̃н̃а̄ккхандхо сӣламайасса са̄кха̄;

аттхе ча дхамме ча т̣хито нипа̄ко, гаваппхало хаттхигавассачханно.

1646.

‘‘наччагӣтатӯрийа̄бхина̄дите, уччхиджджа сенам̣ [менам̣ (сӣ. пӣ.)] пурисо аха̄си;

со но айам̣ а̄гато санникетам̣, руккхассимасса̄пачитим̣ каротха.

1647.

‘‘йе кечи витта̄ мама паччайена, саббева те па̄тукаронту аджджа;

тибба̄ни катва̄на упа̄йана̄ни, руккхассимасса̄пачитим̣ каротха.

1648.

‘‘йе кечи баддха̄ мама аттхи рат̣т̣хе, саббева те бандхана̄ мочайанту;

йатхева йам̣ бандханасма̄ памутто, евамете мун̃чаре бандханасма̄.

1649.

‘‘уннан̇гала̄ ма̄самимам̣ каронту, мам̣соданам̣ бра̄хман̣а̄ бхаккхайанту;

амаджджапа̄ маджджараха̄ пиванту, пун̣н̣а̄хи тха̄ла̄хи палиссута̄хи.

1650.

‘‘маха̄патхам̣ ничча самавхайанту, тиббан̃ча раккхам̣ видаханту рат̣т̣хе;

йатха̄н̃н̃аман̃н̃ам̣ на вихет̣хайеййум̣, руккхассимасса̄пачитим̣ каротха’’.

1651.

ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

1652.

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

1653.

сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

бахум̣ аннан̃ча па̄нан̃ча, пан̣д̣итасса̄бхиха̄райум̣.

1654.

бахуджано пасанноси, дисва̄ пан̣д̣итама̄гате;

пан̣д̣итамхи ануппатте, челуккхепо паваттатха̄ти.

видхураджа̄такам̣ навамам̣.

547. вессантараджа̄такам̣ (10)

дасаваракатха̄

1655.

‘‘пхуссатӣ [пхусати (сӣ. пӣ.)] вараван̣н̣а̄бхе, варассу дасадха̄ варе;

патхабйа̄ ча̄рупуббан̇ги, йам̣ туйхам̣ манасо пийам̣’’.

1656.

‘‘девара̄джа намо тйаттху, ким̣ па̄пам̣ пакатам̣ майа̄;

рамма̄ ча̄веси мам̣ т̣ха̄на̄, ва̄това дхаран̣ӣрухам̣’’.

1657.

‘‘на чева те катам̣ па̄пам̣, на ча ме твамаси аппийа̄;

пун̃н̃ан̃ча те париккхӣн̣ам̣, йена тевам̣ вада̄махам̣.

1658.

‘‘сантике маран̣ам̣ туйхам̣, вина̄бха̄во бхависсати;

пат̣иган̣ха̄хи ме ете, варе даса павеччхато’’.

1659.

‘‘варам̣ че ме адо сакка, саббабхӯта̄намиссара;

сивира̄джасса бхадданте, таттха ассам̣ нивесане.

1660.

‘‘нӣланетта̄ нӣлабхаму, нилаккхӣ ча йатха̄ мигӣ;

пхуссатӣ на̄ма на̄мена, таттхапассам̣ пуриндада.

1661.

‘‘путтам̣ лабхетха варадам̣, йа̄чайогам̣ [йа̄чайогим̣ (ка.)] амаччхарим̣;

пӯджитам̣ пат̣ира̄джӯхи, киттимантам̣ йасассинам̣.

1662.

‘‘габбхам̣ ме дха̄райантийа̄, маджджхиман̇гам̣ ануннатам̣;

куччхи ануннато асса, ча̄пам̣ва ликхитам̣ самам̣.

1663.

‘‘тхана̄ ме наппапатеййум̣, палита̄ на санту ва̄сава;

ка̄йе раджо на лимпетха, ваджджхан̃ча̄пи памочайе.

1664.

‘‘майӯракон̃ча̄бхируде, на̄ривараган̣а̄йуте;

кхуджджачела̄пака̄кин̣н̣е, сӯдама̄гадхаван̣н̣ите.

1665.

‘‘читраггал̣еругхусите, сура̄мам̣сапабодхане;

сивира̄джасса бхадданте, таттхассам̣ махесӣ пийа̄’’.

1666.

‘‘йе те даса вара̄ динна̄, майа̄ саббан̇гасобхане;

сивира̄джасса виджите, саббе те лаччхасӣ варе.

1667.

‘‘идам̣ ватва̄на магхава̄, девара̄джа̄ суджампати;

пхуссатийа̄ варам̣ датва̄, анумодиттха ва̄саво.

дасаваракатха̄ на̄ма.

хемавантам̣

1668.

‘‘парӯл̣хакаччханакхалома̄, пан̇каданта̄ раджассира̄;

паггайха даккхин̣ам̣ ба̄хум̣, ким̣ мам̣ йа̄чанти бра̄хман̣а̄’’.

1669.

‘‘ратанам̣ дева йа̄ча̄ма, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

дада̄хи паварам̣ на̄гам̣, ӣса̄дантам̣ урӯл̣хавам̣’’.

1670.

‘‘дада̄ми на викампа̄ми, йам̣ мам̣ йа̄чанти бра̄хман̣а̄;

пабхиннам̣ кун̃джарам̣ дантим̣, опавайхам̣ гаджуттамам̣’’.

1671.

‘‘хаттхиккхандхато оруйха, ра̄джа̄ ча̄га̄дхима̄насо;

бра̄хман̣а̄нам̣ ада̄ да̄нам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано’’.

1672.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

хаттхина̄ге падиннамхи, меданӣ сампакампатха.

1673.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

хаттхина̄ге падиннамхи, кхуббхиттха нагарам̣ тада̄.

1674.

‘‘сама̄кулам̣ пурам̣ а̄си, гхосо ча випуло маха̄;

хаттхина̄ге падиннамхи, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане’’.

1675.

‘‘угга̄ ча ра̄джапутта̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄.

1676.

‘‘кевало ча̄пи нигамо, сивайо ча сама̄гата̄;

дисва̄ на̄гам̣ нӣйама̄нам̣, те ран̃н̃о пат̣иведайум̣.

1677.

‘‘видхамам̣ дева те рат̣т̣хам̣, путто вессантаро тава;

катхам̣ но хаттхинам̣ даджджа̄, на̄гам̣ рат̣т̣хасса пӯджитам̣.

1678.

‘‘катхам̣ но кун̃джарам̣ даджджа̄, ӣса̄дантам̣ урӯл̣хавам̣;

кхеттан̃н̃ум̣ саббайуддха̄нам̣, саббасетам̣ гаджуттамам̣.

1679.

‘‘пан̣д̣укамбаласан̃чханнам̣, пабхиннам̣ саттумадданам̣;

дантим̣ сава̄л̣абӣджаним̣, сетам̣ кела̄саса̄дисам̣.

1680.

‘‘сасетаччхаттам̣ саупа̄дхеййам̣, са̄тхаббанам̣ сахаттхипам̣;

аггайа̄нам̣ ра̄джава̄хим̣, бра̄хман̣а̄нам̣ ада̄ гаджам̣ [дханам̣ (сӣ. пӣ.), да̄нам̣ (сйа̄.)].

1681.

‘‘аннам̣ па̄нан̃ча йо [со (сӣ. сйа̄. ка.)] даджджа̄, ваттхасена̄сана̄ни ча;

етам̣ кхо да̄нам̣ патирӯпам̣, етам̣ кхо бра̄хман̣а̄рахам̣.

1682.

‘‘айам̣ те вам̣сара̄джа̄ но, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано [рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣ (сӣ.), рат̣т̣хавад̣д̣хана (пӣ.)];

катхам̣ вессантаро путто, гаджам̣ бха̄джети сан̃джайа.

1683.

‘‘саче твам̣ на кариссаси, сивӣнам̣ вачанам̣ идам̣;

ман̃н̃е там̣ саха путтена, сивӣ хаттхе кариссаре’’.

1684.

‘‘ка̄мам̣ джанападо ма̄си, рат̣т̣хан̃ча̄пи винассату;

на̄хам̣ сивӣнам̣ вачана̄, ра̄джапуттам̣ адӯсакам̣;

пабба̄джеййам̣ сака̄ рат̣т̣ха̄, путто хи мама орасо.

1685.

‘‘ка̄мам̣ джанападо ма̄си, рат̣т̣хан̃ча̄пи винассату;

на̄хам̣ сивӣнам̣ вачана̄, ра̄джапуттам̣ адӯсакам̣;

пабба̄джеййам̣ сака̄ рат̣т̣ха̄, путто хи мама атраджо.

1686.

‘‘на ча̄хам̣ тасмим̣ дуббхеййам̣, арийасӣлавато хи со;

асилокопи ме асса, па̄пан̃ча пасаве бахум̣;

катхам̣ вессантарам̣ путтам̣, саттхена гха̄тайа̄масе’’.

1687.

‘‘ма̄ нам̣ дан̣д̣ена саттхена, на хи со бандхана̄рахо;

пабба̄джехи ча нам̣ рат̣т̣ха̄, ван̇ке васату паббате’’.

1688.

‘‘есо че сивӣнам̣ чхандо, чхандам̣ на пануда̄масе;

имам̣ со васату раттим̣, ка̄ме ча парибхун̃джату.

1689.

‘‘тато ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати [сӯрийуггамане сати (ка.)];

самагга̄ сивайо хутва̄, рат̣т̣ха̄ пабба̄джайанту нам̣’’.

1690.

‘‘ут̣т̣хехи катте тарама̄но, гантва̄ вессантарам̣ вада;

сивайо дева те куддха̄, негама̄ ча сама̄гата̄.

1691.

‘‘угга̄ ча ра̄джапутта̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

кевало ча̄пи нигамо, сивайо ча сама̄гата̄.

1692.

‘‘асма̄ ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати;

самагга̄ сивайо хутва̄, рат̣т̣ха̄ пабба̄джайанти там̣.

1693.

‘‘са катта̄ тарама̄нова, сивира̄джена песито;

а̄муттахаттха̄бхаран̣а̄, суваттхо чанданабхӯсито.

1694.

‘‘сӣсам̣ нха̄то удаке со, а̄муттаман̣икун̣д̣ало;

упа̄гами пурам̣ раммам̣, вессантаранивесанам̣.

1695.

‘‘таттхаддаса кума̄рам̣ со, рамама̄нам̣ саке пуре;

парикин̣н̣ам̣ амаччехи, тидаса̄нам̣ва ва̄савам̣.

1696.

‘‘со таттха гантва̄ тарама̄но, катта̄ вессантарам̣брави;

дуккхам̣ те ведайисса̄ми, ма̄ ме куджджхи ратхесабха.

1697.

‘‘вандитва̄ родама̄но со, катта̄ ра̄джа̄намабрави;

бхатта̄ меси маха̄ра̄джа, саббака̄мараса̄харо.

1698.

‘‘дуккхам̣ те ведайисса̄ми, таттха асса̄сайанту мам̣;

сивайо дева те куддха̄, негама̄ ча сама̄гата̄.

1699.

‘‘угга̄ ча ра̄джапутта̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

кевало ча̄пи нигамо, сивайо ча сама̄гата̄.

1700.

‘‘асма̄ ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати;

самагга̄ сивайо хутва̄, рат̣т̣ха̄ пабба̄джайанти там̣’’.

1701.

‘‘кисмим̣ ме сивайо куддха̄, на̄хам̣ пасса̄ми дуккат̣ам̣;

там̣ ме катте вийа̄чиккха, касма̄ пабба̄джайанти мам̣’’.

1702.

‘‘угга̄ ча ра̄джапутта̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

на̄гада̄нена кхиййанти, тасма̄ пабба̄джайанти там̣’’.

1703.

‘‘хадайам̣ чаккхумпахам̣ даджджам̣, ким̣ ме ба̄хиракам̣ дханам̣;

хиран̃н̃ам̣ ва̄ суван̣н̣ам̣ ва̄, мутта̄ вел̣урийа̄ ман̣и.

1704.

‘‘даккхин̣ам̣ ва̄пахам̣ ба̄хум̣, дисва̄ йа̄чакама̄гате;

дадеййам̣ на викампеййам̣, да̄не ме рамате мано.

1705.

‘‘ка̄мам̣ мам̣ сивайо саббе, пабба̄дженту хананту ва̄;

нева да̄на̄ вирамиссам̣, ка̄мам̣ чхинданту саттадха̄’’.

1706.

‘‘евам̣ там̣ сивайо а̄ху, негама̄ ча сама̄гата̄;

контима̄ра̄йа тӣрена, гирима̄ран̃джарам̣ пати;

йена пабба̄джита̄ йанти, тена гаччхату суббато’’.

1707.

‘‘сохам̣ тена гамисса̄ми, йена гаччханти дӯсака̄;

раттиндивам̣ ме кхаматха, йа̄ва да̄нам̣ дада̄махам̣’’.

1708.

‘‘а̄мантайиттха ра̄джа̄нам̣, маддим̣ саббан̇гасобханам̣;

йам̣ те кин̃чи майа̄ диннам̣, дханам̣ дхан̃н̃ан̃ча виджджати.

1709.

‘‘хиран̃н̃ам̣ ва̄ суван̣н̣ам̣ ва̄, мутта̄ вел̣урийа̄ бахӯ;

саббам̣ там̣ нидахеййа̄си, йан̃ча те петтикам̣ дханам̣.

1710.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

кухим̣ дева нидаха̄ми, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

1711.

‘‘сӣлавантесу даджджа̄си, да̄нам̣ мадди йатха̄рахам̣;

на хи да̄на̄ парам̣ аттхи, патит̣т̣ха̄ саббапа̄н̣инам̣.

1712.

‘‘путтесу мадди дайеси, сассуйа̄ сасурамхи ча;

йо ча там̣ бхатта̄ ман̃н̃еййа, саккаччам̣ там̣ упат̣т̣хахе.

1713.

‘‘но че там̣ бхатта̄ ман̃н̃еййа, майа̄ виппавасена те;

ан̃н̃ам̣ бхатта̄рам̣ парийеса, ма̄ киситтхо [ма̄ килиттха (сӣ. пӣ.)] майа̄ вина̄’’.

1714.

‘‘ахан̃хи ванам̣ гаччха̄ми, гхорам̣ ва̄л̣амига̄йутам̣;

сам̣сайо джӣвитам̣ майхам̣, екакасса браха̄ване’’.

1715.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

‘‘абхумме катхам̣ ну бхан̣аси, па̄пакам̣ вата бха̄саси.

1716.

‘‘неса дхаммо маха̄ра̄джа, йам̣ твам̣ гаччхеййа екако;

ахампи тена гаччха̄ми, йена гаччхаси кхаттийа.

1717.

‘‘маран̣ам̣ ва̄ тайа̄ саддхим̣, джӣвитам̣ ва̄ тайа̄ вина̄;

тадева маран̣ам̣ сеййо, йам̣ че джӣве тайа̄ вина̄.

1718.

‘‘аггим̣ уджджа̄лайитва̄на [ниджджа̄лайитва̄на (сӣ. пӣ.)], екаджа̄ласама̄хитам̣;

таттха ме [таттхева (сйа̄. ка.)] маран̣ам̣ сеййо, йам̣ че джӣве тайа̄ вина̄.

1719.

‘‘йатха̄ а̄ран̃н̃акам̣ на̄гам̣, дантим̣ анвети хаттхинӣ;

джессантам̣ гиридуггесу, самесу висамесу ча.

1720.

‘‘евам̣ там̣ анугаччха̄ми, путте а̄да̄йа паччхато;

субхара̄ те бхависса̄ми, на те хесса̄ми дуббхара̄.

1721.

‘‘име кума̄ре пассанто, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

а̄сӣне [а̄сане (ка.)] ванагумбасмим̣, на раджджасса сариссаси.

1722.

‘‘име кума̄ре пассанто, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

кӣл̣анте ванагумбасмим̣, на раджджасса сариссаси.

1723.

‘‘име кума̄ре пассанто, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

ассаме раман̣ӣйамхи, на раджджасса сариссаси.

1724.

‘‘име кума̄ре пассанто, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

кӣл̣анте ассаме рамме, на раджджасса сариссаси.

1725.

‘‘име кума̄ре пассанто, ма̄ладха̄рӣ алан̇кате;

ассаме раман̣ӣйамхи, на раджджасса сариссаси.

1726.

‘‘име кума̄ре пассанто, ма̄ладха̄рӣ алан̇кате;

кӣл̣анте ассаме рамме, на раджджасса сариссаси.

1727.

‘‘йада̄ даккхиси наччанте, кума̄ре ма̄ладха̄рине;

ассаме раман̣ӣйамхи, на раджджасса сариссаси.

1728.

‘‘йада̄ даккхиси наччанте, кума̄ре ма̄ладха̄рине;

кӣл̣анте ассаме рамме, на раджджасса сариссаси.

1729.

‘‘йада̄ даккхиси ма̄тан̇гам̣, кун̃джарам̣ сат̣т̣хиха̄йанам̣;

екам̣ аран̃н̃е чарантам̣, на раджджасса сариссаси.

1730.

‘‘йада̄ даккхиси ма̄тан̇гам̣, кун̃джарам̣ сат̣т̣хиха̄йанам̣;

са̄йам̣ па̄то вичарантам̣, на раджджасса сариссаси.

1731.

‘‘йада̄ карен̣усан̇гхасса, йӯтхасса пурато ваджам̣;

кон̃чам̣ ка̄хати ма̄тан̇го, кун̃джаро сат̣т̣хиха̄йано;

тасса там̣ надато сутва̄, на раджджасса сариссаси.

1732.

‘‘дубхато ванавика̄се, йада̄ даккхиси ка̄мадо;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, на раджджасса сариссаси.

1733.

‘‘мигам̣ дисва̄на са̄йанхам̣, пан̃чама̄линама̄гатам̣;

кимпурисе ча наччанте, на раджджасса сариссаси.

1734.

‘‘йада̄ соссаси ниггхосам̣, сандама̄на̄йа синдхуйа̄;

гӣтам̣ кимпуриса̄нан̃ча, на раджджасса сариссаси.

1735.

‘‘йада̄ соссаси ниггхосам̣, гиригаббхарача̄рино;

вассама̄нассулӯкасса, на раджджасса сариссаси.

1736.

‘‘йада̄ сӣхасса бйаггхасса, кхаггасса гавайасса ча;

ване соссаси ва̄л̣а̄нам̣, на раджджасса сариссаси.

1737.

‘‘йада̄ морӣхи парикин̣н̣ам̣, барихӣнам̣ маттхака̄синам̣;

морам̣ даккхиси наччантам̣, на раджджасса сариссаси.

1738.

‘‘йада̄ морӣхи парикин̣н̣ам̣, ан̣д̣аджам̣ читрапаккхинам̣;

морам̣ даккхиси наччантам̣, на раджджасса сариссаси.

1739.

‘‘йада̄ морӣхи парикин̣н̣ам̣, нӣлагӣвам̣ сикхан̣д̣инам̣;

морам̣ даккхиси наччантам̣, на раджджасса сариссаси.

1740.

‘‘йада̄ даккхиси хеманте, пуппхите дхаран̣ӣрухе;

сурабхим̣ сампава̄йанте, на раджджасса сариссаси.

1741.

‘‘йада̄ хемантике ма̄се, харитам̣ даккхиси меданим̣ [мединим̣ (сӣ. пӣ.)];

индагопакасан̃чханнам̣, на раджджасса сариссаси.

1742.

‘‘йада̄ даккхиси хеманте, пуппхите дхаран̣ӣрухе;

кут̣аджам̣ бимбаджа̄лан̃ча, пуппхитам̣ лоддападмакам̣ [ломападдхакам̣ (сӣ. пӣ.)];

сурабхим̣ сампава̄йанте, на раджджасса сариссаси.

1743.

‘‘йада̄ хемантике ма̄се, ванам̣ даккхиси пуппхитам̣;

опуппха̄ни ча падма̄ни, на раджджасса сариссаси’’.

хемавантам̣ на̄ма.

да̄накан̣д̣ам̣

1744.

‘‘тесам̣ ла̄лаппитам̣ сутва̄, путтасса сун̣иса̄йа ча;

калунам̣ [карун̣ам̣ (сӣ. пӣ.), калӯнам̣ (сйа̄. ка.)] паридевеси, ра̄джапуттӣ йасассинӣ.

1745.

‘‘сеййо висам̣ ме кха̄йитам̣, папа̄та̄ папатеййахам̣;

раджджуйа̄ баджджха миййа̄хам̣, касма̄ вессантарам̣ путтам̣;

пабба̄дженти адӯсакам̣.

1746.

‘‘аджджха̄йакам̣ да̄напатим̣, йа̄чайогам̣ амаччхарим̣;

пӯджитам̣ пат̣ира̄джӯхи, киттимантам̣ йасассинам̣;

касма̄ вессантарам̣ путтам̣, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1747.

‘‘ма̄та̄петтибхарам̣ джантум̣, куле джет̣т̣ха̄пача̄йикам̣;

касма̄ вессантарам̣ путтам̣, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1748.

‘‘ран̃н̃о хитам̣ девихитам̣, н̃а̄тӣнам̣ сакхинам̣ хитам̣;

хитам̣ саббасса рат̣т̣хасса, касма̄ вессантарам̣ путтам̣;

пабба̄дженти адӯсакам̣.

1749.

‘‘мадхӯнива пала̄та̄ни, амба̄ва патита̄ чхама̄;

евам̣ хессати те рат̣т̣хам̣, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1750.

‘‘хам̣со никхӣн̣апаттова, паллаласмим̣ анӯдаке;

апавит̣т̣хо амаччехи, еко ра̄джа̄ вихиййаси.

1751.

‘‘там̣ там̣ брӯми маха̄ра̄джа, аттхо те ма̄ упаччага̄;

ма̄ нам̣ сивӣнам̣ вачана̄, пабба̄джеси адӯсакам̣’’.

1752.

‘‘дхаммасса̄пачитим̣ кумми, сивӣнам̣ винайам̣ дхаджам̣;

пабба̄джеми сакам̣ путтам̣, па̄н̣а̄ пийатаро хи ме’’.

1753.

‘‘йасса пуббе дхаджагга̄ни, кан̣ика̄ра̄ва пуппхита̄;

йа̄йантамануйа̄йанти, сваджджекова гамиссати.

1754.

‘‘йасса пуббе дхаджагга̄ни, кан̣ика̄равана̄нива;

йа̄йантамануйа̄йанти, сваджджекова гамиссати.

1755.

‘‘йасса пуббе анӣка̄ни, кан̣ика̄ра̄ва пуппхита̄;

йа̄йантамануйа̄йанти, сваджджекова гамиссати.

1756.

‘‘йасса пуббе анӣка̄ни, кан̣ика̄равана̄нива;

йа̄йантамануйа̄йанти, сваджджекова гамиссати.

1757.

‘‘индагопакаван̣н̣а̄бха̄, гандха̄ра̄ пан̣д̣укамбала̄;

йа̄йантамануйа̄йанти, сваджджекова гамиссати.

1758.

‘‘йо пуббе хаттхина̄ йа̄ти, сивика̄йа ратхена ча;

сваджджа вессантаро ра̄джа̄, катхам̣ гаччхати паттико.

1759.

‘‘катхам̣ чанданалиттан̇го, наччагӣтаппабодхано;

кхура̄джинам̣ пхарасун̃ча, кха̄рика̄джан̃ча ха̄хити [ха̄рити (сйа̄. ка.)].

1760.

‘‘касма̄ на̄бхихариссанти, ка̄са̄ва аджина̄ни ча;

пависантам̣ браха̄ран̃н̃ам̣, касма̄ чӣрам̣ на баджджхаре.

1761.

‘‘катхам̣ ну чӣрам̣ дха̄ренти, ра̄джапабба̄джита̄ джана̄;

катхам̣ кусамайам̣ чӣрам̣, маддӣ паридахиссати.

1762.

‘‘ка̄сийа̄ни ча дха̄ретва̄, кхомакот̣умбара̄ни ча;

кусачӣра̄ни дха̄рентӣ, катхам̣ маддӣ кариссати.

1763.

‘‘вайха̄хи парийа̄йитва̄, сивика̄йа ратхена ча;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, патхам̣ гаччхати паттика̄.

1764.

‘‘йасса̄ мудутала̄ хаттха̄, чаран̣а̄ ча сукхедхита̄;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, патхам̣ гаччхати паттика̄.

1765.

‘‘йасса̄ мудутала̄ па̄да̄, чаран̣а̄ ча сукхедхита̄;

па̄дука̄хи суван̣н̣а̄хи, пӣл̣ама̄на̄ва гаччхати;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, патхам̣ гаччхати паттика̄.

1766.

‘‘йа̄ссу иттхисахасса̄нам̣, пурато гаччхати ма̄линӣ;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, ванам̣ гаччхати екика̄.

1767.

‘‘йа̄ссу сива̄йа сутва̄на, мухум̣ уттасате пуре;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, ванам̣ гаччхати бхӣрука̄.

1768.

‘‘йа̄ссу индасаготтасса, улӯкасса павассато;

сутва̄на надато бхӣта̄, ва̄рун̣ӣва паведхати;

са̄ катхаджджа ануджджхан̇гӣ, ванам̣ гаччхати бхӣрука̄.

1769.

‘‘сакун̣ӣ хатапутта̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, сун̃н̃ам̣ а̄гаммимам̣ пурам̣.

1770.

‘‘сакун̣ӣ хатапутта̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

киса̄ пан̣д̣у бхависса̄ми, пийе путте апассатӣ.

1771.

‘‘сакун̣ӣ хатапутта̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

тена тена падха̄виссам̣, пийе путте апассатӣ.

1772.

‘‘курарӣ [курурӣ (сйа̄. ка.)] хатачха̄па̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, сун̃н̃ам̣ а̄гаммимам̣ пурам̣.

1773.

‘‘курарӣ хатачха̄па̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

киса̄ пан̣д̣у бхависса̄ми, пийе путте апассатӣ.

1774.

‘‘курарӣ хатачха̄па̄ва, сун̃н̃ам̣ дисва̄ кула̄вакам̣;

тена тена падха̄виссам̣, пийе путте апассатӣ.

1775.

‘‘са̄ нӯна чаккава̄кӣва, паллаласмим̣ анӯдаке;

чирам̣ дуккхена джха̄йиссам̣, сун̃н̃ам̣ а̄гаммимам̣ пурам̣.

1776.

‘‘са̄ нӯна чаккава̄кӣва, паллаласмим̣ анӯдаке;

киса̄ пан̣д̣у бхависса̄ми, пийе путте апассатӣ.

1777.

‘‘са̄ нӯна чаккава̄кӣва, паллаласмим̣ анӯдаке;

тена тена падха̄виссам̣, пийе путте апассатӣ.

1778.

‘‘евам̣ ме вилапантийа̄, ра̄джа̄ путтам̣ адӯсакам̣;

пабба̄джеси ванам̣ рат̣т̣ха̄, ман̃н̃е хисса̄ми джӣвитам̣’’.

1779.

‘‘тасса̄ ла̄лаппитам̣ сутва̄, сабба̄ антепуре бахӯ [аху (сйа̄. ка.)];

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, сивикан̃н̃а̄ сама̄гата̄.

1780.

‘‘са̄ла̄ва сампаматхита̄, ма̄лутена памаддита̄;

сенти путта̄ ча да̄ра̄ ча, вессантаранивесане.

1781.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, вессантаранивесане.

1782.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, вессантаранивесане.

1783.

‘‘тато ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати;

атха вессантаро ра̄джа̄, да̄нам̣ да̄тум̣ упа̄гами.

1784.

‘‘ваттха̄ни ваттхака̄ма̄нам̣, сон̣д̣а̄нам̣ детха ва̄рун̣им̣;

бходжанам̣ бходжанаттхӣнам̣, саммадева павеччхатха.

1785.

‘‘ма̄ ча кин̃чи ваниббаке, хет̣т̣хайиттха идха̄гате;

таппетха аннапа̄нена, гаччханту пат̣ипӯджита̄.

1786.

‘‘атхеттха ваттатӣ саддо, тумуло бхераво маха̄;

да̄нена там̣ нӣхаранти, пуна да̄нам̣ ада̄ тувам̣ [айам̣ га̄тха̄ сӣ. сйа̄. пӣ. поттхакесу на диссати].

1787.

‘‘тесу матта̄ киланта̄ва, сампатанти ваниббака̄;

никкхаманте маха̄ра̄дже, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

1788.

‘‘аччхеччхум̣ вата бхо руккхам̣, на̄на̄пхаладхарам̣ думам̣;

йатха̄ вессантарам̣ рат̣т̣ха̄, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1789.

‘‘аччхеччхум̣ вата бхо руккхам̣, саббака̄мададам̣ думам̣;

йатха̄ вессантарам̣ рат̣т̣ха̄, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1790.

‘‘аччхеччхум̣ вата бхо руккхам̣, саббака̄мараса̄харам̣;

йатха̄ вессантарам̣ рат̣т̣ха̄, пабба̄дженти адӯсакам̣.

1791.

‘‘йе вуд̣д̣ха̄ йе ча дахара̄, йе ча маджджхимапориса̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, никкхаманте маха̄ра̄дже;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

1792.

‘‘атийаккха̄ вассавара̄, иттха̄га̄ра̄ ча ра̄джино;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, никкхаманте маха̄ра̄дже;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

1793.

‘‘тхийопи таттха паккандум̣, йа̄ тамхи нагаре аху;

никкхаманте маха̄ра̄дже, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

1794.

‘‘йе бра̄хман̣а̄ йе ча саман̣а̄, ан̃н̃е ва̄пи ваниббака̄;

ба̄ха̄ паггайха паккандум̣, адхаммо кира бхо ити.

1795.

‘‘йатха̄ вессантаро ра̄джа̄, йаджама̄но саке пуре;

сивӣнам̣ вачанаттхена, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1796.

‘‘сатта хаттхисате датва̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

суван̣н̣акаччхе ма̄тан̇ге, хемакаппанава̄сасе.

1797.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, томаран̇кусапа̄н̣ибхи;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1798.

‘‘сатта ассасате датва̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите;

а̄джа̄нӣйева джа̄тийа̄, синдхаве сӣгхава̄хане.

1799.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, иллийа̄ча̄падха̄рибхи;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1800.

‘‘сатта ратхасате датва̄, саннаддхе усситаддхадже;

дӣпе атхопи вейаггхе, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсите.

1801.

‘‘а̄рӯл̣хе га̄ман̣ӣйехи, ча̄пахаттхехи ваммибхи;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1802.

‘‘сатта иттхисате датва̄, екамека̄ ратхе т̣хита̄;

саннаддха̄ никкхараджджӯхи, суван̣н̣ехи алан̇ката̄.

1803.

‘‘пӣта̄лан̇ка̄ра̄ пӣтавасана̄, пӣта̄бхаран̣авибхӯсита̄;

ал̣а̄рапамха̄ хасула̄, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1804.

‘‘сатта дхенусате датва̄, сабба̄ кам̣супадха̄ран̣а̄ [кусумадха̄рине (ка.)];

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1805.

‘‘сатта да̄сисате датва̄, сатта да̄сасата̄ни ча;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1806.

‘‘хаттхӣ ассаратхе [ассе ратхе (сйа̄.)] датва̄, на̄рийо ча алан̇ката̄;

еса вессантаро ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1807.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

маха̄да̄не падиннамхи, меданӣ сампакампатха.

1808.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

йам̣ пан̃джаликато ра̄джа̄, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1809.

‘‘атхеттха ваттатӣ саддо, тумуло бхераво маха̄;

да̄нена там̣ нӣхаранти, пуна да̄нам̣ ада̄ тувам̣.

1810.

‘‘тесу матта̄ киланта̄ва, сампатанти ваниббака̄;

никкхаманте маха̄ра̄дже, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане’’.

1811.

‘‘а̄мантайиттха ра̄джа̄нам̣, сан̃джайам̣ дхамминам̣ варам̣ [дхаммикам̣варам̣ (сйа̄. ка.)];

аваруддхаси мам̣ дева, ван̇кам̣ гаччха̄ми паббатам̣.

1812.

‘‘йе хи кечи маха̄ра̄джа, бхӯта̄ йе ча бхависсаре;

атитта̄йева ка̄мехи, гаччханти йамаса̄дханам̣.

1813.

‘‘сва̄хам̣ саке абхиссасим̣, йаджама̄но саке пуре;

сивӣнам̣ вачанаттхена, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1814.

‘‘агхам̣ там̣ пат̣исевиссам̣, ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е;

кхаггадӣпинисевите, ахам̣ пун̃н̃а̄ни кароми;

тумхе пан̇камхи сӣдатха’’.

1815.

‘‘ануджа̄на̄хи мам̣ амма, паббаджджа̄ мама руччати;

сва̄хам̣ саке абхиссасим̣, йаджама̄но саке пуре;

сивӣнам̣ вачанаттхена, самха̄ рат̣т̣ха̄ нираджджати.

1816.

‘‘агхам̣ там̣ пат̣исевиссам̣, ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е;

кхаггадӣпинисевите, ахам̣ пун̃н̃а̄ни кароми;

тумхе пан̇камхи сӣдатха [ван̇кам̣ гаччха̄ми паббатам̣ (ка.)].

1817.

‘‘ануджа̄на̄ми там̣ путта, паббаджджа̄ те самиджджхату;

айан̃ча маддӣ калйа̄н̣ӣ, сусан̃н̃а̄ танумаджджхима̄;

аччхатам̣ саха путтехи, ким̣ аран̃н̃е кариссати’’.

1818.

‘‘на̄хам̣ ака̄ма̄ да̄симпи, аран̃н̃ам̣ нетумуссахе;

саче иччхати анвету, саче ниччхати аччхату’’.

1819.

‘‘тато сун̣хам̣ маха̄ра̄джа̄, йа̄читум̣ пат̣ипаджджатха;

ма̄ чанданасама̄ча̄ре, раджоджаллам̣ адха̄райи.

1820.

‘‘ма̄ ка̄сийа̄ни дха̄ретва̄ [ка̄сийа̄ни ча дха̄ретва̄ (ка.)], кусачӣрам̣ адха̄райи;

дуккхо ва̄со аран̃н̃асмим̣, ма̄ хи твам̣ лаккхан̣е гами.

1821.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

на̄хам̣ там̣ сукхамиччхеййам̣, йам̣ ме вессантарам̣ вина̄’’.

1822.

‘‘тамабрави маха̄ра̄джа̄, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано;

ин̇гха маддӣ ниса̄мети, ване йе хонти дуссаха̄.

1823.

‘‘бахӯ кӣт̣а̄ пат̣ан̇га̄ ча, макаса̄ мадхумаккхика̄;

тепи там̣ таттха хим̣сеййум̣, там̣ те дуккхатарам̣ сийа̄.

1824.

‘‘апаре пасса санта̄пе, надӣнупанисевите;

саппа̄ аджагара̄ на̄ма, ависа̄ те махаббала̄.

1825.

‘‘те мануссам̣ мигам̣ ва̄пи, апи ма̄саннама̄гатам̣;

париккхипитва̄ бхогехи, васама̄ненти аттано.

1826.

‘‘ан̃н̃епи кан̣хаджат̣ино [кан̣хаджат̣ила̄ (ка.)], аччха̄ на̄ма агхаммига̄;

на техи пурисо дит̣т̣хо, руккхама̄руйха муччати.

1827.

‘‘сан̇гхат̣т̣айанта̄ син̇га̄ни, тиккхагга̄типпаха̄рино [тиккхагга̄ни паха̄рино (сӣ. сйа̄.)];

махим̣са̄ вичарантеттха, надим̣ сотумбарам̣ пати.

1828.

‘‘дисва̄ мига̄нам̣ йӯтха̄нам̣, гавам̣ сан̃чаратам̣ ване;

дхенува ваччхагиддха̄ва, катхам̣ мадди кариссаси.

1829.

‘‘дисва̄ сампатите гхоре, думаггесу плаван̇гаме;

акхеттан̃н̃а̄йа те мадди, бхависсате махаббхайам̣.

1830.

‘‘йа̄ твам̣ сива̄йа сутва̄на, мухум̣ уттасайӣ [уттасасе (сӣ. сйа̄. ка.)] пуре;

са̄ твам̣ ван̇камануппатта̄, катхам̣ мадди кариссаси.

1831.

‘‘т̣хите маджджханхике [маджджхантике (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ка̄ле, саннисиннесу паккхису;

сан̣атева браха̄ран̃н̃ам̣, таттха ким̣ гантумиччхаси’’.

1832.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

йа̄ни ета̄ни аккха̄си, ване пат̣ибхайа̄ни ме;

сабба̄ни абхисамбхоссам̣, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1833.

‘‘ка̄сам̣ кусам̣ пот̣акилам̣, усирам̣ мун̃джапаббаджам̣ [мун̃джабаббаджам̣ (сӣ.)];

ураса̄ панудахисса̄ми, насса хесса̄ми дуннайа̄.

1834.

‘‘бахӯхи вата чарийа̄хи, кума̄рӣ виндате патим̣;

ударассупародхена, гоханувет̣ханена ча.

1835.

‘‘аггисса па̄ричарийа̄йа, удакуммуджджанена ча;

ведхабйам̣ [ведхаббам̣ (сӣ. пӣ.)] кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1836.

‘‘аписса̄ хоти аппатто, уччхит̣т̣хамапи бхун̃джитум̣;

йо нам̣ хаттхе гахетва̄на, ака̄мам̣ парикад̣д̣хати;

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1837.

‘‘кесаггахан̣амуккхепа̄, бхӯмйа̄ ча парисумбхана̄;

датва̄ ча нопаккамати, бахудуккхам̣ анаппакам̣;

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1838.

‘‘сукаччхавӣ ведхавера̄, датва̄ субхагама̄нино;

ака̄мам̣ парикад̣д̣ханти, улӯкан̃н̃ева ва̄йаса̄;

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1839.

‘‘апи н̃а̄тикуле пхӣте, кам̣сападжджотане васам̣;

нева̄бхива̄кйам̣ на лабхе, бха̄тӯхи сакхинӣхипи [сакхика̄хи ча (сӣ. пӣ.)];

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1840.

‘‘нагга̄ надӣ анӯдака̄, наггам̣ рат̣т̣хам̣ ара̄джакам̣;

иттхӣпи видхава̄ нагга̄, йасса̄пи даса бха̄таро;

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1841.

‘‘дхаджо ратхасса пан̃н̃а̄н̣ам̣, дхӯмо пан̃н̃а̄н̣амаггино;

ра̄джа̄ ратхасса пан̃н̃а̄н̣ам̣, бхатта̄ пан̃н̃а̄н̣амиттхийа̄;

ведхабйам̣ кат̣укам̣ локе, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

1842.

‘‘йа̄ далиддӣ далиддасса, ад̣д̣ха̄ ад̣д̣хасса киттимам̣;

там̣ ве дева̄ пасам̣санти, дуккаран̃хи кароти са̄.

1843.

‘‘са̄микам̣ анубандхиссам̣, сада̄ ка̄са̄йава̄синӣ;

патхабйа̄пи абхиджджантйа̄ [абхеджджантйа̄ (сӣ. пӣ.)], ведхабйам̣ кат̣укиттхийа̄.

1844.

‘‘апи са̄гарапарийантам̣, бахувиттадхарам̣ махим̣;

на̄на̄ратанапарипӯрам̣, ниччхе вессантарам̣ вина̄.

1845.

‘‘катхам̣ ну та̄сам̣ хадайам̣, сукхара̄ вата иттхийо;

йа̄ са̄мике дуккхитамхи, сукхамиччханти аттано.

1846.

‘‘никкхаманте маха̄ра̄дже, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане;

тамахам̣ анубандхиссам̣, саббака̄мададо хи ме’’.

1847.

‘‘тамабрави маха̄ра̄джа̄, маддим̣ саббан̇гасобханам̣;

име те дахара̄ путта̄, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо;

никкхиппа лаккхан̣е гаччха, майам̣ те посайа̄масе’’ [посийа̄масе (сӣ. пӣ. ка.)].

1848.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

пийа̄ ме путтака̄ дева, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо;

тйамхам̣ таттха рамессанти, аран̃н̃е джӣвасокинам̣’’.

1849.

‘‘тамабрави маха̄ра̄джа̄, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано;

са̄лӣнам̣ оданам̣ бхутва̄, сучим̣ мам̣сӯпасечанам̣;

руккхапхала̄ни бхун̃джанта̄, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1850.

‘‘бхутва̄ сатапале кам̣се, сован̣н̣е сатара̄джике;

руккхапаттесу бхун̃джанта̄, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1851.

‘‘ка̄сийа̄ни ча дха̄ретва̄, кхомакот̣умбара̄ни ча;

кусачӣра̄ни дха̄рента̄, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1852.

‘‘вайха̄хи парийа̄йитва̄, сивика̄йа ратхена ча;

паттика̄ паридха̄ванта̄, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1853.

‘‘кӯт̣а̄га̄ре сайитва̄на, нива̄те пхуситаггал̣е;

сайанта̄ руккхамӯласмим̣, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1854.

‘‘паллан̇кесу сайитва̄на, гонаке читтасантхате;

сайанта̄ тин̣асантха̄ре, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1855.

‘‘гандхакена вилимпитва̄, агаручанданена ча;

раджоджалла̄ни дха̄рента̄, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄.

1856.

‘‘ча̄мараморахаттхехи, бӣджитан̇га̄ сукхедхита̄ [сукхе т̣хита̄ (сйа̄. пӣ.)];

пхут̣т̣ха̄ д̣ам̣сехи макасехи, катхам̣ ка̄ханти да̄рака̄’’.

1857.

‘‘тамабрави ра̄джапуттӣ, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

ма̄ дева паридевеси, ма̄ ча твам̣ вимано аху;

йатха̄ майам̣ бхависса̄ма, татха̄ хессанти да̄рака̄.

1858.

‘‘идам̣ ватва̄на пакка̄ми, маддӣ саббан̇гасобхана̄;

сивимаггена анвеси, путте а̄да̄йа лаккхан̣а̄’’.

1859.

тато вессантаро ра̄джа̄, да̄нам̣ датва̄на кхаттийо;

питу ма̄ту ча вандитва̄, катва̄ ча нам̣ падаккхин̣ам̣.

1860.

чатува̄хим̣ ратхам̣ йуттам̣, сӣгхама̄руйха санданам̣;

а̄да̄йа путтада̄ран̃ча, ван̇кам̣ па̄йа̄си паббатам̣.

1861.

тато вессантаро ра̄джа̄, йена̄си бахуко джано;

‘‘а̄манта кхо там̣ гаччха̄ма, арога̄ хонту н̃а̄тайо’’.

1862.

‘‘ин̇гха мадди ниса̄мехи, раммарӯпам̣ва диссати;

а̄ва̄сам̣ сивисет̣т̣хасса, петтикам̣ бхаванам̣ мама’’.

1863.

‘‘там̣ бра̄хман̣а̄ анвагамум̣, те нам̣ ассе айа̄чисум̣;

йа̄чито пат̣ипа̄деси, чатуннам̣ чатуро хайе’’’.

1864.

‘‘ин̇гха мадди ниса̄мехи, читтарӯпам̣ва диссати;

мигарохиччаван̣н̣ена, даккхин̣асса̄ ваханти мам̣’’.

1865.

‘‘атхеттха пан̃чамо а̄га̄, со там̣ ратхамайа̄чатха;

тасса там̣ йа̄читода̄си, на чассупахато мано.

1866.

‘‘тато вессантаро ра̄джа̄, оропетва̄ [ота̄ретва̄ (ка.)] сакам̣ джанам̣;

асса̄сайи ассаратхам̣, бра̄хман̣асса дханесино’’.

1867.

‘‘твам̣ мадди кан̣хам̣ ган̣ха̄хи, лаху еса̄ канит̣т̣хика̄;

ахам̣ джа̄лим̣ гахесса̄ми, гаруко бха̄тико хи со’’.

1868.

‘‘ра̄джа̄ кума̄рама̄да̄йа, ра̄джапуттӣ ча да̄рикам̣;

саммодама̄на̄ пакка̄мум̣, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пийам̣вада̄’’.

да̄накан̣д̣ам̣ на̄ма.

ванапавесанам̣

1869.

‘‘йади кечи мануджа̄ енти, анумагге пат̣ипатхе;

маггам̣ те пат̣ипуччха̄ма, кухим̣ ван̇катапаббато.

1870.

‘‘те таттха амхе пасситва̄, калунам̣ паридевайум̣;

дуккхам̣ те пат̣иведенти, дӯре ван̇катапаббато’’.

1871.

‘‘йади пассанти паване, да̄рака̄ пхалине [пхалите (сӣ. сйа̄. пӣ.)] думе;

тесам̣ пхала̄нам̣ хетумхи, упароданти да̄рака̄.

1872.

‘‘роданте да̄раке дисва̄, уббиддха̄ [уббигга̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] випула̄ дума̄;

сайамевонамитва̄на, упагаччханти да̄раке.

1873.

‘‘идам̣ аччхеракам̣ дисва̄, аббхутам̣ ломахам̣санам̣;

са̄дхука̄рам̣ паваттеси, маддӣ саббан̇гасобхана̄.

1874.

‘‘аччхерам̣ вата локасмим̣, аббхутам̣ ломахам̣санам̣;

вессантарасса теджена, сайамевоната̄ дума̄’’.

1875.

‘‘сан̇кхипим̣су патхам̣ йаккха̄, анукампа̄йа да̄раке;

никкхантадивасенева, четарат̣т̣хам̣ упа̄гамум̣’’.

1876.

‘‘те гантва̄ дӣгхамаддха̄нам̣, четарат̣т̣хам̣ упа̄гамум̣;

иддхам̣ пхӣтам̣ джанападам̣, бахумам̣сасуроданам̣’’.

1877.

‘‘четийо парива̄рим̣су, дисва̄ лаккхан̣ама̄гатам̣;

сукхума̄лӣ вата аййа̄, паттика̄ паридха̄вати.

1878.

‘‘вайха̄хи парийа̄йитва̄, сивика̄йа ратхена ча;

са̄джджа маддӣ аран̃н̃асмим̣, паттика̄ паридха̄вати’’.

1879.

‘‘там̣ дисва̄ четапа̄моккха̄, родама̄на̄ упа̄гамум̣;

каччи ну дева кусалам̣, каччи дева ана̄майам̣;

каччи пита̄ арого те, сивӣнан̃ча ана̄майам̣.

1880.

‘‘ко те балам̣ маха̄ра̄джа, ко ну те ратхаман̣д̣алам̣;

анассако аратхако, дӣгхамаддха̄нама̄гато;

качча̄миттехи пакато, ануппаттосимам̣ дисам̣’’.

1881.

‘‘кусалан̃чева ме самма, атхо самма ана̄майам̣;

атхо пита̄ арого ме, сивӣнан̃ча ана̄майам̣.

1882.

‘‘ахан̃хи кун̃джарам̣ даджджам̣, ӣса̄дантам̣ урӯл̣хавам̣;

кхеттан̃н̃ум̣ саббайуддха̄нам̣, саббасетам̣ гаджуттамам̣.

1883.

‘‘пан̣д̣укамбаласан̃чханнам̣, пабхиннам̣ саттумадданам̣;

дантим̣ сава̄л̣абӣджаним̣, сетам̣ кела̄саса̄дисам̣.

1884.

‘‘сасетаччхаттам̣ саупа̄дхеййам̣, са̄тхаппанам̣ сахаттхипам̣;

аггайа̄нам̣ ра̄джава̄хим̣, бра̄хман̣а̄нам̣ ада̄сахам̣.

1885.

‘‘тасмим̣ ме сивайо куддха̄, пита̄ чупахатомано;

аваруддхаси мам̣ ра̄джа̄, ван̇кам̣ гаччха̄ми паббатам̣;

ока̄сам̣ самма̄ джа̄на̄тха, ване йаттха васа̄масе’’.

1886.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄ра̄джа, атхо те адура̄гатам̣;

иссароси ануппатто, йам̣ идхаттхи паведайа.

1887.

‘‘са̄кам̣ бхисам̣ мадхум̣ мам̣сам̣, суддхам̣ са̄линамоданам̣;

парибхун̃джа маха̄ра̄джа, па̄хуно носи а̄гато’’.

1888.

‘‘пат̣иггахитам̣ йам̣ диннам̣, саббасса аггхийам̣ катам̣;

аваруддхаси мам̣ ра̄джа̄, ван̇кам̣ гаччха̄ми паббатам̣;

ока̄сам̣ самма̄ джа̄на̄тха, ване йаттха васа̄масе’’.

1889.

‘‘идхева та̄ва аччхассу, четарат̣т̣хе ратхесабха;

йа̄ва чета̄ гамиссанти, ран̃н̃о сантика йа̄читум̣.

1890.

‘‘ниджджха̄петум̣ маха̄ра̄джам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣ханам̣;

там̣ там̣ чета̄ пураккхатва̄, патӣта̄ ладдхапаччайа̄;

парива̄ретва̄на гаччханти, евам̣ джа̄на̄хи кхаттийа’’.

1891.

‘‘ма̄ во руччиттха гаманам̣, ран̃н̃о сантика йа̄читум̣;

ниджджха̄петум̣ маха̄ра̄джам̣, ра̄джа̄пи таттха ниссаро.

1892.

‘‘аччуггата̄ хи сивайо, балагга̄ негама̄ ча йе;

те видхам̣сетумиччханти, ра̄джа̄нам̣ мама ка̄ран̣а̄’’.

1893.

‘‘саче еса̄ паваттеттха, рат̣т̣хасмим̣ рат̣т̣хавад̣д̣хана;

идхева раджджам̣ ка̄рехи, четехи парива̄рито.

1894.

‘‘иддхам̣ пхӣтан̃чидам̣ рат̣т̣хам̣, иддхо джанападо маха̄;

матим̣ карохи твам̣ дева, раджджасса мануса̄ситум̣’’.

1895.

‘‘на ме чхандо мати аттхи, раджджасса ануса̄ситум̣;

пабба̄джитасса рат̣т̣хасма̄, четапутта̄ сун̣а̄тха ме.

1896.

‘‘атут̣т̣ха̄ сивайо а̄сум̣, балагга̄ негама̄ ча йе;

пабба̄джитасса рат̣т̣хасма̄, чета̄ раджджебхисечайум̣.

1897.

‘‘асаммодийампи во асса, аччантам̣ мама ка̄ран̣а̄;

сивӣхи бхан̣д̣анан̃ча̄пи, виггахо ме на руччати.

1898.

‘‘атхасса бхан̣д̣анам̣ гхорам̣, сампаха̄ро анаппако;

екасса ка̄ран̣а̄ майхам̣, хим̣сеййа бахуко джано.

1899.

‘‘пат̣иггахитам̣ йам̣ диннам̣, саббасса аггхийам̣ катам̣;

аваруддхаси мам̣ ра̄джа̄, ван̇кам̣ гаччха̄ми паббатам̣;

ока̄сам̣ самма̄ джа̄на̄тха, ване йаттха васа̄масе’’.

1900.

‘‘таггха те майамаккха̄ма, йатха̄пи кусала̄ татха̄;

ра̄джисӣ йаттха самманти, а̄хутаггӣ сама̄хита̄.

1901.

‘‘еса село маха̄ра̄джа, паббато гандхама̄дано;

йаттха твам̣ саха путтехи, саха бхарийа̄йа чаччхаси.

1902.

‘‘там̣ чета̄ ануса̄сим̣су, ассунетта̄ рудам̣мукха̄;

ито гаччха маха̄ра̄джа, уджум̣ йенуттара̄ мукхо.

1903.

‘‘атха даккхиси бхадданте, вепуллам̣ на̄ма паббатам̣;

на̄на̄думаган̣а̄кин̣н̣ам̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣.

1904.

‘‘таматиккамма бхадданте, атха даккхиси а̄пагам̣;

надим̣ кетуматим̣ на̄ма, гамбхӣрам̣ гиригаббхарам̣.

1905.

‘‘путхуломамаччха̄кин̣н̣ам̣, супатиттхам̣ маходакам̣;

таттха нхатва̄ пивитва̄ ча, асса̄сетва̄ сапуттаке.

1906.

‘‘атха даккхиси бхадданте, нигродхам̣ мадхупиппхалам̣;

раммаке сикхаре джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣.

1907.

‘‘атха даккхиси бхадданте, на̄л̣икам̣ на̄ма паббатам̣;

на̄на̄диджаган̣а̄кин̣н̣ам̣, селам̣ кимпуриса̄йутам̣.

1908.

‘‘тасса уттарапуббена, мучалиндо на̄ма со саро;

пун̣д̣арӣкехи сан̃чханно, сетасогандхикехи ча.

1909.

‘‘со ванам̣ мегхасан̇ка̄сам̣, дхувам̣ харитасаддалам̣;

сӣхова̄мисапеккхӣва ванасан̣д̣ам̣ вига̄хайа;

пуппхаруккхехи сан̃чханнам̣, пхаларуккхехи чӯбхайам̣.

1910.

‘‘таттха биндуссара̄ ваггӯ, на̄на̄ван̣н̣а̄ бахӯ диджа̄;

кӯджантамупакӯджанти, утусам̣пуппхите думе.

1911.

‘‘гантва̄ гиривидугга̄нам̣, надӣнам̣ пабхава̄ни ча;

со аддаса [даккхаси (сӣ. пӣ.)] поккхаран̣им̣, каран̃джакакудха̄йутам̣.

1912.

‘‘путхуломамаччха̄кин̣н̣ам̣, супатиттхам̣ маходакам̣;

саман̃ча чатурам̣сан̃ча, са̄дум̣ аппат̣игандхийам̣.

1913.

‘‘тасса̄ уттарапуббена, пан̣н̣аса̄лам̣ ама̄пайа;

пан̣н̣аса̄лам̣ ама̄петва̄, ун̃чха̄чарийа̄йа ӣхатха’’.

ванапавесанам̣ на̄ма.

джӯджакапаббам̣

1914.

‘‘аху ва̄сӣ калин̇гесу, джӯджако на̄ма бра̄хман̣о;

тасса̄си дахара̄ бхарийа̄, на̄мена̄миттата̄пана̄.

1915.

‘‘та̄ нам̣ таттха гата̄вочум̣, надим̣ удакаха̄рийа̄;

тхийо нам̣ парибха̄сим̣су, сама̄гантва̄ кутӯхала̄.

1916.

‘‘амитта̄ нӯна те ма̄та̄, амитто нӯна те пита̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1917.

‘‘ахитам̣ вата те н̃а̄тӣ, мантайим̣су рахогата̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1918.

‘‘амитта̄ вата те н̃а̄тӣ, мантайим̣су рахогата̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1919.

‘‘дуккат̣ам̣ вата те н̃а̄тӣ, мантайим̣су рахогата̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1920.

‘‘па̄пакам̣ вата те н̃а̄тӣ, мантайим̣су рахогата̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1921.

‘‘амана̄пам̣ вата те н̃а̄тӣ, мантайим̣су рахогата̄;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1922.

‘‘амана̄пава̄сам̣ васи, джин̣н̣ена патина̄ саха [евам̣ дахарийа̄ сатӣ (сӣ. пӣ.)];

йа̄ твам̣ васаси джин̣н̣асса, матам̣ те джӣвита̄ варам̣.

1923.

‘‘на хи нӯна туйхам̣ калйа̄н̣и, пита̄ ма̄та̄ ча собхане;

ан̃н̃ам̣ бхатта̄рам̣ виндим̣су, йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су;

евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1924.

‘‘дуйит̣т̣хам̣ те навамийам̣, акатам̣ аггихуттакам̣;

йе там̣ джин̣н̣асса па̄дам̣су, евам̣ дахарийам̣ сатим̣.

1925.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е нӯна, бра̄хман̣ачарийапара̄йан̣е;

са̄ твам̣ локе абхисапи, сӣлаванте бахуссуте;

йа̄ твам̣ васаси джин̣н̣асса, евам̣ дахарийа̄ сатӣ.

1926.

‘‘на дуккхам̣ ахина̄ дат̣т̣хам̣, на дуккхам̣ саттийа̄ хатам̣;

тан̃ча дуккхан̃ча тиббан̃ча, йам̣ пассе джин̣н̣акам̣ патим̣.

1927.

‘‘наттхи кхид̣д̣а̄ наттхи рати, джин̣н̣ена патина̄ саха;

наттхи алла̄пасалла̄по, джаггхитумпи [джаггхитампи (сӣ. пӣ.)] на собхати.

1928.

‘‘йада̄ ча дахаро дахара̄, мантайанти [мантайим̣су (сйа̄. ка.)] рахогата̄;

саббесам̣ сока̄ нассанти, йе кечи хадайассита̄.

1929.

‘‘дахара̄ твам̣ рӯпаватӣ, пуриса̄нам̣бхипаттхита̄;

гаччха н̃а̄тикуле аччха, ким̣ джин̣н̣о рамайиссати’’.

1930.

‘‘на те бра̄хман̣а гаччха̄ми, надим̣ удакаха̄рийа̄;

тхийо мам̣ парибха̄санти, тайа̄ джин̣н̣ена бра̄хман̣а’’.

1931.

‘‘ма̄ ме твам̣ акара̄ каммам̣, ма̄ ме удакама̄хари;

ахам̣ удакама̄хиссам̣, ма̄ бхоти купита̄ аху’’.

1932.

‘‘на̄хам̣ тамхи куле джа̄та̄, йам̣ твам̣ удакама̄харе;

евам̣ бра̄хман̣а джа̄на̄хи, на те ваччха̄махам̣ гхаре.

1933.

‘‘саче ме да̄сам̣ да̄сим̣ ва̄, на̄найиссаси бра̄хман̣а;

евам̣ бра̄хман̣а джа̄на̄хи, на те ваччха̄ми сантике’’.

1934.

‘‘наттхи ме сиппат̣ха̄нам̣ ва̄, дханам̣ дхан̃н̃ан̃ча бра̄хман̣и;

кутохам̣ да̄сам̣ да̄сим̣ ва̄, а̄найисса̄ми бхотийа̄;

ахам̣ бхотим̣ упат̣т̣хиссам̣, ма̄ бхоти купита̄ аху’’.

1935.

‘‘ехи те ахамаккхиссам̣, йатха̄ ме вачанам̣ сутам̣;

еса вессантаро ра̄джа̄, ван̇ке васати паббате.

1936.

‘‘там̣ твам̣ гантва̄на йа̄чассу, да̄сам̣ да̄син̃ча бра̄хман̣а;

со те дассати йа̄чито, да̄сам̣ да̄син̃ча кхаттийо’’.

1937.

‘‘джин̣н̣охамасми дуббало [абало (сӣ. пӣ. ка.)], дӣгхо чаддха̄ судуггамо;

ма̄ бхоти пат̣идевеси, ма̄ ча твам̣ [ма̄ бхоти (сйа̄. ка.)] вимана̄ аху;

ахам̣ бхотим̣ упат̣т̣хиссам̣, ма̄ бхоти купита̄ аху’’.

1938.

‘‘йатха̄ агантва̄ сан̇га̄мам̣, айуддхова пара̄джито;

евамева тувам̣ брахме, агантва̄ва пара̄джито.

1939.

‘‘саче ме да̄сам̣ да̄сим̣ ва̄, на̄найиссаси бра̄хман̣а;

евам̣ бра̄хман̣а джа̄на̄хи, на те ваччха̄махам̣ гхаре;

амана̄пам̣ те карисса̄ми, там̣ те дуккхам̣ бхависсати.

1940.

‘‘наккхатте утупуббесу, йада̄ мам̣ даккхисилан̇катам̣;

ан̃н̃ехи саддхим̣ рамама̄нам̣, там̣ те дуккхам̣ бхависсати.

1941.

‘‘адассанена майхам̣ те, джин̣н̣асса паридевато;

бхиййо ван̇ка̄ ча палита̄, бахӯ хессанти бра̄хман̣а’’.

1942.

‘‘тато со бра̄хман̣о бхӣто, бра̄хман̣ийа̄ васа̄нуго;

ат̣т̣ито ка̄мара̄гена, бра̄хман̣им̣ етадабрави’’.

1943.

‘‘па̄тхеййам̣ ме карохи твам̣, сам̣кулйа̄ сагул̣а̄ни ча [сан̇кула̄ сан̇гул̣а̄ни ча (сйа̄.), ан̇гул̣а̄ сакала̄ни ча (ка.)];

мадхупин̣д̣ика̄ ча суката̄йо, саттубхаттан̃ча бра̄хман̣и.

1944.

‘‘а̄найиссам̣ метхунаке, убхо да̄сакума̄раке;

те там̣ паричариссанти, раттиндиваматандита̄’’.

1945.

‘‘идам̣ ватва̄ брахмабандху, пат̣имун̃чи упа̄хана̄;

тато со мантайитва̄на, бхарийам̣ катва̄ падаккхин̣ам̣.

1946.

‘‘пакка̄ми со рун̣н̣амукхо, бра̄хман̣о сахитаббато;

сивӣнам̣ нагарам̣ пхӣтам̣, да̄сапарийесанам̣ чарам̣’’.

1947.

‘‘со таттха гантва̄ авача [авача̄си (сйа̄. ка.)], йе таттха̄сум̣ сама̄гата̄;

кухим̣ вессантаро ра̄джа̄, каттха пассему кхаттийам̣’’.

1948.

‘‘те джана̄ там̣ авачим̣су, йе таттха̄сум̣ сама̄гата̄;

тумхехи брахме пакато, атида̄нена кхаттийо;

пабба̄джито сака̄ рат̣т̣ха̄, ван̇ке васати паббате.

1949.

‘‘тумхехи брахме пакато, атида̄нена кхаттийо;

а̄да̄йа путтада̄ран̃ча, ван̇ке васати паббате’’.

1950.

‘‘со чодито бра̄хман̣ийа̄, бра̄хман̣о ка̄магиддхима̄;

агхам̣ там̣ пат̣исевиттха, ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е;

кхаггадӣпинисевите.

1951.

‘‘а̄да̄йа бел̣увам̣ дан̣д̣ам̣, аггихуттам̣ каман̣д̣алум̣;

со па̄виси браха̄ран̃н̃ам̣, йаттха ассоси ка̄мадам̣.

1952.

‘‘там̣ павит̣т̣хам̣ браха̄ран̃н̃ам̣, кока̄ нам̣ парива̄райум̣;

викканди со виппанат̣т̣хо, дӯре пантха̄ апакками.

1953.

‘‘тато со бра̄хман̣о гантва̄, бхогалуддхо асан̃н̃ато;

ван̇кассорохан̣е нат̣т̣хе, има̄ га̄тха̄ абха̄сатха’’.

1954.

‘‘ко ра̄джапуттам̣ нисабхам̣, джайантамапара̄джитам̣;

бхайе кхемасса да̄та̄рам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1955.

‘‘йо йа̄чатам̣ патит̣т̣ха̄си, бхӯта̄нам̣ дхаран̣ӣрива;

дхаран̣ӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1956.

‘‘йо йа̄чатам̣ гатӣ а̄си, савантӣнам̣ва са̄гаро;

са̄гарӯпамам̣ [удадхӯпамам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.), татхӯпамам̣ (ка.)] маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1957.

‘‘калйа̄н̣атиттхам̣ сучимам̣, сӣтӯдакам̣ манорамам̣;

пун̣д̣арӣкехи сан̃чханнам̣, йуттам̣ кин̃джаккхарен̣уна̄;

рахадӯпамам̣ [сарӯпамам̣ (ка.)] маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1958.

‘‘ассаттхам̣ва патхе джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣;

санта̄нам̣ висамета̄рам̣, киланта̄нам̣ пат̣иггахам̣;

татхӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1959.

‘‘нигродхам̣ва патхе джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣;

санта̄нам̣ висамета̄рам̣, киланта̄нам̣ пат̣иггахам̣;

татхӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1960.

‘‘амбам̣ ива патхе джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣;

санта̄нам̣ висамета̄рам̣, киланта̄нам̣ пат̣иггахам̣;

татхӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1961.

‘‘са̄лам̣ ива патхе джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣;

санта̄нам̣ висамета̄рам̣, киланта̄нам̣ пат̣иггахам̣;

татхӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1962.

‘‘думам̣ ива патхе джа̄там̣, сӣтаччха̄йам̣ манорамам̣;

санта̄нам̣ висамета̄рам̣, киланта̄нам̣ пат̣иггахам̣;

татхӯпамам̣ маха̄ра̄джам̣, ко ме вессантарам̣ видӯ.

1963.

‘‘еван̃ча ме вилапато, павит̣т̣хасса браха̄ване;

ахам̣ джа̄нанти йо ваджджа̄, нандим̣ со джанайе мама.

1964.

‘‘еван̃ча ме вилапато, павит̣т̣хасса браха̄ване;

ахам̣ джа̄нанти йо ваджджа̄, та̄йа со екава̄ча̄йа;

пасаве пун̃н̃ам̣ анаппакам̣’’.

1965.

‘‘тасса чето пат̣иссоси, аран̃н̃е луддако чарам̣;

тумхехи брахме пакато, атида̄нена кхаттийо;

пабба̄джито сака̄ рат̣т̣ха̄, ван̇ке васати паббате.

1966.

‘‘тумхехи брахме пакато, атида̄нена кхаттийо;

а̄да̄йа путтада̄ран̃ча, ван̇ке васати паббате.

1967.

‘‘акиччака̄рӣ думмедхо, рат̣т̣ха̄ паванама̄гато;

ра̄джапуттам̣ гавесанто, бако маччхамиводаке.

1968.

‘‘тасса тйа̄хам̣ на дасса̄ми, джӣвитам̣ идха бра̄хман̣а;

айан̃хи те майа̄ нунно [майа̄’рул̣хо (ка.)], саро писсати лохитам̣.

1969.

‘‘сиро те ваджджхайитва̄на, хадайам̣ чхетва̄ сабандханам̣;

пантхасакун̣ам̣ [бандхасакун̣ам̣ (ка.)] йаджисса̄ми, туйхам̣ мам̣сена бра̄хман̣а.

1970.

‘‘туйхам̣ мам̣сена медена, маттхакена ча бра̄хман̣а;

а̄хутим̣ паггахесса̄ми, чхетва̄на хадайам̣ тава.

1971.

‘‘там̣ ме суйит̣т̣хам̣ сухутам̣, туйхам̣ мам̣сена бра̄хман̣а;

на ча твам̣ ра̄джапуттасса, бхарийам̣ путте ча нессаси’’.

1972.

‘‘аваджджхо бра̄хман̣о дӯто, четапутта сун̣охи ме;

тасма̄ хи дӯтам̣ на ханти, еса дхаммо санантано.

1973.

‘‘ниджджхатта̄ сивайо саббе, пита̄ нам̣ дат̣т̣хумиччхати;

ма̄та̄ ча дуббала̄ тасса, ачира̄ чаккхӯни джӣйаре.

1974.

‘‘теса̄хам̣ пахито дӯто, четапутта сун̣охи ме;

ра̄джапуттам̣ найисса̄ми, йади джа̄на̄си сам̣са ме.

‘‘пийасса ме пийо дӯто, пун̣н̣апаттам̣ дада̄ми те’’;

1975.

‘‘иман̃ча мадхуно тумбам̣, мигасаттхин̃ча бра̄хман̣а;

тан̃ча те десамаккхиссам̣, йаттха саммати ка̄мадо’’.

джӯджакапаббам̣ на̄ма.

чӯл̣аванаван̣н̣ана̄

1976.

‘‘еса село маха̄брахме, паббато гандхама̄дано;

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

1977.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча [а̄сат̣ан̃ча (ка.)] масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати.

1978.

‘‘ете нӣла̄ падиссанти, на̄на̄пхаладхара̄ дума̄;

уггата̄ аббхакӯт̣а̄ва, нӣла̄ ан̃джанапаббата̄.

1979.

‘‘дхавассакан̣н̣а̄ кхадира̄, са̄ла̄ пханданама̄лува̄;

сампаведханти ва̄тена, саким̣ пӣта̄ва ма̄н̣ава̄.

1980.

‘‘упари думапарийа̄йесу, сан̇гӣтийова суййаре;

наджджуха̄ кокиласан̇гха̄ [кокила̄ син̇гха̄ (ка.)], сампатанти дума̄ думам̣.

1981.

‘‘авхайантева гаччхантам̣, са̄кха̄паттасамӣрита̄;

рамайантева а̄гантам̣, модайанти нива̄синам̣;

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

1982.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати.

1983.

‘‘амба̄ капиттха̄ панаса̄, са̄ла̄ джамбӯ вибхӣтака̄;

харӣтакӣ а̄малака̄, ассаттха̄ бадара̄ни ча.

1984.

‘‘ча̄рутимбаруккха̄ четтха, нигродха̄ ча капиттхана̄;

мадхумадхука̄ тхеванти, нӣче пакка̄ чудумбара̄.

1985.

‘‘па̄ревата̄ бхавеййа̄ ча, муддика̄ ча мадхуттхика̄;

мадхум̣ анелакам̣ таттха, сакама̄да̄йа бхун̃джаре.

1986.

‘‘ан̃н̃еттха пуппхита̄ амба̄, ан̃н̃е тит̣т̣ханти довила̄;

ан̃н̃е а̄ма̄ ча пакка̄ ча, бхекаван̣н̣а̄ тадӯбхайам̣.

1987.

‘‘атхеттха хет̣т̣ха̄ пурисо, амбапакка̄ни ган̣хати;

а̄ма̄ни чева пакка̄ни, ван̣н̣агандхарасуттаме.

1988.

‘‘атева ме аччхарийам̣, хин̇ка̄ро пат̣ибха̄ти мам̣;

дева̄намива а̄ва̄со, собхати нанданӯпамо.

1989.

‘‘вибхедика̄ на̄л̣икера̄, кхаджджурӣнам̣ браха̄ване;

ма̄ла̄ва гантхита̄ т̣ханти, дхаджагга̄нева диссаре;

на̄на̄ван̣н̣ехи пуппхети, набхам̣ та̄ра̄чита̄мива.

1990.

‘‘кут̣аджӣ кут̣т̣хатагара̄, па̄т̣алийо ча пуппхита̄;

пунна̄га̄ гирипунна̄га̄, ковил̣а̄ра̄ ча пуппхита̄.

1991.

‘‘удда̄лака̄ сомаруккха̄, агарупхаллийа̄ [агарубхаллийа̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] бахӯ;

путтаджӣва̄ [пут̣аджӣва̄ (ка.)] ча какудха̄, асана̄ четтха пуппхита̄.

1992.

‘‘кут̣аджа̄ салал̣а̄ нӣпа̄ [нимба̄ (ка.)], косамба̄ лабуджа̄ дхава̄;

са̄ла̄ ча пуппхита̄ таттха, пала̄лакхаласаннибха̄.

1993.

‘‘тасса̄видӯре поккхаран̣ӣ, бхӯмибха̄ге манораме;

падумуппаласан̃чханна̄, дева̄намива нандане.

1994.

‘‘атхеттха пуппхарасаматта̄, кокила̄ ман̃джубха̄н̣ика̄;

абхина̄денти паванам̣, утусампуппхите думе.

1995.

‘‘бхассанти макарандехи, поккхаре поккхаре мадхӯ;

атхеттха ва̄та̄ ва̄йанти, даккхин̣а̄ атха паччхима̄;

падумакин̃джаккхарен̣ӯхи, окин̣н̣о хоти ассамо.

1996.

‘‘тхӯла̄ син̇гха̄т̣ака̄ четтха, сам̣са̄дийа̄ паса̄дийа̄ [сам̣са̄рийа̄ паса̄рийа̄ (ка.)];

маччхакаччхапабйа̄виддха̄, бахӯ четтха мупайа̄нака̄;

мадхум̣ бхисехи савати, кхирасаппимул̣а̄либхи.

1997.

‘‘сурабхӣ там̣ ванам̣ ва̄ти, на̄на̄гандхасамодитам̣ [на̄на̄гандхасамеритам̣ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

саммаддатева [самодатева (ка.)] гандхена, пуппхаса̄кха̄хи там̣ ванам̣;

бхамара̄ пуппхагандхена, саманта̄ мабхина̄дита̄.

1998.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, на̄на̄ван̣н̣а̄ бахӯ диджа̄;

моданти саха бхарийа̄хи, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино.

1999.

‘‘нандика̄ джӣвапутта̄ ча, джӣвапутта̄ пийа̄ ча но;

пийа̄ путта̄ пийа̄ нанда̄, диджа̄ поккхаран̣ӣгхара̄.

2000.

‘‘ма̄ла̄ва гантхита̄ т̣ханти, дхаджагга̄нева диссаре;

на̄на̄ван̣н̣ехи пуппхехи, кусалехева сугантхита̄ [сугантхика̄ (сӣ. пӣ.)];

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

2001.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати’’.

2002.

‘‘идан̃ча ме саттубхаттам̣, мадхуна̄ пат̣исам̣йутам̣;

мадхупин̣д̣ика̄ ча суката̄йо, саттубхаттам̣ дада̄ми те’’.

2003.

‘‘туйхева самбалам̣ хоту, на̄хам̣ иччха̄ми самбалам̣;

итопи брахме ган̣ха̄хи, гаччха брахме йатха̄сукхам̣.

2004.

‘‘айам̣ екападӣ ети, уджум̣ гаччхати ассамам̣;

исӣпи аччуто таттха, пан̇каданто раджассиро;

дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣.

2005.

‘‘чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати;

там̣ твам̣ гантва̄на пуччхассу, со те маггам̣ паваккхати’’.

2006.

идам̣ сутва̄ брахмабандху, четам̣ катва̄ падаккхин̣ам̣;

удаггачитто пакка̄ми, йена̄си аччуто иси.

чӯл̣аванаван̣н̣ана̄.

маха̄ванаван̣н̣ана̄

2007.

гаччханто со бха̄радва̄джо, аддасса аччутам̣ исим̣;

дисва̄на там̣ бха̄радва̄джо, саммоди исина̄ саха.

2008.

‘‘каччи ну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи ун̃чхена йа̄песи, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

2009.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

2010.

‘‘кусалан̃чева ме брахме, атхо брахме ана̄майам̣;

атхо ун̃чхена йа̄пеми, атхо мӯлапхала̄ бахӯ.

2011.

‘‘атхо д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, хим̣са̄ майхам̣ на виджджати.

2012.

‘‘бахӯни вассапӯга̄ни, ассаме васато мама;

на̄бхиджа̄на̄ми уппаннам̣, а̄ба̄дхам̣ аманорамам̣.

2013.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄брахме, атхо те адура̄гатам̣;

анто пависа бхадданте, па̄де паккха̄лайассу те.

2014.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо;

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа брахме варам̣ варам̣.

2015.

‘‘идампи па̄нӣйам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄брахме, саче твам̣ абхикан̇кхаси’’.

2016.

‘‘пат̣иггахитам̣ йам̣ диннам̣, саббасса аггхийам̣ катам̣;

сан̃джайасса сакам̣ путтам̣, сивӣхи виппава̄ситам̣;

тамахам̣ дассанама̄гато, йади джа̄на̄си сам̣са ме’’.

2017.

‘‘на бхавам̣ ети пун̃н̃аттхам̣, сивира̄джасса дассанам̣;

ман̃н̃е бхавам̣ паттхайати, ран̃н̃о бхарийам̣ патиббатам̣;

ман̃н̃е кан̣ха̄джинам̣ да̄сим̣, джа̄лим̣ да̄сан̃ча иччхаси.

2018.

‘‘атха ва̄ тайо ма̄та̄путте, аран̃н̃а̄ нетума̄гато;

на тасса бхога̄ виджджанти, дханам̣ дхан̃н̃ан̃ча бра̄хман̣а’’.

2019.

‘‘акуддхарӯпохам̣ бхото [бхото (сӣ. пӣ.)], на̄хам̣ йа̄читума̄гато;

са̄дху дассанамарийа̄нам̣, саннива̄со сада̄ сукхо.

2020.

‘‘адит̣т̣хапуббо сивира̄джа̄, сивӣхи виппава̄сито;

тамахам̣ дассанама̄гато, йади джа̄на̄си сам̣са ме’’.

2021.

‘‘еса село маха̄брахме, паббато гандхама̄дано;

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

2022.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати.

2023.

‘‘ете нӣла̄ падиссанти, на̄на̄пхаладхара̄ дума̄;

уггата̄ аббхакӯт̣а̄ва нӣла̄ ан̃джанапаббата̄.

2024.

‘‘дхавассакан̣н̣а̄ кхадира̄, са̄ла̄ пханданама̄лува̄;

сампаведханти ва̄тена, саким̣ пӣта̄ва ма̄н̣ава̄.

2025.

‘‘упари думапарийа̄йесу, сан̇гӣтийова суййаре;

наджджуха̄ кокиласан̇гха̄, сампатанти дума̄ думам̣.

2026.

‘‘авхайантева гаччхантам̣, са̄кха̄паттасамӣрита̄;

рамайантева а̄гантам̣, модайанти нива̄синам̣;

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

2027.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати.

2028.

‘‘карерима̄ла̄ витата̄, бхӯмибха̄ге манораме;

саддала̄харита̄ бхӯми, на таттхуддхам̣сате раджо.

2029.

‘‘майӯрагӣвасан̇ка̄са̄, тӯлапхассасамӯпама̄;

тин̣а̄ни на̄тиваттанти, саманта̄ чатуран̇гула̄.

2030.

‘‘амба̄ джамбӯ капиттха̄ ча, нӣче пакка̄ чудумбара̄;

парибхогехи руккхехи, ванам̣ там̣ ративад̣д̣ханам̣.

2031.

‘‘вел̣урийаван̣н̣асаннибхам̣, маччхагумбанисевитам̣;

сучим̣ сугандхам̣ салилам̣, а̄по таттхапи сандати.

2032.

‘‘тасса̄видӯре поккхаран̣ӣ, бхӯмибха̄ге манораме;

падумуппаласан̃чханна̄, дева̄намива нандане.

2033.

‘‘тӣн̣и уппаладжа̄та̄ни, тасмим̣ сараси бра̄хман̣а;

вичиттам̣ нӣла̄нека̄ни, сета̄ лохитака̄ни ча.

2034.

‘‘кхома̄ва таттха падума̄, сетасогандхикехи ча;

каламбакехи сан̃чханно, мучалиндо на̄ма со саро.

2035.

‘‘атхеттха падума̄ пхулла̄, апарийанта̄ва диссаре;

гимха̄ хемантика̄ пхулла̄, джан̣н̣утаггха̄ упаттхара̄.

2036.

‘‘сурабхӣ сампава̄йанти, вичиттапуппхасантхата̄;

бхамара̄ пуппхагандхена, саманта̄ мабхина̄дита̄.

2037.

‘‘атхеттха удакантасмим̣, руккха̄ тит̣т̣ханти бра̄хман̣а;

кадамба̄ па̄т̣алӣ пхулла̄, ковил̣а̄ра̄ ча пуппхита̄.

2038.

‘‘ан̇кола̄ каччхика̄ра̄ ча, па̄риджан̃н̃а̄ ча пуппхита̄;

ва̄ран̣а̄ вайана̄ [са̄йана̄ (сӣ. пӣ.), вуйхана̄ (сйа̄.)] руккха̄, мучалиндамубхато [мучалиндамабхито (сӣ. пӣ.)] сарам̣.

2039.

‘‘сирӣса̄ сетапа̄риса̄ [сетава̄риса̄ (сӣ. пӣ.)], са̄дху ва̄йанти падмака̄;

ниггун̣д̣ӣ сирӣниггун̣д̣ӣ [сараниггун̣д̣ӣ (ка.)], асана̄ четтха пуппхита̄.

2040.

‘‘пан̇гура̄ [пан̇кура̄ (сйа̄.), пан̇гула̄ (ка.)] бахула̄ села̄, собхан̃джана̄ ча пуппхита̄;

кетака̄ кан̣ика̄ра̄ ча, канавера̄ ча пуппхита̄.

2041.

‘‘аджджуна̄ аджджукан̣н̣а̄ ча, маха̄на̄ма̄ ча пуппхита̄;

супуппхитагга̄ тит̣т̣ханти, паджджалантева ким̣сука̄.

2042.

‘‘сетапан̣н̣ӣ саттапан̣н̣а̄, кадалийо кусумбхара̄;

дханутакка̄рӣ пуппхехи, сӣсапа̄варан̣а̄ни ча.

2043.

‘‘аччхива̄ саллава̄ [сабала̄ (сӣ.), симала̄ (пӣ.)] руккха̄, саллакийо ча пуппхита̄;

сетагеру ча тагара̄, мам̣сикут̣т̣ха̄ кула̄вара̄.

2044.

‘‘дахара̄ руккха̄ ча вуддха̄ ча, акут̣ила̄ четтха пуппхита̄;

ассамам̣ убхато т̣ханти, агйа̄га̄рам̣ самантато.

2045.

‘‘атхеттха удакантасмим̣, бахуджа̄то пхан̣иджджако;

муггатийо каратийо, сева̄ласӣсака̄ бахӯ.

2046.

‘‘удда̄паваттам̣ [уддха̄паваттам̣ (сйа̄. пӣ.)] уллул̣итам̣, маккхика̄ хин̇гуджа̄лика̄;

да̄симакан̃джако [да̄сима̄ кон̃джако (ка.)] четтха, бахӯ нӣчекал̣амбака̄.

2047.

‘‘елампхуракасан̃чханна̄ [еламбаракасан̃чханна̄ (сӣ. пӣ.), ел̣амбакехи сан̃чханна̄ (сйа̄.)], руккха̄ тит̣т̣ханти бра̄хман̣а;

сатта̄хам̣ дха̄рийама̄на̄нам̣, гандхо тесам̣ на чхиджджати.

2048.

‘‘убхато сарам̣ мучалиндам̣, пуппха̄ тит̣т̣ханти собхана̄;

индӣварехи сан̃чханнам̣, ванам̣ там̣ упасобхати.

2049.

‘‘ад̣д̣хама̄сам̣ дха̄рийама̄на̄нам̣, гандхо тесам̣ на чхиджджати;

нӣлапуппхӣ сетава̄рӣ, пуппхита̄ гирикан̣н̣ика̄;

калеруккхехи [кат̣ерукехи (сӣ.), кат̣еруккхехи (пӣ.)] сан̃чханнам̣, ванам̣ там̣ туласӣхи ча.

2050.

‘‘саммаддатева гандхена, пуппхаса̄кха̄хи там̣ ванам̣;

бхамара̄ пуппхагандхена, саманта̄ мабхина̄дита̄.

2051.

‘‘тӣн̣и какка̄руджа̄та̄ни, тасмим̣ сараси бра̄хман̣а;

кумбхаматта̄ни чека̄ни, мураджаматта̄ни та̄ убхо.

2052.

‘‘атхеттха са̄сапо бахуко, на̄дийо [на̄рийо (ка.)] харита̄йуто;

асӣ та̄ла̄ва тит̣т̣ханти, чхеджджа̄ индӣвара̄ бахӯ.

2053.

‘‘аппхот̣а̄ сурийаваллӣ ча, ка̄л̣ӣйа̄ [кол̣ӣйа̄ (ка.)] мадхугандхийа̄;

асока̄ мудайантӣ ча, валлибхо кхуддапуппхийо.

2054.

‘‘коран̣д̣ака̄ аноджа̄ ча, пуппхита̄ на̄гамаллика̄ [на̄гаваллика̄ (сӣ. пӣ.)];

руккхама̄руйха тит̣т̣ханти, пхулла̄ ким̣сукаваллийо.

2055.

‘‘кат̣еруха̄ ча ва̄сантӣ, йӯтхика̄ мадхугандхийа̄;

нилийа̄ сумана̄ бхан̣д̣ӣ, собхати падумуттаро.

2056.

‘‘па̄т̣алӣ самуддакаппа̄сӣ, кан̣ика̄ра̄ ча пуппхита̄;

хемаджа̄ла̄ва диссанти, ручирагги сикхӯпама̄.

2057.

‘‘йа̄ни та̄ни ча пуппха̄ни, тхаладжа̄нудака̄ни ча;

сабба̄ни таттха диссанти, евам̣ раммо маходадхи.

2058.

‘‘атхасса̄ поккхаран̣ийа̄, бахука̄ ва̄ригочара̄;

рохита̄ нал̣апӣ [нал̣апе (ка.)] син̇гӯ, кумбхила̄ макара̄ сусӯ.

2059.

‘‘мадху ча мадхулат̣т̣хи ча, та̄лиса̄ ча пийан̇гука̄;

кут̣андаджа̄ бхаддамутта̄ [уннака̄ бхаддамут̣т̣ха̄ ча (ка.)], сетапуппха̄ ча лолупа̄.

2060.

‘‘сурабхӣ ча руккха̄ тагара̄, бахука̄ тун̇гаван̣т̣ака̄ [тун̇гаваллика̄ (ка.)];

падмака̄ нарада̄ кут̣т̣ха̄, джха̄мака̄ ча харен̣ука̄.

2061.

‘‘халиддака̄ гандхасила̄, хиривера̄ ча гуггула̄;

вибхедика̄ чорака̄ кут̣т̣ха̄, каппура̄ ча калин̇гука̄.

2062.

‘‘атхеттха сӣхабйаггха̄ ча, пуриса̄лӯ ча хаттхийо;

ен̣еййа̄ пасада̄ чева, рохичча̄ сарабха̄ мига̄.

2063.

‘‘кот̣т̣хасун̣а̄ сун̣опи ча, тулийа̄ нал̣асаннибха̄;

ча̄марӣ чаланӣ лан̇гхӣ, джха̄пита̄ маккат̣а̄ пичу.

2064.

‘‘каккат̣а̄ кат̣ама̄йа̄ ча, икка̄ гон̣асира̄ бахӯ;

кхагга̄ вара̄ха̄ накула̄, ка̄л̣акеттха бахӯтасо.

2065.

‘‘махим̣са̄ сон̣асин̇га̄ла̄, пампака̄ ча самантато;

а̄куччха̄ пачала̄ка̄ ча, читрака̄ ча̄пи дӣпийо.

2066.

‘‘пелака̄ ча вигха̄са̄да̄, сӣха̄ гоган̣иса̄дака̄;

ат̣т̣хапа̄да̄ ча мора̄ ча, бхассара̄ ча кукуттхака̄.

2067.

‘‘чан̇кора̄ куккут̣а̄ на̄га̄, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино;

бака̄ бала̄ка̄ наджджуха̄, диндибха̄ кун̃джава̄джита̄ [кун̃джава̄дика̄ (сӣ. пӣ.)].

2068.

‘‘бйаггхинаса̄ лохапит̣т̣ха̄, паммака̄ [пампака̄ (сӣ. пӣ.), чаппака̄ (сйа̄.), паббака̄ (ка.)] джӣваджӣвака̄;

капин̃джара̄ титтира̄йо, кула̄ ча пат̣икуттхака̄.

2069.

‘‘манда̄лака̄ челакет̣у, бхан̣д̣утиттирана̄мака̄;

чела̄вака̄ пин̇гала̄йо [пин̇гула̄йо (сӣ. пӣ.)], гот̣ака̄ ан̇гахетука̄.

2070.

‘‘каравийа̄ ча сагга̄ ча, ухун̇ка̄ра̄ ча куккуха̄;

на̄на̄диджаган̣а̄кин̣н̣ам̣, на̄на̄сараникӯджитам̣.

2071.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, нӣлака̄ [са̄л̣ика̄ (ка.)] ман̃джубха̄н̣ика̄;

моданти саха бхарийа̄хи, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино.

2072.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, диджа̄ ман̃джуссара̄ сита̄;

сетаччхикут̣а̄ бхадраккха̄, ан̣д̣аджа̄ читрапекхун̣а̄.

2073.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, диджа̄ ман̃джуссара̄ сита̄;

сикхан̣д̣ӣ нӣлагӣва̄хи, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино.

2074.

‘‘кукуттхака̄ кул̣ӣрака̄, кот̣т̣ха̄ поккхараса̄така̄;

ка̄ла̄меййа̄ балийаккха̄, кадамба̄ суваса̄л̣ика̄.

2075.

‘‘халидда̄ лохита̄ сета̄, атхеттха налака̄ бахӯ;

ва̄ран̣а̄ бхин̇гара̄джа̄ ча, кадамба̄ сувакокила̄.

2076.

‘‘уккуса̄ курара̄ хам̣са̄, а̄т̣а̄ паривадентика̄;

па̄кахам̣са̄ атибала̄, наджджуха̄ джӣваджӣвака̄.

2077.

‘‘па̄ревата̄ равихам̣са̄, чаккава̄ка̄ надӣчара̄;

ва̄ран̣а̄бхируда̄ рамма̄, убхо ка̄лӯпакӯджино.

2078.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, на̄на̄ван̣н̣а̄ бахӯ диджа̄;

моданти саха бхарийа̄хи, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино.

2079.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, на̄на̄ван̣н̣а̄ бахӯ диджа̄;

саббе ман̃джӯ никӯджанти, мучалиндамубхатосарам̣.

2080.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, каравийа̄ на̄ма те диджа̄ [каравӣ на̄ма те диджа̄ (сӣ. пӣ.)];

моданти саха бхарийа̄хи, ан̃н̃аман̃н̃ам̣ пакӯджино.

2081.

‘‘атхеттха сакун̣а̄ санти, каравийа̄ на̄ма те диджа̄;

саббе ман̃джӯ никӯджанти, мучалиндамубхатосарам̣.

2082.

‘‘ен̣еййапасада̄кин̣н̣ам̣, на̄гасам̣севитам̣ ванам̣;

на̄на̄лата̄хи сан̃чханнам̣, кадалӣмигасевитам̣.

2083.

‘‘атхеттха са̄сапо бахуко [са̄ма̄ бахука̄ (сйа̄. ка.)], нӣва̄ро варако баху;

са̄ли акат̣т̣хапа̄ко ча, уччху таттха анаппако.

2084.

‘‘айам̣ екападӣ ети, уджум̣ гаччхати ассамам̣;

кхудам̣ [кхуддам̣ (сйа̄. ка.)] пипа̄сам̣ аратим̣, таттха патто на виндати;

йаттха вессантаро ра̄джа̄, саха путтехи саммати.

2085.

‘‘дха̄ренто бра̄хман̣аван̣н̣ам̣, а̄садан̃ча масам̣ джат̣ам̣;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати’’.

2086.

идам̣ сутва̄ брахмабандху, исим̣ катва̄ падаккхин̣ам̣;

удаггачитто пакка̄ми, йаттха вессантаро аху’’.

маха̄ванаван̣н̣ана̄.

да̄ракапаббам̣

2087.

‘‘ут̣т̣хехи джа̄ли патит̣т̣ха, пора̄н̣ам̣ вийа диссати;

бра̄хман̣ам̣ вийа пасса̄ми, нандийо ма̄бхикӣраре’’.

2088.

‘‘ахампи та̄та пасса̄ми, йо со брахма̄ва диссати;

аддхико вийа [аттхико вийа (сӣ. пӣ.)] а̄йа̄ти, атитхӣ но бхависсати’’.

2089.

‘‘каччи ну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи ун̃чхена йа̄петха, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

2090.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

2091.

‘‘кусалан̃чева но брахме, атхо брахме ана̄майам̣;

атхо ун̃чхена йа̄пема, атхо мӯлапхала̄ бахӯ.

2092.

‘‘атхо д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, хим̣са̄ амхам̣ [майхам̣ (сйа̄. ка.)] на виджджати’’.

2093.

‘‘сатта но ма̄се васатам̣, аран̃н̃е джӣвасокинам̣ [джӣвисокинам̣ (сйа̄.)];

идампи пат̣хамам̣ пасса̄ма, бра̄хман̣ам̣ деваван̣н̣инам̣;

а̄да̄йа вел̣увам̣ дан̣д̣ам̣, аггихуттам̣ каман̣д̣алум̣.

2094.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄брахме, атхо те адура̄гатам̣;

анто пависа бхадданте, па̄де паккха̄лайассу те.

2095.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо;

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа брахме варам̣ варам̣.

2096.

‘‘идампи па̄нӣйам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄брахме, саче твам̣ абхикан̇кхаси.

2097.

‘‘атха твам̣ кена ван̣н̣ена, кена ва̄ пана хетуна̄;

ануппатто браха̄ран̃н̃ам̣, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

2098.

‘‘йатха̄ ва̄ривахо пӯро, саббака̄лам̣ на кхӣйати;

евам̣ там̣ йа̄чита̄гаччхим̣, путте ме дехи йа̄чито’’.

2099.

‘‘дада̄ми на викампа̄ми, иссаро найа бра̄хман̣а;

па̄то гата̄ ра̄джапуттӣ, са̄йам̣ ун̃чха̄то ехити.

2100.

‘‘екараттим̣ васитва̄на, па̄то гаччхаси бра̄хман̣а;

тасса̄ нха̄те упагха̄те, атха не ма̄ладха̄рине.

2101.

‘‘екараттим̣ васитва̄на, па̄то гаччхаси бра̄хман̣а;

на̄на̄пуппхехи сан̃чханне, на̄на̄гандхехи бхӯсите;

на̄на̄мӯлапхала̄кин̣н̣е, гаччха сва̄да̄йа бра̄хман̣а’’.

2102.

‘‘на ва̄самабхироча̄ми, гаманам̣ майха руччати;

антара̄йопи ме асса, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

2103.

‘‘на хета̄ йа̄чайогӣ нам̣, антара̄йасса ка̄рийа̄;

иттхийо мантам̣ [иттхика̄мантам̣ (ка.)] джа̄нанти, саббам̣ ган̣ханти ва̄мато.

2104.

‘‘саддха̄йа да̄нам̣ дадато, ма̄сам̣ адаккхи ма̄тарам̣;

антара̄йампи са̄ кайира̄, гаччхан̃н̃ева ратхесабха.

2105.

‘‘а̄мантайассу те путте, ма̄ те ма̄тарамаддасум̣;

саддха̄йа да̄нам̣ дадато, евам̣ пун̃н̃ам̣ павад̣д̣хати.

2106.

‘‘а̄мантайассу те путте, ма̄ те ма̄тарамаддасум̣;

ма̄дисасса дханам̣ датва̄, ра̄джа саггам̣ гамиссаси’’.

2107.

‘‘саче твам̣ ниччхасе дат̣т̣хум̣, мама бхарийам̣ патиббатам̣;

аййакассапи дассехи, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2108.

‘‘име кума̄ре дисва̄на, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

патӣто сумано витто, бахум̣ дассати те дханам̣’’.

2109.

‘‘аччхеданасса бха̄йа̄ми, ра̄джапутта сун̣охи ме;

ра̄джадан̣д̣а̄йа мам̣ даджджа̄, виккин̣еййа ханеййа ва̄;

джино дханан̃ча да̄се ча, га̄райхасса брахмабандхуйа̄’’.

2110.

‘‘име кума̄ре дисва̄на, ман̃джуке пийабха̄н̣ине;

дхамме т̣хито маха̄ра̄джа̄, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано;

ладдха̄ пӣтисоманассам̣, бахум̣ дассати те дханам̣’’.

2111.

‘‘на̄хам̣ тампи карисса̄ми, йам̣ мам̣ твам̣ ануса̄саси;

да̄ракева ахам̣ нессам̣, бра̄хман̣йа̄ парича̄раке’’.

2112.

‘‘тато кума̄ра̄ бйатхита̄ [бйадхита̄ (сӣ. пӣ. ка.)], сутва̄ луддасса бха̄ситам̣;

тена тена падха̄вим̣су, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо’’.

2113.

‘‘ехи та̄та пийапутта, пӯретха мама па̄рамим̣;

хадайам̣ мебхисин̃четха, каротха вачанам̣ мама.

2114.

‘‘йа̄на̄ на̄ва̄ ча ме хотха, ачала̄ бхаваса̄гаре;

джа̄типа̄рам̣ тарисса̄ми, санта̄рессам̣ садевакам̣’’.

2115.

‘‘ехи амма пийадхӣти, пӯретха мама па̄рамим̣ [пийа̄ ме да̄напа̄рамӣ (сйа̄. ка.)];

хадайам̣ мебхисин̃четха, каротха вачанам̣ мама.

2116.

‘‘йа̄на̄ на̄ва̄ ча ме хотха, ачала̄ бхаваса̄гаре;

джа̄типа̄рам̣ тарисса̄ми, уддхариссам̣ садевакам̣’’.

2117.

‘‘тато кума̄ре а̄да̄йа, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо;

бра̄хман̣асса ада̄ да̄нам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано.

2118.

‘‘тато кума̄ре а̄да̄йа, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо;

бра̄хман̣асса ада̄ витто, путтаке да̄намуттамам̣.

2119.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

йам̣ кума̄ре падиннамхи, меданӣ сампакампатха.

2120.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

йам̣ пан̃джаликато ра̄джа̄, кума̄ре сукхаваччхите;

бра̄хман̣асса ада̄ да̄нам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано’’.

2121.

‘‘тато со бра̄хман̣о луддо, латам̣ дантехи чхиндийа;

лата̄йа хаттхе бандхитва̄, лата̄йа анумаджджатха [анупаджджатха (ка.)].

2122.

‘‘тато со раджджума̄да̄йа, дан̣д̣ан̃ча̄да̄йа бра̄хман̣о;

а̄кот̣айанто те нети, сивира̄джасса пеккхато’’.

2123.

‘‘тато кума̄ра̄ пакка̄мум̣, бра̄хман̣асса памун̃чийа;

ассупун̣н̣ехи неттехи, питарам̣ со удиккхати.

2124.

‘‘ведхамассаттхапаттам̣ва, питу па̄да̄ни вандати;

питу па̄да̄ни вандитва̄, идам̣ вачанамабрави.

2125.

‘‘амма̄ ча та̄та никкханта̄, тван̃ча но та̄та дассаси;

йа̄ва аммампи пассему, атха но та̄та дассаси.

2126.

‘‘амма̄ ча та̄та никкханта̄, тван̃ча но та̄та дассаси;

ма̄ но твам̣ та̄та адада̄, йа̄ва амма̄пи ету но;

тада̄йам̣ бра̄хман̣о ка̄мам̣, виккин̣а̄ту хана̄ту ва̄.

2127.

‘‘балан̇капа̄до [билан̇капа̄до (ка.)] андханакхо [аддханакхо (сӣ. сйа̄. пӣ.)], атхо оваддхапин̣д̣ико [обандхапин̣д̣ико (ка.)];

дӣгхуттарот̣т̣хо чапало, кал̣а̄ро бхаггана̄сако.

2128.

‘‘кумбходаро бхаггапит̣т̣хи, атхо висамачаккхуко;

лохамассу харитакесо, валӣнам̣ тилака̄хато.

2129.

‘‘пин̇гало ча винато ча, викат̣о ча браха̄ кхаро;

аджина̄ни ча саннаддхо, амануссо бхайа̄нако.

2130.

‘‘мануссо уда̄ху йаккхо, мам̣салохитабходжано;

га̄ма̄ аран̃н̃ама̄гамма, дханам̣ там̣ та̄та йа̄чати.

2131.

‘‘нӣйама̄не писа̄чена, ким̣ ну та̄та удиккхаси;

асма̄ нӯна те хадайам̣, а̄йасам̣ дал̣хабандханам̣.

2132.

‘‘йо но баддхе на джа̄на̄си, бра̄хман̣ена дханесина̄;

ачча̄йикена луддена, йо но га̄вова сумбхати.

2133.

‘‘идхева аччхатам̣ кан̣ха̄, на са̄ джа̄на̄ти кисмин̃чи;

мигӣва кхӣрасамматта̄, йӯтха̄ хӣна̄ пакандати.

2134.

‘‘на ме идам̣ татха̄ дуккхам̣, лаббха̄ хи пумуна̄ идам̣;

йан̃ча аммам̣ на пасса̄ми, там̣ ме дуккхатарам̣ ито.

2135.

‘‘на ме идам̣ татха̄ дуккхам̣, лаббха̄ хи пумуна̄ идам̣;

йан̃ча та̄там̣ на пасса̄ми, там̣ ме дуккхатарам̣ ито.

2136.

‘‘са̄ нӯна капан̣а̄ амма̄, чираратта̄йа руччхати [руджджати (сйа̄. ка.)];

кан̣ха̄джинам̣ апассантӣ, кума̄рим̣ ча̄рудассаним̣.

2137.

‘‘со нӯна капан̣о та̄то, чираратта̄йа руччхати;

кан̣ха̄джинам̣ апассанто, кума̄рим̣ ча̄рудассаним̣.

2138.

‘‘са̄ нӯна капан̣а̄ амма̄, чирам̣ руччхати ассаме;

кан̣ха̄джинам̣ апассантӣ, кума̄рим̣ ча̄рудассаним̣.

2139.

‘‘со нӯна капан̣о та̄то, чирам̣ руччхати ассаме;

кан̣ха̄джинам̣ апассанто, кума̄рим̣ ча̄рудассаним̣.

2140.

‘‘са̄ нӯна капан̣а̄ амма̄, чираратта̄йа руччхати;

ад̣д̣харатте ва ратте ва̄, надӣва авасуччхати.

2141.

‘‘со нӯна капан̣о та̄то, чираратта̄йа руччхати;

ад̣д̣харатте ва ратте ва̄, надӣва авасуччхати.

2142.

‘‘име те джамбука̄ руккха̄, ведиса̄ синдува̄рака̄ [синдхува̄рита̄ (бахӯсу)];

вивидха̄ни руккхаджа̄та̄ни, та̄ни аджджа джаха̄масе.

2143.

‘‘ассаттха̄ панаса̄ чеме, нигродха̄ ча капиттхана̄;

вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, та̄ни аджджа джаха̄масе.

2144.

‘‘име тит̣т̣ханти а̄ра̄ма̄, айам̣ сӣтӯдака̄ [сӣтодика̄ (сӣ. пӣ.)] надӣ;

йаттхассу пуббе кӣл̣а̄ма, та̄ни аджджа джаха̄масе.

2145.

‘‘вивидха̄ни пуппхаджа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе дха̄рема, та̄ни аджджа джаха̄масе.

2146.

‘‘вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе бхун̃джа̄ма, та̄ни аджджа джаха̄масе.

2147.

‘‘име но хаттхика̄ асса̄, балибадда̄ ча но име;

йехиссу пуббе кӣл̣а̄ма, та̄ни аджджа джаха̄масе’’.

2148.

‘‘нӣйама̄на̄ кума̄ра̄ те, питарам̣ етадабравум̣;

аммам̣ а̄рогйам̣ ваджджа̄си, тван̃ча та̄та сукхӣ бхава.

2149.

‘‘име но хаттхика̄ асса̄, балибадда̄ ча но име;

та̄ни амма̄йа даджджеси, сокам̣ техи винессати.

2150.

‘‘име но хаттхика̄ асса̄, балибадда̄ ча но име;

та̄ни амма̄ удиккхантӣ, сокам̣ пат̣ивинессати.

2151.

‘‘тато вессантаро ра̄джа̄, да̄нам̣ датва̄на кхаттийо;

пан̣н̣аса̄лам̣ пависитва̄, калунам̣ паридевайи’’.

2152.

‘‘кам̣ нваджджа чха̄та̄ тасита̄, упаруччханти да̄рака̄;

са̄йам̣ сам̣весана̄ка̄ле, ко не дассати бходжанам̣.

2153.

‘‘кам̣ нваджджа чха̄та̄ тасита̄, упаруччханти да̄рака̄;

са̄йам̣ сам̣весана̄ка̄ле, амма̄ чха̄тамха детха но.

2154.

‘‘катхам̣ ну патхам̣ гаччханти, паттика̄ анупа̄хана̄;

санта̄ сӯнехи па̄дехи, ко не хаттхе гахессати.

2155.

‘‘катхам̣ ну со на ладжджеййа, саммукха̄ пахарам̣ мама;

адӯсака̄нам̣ путта̄нам̣, аладжджӣ вата бра̄хман̣о.

2156.

‘‘йопи ме да̄сида̄сасса, ан̃н̃о ва̄ пана песийо;

тасса̄пи сувихӣнасса, ко ладжджӣ пахариссати.

2157.

‘‘ва̄риджассева ме сато, баддхасса кумина̄мукхе;

аккосати пахарати, пийе путте апассато.

2158.

‘‘аду ча̄пам̣ гахетва̄на, кхаггам̣ бандхийа ва̄мато;

а̄несса̄ми саке путте, путта̄нан̃хи вадхо дукхо.

2159.

‘‘ат̣т̣ха̄наметам̣ [аддха̄ хи метам̣ (пӣ.)] дуккхарӯпам̣, йам̣ кума̄ра̄ вихан̃н̃аре;

сатан̃ча дхаммаман̃н̃а̄йа, ко датва̄ анутаппати’’.

2160.

‘‘саччам̣ киревама̄хам̣су, нара̄ екаччийа̄ идха;

йасса наттхи сака̄ ма̄та̄, йатха̄ наттхи [пита̄ аттхи (ка.)] татхева со.

2161.

‘‘ехи кан̣хе марисса̄ма, наттхаттхо джӣвитена но;

диннамха̄ти [диннамха̄пи (сӣ. сйа̄.), диннама̄си (ка.)] джаниндена, бра̄хман̣асса дханесино;

ачча̄йикасса луддасса, йо но га̄вова сумбхати.

2162.

‘‘име те джамбука̄ руккха̄, ведиса̄ синдува̄рака̄;

вивидха̄ни руккхаджа̄та̄ни, та̄ни кан̣хе джаха̄масе.

2163.

‘‘ассаттха̄ панаса̄ чеме, нигродха̄ ча капиттхана̄;

вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, та̄ни кан̣хе джаха̄масе.

2164.

‘‘име тит̣т̣ханти а̄ра̄ма̄, айам̣ сӣтӯдака̄ надӣ;

йаттхассу пуббе кӣл̣а̄ма, та̄ни кан̣хе джаха̄масе.

2165.

‘‘вивидха̄ни пуппхаджа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе дха̄рема, та̄ни кан̣хе джаха̄масе.

2166.

‘‘вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе бхун̃джа̄ма, та̄ни кан̣хе джаха̄масе.

2167.

‘‘име но хаттхика̄ асса̄, балибадда̄ ча но име;

йехиссу пуббе кӣл̣а̄ма, та̄ни кан̣хе джаха̄масе’’.

2168.

‘‘нӣйама̄на̄ кума̄ра̄ те, бра̄хман̣асса памун̃чийа;

тена тена падха̄вим̣су, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо’’.

2169.

‘‘тато со раджджума̄да̄йа, дан̣д̣ан̃ча̄да̄йа бра̄хман̣о;

а̄кот̣айанто те нети, сивира̄джасса пеккхато’’.

2170.

‘‘там̣ там̣ кан̣ха̄джина̄воча, айам̣ мам̣ та̄та бра̄хман̣о;

лат̣т̣хийа̄ пат̣икот̣ети, гхаре джа̄там̣ва да̄сийам̣.

2171.

‘‘на ча̄йам̣ бра̄хман̣о та̄та, дхаммика̄ хонти бра̄хман̣а̄;

йаккхо бра̄хман̣аван̣н̣ена, кха̄дитум̣ та̄та нети но;

нӣйама̄не писа̄чена, ким̣ ну та̄та удиккхаси’’.

2172.

‘‘име но па̄дака̄ дуккха̄, дӣгхо чаддха̄ судуггамо;

нӣче чоламбате сӯрийо, бра̄хман̣о ча дха̄рети [тарети (сӣ. сйа̄. пӣ.)] но.

2173.

‘‘оканда̄масе [окканта̄маси (ка.)] бхӯта̄ни, паббата̄ни вана̄ни ча;

сарасса сираса̄ ванда̄ма, супатиттхе ча а̄паке [а̄ваке (ка.)].

2174.

‘‘тин̣алата̄ни осадхйо, паббата̄ни вана̄ни ча;

аммам̣ а̄рогйам̣ ваджджа̄тха, айам̣ но нети бра̄хман̣о.

2175.

‘‘ваджджанту бхонто амман̃ча, маддим̣ асма̄ка ма̄тарам̣;

саче анупатитука̄ма̄си, кхиппам̣ анупатийа̄си но.

2176.

‘‘айам̣ екападӣ ети, уджум̣ гаччхати ассамам̣;

тамева̄нупатеййа̄си, апи пассеси не лахум̣.

2177.

‘‘ахо вата ре джат̣инӣ, ванамӯлапхалаха̄рике [ха̄рийа̄ (сйа̄. ка.)];

сун̃н̃ам̣ дисва̄на ассамам̣, там̣ те дуккхам̣ бхависсати.

2178.

‘‘ативелам̣ ну амма̄йа, ун̃чха̄ ладдхо анаппако [ун̃чха̄ладдхам̣ анаппакам̣ (сйа̄.)];

йа̄ но баддхе на джа̄на̄си, бра̄хман̣ена дханесина̄.

2179.

‘‘ачча̄йикена луддена, йо но га̄вова сумбхати;

ападжджа аммам̣ пассему, са̄йам̣ ун̃чха̄то а̄гатам̣.

2180.

‘‘даджджа̄ амма̄ бра̄хман̣асса, пхалам̣ кхуддена мисситам̣;

тада̄йам̣ асито дха̄то, на ба̄л̣хам̣ дха̄райеййа [тарайеййа (сӣ. сйа̄. пӣ.)] но.

2181.

‘‘сӯна̄ ча вата но па̄да̄, ба̄л̣хам̣ дха̄рети бра̄хман̣о;

ити таттха вилапим̣су, кума̄ра̄ ма̄тугиддхино’’.

да̄ракапаббам̣ на̄ма.

маддӣпаббам̣

2182.

‘‘тесам̣ ла̄лаппитам̣ сутва̄, тайо ва̄л̣а̄ ване мига̄;

сӣхо бйаггхо ча дӣпи ча, идам̣ вачанамабравум̣.

2183.

‘‘ма̄ хева но ра̄джапуттӣ, са̄йам̣ ун̃чха̄то а̄гама̄;

ма̄ хевамха̄ка ниббхоге, хет̣хайиттха ване мига̄.

2184.

‘‘сӣхо ча нам̣ вихет̣хеййа, бйаггхо дӣпи ча лаккхан̣ам̣;

нева джа̄лӣкума̄расса, куто кан̣ха̄джина̄ сийа̄;

убхайенева джӣйетха, патим̣ путте ча лаккхан̣а̄’’.

2185.

‘‘кхан̣иттикам̣ ме патитам̣, даккхин̣аккхи ча пхандати;

апхала̄ пхалино руккха̄, сабба̄ муйханти ме диса̄.

2186.

‘‘тасса̄ са̄йанхака̄ласмим̣, ассама̄гаманам̣ пати;

аттхан̇гатамхи сӯрийе, ва̄л̣а̄ пантхе упат̣т̣хахум̣.

2187.

‘‘нӣче чоламбате сӯрийо, дӯре ча вата ассамо;

йан̃ча несам̣ ито хассам̣ [хиссам̣ (ка.)], там̣ те бхун̃джеййу бходжанам̣.

2188.

‘‘со нӯна кхаттийо еко, пан̣н̣аса̄ла̄йа аччхати;

тосенто да̄раке чха̄те, мамам̣ дисва̄ ана̄йатим̣.

2189.

‘‘те нӯна путтака̄ майхам̣, капан̣а̄йа вара̄кийа̄;

са̄йам̣ сам̣весана̄ка̄ле, кхӣрапӣта̄ва аччхаре.

2190.

‘‘те нӯна путтака̄ майхам̣, капан̣а̄йа вара̄кийа̄;

са̄йам̣ сам̣весана̄ка̄ле, ва̄рипӣта̄ва аччхаре.

2191.

‘‘те нӯна путтака̄ майхам̣, капан̣а̄йа вара̄кийа̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, ваччха̄ ба̄ла̄ва ма̄тарам̣.

2192.

‘‘те нӯна путтака̄ майхам̣, капан̣а̄йа вара̄кийа̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, хам̣са̄вупарипаллале.

2193.

‘‘те нӯна путтака̄ майхам̣, капан̣а̄йа вара̄кийа̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, ассамасса̄видӯрато.

2194.

‘‘ека̄йано екапатхо, сара̄ соббха̄ ча пассато;

ан̃н̃ам̣ маггам̣ на пасса̄ми, йена гаччхеййа ассамам̣.

2195.

‘‘мига̄ наматтху ра̄джа̄но, ка̄нанасмим̣ махаббала̄;

дхаммена бха̄таро хотха, маггам̣ ме детха йа̄чита̄.

2196.

‘‘аваруддхасса̄хам̣ бхарийа̄, ра̄джапуттасса сирӣмато;

там̣ ча̄хам̣ на̄тиман̃н̃а̄ми, ра̄мам̣ сӣта̄вануббата̄.

2197.

‘‘тумхе ча путте пассатха, са̄йам̣ сам̣весанам̣ пати;

ахан̃ча путте пассеййам̣, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2198.

‘‘бахум̣ чидам̣ мӯлапхалам̣, бхаккхо ча̄йам̣ анаппако;

тато упад̣д̣хам̣ дасса̄ми, маггам̣ ме детха йа̄чита̄.

2199.

‘‘ра̄джапуттӣ ча но ма̄та̄, ра̄джапутто ча но пита̄;

дхаммена бха̄таро хотха, маггам̣ ме детха йа̄чита̄’’.

2200.

‘‘тасса̄ ла̄лаппама̄на̄йа, бахум̣ ка̄рун̃н̃асан̃хитам̣;

сутва̄ нелапатим̣ ва̄чам̣, ва̄л̣а̄ пантха̄ апаккамум̣’’.

2201.

‘‘имамхи нам̣ падесамхи, путтака̄ пам̣сукун̣т̣хита̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, ваччха̄ ба̄ла̄ва ма̄тарам̣.

2202.

‘‘имамхи нам̣ падесамхи, путтака̄ пам̣сукун̣т̣хита̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, хам̣са̄вупарипаллале.

2203.

‘‘имамхи нам̣ падесамхи, путтака̄ пам̣сукун̣т̣хита̄;

паччуггата̄ мам̣ тит̣т̣ханти, ассамасса̄видӯрато.

2204.

‘‘две мига̄ вийа [те мига̄вийа (сӣ. сйа̄. пӣ.)] уккан̣н̣а̄ [оккан̣н̣а̄ (ка.)], саманта̄ мабхидха̄вино;

а̄нандино памудита̄, ваггама̄на̄ва кампаре;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2205.

‘‘чхакалӣва мигӣ чха̄пам̣, паккхӣ мутта̄ва пан̃джара̄;

оха̄йа путте никкхамим̣, сӣхӣва̄мисагиддхинӣ;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2206.

‘‘идам̣ несам̣ падаккантам̣, на̄га̄намива паббате;

читака̄ парикин̣н̣а̄йо, ассамасса̄видӯрато;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2207.

‘‘ва̄лика̄йапи окин̣н̣а̄, путтака̄ пам̣сукун̣т̣хита̄;

саманта̄ мабхидха̄ванти, те на пасса̄ми да̄раке.

2208.

‘‘йе мам̣ пуре паччут̣т̣хенти [паччуденти (сӣ. сйа̄. пӣ.)], аран̃н̃а̄ дӯрама̄йатим̣;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2209.

‘‘чхакалим̣ва мигим̣ чха̄па̄, паччуггантуна ма̄тарам̣;

дӯре мам̣ павилокенти [апалокенти (ка.), пат̣ивилокенти (сйа̄.)], те на пасса̄ми да̄раке.

2210.

‘‘идам̣ несам̣ кӣл̣а̄накам̣, патитам̣ пан̣д̣убел̣увам̣;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2211.

‘‘тхана̄ ча майхиме пӯра̄, уро ча сампада̄лати;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2212.

‘‘уччхан̇геко вичина̄ти, тханамека̄валамбати;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2213.

‘‘йассу са̄йанхасамайам̣, путтака̄ пам̣сукун̣т̣хита̄;

уччхан̇ге ме виваттанти, те на пасса̄ми да̄раке.

2214.

‘‘айам̣ со ассамо пуббе, самаджджо пат̣ибха̄ти мам̣;

тйаджджа путте апассантйа̄, бхамате вийа ассамо.

2215.

‘‘кимидам̣ аппасаддова, ассамо пат̣ибха̄ти мам̣;

ка̄кола̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2216.

‘‘кимидам̣ аппасаддова, ассамо пат̣ибха̄ти мам̣;

сакун̣а̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2217.

‘‘кимидам̣ тун̣хибхӯтоси, апи раттева ме мано;

ка̄кола̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2218.

‘‘кимидам̣ тун̣хибхӯтоси, апи раттева ме мано;

сакун̣а̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2219.

‘‘каччи ну ме аййапутта, мига̄ кха̄дим̣су да̄раке;

аран̃н̃е ирин̣е виване, кена нӣта̄ ме да̄рака̄.

2220.

‘‘аду те пахита̄ дӯта̄, аду сутта̄ пийам̣вада̄;

аду бахи но никкханта̄, кхид̣д̣а̄су пасута̄ ну те.

2221.

‘‘нева̄сам̣ кеса̄ диссанти, хаттхапа̄да̄ ча джа̄лино;

сакун̣а̄нан̃ча опа̄то, кена нӣта̄ ме да̄рака̄.

2222.

‘‘идам̣ тато дуккхатарам̣, саллавиддхо йатха̄ ван̣о;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2223.

‘‘идампи дутийам̣ саллам̣, кампети хадайам̣ мама;

йан̃ча путте на пасса̄ми, тван̃ча мам̣ на̄бхибха̄саси.

2224.

‘‘аджджева [аджджа че (сйа̄.)] ме имам̣ раттим̣, ра̄джапутта на сам̣саси;

ман̃н̃е оккантасантам̣ [уккантасаттам̣ (сӣ. пӣ.)] мам̣, па̄то даккхиси но матам̣’’.

2225.

‘‘нӯна маддӣ вара̄роха̄, ра̄джапуттӣ йасассинӣ;

па̄то гата̄си ун̃чха̄йа, кимидам̣ са̄йама̄гата̄’’.

2226.

‘‘нану твам̣ саддамассоси, йе сарам̣ па̄тума̄гата̄;

сӣхассапи надантасса, бйаггхасса ча никуджджитам̣.

2227.

‘‘аху пуббанимиттам̣ ме, вичарантйа̄ браха̄ване;

кхан̣итто ме хаттха̄ патито, уггӣван̃ча̄пи [ун̇гӣван̃ча̄пи (ка.)] ам̣сато.

2228.

‘‘тада̄хам̣ бйатхита̄ бхӣта̄, путху катва̄на пан̃джалим̣;

саббадиса̄ намассиссам̣, апи соттхи ито сийа̄.

2229.

‘‘ма̄ хева но ра̄джапутто, хато сӣхена дӣпина̄;

да̄рака̄ ва̄ пара̄мат̣т̣ха̄, аччхакокатараччхихи.

2230.

‘‘сӣхо бйаггхо ча дӣпи ча, тайо ва̄л̣а̄ ване мига̄;

те мам̣ парийа̄варум̣ маггам̣, тена са̄йамхи а̄гата̄.

2231.

‘‘ахам̣ патин̃ча путте ча, а̄черамива ма̄н̣аво;

анут̣т̣хита̄ дива̄раттим̣, джат̣инӣ брахмача̄ринӣ.

2232.

‘‘аджина̄ни паридахитва̄, ванамӯлапхалаха̄рийа̄;

вичара̄ми дива̄раттим̣, тумхам̣ ка̄ма̄ хи путтака̄.

2233.

‘‘ахам̣ суван̣н̣ахалиддим̣, а̄бхатам̣ пан̣д̣убел̣увам̣;

руккхапакка̄ни ча̄ха̄сим̣, име во путта кӣл̣ана̄.

2234.

‘‘имам̣ мӯла̄л̣иваттакам̣, са̄лукам̣ чин̃чабхедакам̣;

бхун̃джа кхуддехи сам̣йуттам̣, саха путтехи кхаттийа.

2235.

‘‘падумам̣ джа̄лино дехи, кумудан̃ча кума̄рийа̄;

ма̄лине пасса наччанте, сиви путта̄ни авхайа.

2236.

‘‘тато кан̣ха̄джина̄йапи, ниса̄мехи ратхесабха;

ман̃джуссара̄йа ваггуйа̄, ассамам̣ упайантийа̄ [упагантхийа̄ (сйа̄. ка.)].

2237.

‘‘сама̄насукхадуккхамха̄, рат̣т̣ха̄ пабба̄джита̄ убхо;

апи сиви путте пассеси, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо.

2238.

‘‘саман̣е бра̄хман̣е нӯна, брахмачарийапара̄йан̣е;

ахам̣ локе абхиссапим̣, сӣлаванте бахуссуте;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо’’.

2239.

‘‘име те джамбука̄ руккха̄, ведиса̄ синдува̄рака̄;

вивидха̄ни руккхаджа̄та̄ни, те кума̄ра̄ на диссаре.

2240.

‘‘ассаттха̄ панаса̄ чеме, нигродха̄ ча капиттхана̄;

вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, те кума̄ра̄ на диссаре.

2241.

‘‘име тит̣т̣ханти а̄ра̄ма̄, айам̣ сӣтӯдака̄ надӣ;

йаттхассу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2242.

‘‘вивидха̄ни пуппхаджа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе дха̄рим̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2243.

‘‘вивидха̄ни пхаладжа̄та̄ни, асмим̣ упарипаббате;

йа̄нассу пуббе бхун̃джим̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2244.

‘‘име те хаттхика̄ асса̄, балибадда̄ ча те име;

йехиссу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре’’.

2245.

‘‘име са̄ма̄ сасолӯка̄, бахука̄ кадалӣмига̄;

йехиссу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2246.

‘‘име хам̣са̄ ча кон̃ча̄ ча, майӯра̄ читрапекхун̣а̄;

йехиссу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре’’.

2247.

‘‘има̄ та̄ ванагумба̄йо, пуппхита̄ саббака̄лика̄;

йаттхассу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2248.

‘‘има̄ та̄ поккхаран̣ӣ рамма̄, чаккава̄кӯпакӯджита̄;

манда̄лакехи сан̃чханна̄, падумуппалакехи ча;

йаттхассу пуббе кӣл̣им̣су, те кума̄ра̄ на диссаре.

2249.

‘‘на те кат̣т̣ха̄ни бхинна̄ни, на те удакама̄хатам̣;

аггипи те на ха̄пито, ким̣ ну мандова джха̄йаси.

2250.

‘‘пийо пийена сан̇гамма, само ме [самохам̣ (сйа̄.), саммохам̣ (ка.)] бйапахан̃н̃ати;

тйаджджа путте на пасса̄ми, джа̄лим̣ кан̣ха̄джинам̣ чубхо’’.

2251.

‘‘на кхо но дева пасса̄ми, йена те нӣхата̄ мата̄;

ка̄кола̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2252.

‘‘на кхо но дева пасса̄ми, йена те нӣхата̄ мата̄;

сакун̣а̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄’’.

2253.

‘‘са̄ таттха паридевитва̄, паббата̄ни вана̄ни ча;

пунадевассамам̣ гантва̄, роди са̄микасантике [са̄микасантике роди (сӣ. сйа̄. пӣ.)].

2254.

‘‘‘на кхо но дева пасса̄ми, йена те нӣхата̄ мата̄;

ка̄кола̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2255.

‘‘‘на кхо но дева пасса̄ми, йена те нӣхата̄ мата̄;

сакун̣а̄пи на вассанти, мата̄ ме нӯна да̄рака̄.

2256.

‘‘‘на кхо но дева пасса̄ми, йена те нӣхата̄ мата̄;

вичаранти руккхамӯлесу, паббатесу гуха̄су ча’.

2257.

‘‘ити маддӣ вара̄роха̄, ра̄джапуттӣ йасассинӣ;

ба̄ха̄ паггайха кандитва̄, таттхева патита̄ чхама̄’’.

2258.

‘‘тамаджджхапаттам̣ ра̄джапуттим̣, удакена̄бхисин̃чатха;

ассаттхам̣ нам̣ видитва̄на, атха нам̣ етадабрави’’.

2259.

‘‘а̄дийенева те мадди, дуккхам̣ наккха̄тумиччхисам̣;

далиддо йа̄чако вуд̣д̣хо, бра̄хман̣о гхарама̄гато.

2260.

‘‘тасса динна̄ майа̄ путта̄, мадди ма̄ бха̄йи ассаса;

мам̣ пасса мадди ма̄ путте, ма̄ ба̄л̣хам̣ паридеваси;

лаччха̄ма путте джӣванта̄, арога̄ ча бхава̄масе.

2261.

‘‘путте пасун̃ча дхан̃н̃ан̃ча, йан̃ча ан̃н̃ам̣ гхаре дханам̣;

даджджа̄ саппурисо да̄нам̣, дисва̄ йа̄чакама̄гатам̣;

анумода̄хи ме мадди, путтаке да̄намуттамам̣’’.

2262.

‘‘анумода̄ми те дева, путтаке да̄намуттамам̣;

датва̄ читтам̣ паса̄дехи, бхиййо да̄нам̣ дадо бхава.

2263.

‘‘йо твам̣ маччхерабхӯтесу, мануссесу джана̄дхипа;

бра̄хман̣асса ада̄ да̄нам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано’’.

2264.

‘‘нинна̄дита̄ те патхавӣ, саддо те тидиван̇гато;

саманта̄ виджджута̄ а̄гум̣, гирӣнам̣ва патиссута̄.

2265.

‘‘тасса те анумоданти, убхо на̄радапаббата̄;

индо ча брахма̄ паджа̄пати, сомо йамо вессаван̣о;

саббе дева̄нумоданти, та̄ватим̣са̄ саиндака̄.

2266.

‘‘ити маддӣ вара̄роха̄, ра̄джапуттӣ йасассинӣ;

вессантарасса анумоди, путтаке да̄намуттамам̣’’.

маддӣпаббам̣ на̄ма.

саккапаббам̣

2267.

тато ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати;

сакко бра̄хман̣аван̣н̣ена, па̄то тесам̣ адиссатха.

2268.

‘‘каччи ну бхото кусалам̣, каччи бхото ана̄майам̣;

каччи ун̃чхена йа̄петха, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

2269.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

2270.

‘‘кусалан̃чева но брахме, атхо брахме ана̄майам̣;

атхо ун̃чхена йа̄пема, атхо мӯлапхала̄ бахӯ.

2271.

‘‘атхо д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, хим̣са̄ майхам̣ на виджджати.

2272.

‘‘сатта но ма̄се васатам̣, аран̃н̃е джӣвасокинам̣;

идам̣ дутийам̣ пасса̄ма, бра̄хман̣ам̣ деваван̣н̣инам̣;

а̄да̄йа вел̣увам̣ дан̣д̣ам̣, дха̄рентам̣ аджинаккхипам̣.

2273.

‘‘сва̄гатам̣ те маха̄брахме, атхо ме адура̄гатам̣;

анто пависа бхадданте, па̄де паккха̄лайассу те.

2274.

‘‘тиндука̄ни пийа̄ла̄ни, мадхуке ка̄сума̄рийо;

пхала̄ни кхуддакаппа̄ни, бхун̃джа брахме варам̣ варам̣.

2275.

‘‘идампи па̄нӣйам̣ сӣтам̣, а̄бхатам̣ гиригаббхара̄;

тато пива маха̄брахме, саче твам̣ абхикан̇кхаси.

2276.

‘‘атха твам̣ кена ван̣н̣ена, кена ва̄ пана хетуна̄;

ануппатто браха̄ран̃н̃ам̣, там̣ ме аккха̄хи пуччхито’’.

2277.

‘‘йатха̄ ва̄ривахо пӯро, саббака̄лам̣ на кхӣйати;

евам̣ там̣ йа̄чита̄гаччхим̣, бхарийам̣ ме дехи йа̄чито’’.

2278.

‘‘дада̄ми на викампа̄ми, йам̣ мам̣ йа̄часи бра̄хман̣а;

сантам̣ наппат̣игуйха̄ми, да̄не ме раматӣ мано’’.

2279.

‘‘маддим̣ хаттхе гахетва̄на, удакасса каман̣д̣алум̣;

бра̄хман̣асса ада̄ да̄нам̣, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хано.

2280.

‘‘тада̄си йам̣ бхим̣санакам̣, тада̄си ломахам̣санам̣;

маддим̣ паричаджантасса, меданӣ сампакампатха.

2281.

‘‘нева са̄ маддӣ бха̄кут̣и, на сандхӣйати на родати;

пеккхатевасса тун̣хӣ са̄, есо джа̄на̄ти йам̣ варам̣’’.

2282.

‘‘кома̄рӣ йасса̄хам̣ бхарийа̄, са̄мико мама иссаро;

йассиччхе тасса мам̣ даджджа̄, виккин̣еййа ханеййа ва̄’’.

2283.

‘‘тесам̣ сан̇каппаман̃н̃а̄йа, девиндо етадабрави;

саббе джита̄ те паччӯха̄, йе дибба̄ йе ча ма̄нуса̄.

2284.

‘‘нинна̄дита̄ те патхавӣ, саддо те тидиван̇гато;

саманта̄ виджджута̄ а̄гум̣, гирӣнам̣ва патиссута̄.

2285.

‘‘тасса те анумоданти, убхо на̄радапаббата̄;

индо ча брахма̄ паджа̄пати, сомо йамо вессаван̣о;

саббе дева̄нумоданти, дуккаран̃хи кароти со.

2286.

‘‘дуддадам̣ дадама̄на̄нам̣, дуккарам̣ камма куббатам̣;

асанто на̄нукуббанти, сатам̣ дхаммо дураннайо.

2287.

‘‘тасма̄ сатан̃ча асатам̣, на̄на̄ хоти ито гати;

асанто нирайам̣ йанти, санто саггапара̄йан̣а̄.

2288.

‘‘йаметам̣ кума̄ре ада̄, бхарийам̣ ада̄ ване васам̣;

брахмайа̄наманоккамма, сагге те там̣ випаччату’’.

2289.

‘‘дада̄ми бхото бхарийам̣, маддим̣ саббан̇гасобханам̣;

тван̃чева маддийа̄ чханно, маддӣ ча патина̄ саха.

2290.

‘‘йатха̄ пайо ча сан̇кхо ча, убхо сама̄наван̣н̣ино;

евам̣ туван̃ча маддӣ ча, сама̄наманачетаса̄.

2291.

‘‘аваруддхеттха аран̃н̃асмим̣, убхо самматха ассаме;

кхаттийа̄ готтасампанна̄, суджа̄та̄ ма̄тупеттито;

йатха̄ пун̃н̃а̄ни кайира̄тха, даданта̄ апара̄парам̣’’.

2292.

‘‘саккохамасми девиндо, а̄гатосми тавантике;

варам̣ варассу ра̄джиси, варе ат̣т̣ха дада̄ми те’’.

2293.

‘‘варам̣ че ме адо сакка, саббабхӯта̄намиссара;

пита̄ мам̣ анумодеййа, ито паттам̣ сакам̣ гхарам̣;

а̄санена нимантеййа, пат̣хаметам̣ варам̣ варе.

2294.

‘‘пурисасса вадхам̣ на рочеййам̣, апи киббисака̄ракам̣;

ваджджхам̣ вадхамха̄ мочеййам̣, дутийетам̣ варам̣ варе.

2295.

‘‘йе вуд̣д̣ха̄ йе ча дахара̄, йе ча маджджхимапориса̄;

мамева упаджӣвеййум̣, татийетам̣ варам̣ варе.

2296.

‘‘парада̄рам̣ на гаччхеййам̣, сада̄рапасуто сийам̣;

тхӣнам̣ васам̣ на гаччхеййам̣, чатуттхетам̣ варам̣ варе.

2297.

‘‘путто ме сакка джа̄йетха, со ча дӣгха̄йуко сийа̄;

дхаммена джине патхавим̣, пан̃чаметам̣ варам̣ варе.

2298.

‘‘тато ратйа̄ виваса̄не, сӯрийассуггаманам̣ пати;

дибба̄ бхаккха̄ па̄тубхавеййум̣, чхат̣т̣хаметам̣ варам̣ варе.

2299.

‘‘дадато ме на кхӣйетха, датва̄ на̄нутапеййахам̣;

дадам̣ читтам̣ паса̄деййам̣, саттаметам̣ варам̣ варе.

2300.

‘‘ито вимуччама̄на̄хам̣, саггага̄мӣ висесагӯ;

аниватти тато ассам̣, ат̣т̣хаметам̣ варам̣ варе’’.

2301.

‘‘тасса там̣ вачанам̣ сутва̄, девиндо етадабрави;

ачирам̣ вата те тато, пита̄ там̣ дат̣т̣хумессати’’.

2302.

‘‘идам̣ ватва̄на магхава̄, девара̄джа̄ суджампати;

вессантаре варам̣ датва̄, саггака̄йам̣ апакками’’.

саккапаббам̣ на̄ма.

маха̄ра̄джапаббам̣

2303.

‘‘кассетам̣ мукхама̄бха̄ти, хемам̣ вуттаттамаггина̄;

никкхам̣ва джа̄тарӯпасса, укка̄мукхапахам̣ситам̣.

2304.

‘‘убхо садисапаччан̇га̄, убхо садисалаккхан̣а̄;

джа̄лисса садисо еко, ека̄ кан̣ха̄джина̄ йатха̄.

2305.

‘‘сӣха̄ била̄ва никкханта̄, убхо сампатирӯпака̄;

джа̄тарӯпамайа̄йева, име диссанти да̄рака̄’’.

2306.

‘‘куто ну бхавам̣ бха̄радва̄джа, име а̄неси да̄раке;

аджджа рат̣т̣хам̣ ануппатто, кухим̣ гаччхаси бра̄хман̣а’’ [идам̣ га̄тхаддхам̣ пӣ поттхаке наттхи].

2307.

‘‘майхам̣ те да̄рака̄ дева, динна̄ виттена сан̃джайа;

аджджа паннараса̄ ратти, йато ладдха̄ [динна̄ (сӣ. пӣ.)] ме да̄рака̄’’.

2308.

‘‘кена ва̄ ва̄чапеййена, самма̄н̃а̄йена саддахе;

ко тетам̣ да̄намадада̄, путтаке да̄намуттамам̣’’.

2309.

‘‘йо йа̄чатам̣ патит̣т̣ха̄си, бхӯта̄нам̣ дхаран̣ӣрива;

со ме вессантаро ра̄джа̄, путтеда̄си ване васам̣.

2310.

‘‘йо йа̄чатам̣ гатӣ а̄си, савантӣнам̣ва са̄гаро;

со ме вессантаро ра̄джа̄, путтеда̄си ване васам̣’’.

2311.

‘‘дуккат̣ам̣ вата бхо ран̃н̃а̄, саддхена гхарамесина̄;

катхам̣ ну путтаке даджджа̄, аран̃н̃е аваруддхако.

2312.

‘‘имам̣ бхонто ниса̄метха, йа̄вантеттха сама̄гата̄;

катхам̣ вессантаро ра̄джа̄, путтеда̄си ване васам̣.

2313.

‘‘да̄сим̣ да̄сам̣ ча [да̄сам̣ да̄си ча (сӣ. пӣ.)] со даджджа̄, ассам̣ чассатарӣратхам̣;

хаттхин̃ча кун̃джарам̣ даджджа, катхам̣ со даджджа да̄раке’’.

2314.

‘‘йасса насса [наттхи (сӣ. пӣ.)] гхаре да̄со, ассо чассатарӣратхо;

хаттхӣ ча кун̃джаро на̄го, ким̣ со даджджа̄ пита̄маха’’.

2315.

‘‘да̄намасса пасам̣са̄ма, на ча нинда̄ма путтака̄;

катхам̣ ну хадайам̣ а̄си, тумхе датва̄ ваниббаке’’.

2316.

‘‘дуккхасса хадайам̣ а̄си, атхо ун̣хампи пассаси;

рохинӣхева тамбаккхӣ, пита̄ ассӯни ваттайи’’.

2317.

‘‘йам̣ там̣ кан̣ха̄джина̄воча, айам̣ мам̣ та̄та бра̄хман̣о;

лат̣т̣хийа̄ пат̣икот̣ети, гхаре джа̄там̣ва да̄сийам̣.

2318.

‘‘на ча̄йам̣ бра̄хман̣о та̄та, дхаммика̄ хонти бра̄хман̣а̄;

йаккхо бра̄хман̣аван̣н̣ена, кха̄дитум̣ та̄та нети но;

нӣйама̄не писа̄чена, кинну та̄та удиккхаси’’.

2319.

‘‘ра̄джапуттӣ ча во ма̄та̄, ра̄джапутто ча во пита̄;

пуббе ме ан̇гама̄руйха, ким̣ ну тит̣т̣хатха а̄рака̄’’.

2320.

‘‘ра̄джапуттӣ ча но ма̄та̄, ра̄джапутто ча но пита̄;

да̄са̄ майам̣ бра̄хман̣асса, тасма̄ тит̣т̣ха̄ма а̄рака̄’’.

2321.

‘‘ма̄ саммевам̣ авачуттха, д̣айхате хадайам̣ мама;

читака̄йам̣ва ме ка̄йо, а̄сане на сукхам̣ лабхе.

2322.

‘‘ма̄ саммевам̣ авачуттха, бхиййо сокам̣ джанетха мам̣;

никкин̣исса̄ми даббена, на во да̄са̄ бхависсатха.

2323.

‘‘кимаггхийан̃хи во та̄та, бра̄хман̣асса пита̄ ада̄;

йатха̄бхӯтам̣ ме аккха̄тха, пат̣ипа̄денту бра̄хман̣ам̣’’.

2324.

‘‘сахассаггхан̃хи мам̣ та̄та, бра̄хман̣асса пита̄ ада̄;

атха [аччхам̣ (сӣ. сйа̄. ка.)] кан̣ха̄джинам̣ кан̃н̃ам̣, хаттхина̄ ча сатена ча’’ [хаттхиа̄дисатена ча (сйа̄.), хаттхина̄дисатена ча (ка.)].

2325.

‘‘ут̣т̣хехи катте тарама̄но, бра̄хман̣асса ава̄кара;

да̄сисатам̣ да̄сасатам̣, гавам̣ хаттхусабхам̣ сатам̣;

джа̄тарӯпасахассан̃ча, путта̄нам̣ дехи никкайам̣.

2326.

‘‘тато катта̄ тарама̄но, бра̄хман̣асса ава̄кари;

да̄сисатам̣ да̄сасатам̣, гавам̣ хаттхусабхам̣ сатам̣;

джа̄тарӯпасахассан̃ча, путта̄нам̣да̄си никкайам̣’’.

2327.

‘‘никкин̣итва̄ наха̄петва̄, бходжайитва̄на да̄раке;

самалан̇каритва̄ бхан̣д̣ена, уччхан̇ге упавесайум̣.

2328.

‘‘сӣсам̣ нха̄те сучиваттхе, сабба̄бхаран̣абхӯсите;

ра̄джа̄ ан̇ке каритва̄на, аййако парипуччхатха.

2329.

‘‘кун̣д̣але гхусите ма̄ле, сабба̄бхаран̣абхӯсите;

ра̄джа̄ ан̇ке каритва̄на, идам̣ вачанамабрави.

2330.

‘‘каччи убхо арога̄ те, джа̄ли ма̄та̄пита̄ тава;

каччи ун̃чхена йа̄петха, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

2331.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

2332.

‘‘атхо убхо арога̄ ме, дева ма̄та̄пита̄ мама;

атхо ун̃чхена йа̄пенти, атхо мӯлапхала̄ бахӯ.

2333.

‘‘атхо д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, хим̣са̄ несам̣ на виджджати.

2334.

‘‘кхан̣анта̄лукаламба̄ни, била̄ни таккала̄ни ча;

колам̣ бхалла̄такам̣ беллам̣, са̄ но а̄хатва посати.

2335.

‘‘йан̃чева са̄ а̄харати, ванамӯлапхалаха̄рийа̄;

там̣ но саббе сама̄гантва̄, раттим̣ бхун̃джа̄ма но дива̄.

2336.

‘‘амма̄ва но киса̄ пан̣д̣у, а̄харантӣ думаппхалам̣;

ва̄та̄тапена сукхума̄лӣ, падумам̣ хаттхагата̄мива.

2337.

‘‘амма̄йа патанӯкеса̄, вичарантйа̄ браха̄ване;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, кхаггадӣпинисевите.

2338.

‘‘кесесу джат̣ам̣ бандхитва̄, каччхе джалламадха̄райи;

чаммава̄сӣ чхама̄ сети, джа̄таведам̣ намассати.

2339.

‘‘путта̄ пийа̄ манусса̄нам̣, локасмим̣ удападжджисум̣;

на хи нӯнамха̄кам̣ аййасса, путте снехо аджа̄йатха’’.

2340.

‘‘дуккат̣ан̃ча хи но путта, бхӯнахаччам̣ катам̣ майа̄;

йохам̣ сивӣнам̣ вачана̄, пабба̄джесимадӯсакам̣.

2341.

‘‘йам̣ ме кин̃чи идха аттхи, дханам̣ дхан̃н̃ан̃ча виджджати;

ету вессантаро ра̄джа̄, сивират̣т̣хе паса̄сату’’.

2342.

‘‘на дева майхам̣ вачана̄, ехити сивисуттамо;

сайамева дево гантва̄, син̃ча бхогехи атраджам̣’’.

2343.

‘‘тато сена̄патим̣ ра̄джа̄, саджджайо аджджхабха̄сатха;

хаттхӣ асса̄ ратха̄ паттӣ, сена̄ санна̄хайанту нам̣;

негама̄ ча мам̣ анвенту, бра̄хман̣а̄ ча пурохита̄.

2344.

‘‘тато сат̣т̣хисахасса̄ни, йодхино [йутхино (ка.)] ча̄рудассана̄;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, на̄на̄ван̣н̣ехилан̇ката̄.

2345.

‘‘нӣлаваттхадхара̄ неке [нӣлаван̣н̣адхара̄неке (сӣ. пӣ.), нӣлаваттхадхара̄ еке (?)], пӣта̄неке нива̄сита̄;

ан̃н̃е лохитаун̣хӣса̄, суддха̄неке нива̄сита̄;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, на̄на̄ван̣н̣ехилан̇ката̄.

2346.

‘‘химава̄ йатха̄ гандхадхаро, паббато гандхама̄дано;

на̄на̄руккхехи сан̃чханно, маха̄бхӯтаган̣а̄лайо.

2347.

‘‘осадхехи ча диббехи, диса̄ бха̄ти пава̄ти ча;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, диса̄ бханту паванту ча.

2348.

‘‘тато на̄гасахасса̄ни, йоджайанту чатуддаса;

суван̣н̣акаччха̄ ма̄тан̇га̄, хемакаппанава̄саса̄.

2349.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, томаран̇кусапа̄н̣ибхи;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, хаттхиккхандхехи дассита̄.

2350.

‘‘тато ассасахасса̄ни, йоджайанту чатуддаса;

а̄джа̄нӣйа̄ва джа̄тийа̄, синдхава̄ сӣгхава̄хана̄.

2351.

‘‘а̄рӯл̣ха̄ га̄ман̣ӣйехи, иллийа̄ча̄падха̄рибхи;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, ассапит̣т̣хе алан̇ката̄.

2352.

‘‘тато ратхасахасса̄ни, йоджайанту чатуддаса;

айосукатанемийо, суван̣н̣ачитапаккхаре.

2353.

‘‘а̄ропенту дхадже таттха, чамма̄ни кавача̄ни ча;

виппа̄ленту [виппха̄ленту (сӣ. сйа̄. пӣ.)] ча ча̄па̄ни, дал̣хадхамма̄ паха̄рино;

кхиппама̄йанту саннаддха̄, ратхесу ратхаджӣвино’’.

2354.

‘‘ла̄джа̄олопийа̄ [ла̄джа̄ олокира̄ (ка.)] пуппха̄, ма̄ла̄гандхавилепана̄;

аггхийа̄ни ча тит̣т̣ханту, йена маггена ехити.

2355.

‘‘га̄ме га̄ме сатам̣ кумбха̄, мерайасса сура̄йа ча;

маггамхи патитит̣т̣ханту [патита̄ т̣ханту (сйа̄. ка.)], йена маггена ехити.

2356.

‘‘мам̣са̄ пӯва̄ сан̇кулийо, кумма̄са̄ маччхасам̣йута̄;

маггамхи патитит̣т̣ханту, йена маггена ехити.

2357.

‘‘саппи телам̣ дадхи кхӣрам̣, кан̇губӣджа̄ [кан̇гувӣхи (сӣ. пӣ.), кан̇гупит̣т̣ха̄ (сйа̄.)] бахӯ сура̄;

маггамхи патитит̣т̣ханту, йена маггена ехити.

2358.

‘‘а̄л̣а̄рика̄ ча сӯда̄ ча, нат̣анат̣т̣акага̄йино;

па̄н̣иссара̄ кумбхатхӯн̣ийо, мандака̄ сокаджджха̄йика̄ [сокаччха̄йика̄ (ка.)].

2359.

‘‘а̄хан̃н̃анту саббавӣн̣а̄, бхерийо диндима̄ни ча;

кхарамукха̄ни дхаменту [ваданту (сӣ. пӣ.)], наданту екапоккхара̄.

2360.

‘‘мудин̇га̄ пан̣ава̄ сан̇кха̄, годха̄ паривадентика̄;

диндима̄ни ча хан̃н̃анту, кутумпа [кут̣умба̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)] диндима̄ни ча’’.

2361.

‘‘са̄ сена̄ махатӣ а̄си, уййутта̄ сивива̄хинӣ;

джа̄лина̄ маггана̄йена, ван̇кам̣ па̄йа̄си паббатам̣.

2362.

‘‘кон̃чам̣ надати ма̄тан̇го, кун̃джаро сат̣т̣хиха̄йано;

каччха̄йа баддхама̄на̄йа, кон̃чам̣ надати ва̄ран̣о.

2363.

‘‘а̄джа̄нӣйа̄ хасийанти [хасиссим̣су (сӣ. пӣ.)], немигхосо аджа̄йатха;

аббхам̣ раджо аччха̄деси, уййутта̄ сивива̄хинӣ.

2364.

‘‘са̄ сена̄ махатӣ а̄си, уййутта̄ ха̄раха̄ринӣ;

джа̄лина̄ маггана̄йена, ван̇кам̣ па̄йа̄си паббатам̣.

2365.

‘‘те па̄вим̣су браха̄ран̃н̃ам̣, бахуса̄кхам̣ маходакам̣ [бахудиджам̣ (пӣ.)];

пуппхаруккхехи сан̃чханнам̣, пхаларуккхехи чӯбхайам̣.

2366.

‘‘таттха биндуссара̄ ваггӯ, на̄на̄ван̣н̣а̄ бахӯ диджа̄;

кӯджантамупакӯджанти, утусампуппхите думе.

2367.

‘‘те гантва̄ дӣгхамаддха̄нам̣, ахоратта̄намаччайе;

падесам̣ там̣ упа̄гаччхум̣, йаттха вессантаро аху’’.

маха̄ра̄джапаббам̣ на̄ма.

чхакхаттийакаммам̣

2368.

‘‘тесам̣ сутва̄на ниггхосам̣, бхӣто вессантаро аху;

паббатам̣ абхирухитва̄, бхӣто сенам̣ удиккхати.

2369.

‘‘ин̇гха мадди ниса̄мехи, ниггхосо йа̄дисо ване;

а̄джа̄нӣйа̄ хасийанти, дхаджагга̄ни ча диссаре.

2370.

‘‘име нӯна аран̃н̃асмим̣, мигасан̇гха̄ни луддака̄;

ва̄гура̄хи париккхиппа, соббхам̣ па̄тетва̄ та̄ваде;

виккосама̄на̄ тибба̄хи, ханти несам̣ варам̣ варам̣.

2371.

‘‘йатха̄ майам̣ адӯсака̄, аран̃н̃е аваруддхака̄;

амиттахаттхаттам̣ гата̄, пасса дуббалагха̄такам̣’’.

2372.

‘‘амитта̄ наппаса̄хеййум̣, аггӣва удакан̣н̣аве;

тадева твам̣ вичинтехи, апи соттхи ито сийа̄’’.

2373.

‘‘тато вессантаро ра̄джа̄, орохитва̄на паббата̄;

нисӣди пан̣н̣аса̄ла̄йам̣, дал̣хам̣ катва̄на ма̄насам̣’’.

2374.

‘‘ниваттайитва̄на ратхам̣, вут̣т̣хапетва̄на сенийо;

екам̣ аран̃н̃е вихарантам̣, пита̄ путтам̣ упа̄гами.

2375.

‘‘хаттхиккхандхато оруйха, екам̣со пан̃джалӣкато;

парикин̣н̣о [париккхитто (сӣ. пӣ.)] амаччехи, путтам̣ син̃читума̄гами.

2376.

‘‘таттхаддаса кума̄рам̣ со, раммарӯпам̣ сама̄хитам̣;

нисиннам̣ пан̣н̣аса̄ла̄йам̣, джха̄йантам̣ акутобхайам̣.

2377.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантам̣, питарам̣ путтагиддхинам̣;

вессантаро ча маддӣ ча, паччуггантва̄ авандисум̣.

2378.

‘‘маддӣ ча сираса̄ па̄де, сасурасса̄бхива̄дайи;

‘маддӣ ахан̃хи те дева, па̄де ванда̄ми те сун̣ха̄’ [хуса̄ (сӣ. сйа̄. пӣ.)];

тесу таттха палисаджджа, па̄н̣ина̄ паримаджджатха’’.

2379.

‘‘каччи во кусалам̣ путта, каччи путта ана̄майам̣;

каччи ун̃чхена йа̄петха, каччи мӯлапхала̄ бахӯ.

2380.

‘‘каччи д̣ам̣са̄ макаса̄ ча, аппамева сарӣсапа̄;

ване ва̄л̣амига̄кин̣н̣е, каччи хим̣са̄ на виджджати’’.

2381.

‘‘аттхи но джӣвика̄ дева, са̄ ча йа̄дисакӣдиса̄;

касира̄ джӣвика̄ хома [ахоси (?)], ун̃чха̄чарийа̄йа джӣвитам̣.

2382.

‘‘аниддхинам̣ маха̄ра̄джа, даметассам̣ва са̄ратхи;

тйамха̄ аниддхика̄ данта̄, асамиддхи дамети но.

2383.

‘‘апи но киса̄ни мам̣са̄ни, питу ма̄ту адассана̄;

аваруддха̄нам̣ маха̄ра̄джа, аран̃н̃е джӣвасокинам̣’’.

2384.

‘‘йепи те сивисет̣т̣хасса, да̄йа̄да̄паттама̄наса̄;

джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо, бра̄хман̣асса васа̄нуга̄;

ачча̄йикасса луддасса, йо не га̄вова сумбхати.

2385.

‘‘те ра̄джапуттийа̄ путте, йади джа̄на̄тха сам̣сатха;

парийа̄пун̣а̄тха но кхиппам̣, саппадат̣т̣хам̣ва ма̄н̣авам̣’’.

2386.

‘‘убхо кума̄ра̄ никкӣта̄, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо;

бра̄хман̣асса дханам̣ датва̄, путта ма̄ бха̄йи ассаса’’.

2387.

‘‘каччи ну та̄та кусалам̣, каччи та̄та ана̄майам̣;

каччи ну та̄та ме ма̄ту, чаккху на париха̄йати’’.

2388.

‘‘кусалан̃чева ме путта, атхо путта ана̄майам̣;

атхо ча путта те ма̄ту, чаккху на париха̄йати’’.

2389.

‘‘каччи арогам̣ йоггам̣ те, каччи вахати ва̄ханам̣;

каччи пхӣто джанападо, каччи вут̣т̣хи на чхиджджати’’.

2390.

‘‘атхо арогам̣ йоггам̣ ме, атхо вахати ва̄ханам̣;

атхо пхӣто джанападо, атхо вут̣т̣хи на чхиджджати’’.

2391.

‘‘иччевам̣ мантайанта̄нам̣, ма̄та̄ несам̣ адиссатха;

ра̄джапуттӣ гиридва̄ре, паттика̄ анупа̄хана̄.

2392.

‘‘тан̃ча дисва̄на а̄йантам̣, ма̄тарам̣ путтагиддхиним̣;

вессантаро ча маддӣ ча, паччуггантва̄ авандисум̣.

2393.

‘‘маддӣ ча сираса̄ па̄де, сассуйа̄ абхива̄дайи;

маддӣ ахан̃хи те аййе, па̄де ванда̄ми те сун̣ха̄’’.

2394.

‘‘маддин̃ча путтака̄ дисва̄, дӯрато соттхима̄гата̄;

канданта̄ мабхидха̄вим̣су, ваччхаба̄ла̄ва ма̄тарам̣.

2395.

‘‘маддӣ ча путтаке дисва̄, дӯрато соттхима̄гате;

ва̄рун̣ӣва паведхентӣ, тханадха̄ра̄бхисин̃чатха’’.

2396.

‘‘сама̄гата̄нам̣ н̃а̄тӣнам̣, маха̄гхосо аджа̄йатха;

паббата̄ самана̄дим̣су, махӣ пакампита̄ аху.

2397.

‘‘вут̣т̣хидха̄рам̣ паваттенто, дево па̄васси та̄ваде;

атха вессантаро ра̄джа̄, н̃а̄тӣхи самагаччхатха.

2398.

‘‘натта̄ро сун̣иса̄ путто, ра̄джа̄ девӣ ча екато;

йада̄ сама̄гата̄ а̄сум̣, тада̄си ломахам̣санам̣.

2399.

‘‘пан̃джалика̄ тасса йа̄чанти, роданта̄ бхераве ване;

вессантаран̃ча маддин̃ча, саббе рат̣т̣ха̄ сама̄гата̄;

твам̣ носи иссаро ра̄джа̄, раджджам̣ ка̄ретха но убхо’’.

чхакхаттийакаммам̣ на̄ма.

2400.

‘‘дхаммена раджджам̣ ка̄рентам̣, рат̣т̣ха̄ пабба̄джайиттха мам̣;

тван̃ча джа̄напада̄ чева, негама̄ ча сама̄гата̄’’.

2401.

‘‘дуккат̣ан̃ча хи но путта, бхӯнахаччам̣ катам̣ майа̄;

йохам̣ сивӣнам̣ вачана̄, пабба̄джесимадӯсакам̣’’.

2402.

‘‘йена кеначи ван̣н̣ена, питу дуккхам̣ удаббахе;

ма̄ту бхагинийа̄ ча̄пи, апи па̄н̣ехи аттано’’.

2403.

‘‘тато вессантаро ра̄джа̄, раджоджаллам̣ пава̄хайи;

раджоджаллам̣ пава̄хетва̄, сан̇кхаван̣н̣ам̣ [саччаван̣н̣ам̣ (сӣ. сйа̄.)] адха̄райи’’.

2404.

‘‘сӣсам̣ нха̄то сучиваттхо, сабба̄бхаран̣абхӯсито;

паччайам̣ на̄гама̄руйха, кхаггам̣ бандхи парантапам̣.

2405.

‘‘тато сат̣т̣хисахасса̄ни, йодхино ча̄рудассана̄;

сахаджа̄та̄ пакирим̣су, нандайанта̄ ратхесабхам̣.

2406.

‘‘тато маддимпи нха̄песум̣, сивикан̃н̃а̄ сама̄гата̄;

вессантаро там̣ па̄лету, джа̄лӣ кан̣ха̄джина̄ чубхо;

атхопи там̣ маха̄ра̄джа̄, сан̃джайо абхираккхату’’.

2407.

‘‘идан̃ча паччайам̣ ладдха̄, пуббе сам̣клесаматтано;

а̄нандийам̣ а̄чарим̣су, раман̣ӣйе гириббадже.

2408.

‘‘идан̃ча паччайам̣ ладдха̄, пуббе сам̣клесаматтано;

а̄нанди витта̄ сумана̄, путте сан̇гамма лаккхан̣а̄.

2409.

‘‘идан̃ча паччайам̣ ладдха̄, пуббе сам̣клесаматтано;

а̄нанди витта̄ патӣта̄, саха путтехи лаккхан̣а̄’’.

2410.

‘‘екабхатта̄ пуре а̄сим̣, ниччам̣ тхан̣д̣иласа̄йинӣ;

ити метам̣ ватам̣ а̄си, тумхам̣ ка̄ма̄ хи путтака̄.

2411.

‘‘там̣ ме ватам̣ самиддхаджджа, тумхе сан̇гамма путтака̄;

ма̄туджампи там̣ па̄лету, питуджампи ча путтака;

атхопи там̣ маха̄ра̄джа̄, сан̃джайо абхираккхату.

2412.

‘‘йам̣ кин̃читтхи катам̣ пун̃н̃ам̣, майхан̃чева питучча те;

саббена тена кусалена, аджаро амаро бхава’’.

2413.

‘‘каппа̄сикан̃ча косеййам̣, кхомакот̣умбара̄ни ча;

сассу сун̣ха̄йа па̄хеси, йехи маддӣ асобхатха.

2414.

‘‘тато хеман̃ча ка̄йӯрам̣, гӣвеййам̣ ратана̄майам̣;

сассу сун̣ха̄йа па̄хеси, йехи маддӣ асобхатха.

2415.

‘‘тато хеман̃ча ка̄йӯрам̣, ан̇гадам̣ ман̣имекхалам̣;

сассу сун̣ха̄йа па̄хеси, йехи маддӣ асобхатха.

2416.

‘‘ун̣н̣атам̣ мукхапхуллан̃ча, на̄на̄ратте ча ма̄н̣ике [ма̄н̣ийе (сӣ. пӣ.)];

сассу сун̣ха̄йа па̄хеси, йехи маддӣ асобхатха.

2417.

‘‘уггаттханам̣ гин̇гамакам̣, мекхалам̣ па̄т̣ипа̄дакам̣ [пат̣ипа̄дукам̣ (сӣ. сйа̄.), па̄липа̄дакам̣ (пӣ.)];

сассу сун̣ха̄йа па̄хеси, йехи маддӣ асобхатха.

2418.

‘‘суттан̃ча суттаваджджан̃ча, упаниджджха̄йа сеййаси;

асобхатха ра̄джапуттӣ, девакан̃н̃а̄ва нандане.

2419.

‘‘сӣсам̣ нха̄та̄ сучиваттха̄, сабба̄лан̇ка̄рабхӯсита̄;

асобхатха ра̄джапуттӣ, та̄ватим̣сева аччхара̄.

2420.

‘‘кадалӣва ва̄таччхупита̄, джа̄та̄ читталата̄ване;

данта̄варан̣асампанна̄, ра̄джапуттӣ асобхатха.

2421.

‘‘сакун̣ӣ ма̄нусинӣва, джа̄та̄ читтапатта̄ патӣ;

нигродхапаккабимбот̣т̣хӣ, ра̄джапуттӣ асобхатха.

2422.

‘‘тасса̄ ча на̄гама̄несум̣, на̄тибаддхам̣ва кун̃джарам̣;

саттиккхамам̣ сараккхамам̣, ӣса̄дантам̣ урӯл̣хавам̣.

2423.

‘‘са̄ маддӣ на̄гама̄рухи, на̄тибаддхам̣ва кун̃джарам̣;

саттиккхамам̣ сараккхамам̣, ӣса̄дантам̣ урӯл̣хавам̣’’.

2424.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха мига̄ ахум̣;

вессантарасса теджена, нан̃н̃аман̃н̃ам̣ вихет̣хайум̣.

2425.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха диджа̄ ахум̣;

вессантарасса теджена, нан̃н̃аман̃н̃ам̣ вихет̣хайум̣.

2426.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха мига̄ ахум̣;

екаджджхам̣ саннипа̄тим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2427.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха диджа̄ ахум̣;

екаджджхам̣ саннипа̄тим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2428.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха мига̄ ахум̣;

на̄ссу ман̃джӯ никӯджим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2429.

‘‘саббамхи там̣аран̃н̃амхи, йа̄вантеттха диджа̄ ахум̣;

на̄ссу ман̃джӯ никӯджим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2430.

‘‘пат̣ийатто ра̄джамагго, вичитто пуппхасантхато;

васи вессантаро йаттха, йа̄вата̄ва джетуттара̄.

2431.

‘‘тато сат̣т̣хисахасса̄ни, йодхино ча̄рудассана̄;

саманта̄ парикирим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2432.

‘‘ородха̄ ча кума̄ра̄ ча, весийа̄на̄ ча бра̄хман̣а̄;

саманта̄ парикирим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2433.

‘‘хаттха̄роха̄ анӣкат̣т̣ха̄, ратхика̄ паттика̄рака̄;

саманта̄ парикирим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2434.

‘‘сама̄гата̄ джа̄напада̄, негама̄ ча сама̄гата̄;

саманта̄ парикирим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2435.

‘‘карот̣ийа̄ чаммадхара̄, иллӣхаттха̄ [индихаттха̄ (сйа̄. ка.), кхаггахаттха̄ (сӣ. пӣ.)] суваммино;

пурато пат̣ипаджджим̣су, вессантаре пайа̄тамхи;

сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2436.

‘‘те па̄висум̣ пурам̣ раммам̣, маха̄па̄ка̄раторан̣ам̣;

упетам̣ аннапа̄нехи, наччагӣтехи чӯбхайам̣.

2437.

‘‘витта̄ джа̄напада̄ а̄сум̣, негама̄ ча сама̄гата̄;

ануппатте кума̄рамхи, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2438.

‘‘челуккхепо аваттиттха, а̄гате дханада̄йаке;

нандим̣ павеси [нанди-ппавеси (сӣ. сйа̄. пӣ.)] нагаре, бандхана̄ моккхо агхосатха.

2439.

‘‘джа̄тарӯпамайам̣ вассам̣, дево па̄васси та̄ваде;

вессантаре павит̣т̣хамхи, сивӣнам̣ рат̣т̣хавад̣д̣хане.

2440.

‘‘тато вессантаро ра̄джа̄, да̄нам̣ датва̄на кхаттийо;

ка̄йасса бхеда̄ саппан̃н̃о, саггам̣ со упападжджатха̄’’ти.

вессантараджа̄такам̣ дасамам̣.

маха̄нипа̄та нит̣т̣хита̄.

джа̄такапа̄л̣и нит̣т̣хита̄.