📜
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ
ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇ
ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
(ਤਤਿਯੋ ਭਾਗੋ)
੪. ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਪਾਤੋ
੧. ਕਾਲਿਙ੍ਗਵਗ੍ਗੋ
[੩੦੧] ੧. ਚੂਲ਼ਕਾਲਿਙ੍ਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਿਵਰਥਿਮਾਸਂ ¶ ¶ ¶ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਕਿਰ ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਾਜੂਨਂ ਸਤ੍ਤ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਸਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਚ ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਵਸਿਂਸੁ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾਚਿਤ੍ਤਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਥੇਕੋ ਪਞ੍ਚਸੁ ਵਾਦਸਤੇਸੁ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ, ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਂ ਅਕਂਸੁ. ਅਪਰਾਪਿ ਏਵਰੂਪਾ ਨਿਗਣ੍ਠੀ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ ¶ . ਰਾਜਾਨੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨੇ ਵਾਦਂ ਕਾਰੇਸੁਂ, ਉਭੋਪਿ ਸਦਿਸਾਵ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਲਿਚ੍ਛਵੀਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘‘ਇਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਸਂ ਵਿਵਾਹਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਤੋ ਵਾਸੇਸੁਂ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਾਰਿਕਾਯੋ ਏਕੋ ਚ ਦਾਰਕੋ ਜਾਯਿ. ਦਾਰਿਕਾਨਂ ‘‘ਸਚ੍ਚਾ, ਲੋਲਾ, ਅਵਧਾਰਿਕਾ, ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਾ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ, ਦਾਰਕਸ੍ਸ ‘‘ਸਚ੍ਚਕੋ’’ਤਿ. ਤੇ ¶ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਨਾ ਵਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤਾ ਮਾਤਿਤੋ ਪਞ੍ਚ ਵਾਦਸਤਾਨਿ, ਪਿਤਿਤੋ ਪਞ੍ਚ ਵਾਦਸਤਾਨੀਤਿ ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਾਰਿਕਾਨਂ ਏਵਂ ਓਵਦਿਂਸੁ ‘‘ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਗਿਹੀ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯਾਥ. ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ.
ਅਪਰਭਾਗੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਾਲਮਕਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਕਾਲਕਤੇਸੁ ਸਚ੍ਚਕਨਿਗਣ੍ਠੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਲਿਚ੍ਛਵੀਨਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਸਿ. ਭਗਿਨਿਯੋ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਦਤ੍ਥਾਯ ¶ ਨਗਰਾ ਨਗਰਂ ਚਰਮਾਨਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਸਾਖਂ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਗਿਹੀ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਵਾ, ਸੋ ਏਤਂ ਪਂਸੁਪੁਞ੍ਜਂ ਪਾਦੇਹਿ ਵਿਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇਹੇਵ ਸਾਖਂ ਮਦ੍ਦਤੂ’’ਤਿ ਦਾਰਕਾਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਅਥਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਸਮ੍ਮਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰਿਤ੍ਤਘਟੇਸੁ ਪਾਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਿਲਾਨੇ ਚ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਤਰਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸਾਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਦਾਰਕਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਦਾਰਕੇਹੇਵ ਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇਹਿ ਅਯਂ ਸਾਖਾ ਠਪਿਤਾ, ਤੇ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਦਾਰਕਾਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਵਿਹਾਰਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਾਪਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ ਸਾਖਂ ਮਦ੍ਦਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਨਾਯਂ ਮਦ੍ਦਿਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ, ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਾਦਤ੍ਥਿਕਾ, ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਦਾਰਕੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਪਨ ਵੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਚ੍ਛ, ਸਾਮਿ, ਜਾਨਨ੍ਤਿਯੋ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ.
ਥੇਰੋ ‘‘ਏਕਂ ਨਾਮ ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਾ ਨ ਜਾਨਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਤਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ, ਸਾਮਿ, ਪਰਾਜਯੋ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜਯੋ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅਯਂ ਓਵਾਦੋ ਦਿਨ੍ਨੋ ‘ਸਚੇ ਵੋ ਗਿਹੀ ਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਜਾਪਤਿਯੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਥ. ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਾਥਾ’ਤਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਨੋ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾਯ ਥੇਰਿਯਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ¶ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਨਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਏਤਾਸਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ¶ ਅਹੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਭਿਸੇਕਂ ਦਾਪੇਸਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਰਾਜਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਟ੍ਠੇ ਦਨ੍ਤਪੁਰਨਗਰੇ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਾਜੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਅਸ੍ਸਕਰਟ੍ਠੇ ਪਾਟਲਿਨਗਰੇ ਅਸ੍ਸਕੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਾਹਨੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਨਾਗਬਲੋ ਪਟਿਯੋਧਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਸੋ ਯੁਜ੍ਝਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ ‘‘ਅਹਂ ਯੁਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕੋ, ਪਟਿਯੋਧਂ ਪਨ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਕੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਉਪਾਯੋ, ਧੀਤਰੋ ਤੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰਾ, ਤਾ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਲਪਰਿਵੁਤਾ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨਿਯੋ ਚਰਾਪੇਥ. ਯੋ ਰਾਜਾ ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਦ੍ਧਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਾਹਿ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਰਾਜਾਨੋ ਭਯੇਨ ਤਾਸਂ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇਯੇਵ ਵਸਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਕਰਟ੍ਠੇ ਪਾਟਲਿਨਗਰਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਅਸ੍ਸਕੋਪਿ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਪਿਦਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਉਪਾਯਕੁਸਲੋ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮਾ ਕਿਰ ਰਾਜਧੀਤਰੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਯੋਧਂ ਨ ਲਭਿਂਸੁ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ਤੁਚ੍ਛੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਅਹਂ ਕਾਲਿਙ੍ਗੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੋਵਾਰਿਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾਪੇਤੁਂ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਿਵਰਥਿਮਾਸਂ ਦ੍ਵਾਰਂ, ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੁ ਅਰੁਣਰਾਜਸ੍ਸ;
ਸੀਹੇਨ ਸੁਸਿਟ੍ਠੇਨ, ਸੁਰਕ੍ਖਿਤਂ ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੇਨਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਰੁਣਰਾਜਸ੍ਸਾਤਿ ਸੋ ਹਿ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ ਰਟ੍ਠਨਾਮਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸਕੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ, ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਰੁਣੋਤਿ ¶ ¶ . ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਰੁਣਰਾਜਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸੀਹੇਨਾਤਿ ਪੁਰਿਸਸੀਹੇਨ. ਸੁਸਿਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਆਚਰਿਯੇਹਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਨੁਸਾਸਿਤੇਨ. ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੇਨਾਤਿ ਮਯਾ ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੇਨ ਨਾਮ.
ਸੋ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਕਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਭਾਯਿਤ੍ਥ, ਯੁਦ੍ਧੇ ਸਤਿ ਅਹਂ ਜਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਮਾ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰਾ ਰਾਜਧੀਤਰੋ ਮਹੇਸਿਯੋ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਤਾਸਂ ਅਭਿਸੇਕਂ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੇ ਪੁਰਿਸੇ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਰਾਜਧੀਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਕਰਾਜੇਨ ਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ¶ ਠਪਿਤਭਾਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ‘‘ਨ ਹਿ ਨੂਨ ਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਬਲਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਵਦੇਵ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਰ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾਯਮੇਵ ਹੋਤੁ, ਮਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਰਜ੍ਜਸੀਮਂ ਓਕ੍ਕਮਤੁ, ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਰਜ੍ਜਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਯੁਦ੍ਧਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਪਰਿਯਨ੍ਤੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਸ੍ਸਕੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਰਜ੍ਜਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯਂ ਵਸਤਿ. ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਮਣਾ ਨਾਮ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਸ੍ਸ ਜਯੋ ਵਾ ਪਰਾਜਯੋ ਵਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਚ ਅਸ੍ਸਕੋ ਚ ਯੁਜ੍ਝਿਤੁਕਾਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾਯਮੇਵ ਠਿਤਾ, ਏਤੇਸੁ ਕਸ੍ਸ ਜਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਸ੍ਸ ਪਰਾਜਯੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਅਹਂ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਜਯੋ, ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਪਰਾਜਯੋ’’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਸਕ੍ਕੋ ਪਨ ਦੇਵਰਾਜਾ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਮਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸ੍ਵੇ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਨਿਸੀਦਿ, ਅਥ ਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਸ੍ਸਕੋ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.
ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਅਹਂ ਕਿਰ ਜਿਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾ ਕਥਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਕਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਕੋ ਨਨ੍ਦਿਸੇਨਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਕਿਰ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿਂ ¶ , ਮਯਂ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਾਮ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਕੋ ਏਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਕਸ੍ਸ ਜਯੋ ਵਾ ਪਰਾਜਯੋ ਵਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੋ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਸ੍ਸਕੋ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਪਰਾਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਉਸਭੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਕਾਲ਼ਕੋ, ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਯੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਜਯਪਰਾਜਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਹਾਯੇ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇ ਮਹਾਯੋਧੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਜੀਵਿਤਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਪਾਤੇ ਪਤਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਪਤਿਤੁਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਂ ਏਤ੍ਥ ਪਤਨੇਨ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਜੀਵਿਤਂ ਦਾਤੁਂ ਸੁਹਦਯਾ ਅਨਿਵਤ੍ਤਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯੁਜ੍ਝਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਂਸੁਂ.
ਅਥ ¶ ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਉਪਟ੍ਠਿਤੇ ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ‘‘ਅਹਂ ਕਿਰ ਜਿਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੋਸਾਨਂ ਆਪਜ੍ਜਿ, ਬਲਕਾਯਾਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਰ ਜਯੋ’’ਤਿ ਵੋਸਾਨਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਾਹਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਵਗ੍ਗਵਗ੍ਗਾ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾਰੁਚਿ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਵੀਰਿਯਕਰਣਕਾਲੇ ਵੀਰਿਯਂ ਨ ਕਰਿਂਸੁ. ਉਭੋਪਿ ਰਾਜਾਨੋ ਅਸ੍ਸਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਞ੍ਞੋ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਉਸਭੋ ਅਹੋਸਿ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਕਾਲ਼ਕੋ. ਤਾ ਦੇਵਤਾਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਯੁਜ੍ਝਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਨ ਉਸਭਾ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਰਾਜੂਨਂਯੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ. ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਅਸ੍ਸਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਨਾਕਾਰੇਨਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਞ੍ਞੋ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਉਸਭੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਸਬ੍ਬਕਾਲ਼ਕੋ ਕਿਲਮਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਭਾਯਥ, ਮਯਂ ਜਿਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਸਤ੍ਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਨ੍ਧਵਂ ਉਦਰਪਸ੍ਸੇ ਵਾਮਹਤ੍ਥੇਨ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਇਮਿਨਾ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਞ੍ਞੋ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਂ ਸਤ੍ਤਿਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਪਾਤੇਥ, ਤਤੋ ਮਯਂ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਿਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮ ¶ , ਏਵਂ ਕਾਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਂ ਜਿਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਪਹਰਿ, ਸੂਰਯੋਧਸਹਸ੍ਸਾਪਿ ਅਮਚ੍ਚਾ ਸਤ੍ਤਿਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਹਰਿਂਸੁ. ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪਰਾਜਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਤਂ ਪਲਾਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪਲਾਯਤੀ’’ਤਿ ਉਨ੍ਨਦਿਂਸੁ. ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਪਲਾਯਮਾਨੋ ਤਂ ਤਾਪਸਂ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਜਯੋ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਮਸਯ੍ਹਸਾਹਿਨਂ, ਪਰਾਜਯੋ ਅਨਯੋ ਅਸ੍ਸਕਾਨਂ;
ਇਚ੍ਚੇਵ ¶ ਤੇ ਭਾਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿ, ਨ ਉਜ੍ਜੁਭੂਤਾ ਵਿਤਥਂ ਭਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਸਯ੍ਹਸਾਹਿਨਨ੍ਤਿ ਅਸਯ੍ਹਂ ਦੁਸ੍ਸਹਂ ਸਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਨਂ. ਇਚ੍ਚੇਵ ਤੇ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਯਾ ਕੂਟਤਾਪਸ ਲਞ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਾਜਿਨਕਰਾਜਾਨਂ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਜਿਨਨਰਾਜਾਨਞ੍ਚ ਪਰਾਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਭਾਸਿਤਂ. ਨ ਉਜ੍ਜੁਭੂਤਾਤਿ ਯੇ ਕਾਯੇਨ ਵਾਚਾਯ ਮਨਸਾ ਚ ਉਜੁਭੂਤਾ, ਨ ਤੇ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਸੋ ਤਾਪਸਂ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਪਲਾਯਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਗਰਮੇਵ ਗਤੋ, ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਤਤੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਸਕ੍ਕੋ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਾਪਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੇਵਾ ¶ ਮੁਸਾਵਾਦਮੁਪਾਤਿਵਤ੍ਤਾ, ਸਚ੍ਚਂ ਧਨਂ ਪਰਮਂ ਤੇਸੁ ਸਕ੍ਕ;
ਤਂ ਤੇ ਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤਂ ਦੇਵਰਾਜ, ਕਿਂ ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਚ ਮਘਵਾ ਮਹਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਂ ਤੇ ਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਤਯਾ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਭਞ੍ਜਨਕਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਤਯਾ ਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਯਾ ਕਿਂ ਕਾਰਣਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਏਵਂ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ?
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨਨੁ ਤੇ ਸੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਭਞ੍ਞਮਾਨੇ, ਦੇਵਾ ਨ ਇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮਸ੍ਸ;
ਦਮੋ ਸਮਾਧਿ ਮਨਸੋ ਅਭੇਜ੍ਜੋ, ਅਬ੍ਯਗ੍ਗਤਾ ਨਿਕ੍ਕਮਨਞ੍ਚ ਕਾਲੇ;
ਦਲ਼੍ਹਞ੍ਚ ਵਿਰਿਯਂ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੋ ਚ, ਤੇਨੇਵ ਆਸਿ ਵਿਜਯੋ ਅਸ੍ਸਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਕਿਂ ਤਯਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਚਨੇ ਭਞ੍ਞਮਾਨੇ ਇਦਂ ਨ ਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਯਂ ਦੇਵਾ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਨ ਇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨ ਉਸੂਯਨ੍ਤਿ, ਅਸ੍ਸਕਰਞ੍ਞੋ ¶ ਵੀਰਿਯਕਰਣਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਦਮਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਦਮੋ, ਸਮਗ੍ਗਭਾਵੇਨ ਮਨਸੋ ਅਭੇਜ੍ਜੋ, ਅਭੇਜ੍ਜਸਮਾਧਿ, ਅਸ੍ਸਕਰਞ੍ਞੋ ਸਹਾਯਾਨਂ ਵੀਰਿਯਕਰਣਕਾਲੇ ਅਬ੍ਯਗ੍ਗਤਾ ਯਥਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਗ੍ਗਵਗ੍ਗਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਓਸਕ੍ਕਿਂਸੁ, ਏਵਂ ਅਨੋਸਕ੍ਕਨਂ ਸਮਗ੍ਗਭਾਵੇਨ ਅਭੇਜ੍ਜਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵੀਰਿਯਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੋ ਚ ਥਿਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਅਸ੍ਸਕਾਨਂ ਜਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ.
ਪਲਾਤੇ ਚ ਪਨ ਕਾਲਿਙ੍ਗੇ ਅਸ੍ਸਕਰਾਜਾ ਵਿਲੋਪਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਗਰਂ ਗਤੋ. ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਕਾਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾਨਂ ਦਾਯਜ੍ਜਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਪੇਸੇਤੁ, ਸਚੇ ਨ ਪੇਸੇਤਿ, ਕਾਤਬ੍ਬਮੇਤ੍ਥ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭੀਤਤਸਿਤੋ ਤਾਹਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਦਾਯਜ੍ਜਂ ਪੇਸੇਸਿ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਞ੍ਞੋ ਧੀਤਰੋ ਇਮਾ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਨਨ੍ਦਿਸੇਨੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਚੂਲ਼ਕਾਲਿਙ੍ਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੦੨] ੨. ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਦੇਯ੍ਯੇਸੁਂ ¶ ¶ ਦਦਂ ਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਮੇਵ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਵਸੇਨੇਵ ਕਿਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਧਾਪਿ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਸੋ ‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਕੁਪਿਤਂ ਵੂਪਸਮੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬਲਵਾਹਨਪਰਿਵੁਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਾਜਿਤੋ ਅਸ੍ਸਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਮਾਨੋ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਂਸ ਜਨਾ ਰਾਜਸੇਵਕਾ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਪਾਤੋਵ ਗਾਮਮਜ੍ਝੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਾਮਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਰਾਜਾ ਵਮ੍ਮਿਤਂ ਅਸ੍ਸਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇਨ ¶ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਭੀਤਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਕਸਕਗੇਹਾਨਿ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਏਕੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਕੋਸਿ ਤ੍ਵਂ ਰਾਜਪੁਰਿਸੋ ਚੋਰਪੁਰਿਸੋਤਿ? ‘‘ਰਾਜਪੁਰਿਸੋ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਥਾ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਗੇਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੀਠਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਭਦ੍ਦੇ, ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਧੋਵਾ’’ਤਿ ਭਰਿਯਂ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਧੋਵਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਾਨੁਰੂਪੇਨ ਆਹਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਮਥਾ’’ਤਿ ਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸਿ, ਰਾਜਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਇਤਰੋ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਨਾਹਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਤੇਲੇਨ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਤਿਣਂ ਅਦਾਸਿ. ਏਵਂ ਤਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦਿਵਸੇ ਰਾਜਾਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪੁਨ ਰਞ੍ਞੋ ਚ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਸਬ੍ਬਮਕਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ, ਸਮ੍ਮ, ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹੋ ਨਾਮ, ਨਗਰਮਜ੍ਝੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ, ਸਚੇ ਕੇਨਚਿ ਕਿਚ੍ਚੇਨ ਨਗਰਂ ਆਗਚ੍ਛਸਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਦੋਵਾਰਿਕਂ ‘ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹੋ ਕਤਰਗੇਹੇ ਵਸਤੀ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਦੋਵਾਰਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਬਲਕਾਯੋਪਿ ਰਾਜਾਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ¶ ਦੋਵਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਕਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਏਕੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਵਾਸੀ ਮਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਕਹ’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ਤ੍ਵਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਦਾ ਤ੍ਵਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਗਾਮੇ ਬਲਿਂ ਵਡ੍ਢਾਪੇਸਿ, ਬਲਿਮ੍ਹਿ ਵਡ੍ਢਿਤੇ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ¶ ਬਲਿਂ ਵਡ੍ਢਾਪੇਸਿ, ਨੇਵ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਤਵ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਸ੍ਸ ਆਗਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ¶ ਮਯਂ ਬਲਿਨਾ ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮ, ਗਚ੍ਛ ਤਵ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਸ੍ਸ ਵਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸਾਧੁ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥੇਨ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਸਞ੍ਚ ਭਰਿਯਾਯ ਚਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਚ ਮੇ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਦੀਨਿ ਸਜ੍ਜੇਥਾਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਸਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਸਜ੍ਜਯਿਂਸੁ.
ਸੋ ਤਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰੇ ਪਕ੍ਕਪੂਵਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦੋਵਾਰਿਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਹਂ, ਸਮ੍ਮ, ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਸ੍ਸ ਗੇਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਏਹਿ ਦਸ੍ਸੇਮਿ ਤੇ’’ਤਿ ਤਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੋਵਾਰਿਕੋ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਵਾਸਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਪਟਿਵੇਦੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਚ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤਾ ਚ ਪਵਿਸਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਨਂ ਪਰਿਸ੍ਸਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਿਕਾ ਚ ਦਾਰਕਾ ਚ ਅਰੋਗਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਰਾਜਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਮੇ ਪਾਦੇ ਧੋਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿ, ਰਾਜਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭਿਙ੍ਕਾਰੇਨ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿ. ਦੇਵੀਪਿ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਤੇਲੇਨ ਮਕ੍ਖੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ, ਸਮ੍ਮ, ਅਤ੍ਥਿ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਾਦਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ‘‘ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪਸਿਬ੍ਬਕਤੋ ਪੂਵੇ ਨੀਹਰਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਸੁਵਣ੍ਣਤਟ੍ਟਕੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਮ ਸਹਾਯੇਨ ਆਨੀਤਂ ਖਾਦਥਾ’’ਤਿ ਦੇਵਿਯਾ ਚ ਅਮਚ੍ਚਾਨਞ੍ਚ ਖਾਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਖਾਦਿ. ਇਤਰੋ ਇਤਰਮ੍ਪਿ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਤ੍ਥਂ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਆਭਤਵਤ੍ਥਯੁਗਂ ਨਿਵਾਸੇਸਿਂ ¶ . ਦੇਵੀਪਿ ¶ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਞ੍ਚੇਵ ਆਭਰਣਾਨਿ ਚ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਆਭਤਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਆਭਰਣਾਨਿ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿ.
ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਰਾਜਾਰਹਂ ਭੋਜਨਂ ਭੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਇਮਸ੍ਸ ਮਮ ਕਰਣਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਮਸ੍ਸੁਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਨਗਰੇ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕਸੁਤ੍ਤਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਉਪਡ੍ਢਰਜ੍ਜਂ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਿਵਨ੍ਤਿ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਥਿਰੋ ਅਹੋਸਿ ਕੇਨਚਿ ਅਭੇਜ੍ਜੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇਪਿ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਨਿਵੇਸਨਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਿ.
ਅਥ ¶ ਅਮਚ੍ਚਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਆਹਂਸੁ ‘‘ਕੁਮਾਰ, ਰਾਜਾ ਏਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਕਸ੍ਸ ਉਪਡ੍ਢਰਜ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਤਿ ਪਿਵਤਿ ਸਯਤਿ, ਦਾਰਕੇ ਚ ਵਨ੍ਦਾਪੇਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਰਞ੍ਞਾ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ ਰਾਜਾ, ਮਯਂ ਲਜ੍ਜਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਕਥਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਹਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਂ ਯੁਦ੍ਧਪਰਾਜਿਤੋ ਕਹਂ ਵਸਿਂ, ਅਪਿ ਨੁ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਏਤਸ੍ਸ ਘਰੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰੋਗੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿਂ, ਏਵਂ ਮਮ ਉਪਕਾਰਿਨੋ ਕਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਤਾਤ, ਯੋ ਹਿ ਅਦਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਦੇਤਿ, ਦਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਨ ਦੇਤਿ, ਸੋ ਆਪਦਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਪਕਾਰਂ ਨ ਲਭਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਆਹ –
‘‘ਅਦੇਯ੍ਯੇਸੁ ¶ ਦਦਂ ਦਾਨਂ, ਦੇਯ੍ਯੇਸੁ ਨਪ੍ਪਵੇਚ੍ਛਤਿ;
ਆਪਾਸੁ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸਹਾਯਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ.
‘‘ਨਾਦੇਯ੍ਯੇਸੁ ਦਦਂ ਦਾਨਂ, ਦੇਯ੍ਯੇਸੁ ਯੋ ਪਵੇਚ੍ਛਤਿ;
ਆਪਾਸੁ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸਹਾਯਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ.
‘‘ਸਞ੍ਞੋਗਸਮ੍ਭੋਗਵਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਂ ¶ , ਅਨਰਿਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਠੇਸੁ ਨਸ੍ਸਤਿ;
ਕਤਞ੍ਚ ਅਰਿਯੇਸੁ ਚ ਅਜ੍ਜਵੇਸੁ, ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ ਅਣੁਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸੁ.
‘‘ਯੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕਲ੍ਯਾਣੋ, ਅਕਾ ਲੋਕੇ ਸੁਦੁਕ੍ਕਰਂ;
ਪਚ੍ਛਾ ਕਯਿਰਾ ਨ ਵਾ ਕਯਿਰਾ, ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਪੂਜਨਾਰਹੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਦੇਯ੍ਯੇਸੂਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਕਤੂਪਕਾਰੇਸੁ. ਦੇਯ੍ਯੇਸੂਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤੂਪਕਾਰੇਸੁ. ਨਪ੍ਪਵੇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਨ ਪਵੇਸੇਤਿ ਨ ਦੇਤਿ. ਆਪਾਸੂਤਿ ਆਪਦਾਸੁ. ਬ੍ਯਸਨਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਸਞ੍ਞੋਗਸਮ੍ਭੋਗਵਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਮਿਤ੍ਤੇਨ ਕਤੋ ਸਞ੍ਞੋਗੋ ਚੇਵ ਸਮ੍ਭੋਗੋ ਚ, ਤਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਂ ਗੁਣਦਸ੍ਸਨਂ ਸੁਕਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਇਮਿਨਾਤਿ ਏਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਸੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਅਨਰਿਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕੇਰਾਟਿਕਤ੍ਤਾ ਸਠੇਸੁ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਅਰਿਯੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਗੁਣਜਾਨਨੇਨ ਅਰਿਯੇਸੁ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਸੁ. ਅਜ੍ਜਵੇਸੂਤਿ ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਉਜੁਕੇਸੁ ਅਕੁਟਿਲੇਸੁ. ਅਣੁਮ੍ਪੀਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ. ਤਾਦਿਸੂਤਿ ਯੇ ਤਾਦਿਸਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯਾ ਉਜੁਭੂਤਾ, ਤੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਕਤਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ ਮਹਾਜੁਤਿਕਂ ਮਹਾਵਿਪ੍ਫਾਰਂ, ਸੁਖੇਤ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤਬੀਜਮਿਵ ਨ ਨਸ੍ਸਤਿ ¶ , ਇਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਾਪੇ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਕਤਂ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਖਿਤ੍ਤਬੀਜਮਿਵ ਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਯਥਾਪਿ ਬੀਜਮਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ, ਡਯ੍ਹਤਿ ਨ ਵਿਰੂਹਤਿ;
ਏਵਂ ਕਤਂ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇ, ਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਵਿਰੂਹਤਿ.
‘‘ਕਤਞ੍ਞੁਮ੍ਹਿ ਚ ਪੋਸਮ੍ਹਿ, ਸੀਲਵਨ੍ਤੇ ਅਰਿਯਵੁਤ੍ਤਿਨੇ;
ਸੁਖੇਤ੍ਤੇ ਵਿਯ ਬੀਜਾਨਿ, ਕਤਂ ਤਮ੍ਹਿ ਨ ਨਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧੦.੭੭-੭੮);
ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕਲ੍ਯਾਣੋਤਿ ਪਠਮਤਰਂ ਉਪਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਅਕਾਤਿ ਅਕਰਿ, ਅਯਂ ਲੋਕੇ ਸੁਦੁਕ੍ਕਰਂ ਨਾਮ ਅਕਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਚ੍ਛਾ ਕਯਿਰਾਤਿ ਸੋ ਪਚ੍ਛਾ ਅਞ੍ਞਂ ¶ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੁਣਂ ਕਰੋਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤੇਨੇਵ ਪਠਮਕਤੇਨ ਗੁਣੇਨ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਪੂਜਨਾਰਹੋ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ.
ਇਦਂ ਪਨ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨੇਵ ਅਮਚ੍ਚਾ, ਨ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਵਾਸੀ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਮਹਾਅਸ੍ਸਾਰੋਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੦੩] ੩. ਏਕਰਾਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਕਾਮਗੁਣੇ ਸਮਿਦ੍ਧੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕੋਸਲਰਾਜਸੇਵਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸੇਯ੍ਯਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੩.੯੪ ਆਦਯੋ) ਕਥਿਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਅਨਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਦੁਬ੍ਭਿ. ਰਾਜਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋਵ ਤਸ੍ਸ ¶ ਦੋਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਰਟ੍ਠਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸੋ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨਂ ਨਾਮ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਮਹਾਸੀਲਵਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧.੫੧) ਕਥਿਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨੋ ਮਹਾਤਲੇ ਅਮਚ੍ਚਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਿਕ੍ਕਾਯ ਪਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰੁਮ੍ਮਾਰੇ ਹੇਟ੍ਠਾਸੀਸਕਂ ਓਲਮ੍ਬਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਚੋਰਰਾਜਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਮੇਤ੍ਤਂ ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ, ਬਨ੍ਧਨਂ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ. ਚੋਰਰਾਜਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਦਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ‘‘ਡਯ੍ਹਾਮਿ ਡਯ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਭੂਮਿਯਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ. ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਵਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਿਕਰਾਜਾਨਂ ਨਿਰਪਰਾਧਂ ਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰੁਮ੍ਮਾਰੇ ਹੇਟ੍ਠਾਸੀਸਕਂ ਓਲਮ੍ਬਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਹਿ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮੋਚੇਥ ਨਨ੍ਤਿ. ਪੁਰਿਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਤੁਂ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਕਾਮਗੁਣੇ ਸਮਿਦ੍ਧੇ, ਭੁਤ੍ਵਾਨ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਸਿ ਏਕਰਾਜ;
ਸੋਦਾਨਿ ਦੁਗ੍ਗੇ ਨਰਕਮ੍ਹਿ ਖਿਤ੍ਤੋ, ਨਪ੍ਪਜ੍ਜਹੇ ਵਣ੍ਣਬਲਂ ਪੁਰਾਣ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਥੋ. ਏਕਰਾਜਾਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਨਾਲਪਤਿ. ਸੋਦਾਨੀਤਿ ਸੋ ਤ੍ਵਂ ਇਦਾਨਿ. ਦੁਗ੍ਗੇਤਿ ਵਿਸਮੇ. ਨਰਕਮ੍ਹੀਤਿ ਆਵਾਟੇ. ਓਲਮ੍ਬਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਪ੍ਪਜ੍ਜਹੇ ਵਣ੍ਣਬਲਂ ਪੁਰਾਣਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪੇ ਵਿਸਮਟ੍ਠਾਨੇ ਖਿਤ੍ਤੋਪਿ ਪੋਰਾਣਕਵਣ੍ਣਞ੍ਚ ਬਲਞ੍ਚ ਨਪ੍ਪਜਹਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਵੋਚ –
‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਖਨ੍ਤੀ ਚ ਤਪੋ ਚ ਮਯ੍ਹਂ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਥਿਤਾ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨ ਅਹੋਸਿ;
ਤਂਦਾਨਿ ਲਦ੍ਧਾਨ ਕਥਂ ਨੁ ਰਾਜ, ਜਹੇ ਅਹਂ ਵਣ੍ਣਬਲਂ ਪੁਰਾਣਂ.
‘‘ਸਬ੍ਬਾ ਕਿਰੇਵਂ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿ, ਯਸਸ੍ਸਿਨਂ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤਂ ਵਿਸਯ੍ਹ;
ਯਸੋ ਚ ਲਦ੍ਧਾ ਪੁਰਿਮਂ ਉਲ਼ਾਰਂ, ਨਪ੍ਪਜ੍ਜਹੇ ਵਣ੍ਣਬਲਂ ਪੁਰਾਣਂ.
‘‘ਪਨੁਜ੍ਜ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸੁਖਂ ਜਨਿਨ੍ਦ, ਸੁਖੇਨ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਮਸਯ੍ਹਸਾਹਿ;
ਉਭਯਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੋ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬੁਤਤ੍ਤਾ, ਸੁਖੇ ਚ ਦੁਕ੍ਖੇ ਚ ਭਵਨ੍ਤਿ ਤੁਲ੍ਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਵਾਸਨਖਨ੍ਤਿ. ਤਪੋਤਿ ਤਪਚਰਣਂ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਥਿਤਾਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਾ ਅਭਿਕਙ੍ਖਿਤਾ ¶ . ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨਾਤਿ ਤਂ ਨਾਮੇਨਾਲਪਤਿ. ਤਂਦਾਨਿ ਲਦ੍ਧਾਨਾਤਿ ਤਂ ਪਤ੍ਥਨਂ ਇਦਾਨਾਹਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ. ਜਹੇਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਹਂ ਜਹੇਯ੍ਯਂ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਾ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਜਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
‘‘ਸਬ੍ਬਾ ਕਿਰੇਵਂ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ¶ . ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਬ੍ਬਾਨੇਵ ਮਮ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਦਾਨਸੀਲਭਾਵਨਾਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਾਨਿ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨੀਤਿ. ਯਸਸ੍ਸਿਨਂ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤਂ ਵਿਸਯ੍ਹਾਤਿ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਯਸਸ੍ਸਿ, ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤ, ਅਸਯ੍ਹਸਾਹਿਤਾਯ ਵਿਸਯ੍ਹ. ਏਵਂ ਤੀਣਿਪੇਤਾਨਿ ਆਲਪਨਾਨੇਵ. ਨਨ੍ਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨਿਪਾਤੋ ¶ . ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਵਸੇਨਨ੍ਤਕਾਰਸ੍ਸ ਸਾਨੁਨਾਸਿਕਤਾ ਕਤਾਤਿ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਾ. ਯਸੋ ਚਾਤਿ ਯਸਞ੍ਚ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਲਦ੍ਧਾ ਪੁਰਿਮਨ੍ਤਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਲਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬਂ. ਉਲ਼ਾਰਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ. ਕਿਲੇਸਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਮੇਤ੍ਤਾਭਾਵਨਾਝਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਮਾਹ. ਨਪ੍ਪਜ੍ਜਹੇਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਯਸਂ ਲਦ੍ਧਾ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਪੁਰਾਣਵਣ੍ਣਬਲਂ ਜਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਦੁਕ੍ਖੇਨਾਤਿ ਤਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੇਨ ਨਰਕਮ੍ਹਿ ਖਿਪਨਦੁਕ੍ਖੇਨ ਮਮ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਪਨੁਦਿਤ੍ਵਾ. ਸੁਖੇਨ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਝਾਨਸੁਖੇਨ ਵਾ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਨੁਦਿਤ੍ਵਾ. ਉਭਯਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਯੇ ਸਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਾਦਿਸਾ, ਤੇ ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਏਤੇਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸਭਾਵਾ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਾ ਸੁਖੇ ਚ ਦੁਕ੍ਖੇ ਚ ਭਵਨ੍ਤਿ ਤੁਲ੍ਯਾ, ਏਕਸਦਿਸਾ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ.
ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਜ੍ਜਂ ਤੁਮ੍ਹੇਵ ਕਾਰੇਥ, ਅਹਂ ਵੋ ਚੋਰੇ ਪਟਿਬਾਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠਾਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਰਾਜਾਣਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਰਜ੍ਜਂ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਦੁਬ੍ਭਿਸੇਨੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਏਕਰਾਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੦੪] ੪. ਦਦ੍ਦਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਇਮਾਨਿ ਮਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕੋਧਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ¶ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਮੇਵ. ਤਦਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਤਸ੍ਸ ਕੋਧਨਭਾਵਕਥਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੋਧਨੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ ¶ , ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਕੋਧਨੋਯੇਵ, ਕੋਧਨਭਾਵੇਨੇਵਸ੍ਸ ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ ਨਾਗਰਾਜਭਾਵੇ ¶ ਠਿਤਾਪਿ ਤੀਣਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗੂਥਪੂਰਿਤਾਯ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਯਂ ਵਸਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਦਦ੍ਦਰਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਦਦ੍ਦਰਨਾਗਭਵਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਦ੍ਦਰਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਹਾਦਦ੍ਦਰੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਦਦ੍ਦਰੋ ਨਾਮ. ਸੋ ਕੋਧਨੋ ਫਰੁਸੋ ਨਾਗਮਾਣਵਕੇ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੋ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਨਾਗਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਫਰੁਸਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਨਾਗਭਵਨਤੋ ਤਂ ਨੀਹਰਾਪੇਤੁਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਮਹਾਦਦ੍ਦਰੋ ਪਨ ਪਿਤਰਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਰੇਸਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਿ, ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖਮਾਪੇਸਿ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਪਨ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਂ ਇਮਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਨੀਹਰਾਪੇਨ੍ਤਂ ਨਿਵਾਰੇਸਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਇਮਮ੍ਹਾ ਨਾਗਭਵਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਯਂ ਤੀਣਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਨਾਗਭਵਨਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਯਂ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਗੋਚਰਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੇ ਗਾਮਦਾਰਕਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਹਰਨ੍ਤਾ ਲੇਡ੍ਡੁਦਣ੍ਡਾਦਯੋ ਖਿਪਨ੍ਤਾ ‘‘ਕੇ ਇਮੇ ਪੁਥੁਲਸੀਸਾ ਸੂਚਿਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਾ ਉਦਕਦੇਡ੍ਡੁਭਾ ਮਣ੍ਡੂਕਭਕ੍ਖਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿ.
ਚੂਲ਼ਦਦ੍ਦਰੋ ਚਣ੍ਡਫਰੁਸਤਾਯ ਤੇਸਂ ਤਂ ਅਵਮਾਨਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਇਮੇ ਦਾਰਕਾ ਅਮ੍ਹੇ ਪਰਿਭਵਨ੍ਤਿ, ਆਸੀਵਿਸਭਾਵਂ ਨੋ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਤੇਸਂ ਅਵਮਾਨਂ ਸਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਨਾਸਾਵਾਤੇਨ ਤੇ ਨਾਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਾਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਮਾਨਿ ਮਂ ਦਦ੍ਦਰ ਤਾਪਯਨ੍ਤਿ, ਵਾਚਾਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ;
ਮਣ੍ਡੂਕਭਕ੍ਖਾ ਉਦਕਨ੍ਤਸੇਵੀ, ਆਸੀਵਿਸਂ ਮਂ ਅਵਿਸਾ ਸਪਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਤਾਪਯਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਮਣ੍ਡੂਕਭਕ੍ਖਾ ਉਦਕਨ੍ਤਸੇਵੀਤਿ ‘‘ਮਣ੍ਡੂਕਭਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਉਦਕਨ੍ਤਸੇਵੀ’’ਤਿ ਚ ਵਦਨ੍ਤਾ ਏਤੇ ਅਵਿਸਾ ਗਾਮਦਾਰਕਾ ਮਂ ਆਸੀਵਿਸਂ ਸਮਾਨਂ ਸਪਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀਤਿ.
ਤਸ੍ਸ ¶ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਦ੍ਦਰੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸਕਾ ਰਟ੍ਠਾ ਪਬ੍ਬਾਜਿਤੋ, ਅਞ੍ਞਂ ਜਨਪਦਂ ਗਤੋ;
ਮਹਨ੍ਤਂ ਕੋਟ੍ਠਂ ਕਯਿਰਾਥ, ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਧੇਤਵੇ.
‘‘ਯਤ੍ਥ ¶ ਪੋਸਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਜਾਤਿਯਾ ਵਿਨਯੇਨ ਵਾ;
ਨ ਤਤ੍ਥ ਮਾਨਂ ਕਯਿਰਾਥ, ਵਸਮਞ੍ਞਾਤਕੇ ਜਨੇ.
‘‘ਵਿਦੇਸਵਾਸਂ ਵਸਤੋ, ਜਾਤਵੇਦਸਮੇਨਪਿ;
ਖਮਿਤਬ੍ਬਂ ਸਪਞ੍ਞੇਨ, ਅਪਿ ਦਾਸਸ੍ਸ ਤਜ੍ਜਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਧੇਤਵੇਤਿ ਯਥਾ ਧਞ੍ਞਨਿਧਾਨਤ੍ਥਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕੋਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਕਿਚ੍ਚੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਧਞ੍ਞਂ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵਂ ਵਿਦੇਸਂ ਗਤੋ ਅਨ੍ਤੋਹਦਯੇ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੋਸੋ ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਧਾਨਤ੍ਥਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕੋਟ੍ਠਂ ਕਯਿਰਾਥ. ਤਤ੍ਥ ਤਾਨਿ ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਜਾਤਿਯਾ ਵਿਨਯੇਨ ਵਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਸੀਲਵਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਯਤ੍ਥ ਜਾਤਿਯਾ ਵਿਨਯੇਨ ਵਾ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਮਂ ਲਾਮਕਵੋਹਾਰੇਨ ਵੋਹਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਨ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਮਾਨਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਵਸਮਞ੍ਞਾਤਕੇ ਜਨੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਜਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਨ੍ਤੋ. ਵਸਤੋਤਿ ਵਸਤਾ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ.
ਏਵਂ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਪਿਤਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਹਤਮਾਨਾ ਜਾਤਾ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੋਧਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ‘‘ਤਦਾ ਚੂਲ਼ਦਦ੍ਦਰੋ ਕੋਧਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਮਹਾਦਦ੍ਦਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਦਦ੍ਦਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੦੫] ੫. ਸੀਲਵੀਮਂਸਨਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਨਤ੍ਥਿ ¶ ¶ ਲੋਕੇ ਰਹੋ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਿਲੇਸਨਿਗ੍ਗਹਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਏਕਾਦਸਕਨਿਪਾਤੇ ਪਾਨੀਯਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧੧.੫੯ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ – ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨ੍ਤੋਜੇਤਵਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਂ ਵਿਤਕ੍ਕਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਛਸੁਪਿ ਰਤ੍ਤਿਦਿਵਾਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਯਥਾ ਏਕਚਕ੍ਖੁਕੋ ਚਕ੍ਖੁਂ, ਏਕਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਂ, ਚਾਮਰੀ ਵਾਲਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਏਵਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓਲੋਕੇਤਿ. ਸੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਜੇਤਵਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵੇਸਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਚੋਰੇ ਵਿਯ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਅਨ੍ਤੋਜੇਤਵਨੇ ਕੋਟਿਸਨ੍ਥਾਰੇ ਵਸਨਕਭਿਕ੍ਖੂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਦ੍ਵਾਰੇ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਟਿਵੇਦੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਿਕਵਸੇਨ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘ਪਾਪਕਰਣੇ ਰਹੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਮਾਣਵਕਸਤਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਧੀਤਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮੇਸਂ ਮਾਣਵਕਾਨਂ ਸੀਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਧੀਤਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਾਣਵਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਵਿਵਾਹਮਸ੍ਸਾ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਕਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੇ ਆਹਰਥ, ਕੇਨਚਿ ਅਦਿਟ੍ਠਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਮਿ, ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਆਭਤਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਞਾਤਕਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਦੀਨਿ ਆਹਰਨ੍ਤਿ. ਆਚਰਿਯੋ ਆਭਤਾਭਤਂ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਠਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਰਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਚਰਿਯੋ ਆਹ ‘‘ਤ੍ਵਂ ¶ ਪਨ, ਤਾਤ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਰਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪਸ੍ਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਭਤਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਅਹਂ ਪਨ ਪਾਪਕਰਣੇ ਰਹੋ ਨਾਮ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਆਹ –
‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਰਹੋ ਨਾਮ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਪਕੁਬ੍ਬਤੋ;
ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਨਭੂਤਾਨਿ, ਤਂ ਬਾਲੋ ਮਞ੍ਞਤੀ ਰਹੋ.
‘‘ਅਹਂ ¶ ਰਹੋ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਸੁਞ੍ਞਂ ਵਾਪਿ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਯਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਸੁਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ ਤਂ ਮਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਹੋਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਵਨਭੂਤਾਨੀਤਿ ਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭੂਤਾਨਿ. ਤਂ ਬਾਲੋਤਿ ਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਰਹੋ ਮਯਾ ਕਤਨ੍ਤਿ ਬਾਲੋ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਸੁਞ੍ਞਂ ਵਾਪੀਤਿ ਯਂ ਵਾ ਠਾਨਂ ਸਤ੍ਤੇਹਿ ਸੁਞ੍ਞਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ.
ਆਚਰਿਯੋ ਤਸ੍ਸ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਗੇਹੇ ਧਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਪਨ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਇਮੇ ਮਾਣਵਕੇ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਏਵਮਕਾਸਿਂ, ਮਮ ਧੀਤਾ ਤੁਯ੍ਹਮੇਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ ਧੀਤਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸੇਸਮਾਣਵਕੇ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਆਭਤਾਭਤਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਮੇਵ ਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ.
ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਮਾਣਵਕਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਤਾਯ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਨ ਲਭਿਂਸੁ, ਇਤਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਣਵੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਲਭੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਦੁਜ੍ਜਚ੍ਚੋ ਚ ਸੁਜਚ੍ਚੋ ਚ, ਨਨ੍ਦੋ ਚ ਸੁਖਵਡ੍ਢਿਤੋ;
ਵਜ੍ਜੋ ਚ ਅਦ੍ਧੁਵਸੀਲੋ ਚ, ਤੇ ਧਮ੍ਮਂ ਜਹੁਮਤ੍ਥਿਕਾ.
‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚ ਕਥਂ ਜਹੇ, ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨ ਪਾਰਗੂ;
ਯੋ ਧਮ੍ਮਮਨੁਪਾਲੇਤਿ, ਧਿਤਿਮਾ ਸਚ੍ਚਨਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਜ੍ਜਚ੍ਚੋਤਿਆਦਯੋ ਛ ਜੇਟ੍ਠਕਮਾਣਵਾ, ਤੇਸਂ ਨਾਮਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਅਵਸੇਸਾਨਂ ਨਾਮਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਿਕਵਸੇਨੇਵ ‘‘ਤੇ ਧਮ੍ਮਂ ਜਹੁਮਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਮਾਣਵਾ. ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਪਟਿਲਾਭਸਭਾਵਂ ¶ . ਜਹੁਮਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਜਹੁਂ ਅਤ੍ਥਿਕਾ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਮਕਾਰੋ ਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਮਾਣਵਾ ਤਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿਕਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਤਾਯ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਪਟਿਲਾਭਸਭਾਵਂ ਜਹਿਂਸੁ.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚਾਤਿ ਇਤਰੋ ਪਨ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ. ਕਥਂ ਜਹੇਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਪਟਿਲਾਭਸਭਾਵਂ ਜਹਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਲੋਕਿਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ, ਦਸ ¶ ਸੀਲਾਨਿ, ਤੀਣਿ ਸੁਚਰਿਤਾਨਿ ਚ, ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ, ਤੇਸਂ ਸੋ ਪਾਰਂ ਗਤੋਤਿ ਪਾਰਗੂ. ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਮੇਵ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਯੋ ਅਨੁਪਾਲੇਤਿ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਧਿਤਿਮਾਤਿ ਸੀਲਰਕ੍ਖਨਧਿਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਸਚ੍ਚਨਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਸਚ੍ਚੇ ਸਭਾਵਭੂਤੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇ ਸੀਲਧਮ੍ਮੇ ਨਿਕ੍ਕਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਤਦਾ ਆਚਰਿਯੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਣਵੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸੀਲਵੀਮਂਸਨਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੦੬] ੬. ਸੁਜਾਤਾਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕਿਮਣ੍ਡਕਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਲ੍ਲਿਕਂ ਦੇਵਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਏਕਦਿਵਸਂ ਕਿਰ ਰਞ੍ਞੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਿਰਿਵਿਵਾਦੋ ਅਹੋਸਿ, ‘‘ਸਯਨਕਲਹੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਰਾਜਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀਪਿ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਯਿ ਕੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਸਂ ਸਮਗ੍ਗਭਾਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਪਞ੍ਚਭਿਕ੍ਖੁਸਤਪਰਿਵਾਰੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵੇਸਨਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਂ ਆਹਰਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਤ੍ਤਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਕਹਂ ਦੇਵੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਸੇਨ ਮਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸਯਮੇਵ ਯਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਕਤਸ੍ਸ ਅਪਰਾਧਸ੍ਸ ਅਸਹਨਂ ਨਾਮ ਨ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥੁ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ, ਸਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ¶ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਾਮਗ੍ਗਿਰਸਵਣ੍ਣਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਵਚਨੇਨੇਵ ਉਭੋ ਸਮਗ੍ਗੇ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਾਹਂ ¶ ਏਤੇ ਏਕਵਾਦੇਨੇਵ ਸਮਗ੍ਗੇ ਅਕਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਵਾਤਪਾਨਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕਾ ਪਣ੍ਣਿਕਧੀਤਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਪਠਮਵਯੇ ਠਿਤਾ ਸੁਜਾਤਾ ਨਾਮ ਬਦਰਪਚ੍ਛਿਂ ਸੀਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਦਰਾਨਿ ਗਣ੍ਹਥ, ਬਦਰਾਨਿ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਦਮਾਨਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਸਾਮਿਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪਿਯਾ ਅਹੋਸਿ ਮਨਾਪਾ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਸੁਵਣ੍ਣਤਟ੍ਟਕੇ ਬਦਰਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਦਾ ਸੁਜਾਤਾ ਦੇਵੀ ਰਾਜਾਨਂ ਬਦਰਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇ ਖਾਦਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਿਮਣ੍ਡਕਾ ਇਮੇ ਦੇਵ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਕਂਸਮਲ੍ਲਕੇ;
ਉਪਲੋਹਿਤਕਾ ਵਗ੍ਗੂ, ਤਂ ਮੇ ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਿਮਣ੍ਡਕਾਤਿ ਕਿਂਫਲਾਨਿ ਨਾਮੇਤਾਨਿ, ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਵਸੇਨ ਪਨ ਅਣ੍ਡਕਾਤਿ ਆਹ. ਕਂਸਮਲ੍ਲਕੇਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਤਟ੍ਟਕੇ. ਉਪਲੋਹਿਤਕਾਤਿ ਰਤ੍ਤਵਣ੍ਣਾ. ਵਗ੍ਗੂਤਿ ਚੋਕ੍ਖਾ ਨਿਮ੍ਮਲਾ.
ਰਾਜਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਦਰਵਾਣਿਜਕੇ ਪਣ੍ਣਿਕਗਹਪਤਿਕਸ੍ਸ ਧੀਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਾਨਿ ਬਦਰਾਨਿਪਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਯਾਨਿ ¶ ਪੁਰੇ ਤੁਵਂ ਦੇਵਿ, ਭਣ੍ਡੁ ਨਨ੍ਤਕਵਾਸਿਨੀ;
ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਹਤ੍ਥਾ ਪਚਿਨਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਤੇ ਕੋਲਿਯਂ ਫਲਂ.
‘‘ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਤੇ ਨ ਰਮਤਿ, ਭੋਗਾ ਵਿਪ੍ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤਂ;
ਤਤ੍ਥੇਵਿਮਂ ਪਟਿਨੇਥ, ਯਤ੍ਥ ਕੋਲਂ ਪਚਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡੂਤਿ ਮੁਣ੍ਡਸੀਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਨਨ੍ਤਕਵਾਸਿਨੀਤਿ ਜਿਣ੍ਣਪਿਲੋਤਿਕਨਿਵਤ੍ਥਾ. ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਹਤ੍ਥਾ ਪਚਿਨਾਸੀਤਿ ਅਟਵਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਕੁਸਕੇਨ ਸਾਖਂ ਓਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਓਚਿਤੋਚਿਤਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨਵਸੇਨ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਹਤ੍ਥਾ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚਿਨਾਸਿ ਓਚਿਨਾਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਤੇ ਕੋਲਿਯਂ ਫਲਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਤਵ ਏਵਂ ਪਚਿਨਨ੍ਤਿਯਾ ਓਚਿਨਨ੍ਤਿਯਾ ਯਮਹਂ ਇਦਾਨਿ ਖਾਦਾਮਿ, ਇਦਂ ਕੋਲਿਯਂ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯਂ ਫਲਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਤੇ ¶ ਨ ਰਮਤੀਤਿ ਅਯਂ ਜਮ੍ਮੀ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਵਸਮਾਨਾ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਯਂ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਡਯ੍ਹਤਿ ਨਾਭਿਰਮਤਿ. ਭੋਗਾਤਿ ਰਾਜਭੋਗਾ ਇਮਂ ਅਲਕ੍ਖਿਕਂ ਵਿਪ੍ਪਜਹਨ੍ਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਕੋਲਂ ਪਚਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਯਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਬਦਰਮੇਵ ਪਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੀ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਂ ਨੇਥਾਤਿ ਵਦਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਅਞ੍ਞੋ ਇਮੇ ਸਮਗ੍ਗੇ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਹੋਨ੍ਤਿ ਹੇਤੇ ਮਹਾਰਾਜ, ਇਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਨਾਰਿਯਾ;
ਖਮ ਦੇਵ ਸੁਜਾਤਾਯ, ਮਾਸ੍ਸਾ ਕੁਜ੍ਝ ਰਥੇਸਭਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤੇ ਏਵਰੂਪਾ ਪਮਾਦਦੋਸਾ ਯਸਂ ਪਤ੍ਤਾਯ ਨਾਰਿਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿਯੇਵ, ਏਤਂ ਏਵਰੂਪੇ ਉਚ੍ਚੇ ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਅਪਰਾਧਸ੍ਸ ਅਸਹਨਂ ਨਾਮ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਖਮ, ਦੇਵ, ਸੁਜਾਤਾਯ, ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਮਾ ਕੁਜ੍ਝ ਰਥੇਸਭ ਰਥਜੇਟ੍ਠਕਾਤਿ.
ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਦੇਵਿਯਾ ਤਂ ਅਪਰਾਧਂ ਸਹਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਾਨੇਯੇਵ ਨਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੂਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਜਾਤਾ ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਅਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੁਜਾਤਾਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੦੭] ੭. ਪਲਾਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਚੇਤਨਂ ¶ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਅਸ੍ਸੁਣਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋਹਾਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਞ੍ਚਮ੍ਹਿ ਸੇਕ੍ਖੋ ਸਕਰਣੀਯੋ, ਸਤ੍ਥੁ ਚ ਮੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਥੁ ਕਤਂ ¶ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਲਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਓਵਰਕੇ ਕਪਿਸੀਸਂ ਆਲਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਪਰੋਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਨਨ੍ਦੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤਪੁਞ੍ਞੋਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪਧਾਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਹੋਹਿਸਿ ਅਨਾਸਵੋ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਇਦਾਨਿ ਤਯਾ ਮਮ ਕਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਨਿਪ੍ਫਲਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਰਾਗਾਦਿਕਾਲੇਪਿ ਮਮ ਕਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਲਂ ਨਾਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਪਲਾਸਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੇਵਤਾਮਙ੍ਗਲਿਕਾ ਅਹੇਸੁਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਬਲਿਕਰਣਾਦੀਸੁ ਪਯੁਤ੍ਤਾ. ਅਥੇਕੋ ਦੁਗ੍ਗਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਦੇਵਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਉਨ੍ਨਤਪ੍ਪਦੇਸੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਹਤੋ ਪਲਾਸਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਸਮਂ ਨਿਤ੍ਤਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਂ ਓਕਿਰਿਤ੍ਵਾਵ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖੇ ਗਨ੍ਧਪਞ੍ਚਙ੍ਗੁਲਿਕਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਧੂਮੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਦੀਪਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਖਂ ਸਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਤਿ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਖਸੇਯ੍ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਤਿਵਿਯ ਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਤਿ, ਇਮਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਮਹਲ੍ਲਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵੇਸੇਨ ਸਮੀਪੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਚੇਤਨਂ ¶ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਅਸ੍ਸੁਣਨ੍ਤਂ, ਜਾਨੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਮਿਮਂ ਪਲਾਸਂ;
ਆਰਦ੍ਧਵਿਰਿਯੋ ਧੁਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ, ਸੁਖਸੇਯ੍ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਸਿ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੂ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸੁਣਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਚੇਤਨਤ੍ਤਾਵ ਅਸੁਣਨ੍ਤਂ. ਜਾਨੋਤਿ ਤੁਵਂ ਜਾਨਮਾਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧੁਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਤਿ ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੂਰੇ ਸੁਤੋ ਚੇਵ ਬ੍ਰਹਾ ਚ ਰੁਕ੍ਖੋ, ਦੇਸੇ ਠਿਤੋ ਭੂਤਨਿਵਾਸਰੂਪੋ;
ਤਸ੍ਮਾ ਨਮਸ੍ਸਾਮਿ ਇਮਂ ਪਲਾਸਂ, ਯੇ ਚੇਤ੍ਥ ਭੂਤਾ ਤੇ ਧਨਸ੍ਸ ਹੇਤੂ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਦੂਰੇ ਸੁਤੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਅਯਂ ਰੁਕ੍ਖੋ ਦੂਰੇ ਸੁਤੋ ਵਿਸ੍ਸੁਤੋ, ਨ ਆਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਪਾਕਟੋ. ਬ੍ਰਹਾ ਚਾਤਿ ਮਹਨ੍ਤੋ ਚ. ਦੇਸੇ ਠਿਤੋਤਿ ਉਨ੍ਨਤੇ ਸਮੇ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸੇ ਠਿਤੋ. ਭੂਤਨਿਵਾਸਰੂਪੋਤਿ ¶ ਦੇਵਤਾਨਿਵਾਸਸਭਾਵੋ, ਅਦ੍ਧਾ ਏਤ੍ਥ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਦੇਵਤਾ ਨਿਵੁਤ੍ਥਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤੇ ਧਨਸ੍ਸ ਹੇਤੂਤਿ ਇਮਞ੍ਚ ਰੁਕ੍ਖਂ ਯੇ ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਵੁਤ੍ਥਾ ਭੂਤਾ, ਤੇ ਧਨਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਨਮਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਨਿਕ੍ਕਾਰਣਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਸਨ੍ਨਾ ‘‘ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇਵਤਾ, ਮਾ ਭਾਯਿ, ਧਨਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਮਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਦੇਵਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸੋ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਯਥਾਨੁਭਾਵਂ, ਕਤਞ੍ਞੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ;
ਕਥਞ੍ਹਿ ਆਗਮ੍ਮ ਸਤਂ ਸਕਾਸੇ, ਮੋਘਾਨਿ ਤੇ ਅਸ੍ਸੁ ਪਰਿਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ.
‘‘ਯੋ ਤਿਨ੍ਦੁਕਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰੋ ਪਿਲਕ੍ਖੋ, ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬਯਞ੍ਞੋ ਉਲ਼ਾਰੋ;
ਤਸ੍ਸੇਸ ਮੂਲਸ੍ਮਿਂ ਨਿਧਿ ਨਿਖਾਤੋ, ਅਦਾਯਾਦੋ ਗਚ੍ਛ ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਾਹੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਯਥਾਨੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ. ਕਤਞ੍ਞੁਤਨ੍ਤਿ ਤਯਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਤਗੁਣਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਕਤਞ੍ਞੁਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ. ਆਗਮ੍ਮਾਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ. ਸਤਂ ਸਕਾਸੇਤਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ. ਮੋਘਾਨਿ ਤੇ ਅਸ੍ਸੁ ਪਰਿਫਨ੍ਦਿਤਾਨੀਤਿ ਸੁਖਸੇਯ੍ਯਪੁਚ੍ਛਨਵਸੇਨ ਵਾਚਾਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਾਦਿਕਰਣੇਨ ਕਾਯਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਚ ਤਵ ਕਥਂ ਅਫਲਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
ਯੋ ਤਿਨ੍ਦੁਕਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰੋ ਪਿਲਕ੍ਖੋਤਿ ਯੋ ਏਸ ਤਿਨ੍ਦੁਕਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰਤੋ ਪਿਲਕ੍ਖਰੁਕ੍ਖੋ ਠਿਤੋਤਿ ਵਿਮਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤਾਵ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਰਿਵਾਰਿਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਤਸ੍ਸ ਪਿਲਕ੍ਖਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲੇ ਏਸ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਹਿਤਤਾਯ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਯਿਟ੍ਠਯਞ੍ਞਵਸੇਨ ਪੁਰਿਮਸਾਮਿਕਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਪੁਬ੍ਬਯਞ੍ਞੋ, ਅਨੇਕਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭਿ ਭਾਵੇਨ ਮਹਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ¶ ਉਲ਼ਾਰੋ, ਭੂਮਿਂ ਖਣਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਖਾਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਦਾਯਾਦਾਨਂ ਅਭਾਵਤੋ ਅਦਾਯਾਦੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਏਸ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗੀਵਾਯ ਗੀਵਂ ਪਹਰਨ੍ਤੀਨਂ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭੀਨਂ ਵਸੇਨ ਮਹਾਨਿਧਿ ਨਿਖਾਤੋ ਅਸਾਮਿਕੋ, ਗਚ੍ਛ ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤ੍ਵਂ ਏਤਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਸਿ, ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵਂ, ਅਹਮੇਵ ਤਂ ਤਵ ਘਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਠਾਨੇ ਨਿਦਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਏਤਂ ਧਨਂ ਯਾਵਜੀਵਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਦਾਨਂ ਦੇਹਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਧਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸ ਘਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਪਲਾਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੦੮] ੮. ਸਕੁਣਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਕਰਮ੍ਹਸ ਤੇ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕਤਞ੍ਞੁਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਕਤਞ੍ਞੂਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਰੁਕ੍ਖਕੋਟ੍ਟਕਸਕੁਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਸ੍ਸ ਸੀਹਸ੍ਸ ਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਿ ਗਲੇ ਲਗ੍ਗਿ, ਗਲੋ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿ, ਗੋਚਰਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਖਰਾ ਵੇਦਨਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਸਕੁਣੋ ਗੋਚਰਪ੍ਪਸੁਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਖਾਯ ਨਿਲੀਨੋ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਸਮ੍ਮ, ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ‘‘ਅਹਂ ਤੇ, ਸਮ੍ਮ, ਏਤਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਅਪਨੇਯ੍ਯਂ, ਭਯੇਨ ਪਨ ਤੇ ਮੁਖਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਾਮਿ, ਖਾਦੇਯ੍ਯਾਸਿਪਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਸਮ੍ਮ, ਨਾਹਂ ਤਂ ਖਾਦਾਮਿ, ਜੀਵਿਤਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਤਂ ਵਾਮਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਕਿਮ੍ਪੇਸ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਮੁਖਂ ਪਿਦਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾ ਤਸ੍ਸ ਅਧਰੋਟ੍ਠੇ ਚ ¶ ਉਤ੍ਤਰੋਟ੍ਠੇ ਚ ਦਣ੍ਡਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਿਕੋਟਿਂ ਤੁਣ੍ਡੇਨ ਪਹਰਿ, ਅਟ੍ਠਿ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਤਂ. ਸੋ ਅਟ੍ਠਿਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹਸ੍ਸ ਮੁਖਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਦਣ੍ਡਕਂ ਤੁਣ੍ਡੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਨ੍ਤੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਾਖਗ੍ਗੇ ਨਿਲੀਯਿ. ਸੀਹੋ ਨਿਰੋਗੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਏਕਂ ਵਨਮਹਿਂਸਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਤਿ. ਸਕੁਣੋ ‘‘ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗੇ ਸਾਖਾਯ ਨਿਲੀਯਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਕਰਮ੍ਹਸ ਤੇ ਕਿਚ੍ਚਂ, ਯਂ ਬਲਂ ਅਹੁਵਮ੍ਹਸੇ;
ਮਿਗਰਾਜ ਨਮੋ ਤ੍ਯਤ੍ਥੁ, ਅਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਭਾਮਸੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਕਰਮ੍ਹਸ ਤੇ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਭੋ, ਸੀਹ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਵ ਏਕਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਕਰਿਮ੍ਹ. ਯਂ ਬਲਂ ਅਹੁਵਮ੍ਹਸੇਤਿ ਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਂ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਨ ਬਲੇਨ ਤਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਕਰਿਮ੍ਹਯੇਵ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੀਹੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਮ ਲੋਹਿਤਭਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਲੁਦ੍ਦਾਨਿ ਕੁਬ੍ਬਤੋ;
ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਰਗਤੋ ਸਨ੍ਤੋ, ਤਂ ਬਹੁਂ ਯਮ੍ਪਿ ਜੀਵਸੀ’’ਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕੁਣੋ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਕਤਞ੍ਞੁਮਕਤ੍ਤਾਰਂ, ਕਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਟਿਕਾਰਕਂ;
ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਿਰਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸੇਵਨਾ.
‘‘ਯਸ੍ਸ ¶ ਸਮ੍ਮੁਖਚਿਣ੍ਣੇਨ, ਮਿਤ੍ਤਧਮ੍ਮੋ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ;
ਅਨੁਸੂਯਮਨਕ੍ਕੋਸਂ, ਸਣਿਕਂ ਤਮ੍ਹਾ ਅਪਕ੍ਕਮੇ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਕਤਞ੍ਞੁਨ੍ਤਿ ਕਤਗੁਣਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਂ. ਅਕਤ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ. ਸਮ੍ਮੁਖਚਿਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਕਤੇਨ ਗੁਣੇਨ. ਅਨੁਸੂਯਮਨਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨ ਉਸੂਯਨ੍ਤੋ ਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਸਣਿਕਂ ਤਮ੍ਹਾ ਪਾਪਪੁਗ੍ਗਲਾ ਅਪਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ. ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਸੋ ਸਕੁਣੋ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸੀਹੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਕੁਣੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸਕੁਣਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੦੯] ੯. ਛਵਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ¶ ਚਰਿਮਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਵਿਨਯੇ (ਪਾਚਿ. ੬੪੬) ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਆਗਤਮੇਵ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ – ਸਤ੍ਥਾ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨੀਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਮ ਧਮ੍ਮੇ ਅਗਾਰਵਕਰਣਂ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਹਿ ਨੀਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਬਾਹਿਰਕਮਨ੍ਤੇਪਿ ਵਾਚੇਨ੍ਤੇ ਗਰਹਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਣ੍ਡਾਲਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਅਮ੍ਬਦੋਹਲ਼ਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਹ ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ ਅਮ੍ਬਂ ਖਾਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਅਮ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਮ੍ਬਿਲਫਲਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਮ੍ਬਫਲਂ ਲਭਮਾਨਾਵ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਲਭਮਾਨਾਯ ਮੇ ਜੀਵਿਤਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ¶ ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਅਮ੍ਬਫਲਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਅਮ੍ਬੋ ਧੁਵਫਲੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ‘‘ਤਤੋ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਦੋਹਲ਼ਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਲੀਨੋ ਸਾਖਾਯ ਸਾਖਂ ਅਮ੍ਬਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਰਤ੍ਤਿ ਵਿਭਾਯਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਇਦਾਨਿ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਂ ‘ਚੋਰੋ’ਤਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥੇਕਂ ਵਿਟਪਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਲੀਨੋ ਅਚ੍ਛਿ.
ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ‘‘ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਨ੍ਤੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਉਚ੍ਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਂ ਨੀਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਪਰਿ ਨਿਲੀਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਾਵ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਅਯਂ ਰਾਜਾ, ਯੋ ਉਚ੍ਚਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਯੋ ਨੀਚਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇ ਵਾਚੇਤਿ. ਅਹਮ੍ਪਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਯੋ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਵਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਮ ਜੀਵਿਤਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਂ ਆਹਰਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ¶ ਓਲਮ੍ਬਨਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਂ ਨਟ੍ਠੋ, ਤ੍ਵਂ ਮੂਲ਼੍ਹੋ, ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਮਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਰਞ੍ਞਾ ‘‘ਕਿਂਕਾਰਣਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਚਰਿਮਂ ਕਤਂ, ਉਭੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਰੇ;
ਉਭੋ ਪਕਤਿਯਾ ਚੁਤਾ, ਯੋ ਚਾਯਂ ਮਨ੍ਤੇਜ੍ਝਾਪੇਤਿ;
ਯੋ ਚ ਮਨ੍ਤਂ ਅਧੀਯਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਚਰਿਮਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਤੀਹਿ ਜਨੇਹਿ ਕਤਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਇਦਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਲਾਮਕਂ ਨਿਮ੍ਮਰਿਯਾਦਂ ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ. ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚੋਰਭਾਵਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਮਨ੍ਤੇਸੁ ਅਗਾਰਵਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਉਭੋ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਰੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਉਭੋਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਗਰੁਕਾਰਾਰਹਂ ਪੋਰਾਣਕਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਧਮ੍ਮਪਕਤਿਤੋ ਚੁਤਾ. ਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਕਤਿ ਨਾਮ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਧਮ੍ਮੋ ¶ ਹਵੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ ਪੁਬ੍ਬੇ;
ਪਚ੍ਛਾ ਅਧਮ੍ਮੋ ਉਦਪਾਦਿ ਲੋਕੇ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧੧.੨੮);
ਯੋ ਚਾਯਨ੍ਤਿ ਯੋ ਚ ਅਯਂ ਨੀਚਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇ ਅਜ੍ਝਾਪੇਤਿ, ਯੋ ਚ ਉਚ੍ਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਧੀਯਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜੇ, ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੇਵਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਇਸੀਹਿ ਸੇਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਹਞ੍ਹਿ ਭੋ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਸੁਚਿਂ ਪਣ੍ਡਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਮਂਸਵਿਕਤਿਯਾ ਸਿਤ੍ਤਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਦਰੇ ਬਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਏਸਿਤਗੁਣੇਹਿ ਇਸੀਹਿ ਸੇਵਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਸੇਵਾਮੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਇਤਰੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਪਰਿਬ੍ਬਜ ਮਹਾ ਲੋਕੋ, ਪਚਨ੍ਤਞ੍ਞੇਪਿ ਪਾਣਿਨੋ;
ਮਾ ਤਂ ਅਧਮ੍ਮੋ ਆਚਰਿਤੋ, ਅਸ੍ਮਾ ਕੁਮ੍ਭਮਿਵਾਭਿਦਾ.
‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੁ ¶ ਤਂ ਯਸਲਾਭਂ, ਧਨਲਾਭਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ;
ਯਾ ਵੁਤ੍ਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤੇਨ, ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਵਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਬ੍ਬਜਾਤਿ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛ. ਮਹਾਤਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਨਾਮ ਮਹਾ. ਪਚਨ੍ਤਞ੍ਞੇਪਿ ਪਾਣਿਨੋਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਪਾਣਿਨੋ ਪਚਨ੍ਤਿ, ਨਾਯਮੇਵੇਕੋ ਰਾਜਾ. ਅਸ੍ਮਾ ਕੁਮ੍ਭਮਿਵਾਭਿਦਾਤਿ ਪਾਸਾਣੋ ਘਟਂ ਵਿਯ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਧ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਧਮ੍ਮਂ ਆਚਰਸਿ, ਸੋ ਅਧਮ੍ਮੋ ਏਵਂ ਆਚਰਿਤੋ ਪਾਸਾਣੋ ਘਟਂ ਵਿਯ ਮਾ ਤਂ ਭਿਨ੍ਦਿ.
‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੂ’’ਤਿ ਗਾਥਾਯ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਯੋ ਏਸ ਏਵਂ ਤਵ ਯਸਲਾਭੋ ਚ ਧਨਲਾਭੋ ਚ ਧਿਰਤ੍ਥੁ, ਤਂ ਗਰਹਾਮ ਮਯਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਅਯਂ ਤਯਾ ¶ ਲਦ੍ਧਲਾਭੋ ਆਯਤਿਂ ਅਪਾਯੇਸੁ ¶ ਵਿਨਿਪਾਤਨਹੇਤੁਨਾ ਸਮ੍ਪਤਿ ਚ ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਯਾ ਚੇਸਾ ਵੁਤ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਆਯਤਿਂ ਵਿਨਿਪਾਤੇਨ ਇਧ ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਵਾ ਨਿਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਿਂ ਤਾਯ, ਤੇਨ ਤਂ ਏਵਂ ਵਦਾਮੀਤਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਾਯ ਰਾਜਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭੋ, ਪੁਰਿਸ, ਕਿਂਜਾਤਿਕੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਚਣ੍ਡਾਲੋ ਅਹਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਭੋ ‘‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਰਜ੍ਜਂ ਤੇ ਅਹਂ ਅਦਸ੍ਸਂ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਅਹਂ ਦਿਵਾ ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਰਾਜਾ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਣ੍ਠੇ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮਂ ਤਸ੍ਸ ਗੀਵਾਯਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਯਂ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਕਣ੍ਠੇ ਰਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫਦਾਮਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਵਂਸੋ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸੋਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੇ ਗਾਰਵਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਨੀਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਮਨ੍ਤੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਚਣ੍ਡਾਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਛਵਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੧੦] ੧੦. ਸੇਯ੍ਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਅਭਿਰੂਪਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਸਾਸਨੇ ਨਾਭਿਰਮਿ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਤਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਏਵਰੂਪੇ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭਨ੍ਤਾਪਿ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ¶ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਦਿਵਸੇ ਵਿਜਾਯਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਕੋਚਿ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਦਿਵਸੇ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਾਤੀਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋਵ ਪਟਿਜਗ੍ਗਾਪੇਸਿ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਆਭਰਣਾਨਿ ਚੇਵ ਪਾਨਭੋਜਨਾਦੀਨਿ ਚ ਏਕਸਦਿਸਾਨੇਵ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ¶ ਏਕਤੋਵ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਓਪਰਜ੍ਜਂ ਅਦਾਸਿ, ਮਹਾਯਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋਵ ਖਾਦਤਿ ਪਿਵਤਿ ਸਯਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਥਿਰੋ ਅਹੋਸਿ.
ਅਪਰਭਾਗੇ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਤਿ, ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਖੋ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਵੇਕਮਨੁਬ੍ਰੂਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਨੋਰਮੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਝਾਨਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਸਿ. ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਕਹਂ ਸੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਮਣੀਯੇ ਕਿਰ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨੋਕਾਸਂ ¶ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸੇਯ੍ਯਂ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚਂ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਸਹਾਯਂ ਮੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਹਿ, ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨਚਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸਨੋਕਾਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਦ੍ਵਾਰੇ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਿਮਂ ਵਿਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰਾਜਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ, ਆਗਮਨਂ ¶ ਤੇ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਹ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ, ਅਹਂ ਸਕਲਂ ਕਾਸਿਕੋਸਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਰਜ੍ਜਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਿਰਿਮੇਵ ਵਾ ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸਕਿਂ ਜਹਿਤਕਿਲੇਸੇ ਪੁਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਸਕਿਂ ਜਹਿਤਞ੍ਹਿ ਨਿਟ੍ਠੁਭਖੇਲ਼ਸਦਿਸਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯਂ, ਮਹਿਂ ਸਾਗਰਕੁਣ੍ਡਲਂ;
ਨ ਇਚ੍ਛੇ ਸਹ ਨਿਨ੍ਦਾਯ, ਏਵਂ ਸੇਯ੍ਯ ਵਿਜਾਨਹਿ.
‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਤਂ ਯਸਲਾਭਂ, ਧਨਲਾਭਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ;
ਯਾ ਵੁਤ੍ਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤੇਨ, ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਵਾ.
‘‘ਅਪਿ ਚੇ ਪਤ੍ਤਮਾਦਾਯ, ਅਨਗਾਰੋ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ;
ਸਾਯੇਵ ਜੀਵਿਕਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਾ ਚਾਧਮ੍ਮੇਨ ਏਸਨਾ.
‘‘ਅਪਿ ¶ ਚੇ ਪਤ੍ਤਮਾਦਾਯ, ਅਨਗਾਰੋ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ;
ਅਞ੍ਞਂ ਅਹਿਂਸਯਂ ਲੋਕੇ, ਅਪਿ ਰਜ੍ਜੇਨ ਤਂ ਵਰ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਯੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਰਿਵਾਰੋ, ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਨ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਸਮੁਦ੍ਦਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਗਰਕੁਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਸਾਗਰਮਜ੍ਝੇ ਦੀਪਵਸੇਨ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਕੁਣ੍ਡਲਭੂਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਨ੍ਦਾਯਾਤਿ ਝਾਨਸੁਖਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਗਣ੍ਹੀਤਿ ਇਮਾਯ ਨਿਨ੍ਦਾਯ. ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਂ ਨਾਮੇਨਾਲਪਤਿ. ਵਿਜਾਨਹੀਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਜਾਨਾਹਿ. ਯਾ ਵੁਤ੍ਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤੇਨਾਤਿ ਯਾ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਾ ਯਸਲਾਭਧਨਲਾਭਵੁਤ੍ਤਿ ਝਾਨਸੁਖਤੋ ਅਤ੍ਤਵਿਨਿਪਾਤਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਵਿਨਿਪਾਤੇਨ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਦਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਿਂ ਧਿਰਤ੍ਥੁ.
ਪਤ੍ਤਮਾਦਾਯਾਤਿ ¶ ਭਿਕ੍ਖਾਭਾਜਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਅਨਗਾਰੋਤਿ ਅਪਿ ਅਹਂ ਅਗਾਰਵਿਰਹਿਤੋ ਪਰਕੁਲੇਸੁ ਚਰੇਯ੍ਯਂ. ਸਾਯੇਵ ਜੀਵਿਕਾਤਿ ਸਾ ਏਵ ਮੇ ਜੀਵਿਕਾ ਸੇਯ੍ਯੋ ਵਰਤਰਾ. ਯਾ ਚਾਧਮ੍ਮੇਨ ਏਸਨਾਤਿ ਯਾ ਚ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਏਸਨਾ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਾ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਏਸਨਾ, ਤਤੋ ਏਸਾਵ ਜੀਵਿਕਾ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰਾਤਿ. ਅਹਿਂਸਯਨ੍ਤਿ ਅਵਿਹੇਠੇਨ੍ਤੋ. ਅਪਿ ਰਜ੍ਜੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਪਰਂ ਅਵਿਹੇਠੇਨ੍ਤੋ ਕਪਾਲਹਤ੍ਥਸ੍ਸ ਮਮ ਜੀਵਿਕਕਪ੍ਪਨਂ ਰਜ੍ਜੇਨਾਪਿ ਵਰਂ ਉਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ.
ਇਤਿ ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਸੇਯ੍ਯੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਮਨਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਗਮਨਭਾਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਅਪਰੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਂਸੁ.
ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੇਯ੍ਯੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸੇਯ੍ਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਕਾਲਿਙ੍ਗਵਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ.
੨. ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਵਗ੍ਗੋ
[੩੧੧] ੧. ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਉਟ੍ਠੇਹਿ ¶ ਚੋਰਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਥੇਰੇ ਕਿਰ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਰਞ੍ਞਕੁਟਿਕਾਯ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਏਕੋ ਚੋਰੋ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਗਾਮੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਸਾਰਂ ਆਦਾਯ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕੁਟਿਪਰਿਵੇਣਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਧ ਮਯ੍ਹਂ ਆਰਕ੍ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਪਮੁਖੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਪਮੁਖੇ ਸਯਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਸਙ੍ਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਚੋਰਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ਇਧ ਸਯੀ’’ਤਿ ਨੀਹਰਿ. ਸੋ ਚੋਰੋ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਦਂ ਮੋਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਪਲਾਯਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਕ੍ਕਂ ਆਦਾਯ ਚੋਰਸ੍ਸ ਪਦਾਨੁਸਾਰੇਨ ਤਤ੍ਥ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨਠਿਤਟ੍ਠਾਨਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਸਯਿਤਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਚੋਰੋ ਇਤੋ ਆਗਤੋ, ਇਧ ਠਿਤੋ, ਇਧ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਇਮਿਨਾ ਠਾਨੇਨ ਅਪਗਤੋ, ਨ ਦਿਟ੍ਠੋ ਨੋ’’ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਪਟਿਗਤਾ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਖੋ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਆਸਙ੍ਕਿ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਆਸਙ੍ਕਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੁਸਾਨਵਨੇ ਨਿਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਗਾਮੇ ਕਤਕਮ੍ਮਚੋਰੋ ਤਂ ਸੁਸਾਨਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਦਾ ਚ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਨਿਮ੍ਬੋ ਚ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਜੇਟ੍ਠਕਰੁਕ੍ਖਾ. ਚੋਰੋ ਨਿਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕਾਲੇ ਚੋਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਮ੍ਬਸੂਲੇ ਉਤ੍ਤਾਸੇਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਸਾ ਦੇਵਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਚੋਰਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਨਿਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਾਖਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੂਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਉਤ੍ਤਾਸੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਰੁਕ੍ਖੋ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਇਤੋ ਨੀਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ ਚੋਰ ਕਿਂ ਸੇਸਿ, ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ ਸੁਪਨੇਨ ਤੇ;
ਮਾ ਤਂ ਗਹੇਸੁਂ ਰਾਜਾਨੋ, ਗਾਮੇ ਕਿਬ੍ਬਿਸਕਾਰਕ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਾਜਾਨੋਤਿ ਰਾਜਪੁਰਿਸੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਬ੍ਬਿਸਕਾਰਕਨ੍ਤਿ ਦਾਰੁਣਸਾਹਸਿਕਚੋਰਕਮ੍ਮਕਾਰਕਂ.
ਇਤਿ ਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਾਵ ਤਂ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਭਾਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਲਾਤੇ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਦੇਵਤਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਂ ਨੁ ਚੋਰਂ ਗਹੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਗਾਮੇ ਕਿਬ੍ਬਿਸਕਾਰਕਂ;
ਕਿਂ ਤਤ੍ਥ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਸ੍ਸ, ਵਨੇ ਜਾਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਨੇ ਜਾਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋਤਿ ਨਿਮ੍ਬੋ ਵਨੇ ਜਾਤੋ ਚੇਵ ਠਿਤੋ ਚ. ਦੇਵਤਾ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਰੁਕ੍ਖਸਮੁਦਾਚਾਰੇਨੇਵ ਸਮੁਦਾਚਰਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਿਮ੍ਬਦੇਵਤਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਤ੍ਵਂ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥ ਜਾਨਾਸਿ, ਮਮ ਚੋਰਸ੍ਸ ਚਨ੍ਤਰਂ;
ਚੋਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨੋ, ਗਾਮੇ ਕਿਬ੍ਬਿਸਕਾਰਕਂ;
ਅਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ ਨਿਮ੍ਬਸੂਲਸ੍ਮਿਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਸਙ੍ਕਤੇ ਮਨੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਾਤਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇਵਤਂ ਸਮੁਦਾਚਰਤਿ. ਮਮ ਚੋਰਸ੍ਸ ਚਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਮਮ ਚ ਚੋਰਸ੍ਸ ਚ ਏਕਤੋ ਅਵਸਨਕਾਰਣਂ. ਅਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ ਨਿਮ੍ਬਸੂਲਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਰਾਜਾਨੋ ਚੋਰਂ ਨਿਮ੍ਬਸੂਲੇ ਆਵੁਣਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਸਙ੍ਕਤੇ ਮਨੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਰਣੇ ਮਮ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਕਤਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਇਮਂ ਸੂਲੇ ਆਵੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਵਿਮਾਨਂ ਮੇ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਸਾਖਾਯ ਓਲਮ੍ਬੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਵਿਮਾਨੇ ਮੇ ਕੁਣਪਗਨ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨਾਹਂ ਏਤਂ ਪਲਾਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਏਵਂ ਤਾਸਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਭਣ੍ਡਸਾਮਿਕਾ ਉਕ੍ਕਾਹਤ੍ਥਾ ਪਦਾਨੁਸਾਰੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੋਰਸ੍ਸ ਸਯਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਭੋ ਇਦਾਨੇਵ ਚੋਰੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਪਲਾਤੋ, ਨ ਲਦ੍ਧੋ ਨੋ ਚੋਰੋ, ਸਚੇ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਨਂ ਨਿਮ੍ਬਸ੍ਸ ਸੂਲੇ ਵਾ ਆਵੁਣਿਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਯ ਵਾ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚੋਰਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਗਤਾ.
ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਦੇਵਤਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਙ੍ਕੇਯ੍ਯ ¶ ਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਾਗਤਂ ਭਯਂ;
ਅਨਾਗਤਭਯਾ ਧੀਰੋ, ਉਭੋ ਲੋਕੇ ਅਵੇਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਾਗਤਂ ਭਯਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਨਾਗਤਭਯਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਞ੍ਚਾਤਿ. ਤੇਸੁ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਂ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਤੀਣਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਿ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਅਨਾਗਤਭਯਾਤਿ ਅਨਾਗਤਭਯਹੇਤੁਤਂ ਭਯਂ ਭਾਯਮਾਨੋ ਧੀਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਤੀਹਿਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਨ ਚਰਤਿ. ਉਭੋ ਲੋਕੇਤਿ ¶ ਏਵਂ ਭਾਯਨ੍ਤੋ ਹੇਸ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਸਙ੍ਖਾਤੇ ਉਭੋ ਲੋਕੇ ਅਵੇਕ੍ਖਤਿ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਇਧਲੋਕਭਯੇਨ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤੇ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤਿ, ਪਰਲੋਕਭਯੇਨ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਦੇਵਤਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਨਿਮ੍ਬਦੇਵਤਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੧੨] ੨. ਕਸ੍ਸਪਮਨ੍ਦਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਪਿ ¶ ਕਸ੍ਸਪ ਮਨ੍ਦਿਯਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰੇਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਮਾਤਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਮਾਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪਿਤਰਞ੍ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਰਞ੍ਚ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਸਮਯੇ ਚੀਵਰਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸੁਲਭਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਗਾਮਕਾਵਾਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਯੋਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸਾ ਜੇਤਵਨਮੇਵ ਆਗਮਂਸੁ. ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ਜੇਤਵਨਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ‘‘ਸਾਮਣੇਰ ਤ੍ਵਂ ਥੇਰਂ ਵਿਸ੍ਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਆਨੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਹਂ ਪੁਰੇਤਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵੇਣਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਜੇਤਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਹਲ੍ਲਕਤ੍ਥੇਰੋ ਸਣਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸੀਸੇਨ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਚ੍ਛ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਂ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਨੇਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਂ ਆਨੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕੋਟਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਸਂ ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਲਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸੂਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੋ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੋ ਜਾਤੋ.
ਇਤਰੋਪਿ ਪਰਿਵੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਆਗਮਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਚਿਰਾਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਤੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਿਸ੍ਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਣਿਕਂ ਆਨੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਿ. ਅਥ ਨਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਦਾ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਮਹਲ੍ਲਕਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਏਸ ਇਦਾਨੇਵ ਏਵਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕਾਸਿ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤੇਨ ਤ੍ਵਂ ਕਿਲਮਿਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਕਿਲਮੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਨਿਗਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ¶ ਮਾਤਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਮਾਤੁ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਾਸਦ੍ਧਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਘਰੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਧਨਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਿਤਰਞ੍ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਰਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਦੇਵਦਤ੍ਤਿਯਂ ਵਕ੍ਕਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਉਞ੍ਛਾਚਰਿਯਾਯ ਵਨਮੂਲਫਲਾਫਲੇਹਿ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋ ਰਮਣੀਯੇ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਿ. ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਪਨ ਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਧਾਰੇ ਦੇਵੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਕਨ੍ਦਮੂਲਂ ਖਣਿਤੁਂ, ਫਲਾਨਿ ਚ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਚ ਪਤਨ੍ਤਿ. ਤਾਪਸਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥੇ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਿਤਰਞ੍ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਰਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਪੁਪ੍ਫਿਤਫਲਿਤੇ ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਮਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ ਸੂਰਿਯੇ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਣਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥ, ਅਹਂ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇ ਓਹਾਯ ਗਤੋ. ਖੁਦ੍ਦਕਤਾਪਸੋ ਪਿਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਣਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਂ ਕਟਿਪ੍ਪਦੇਸੇ ਸੀਸੇਨ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਗਚ੍ਛ ਗਚ੍ਛਾਤਿ ਤਂ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਨੇਤਿ. ਮਹਲ੍ਲਕੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਆਨੇਸੀ’’ਤਿ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕੋਟਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਂ ਤੇਸਂ ਕਲਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਅਨ੍ਧਕਾਰੋ ਅਹੋਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਮਾਦਾਯ ਪਟਿਪਥਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਕਿਂ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਖੁਦ੍ਦਕਤਾਪਸੋ ਪਿਤਰਾ ਕਤਕਾਰਣਂ ਕਥੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਸਣਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤਰਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਧੋਵਨਪਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਬਾਹਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਿਲਮਥਂ ਪਿਤਰਂ ਉਪਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਤਰੁਣਦਾਰਕਾ ਨਾਮ ਮਤ੍ਤਿਕਾਭਾਜਨਸਦਿਸਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਨੇਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ¶ , ਸਕਿਂ ਭਿਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਘਟੇਤੁਂ, ਤੇ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਾਪਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਾਪਿ ਮਹਲ੍ਲਕੇਹਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਿਤਰਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਪਿ ¶ ¶ ਕਸ੍ਸਪ ਮਨ੍ਦਿਯਾ, ਯੁਵਾ ਸਪਤਿ ਹਨ੍ਤਿ ਵਾ;
ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਖਮਤੇ ਧੀਰੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਤਂ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤਿ.
‘‘ਸਚੇਪਿ ਸਨ੍ਤੋ ਵਿਵਦਨ੍ਤਿ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਨ੍ਤੀਯਰੇ ਪੁਨ;
ਬਾਲਾ ਪਤ੍ਤਾਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਤੇ ਸਮਥਮਜ੍ਝਗੂ.
‘‘ਏਤੇ ਭਿਯ੍ਯੋ ਸਮਾਯਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਧਿ ਤੇਸਂ ਨ ਜੀਰਤਿ;
ਯੋ ਚਾਧਿਪਨ੍ਨਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਯੋ ਚ ਜਾਨਾਤਿ ਦੇਸਨਂ.
‘‘ਏਸੋ ਹਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ, ਭਾਰਵਹੋ ਧੁਰਦ੍ਧਰੋ;
ਯੋ ਪਰੇਸਾਧਿਪਨ੍ਨਾਨਂ, ਸਯਂ ਸਨ੍ਧਾਤੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਸ੍ਸਪਾਤਿ ਪਿਤਰਂ ਨਾਮੇਨਾਲਪਤਿ. ਮਨ੍ਦਿਯਾਤਿ ਮਨ੍ਦੀਭਾਵੇਨ ਤਰੁਣਤਾਯ. ਯੁਵਾ ਸਪਤਿ ਹਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿ ਤਰੁਣਦਾਰਕੋ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿਪਿ ਪਹਰਤਿਪਿ. ਧੀਰੋਤਿ ਧਿਕ੍ਕਤਪਾਪੋ, ਧੀ ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਞ੍ਞਾ, ਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤਰਂ ਪਨ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਉਭਯੇਨਾਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਬਾਲਦਾਰਕੇਹਿ ਕਤਂ ਅਪਰਾਧਂ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਧੀਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਸਹਤਿ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.
ਸਨ੍ਧੀਯਰੇਤਿ ਪੁਨ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਸਨ੍ਧੀਯਨ੍ਤਿ ਘਟੀਯਨ੍ਤਿ. ਬਾਲਾ ਪਤ੍ਤਾਵਾਤਿ ਬਾਲਕਾ ਪਨ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਤ੍ਤਾਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਨ ਤੇ ਸਮਥਮਜ੍ਝਗੂਤਿ ਤੇ ਬਾਲਕਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਵਿਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਰੂਪਸਮਨਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਏਤੇ ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ ਏਤੇ ਦ੍ਵੇ ਜਨਾ ਭਿਨ੍ਨਾਪਿ ਪੁਨ ਸਮਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸਨ੍ਧੀਤਿ ਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਧਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਞ੍ਞੇਵ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਧਿ ਨ ਜੀਰਤਿ. ਯੋ ਚਾਧਿਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਚ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਪਨ੍ਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਤਦੋਸਂ ਜਾਨਾਤਿ. ਦੇਸਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਚ ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੋਸਂ ਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਦੇਸਿਤਂ ਅਚ੍ਚਯਦੇਸਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਜਾਨਾਤਿ.
ਯੋ ਪਰੇਸਾਧਿਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਪਰੇਸਂ ਅਧਿਪਨ੍ਨਾਨਂ ਦੋਸੇਨ ਅਭਿਭੂਤਾਨਂ ਅਪਰਾਧਕਾਰਕਾਨਂ. ਸਯਂ ਸਨ੍ਧਾਤੁਮਰਹਤੀਤਿ ਤੇਸੁ ਅਖਮਾਪੇਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ‘‘ਏਹਿ, ਭਦ੍ਰਮੁਖ, ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹ, ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਸੁਣ, ਭਾਵਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜ, ਕਸ੍ਮਾ ਪਰਿਬਾਹਿਰੋ ਹੋਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਯਂ ਸਨ੍ਧਾਤੁਂ ਅਰਹਤਿ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਘਟੇਤਿ, ਏਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰੀ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ ਮਿਤ੍ਤਭਾਰਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਧੁਰਸ੍ਸ ਚ ਵਹਨਤੋ ‘‘ਭਾਰਵਹੋ’’ਤਿ ‘‘ਧੁਰਦ੍ਧਰੋ’’ਤਿ ਚ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ¶ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ, ਸੋਪਿ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਦਨ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ ਸੁਦਨ੍ਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪਿਤਾ ਤਾਪਸੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਖੁਦ੍ਦਕਤਾਪਸੋ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਪਿਤੁ ਓਵਾਦਦਾਯਕੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕਸ੍ਸਪਮਨ੍ਦਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੧੩] ੩. ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯੋ ਤੇ ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਪਾਦੇ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕੋਧਨਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਮੇਵ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਕ੍ਕੋਧਨਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਕੋਧਂ ਕਰੋਸਿ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸਰੀਰੇ ਪਹਾਰਸਹਸ੍ਸੇ ਪਤਨ੍ਤੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕਣ੍ਣਨਾਸਾਸੁ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਾਸੁ ਪਰਸ੍ਸ ਕੋਧਂ ਨ ਕਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਲਾਬੁ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਵਿਭਵੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕੁਣ੍ਡਲਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਧਨਰਾਸਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਧਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਞਾਤਕਾ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਗਤਾ, ਮਯਾ ਪਨੇਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਧਨਂ ਵਿਚੇਯ੍ਯਦਾਨਵਸੇਨ ਯੋ ਯਂ ਆਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਫਲਾਫਲੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋ ਚਿਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗਰੇ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਸ ਨਿਵਾਸਨਦ੍ਵਾਰਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਸੇਨਾਪਤਿ ਤਸ੍ਸ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਘਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਯਾਦਿਤਭੋਜਨਂ ¶ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਾਪੇਸਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਕਲਾਬੁਰਾਜਾ ਸੁਰਾਮਦਮਤ੍ਤੋ ਛੇਕਨਾਟਕਪਰਿਵੁਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਯਸੇਨ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਸਯਨਂ ਅਤ੍ਥਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਪਿਯਮਨਾਪਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਅਙ੍ਕੇ ਸਯਿ. ਗੀਤਵਾਦਿਤਨਚ੍ਚੇਸੁ ਛੇਕਾ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਗੀਤਾਦੀਨਿ ਪਯੋਜੇਸੁਂ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਵਿਯ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਅਥ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਮਯਂ ਗੀਤਾਦੀਨਿ ਪਯੋਜਯਾਮ, ਸੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਉਪਗਤੋ, ਕਿਂ ਨੋ ਗੀਤਾਦੀਹੀ’’ਤਿ ਵੀਣਾਦੀਨਿ ਤੂਰਿਯਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ¶ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲਵਾਦੀਹਿ ਪਲੋਭਿਯਮਾਨਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਅਭਿਰਮਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਸਾਲਮੂਲੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਮਤ੍ਤਵਰਵਾਰਣੋ ਵਿਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਚਰਮਾਨਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਥ, ਅਯ੍ਯਾਯੋ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਯਾਵ ਰਾਜਾ ਨ ਪਬੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਾਵਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸੁਣਮਾਨਾ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਾਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਅਙ੍ਕਂ ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਬੋਧੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਪਬੁਦ੍ਧੋ ਤਾ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਹਂ ਗਤਾ ਵਸਲਿਯੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਤਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਤਾਪਸਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੂਤਿ. ਰਾਜਾ ਕੁਪਿਤੋ ਖਗ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨਂ ਕੂਟਜਟਿਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਅਗਮਾਸਿ.
ਅਥ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਰਾਜਾਨਂ ਕੁਦ੍ਧਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਾਸੁ ਵਲ੍ਲਭਤਰਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥਾ ਅਸਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵੂਪਸਮੇਸੁਂ. ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂਵਾਦੀ ਤ੍ਵਂ, ਸਮਣਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾ ਏਸਾ ਖਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੇਸੁ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੇਸੁ ਪਹਰਨ੍ਤੇਸੁ ਅਕੁਜ੍ਝਨਭਾਵੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦਾਨਿ ਤੇ ਖਨ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਚੋਰਘਾਤਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਾਰਿਤ੍ਤੇਨ ਫਰਸੁਞ੍ਚ ਕਣ੍ਟਕਕਸਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਕਾਸਾਯਨਿਵਸਨੋ ਰਤ੍ਤਮਾਲਾਧਰੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਮਂ ਚੋਰਂ ਦੁਟ੍ਠਤਾਪਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਟਕਕਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਚਾਤਿ ਚਤੂਸੁਪਿ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਦ੍ਵੇਪਹਾਰਸਹਸ੍ਸਮਸ੍ਸ ਦੇਹੀਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ ¶ . ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਛਵਿ ਭਿਜ੍ਜਿ. ਚਮ੍ਮਂ ਭਿਜ੍ਜਿ, ਮਂਸਂ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਲੋਹਿਤਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ.
ਪੁਨ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂਵਾਦੀ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ, ਮਹਾਰਾਜ’’. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਚਮ੍ਮਨ੍ਤਰੇ ਖਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਯ੍ਹਂ ਚਮ੍ਮਨ੍ਤਰੇ ਖਨ੍ਤਿ, ਤਯਾ ਪਨ ਦਟ੍ਠੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੇ ਹਦਯਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਮਮ ਖਨ੍ਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਪੁਨ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਕੂਟਜਟਿਲਸ੍ਸ ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਫਰਸੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਡਿਯਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਪਾਦੇ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਆਹ, ਪਾਦੇਪਿ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਹਤ੍ਥਪਾਦਕੋਟੀਹਿ ਘਟਛਿਦ੍ਦੇਹਿ ਲਾਖਾਰਸੋ ਵਿਯ ਲੋਹਿਤਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ. ਪੁਨ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂਵਾਦੀਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ, ਮਹਾਰਾਜ’’. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕੋਟੀਸੁ ‘ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਨਤ੍ਥੇਸਾ ਏਤ੍ਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਖਨ੍ਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਕਣ੍ਣਨਾਸਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ਕਣ੍ਣਨਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿ, ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਲੋਹਿਤਂ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਨ ਨਂ ‘‘ਕਿਂਵਾਦੀ ¶ ਨਾਮ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ ਨਾਮ’’. ‘‘ਮਾ ਖੋ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ‘ਕਣ੍ਣਨਾਸਿਕਕੋਟੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਮਮ ਖਨ੍ਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰੇ ਹਦਯਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕੂਟਜਟਿਲ ਤਵ ਖਨ੍ਤਿਂ ਤ੍ਵਮੇਵ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਦਯਂ ਪਾਦੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ਸੇਨਾਪਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਤੋ ਲੋਹਿਤਂ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕਣ੍ਣਨਾਸਕੋਟਿਯੋ ਸਾਟਕਕਣ੍ਣੇ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਣਿਕਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕੁਜ੍ਝਿਤੁਕਾਮਾ, ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਕਤਾਪਰਾਧਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋਵ ਕੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯਾਥ, ਮਾ ਅਞ੍ਞੇਸ’’ਨ੍ਤਿ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯੋ ਤੇ ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਪਾਦੇ ਚ, ਕਣ੍ਣਨਾਸਞ੍ਚ ਛੇਦਯਿ;
ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝ ਮਹਾਵੀਰ, ਮਾ ਰਟ੍ਠਂ ਵਿਨਸਾ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਵੀਰਾਤਿ ਮਹਾਵੀਰਿਯ. ਮਾ ਰਟ੍ਠਂ ਵਿਨਸਾ ਇਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਨਿਰਪਰਾਧਂ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠਂ ਮਾ ਵਿਨਾਸੇਹਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯੋ ਮੇ ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਪਾਦੇ ਚ, ਕਣ੍ਣਨਾਸਞ੍ਚ ਛੇਦਯਿ;
ਚਿਰਂ ਜੀਵਤੁ ਸੋ ਰਾਜਾ, ਨ ਹਿ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਮਾਦਿਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਮਾਦਿਸਾਤਿ ਮਮ ਸਦਿਸਾ ਖਨ੍ਤਿਬਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ ਪਰਿਭਾਸਿ ਪਹਰਿ, ਛਿਨ੍ਦਿ ਭਿਨ੍ਦੀ’’ਤਿ ਤਂ ਨ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ.
ਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ਵਿਜਹਨਕਾਲੇਯੇਵ ਅਯਂ ਚਤੁਨਹੁਤਾਧਿਕਾ ਦ੍ਵਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲਾ ਮਹਾਪਥਵੀ ਖਲਿਬਦ੍ਧਸਾਟਕੋ ਵਿਯ ਫਲਿਤਾ, ਅਵੀਚਿਤੋ ਜਾਲਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯੇਨ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲੇਨ ਪਾਰੁਪਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਉਯ੍ਯਾਨਦ੍ਵਾਰੇਯੇਵ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਰਾਜਪਰਿਸਾ ਚ ਨਾਗਰਾ ਚ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਧੂਮਹਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਅਕਂਸੁ. ਕੇਚਿ ਪਨਾਹੁ ‘‘ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਤੋ’’ਤਿ, ਤਂ ਅਭੂਤਂ.
‘‘ਅਹੂ ¶ ¶ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਸਮਣੋ ਖਨ੍ਤਿਦੀਪਨੋ;
ਤਂ ਖਨ੍ਤਿਯਾਯੇਵ ਠਿਤਂ, ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਅਛੇਦਯਿ.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਫਰੁਸਸ੍ਸ, ਵਿਪਾਕੋ ਕਟੁਕੋ ਅਹੁ;
ਯਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਵੇਦੇਸਿ, ਨਿਰਯਮ੍ਹਿ ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ’’ਤਿ. –
ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਾ.
ਤਤ੍ਥ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤੀਤੇ ਅਦ੍ਧਾਨੇ. ਖਨ੍ਤਿਦੀਪਨੋਤਿ ਅਧਿਵਾਸਨਖਨ੍ਤਿਸਂਵਣ੍ਣਨੋ. ਅਛੇਦਯੀਤਿ ਮਾਰਾਪੇਸਿ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਪਨ ‘‘ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕਣ੍ਣਨਾਸਾ ਘਟਿਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਭੂਤਮੇਵ. ਸਮਪ੍ਪਿਤੋਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੋਧਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ.
ਤਦਾ ਕਲਾਬੁਰਾਜਾ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੇਨਾਪਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੧੪] ੪. ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਮਜੀਵਿਮ੍ਹਾਤਿ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਨੇਰਯਿਕਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਿ. ਏਕੋ ਦੁ-ਕਾਰਮੇਵ ਭਣਿ, ਏਕੋ ਸ-ਕਾਰਂ, ਏਕੋ ਨ-ਕਾਰਂ, ਏਕੋ ਸੋ-ਕਾਰਮੇਵਾਤਿ. ਤੇ ਕਿਰ ਅਤੀਤਭਵੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂਯੇਵ ਪਾਰਦਾਰਿਕਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਪਰੇਸਂ ਰਕ੍ਖਿਤਗੋਪਿਤਮਾਤੁਗਾਮੇਸੁ ਅਪਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਕੇਲ਼ਿਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ ਬਹੁਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਰਣਚਕ੍ਕੇਨ ਛਿਨ੍ਨਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਸਾਮਨ੍ਤੇ ਚਤੂਸੁ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਤਾ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਇਮਮ੍ਹਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨੁਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਵਿਰਵਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ਅਰੁਣਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.
ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯ ¶ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਸੁਖਸਯਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਮੇ ਆਚਰਿਯਾ ਸੁਖਸਯਿਤਂ, ਅਜ੍ਜਾਹਂ ਏਵਰੂਪੇ ¶ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਭਿਂਸਨਕਸਦ੍ਦੇ ਸੁਣਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਹਤ੍ਥੇ ਵਿਧੁਨਿਂਸੁ. ‘‘ਕਿਂ ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਹਸਿਕਸਦ੍ਦਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਪਟਿਕਮ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਾਮਂ ਅਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮਾ, ਮਯਂ ਪਨ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਬਾਹਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਮਯਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕਂ ਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਹਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਖਿਪ੍ਪਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਹਤ੍ਥੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਸ੍ਸੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਉਸਭੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇਤਿ ਲਟੁਕਿਕਸਕੁਣਿਕਾ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਾਣੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਮਮ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਯੇਨਤ੍ਥੋ, ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਸੁਂ, ਬਹੁਪਾਣੇ ਥੂਣੂਪਨੀਤੇ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸੁਂ. ‘‘ਬਹੁਂ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮ, ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਰਨ੍ਤਿ.
ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਤਿਵਿਯ ਉਸ੍ਸਾਹਯਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦੇਵਿ ਕਿਂ ਤੁਯ੍ਹਿਮਿਨਾ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਸੇਨੇਵ ਮਤ੍ਤਾ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਨ ਅਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ¶ , ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦੇਵਿ, ਅਹਂ ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ਅਸੋਤਬ੍ਬਂ ਸੁਣਿਂ, ਤਤੋ ਇਮੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸੁਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੁਚ੍ਛਿਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਹਾਰਾਜ ਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਵਾ ਭੋਗਾਨਂ ਵਾ ਜੀਵਿਤਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕੇਨ ਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ, ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯੇਨ ਯੇਨਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਦੇਵ, ਇਮੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕੋ ਏਸ ਦੇਵਿ, ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਗੋਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ‘‘ਦੇਵਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਮੇ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ.
ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਤ੍ਤਪਾਤਰਾਸੋ ਰਥਵਰਮਾਰੁਯ੍ਹ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੁਚ੍ਛਿਂ, ਤੇ ‘ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕਯਞ੍ਞਂ ¶ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸੁਤਤ੍ਤਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨੇਰਯਿਕਸਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਨ੍ਤਾ ਏਵਂ ਵਿਰਵਿਂਸੁ, ਨ ਇਮੇ ਸਦ੍ਦਾ ਇਦਾਨਿ ਤਯਾ ਏਵ ਸੁਤਾ, ਪੋਰਾਣਕਰਾਜੂਹਿਪਿ ਸੁਤਾਯੇਵ, ਤੇਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਸੁਘਾਤਯਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨ ਕਰਿਂਸੁ, ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤ੍ਥਿਮਕਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਕਾਸਿਗਾਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਾਮੇ ਪਹਾਯ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਝਾਨਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਰਮਣੀਯੇ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਤਿ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਨੇਰਯਿਕਾਨਂ ਇਮੇਵ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭੀਤਤਸਿਤੋ ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ‘‘ਤਿਣ੍ਣਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕਯਞ੍ਞੇਨ ਤਂ ਵੂਪਸਮੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਥੂਣੂਪਨੀਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਭਾਵਨਂ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ, ਮਯਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸੋਤ੍ਥਿ ¶ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਵੇਹਾਸਂ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ਵਿਯ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਦਾ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਆਚਰਿਯਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਨੁ, ਆਚਰਿਯ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵੇਦੇਸੁ ਪਰਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤ੍ਥਿਕਰਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਰਾਜਧਨਂ ਰਕ੍ਖਸਿ, ਬਹੁਂ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮ, ਧਨਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਟਿਬਾਹਿ.
ਸੋ ‘‘ਨਾਹਂ ¶ ਏਤ੍ਥ ਸਹਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ, ਮਾਣਵ, ਰਾਜਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰਾਜਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ‘ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਪਸੁਘਾਤਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ਮਹਾਜਨੋ ਥੂਣੂਪਨੀਤੋ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਂ ਸੀਲਵਨ੍ਤਾਨਂ ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਮਰਣਮੁਖਾ ਮੋਚੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾਣਵ, ਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਮ, ਸਚੇ ਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਇਧੇਵ ਹੋਥ, ਅਹਂ ਰਾਜਾਨਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਮਾਣਵਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਨੇਸਿ.
ਅਥ ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯਾ ਸੁਤਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤੇ ਪੁਰਿਮਭਵੇ ਪਰੇਸਂ ਰਕ੍ਖਿਤਗੋਪਿਤੇਸੁ ਦਾਰੇਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸਾਮਨ੍ਤੇ ਚਤੂਸੁ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤੇ ਖਾਰਲੋਹੋਦਕੇ ਫੇਣੁਦ੍ਦੇਹਕਂ ਪਚ੍ਚਮਾਨਾ ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਧੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮ੍ਭਿਤਲਂ ਆਹਚ੍ਚ ਉਦ੍ਧਂ ਆਰੋਹਨ੍ਤਾ ਤਿਂਸਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਨੇਵ ਕਾਲੇਨ ਕੁਮ੍ਭਿਮੁਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਬਹਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਾਪਿ ਤਥਾ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਏਕੇਕਮੇਵ ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭੀਸੁਯੇਵ ¶ ਨਿਮੁਗ੍ਗਾ. ਤੇਸੁ ਦੁ-ਕਾਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਮੁਗ੍ਗਸਤ੍ਤੋ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ –
‘ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਮਜੀਵਿਮ੍ਹ ¶ , ਯੇ ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਦਦਮ੍ਹਸੇ;
ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਭੋਗੇਸੁ, ਦੀਪਂ ਨਾਕਮ੍ਹ ਅਤ੍ਤਨੋ’ਤਿ. –
ਤਂ ਗਾਥਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣੇਨ ਤਂ ਗਾਥਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ. ਸੇਸਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਤੇਸੁ ਸ-ਕਾਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਅਯਂ ਗਾਥਾ –
‘‘ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸੋ;
ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਮਾਨਾਨਂ, ਕਦਾ ਅਨ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਨ-ਕਾਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਅਯਂ ਗਾਥਾ –
‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਅਨ੍ਤੋ ਕੁਤੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪਟਿਦਿਸ੍ਸਤਿ;
ਤਦਾ ਹਿ ਪਕਤਂ ਪਾਪਂ, ਮਮ ਤੁਯ੍ਹਞ੍ਚ ਮਾਰਿਸਾ’’ਤਿ.
ਸੋ-ਕਾਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਅਯਂ ਗਾਥਾ –
‘‘ਸੋਹਂ ਨੂਨ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਯੋਨਿਂ ਲਦ੍ਧਾਨ ਮਾਨੁਸਿਂ;
ਵਦਞ੍ਞੂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਕਾਹਾਮਿ ਕੁਸਲਂ ਬਹੁ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਿ ਤੀਣਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਿ ਚਰਨ੍ਤੋ ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਂ ਲਾਮਕਜੀਵਿਤਂ ਜੀਵਤਿ ਨਾਮ, ਸੋਪਿ ਤਦੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਮਜੀਵਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ਯੇ ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਦਦਮ੍ਹਸੇਤਿ ਯੇ ਮਯਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇ ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇ ਚ ਸਂਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਯੇਵ ਨ ਦਾਨਂ ਦਦਿਮ੍ਹ. ਦੀਪਂ ਨਾਕਮ੍ਹ ਅਤ੍ਤਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਨ ਕਰਿਮ੍ਹ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨੀਤਿ ਅਨੂਨਾਨਿ ਅਨਧਿਕਾਨਿ. ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ. ਪਚ੍ਚਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਮਾਨਾਨਂ.
ਨਤ੍ਥਿ ¶ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਸੁਕਕਾਲੇ ਨਾਮ ਮੋਕ੍ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਕੁਤੋ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤਿ. ਨ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨ੍ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾਨਮ੍ਪਿ ਨੋ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਨ ਪਟਿਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਦਾ ਹਿ ਪਕਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਾਰਿਸਾ ਮਮ ਚ ਤੁਯ੍ਹਞ੍ਚ ਪਕਤਂ ਪਾਪਂ ਪਕਟ੍ਠਂ ਕਤਂ ਅਤਿਬਹੁਮੇਵ ਕਤਂ. ‘‘ਤਥਾ ਹਿ ਪਕਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਕਤਂ, ਯੇਨਸ੍ਸ ¶ ਅਨ੍ਤੋ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਾਰਿਸਾਤਿ ਮਯਾ ਸਦਿਸਾ, ਪਿਯਾਲਪਨਮੇਤਂ ਏਤੇਸਂ. ਨੂਨਾਤਿ ¶ ਏਕਂਸਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਸੋ ਅਹਂ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯੋਨਿਂ ਮਾਨੁਸਿਂ ਲਦ੍ਧਾਨ ਵਦਞ੍ਞੂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਬਹੁਂ ਕੁਸਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕਮੇਕਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਨੇਰਯਿਕਸਤ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਤਥਾ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਇਤਿ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਵਿਰਵਿ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਵਨਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਭਾਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਮਹਾਜਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸਾਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਮਾਣਵੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੧੫] ੫. ਸਬ੍ਬਮਂਸਲਾਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਫਰੁਸਾ ਵਤ ਤੇ ਵਾਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪੀਤਵਿਰੇਚਨਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਜੇਤਵਨੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸ੍ਨੇਹਵਿਰੇਚਨਂ ਪਿਵਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕਾ ‘‘ਰਸਭਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਓਦਨਿਕਘਰਵੀਥਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾਪਿ ਰਸਭਤ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਦਿਵਾਤਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਮਾਨੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਆਵੁਸੋ, ਅਤਿਪਗੇਵ ਨਿਵਤ੍ਤਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਥੇਰੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਥਾ’’ਤਿ ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤਮੇਵ ਵੀਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਰਸਭਤ੍ਤਂ ਅਦਂਸੁ. ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕਾ ਰਸਭਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਗਿਲਾਨਾਨਂ ਅਦਂਸੁ, ਤੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ ¶ . ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਪੀਤਵਿਰੇਚਨਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਰਸਭਤ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਓਦਨਿਕਘਰਵੀਥਿਯਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਬਹੁਂ ਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪੇਸੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਵ ਮਂਸਂ ਲਭਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਮੁਦੁਵਾਚਾ ਪਿਯਵਚਨਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਛੇਕਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਲਭਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਏਕੋ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕੋ ਬਹੁਂ ਮਂਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਯਾਨਕਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਗਰਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸਿਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗਸਭਾਗਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਟ੍ਠਂ ਸੁਤਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਏਤੇਸੁ ਏਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਮਂਸਯਾਨਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਲੁਦ੍ਦਕਂ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਆਹਰਾਪੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਗਚ੍ਛ ਆਹਰਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੇ, ਲੁਦ੍ਦਕ, ਦੇਹਿ ਮੇ ਮਂਸਖਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਲੁਦ੍ਦਕੋ ‘‘ਮਾਰਿਸ, ਪਰਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਯਾਚਨ੍ਤੇਨ ਨਾਮ ਪਿਯਵਚਨੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਯਾ ਕਥਿਤਵਾਚਾਯ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਫਰੁਸਾ ਵਤ ਤੇ ਵਾਚਾ, ਮਂਸਂ ਯਾਚਨਕੋ ਅਸਿ;
ਕਿਲੋਮਸਦਿਸੀ ਵਾਚਾ, ਕਿਲੋਮਂ ਸਮ੍ਮ ਦਮ੍ਮਿ ਤੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਿਲੋਮਸਦਿਸੀਤਿ ਫਰੁਸਤਾਯ ਕਿਲੋਮਸਦਿਸੀ. ਕਿਲੋਮਂ ਸਮ੍ਮ ਦਮ੍ਮਿ ਤੇਤਿ ਹਨ੍ਦ ਗਣ੍ਹ, ਇਦਂ ਤੇ ਵਾਚਾਯ ਸਦਿਸਂ ਕਿਲੋਮਂ ਦਮ੍ਮੀਤਿ ਨਿਰਸਂ ਨਿਮਂਸਲੋਹਿਤਂ ਕਿਲੋਮਕਖਣ੍ਡਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ.
ਅਥ ਨਂ ਅਪਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਾਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਰੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਨਂ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕ, ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ‘‘ਤਵ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਙ੍ਗਮੇਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ, ਭਾਤਾ ਲੋਕੇ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ;
ਅਙ੍ਗਸ੍ਸ ਸਦਿਸੀ ਵਾਚਾ, ਅਙ੍ਗਂ ਸਮ੍ਮ ਦਦਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਙ੍ਗਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਅਙ੍ਗਮੇਤਂ ਯਦਿਦਂ ਭਾਤਾ ਭਗਿਨੀਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਵੇਸਾ ਅਙ੍ਗਸਦਿਸੀ ਵਾਚਾਤਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਅਙ੍ਗਮੇਵ ਦਦਾਮਿ ਤੇਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਮਂਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ.
ਤਮ੍ਪਿ ¶ ਅਪਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਾਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਨਂ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਤਵ ਵਚਨਾਨੂਰੂਪਂ ਲਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਤਾਤਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਦਮਾਨੋ, ਕਮ੍ਪੇਤਿ ਹਦਯਂ ਪਿਤੁ;
ਹਦਯਸ੍ਸ ਸਦਿਸੀ ਵਾਚਾ, ਹਦਯਂ ਸਮ੍ਮ ਦਮ੍ਮਿ ਤੇ’’ਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਧੁਰਮਂਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ.
ਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਾਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ‘‘ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਹਾਯ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਲੁਦ੍ਦਕੋ ‘‘ਤਵ ਵਚਨਾਨੁਰੂਪਂ ਲਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਸ੍ਸ ਗਾਮੇ ਸਖਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਥਾਰਞ੍ਞਂ ਤਥੇਵ ਤਂ;
ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸਦਿਸੀ ਵਾਚਾ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਮ੍ਮ ਦਦਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਗਾਮੇ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇਸੁ ਸਹ ਅਯਨਤੋ ਸਹਾਯਸਙ੍ਖਾਤੋ ਸਖਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਠਾਨਂ ਯਥਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਤਥੇਵ ਹੋਤਿ, ਇਤਿ ਅਯਂ ਤਵ ਵਾਚਾ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸਦਿਸੀ, ਸਬ੍ਬੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕੇਨ ਵਿਭਵੇਨ ਸਦਿਸੀ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਇਮਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਂ ਮਂਸਯਾਨਕਂ ਦਦਾਮਿ ਤੇਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਸਮ੍ਮ, ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਇਦਂ ਮਂਸਯਾਨਕਂ ਤਵ ਗੇਹਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨ ਯਾਨਕਂ ¶ ਪਾਜਾਪੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਓਤਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲੁਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲੁਦ੍ਦਕਮ੍ਮਤੋ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਮਜ੍ਝੇ ਵਸਾਪੇਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭੇਜ੍ਜਸਹਾਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਾਵਜੀਵਂ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬਮਂਸਲਾਭੀ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸਬ੍ਬਮਂਸਲਾਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੧੬] ੬. ਸਸਪਣ੍ਡਿਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਤ੍ਤ ¶ ਮੇ ਰੋਹਿਤਾ ਮਚ੍ਛਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਏਕੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸਜ੍ਜਿਤਮਣ੍ਡਪੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਂ ਪਣੀਤਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਤਯਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਞ੍ਹਿ ਦਾਨਂ ਨਾਮ ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਵਂਸੋ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਹਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਯਾਚਕਾਨਂ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਂਸਮ੍ਪਿ ਅਦਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਸਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਏਕਤੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੋ ਏਕਤੋ ਨਦੀ ਏਕਤੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਪਰੇਪਿਸ੍ਸ ਤਯੋ ਸਹਾਯਾ ਅਹੇਸੁਂ ਮਕ੍ਕਟੋ ਚ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਚ ਉਦ੍ਦੋ ਚਾਤਿ. ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਏਕਤੋਵ ਵਸਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਗੋਚਰਟ੍ਠਾਨੇ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ. ਸਸਪਣ੍ਡਿਤੋ ‘‘ਦਾਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਜਨਾਨਂ ਓਵਾਦਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਓਵਾਦਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵਾਸਗੁਮ੍ਬਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਕਾਲੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਏਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਆਕਾਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਤਯੋ ਆਹ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਉਪੋਸਥੋ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਤਯੋ ਜਨਾ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਿਕਾ ਹੋਥ, ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਚਕੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾਹਾਰਤੋ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਖਾਦੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਵਸਿਂਸੁ.
ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਤੇਸੁ ਉਦ੍ਦੋ ਪਾਤੋਵ ‘‘ਗੋਚਰਂ ਪਰਿਯੇਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰਂ ਗਤੋ. ਅਥੇਕੋ ਬਾਲਿਸਿਕੋ ਸਤ੍ਤ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛੇ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਵਲ੍ਲਿਯਾ ਆਵੁਣਿਤ੍ਵਾ ਨੇਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਵਾਲੁਕਂ ¶ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲਿਕਾਯ ¶ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਮਚ੍ਛੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਅਧੋਗਙ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਿ. ਉਦ੍ਦੋ ਮਚ੍ਛਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਂ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇਸਂ ਸਾਮਿਕੋ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਘੋਸੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਵਲ੍ਲਿਕੋਟਿਂ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗੁਮ੍ਬੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਲਾਯਮੇਵ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਸਿਙ੍ਗਾਲੋਪਿ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗੋਚਰਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤਗੋਪਕਸ੍ਸ ਕੁਟਿਯਂ ਦ੍ਵੇ ਮਂਸਸੂਲਾਨਿ ਏਕਂ ਗੋਧਂ ਏਕਞ੍ਚ ਦਧਿਵਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇਸਂ ਸਾਮਿਕੋ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਘੋਸੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਦਧਿਵਾਰਕਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਣਰਜ੍ਜੁਕਂ ਗੀਵਾਯ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਮਂਸਸੂਲੇ ਚ ਗੋਧਞ੍ਚ ਮੁਖੇਨ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗੁਮ੍ਬੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਲਾਯਮੇਵ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ¶ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਮਕ੍ਕਟੋਪਿ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਪਿਣ੍ਡਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗੁਮ੍ਬੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਲਾਯਮੇਵ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ‘‘ਵੇਲਾਯਮੇਵ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਬ੍ਬਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗੁਮ੍ਬੇਯੇਵ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾਨਂ ਯਾਚਕਾਨਂ ਤਿਣਾਨਿ ਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦਯੋਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਚੇ ਮੇ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਯਾਚਕੋ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਮਂਸਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਤੇਜੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ਆਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਇਦਂ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਸਰਾਜਾਨਂ ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਠਮਂ ਉਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵੇਸੇਨ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਣ੍ਡਿਤ ਸਚੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਾਰਂ ਲਭੇਯ੍ਯਂ, ਉਪੋਸਥਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਆਹਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਤ੍ਤ ਮੇ ਰੋਹਿਤਾ ਮਚ੍ਛਾ, ਉਦਕਾ ਥਲਮੁਬ੍ਭਤਾ;
ਇਦਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਤਂ ਭੁਤ੍ਵਾ ਵਨੇ ਵਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਥਲਮੁਬ੍ਭਤਾਤਿ ਉਦਕਤੋ ਥਲੇ ਠਪਿਤਾ, ਕੇਵਟ੍ਟੇਨ ਵਾ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਏਤਂ ਭੁਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਂ ਮਚ੍ਛਾਹਾਰਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ¶ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਰਮਣੀਯੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਨੇ ਵਸਾਤਿ.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਪਗੇਵ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਙ੍ਗਾਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤੋ. ਤੇਨਾਪਿ ¶ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵਾਹ. ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੁਸ੍ਸ ¶ ਮੇ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲਸ੍ਸ, ਰਤ੍ਤਿਭਤ੍ਤਂ ਅਪਾਭਤਂ;
ਮਂਸਸੂਲਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਗੋਧਾ, ਏਕਞ੍ਚ ਦਧਿਵਾਰਕਂ;
ਇਦਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਤਂ ਭੁਤ੍ਵਾ ਵਨੇ ਵਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਸ੍ਸ ਮੇਤਿ ਯੋ ਏਸ ਮਮ ਅਵਿਦੂਰੇ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲੋ ਵਸਤਿ, ਦੁਸ੍ਸ ਅਮੁਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਾਭਤਨ੍ਤਿ ਆਭਤਂ ਆਨੀਤਂ. ਮਂਸਸੂਲਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਗੋਧਾਤਿ ਅਙ੍ਗਾਰਪਕ੍ਕਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਮਂਸਸੂਲਾਨਿ ਚ ਏਕਾ ਚ ਗੋਧਾ. ਦਧਿਵਾਰਕਨ੍ਤਿ ਦਧਿਵਾਰਕੋ. ਇਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਮਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਯਥਾਭਿਰੁਚਿਤੇਨ ਪਾਕੇਨ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਮਣੀਯੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਪਗੇਵ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤੋ. ਤੇਨਾਪਿ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵਾਹ. ਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ ਦਕਂ ਸੀਤਂ, ਸੀਤਚ੍ਛਾਯਾ ਮਨੋਰਮਾ;
ਇਦਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਤਂ ਭੁਤ੍ਵਾ ਵਨੇ ਵਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਮਧੁਰਅਮ੍ਬਫਲਂ. ਦਕਂ ਸੀਤਨ੍ਤਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਉਦਕਂ ਸੀਤਲਂ. ਏਤਂ ਭੁਤ੍ਵਾ ਵਨੇ ਵਸਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਏਤਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੀਤਲਂ ਉਦਕਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਭਿਰੁਚਿਤੇ ਰਮਣੀਯੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਾਤਿ.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਪਗੇਵ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਸਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤੋ. ਤੇਨਾਪਿ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵਾਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੁਟ੍ਠੁ ਤੇ ਕਤਂ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ, ਅਜ੍ਜਾਹਂ ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਂ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ ¶ . ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਸੀਲਵਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਗਚ੍ਛ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਨਾਨਾਦਾਰੂਨਿ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਆਰੋਚੇਹਿ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ¶ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਪਤਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ . ਮਮ ਸਰੀਰੇ ਪਕ੍ਕੇ ਤ੍ਵਂ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਸਸਸ੍ਸ ਤਿਲਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਮੁਗ੍ਗਾ ਨਪਿ ਤਣ੍ਡੁਲਾ;
ਇਮਿਨਾ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਪਕ੍ਕਂ, ਮਮਂ ਭੁਤ੍ਵਾ ਵਨੇ ਵਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮਮਂ ਭੁਤ੍ਵਾਤਿ ਯਂ ਤਂ ਅਹਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਵਦਾਮਿ, ਇਮਿਨਾ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਪਕ੍ਕਂ ਮਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਨੇ ਵਸ, ਏਕਸ੍ਸ ਸਸਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਨਾਮ ਏਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ.
ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੋ ਦਬ੍ਬਤਿਣਸਯਨਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਲੋਮਨ੍ਤਰੇਸੁ ਪਾਣਕਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਮਾ ਮਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਰੀਰਂ ਵਿਧੁਨਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਦਾਨਮੁਖੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮਸਰੇ ਰਾਜਹਂਸੋ ਵਿਯ ਪਮੁਦਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਪਤਿ. ਸੋ ਪਨ ਅਗ੍ਗਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਲੋਮਕੂਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਉਣ੍ਹਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਹਿਮਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਸਕ੍ਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਯਾ ਕਤੋ ਅਗ੍ਗਿ ਅਤਿਸੀਤਲੋ, ਮਮ ਸਰੀਰੇ ਲੋਮਕੂਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਉਣ੍ਹਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਸਪਣ੍ਡਿਤ, ਨਾਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਸਕ੍ਕੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਤਵ ਵੀਮਂਸਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਕ, ਤ੍ਵਂ ਤਾਵ ਤਿਟ੍ਠ, ਸਕਲੋਪਿ ਚੇ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸੋ ਮਂ ਦਾਨੇਨ ਵੀਮਂਸੇਯ੍ਯ, ਨੇਵ ਮੇ ਅਦਾਤੁਕਾਮਤਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਸਸਪਣ੍ਡਿਤ, ਤਵ ਗੁਣੋ ਸਕਲਕਪ੍ਪਂ ਪਾਕਟੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਤਂ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਰਸਂ ਆਦਾਯ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲੇ ਸਸਲਕ੍ਖਣਂ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵਨਗੁਮ੍ਬੇ ਤਰੁਣਦਬ੍ਬਤਿਣਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ¶ ਗਤੋ. ਤੇਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਸੀਲਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਤਾ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਦਾਯਕੋ ਗਹਪਤਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ.
ਤਦਾ ਉਦ੍ਦੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ, ਮਕ੍ਕਟੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਕ੍ਕੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ, ਸਸਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸਸਪਣ੍ਡਿਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੧੭] ੭. ਮਤਰੋਦਨਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਤਂ ¶ ਮਤਂ ਏਵ ਰੋਦਥਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਭਾਤਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਨ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ਨ ਭੁਞ੍ਜਤਿ ਨ ਵਿਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਪਾਤੋਵ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੋਕਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਰੋਦਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਅਤੀਤਕਾਰਣਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੋਕਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਦਾਤੁਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਮਯਾ ਅਵਸ੍ਸਯੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਵੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਭਾਤੁ ਮਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚਿਨ੍ਤੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਭਿਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਭਾਤਰਿ ਮਤੇਪਿ ‘ਭਿਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਭਿਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਵਿਭਵੇ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਾਲਮਕਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਕਾਲਕਤੇਸੁ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਾਤਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਵਿਚਾਰੇਤਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ¶ ਜੀਵਤਿ. ਸੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਥਾਰੂਪੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਹਜ੍ਜਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤਿ, ਏਕੋਪਿ ਸਕਭਾਵੇਨ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਨੇਵ ਕਨ੍ਦਤਿ ਨ ਰੋਦਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ, ਇਮਸ੍ਸ ਭਾਤਰਿ ¶ ਮਤੇ ਮੁਖਸਙ੍ਕੋਚਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਤਿਵਿਯ ਥਦ੍ਧਹਦਯੋ, ‘ਦ੍ਵੇਪਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਅਹਮੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਭਾਤੁ ਮਰਣਂ ਇਚ੍ਛਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਗਰਹਿਂਸੁ. ਞਾਤਕਾਪਿ ਨਂ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਭਾਤਰਿ ਮਤੇ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ ਗਰਹਿਂਸੁਯੇਵ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲਭਾਵੇਨ ਅਟ੍ਠ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ‘ਮਮ ਭਾਤਾ ਮਤੋ’ਤਿ ਰੋਦਥ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਮਰਿਸ੍ਸਥ, ਅਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਥ. ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਸਭਾਵੇਨ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਏਕਸਙ੍ਖਾਰੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਨ੍ਧਬਾਲਾ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਅਟ੍ਠ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਥ, ਅਹਂ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਰੋਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਮਤਂ ¶ ਮਤਂ ਏਵ ਰੋਦਥ, ਨ ਹਿ ਤਂ ਰੋਦਥ ਯੋ ਮਰਿਸ੍ਸਤਿ;
ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਰੀਰਧਾਰਿਨੋ, ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਜਹਨ੍ਤਿ ਜੀਵਿਤਂ.
‘‘ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚਤੁਪ੍ਪਦਾ, ਪਕ੍ਖਿਗਣਾ ਉਰਗਾ ਚ ਭੋਗਿਨੋ;
ਸਮ੍ਹਿ ਸਰੀਰੇ ਅਨਿਸ੍ਸਰਾ, ਰਮਮਾਨਾਵ ਜਹਨ੍ਤਿ ਜੀਵਿਤਂ.
‘‘ਏਵਂ ਚਲਿਤਂ ਅਸਣ੍ਠਿਤਂ, ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਮਨੁਜੇਸ੍ਵਪੇਕ੍ਖਿਯ;
ਕਨ੍ਦਿਤਰੁਦਿਤਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ, ਕਿਂ ਵੋ ਸੋਕਗਣਾਭਿਕੀਰਰੇ.
‘‘ਧੁਤ੍ਤਾ ਚ ਸੋਣ੍ਡਾ ਅਕਤਾ, ਬਾਲਾ ਸੂਰਾ ਅਯੋਗਿਨੋ;
ਧੀਰਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਬਾਲੋਤਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋਵਿਦਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਮਤਂ ਮਤਂ ਏਵਾਤਿ ਮਤਂ ਮਤਂਯੇਵ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਰਣਵਾਰੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਜਹਨ੍ਤਿ ਜੀਵਿਤਂ, ਨ ਏਕਤੋਵ ਸਬ੍ਬੇ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਯਦਿ ਏਵਂ ਮਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਲੋਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਭੋਗਿਨੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਰੀਰਭੋਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਰਮਮਾਨਾਵਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਏਤੇ ਦੇਵਾਦਯੋ ਸਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਭਿਰਮਮਾਨਾਵ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਾਵ ਜੀਵਿਤਂ ਜਹਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਚਲਿਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤੀਸੁ ਭਵੇਸੁ ਨਿਚ੍ਚਲਭਾਵਸ੍ਸ ਚ ਸਣ੍ਠਿਤਭਾਵਸ੍ਸ ਚ ਅਭਾਵਾ ਚਲਿਤਂ ਅਸਣ੍ਠਿਤਂ. ਕਿਂ ਵੋ ਸੋਕਗਣਾਭਿਕੀਰਰੇਤਿ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਸੋਕਰਾਸੀ ਅਭਿਕਿਰਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਨ੍ਤਿ.
ਧੁਤ੍ਤਾ ¶ ਚ ਸੋਣ੍ਡਾ ਅਕਤਾਤਿ ਇਤ੍ਥਿਧੁਤ੍ਤਾ ਸੁਰਾਧੁਤ੍ਤਾ ਅਕ੍ਖਧੁਤ੍ਤਾ ਚ ਸੁਰਾਸੋਣ੍ਡਾਦਯੋ ਸੋਣ੍ਡਾ ਚ ਅਕਤਬੁਦ੍ਧਿਨੋ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਕਾ ਚ. ਬਾਲਾਤਿ ਬਾਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਵਿਦ੍ਦਸੁਨੋ. ਸੂਰਾ ਅਯੋਗਿਨੋਤਿ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਸੂਰਾ, ਯੋਗੇਸੁ ਅਯੁਤ੍ਤਤਾਯ ਅਯੋਗਿਨੋ. ‘‘ਅਯੋਧਿਨੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਕਿਲੇਸਮਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧੀਰਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਬਾਲੋਤਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋਵਿਦਾਤਿ ਯੇ ਏਵਰੂਪਾ ਧੁਤ੍ਤਾਦਯੋ ਅਟ੍ਠਵਿਧਸ੍ਸ ਲੋਕਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕੋਵਿਦਾ, ਤੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਪਿ ਦੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਨ੍ਦਮਾਨਾ ਰੋਦਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇ ਕਥਤੋ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਞਾਤਿਮਰਣਾਦੀਸੁ ਅਕਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਅਰੋਦਨ੍ਤਂ ਮਾਦਿਸਂ ਧੀਰਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ‘‘ਬਾਲੋ ਅਯਂ ਨ ਰੋਦਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਨਿਸ੍ਸੋਕੇ ਅਕਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸੋਕਭਾਵਕਰਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਮਤਰੋਦਨਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੧੮] ੮. ਕਣਵੇਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯਂ ਤਂ ਵਸਨ੍ਤ ਸਮਯੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਪਲੋਭਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੮.੬੦ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਚ੍ਛੇਦਂ ਪਟਿਲਭੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਗਾਮਕੇ ਏਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਕਸ੍ਸ ਘਰੇ ਚੋਰਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇਨ ਜਾਤੋ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚੋਰਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ ਸੂਰੋ ਨਾਗਬਲੋ, ਕੋਚਿ ਨਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸੇਟ੍ਠਿਘਰੇ ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਅਵਹਰਿ. ਨਾਗਰਾ ਰਾਜਾਨਂ ¶ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵ, ਏਕੋ ਮਹਾਚੋਰੋ ਨਗਰਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਤਿ, ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧਨੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਹੋਡ੍ਢਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੀਸਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਞ੍ਞੇਵ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕੋ ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗੀਵਾਯਸ੍ਸ ਰਤ੍ਤਕਣਵੀਰਮਾਲਂ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਸੀਸੇ ਇਟ੍ਠਕਚੁਣ੍ਣਂ ਓਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਕਸਾਹਿ ਤਾਲ਼ਾਪੇਨ੍ਤੋ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣਵੇਨ ਆਘਾਤਨਂ ਨੇਤਿ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਨਗਰੇ ਵਿਲੋਪਕਾਰਕੋ ਚੋਰੋ ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ ਸਕਲਨਗਰਂ ਸਙ੍ਖੁਭਿ.
ਤਦਾ ਚ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਸਾਮਾ ਨਾਮ ਗਣਿਕਾ ਹੋਤਿ ਰਾਜਵਲ੍ਲਭਾ ਪਞ੍ਚਸਤਵਣ੍ਣਦਾਸੀਪਰਿਵਾਰਾ. ਸਾ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਵਾਤਪਾਨਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਤਂ ਨੀਯਮਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿ. ਸੋ ਪਨ ਅਭਿਰੂਪੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਅਤਿਵਿਯ ਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਦੇਵਵਣ੍ਣੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮਤ੍ਥਕਮਤ੍ਥਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਸਾਮਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਉਪਾਯੇਨਾਹਂ ਇਮਂ ਪੁਰਿਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੀ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਕੋ ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਚਰਿਕਾਯ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਹਤ੍ਥੇ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਂ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਚੋਰੋ ਸਾਮਾਯ ਭਾਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸਾਮਾਯ ਅਞ੍ਞੋ ¶ ਏਤਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਇਦਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਥਾ’’ਤਿ ¶ . ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕੋ ‘‘ਅਯਂ ਚੋਰੋ ਪਾਕਟੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਆਰੋਚੇਸਿ.
ਤਦਾ ਪਨੇਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾਮਾਯ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਦੇਵਸਿਕਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦੇਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਸੂਰਿਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਘਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾਮਾਪਿ ਸਹਸ੍ਸਭਣ੍ਡਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਊਰੂਸੁ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰੋਦਨ੍ਤੀ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਯਂ ਚੋਰੋ ਮਮ ਭਾਤਾ, ‘ਅਹਂ ਨੀਚਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਮੀ’ਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨ ਏਤਿ, ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਪਹਿਤਂ ‘ਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਮਾਨੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’ਨ੍ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਇਦਾਨਿ ਇਮਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਆਦਾਯ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨ ਲਭਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ‘‘ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤਯਾ ¶ ਆਭਤਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਞ੍ਛਿ. ਸੋ ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਚੋਰਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਾਯ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਚੋਰੋ ਰਟ੍ਠੇ ਪਾਕਟੋ, ਤਮਨ੍ਧਕਾਰਂ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਅਥ ਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨਵੇਲਾਯ ਘਾਤਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਪਦੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨੇਸੁ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਮਹਨ੍ਤੇਨਾਰਕ੍ਖੇਨ ਆਘਾਤਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਂ ਸੂਲੇ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ.
ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਾਮਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਮਾਨਾ ਵਿਚਰਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਅਯਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਮ੍ਪਿ ਮਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਨੀ ਏਸਾ, ਮਯਾ ਇਧ ਅਵਸਿਤ੍ਵਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥੋ ¶ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਆਭਰਣਭਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਯਂ ਪਞ੍ਜਰੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕੁਕ੍ਕੁਟਾ ਵਿਯ ਨਿਚ੍ਚਂ ਘਰੇਯੇਵ ਹੋਮ, ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਾਦਿਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਲੇਸਰਤਿਯਾ ਰਮਿਤੁਕਾਮੋ ਵਿਯ ਏਕਂ ਕਣਵੀਰਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਲਿਙ੍ਗਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣਾਨਿ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਖਨ੍ਧੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਵਤਿਂ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਸਾਪਿ ¶ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਞ੍ਞਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਕਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਂ ਮਤਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋਯੇਵ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਪਿਯਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਅਦਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯੇਵ ਅਲਙ੍ਕਤਸਯਨੇ ਨ ਸਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਨਾਪਂ ਸਾਟਕਂ ਨ ਨਿਵਾਸੇਤਿ, ਦ੍ਵੇ ਭਤ੍ਤਾਨਿ ਨ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਨਿ ਨ ਪਟਿਸੇਵਤਿ, ‘‘ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਟੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਦਾਸਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ¶ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗਮਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨਿਯੋ ਚਰਨ੍ਤਾ ਸਮਜ੍ਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਜ੍ਜਮਣ੍ਡਲੇ ਪਠਮਮੇਵ ਇਮਂ ਗੀਤਂ ਗਾਯੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਨਟੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੀਤਕੇ ਗੀਤੇ ਸਚੇ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਸਨ੍ਤਰੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਮਮ ਅਰੋਗਭਾਵਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਦਾਯ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥ, ਨੋ ਚੇ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਯਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਟੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਮਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਕਂ ਅਗਮਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਚੋਰੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਸਤਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਸਮਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਪਠਮਮੇਵ ਇਮਂ ਗੀਤਕਂ ਗਾਯਿਂਸੁ –
‘‘ਯਂ ਤਂ ਵਸਨ੍ਤਸਮਯੇ, ਕਣਵੇਰੇਸੁ ਭਾਣੁਸੁ;
ਸਾਮਂ ਬਾਹਾਯ ਪੀਲ਼ੇਸਿ, ਸਾ ਤਂ ਆਰੋਗ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਣਵੇਰੇਸੂਤਿ ਕਰਵੀਰੇਸੁ. ਭਾਣੁਸੂਤਿ ਰਤ੍ਤਵਣ੍ਣਾਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਪਭਾਯ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ. ਸਾਮਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਿਕਂ. ਪੀਲ਼ੇਸੀਤਿ ਕਿਲੇਸਰਤਿਯਾ ਰਮਿਤੁਕਾਮੋ ਵਿਯ ਆਲਿਙ੍ਗਨ੍ਤੋ ਪੀਲ਼ੇਸਿ. ਸਾ ਤਨ੍ਤਿ ਸਾ ਸਾਮਾ ਅਰੋਗਾ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ‘‘ਸਾ ਮਤਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਭੀਤੋ ਪਲਾਯਸਿ, ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਅਬ੍ਰਵਿ ਕਥੇਸਿ, ਆਰੋਚੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਚੋਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਟਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ‘ਸਾਮਾ ਜੀਵਤੀ’ਤਿ ਵਦਸਿ, ਅਹਂ ਪਨ ਨ ਸਦ੍ਦਹਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਮ੍ਭੋ ਨ ਕਿਰ ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯਂ, ਯਂ ਵਾਤੋ ਪਬ੍ਬਤਂ ਵਹੇ;
ਪਬ੍ਬਤਞ੍ਚੇ ਵਹੇ ਵਾਤੋ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਥਵਿਂ ਵਹੇ;
ਯਤ੍ਥ ਸਾਮਾ ਕਾਲਕਤਾ, ਸਾ ਮਂ ਆਰੋਗ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਅਮ੍ਭੋ ਨਟ, ਇਦਂ ਕਿਰ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਵਾਤੋ ਤਿਣਪਣ੍ਣਾਨਿ ਵਿਯ ਪਬ੍ਬਤਂ ਵਹੇਯ੍ਯ, ਸਚੇਪਿ ਸੋ ਪਬ੍ਬਤਂ ਵਹੇਯ੍ਯ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਥਵਿਂ ਵਹੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ ਚੇਤਂ ਅਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯਂ, ਤਥਾ ਇਦਨ੍ਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਸਾਮਾ ਕਾਲਕਤਾਤਿ ਯਾ ਨਾਮ ਸਾਮਾ ਕਾਲਕਤਾ, ਸਾ ਮਂ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਅਬ੍ਰਵੀਤਿ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯਂ. ਮਤਾ ਨਾਮ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੀਤਿ.
ਤਸ੍ਸ ¶ ¶ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਟੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਚੇਵ ਸਾ ਕਾਲਕਤਾ, ਨ ਚ ਸਾ ਅਞ੍ਞਮਿਚ੍ਛਤਿ;
ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਿਨੀ ਸਾਮਾ, ਤਮੇਵ ਅਭਿਕਙ੍ਖਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਮੇਵ ਅਭਿਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪੁਰਿਸਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਞ੍ਞੇਵ ਕਙ੍ਖਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚੋਰੋ ‘‘ਸਾ ਜੀਵਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਨ ਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਸਨ੍ਥੁਤਂ ਮਂ ਚਿਰਸਨ੍ਥੁਤੇਨ, ਨਿਮੀਨਿ ਸਾਮਾ ਅਧੁਵਂ ਧੁਵੇਨ;
ਮਯਾਪਿ ਸਾਮਾ ਨਿਮਿਨੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਂ, ਇਤੋ ਅਹਂ ਦੂਰਤਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਸਨ੍ਥੁਤਨ੍ਤਿ ਅਕਤਸਂਸਗ੍ਗਂ. ਚਿਰਸਨ੍ਥੁਤੇਨਾਤਿ ਚਿਰਕਤਸਂਸਗ੍ਗੇਨ. ਨਿਮੀਨੀਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਅਧੁਵਂ ਧੁਵੇਨਾਤਿ ਮਂ ਅਧੁਵਂ ਤੇਨ ਧੁਵਸਾਮਿਕੇਨ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਗਰਗੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਂ ਗਣ੍ਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਯਾਪਿ ਸਾਮਾ ਨਿਮਿਨੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸਾਮਾ ਮਯਾਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਸਾਮਿਕਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ. ਇਤੋ ਅਹਂ ਦੂਰਤਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਥ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਸਨਂ ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਸੋਤੁਂ, ਤਾਦਿਸਂ ਦੂਰਤਰਂ ਠਾਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਮ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਤਭਾਵਂ ਤਸ੍ਸਾ ਆਰੋਚੇਥਾਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਗਾਲ਼੍ਹਤਰਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਪਲਾਯਿ.
ਨਟਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਕਤਕਿਰਿਯਂ ਤਸ੍ਸਾ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਸਾ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਯਾ ਏਵ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ.
ਤਦਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਸਾਮਾ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾ, ਚੋਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਕਣਵੇਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੧੯] ੯. ਤਿਤ੍ਤਿਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸੁਸੁਖਂ ¶ ¶ ਵਤ ਜੀਵਾਮੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਦਰਿਕਾਰਾਮੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਤਿਪਲ੍ਲਤ੍ਥਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧.੧੬) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਰਾਹੁਲੋ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕੋ ਓਵਾਦਕ੍ਖਮੋ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਗੁਣਕਥਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਰਾਹੁਲੋ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕੋ ਓਵਾਦਕ੍ਖਮੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਝਾਨਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਰਮਣੀਯੇ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਾ ਵਾਸਾਪੇਸੁਂ. ਤਦਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮਕੇ ਏਕੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਏਕਂ ਦੀਪਕਤਿਤ੍ਤਿਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਜਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਗਤਾਗਤੇ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ‘‘ਮਂ ਏਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਹੂ ਮਮ ਞਾਤਕਾ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਯ੍ਹਮੇਤਂ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਯ ਨਂ ਸੀਸੇ ਪਹਰਤਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਦੁਕ੍ਖਾਤੁਰਤਾਯ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ.
ਅਥ ਸੋ ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮੇ ਮਰਨ੍ਤੂਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਚੇਤਨਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਮਯਿ ਸਦ੍ਦਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇ ਏਤੇ ਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤੇਯੇਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਆਗਤਾਗਤੇ ਅਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਮਯ੍ਹਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਂ ¶ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਥਾਰੂਪਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਬਹੂ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਂ ¶ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਞ੍ਜਰਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਾਤਲੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਨ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਕਙ੍ਖਂ ਇਮਂ ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੇ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਜਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਯੇਵ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੁਸੁਖਂ ਵਤ ਜੀਵਾਮਿ, ਲਭਾਮਿ ਚੇਵ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ;
ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਚ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ, ਕਾ ਨੁ ਭਨ੍ਤੇ ਗਤੀ ਮਮਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੁਸੁਖਂ ਵਤ ਜੀਵਾਮੀਤਿ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਸਾਕੁਣਿਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸੁਖਂ ਜੀਵਾਮਿ. ਲਭਾਮੀਤਿ ਯਥਾਰੁਚਿਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ ਲਭਾਮਿ. ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਚ ਤਿਟ੍ਠਾਮੀਤਿ ਅਪਿਚ ਖੋ ਯਤ੍ਥ ਮਮ ਞਾਤਕਾ ਮਮ ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਗਤਾਗਤਾ ਵਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ. ਕਾ ਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਤੀ ਮਮਾਤਿ ਕਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਗਤਿ, ਕਾ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ.
ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਨੋ ਚੇ ਤੇ ਨਪ੍ਪਣਮਤਿ, ਪਕ੍ਖਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮੁਨੋ;
ਅਬ੍ਯਾਵਟਸ੍ਸ ਭਦ੍ਰਸ੍ਸ, ਨ ਪਾਪਮੁਪਲਿਮ੍ਪਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਾਪਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮੁਨੋਤਿ ਯਦਿ ਤਵ ਮਨੋ ਪਾਪਕਮ੍ਮਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਨ ਪਣਮਤਿ, ਪਾਪਕਰਣੇ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨੋ ਤਪ੍ਪੋਣੋ ਤਪ੍ਪਬ੍ਭਾਰੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਅਬ੍ਯਾਵਟਸ੍ਸਾਤਿ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪਾਪਕਮ੍ਮਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਅਬ੍ਯਾਵਟਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਵ ਭਦ੍ਰਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਸਤੋ ਪਾਪਂ ਨ ਉਪਲਿਮ੍ਪਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਞਾਤਕੋ ¶ ਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ, ਬਹੁ ਆਗਚ੍ਛਤੇ ਜਨੋ;
ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਸਙ੍ਕਤੇ ਮਨੋ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚਾਹਂ ਸਦ੍ਦਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਅਯਂ ਤਿਤ੍ਤਿਰਜਨੋ ਨ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਮਯਿ ਪਨ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ‘‘ਞਾਤਕੋ ਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਅਯਂ ਬਹੁ ਜਨੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ¶ , ਤਂ ਆਗਤਾਗਤਂ ਲੁਦ੍ਦੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਤਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤਿ ਪਟਿਲਭਤਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ¶ , ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤੇ ਪਾਪੇ ਮਮ ਨੁ ਖੋ ਏਤਂ ਪਾਪਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਮੇ ਮਨੋ ਸਙ੍ਕਤੇ ਪਰਿਸਙ੍ਕਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਮਨੋ ਚੇ ਨਪ੍ਪਦੁਸ੍ਸਤਿ;
ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭਦ੍ਰਸ੍ਸ, ਨ ਪਾਪਮੁਪਲਿਮ੍ਪਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਤਵ ਪਾਪਕਿਰਿਯਾਯ ਮਨੋ ਨ ਪਦੁਸ੍ਸਤਿ, ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨੋ ਤਪ੍ਪੋਨੋ ਤਪ੍ਪਬ੍ਭਾਰੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਲੁਦ੍ਦੇਨ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤਮ੍ਪਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਤਂ ਨ ਫੁਸਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤਿ, ਪਾਪਕਿਰਿਯਾਯ ਹਿ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨਿਰਾਲਯਸ੍ਸ ਭਦ੍ਰਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਸਤੋ ਤਵ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਚੇਤਨਾਯ ਅਭਾਵਾ ਤਂ ਪਾਪਂ ਨ ਉਪਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਤਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਤਿਤ੍ਤਿਰਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸਿ, ਸੋਪਿ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਕ੍ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੋ ਅਹੋਸਿ. ਲੁਦ੍ਦੋ ਪਬੁਦ੍ਧੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਜਰਂ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਰਾਹੁਲੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਿਤ੍ਤਿਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੨੦] ੧੦. ਸੁਚ੍ਚਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸੁਚ੍ਚਜਂ ਵਤ ਨਚ੍ਚਜੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ¶ ਕਿਰ ‘‘ਗਾਮਕੇ ਉਦ੍ਧਾਰਂ ਸਾਧੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਧਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਅਥ ਨਂ ਭਰਿਯਾ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ, ਸਾਮਿ, ਅਯਂ ਪਬ੍ਬਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਦਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ਪਨ ਮੇ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਯਾਵ ਥਦ੍ਧਹਦਯੋ ਵਤਾਯਂ, ਪਬ੍ਬਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੇ ਜਾਤੇਪਿ ¶ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨਾ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਜੇਤਵਨਸਮੀਪਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ¶ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇਯੇਵ ਤੇਸਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਪਰਿਵੇਣੇ ਨਿਸੀਦਿ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ. ਤੇਪਿ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਾਮਕੇ ਉਦ੍ਧਾਰਂ ਸਾਧਨਤ੍ਥਾਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਉਪਾਸਿਕੇ ਤਵ ਸਾਮਿਕੋ ਤੁਯ੍ਹਂ ਹਿਤਂ ਪਟਿਕਙ੍ਖਤਿ, ਉਪਕਾਰਂ ਤੇ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ. ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਸਿਨੇਹਾ, ਅਯਂ ਪਨ ਮਯਿ ਨਿਸ੍ਸਿਨੇਹੋ, ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਪਬ੍ਬਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਯਂ ਪਬ੍ਬਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੋ ਅਸ੍ਸ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੇ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਏਵਂ ਥਦ੍ਧਹਦਯੋ ਅਯਨ੍ਤਿ. ‘‘ਉਪਾਸਿਕੇ, ਏਵਂ ਨਾਮੇਸ ਵਦਤਿ, ਯਦਾ ਪਨ ਤਵ ਗੁਣਂ ਸਰਤਿ, ਤਦਾ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਂ ਤੇ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਥੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਕਾਰਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਉਪਰਾਜਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਦੁਬ੍ਭੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਯਾਵਾਹਂ ਜੀਵਾਮਿ, ਤਾਵ ਨਗਰੇ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਲਚ੍ਛਸਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਿਤਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨਮੂਲਫਲਾਫਲੇਹਿ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਸਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਰਾਜਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਉਪਰਾਜਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਕਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਅਥ ਨਂ ਭਰਿਯਾ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ, ਦੇਵ, ਅਯਂ ਪਬ੍ਬਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੋ ਅਸ੍ਸ, ਦਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ਮੇ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਨੇਹਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਾਵਿਸਿਂ, ਅਯਞ੍ਚ ਏਵਂ ਵਦਤਿ, ਅਤਿਵਿਯ ਥਦ੍ਧਹਦਯੋ ¶ , ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਏਸ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਤਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ ¶ , ਇਦਂ ਯਸਮਤ੍ਤਕਮੇਵ ਅਦਾਸਿ. ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ¶ ‘‘ਅਯਂ ਦੇਵੀ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਕਾਰਿਕਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸਂ ਵਸਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਯਥਾ ਏਸਾ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਂ ਲਭਤਿ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਦੇਵਿ ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਾਮ, ਕਸ੍ਮਾ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਥ, ਅਤਿਵਿਯ ਥਦ੍ਧਹਦਯਾ ਅਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਾਤ, ਸਚਾਹਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਭੇਯ੍ਯਂ, ਤੁਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਲਭਮਾਨਾ ਪਨ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਰਾਜਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੇ ਜਾਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਹ, ਸੁਪਰਿਚ੍ਚਜਮ੍ਪਿ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਇਮਂ ਕਥਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਹਂ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤੋ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਥੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੇਵਿਯਾ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕਾਲੇ ਆਹ ‘‘ਨਨੁ, ਅਯ੍ਯੇ, ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਂ ਲਭਮਾਨਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਦੇਯ੍ਯਂ, ਅਹਮੇਵ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਾਮਿ, ਅਲਭਮਾਨਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਰਾਜਾਪਿ ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਸਚਾਯਂ ਪਬ੍ਬਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯੋ ਅਸ੍ਸ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੇ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਸੁਪਰਿਚ੍ਚਜਮ੍ਪਿ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜੀ’’ਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ¶ ਦੀਪੇਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੁਚ੍ਚਜਂ ਵਤ ਨਚ੍ਚਜਿ, ਵਾਚਾਯ ਅਦਦਂ ਗਿਰਿਂ;
ਕਿਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸਚਜਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਵਾਚਾਯ ਅਦਦ ਪਬ੍ਬਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੁਚ੍ਚਜਂ ਵਤਾਤਿ ਸੁਖੇਨ ਚਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਚਜਿ. ਅਦਦਨ੍ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨਾਪਿ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਦਦਮਾਨੋ. ਕਿਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸਚਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮੇਤਸ੍ਸ ਮਯਾ ਯਾਚਿਤਸ੍ਸ ਨ ਚਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਹਿ ਚਜੇਯ੍ਯ. ਵਾਚਾਯ ਅਦਦ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਿ ਸਚਾਯਂ ਮਯਾ ਯਾਚਿਤੋ ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਮ੍ਪਿ ਹੋਨ੍ਤਂ ਤਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਵਾਚਾਯ ਅਦਦ, ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਅਦਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਞ੍ਹਿ ਕਯਿਰਾ ਤਞ੍ਹਿ ਵਦੇ, ਯਂ ਨ ਕਯਿਰਾ ਨ ਤਂ ਵਦੇ;
ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ ਭਾਸਮਾਨਂ, ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਯਦੇਵ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਾਯੇਨ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਵਾਚਾਯ ਵਦੇਯ੍ਯ. ਯਂ ਨ ਕਯਿਰਾ, ਨ ਤਂ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਦਾਤੁਕਾਮੋਵ ਦਮ੍ਮੀਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਅਦਾਤੁਕਾਮੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਯੋ ਹਿ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ਪਚ੍ਛਾ ਨ ਦਦਾਤਿ, ਤਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ ਕੇਵਲਂ ਮੁਸਾ ਭਾਸਮਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ. ਅਯਂ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਭਾਸਤਿ, ਨ ਪਨ ਦੇਤਿ, ਯਞ੍ਹਿ ਖੋ ਪਨ ਅਦਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਦਿਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਲਦ੍ਧਂ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾਵਾਦਿਭਾਵਂ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ਬਾਲਾ ਪਨ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਤੁਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦੇਵੀ ਰਞ੍ਞੋ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਰਾਜਪੁਤ੍ਤ ਨਮੋ ਤ੍ਯਤ੍ਥੁ, ਸਚ੍ਚੇ ਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤੋ ਚਸਿ;
ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸਚ੍ਚਸ੍ਮਿਂ ਰਮਤੇ ਮਨੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਚ੍ਚੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਵਚੀਸਚ੍ਚੇ ਚ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮੇ ਚ. ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਤਵ ਰਟ੍ਠਾ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋਪਿ ਮਨੋ ਸਚ੍ਚਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਰਮਤਿ.
ਏਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਗੁਣਕਥਂ ਕਥਯਮਾਨਾਯ ਦੇਵਿਯਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਗੁਣਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਾ ਦਲਿਦ੍ਦੀ ਦਲਿਦ੍ਦਸ੍ਸ, ਅਡ੍ਢਾ ਅਡ੍ਢਸ੍ਸ ਕਿਤ੍ਤਿਮ;
ਸਾ ਹਿਸ੍ਸ ਪਰਮਾ ਭਰਿਯਾ, ਸਹਿਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਯੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਿਤ੍ਤਿਮਾਤਿ ਕਿਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾ ਹਿਸ੍ਸ ਪਰਮਾਤਿ ਯਾ ਦਲਿਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦਲਿਦ੍ਦਕਾਲੇ ਸਯਮ੍ਪਿ ਦਲਿਦ੍ਦੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਤਿ. ਅਡ੍ਢਸ੍ਸਾਤਿ ਅਡ੍ਢਕਾਲੇ ਅਡ੍ਢਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਮੇਵ ਅਨੁਵਤ੍ਤਤਿ, ਸਮਾਨਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਵ ਹੋਤਿ, ਸਾ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਾ ਉਤ੍ਤਮਾ ਭਰਿਯਾ ਨਾਮ. ਸਹਿਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿਯੇਵ, ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਮੇਵ ਏਤਨ੍ਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ¶ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤਕਾਲੇ ਅਰਞ੍ਞੇ ਸਮਾਨਦੁਕ੍ਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸਿ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਦੇਵਿਯਾ ਗੁਣਂ ਕਥੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਦੇਵਿਯਾ ਗੁਣਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤ, ਤਵ ਕਥਾਯਾਹਂ ਦੇਵਿਯਾ ਗੁਣਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸਾ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਮਦਾਸਿ. ‘‘ਤਯਾਹਂ ਦੇਵਿਯਾ ਗੁਣਂ ਸਰਾਪਿਤੋ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਕਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਭੋ ਜਯਮ੍ਪਤਿਕਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਅਯਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਦੇਵੀ ਅਯਂ ਉਪਾਸਿਕਾ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸੁਚ੍ਚਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਵਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ.
੩. ਕੁਟਿਦੂਸਕਵਗ੍ਗੋ
[੩੨੧] ੧. ਕੁਟਿਦੂਸਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ¶ ¶ ਤੇ ਸੀਸਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਝਾਪਕਂ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਪਨ ਰਾਜਗਹੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਥੇਰੋ ਰਾਜਗਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਰਞ੍ਞਕੁਟਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਦਹਰਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਏਕੋ ਦੁਬ੍ਬਚੋ ਇਤਰੇਨ ਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਸਦਿਸਂ ਕਰੋਤਿ. ਤੇਨ ਮੁਖੋਦਕਾਦੀਸੁ ਉਪਟ੍ਠਾਪਿਤੇਸੁ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਉਦਕਂ ਠਪਿਤਂ, ਮੁਖਂ ਧੋਵਥਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਤਿ. ਤੇਨ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਰਿਵੇਣੇ ਸਮ੍ਮਟ੍ਠੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਵੇਲਾਯ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਸਕਲਪਰਿਵੇਣਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਮਟ੍ਠਂ ਵਿਯ ਕਰੋਤਿ. ਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਦੁਬ੍ਬਚੋ ਮਯਾ ਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਸਦਿਸਂ ਕਰੋਤਿ, ਏਤਸ੍ਸ ਸਠਕਮ੍ਮਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਭੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇਵ ਨ੍ਹਾਨੋਦਕਂ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਡ੍ਢਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ਉਦ੍ਧਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਇਤਰੋ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਸੁਮਂ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਦਕਂ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨ੍ਹਾਨਕੋਟ੍ਠਕੇ ਉਦਕਂ ਠਪਿਤਂ, ਨ੍ਹਾਯਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ‘ਨ੍ਹਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਉਦਕਂ ਅਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਉਦਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ਵੇਗੇਨ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਭਾਜਨੇ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਂ ਓਤਾਰੇਸਿ, ਉਲ਼ੁਙ੍ਕੋ ਤੁਚ੍ਛਭਾਜਨਸ੍ਸ ਤਲੇ ਪਟਿਹਤੋ ‘‘ਤਤਾ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਸ੍ਸ ‘‘ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਸਦ੍ਦਕੋ’’ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਜਾਤਂ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਇਤਰੋ ਪਿਟ੍ਠਿਕੋਟ੍ਠਕਤੋ ਉਦਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ੍ਹਾਯਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਸਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਚਭਾਵਂ ¶ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਾਯਂ ਥੇਰੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਂ ਓਵਦਿ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਮਣੇਨ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਮੇਵ ‘ਕਤਂ ਮੇ’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾਵਾਦੋ ਹੋਤਿ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਮਾ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਾਮਂ ਨ ਪਾਵਿਸਿ. ਥੇਰੋ ਇਤਰੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਸਦ੍ਦਕੋਪਿ ¶ ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰੋ ਕਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਫਾਸੁਕੇਨ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੋ ਤਂ ਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਅਫਾਸੁਕਂ, ਹਿਯ੍ਯੋ ਕਿਰਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਅਸੁਕਦਹਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਆਹਾਰਂ ਪੇਸਯਿਮ੍ਹ, ਪਰਿਭੁਤ੍ਤੋ ਅਯ੍ਯੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਥੇਰੋ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੋਵ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਥੇਰੁਪਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਆਗਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕਗਾਮੇ ਨਾਮ ਅਸੁਕਕੁਲੇ ‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਿਰ ਤੇ ਭੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਮਾ ਪੁਨ ਏਵਰੂਪਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਚਰਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਥੇਰੇ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਹਿਯ੍ਯੋਪਿ ਉਦਕਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਲਹਂ ਕਰਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਗੇਹੇ ਮਯਾ ਭਤ੍ਤਮੁਟ੍ਠਿ ਭੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ਪੁਨ ਕਲਹਂ ਕਰੋਤਿ, ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਸੋ ਜੀਵਮਾਨੋਵ ਮਨੁਸ੍ਸਪੇਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਤੋ ਅਨਾਚਾਰੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਪਾਕਟੋ ਜਾਤੋ.
ਅਥੇਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਰਾਜਗਹਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਭਾਗਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਰਾਜਗਹਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਤਤ੍ਥ ਓਵਾਦਦਾਯਕੋ ਆਚਰਿਯੋ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸੁਖਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਸੁਖਂ, ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ ਪਨਸ੍ਸ ਓਵਾਦੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਪਲਾਯੀਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪੇਨ ਬਾਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਣਤੋ ਏਕਚਰਿਯਾਵ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਦੇ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਚਰਞ੍ਚੇ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਸੇਯ੍ਯਂ ਸਦਿਸਮਤ੍ਤਨੋ;
ਏਕਚਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਯਿਰਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੬੧);
ਇਦਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਸੋ ਕੁਟਿਦੂਸਕੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਟਿਦੂਸਕੋਯੇਵ, ਨ ਚ ਇਦਾਨੇਵ ਓਵਾਦਦਾਯਕਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਜ੍ਝਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਿਙ੍ਗਿਲਸਕੁਣਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨਾਪਂ ਅਨੋਵਸ੍ਸਕਂ ਕੁਲਾਵਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਵਸਤਿ. ਅਥੇਕੋ ਮਕ੍ਕਟੋ ਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਧਾਰੇ ਦੇਵੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਸੀਤਪੀਲ਼ਿਤੋ ਦਨ੍ਤੇ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਤਥਾ ਕਿਲਮਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ਤੇ ਸੀਸਂ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਵਾਨਰ;
ਅਥ ਕੇਨ ਨੁ ਵਣ੍ਣੇਨ, ਅਗਾਰਂ ਤੇ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਕਾਰਣੇਨ. ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਤਵ ਨਿਵਾਸਗੇਹਂ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਾਨਰੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ਮੇ ਸੀਸਂ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਸਿਙ੍ਗਿਲ;
ਯਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਸਾ ਮੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਿਙ੍ਗਿਲਾਤਿ ਤਂ ਸਕੁਣਂ ਨਾਮੇਨਾਲਪਤਿ. ਯਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ਯਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸੇਟ੍ਠਾਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਮਮ ਵਿਚਾਰਣਪਞ੍ਞਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੀਸਹਤ੍ਥਪਾਦਕਾਯਬਲਾਨਿ ਹਿ ਲੋਕੇ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਵਿਚਾਰਣਪਞ੍ਞਾਵ ਸੇਟ੍ਠਾ, ਸਾ ਮਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਅਗਾਰਂ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਤਰਂ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –
‘‘ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਲਹੁਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਭਿਨੋ;
ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਦ੍ਧੁਵਸੀਲਸ੍ਸ, ਸੁਖਭਾਵੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ.
‘‘ਸੋ ¶ ਕਰਸ੍ਸੁ ਆਨੁਭਾਵਂ, ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੁ ਸੀਲਿਯਂ;
ਸੀਤਵਾਤਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ, ਕਰਸ੍ਸੁ ਕੁਟਵਂ ਕਪੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਦੁਬ੍ਭਿਨੋਤਿ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਸ੍ਸ. ਅਦ੍ਧੁਵਸੀਲਸ੍ਸਾਤਿ ਨ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਸੀਲਰਕ੍ਖਕਸ੍ਸ. ਸੋ ਕਰਸ੍ਸੁ ਆਨੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਸੋ ਤ੍ਵਂ ਸਮ੍ਮ ਮਕ੍ਕਟ ਪਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ਆਨੁਭਾਵਂ ਬਲਂ ਉਪਾਯਂ ਕਰੋਹਿ. ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੁ ਸੀਲਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ¶ ਸੀਲਿਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸੀਲਵਾ ਹੋਤਿ. ਕੁਟਵਂ ਕਪੀਤਿ ਸੀਤਵਾਤਸ੍ਸ ਪਰਿਤ੍ਤਾਣਸਮਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਟਵਂ ਕੁਲਾਵਕਂ ਏਕਂ ਵਸਨਾਗਾਰਕਂ ਕਰੋਹੀਤਿ.
ਮਕ੍ਕਟੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਤਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੋਵਸ੍ਸਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾਵੇਨ ਮਂ ਪਰਿਭਾਸਤਿ, ਨ ਨਿਸੀਦਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲਾਵਕੇ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਤੋ. ਮਕ੍ਕਟੋ ਕੁਲਾਵਕਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤ੍ਵਾ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਮਕ੍ਕਟੋ ਕੁਟਿਝਾਪਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਿਙ੍ਗਿਲਸਕੁਣੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕੁਟਿਦੂਸਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੨੨] ੨. ਦੁਦ੍ਦੁਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤਿ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਕਿਰ ਜੇਤਵਨਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਣ੍ਟਕਾਪਸ੍ਸਯੇ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਚਾਤਪਂ ਤਪੇਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਮਿਚ੍ਛਾਤਪਂ ਚਰਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ¶ ਵਤਸਮਾਦਾਨੇ ਸਾਰੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੇਸਂ ਵਤਸਮਾਦਾਨੇ ਸਾਰੋ ਵਾ ਵਿਸੇਸੋ ਵਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਞ੍ਹਿ ਨਿਘਂਸਿਯਮਾਨਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਂ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਮਗ੍ਗਸਦਿਸਂ ਸਸਕਸ੍ਸ ਦੁਦ੍ਦੁਭਸਦਿਸਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਦ੍ਦੁਭਸਦਿਸਭਾਵਮਸ੍ਸ ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਕਥੇਥ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੀਹਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਤਦਾ ਪਨ ਪਚ੍ਛਿਮਸਮੁਦ੍ਦਸਮੀਪੇ ਬੇਲੁਵਮਿਸ੍ਸਕਤਾਲਵਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਰੇਕੋ ਸਸਕੋ ਬੇਲੁਵਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਏਕਸ੍ਸ ਤਾਲਗਚ੍ਛਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਸਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਗੋਚਰਂ ਆਦਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਅਯਂ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟੇਯ੍ਯ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕਂ ਬੇਲੁਵਪਕ੍ਕਂ ਤਾਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਪਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਨੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋਵ ਪਲਾਯਿ. ਤਂ ਮਰਣਭਯਭੀਤਂ ¶ ਵੇਗੇਨ ਪਲਾਯਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞੋ ਸਸਕੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਿਂ ਭੋ, ਅਤਿਵਿਯ ਭੀਤੋ ਪਲਾਯਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਭੋ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਭੋ, ਕਿਂ ਭੋ’’ਤਿ ਪਚ੍ਛਤੋ ਧਾਵਤੇਵ. ਇਤਰੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਨੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋਵ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਲਾਯਿ. ਏਵਂ ਤਮਞ੍ਞੋ ਅਦ੍ਦਸ, ਤਮਞ੍ਞੋਤਿ ¶ ਏਵਂ ਸਸਕਸਹਸ੍ਸਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਤੇ ਏਕੋਪਿ ਮਿਗੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਏਕੋ ਸੂਕਰੋ, ਏਕੋ ਗੋਕਣ੍ਣੋ, ਏਕੋ ਮਹਿਂਸੋ, ਏਕੋ ਗਵਯੋ, ਏਕੋ ਖਗ੍ਗੋ, ਏਕੋ ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ, ਏਕੋ ਸੀਹੋ, ਏਕੋ ਹਤ੍ਥੀ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ¶ ਪਲਾਯਿ. ਏਵਂ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਬਲਂ ਅਹੋਸਿ.
ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਬਲਂ ਪਲਾਯਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਪਥਵੀਸਂਵਟ੍ਟਨਂ ਨਾਮ ਨ ਕਦਾਚਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਏਤੇਸਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਸ੍ਸੁਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਿ ਖੋ ਪਨ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਜੀਵਿਤਂ ਨੇਸਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੀਹਵੇਗੇਨ ਪੁਰਤੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿ. ਤੇ ਸੀਹਭਯਤਜ੍ਜਿਤਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਿਤਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਸੀਹੋ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਪਲਾਯਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਨ ਸਂਵਟ੍ਟਮਾਨਾ ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ? ‘‘ਹਤ੍ਥੀ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਹਤ੍ਥੀ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇ ‘‘ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਸੀਹਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ, ਸੀਹਾਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਾਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਖਗ੍ਗਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਖਗ੍ਗਾਪਿ ‘‘ਗਵਯਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਗਵਯਾਪਿ ‘‘ਮਹਿਂਸਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਮਹਿਂਸਾਪਿ ‘‘ਗੋਕਣ੍ਣਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਗੋਕਣ੍ਣਾਪਿ ‘‘ਸੂਕਰਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਸੂਕਰਾਪਿ ‘‘ਮਿਗਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਮਿਗਾਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਸਸਕਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਸਸਕੇਸੁ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੇਸੁ ‘‘ਅਯਂ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਸਸਕਂ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਸਮ੍ਮ, ਪਸ੍ਸਸਿ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਾਮਿ ਮਯਾ ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਸਮੁਦ੍ਦਸਮੀਪੇ ਬੇਲੁਵਮਿਸ੍ਸਕਤਾਲਵਨੇ ਵਸਾਮਿ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਬੇਲੁਵਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਤਾਲਗਚ੍ਛੇ ਤਾਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ ‘‘ਸਚੇ ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਅਥ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਪਥਵਿਯਾ ਸਂਵਟ੍ਟਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ.
ਸੀਹੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਤਸ੍ਸ ਤਾਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਬੇਲੁਵਪਕ੍ਕਂ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਨਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ, ਸ੍ਵਾਯਂ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘ਪਥਵੀ ਸਂਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ, ਤਥਤੋ ¶ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸਸਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਇਮਿਨਾ ਦਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨੇ ਪਥਵਿਯਾ ਸਂਵਟ੍ਟਨਭਾਵਂ ਵਾ ਅਸਂਵਟ੍ਟਨਭਾਵਂ ਵਾ ਤਥਤੋ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਵ ¶ ¶ ਮਮਾਗਮਨਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਤ੍ਥੇਵ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਸਸਕਂ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹਵੇਗੇਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਲਵਨੇ ਸਸਕਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ ਤਯਾ ਦਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨ ਵਿਸਹਾਮਿ ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਹਿ ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਬੇਲੁਵਰੁਕ੍ਖਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਸਾਮਿ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤਿ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਦੇਸੇ ਵਸਾਮਹਂ;
ਅਹਮ੍ਪੇਤਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਕਿਮੇਤਂ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤੀਤਿ ਦੁਦ੍ਦੁਭਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ. ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇਤਿ ਭਦ੍ਦਂ ਤਵ ਅਤ੍ਥੁ. ਕਿਮੇਤਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਅਹਂ ਵਸਾਮਿ, ਤਤ੍ਥ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ ‘‘ਕਿਂ ਵਾ ਏਤਂ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤਿ, ਕੇਨ ਵਾ ਕਾਰਣੇਨ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਤਿ, ਕੇਵਲਂ ਦੁਦ੍ਦੁਭਾਯਨਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੀਹੋ ਬੇਲੁਵਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਸਕੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚੇਵ ਤਾਲਪਣ੍ਣਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਤਂ ਬੇਲੁਵਪਕ੍ਕਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਥਵਿਯਾ ਅਸਂਵਟ੍ਟਨਭਾਵਂ ਤਥਤੋ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਸਸਕਂ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹਵੇਗੇਨ ਖਿਪ੍ਪਂ ਮਿਗਸਙ੍ਘਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਭਾਯਥਾ’’ਤਿ ਮਿਗਗਣਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਨ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਬ੍ਬੇ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਂਸੂਤਿ.
‘‘ਬੇਲੁਵਂ ਪਤਿਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਦੁਦ੍ਦੁਭਨ੍ਤਿ ਸਸੋ ਜਵਿ;
ਸਸਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਮਿਗਵਾਹਿਨੀ.
‘‘ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਪਦਵਿਞ੍ਞਾਣਂ, ਪਰਘੋਸਾਨੁਸਾਰਿਨੋ;
ਪਨਾਦਪਰਮਾ ਬਾਲਾ, ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਪਤ੍ਤਿਯਾ.
‘‘ਯੇ ¶ ਚ ਸੀਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਪਞ੍ਞਾਯੂਪਸਮੇ ਰਤਾ;
ਆਰਕਾ ਵਿਰਤਾ ਧੀਰਾ, ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਪਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ. –
ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਾ.
ਤਤ੍ਥ ਬੇਲੁਵਨ੍ਤਿ ਬੇਲੁਵਪਕ੍ਕਂ. ਦੁਦ੍ਦੁਭਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕੁਰੁਮਾਨਂ. ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਾ. ਮਿਗਵਾਹਿਨੀਤਿ ¶ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾ ਮਿਗਸੇਨਾ. ਪਦਵਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਪਦਂ ¶ , ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਤੇ ਪਰਘੋਸਾਨੁਸਾਰਿਨੋ ਤਮੇਵ ਪਰਘੋਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਨਾਦਂ ‘‘ਪਰਮ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਬਾਲਾ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਪਦਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਪਰਪਤ੍ਤਿਯਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ.
ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਤਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਪਞ੍ਞਾਯੂਪਸਮੇ ਰਤਾਤਿ ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਆਗਤਪਞ੍ਞਾਯ ਕਿਲੇਸੂਪਸਮੇ ਰਤਾ, ਯਥਾ ਵਾ ਸੀਲੇਨ, ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਾਯਪਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਕਿਲੇਸੂਪਸਮੇ ਰਤਾਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਰਕਾ ਵਿਰਤਾ ਧੀਰਾਤਿ ਪਾਪਕਿਰਿਯਤੋ ਆਰਕਾ ਵਿਰਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ. ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਏਵਰੂਪਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਤੋ ਓਰਤਭਾਵੇਨ ਕਿਲੇਸੂਪਸਮੇ ਅਭਿਰਤਭਾਵੇਨ ਚ ਏਕਵਾਰਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਿ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤ੍ਤਾਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਕਤਞ੍ਞੂ ਚ, ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦੋ ਚ ਯੋ ਨਰੋ;
ਹਤਾਵਕਾਸੋ ਵਨ੍ਤਾਸੋ, ਸ ਵੇ ਉਤ੍ਤਮਪੋਰਿਸੋ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੯੭);
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸੀਹੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਦੁਦ੍ਦੁਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੨੩] ੩. ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਦ੍ਵਯਂ ਯਾਚਨਕੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਲ਼ਵਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਗ੍ਗਾਲ਼ਵੇ ਚੇਤਿਯੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੁਟਿਕਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਣਿਕਣ੍ਠਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੩.੭ ਆਦਯੋ) ਆਗਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਚਨਬਹੁਲਾ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਬਹੁਲਾ ਵਿਹਰਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਥਵਿਸ੍ਸਰੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਪਵਾਰਿਤਾਪਿ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਏਕਪਟਲਿਕਂ ਉਪਾਹਨਯੁਗਞ੍ਚ ਯਾਚਿਤੁਕਾਮਾ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਨਭਯੇਨ ਮਹਾਜਨਮਜ੍ਝੇ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਰਹੋ ਕਥਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ¶ ਕਪਿਲਰਟ੍ਠੇ ਉਤ੍ਤਰਪਞ੍ਚਾਲਨਗਰੇ ਉਤ੍ਤਰਪਞ੍ਚਾਲਰਾਜੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗਮਗਾਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਉਞ੍ਛਾਚਰਿਯਾਯ ਵਨਮੂਲਫਲਾਫਲੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋ ਚਿਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਰਪਞ੍ਚਾਲਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾਚਾਰੇ ਚ ਵਿਹਾਰੇ ਚ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਰਹਂ ਪਣੀਤਭੋਜਨਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇਯੇਵ ਵਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਰਾਜਘਰੇਯੇਵ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਪਟਲਿਕਾ ਉਪਾਹਨਾ ਚੇਵ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਰਾਜਾਨਂ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾਨਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਾਹਨਞ੍ਚ ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਪਰਂ ‘ਇਮਂ ਨਾਮ ਦੇਹੀ’ਤਿ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਰੋਦਤਿ ਨਾਮ, ਪਰੋਪਿ ‘ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਪਟਿਰੋਦਤਿ ਨਾਮ, ‘ਮਾ ਖੋ ਪਨ ਮਂ ਰੋਦਨ੍ਤਂ ਮਹਾਜਨੋ ਅਦ੍ਦਸ, ਮਾ ਰਾਜਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਰਹੋ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਉਭੋਪਿ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਰਹੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਪੁਰਿਸੇ ਅਪਸਕ੍ਕਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਮਯਿ ਯਾਚਨ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਨ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਮੇਤ੍ਤਿ ਨੋ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਵ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ.
ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਤਥੇਵ ਪੁਨ ਤਥੇਵਾਤਿ ਏਵਂ ਯਾਚਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਨਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ¶ ਅਯ੍ਯੋ ‘ਮਹਾਰਾਜ, ਰਹੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਾਯ ਅਪਗਤਾਯ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਤਿ, ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸੇਵਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਦਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਨਿ, ਚਿਰਂ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਭੋਗੇ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ, ਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਪਨ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਦਾਨਿਸ੍ਸਾਹਂ ਰਜ੍ਜਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਰਹੋ ¶ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸਾਯ ਅਪਗਤਾਯ ਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਂ ਆਹ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਦ੍ਵਾਦਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ‘ਰਹੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰਹੋ ਲਦ੍ਧਾਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਥ, ਅਹਂ ਵੋ ਰਜ੍ਜਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਵਾਰੇਮਿ, ਨਿਬ੍ਭਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਂ ਵੋ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਯਾਚਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਯਮਹਂ ਯਾਚਾਮਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਯ੍ਹਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਪਟਲਿਕਾ ਉਪਾਹਨਾ ਚ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਯਾਚਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂਕਾਰਣਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਮਕਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ‘ਇਮਂ ਨਾਮ ਮੇ ਦੇਹੀ’ਤਿ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਰੋਦਤਿ ਨਾਮ, ‘ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ¶ ਪਟਿਰੋਦਤਿ ਨਾਮ. ‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਮਯਾ ਯਾਚਿਤੋ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਂ ਨੋ ਰੋਦਿਤਪਟਿਰੋਦਿਤਂ ਨਾਮ ਮਹਾਜਨੋ ਮਾ ਪਸ੍ਸਤੂ’ਤਿ ਏਤਦਤ੍ਥਂ ਰਹੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਦ੍ਵਯਂ ਯਾਚਨਕੋ ਰਾਜ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ;
ਅਲਾਭਂ ਧਨਲਾਭਂ ਵਾ, ਏਵਂਧਮ੍ਮਾ ਹਿ ਯਾਚਨਾ.
‘‘ਯਾਚਨਂ ਰੋਦਨਂ ਆਹੁ, ਪਞ੍ਚਾਲਾਨਂ ਰਥੇਸਭ;
ਯੋ ਯਾਚਨਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਤਮਾਹੁ ਪਟਿਰੋਦਨਂ.
‘‘ਮਾ ਮਦ੍ਦਸਂਸੁ ਰੋਦਨ੍ਤਂ, ਪਞ੍ਚਾਲਾ ਸੁਸਮਾਗਤਾ;
ਤੁਵਂ ਵਾ ਪਟਿਰੋਦਨ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ ਰਹੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਾਜ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਾਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿਪਿ ਰਾਜਾਨਂ ਆਲਪਤਿ. ਨਿਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਲਭਤਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ. ਏਵਂਧਮ੍ਮਾਤਿ ਏਵਂਸਭਾਵਾ. ਆਹੂਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਚਾਲਾਨਂ ਰਥੇਸਭਾਤਿ ਪਞ੍ਚਾਲਰਟ੍ਠਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰ ਰਥਪਵਰ. ਯੋ ਯਾਚਨਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤੀਤਿ ਯੋ ਪਨ ਯਂ ਯਾਚਨਕਂ ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਮਾਹੂਤਿ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨਂ ‘‘ਪਟਿਰੋਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਾ ਮਦ੍ਦਸਂਸੂਤਿ ਤਵ ਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ ਪਞ੍ਚਾਲਾ ਸੁਸਮਾਗਤਾ ਮਂ ਰੋਦਨ੍ਤਂ ਮਾ ਅਦ੍ਦਸਂਸੂਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਰਵਲਕ੍ਖਣੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵਰਂ ਦਦਮਾਨੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦਦਾਮਿ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਰੋਹਿਣੀਨਂ, ਗਵਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਸਹ ਪੁਙ੍ਗਵੇਨ;
ਅਰਿਯੋ ਹਿ ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਕਥਂ ਨ ਦਜ੍ਜਾ, ਸੁਤ੍ਵਾਨ ਗਾਥਾ ਤਵ ਧਮ੍ਮਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਰੋਹਿਣੀਨਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਵਣ੍ਣਾਨਂ. ਅਰਿਯੋਤਿ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਅਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ. ਕਥਂ ਨ ਦਜ੍ਜਾਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯ. ਧਮ੍ਮਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾਰਣਯੁਤ੍ਤਾ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ‘‘ਨਾਹਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਹਿ ਅਤ੍ਥਿਕੋ, ਯਂ ਅਹਂ ਯਾਚਾਮਿ, ਤਦੇਵ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏਕਪਟਲਿਕਾ ਉਪਾਹਨਾ ਚ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੋਹਿ, ਦਾਨਂ ਦੇਹਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਾਹਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਯਾਚਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ¶ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੨੪] ੪. ਚਮ੍ਮਸਾਟਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕਲ੍ਯਾਣਰੂਪੋ ¶ ਵਤਯਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚਮ੍ਮਸਾਟਕਂ ਨਾਮ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਚਮ੍ਮਮੇਵ ਨਿਵਾਸਨਞ੍ਚ ਪਾਰੁਪਨਞ੍ਚ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਏਲ਼ਕਾਨਂ ਯੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਏਲ਼ਕੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਓਸਕ੍ਕਿ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ‘‘ਏਸ ਮਯ੍ਹਂ ਅਪਚਿਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ ਨ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿ. ਏਲ਼ਕੋ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਊਰੁਮ੍ਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਸਨ੍ਤਪਗ੍ਗਹਣਕਾਰਣਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਪਾਕਟਂ ਅਹੋਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਚਮ੍ਮਸਾਟਕਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਸਨ੍ਤਪਗ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਅਸਨ੍ਤਪਗ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਤੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਾਣਿਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਵਣਿਜ੍ਜਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ¶ ਚਮ੍ਮਸਾਟਕਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਏਲ਼ਕਾਨਂ ਯੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਲ਼ਕਂ ਓਸਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਪਚਿਤਿਂ ਮੇ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਸਂ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਅਯਂ ਏਕੋ ਏਲ਼ਕੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਵ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਰੂਪੋ ਵਤਯਂ ਚਤੁਪ੍ਪਦੋ, ਸੁਭਦ੍ਦਕੋ ਚੇਵ ਸੁਪੇਸਲੋ ਚ;
ਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਜਾਤਿਮਨ੍ਤੂਪਪਨ੍ਨਂ, ਅਪਚਾਯਤਿ ਮੇਣ੍ਡਵਰੋ ਯਸਸ੍ਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਕਲ੍ਯਾਣਰੂਪੋਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਜਾਤਿਕੋ. ਸੁਪੇਸਲੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਿਯਸੀਲੋ. ਜਾਤਿਮਨ੍ਤੂਪਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਚ ਮਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਯਸਸ੍ਸੀਤਿ ਵਣ੍ਣਭਣਨਮੇਤਂ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਖਣੇ ਆਪਣੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਵਾਣਿਜੋ ਤਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਂ ਨਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਇਤ੍ਤਰਦਸ੍ਸਨੇਨ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਮਾਪਜ੍ਜਿ ਚਤੁਪ੍ਪਦਸ੍ਸ;
ਦਲ਼੍ਹਪ੍ਪਹਾਰਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਮਾਨੋ, ਅਵਸਕ੍ਕਤੀ ਦਸ੍ਸਤਿ ਸੁਪ੍ਪਹਾਰ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਇਤ੍ਤਰਦਸ੍ਸਨੇਨਾਤਿ ਖਣਿਕਦਸ੍ਸਨੇਨ.
ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡਿਤਵਾਣਿਜਸ੍ਸ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸੋ ਮੇਣ੍ਡਕੋ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਊਰੁਮ੍ਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਸੋ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਊਰੁਟ੍ਠਿ ਭਗ੍ਗਂ ਵਟ੍ਟਿਤੋ ਖਾਰਿਭਾਰੋ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਭਣ੍ਡਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਭਿਨ੍ਨਂ;
ਉਭੋਪਿ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਤਿ, ਅਤਿਧਾਵਥ ਹਞ੍ਞਤੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਊਰੁਟ੍ਠਿਕਂ ਭਗ੍ਗਂ, ਖਾਰਿਭਾਰੋ ਵਟ੍ਟਿਤੋ ਪਵਟ੍ਟਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਵਟ੍ਟਮਾਨੇ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਉਪਕਰਣਭਣ੍ਡਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਭਿਨ੍ਨਂ, ਸੋਪਿ ਉਭੋ ਬਾਹਾ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਪਰਿਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਭਿਧਾਵਥ, ਹਞ੍ਞਤੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਕਨ੍ਦਤਿ ਰੋਦਤਿ ਪਰਿਦੇਵਤੀਤਿ.
ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਂ ਆਹ –
‘‘ਏਵਂ ਸੋ ਨਿਹਤੋ ਸੇਤਿ, ਯੋ ਅਪੂਜਂ ਪਸਂਸਤਿ;
ਯਥਾਹਮਜ੍ਜ ਪਹਤੋ, ਹਤੋ ਮੇਣ੍ਡੇਨ ਦੁਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਪੂਜਨ੍ਤਿ ਅਪੂਜਨੀਯਂ. ਯਥਾਹਮਜ੍ਜਾਤਿ ਯਥਾ ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ ਅਸਨ੍ਤਪਗ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਮੇਣ੍ਡੇਨ ਦਲ਼੍ਹਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਪਹਤੋ ਏਤ੍ਥੇਵ ਮਾਰਿਤੋ ¶ . ਦੁਮ੍ਮਤੀਤਿ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ. ਏਵਂ ਯੋ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ¶ ਅਸਨ੍ਤਪਗ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋਪਿ ਅਹਂ ਵਿਯ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸੋ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਚਮ੍ਮਸਾਟਕੋ ਏਤਰਹਿ ਚਮ੍ਮਸਾਟਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਵਾਣਿਜੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਚਮ੍ਮਸਾਟਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੨੫] ੫. ਗੋਧਰਾਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਮਣਂ ਤਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕੁਹਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਇਧਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੁਹਕੋ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਕੁਹਕੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗੋਧਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਾਯਬਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਸਤਿ ¶ . ਏਕੋ ਦੁਸੀਲਤਾਪਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗੋਚਰਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸੀਲਵਨ੍ਤਤਾਪਸਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸੋ ਕੂਟਤਾਪਸੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਂ ਮਧੁਰਮਂਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਮਂਸਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਗੋਧਮਂਸ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਸਤਣ੍ਹਾਯ ਅਭਿਭੂਤੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਗੋਧਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਰੁਚਿ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਦਧਿਕਟੁਕਭਣ੍ਡਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਵੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਦ੍ਵਾਰੇ ਉਪਸਨ੍ਤੂਪਸਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਿਸੀਦਿ.
ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਦੁਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਜਾਤਿਕਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧੋਵਾਤੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਜਾਤਿਮਂਸਸ੍ਸ ਖਾਦਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਚਰਿ. ਤਾਪਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਗਮਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਮੁਗ੍ਗਰਂ ਖਿਪਿ, ਮੁਗ੍ਗਰੋ ਸਰੀਰੇ ਅਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕੋਟਿਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਾਪਸੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਵਿਰਦ੍ਧੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਂ ਤਾਵ ਵਿਰਦ੍ਧੋਸਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਨ ਅਪਾਯੇ ਨ ਵਿਰਦ੍ਧੋਸੀ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਯਂ ਠਿਤਂ ਵਮ੍ਮਿਕਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਸੀਸਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸਮਣਂ ਤਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਉਪਗਚ੍ਛਿਮਸਞ੍ਞਤਂ;
ਸੋ ਮਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਪਾਹਾਸਿ, ਯਥਾ ਅਸ੍ਸਮਣੋ ਤਥਾ.
‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਜਟਾਹਿ ਦੁਮ੍ਮੇਧ, ਕਿਂ ਤੇ ਅਜਿਨਸਾਟਿਯਾ;
ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਤੇ ਗਹਨਂ, ਬਾਹਿਰਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਸਞ੍ਞਤਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਅਸਞ੍ਞਤਂ ਅਸ੍ਸਮਣਮੇਵ ਸਮਾਨਂ ਤਂ ‘‘ਸਮਣੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਸਮਿਤਪਾਪਤਾਯ ਸਮਣਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਉਪਗਚ੍ਛਿਂ. ਪਾਹਾਸੀਤਿ ਪਹਰਿ. ਅਜਿਨਸਾਟਿਯਾਤਿ ਏਕਂਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਤੇਨ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮੇਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਤੇ ਗਹਨਨ੍ਤਿ ਤਵ ਸਰੀਰਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਵਿਸਪੂਰਾ ਵਿਯ ਅਲਾਬੁ, ਗੂਥਪੂਰੋ ਵਿਯ ਆਵਾਟੋ, ਆਸੀਵਿਸਪੂਰੋ ਵਿਯ ਵਮ੍ਮਿਕੋ ਕਿਲੇਸਗਹਨਂ. ਬਾਹਿਰਨ੍ਤਿ ਕੇਵਲਂ ਬਹਿਸਰੀਰਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਸਿ ¶ , ਤਂ ਅਨ੍ਤੋਫਰੁਸਤਾਯ ਬਹਿਮਟ੍ਠਤਾਯ ਹਤ੍ਥਿਲਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਅਸ੍ਸਲਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਚ ਹੋਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਹਿ ਗੋਧ ਨਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੁ, ਭੁਞ੍ਜ ਸਾਲੀਨਮੋਦਨਂ;
ਤੇਲਂ ਲੋਣਞ੍ਚ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਪਹੂਤਂ ਮਯ੍ਹ ਪਿਪ੍ਫਲੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਹੂਤਂ ਮਯ੍ਹ ਪਿਪ੍ਫਲੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਸਾਲੀਨਮੋਦਨਂ ਤੇਲਲੋਣਮੇਵ, ਹਿਙ੍ਗੁਜੀਰਕਸਿਙ੍ਗਿਵੇਰਲਸੁਣਮਰਿਚਪਿਪ੍ਫਲਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਕਟੁਕਭਣ੍ਡਮ੍ਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਬਹੁ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨਾਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਸਾਲੀਨਮੋਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜਾਹੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਸ ਭਿਯ੍ਯੋ ਪਵੇਕ੍ਖਾਮਿ, ਵਮ੍ਮਿਕਂ ਸਤਪੋਰਿਸਂ;
ਤੇਲਂ ਲੋਣਞ੍ਚ ਕਿਤ੍ਤੇਸਿ, ਅਹਿਤਂ ਮਯ੍ਹ ਪਿਪ੍ਫਲੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਵੇਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਅਹਿਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਏਤਂ ਤਵ ਕਟੁਕਭਣ੍ਡਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਿਪ੍ਫਲਿ, ਏਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਹਿਤਂ ਅਸਪ੍ਪਾਯਨ੍ਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੇ, ਕੂਟਜਟਿਲ, ਸਚੇ ਇਧ ਵਸਿਸ੍ਸਸਿ, ਗੋਚਰਗਾਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹੇਵ ਤਂ ‘ਅਯਂ ਚੋਰੋ’ਤਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸੀਘਂ ਪਲਾਯਸ੍ਸੂ’’ਤਿ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਸਿ. ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਅਯਂ ਕੁਹਕਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਗੋਧਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਗੋਧਰਾਜਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੨੬] ੬. ਕਕ੍ਕਾਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕਾਯੇਨ ਯੋ ਨਾਵਹਰੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਸਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਉਣ੍ਹਂ ਲੋਹਿਤਂ ਮੁਖਤੋ ਉਗ੍ਗਞ੍ਛਿ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਗਿਲਾਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭੋਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮੁਸਾਵਾਦੀਯੇਵ, ਨ ਚੇਸ ਇਦਾਨੇਵ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭੋਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਨੁਭੋਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਮਹਾਉਸ੍ਸਵੋ ਅਹੋਸਿ. ਬਹੂ ਨਾਗਾ ਚ ਸੁਪਣ੍ਣਾ ਚ ਭੂਮਟ੍ਠਕਾ ਚ ਦੇਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਵਂ ਓਲੋਕਯਿਂਸੁ. ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨਤੋਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਕਕ੍ਕਾਰੂਨਿ ਨਾਮ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਤੇਹਿ ਕਤਚੁਮ੍ਬਟਕਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਵਦਸ੍ਸਨਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਿਕਂ ਬਾਰਾਣਸਿਨਗਰਂ ਤੇਸਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਗਨ੍ਧੇਨ ਏਕਗਨ੍ਧਂ ਅਹੋਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਕੇਨ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤਾਨੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਏਤੇ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵੇਨ ਆਕਾਸੇ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿ, ਰਾਜਾਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪਰਾਜਾਦੀਹਿ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨੇ ‘‘ਕਤਰਦੇਵਲੋਕਤੋ, ਸਾਮਿ, ਆਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ¶ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਲੋਕਤੋ ਆਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਆਗਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਉਸ੍ਸਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਨਾਮੇਤਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਬ੍ਬਕਕ੍ਕਾਰੁਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧੇਯ੍ਯਾਥ, ਇਮਾਨਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਕਕ੍ਕਾਰੁਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਨਿ ਦੇਵਾਨਞ੍ਞੇਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਲਾਮਕਾਨਂ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾਨਂ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਨਂ ਨਾਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨਿ. ਯੇ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਇਮੇਹਿ ਚ ਇਮੇਹਿ ਚ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ, ਤੇਸਂ ਏਤਾਨਿ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠਕਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਾਯੇਨ ਯੋ ਨਾਵਹਰੇ, ਵਾਚਾਯ ਨ ਮੁਸਾ ਭਣੇ;
ਯਸੋ ਲਦ੍ਧਾ ਨ ਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਸ ਵੇ ਕਕ੍ਕਾਰੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਯੋ ਕਾਯੇਨ ਪਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ ਤਿਣਸਲਾਕਮ੍ਪਿ ਨਾਵਹਰਤਿ, ਵਾਚਾਯ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਮਾਨੋਪਿ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਨ ਭਣਤਿ. ਦੇਸਨਾਸੀਸਮੇਵੇਤਂ ¶ , ਕਾਯਦ੍ਵਾਰਵਚੀਦ੍ਵਾਰਮਨੋਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਪਨ ਯੋ ਦਸਪਿ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਸੋ ਲਦ੍ਧਾਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਞ੍ਚ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਯੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਦਮਤ੍ਤੋ ਸਤਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਸ ਵੇ ਏਵਰੂਪੋ ਇਮੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਇਮਂ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਂ ਅਰਹਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੋ ਇਮੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਯਾਚਿਤੁਂ ਅਰਹਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਇਮੇਸੁ ਗੁਣੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਏਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਂ ਮਂ ਮਹਾਜਨੋ ‘ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਯਾਚਿ. ਸੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਤ੍ਤਮੇਸੇਯ੍ਯ, ਨ ਨਿਕਤ੍ਯਾ ਧਨਂ ਹਰੇ;
ਭੋਗੇ ਲਦ੍ਧਾ ਨ ਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਸ ਵੇ ਕਕ੍ਕਾਰੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਧਮ੍ਮੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਜੀਵੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਵਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸੇਯ੍ਯ. ਨ ਨਿਕਤ੍ਯਾਤਿ ਨ ਵਞ੍ਚਨਾਯ ਧਨਂ ਹਰੇਯ੍ਯ, ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦਿਕੇ ਭੋਗੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਮਾਦਂ ਨਾਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਏਵਰੂਪੋ ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਰਹਤੀਤਿ.
ਪੁਰੋਹਿਤੋ ¶ ‘‘ਅਹਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਯਾਚਿ. ਸੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਹਾਲਿਦ੍ਦਂ, ਸਦ੍ਧਾ ਚ ਅਵਿਰਾਗਿਨੀ;
ਏਕੋ ਸਾਦੁਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਸ ਵੇ ਕਕ੍ਕਾਰੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਹਾਲਿਦ੍ਦਂ ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗੋ ਵਿਯ ਖਿਪ੍ਪਂ ਨ ਵਿਰਜ੍ਜਤਿ, ਥਿਰਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਸਦ੍ਧਾ ਚ ਅਵਿਰਾਗਿਨੀਤਿ ਕਮ੍ਮਂ ਵਾ ਵਿਪਾਕਂ ਵਾ ਓਕਪ੍ਪਨੀਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਨ ਵਿਰਜ੍ਜਤਿ ਨ ਭਿਜ੍ਜਤਿ. ਯੋ ਯਾਚਕੇ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇ ਵਾ ਸਂਵਿਭਾਗਾਰਹੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਬਹਿ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕਕੋਵ ਸਾਦੁਰਸਭੋਜਨਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਨੇਸਂ ਸਂਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਰਹਤੀਤਿ.
ਪੁਰੋਹਿਤੋ ¶ ‘‘ਅਹਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਯਾਚਿ. ਸੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਵਾ ਤਿਰੋਕ੍ਖਾ ਵਾ, ਯੋ ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਪਰਿਭਾਸਤਿ;
ਯਥਾਵਾਦੀ ਤਥਾਕਾਰੀ, ਸ ਵੇ ਕਕ੍ਕਾਰੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਵਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਵਾ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਯੁਤ੍ਤੇ ਸਨ੍ਤੇ ਉਤ੍ਤਮਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੇ ਨ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਨ ਪਰਿਭਾਸਤਿ, ਯਂ ਵਾਚਾਯ ਵਦਤਿ, ਤਦੇਵ ਕਾਯੇਨ ਕਰੋਤਿ, ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਰਹਤੀਤਿ.
ਪੁਰੋਹਿਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿਪਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਪ੍ਫਚੁਮ੍ਬਟਕਾਨਿ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਮੇਵ ਗਤਾ. ਤੇਸਂ ਗਤਕਾਲੇ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਸੀਸੇ ਮਹਤੀ ਵੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਤਿਖਿਣਸਿਖਰੇਨ ਨਿਮ੍ਮਥਿਤਂ ਵਿਯ ਚ ਅਯਪਟ੍ਟੇਨ ਪੀਲ਼ਿਤਂ ਵਿਯ ਚ ਸੀਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਵੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਮਹਾਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਰਵਿ, ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਹਂ ਮਮਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਯੇਵ ਗੁਣੇ ‘ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇ ਇਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਯਾਚਿਂ, ਹਰਥੇਤਾਨਿ ਮਮ ਸੀਸਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਾਨਿ ਹਰਨ੍ਤਾਪਿ ਹਰਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ, ਅਯਪਟ੍ਟੇਨ ਬਦ੍ਧਾਨਿ ਵਿਯ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਥ ਨਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸ ਵਿਰਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ.
ਰਾਜਾ ¶ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਦੇਵ, ਪੁਨ ਉਸ੍ਸਵਂ ਕਾਰੇਮ, ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪੁਨ ਉਸ੍ਸਵਂ ¶ ਕਾਰੇਸਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਕਲਨਗਰਂ ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੇਨ ਏਕਗਨ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਅਟ੍ਠਂਸੁ, ਮਹਾਜਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪੁਰਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਜੀਵਿਤਂ ਮੇ ਦੇਥ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇ ਯਾਚਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਪਾਪਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨੇਵੇਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ‘ਅਮ੍ਹੇ ਵਞ੍ਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਞ੍ਞੀ ਅਹੋਸਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੁਸਾਵਾਦਫਲਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਜਨਮਜ੍ਝੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸਤੋ ਪੁਪ੍ਫਚੁਮ੍ਬਟਕਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਅਗਮਂਸੁ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਸੁ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਕਸ੍ਸਪੋ, ਏਕੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ, ਏਕੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਜੇਟ੍ਠਕਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕਕ੍ਕਾਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੨੭] ੭. ਕਾਕਵਤੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਾਤਿ ਚਾਯਂ ਤਤੋ ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਨਾਮ ਅਰਕ੍ਖਿਯੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਨ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਮਜ੍ਝੇ ਸਿਮ੍ਬਲਿਰੁਕ੍ਖਵਿਮਾਨੇ ਵਸਾਪੇਨ੍ਤਾਪਿ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਕਾਕਵਤੀ ਨਾਮਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਅਹੋਸਿ ਅਭਿਰੂਪਾ ਦੇਵਚ੍ਛਰਾ ਵਿਯ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ ¶ , ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨ ਅਤੀਤਵਤ੍ਥੁ ਕੁਣਾਲਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੨੧.ਕੁਣਾਲਜਾਤਕ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਦਾ ਪਨੇਕੋ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਮਨੁਸ੍ਸਵੇਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਸਹ ਜੂਤਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਕਾਕਵਤਿਯਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਿ. ਰਾਜਾ ਦੇਵਿਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨਟਕੁਵੇਰਂ ਨਾਮ ¶ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਵਿਚਿਨਾਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਰੇ ਏਰਕਵਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਸੁਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਗਮਨਕਾਲੇ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਲੇਸਸਂਸਗ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੂਤਕੀਲ਼ਨਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੀਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੂਤਮਣ੍ਡਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤੋ ਗੀਤਵਸੇਨ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਾਤਿ ¶ ਚਾਯਂ ਤਤੋ ਗਨ੍ਧੋ, ਯਤ੍ਥ ਮੇ ਵਸਤੀ ਪਿਯਾ;
ਦੂਰੇ ਇਤੋ ਹਿ ਕਾਕਵਤੀ, ਯਤ੍ਥ ਮੇ ਨਿਰਤੋ ਮਨੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਵਿਲਿਤ੍ਤਾਯ ਸਰੀਰਗਨ੍ਧੋ. ਯਤ੍ਥ ਮੇਤਿ ਯਤ੍ਥ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨੇ ਮਮ ਪਿਯਾ ਵਸਤਿ, ਤਤੋ ਇਮਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਤਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਇਮਸ੍ਸ ਕਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੋ ਗਨ੍ਧੋ ਵਾਯਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਦੂਰੇ ਇਤੋਤਿ ਇਮਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਦੂਰੇ. ਹਿ-ਕਾਰੋ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤੋ. ਕਾਕਵਤੀਤਿ ਕਾਕਵਤੀ ਦੇਵੀ. ਯਤ੍ਥ ਮੇਤਿ ਯਸ੍ਸਾ ਉਪਰਿ ਮਮ ਮਨੋ ਨਿਰਤੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਥਂ ਸਮੁਦ੍ਦਮਤਰੀ, ਕਥਂ ਅਤਰਿ ਕੇਪੁਕਂ;
ਕਥਂ ਸਤ੍ਤ ਸਮੁਦ੍ਦਾਨਿ, ਕਥਂ ਸਿਮ੍ਬਲਿਮਾਰੁਹੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਤ੍ਵਂ ਇਮਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਸਮੁਦ੍ਦਂ ਤਸ੍ਸ ਪਰਤੋ ਕੇਪੁਕਂ ਨਾਮ ਨਦਿਂ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਰੇਸੁ ਠਿਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਸਮੁਦ੍ਦਾਨਿ ਚ ਕਥਂ ਅਤਰਿ, ਕੇਨੁਪਾਯੇਨ ਤਿਣ੍ਣੋ ਸਤ੍ਤ ਸਮੁਦ੍ਦਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਵਨਂ ਸਿਮ੍ਬਲਿਰੁਕ੍ਖਞ੍ਚ ਕਥਂ ਆਰੁਹੀਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਟਕੁਵੇਰੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਤਯਾ ਸਮੁਦ੍ਦਮਤਰਿਂ, ਤਯਾ ਅਤਰਿ ਕੇਪੁਕਂ;
ਤਯਾ ਸਤ੍ਤ ਸਮੁਦ੍ਦਾਨਿ, ਤਯਾ ਸਿਮ੍ਬਲਿਮਾਰੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਯਾਤਿ ਤਯਾ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਤਵ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਹਂ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਕਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਤੋ ¶ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਮਂ ਮਹਾਕਾਯਂ, ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਮਂ ਅਚੇਤਨਂ;
ਯਤ੍ਥ ਜਾਯਾਯਹਂ ਜਾਰਂ, ਆਵਹਾਮਿ ਵਹਾਮਿ ਚਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਅਚੇਤਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸਰੀਰਤਾਯ ਲਹੁਭਾਵਗਰੁਭਾਵਸ੍ਸ ਅਜਾਨਨਤਾਯ ਅਚੇਤਨਂ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਾਯਾਯ ਜਾਰਂ ਇਮਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ¶ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਆਨੇਨ੍ਤੋ ਆਵਹਾਮਿ ਨੇਨ੍ਤੋ ਚ ਵਹਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਮਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਗਰਂ ਨਾਗਮਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਨਟਕੁਵੇਰੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਕਾਕਵਤੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੨੮] ੮. ਅਨਨੁਸੋਚਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਬਹੂਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ ਭੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਤਭਰਿਯਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਭਰਿਯਾਯ ਮਤਾਯ ਨ ਨ੍ਹਾਯਿ ਨ ਪਿਵਿ ਨ ਲਿਮ੍ਪਿ ਨ ਭੁਞ੍ਜਿ, ਨ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਪਯੋਜੇਸਿ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਆਲ਼ਾਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਵਿਚਰਿ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਨਸ੍ਸ ਕੁਟੇ ਪਦੀਪੋ ਵਿਯ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਜਲਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਸੋਕਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦਾਯਕੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸਯੋ’’ਤਿ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਸੁਤਾਗਮਨੋ ¶ ਕਤਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਾਦਿਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ‘‘ਕਿਂ, ਉਪਾਸਕ, ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਰਿਯਾ ਮੇ ਕਾਲਕਤਾ, ਤਮਹਂ ਅਨੁਸੋਚਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਨ੍ਨੇ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਭਰਿਯਾਯ ਮਤਾਯ ‘ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਭਿਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ. ਅਤੀਤਵਤ੍ਥੁ ਦਸਕਨਿਪਾਤੇ ਚੂਲ਼ਬੋਧਿਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧੦.੪੯ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਜਾਤਕੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕੋਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ‘‘ਤਵ ਦਾਰਿਕਪਰਿਯੇਸਨਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਘਰਾਵਾਸੇਨਤ੍ਥੋ, ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਤੋ ਏਕਂ ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਲਭਮਾਨੋ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤਂ ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨੇ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਯਤ੍ਥ ਏਵਰੂਪਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰਿਕਂ ਪਸ੍ਸਥ, ਤਤ੍ਥ ਇਮਂ ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸੁਂ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕਾਲੇ ਏਕੋ ਪੁਞ੍ਞਵਾ ਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠੇਯੇਵ ਨਿਗਮਗਾਮੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਵਿਭਵਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ‘‘ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨੀ’’ਤਿਸ੍ਸਾ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਸਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਪਾਸਾਦਿਕਾ ਦੇਵਚ੍ਛਰਪ੍ਪਟਿਭਾਗਾ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਂ, ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੀ ਅਹੋਸਿ. ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ¶ ਆਦਾਯ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਗਾਮਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨੀ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਇਧ ਠਿਤਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨਿਂ ਵਾਰੇਸੁਂ. ਸਾ ‘‘ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਸਿ ਕੁਮਾਰਿਕੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਞ੍ਚਨਰੂਪਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਪੇਸਯਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨਿਯਾ ਚ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਏਕਗਬ੍ਭੇ ਵਸਮਾਨਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਯਨੇ ਸਯਨ੍ਤਾਪਿ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਓਲੋਕਯਿਂਸੁ, ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦ੍ਵੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਾਨੋ ਵਿਯ ਚ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਿਂਸੁ.
ਅਪਰਭਾਗੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਾਲਮਕਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਮ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਾ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਵ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਾ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋਤਿ ਇਮਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਹਿ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਤਯਿ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੇ ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਤਂ ਜਹਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ¶ . ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਧਨਂ ਦਾਨਮੁਖੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ¶ ਪਹਾਯ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਉਭੋਪਿ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਨਮੂਲਫਲਾਹਾਰਾ ਤਤ੍ਥ ਚਿਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਹਿਮਵਨ੍ਤਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਂਸੁ.
ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖੁਮਾਲਾਯ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਯ ਨਿਰੋਜਂ ਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾਬਾਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸਾ ਸਪ੍ਪਾਯਭੇਸਜ੍ਜਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ਤਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਸਾਲਾਯ ਫਲਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਯੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਯ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰੋਦਤਿ ਪਰਿਦੇਵਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਮਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਏਵਂਗਤਿਕਾਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਨਿਪਨ੍ਨਫਲਕੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਿਸ੍ਸਕਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਸਿ. ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਮਹਾਜਨੋ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਮੇ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਤਾਵ ਨ ਸਣ੍ਠਾਮ ਰੋਦਾਮ ਪਰਿਦੇਵਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਥਾ’’ਤਿ? ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਜੀਵਮਾਨਾ ਤਾਵ ਏਸਾ ਮਮ ਕਿਞ੍ਚਿ ਹੋਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਰਲੋਕਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਹੋਤਿ, ਮਰਣਵਸਂ ਗਤਾ, ਅਹਂ ਕਿਸ੍ਸ ਰੋਦਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਬਹੂਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ ਭੋਤੀ, ਤੇਹਿ ਮੇ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਪਿਯਂ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨਿਂ.
‘‘ਤਂ ਤਂ ਚੇ ਅਨੁਸੋਚੇਯ੍ਯ, ਯਂ ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਅਤ੍ਤਾਨਮਨੁਸੋਚੇਯ੍ਯ, ਸਦਾ ਮਚ੍ਚੁਵਸਂ ਪਤਂ.
‘‘ਨ ਹੇਵ ਠਿਤਂ ਨਾਸੀਨਂ, ਨ ਸਯਾਨਂ ਨ ਪਦ੍ਧਗੁਂ;
ਯਾਵ ਬ੍ਯਾਤਿ ਨਿਮਿਸਤਿ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਰਸਤੀ ਵਯੋ.
‘‘ਤਤ੍ਥਤ੍ਤਨਿ ਵਤਪ੍ਪਦ੍ਧੇ, ਵਿਨਾਭਾਵੇ ਅਸਂਸਯੇ;
ਭੂਤਂ ਸੇਸਂ ਦਯਿਤਬ੍ਬਂ, ਵੀਤਂ ਅਨਨੁਸੋਚਿਯ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਬਹੂਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ ਭੋਤੀਤਿ ਅਯਂ ਭੋਤੀ ਅਮ੍ਹੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਬਹੂਨਂ ਮਤਕਸਤ੍ਤਾਨਂ ¶ ਅਨ੍ਤਰੇ ਵਿਜ੍ਜਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ. ਤੇਹਿ ਮੇ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤੇਹਿ ਮਤਕਸਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਇਦਾਨੇਵੇਸਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ¶ , ਤੇਹਿ ਵਾ ਮਤਕਸਤ੍ਤੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨੇਸਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਾ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਭਰਿਯਾ, ਉਦਾਹੁ ਭਗਿਨੀਤਿ? ‘‘ਤੇਹਿ ਮੇਕ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤੇਹਿ ਮਤਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਦਮ੍ਪਿ ਮੇ ਕਲ਼ੇਵਰਂ ਏਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਸਾ ਮਤਕੇਸੁ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਾ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ.
ਯਂ ਯਂ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਂ ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਸੋਚਨਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਤਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਂ, ਤਂ ਤਂ ਸਚੇ ਅਨੁਸੋਚੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਯਂ ਯਂ ਯਸ੍ਸ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਸੋ ਅਨੁਸੋਚੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਚ੍ਚੁਵਸਂ ਪਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਚ੍ਚੁਵਸਂ ਪਤਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਮੇਵ ਅਨੁਸੋਚੇਯ੍ਯ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਅਸੋਚਨਕਾਲੋਯੇਵ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਤਿਯਗਾਥਾਯ ਨ ਹੇਵ ਠਿਤਂ ਨਾਸੀਨਂ, ਨ ਸਯਾਨਂ ਨ ਪਦ੍ਧਗੁਨ੍ਤਿ ਕਞ੍ਚਿ ਸਤ੍ਤਂ ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰੋ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ. ਤਤ੍ਥ ਪਦ੍ਧਗੁਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਰਮਾਨਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਚਤੂਸੁਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਪਮਤ੍ਤਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਨ ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਦਿਵਾ ਚ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਯਗਮਨਕਮ੍ਮਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਯਾਵ ਬ੍ਯਾਤੀਤਿ ਯਾਵ ਉਮ੍ਮਿਸਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਵੋਹਾਰੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਾਵ ਉਮ੍ਮਿਸਤਿ ਚ ਨਿਮਿਸਤਿ ਚ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇ ਕਾਲੇ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਰਸਤੀ ਵਯੋ, ਤੀਸੁ ਵਯੇਸੁ ਸੋ ਸੋ ਵਯੋ ਹਾਯਤੇਵ ਨ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ.
ਤਤ੍ਥਤ੍ਤਨਿ ਵਤਪ੍ਪਦ੍ਧੇਤਿ ਤਤ੍ਥ ਵਤ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਦ੍ਧੇ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਤ ਏਵਂ ਰਸਮਾਨੇ ਵਯੇ ਅਯਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਪਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਵਯੇਨ ਅਡ੍ਢੋ ਉਪਡ੍ਢੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋਵ ਹੋਤਿ ¶ . ਏਵਂ ਤਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਦ੍ਧੇ ਯੋ ਚੇਸ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਨਾਭਾਵੋ ਅਸਂਸਯੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਾਭਾਵੇਪਿ ਅਸਂਸਯੇ ਨਿਸ੍ਸਂਸਯੇ ਯਂ ਭੂਤਂ ਸੇਸਂ ਅਮਤਂ ਜੀਵਮਾਨਂ, ਤਂ ਜੀਵਮਾਨਮੇਵ ਦਯਿਤਬ੍ਬਂ ਪਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਮੇਤ੍ਤਾਯਿਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਅਯਂ ਸਤ੍ਤੋ ਅਰੋਗੋ ਹੋਤੁ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇਤ੍ਤਾਭਾਵਨਾ ¶ ਕਾਤਬ੍ਬਾ. ਯਂ ਪਨੇਤਂ ਵੀਤਂ ਵਿਗਤਂ ਮਤਂ, ਤਂ ਅਨਨੁਸੋਚਿਯਂ ਨ ਅਨੁਸੋਚਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਏਵਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਚਤੂਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਕਾਰਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਯ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਅਕਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਸਮ੍ਮਿਲ੍ਲਹਾਸਿਨੀ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਅਨਨੁਸੋਚਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੨੯] ੯. ਕਾਲ਼ਬਾਹੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੇਨ ਹਿ ਤਥਾਗਤੇ ਅਟ੍ਠਾਨਕੋਪਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਧਨੁਗ੍ਗਹੇਸੁ ਪਯੋਜਿਤੇਸੁ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ ਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਪਾਕਟੋ ਜਾਤੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਟ੍ਠਪਿਤਾਨਿ ਧੁਵਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨ ਕਰਿਂਸੁ, ਰਾਜਾਪਿ ਨਂ ਨ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸੋ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਕੁਲੇਸੁ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ‘ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਥਿਰਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਧਨਞ੍ਜਯੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਰਾਧੋ ਨਾਮ ਸੁਕੋ ਅਹੋਸਿ ਮਹਾਸਰੀਰੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਤ੍ਤੋ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪੋਟ੍ਠਪਾਦੋ ਨਾਮ. ਏਕੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਤੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਦਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣਪਞ੍ਜਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਤਟ੍ਟਕੇਨ ਮਧੁਲਾਜੇ ਖਾਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ¶ ਸਕ੍ਖਰੋਦਕਂ ਪਾਯੇਨ੍ਤੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਚ ਮਹਾ ਅਹੋਸਿ, ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਥੇਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਕਾਲ਼ਬਾਹੁਂ ਨਾਮੇਕਂ ਮਹਾਕਾਲ਼ਮਕ੍ਕਟਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਕਾਨਂ ਪਰਿਹਾਯਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਾਦਿਲਕ੍ਖਣਯੋਗਤੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਨਸ੍ਸ ਤਾਦਿਲਕ੍ਖਣਾਭਾਵਾ ਤਂ ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਸਾਧੁਰਸਖਾਦਨੀਯਾਦੀਨਿ ਅਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਮਯਂ ਨ ਲਭਾਮ, ਕਾਲ਼ਬਾਹੁਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇਵ ਦੇਨ੍ਤਿ. ਮਯਂ ਧਨਞ੍ਜਯਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਹਿ ਅਰਞ੍ਞਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਂ ¶ ਅਨ੍ਨਪਾਨਸ੍ਸ ਪੁਰੇ ਲਭਾਮ, ਤਂ ਦਾਨਿ ਸਾਖਮਿਗਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ;
ਗਚ੍ਛਾਮ ਦਾਨਿ ਵਨਮੇਵ ਰਾਧ, ਅਸਕ੍ਕਤਾ ਚਸ੍ਮ ਧਨਞ੍ਜਯਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਯਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਂ ਅਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ. ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਵਾ ਸਾਮਿਵਚਨਂ. ਧਨਞ੍ਜਯਾਯਾਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਮ੍ਪਦਾਨਵਚਨਂ, ਧਨਞ੍ਜਯੇਨ. ਅਸਕ੍ਕਤਾ ਚਸ੍ਮਾਤਿ ਅਨ੍ਨਪਾਨਂ ਨ ਲਭਾਮ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਨ ਸਕ੍ਕਤਮ੍ਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਧੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਲਾਭੋ ਅਲਾਭੋ ਯਸੋ ਅਯਸੋ ਚ, ਨਿਨ੍ਦਾ ਪਸਂਸਾ ਚ ਸੁਖਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ;
ਏਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਮਨੁਜੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾ, ਮਾ ਸੋਚਿ ਕਿਂ ਸੋਚਸਿ ਪੋਟ੍ਠਪਾਦਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਸੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਪਰਿਵਾਰੋ. ਅਯਸੋਤਿ ਤਸ੍ਸਾਭਾਵੋ. ਏਤੇਤਿ ਏਤੇ ਅਟ੍ਠ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾ ਮਨੁਜੇਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ¶ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਪ੍ਪਲਾਭਾ ¶ ਅਪ੍ਪਸਕ੍ਕਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਚ੍ਚਲਾਭਿਨੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਸਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੋਟ੍ਠਪਾਦੋ ਮਕ੍ਕਟੇ ਉਸੂਯਂ ਅਪਨੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਤੁਵਂ ਪਣ੍ਡਿਤਕੋਸਿ ਰਾਧ, ਜਾਨਾਸਿ ਅਤ੍ਥਾਨਿ ਅਨਾਗਤਾਨਿ;
ਕਥਂ ਨੁ ਸਾਖਾਮਿਗਂ ਦਕ੍ਖਿਸਾਮ, ਨਿਦ੍ਧਾਵਿਤਂ ਰਾਜਕੁਲਤੋਵ ਜਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਥਂ ਨੂਤਿ ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਉਪਾਯੇਨ. ਦਕ੍ਖਿਸਾਮਾਤਿ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ. ਨਿਦ੍ਧਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਨਿਵੁਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪਿਤਂ. ਜਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਲਾਮਕਂ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਧੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਚਾਲੇਤਿ ਕਣ੍ਣਂ ਭਕੁਟਿਂ ਕਰੋਤਿ, ਮੁਹੁਂ ਮੁਹੁਂ ਭਾਯਯਤੇ ਕੁਮਾਰੇ;
ਸਯਮੇਵ ਤਂ ਕਾਹਤਿ ਕਾਲ਼ਬਾਹੁ, ਯੇਨਾਰਕਾ ਠਸ੍ਸਤਿ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਭਾਯਯਤੇ ਕੁਮਾਰੇਤਿ ਰਾਜਕੁਮਾਰੇ ਉਤ੍ਰਾਸੇਤਿ. ਯੇਨਾਰਕਾ ਠਸ੍ਸਤਿ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ¶ ਇਮਮ੍ਹਾ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾ ਦੂਰੇ ਠਸ੍ਸਤਿ, ਸਯਮੇਵ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਏਤਸ੍ਸ ਚਿਨ੍ਤਯੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਕਾਲ਼ਬਾਹੁਪਿ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਨਂ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਣਚਲਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕੁਮਾਰੇ ਭਾਯਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਭੀਤਤਸਿਤਾ ਵਿਸ੍ਸਰਮਕਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਥ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਮਕ੍ਕਟਂ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਸਿ. ਸੁਕਾਨਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪੁਨ ਪਾਕਤਿਕੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕਾਲ਼ਬਾਹੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਪੋਟ੍ਠਪਾਦੋ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਰਾਧੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕਾਲ਼ਬਾਹੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੩੦] ੧੦. ਸੀਲਵੀਮਂਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸੀਲਂ ¶ ਕਿਰੇਵ ਕਲ੍ਯਾਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੀਲਵੀਮਂਸਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਾਨੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਤੀਣਿ ਦਿਵਸਾਨਿ ਹੇਰਞ੍ਞਿਕਫਲਕਤੋ ਕਹਾਪਣਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਤਂ ‘‘ਚੋਰੋ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤੋ –
‘‘ਸੀਲਂ ਕਿਰੇਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਸੀਲਂ ਲੋਕੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ;
ਪਸ੍ਸ ਘੋਰਵਿਸੋ ਨਾਗੋ, ਸੀਲਵਾਤਿ ਨ ਹਞ੍ਞਤੀ’’ਤਿ. –
ਇਮਾਯ ਪਠਮਗਾਥਾਯ ਸੀਲਂ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਤਿ.
ਅਥੇਕਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਸੂਨਾਪਣਤੋ ਸੇਨੋ ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਤਮਞ੍ਞੇ ਸਕੁਣਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਨਖਤੁਣ੍ਡਕਾਦੀਹਿ ਪਹਰਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਛਡ੍ਡੇਸਿ, ਅਪਰੋ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋਪਿ ਤਥੇਵ ਵਿਹੇਠਿਯਮਾਨੋ ਛਡ੍ਡੇਸਿ, ਅਥਞ੍ਞੋ ਗਣ੍ਹਿ. ਏਵਂ ਯੋ ਯੋ ਗਣ੍ਹਿ, ਤਂ ਤਂ ਸਕੁਣਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁ. ਯੋ ਯੋ ਛਡ੍ਡੇਸਿ, ਸੋ ਸੋ ਸੁਖਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਕਾਮਾ ਨਾਮ ਮਂਸਪੇਸੂਪਮਾ, ਏਤੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਾਵਦੇਵਸ੍ਸਹੂ ¶ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਅਖਾਦਿਸੁਂ;
ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਕੁਲਲਾ ਲੋਕੇ, ਨ ਹਿਂਸਨ੍ਤਿ ਅਕਿਞ੍ਚਨ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਯਾਵਦੇਵ ਅਸ੍ਸ ਸੇਨਸ੍ਸ ਅਹੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੁਖੇਨ ਗਹਿਤਂ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ, ਤਾਵਦੇਵ ਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਕੁਲਲਾ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਖਾਦਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠੇ ਤਮੇਨਂ ਅਕਿਞ੍ਚਨਂ ਨਿਪ੍ਪਲਿਬੋਧਂ ਪਕ੍ਖਿਂ ਸੇਸਪਕ੍ਖਿਨੋ ਨ ਹਿਂਸਨ੍ਤੀਤਿ.
ਸੋ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਸਾਯਂ ਏਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਪਿਙ੍ਗਲਾ ਨਾਮ ਦਾਸੀ ‘‘ਅਸੁਕਵੇਲਾਯ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਏਕੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਙ੍ਕੇਤਮਕਾਸਿ. ਸਾ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਪਾਦੇ ¶ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਨਿਪਨ੍ਨੇਸੁ ਤਸ੍ਸਾਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਠਮਯਾਮਮ੍ਪਿ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਮ੍ਪਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਪਨ ‘‘ਨ ਸੋ ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਛਿਨ੍ਨਾਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਦਂ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਦਾਸੀ ‘ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਆਸਾਯ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਅਨਾਗਮਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਨਾਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੁਖਂ ਸੁਪਤਿ. ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਹਿ ਆਸਾ ਨਾਮ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨਿਰਾਸਭਾਵੋਵ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੁਖਂ ਨਿਰਾਸਾ ਸੁਪਤਿ, ਆਸਾ ਫਲਵਤੀ ਸੁਖਾ;
ਆਸਂ ਨਿਰਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾਨ, ਸੁਖਂ ਸੁਪਤਿ ਪਿਙ੍ਗਲਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਫਲਵਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸਾ ਆਸਾਯ ਫਲਂ ਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ, ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਫਲਸ੍ਸ ਸੁਖਤਾਯ ਸੁਖਾ ਨਾਮ. ਨਿਰਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਅਨਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਿਙ੍ਗਲਾਤਿ ਏਸਾ ਪਿਙ੍ਗਲਦਾਸੀ ਇਦਾਨਿ ਸੁਖਂ ਸੁਪਤੀਤਿ.
ਸੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਤਤੋ ਗਾਮਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਏਕਂ ਤਾਪਸਂ ਝਾਨਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਧਲੋਕੇ ਚ ਪਰਲੋਕੇ ਚ ਝਾਨਸੁਖਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਸੁਖਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਸਮਾਧਿਪਰੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਪਰਮ੍ਹਿ ਚ;
ਨ ਪਰਂ ਨਾਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਵਿਹਿਂਸਤਿ ਸਮਾਹਿਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ਨ ਸਮਾਧਿਪਰੋਤਿ ਸਮਾਧਿਤੋ ਪਰੋ ਅਞ੍ਞੋ ਸੁਖਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.
ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੀਲਵੀਮਂਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਕੁਟਿਦੂਸਕਵਗ੍ਗੋ ਤਤਿਯੋ.
੪. ਕੋਕਿਲਵਗ੍ਗੋ
[੩੩੧] ੧. ਕੋਕਿਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯੋ ¶ ¶ ਵੇ ਕਾਲੇ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਕਾਲਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਤਕ੍ਕਾਰਿਯਜਾਤਕੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚੋ ਓਵਾਦਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਾ ਬਹੁਭਾਣੀ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਬਹੁਭਾਣਿਤਂ ਨਿਸੇਧੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਉਪਮਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਤੋ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਤਸ੍ਸੁਪਰਿ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਤ੍ਰੇਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਕਕੁਲਾਵਕੇ ਕਾਲ਼ਕੋਕਿਲਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਣ੍ਡਕਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਾਕੀ ਤਂ ਕੋਕਿਲਅਣ੍ਡਕਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ, ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਤੋ ਕੋਕਿਲਪੋਤਕੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਕਾਕੀ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕੇਨ ਗੋਚਰਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਸੋ ਅਵਿਰੂਲ਼੍ਹਪਕ੍ਖੋ ਅਕਾਲੇਯੇਵ ਕੋਕਿਲਰਵਂ ਰਵਿ. ਕਾਕੀ ‘‘ਅਯਂ ਇਦਾਨੇਵ ਤਾਵ ਅਞ੍ਞਂ ਰਵਂ ਰਵਤਿ ¶ , ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤੁਣ੍ਡਕੇਨ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕੁਲਾਵਕਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਿਮੇਤਂ ਸਹਾਯਾ’’ਤਿ? ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਵਾਰੇਤੁਂ ਏਕਂ ਉਪਮਂ ਪਰਿਯੇਸਾਮਿ, ਲਦ੍ਧਾ ਦਾਨਿ ਮੇ ਸਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਤਿਮੁਖਰਾ ਅਕਾਲੇ ਬਹੁਭਾਣਿਨੋ ਏਵਰੂਪਂ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਮਹਾਰਾਜ, ਕੋਕਿਲਪੋਤਕੋ ਕਾਕਿਯਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਵਿਰੂਲ਼੍ਹਪਕ੍ਖੋ ਅਕਾਲੇਯੇਵ ਕੋਕਿਲਰਵਂ ਰਵਿ. ਅਥ ਨਂ ਕਾਕੀ ‘ਨਾਯਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਕੋ’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕੇਨ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕੁਲਾਵਕਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾ ਵਾ, ਅਕਾਲੇ ਬਹੁਭਾਣਿਨੋ ਏਵਰੂਪਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਲਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਯੋ ਵੇ ਕਾਲੇ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ, ਅਤਿਵੇਲਂ ਪਭਾਸਤਿ;
ਏਵਂ ਸੋ ਨਿਹਤੋ ਸੇਤਿ, ਕੋਕਿਲਾਯਿਵ ਅਤ੍ਰਜੋ.
‘‘ਨ ¶ ¶ ਹਿ ਸਤ੍ਥਂ ਸੁਨਿਸਿਤਂ, ਵਿਸਂ ਹਲਾਹਲਾਮਿਵ;
ਏਵਂ ਨਿਕਟ੍ਠੇ ਪਾਤੇਤਿ, ਵਾਚਾ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਾ ਯਥਾ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਲੇ ਅਕਾਲੇ ਵਾ, ਵਾਚਂ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;
ਨਾਤਿਵੇਲਂ ਪਭਾਸੇਯ੍ਯ, ਅਪਿ ਅਤ੍ਤਸਮਮ੍ਹਿ ਵਾ.
‘‘ਯੋ ਚ ਕਾਲੇ ਮਿਤਂ ਭਾਸੇ, ਮਤਿਪੁਬ੍ਬੋ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ;
ਸਬ੍ਬੇ ਅਮਿਤ੍ਤੇ ਆਦੇਤਿ, ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਉਰਗਾਮਿਵਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਾਲੇ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਕਾਲੇ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ. ਅਤਿਵੇਲਨ੍ਤਿ ਵੇਲਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਪ੍ਪਮਾਣਂ ਭਾਸਤਿ. ਹਲਾਹਲਾਮਿਵਾਤਿ ਹਲਾਹਲਂ ਇਵ. ਨਿਕਟ੍ਠੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇ ਕਾਲੇ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸੁਨਿਸਿਤਸਤ੍ਥਹਲਾਹਲਵਿਸਤੋਪਿ ਖਿਪ੍ਪਤਰਂ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਵਚਨਮੇਵ ¶ ਪਾਤੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ. ਕਾਲੇ ਅਕਾਲੇ ਵਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ਚ ਅਕਾਲੇ ਚ ਵਾਚਂ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਤਿਵੇਲਂ ਨ ਭਾਸੇਯ੍ਯ ਅਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮੇ ਨਿਨ੍ਨਾਨਾਕਰਣੇਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਮਤਿਪੁਬ੍ਬੋਤਿ ਮਤਿਂ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥਨੇਨ ਮਤਿਪੁਬ੍ਬੋ. ਵਿਚਕ੍ਖਣੋਤਿ ਞਾਣੇਨ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਵਿਨ੍ਦਨਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ ਨਾਮ. ਉਰਗਾਮਿਵਾਤਿ ਉਰਗਂ ਇਵ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਖੋਭੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਭੋਗਂ ਉਰਗਂ ਆਦੇਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਨਂ ਸਿਮ੍ਬਲਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਖਾਦਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯੋ ਮਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ਮਿਤਂ ਭਾਸਤਿ, ਸੋ ਸਬ੍ਬੇ ਅਮਿਤ੍ਤੇ ਆਦੇਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਿਤਭਾਣੀ ਅਹੋਸਿ, ਯਸਞ੍ਚਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਤਰਂ ਅਦਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕੋਕਿਲਪੋਤਕੋ ਕੋਕਾਲਿਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕੋਕਿਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੩੨] ੨. ਰਥਲਟ੍ਠਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਪਿ ¶ ¶ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਤੋ ਬ੍ਰੂਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਰਥੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭੋਗਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬਾਧੇ ਮਗ੍ਗੇ ਰਥਂ ਪਾਜੇਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਸਕਟਸਤ੍ਥਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਕਟਂ ਅਪਨੇਥਾ’’ਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਕਟੇ ਅਨਪਨੀਯਮਾਨੇ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਤੋਦਲਟ੍ਠਿਯਾ ਪੁਰਿਮਸਕਟੇ ਸਾਕਟਿਕਸ੍ਸ ਰਥਧੁਰੇ ਪਹਰਿ. ਸਾ ਰਥਧੁਰੇ ਪਟਿਹਤਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਲਾਟਂ ਪਹਰਿ. ਤਾਵਦੇਵਸ੍ਸ ਨਲਾਟੇ ਗਣ੍ਡੋ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਕਟਿਕੇਹਿ ਪਹਟੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਾਕਟਿਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਨ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸਂ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ¶ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ‘ਸਾਕਟਿਕੇਹਿ ਪਹਟੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਅਡ੍ਡਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਯਮੇਵ ਪਰਜ੍ਜੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਏਵਰੂਪਂ ਅਕਾਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਾਮਚ੍ਚੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਰਥੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭੋਗਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਤੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਿਤੇ ਰਾਜਾ ਸਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਕਟਿਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਅਸੋਧੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਮ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਨਲਾਟੇ ਗਣ੍ਡੋ ਉਟ੍ਠਾਪਿਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਹਰਣਂ ਤੇਸਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਮ੍ਮਂ ਅਸੋਧੇਤ੍ਵਾਵ ਏਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਂ ਹਰਾਪੇਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾਪਿ ‘ਪਰੇਨ ਪਹਟਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਵਿਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇਨ ਨਾਮ ਨਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ.
‘‘ਅਪਿ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਤੋ ਬ੍ਰੂਤਿ, ਜੇਤ੍ਵਾ ਜਿਤੋਤਿ ਭਾਸਤਿ;
ਪੁਬ੍ਬਮਕ੍ਖਾਯਿਨੋ ਰਾਜ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤਜਾਤਿਯੋ, ਸੁਣੇਯ੍ਯ ਇਤਰਸ੍ਸਪਿ;
ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਯਥਾ ਧਮ੍ਮੋ ਤਥਾ ਕਰੇ.
‘‘ਅਲਸੋ ¶ ਗਿਹੀ ਕਾਮਭੋਗੀ ਨ ਸਾਧੁ, ਅਸਞ੍ਞਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨ ਸਾਧੁ;
ਰਾਜਾ ਨ ਸਾਧੁ ਅਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰੀ, ਯੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਕੋਧਨੋ ਤਂ ਨ ਸਾਧੁ.
‘‘ਨਿਸਮ੍ਮ ¶ ¶ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਕਯਿਰਾ, ਨਾਨਿਸਮ੍ਮ ਦਿਸਮ੍ਪਤਿ;
ਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰਿਨੋ ਰਾਜ, ਯਸੋ ਕਿਤ੍ਤਿ ਚ ਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਪਿ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪਿ ਏਕੋ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਰੇਨ ਪਹਟੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰੂਤਿ ਕਥੇਤਿ. ਜੇਤ੍ਵਾ ਜਿਤੋਤਿ ਸਯਂ ਵਾ ਪਨ ਪਰਂ ਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਜਿਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਭਾਸਤਿ. ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੂਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਬ੍ਬਮੇਵ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਮਕ੍ਖਾਯਿਨੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇ, ਏਕਂਸੇਨ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਠਮਤਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਂਸੇਨ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਾਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ. ਯਥਾ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਯਥਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸਭਾਵੋ ਠਿਤੋ, ਤਥਾ ਕਰੇਯ੍ਯ.
ਅਸਞ੍ਞਤੋਤਿ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਅਸਞ੍ਞਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ. ਤਂ ਨ ਸਾਧੂਤਿ ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਞਾਣਵਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਆਧਾਨਗ੍ਗਾਹਿਵਸੇਨ ਦਲ਼੍ਹਕੋਪਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕੋਧਨਂ, ਤਂ ਨ ਸਾਧੁ. ਨਾਨਿਸਮ੍ਮਾਤਿ ਨ ਅਨਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ. ਦਿਸਮ੍ਪਤੀਤਿ ਦਿਸਾਨਂ ਪਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ. ਯਸੋ ਕਿਤ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਪਰਿਵਾਰੋ ਚੇਵ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਚ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਯਮਾਨੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ ਜਾਤੋਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏਤਰਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਰਥਲਟ੍ਠਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੩੩] ੩. ਪਕ੍ਕਗੋਧਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਤਦੇਵ ¶ ਮੇ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਤੇਸਂ ਉਦ੍ਧਾਰਂ ਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ‘‘ਉਭੋਪਿ ਖਾਦਥਾ’’ਤਿ ਏਕਂ ਪਕ੍ਕਗੋਧਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਭਰਿਯਂ ਪਾਨੀਯਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਗੋਧਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਆਗਤਕਾਲੇ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਗੋਧਾ ਪਲਾਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮਿ, ਪਕ੍ਕਗੋਧਾਯ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ਸਾ ਜੇਤਵਨੇ ਪਾਨੀਯਂ ¶ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ‘‘ਕਿਂ ਉਪਾਸਿਕੇ, ਅਯਂ ਤੇ ਹਿਤਕਾਮੋ ਸਸਿਨੇਹੋ ਉਪਕਾਰਕੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਏਤਸ੍ਸ ਹਿਤਕਾਮਾ ਸਸਿਨੇਹਾ, ਅਯਂ ਪਨ ਮਯਿ ਨਿਸ੍ਸਿਨੇਹੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਹੋਤੁ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਏਵਂ ਨਾਮੇਸ ਕਰੋਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਤੇ ਗੁਣਂ ਸਰਤਿ, ਤਦਾ ਤੁਯ੍ਹਮੇਵ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਤੇਸਂ ਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਕਿਲਨ੍ਤਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਖਾਦਥਾ’’ਤਿ ਏਕਂ ਪਕ੍ਕਗੋਧਂ ਅਦਾਸਿ. ਰਾਜਧੀਤਾ ਤਂ ਵਲ੍ਲਿਯਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਤੇ ਏਕਂ ਸਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਭਦ੍ਦੇ, ਸਰਤੋ ਪਦੁਮਿਨਿਪਤ੍ਤੇਨ ਉਦਕਂ ਆਹਰ, ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਗੋਧਂ ਸਾਖਾਯ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਤ੍ਥਾਯ ਗਤਾ. ਇਤਰੋ ਸਬ੍ਬਂ ਗੋਧਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸੋ ਤਾਯ ਪਾਨੀਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਯ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਗੋਧਾ ਸਾਖਾਯ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਵਮ੍ਮਿਕਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਅਹਂ ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿਂ, ਗਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਹਤ੍ਥੇਯੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਬਿਲਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਦੇਵ, ਪਕ੍ਕਗੋਧਾਯ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਹਿ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਅਗਮਂਸੁ.
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤੇ ਠਪੇਸਿ, ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨੋ ਪਨਸ੍ਸਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਨੁ ਮਯਂ ਅਯ੍ਯੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਾਮ, ਕਿਂ ਨੋ ਨ ਓਲੋਕੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਮੇਵ ਰਞ੍ਞੋ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਾਮਿ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਰਾਜਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਪਕ੍ਕਗੋਧਂ ਏਕਕੋਵ ਖਾਦੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਨ ਦੇਵੋ ਏਵਰੂਪਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾ ਏਵਂ ਅਵਚੁਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਦੇਵੀ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਤਂ, ਤਾਤ, ਨ ਪਾਕਟਂ, ਰਞ੍ਞੋਯੇਵ ਮਯ੍ਹਞ੍ਚ ਪਾਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਤਦੇਵ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਵਿਦਿਤੋ, ਵਨਮਜ੍ਝੇ ਰਥੇਸਭ;
ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਖਗ੍ਗਬਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਸ੍ਸ ਤਿਰੀਟਿਨੋ;
ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਦੁਮਸਾਖਾਯ, ਪਕ੍ਕਗੋਧਾ ਪਲਾਯਥਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਦੇਵਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਕਾਲੇ ‘‘ਅਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਦਾਯਕੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਤ੍ਵਂ ਵਿਦਿਤੋ. ਅਞ੍ਞੇ ਪਨ ਤਵ ਸਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਖਗ੍ਗਬਦ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਬਦ੍ਧਖਗ੍ਗਸ੍ਸ. ਤਿਰੀਟਿਨੋਤਿ ਤਿਰੀਟਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਾਗਮਨਕਾਲੇ. ਪਕ੍ਕਗੋਧਾਤਿ ਅਙ੍ਗਾਰਪਕ੍ਕਾ ਗੋਧਾ ਪਲਾਯਥਾਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ਰਞ੍ਞਾ ਕਤਦੋਸਂ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਦੇਵਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਯਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤਿ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਫਾਸੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਮਾ ਇਧ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨਮੇ ਨਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਜੇ ਭਜਨ੍ਤਂ, ਕਿਚ੍ਚਾਨੁਕੁਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਰੇਯ੍ਯ ਕਿਚ੍ਚਂ;
ਨਾਨਤ੍ਥਕਾਮਸ੍ਸ ਕਰੇਯ੍ਯ ਅਤ੍ਥਂ, ਅਸਮ੍ਭਜਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਸਮ੍ਭਜੇਯ੍ਯ.
‘‘ਚਜੇ ਚਜਨ੍ਤਂ ਵਨਥਂ ਨ ਕਯਿਰਾ, ਅਪੇਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨ ਸਮ੍ਭਜੇਯ੍ਯ;
ਦਿਜੋ ਦੁਮਂ ਖੀਣਫਲਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ਅਞ੍ਞਂ ਸਮੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯ ਮਹਾ ਹਿ ਲੋਕੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਮੇ ਨਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਅਤ੍ਤਨਿ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਮਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਟਿਨਮੇਯ੍ਯ. ਕਿਚ੍ਚਾਨੁਕੁਬ੍ਬਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਨੁਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ. ਅਨਤ੍ਥਕਾਮਸ੍ਸਾਤਿ ਅਵਡ੍ਢਿਕਾਮਸ੍ਸ. ਵਨਥਂ ਨ ਕਯਿਰਾਤਿ ¶ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਜਨ੍ਤੇ ਤਣ੍ਹਾਸ੍ਨੇਹਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਅਪੇਤਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਪਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਵਿਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਨ ਸਮ੍ਭਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨ ਸਮਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਅਞ੍ਞਂ ਸਮੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ¶ ਓਲੋਕੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ ਦਿਜੋ ਖੀਣਫਲਂ ਦੁਮਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਞਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਫਲਭਰਿਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਥਾ ਖੀਣਰਾਗਂ ਪੁਰਿਸਂ ਞਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਸਸਿਨੇਹਂ ਉਪਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਏਵ ਤਸ੍ਸਾ ਗੁਣਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਵ ਗੁਣਂ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿਂ, ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸਯੇਵ ਕਥਾਯ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿਂ, ਮਮ ਅਪਰਾਧਂ ਸਹਨ੍ਤਿਯਾ ਇਦਂ ਸਕਲਰਜ੍ਜਂ ਤੁਯ੍ਹਮੇਵ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੋ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਯਥਾਨੁਭਾਵਂ, ਕਤਞ੍ਞੁਤਂ ਖਤ੍ਤਿਯੇ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਤੇ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਦਦਾਮਿ, ਯਸ੍ਸਿਚ੍ਛਸੀ ਤਸ੍ਸ ਤੁਵਂ ਦਦਾਮੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੋਤਿ ਸੋ ਅਹਂ. ਯਥਾਨੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ. ਯਸ੍ਸਿਚ੍ਛਸੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਇਦਂ ਰਜ੍ਜਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਂ ਦਦਾਮੀਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੇਵਿਯਾ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਂ ਅਦਾਸਿ, ‘‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਗੁਣਂ ਸਰਾਪਿਤੋ’’ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਅਦਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਭੋ ਜਯਮ੍ਪਤਿਕਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਤਦਾ ਜਯਮ੍ਪਤਿਕਾ ਏਤਰਹਿ ਜਯਮ੍ਪਤਿਕਾਵ ਅਹੇਸੁਂ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਪਕ੍ਕਗੋਧਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੩੪] ੪. ਰਾਜੋਵਾਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਗਵਂ ¶ ਚੇ ਤਰਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਰਾਜੋਵਾਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਤੇਸਕੁਣਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੧੭.੧ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪੋਰਾਣਕਰਾਜਾਨੋਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਾ ਸਗ੍ਗਪੁਰਂ ਪੂਰਯਮਾਨਾ ਗਮਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਿਤਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪੋ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਮਣੀਯੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਵਨਮੂਲਫਲਾਹਾਰੋ ਵਿਹਾਸਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਅਗੁਣਪਰਿਯੇਸਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਕੋਚਿ ਅਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋਜਨੇ ਚ ਬਹਿਜਨੇ ਚ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਚ ਬਹਿਨਗਰੇ ਚ ਕਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਵਣ੍ਣਵਾਦਿਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਜਨਪਦੇ ਨੁ ਖੋ ਕਥ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਜਨਪਦਂ ਚਰਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਅਵਣ੍ਣਵਾਦਿਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਕਥਮੇਵ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਨੁ ਖੋ ਕਥ’’ਨ੍ਤਿ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਪਰਿਪਕ੍ਕਾਨਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧਫਲਾਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ, ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਧੁਰਾਨਿ ਓਜਵਨ੍ਤਾਨਿ ਸਕ੍ਖਰਚੁਣ੍ਣਸਮਰਸਾਨਿ. ਸੋ ਰਾਜਾਨਮ੍ਪਿ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਕ੍ਕਫਲਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਕ੍ਕਂ ਅਤਿ ਵਿਯ ਮਧੁਰ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਨੂਨ ਰਾਜਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਤੇਨੇਤਂ ਮਧੁਰਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਅਧਮ੍ਮਿਕਕਾਲੇ ¶ ਅਮਧੁਰਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਰਾਜੂਸੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੇਸੁ ਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿਪਿ ਵਨਮੂਲਫਲਾਨਿਪਿ ਅਮਧੁਰਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਨਿਰੋਜਾਨਿ, ਨ ਕੇਵਲਂ ਏਤਾਨਿ, ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਰਟ੍ਠਂ ਨਿਰੋਜਂ ਕਸਟਂ ¶ ਹੋਤਿ. ਤੇਸੁ ਪਨ ਧਮ੍ਮਿਕੇਸੁ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਮਧੁਰਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਓਜਵਨ੍ਤਾਨਿ, ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਰਟ੍ਠਂ ਓਜਵਨ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਏਵਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਜਭਾਵਂ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾਵ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿਸ੍ਸ ਤਥੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਕ੍ਕਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਤਿਤ੍ਤਕਰਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਮਧੁਰਂ ਨਿਰਸ’’ਨ੍ਤਿ ਸਹ ਖੇਲ਼ੇਨ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਤ੍ਤਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਹਾਪੁਞ੍ਞ, ਨੂਨ ਰਾਜਾ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਰਾਜੂਨਞ੍ਹਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਕਾਲੇ ਅਰਞ੍ਞੇ ਫਲਾਫਲਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਮਧੁਰਂ ਨਿਰੋਜਂ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਗਵੇ ¶ ਚੇ ਤਰਮਾਨਾਨਂ, ਜਿਮ੍ਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਪੁਙ੍ਗਵੋ;
ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ ਜਿਮ੍ਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨੇਤ੍ਤੇ ਜਿਮ੍ਹਂ ਗਤੇ ਸਤਿ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਯੋ ਹੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠਸਮ੍ਮਤੋ;
ਸੋ ਚੇ ਅਧਮ੍ਮਂ ਚਰਤਿ, ਪਗੇਵ ਇਤਰਾ ਪਜਾ;
ਸਬ੍ਬਂ ਰਟ੍ਠਂ ਦੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਰਾਜਾ ਚੇ ਹੋਤਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ.
‘‘ਗਵਂ ਚੇ ਤਰਮਾਨਾਨਂ, ਉਜੁਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਪੁਙ੍ਗਵੋ;
ਸਬ੍ਬਾ ਗਾਵੀ ਉਜੁਂ ਯਨ੍ਤਿ, ਨੇਤ੍ਤੇ ਉਜੁਂ ਗਤੇ ਸਤਿ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਯੋ ਹੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠਸਮ੍ਮਤੋ;
ਸੋ ਸਚੇ ਧਮ੍ਮਂ ਚਰਤਿ, ਪਗੇਵ ਇਤਰਾ ਪਜਾ;
ਸਬ੍ਬਂ ਰਟ੍ਠਂ ਸੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਰਾਜਾ ਚੇ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਗਵਨ੍ਤਿ ਗੁਨ੍ਨਂ. ਤਰਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਨਦਿਂ ਓਤਰਨ੍ਤਾਨਂ. ਜਿਮ੍ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਟਿਲਂ ਵਙ੍ਕਂ. ਨੇਤ੍ਤੇਤਿ ਨਾਯਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਵਜੇਟ੍ਠਕੇ ਉਸਭੇ ਪੁਙ੍ਗਵੇ. ਪਗੇਵ ਇਤਰਾ ਪਜਾਤਿ ਇਤਰੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਅਧਮ੍ਮਂ ਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਸੇਤਿ, ਚਤੂਸੁਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵ ਵਿਨ੍ਦਤਿ. ਅਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਯਦਿ ਰਾਜਾ ਛਨ੍ਦਾਦਿਅਗਤਿਗਮਨਵਸੇਨ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਸੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਸਚੇ ¶ ਰਾਜਾ ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਰਟ੍ਠਂ ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਸੁਖਪ੍ਪਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਜਭਾਵਂ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਕ੍ਕਂ ਅਹਮੇਵ ਮਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਿਤ੍ਤਕਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਪੁਨ ਮਧੁਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕਂ ਅਕਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਰਾਜੋਵਾਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੩੫] ੫. ਜਮ੍ਬੁਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਬ੍ਰਹਾ ¶ ਪਵਡ੍ਢਕਾਯੋ ਸੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਗਤਾਲਯਕਰਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਿਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਥੇਰੋ ਆਹ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੋ ਮਮ ਹਤ੍ਥੇ ਬੀਜਨਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਥ ਨਂ ਕੋਕਾਲਿਕੋ ਉਰੇ ਜਣ੍ਣੁਨਾ ਪਹਰਿ, ਇਤਿ ਸੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਇਦਾਨੇਵ ਮਮ ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭੋਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਅਨੁਭੋਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੀਹਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਗੁਹਾਯਂ ਵਸਨ੍ਤੋ ¶ ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਹਿਂਸਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਗੁਹਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਕੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿ, ‘‘ਕਿਂ ਜਮ੍ਬੁਕਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤਂ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੀਹੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਮਂਸਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪੋਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੀਹਵਿਘਾਸੇਨ ਥੂਲਸਰੀਰਤਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਸੀਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਆਹ ‘‘ਅਹਂ, ਸਾਮਿ, ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਂਸਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਂ ਪੋਸੇਥ, ਅਜ੍ਜ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਧੇਵ ਹੋਥ, ਅਹਂ ਏਕਂ ਵਾਰਣਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੀਹੋ ‘‘ਮਾ ਤੇ ¶ , ਜਮ੍ਬੁਕ, ਏਤਂ ਰੁਚ੍ਚਿ, ਨ ਤ੍ਵਂ ਵਾਰਣਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਮਂਸਖਾਦਕਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਅਹਂ ਤੇ ਵਾਰਣਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਾਰਣੋ ਨਾਮ ਮਹਾਕਾਯੋ ਪਵਡ੍ਢਕਾਯੋ, ਮਾ ਵਾਰਣਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਮਮ ਵਚਨਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ.
‘‘ਬ੍ਰਹਾ ਪਵਡ੍ਢਕਾਯੋ ਸੋ, ਦੀਘਦਾਠੋ ਚ ਜਮ੍ਬੁਕ;
ਨ ਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਥ ਕੁਲੇ ਜਾਤੋ, ਯਤ੍ਥ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਕੁਞ੍ਜਰ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹਾਤਿ ਮਹਨ੍ਤੋ. ਪਵਡ੍ਢਕਾਯੋਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਉਗ੍ਗਤਕਾਯੋ. ਦੀਘਦਾਠੋਤਿ ਦੀਘਦਨ੍ਤੋ ਤੇਹਿ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸੇ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯੇ ¶ ਪਾਪੇਤਿ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸੀਹਕੁਲੇ ਜਾਤਾ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਨ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤੋ, ਸਿਙ੍ਗਾਲਕੁਲੇ ਪਨ ਜਾਤੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਸੀਹੇਨ ਵਾਰਿਤੋਯੇਵ ਗੁਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ‘‘ਬੁਕ੍ਕ ਬੁਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਸਿਙ੍ਗਾਲਿਕਂ ਨਦਂ ਨਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟੇ ਠਿਤੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕਾਲ਼ਵਾਰਣਂ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭੇ ਪਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਤਿ. ਵਾਰਣੋ ਪੁਰਿਮਪਾਦਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਸੀਸਂ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਂ ਜਾਤਂ ¶ . ਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਸਯਿ, ਵਾਰਣੋ ਕੋਞ੍ਚਨਾਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤੋ ਤਂ ਵਿਨਾਸਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਟ੍ਠੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ’’ਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਸੀਹੋ ਸੀਹਮਾਨੇਨ, ਯੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਕੁਬ੍ਬਤਿ;
ਕੋਤ੍ਥੂਵ ਗਜਮਾਸਜ੍ਜ, ਸੇਤਿ ਭੂਮ੍ਯਾ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਂ.
‘‘ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ, ਸਞ੍ਜਾਤਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਮਹਬ੍ਬਲਸ੍ਸ;
ਅਸਮੇਕ੍ਖਿਯ ਥਾਮਬਲੂਪਪਤ੍ਤਿਂ, ਸ ਸੇਤਿ ਨਾਗੇਨ ਹਤੋਯਂ ਜਮ੍ਬੁਕੋ.
‘‘ਯੋ ਚੀਧ ਕਮ੍ਮਂ ਕੁਰੁਤੇ ਪਮਾਯ, ਥਾਮਬ੍ਬਲਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਂਵਿਦਿਤ੍ਵਾ;
ਜਪ੍ਪੇਨ ਮਨ੍ਤੇਨ ਸੁਭਾਸਿਤੇਨ, ਪਰਿਕ੍ਖਵਾ ਸੋ ਵਿਪੁਲਂ ਜਿਨਾਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਕੁਬ੍ਬਤੀਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਕੋਤ੍ਥੂਵਾਤਿ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਵਿਯ. ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤਿ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ. ਇਦਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਅਯਂ ਕੋਤ੍ਥੁ ਮਹਨ੍ਤਂ ਗਜਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਸੇਤਿ, ਏਵਂ ਯੋ ਅਞ੍ਞੋ ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਬਲਵਤਾ ਵਿਗ੍ਗਹਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੋਪਿ ਏਵਰੂਪੋਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਯਸਸ੍ਸਿਨੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਵਤੋ. ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਯਬਲੇਨ ਚ ਞਾਣਬਲੇਨ ਚ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ. ਸਞ੍ਜਾਤਖਨ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਮਹਾਖਨ੍ਧਸ੍ਸ. ਮਹਬ੍ਬਲਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਮਹਾਥਾਮਸ੍ਸ. ਥਾਮਬਲੂਪਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਸੀਹਸ੍ਸ ਥਾਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬਲਞ੍ਚੇਵ ਸੀਹਜਾਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ, ਕਾਯਥਾਮਞ੍ਚ ਞਾਣਬਲਞ੍ਚ ਸੀਹਉਪਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸ ਸੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸੀਹੇਨ ਸਦਿਸਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਸੋ ਅਯਂ ਜਮ੍ਬੁਕੋ ਨਾਗੇਨ ਹਤੋ ਮਤਸਯਨਂ ਸੇਤਿ.
ਪਮਾਯਾਤਿ ਪਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ. ‘‘ਪਮਾਣਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਕੁਰੁਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਥਾਮਬ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਥਾਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬਲਂ, ਕਾਯਥਾਮਞ੍ਚ ਞਾਣਬਲਞ੍ਚਾਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਪ੍ਪੇਨਾਤਿ ਜਪੇਨ, ਅਜ੍ਝੇਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਰਣੇਨ. ਸੁਭਾਸਿਤੇਨਾਤਿ ਸਚ੍ਚਾਦਿਗੁਣਯੁਤ੍ਤੇਨ ਅਨਵਜ੍ਜਵਚਨੇਨ. ਪਰਿਕ੍ਖਵਾਤਿ ¶ ਪਰਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਸੋ ਵਿਪੁਲਂ ਜਿਨਾਤੀਤਿ ਯੋ ਏਵਰੂਪੋ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਥਾਮਞ੍ਚ ਬਲਞ੍ਚ ਞਤ੍ਵਾ ਜਪ੍ਪਮਨ੍ਤਵਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਭਾਸਿਤਂ ਭਾਸਨ੍ਤੋ ਕਰੋਤਿ, ਸੋ ਵਿਪੁਲਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਜਿਨਾਤਿ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਮਾਹਿ ਤੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੀਹੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਜਮ੍ਬੁਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੩੬] ੬. ਬ੍ਰਹਾਛਤ੍ਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਤਿਣਂ ਤਿਣਨ੍ਤਿ ਲਪਸੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੁਹਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਕਥਿਤਮੇਵ.
ਅਤੀਤੇ ਪਨ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ¶ ਅਹੋਸਿ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤੋ ਛਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ¶ ਕੁਮਾਰੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਚ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਚ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਤਕ੍ਕਸਿਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਸਬ੍ਬਸਮਯਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤਤਾਪਸਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਸੁ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਸਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਤੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਗਣਸਤ੍ਥਾ ਜਾਤੋ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਇਸਿਗਣਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਸਾ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸਂ ਨ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਾਰਿਸ, ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਾਮ ¶ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ਤੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਮਙ੍ਗਲਂ ਭਣਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇ ਗਰਹਨ੍ਤਿ, ਮਯਂ ਤੇਨ ਭਯੇਨ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਭਾਯਥ, ਅਹਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਾਰਿਵਿਵਿਧਮਾਦਾਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਪਿ ਕੋਸਲਰਜ੍ਜਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਯੁਤ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਤ੍ਥ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਲੋਹਚਾਟਿਯੋ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਮੇਵ ਵਸਤਿ. ਅਥ ਤੇ ਇਸਯੋ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗਰਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸ੍ਸੁ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਭਤ੍ਤਕਾਲਾ ਤਂ ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਛਤ੍ਤੋ ਰਞ੍ਞੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਪਞ੍ਹੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਵਿਚਿਤ੍ਰਂ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਵਾਸਾਪੇਸਿ.
ਛਤ੍ਤੋ ਨਿਧਿਉਦ੍ਧਰਣਮਨ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਿਨਾ ਮਮ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਨਿਦਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਨਿਦਹਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਸਾ, ਅਹਂ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਜ੍ਜੇ ਗਹਿਤੇ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਲਦ੍ਧਂ, ਅਹਂ ਏਤਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਯਾਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ¶ . ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਚਮ੍ਮਪਸਿਬ੍ਬਕੇ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਭੂਮਿਂ ਖਣਿਤ੍ਵਾ ਧਨਚਾਟਿਯੋ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਪਸਿਬ੍ਬਕੇਸੁ ¶ ਧਨਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਚਾਟਿਯੋ ਤਿਣਸ੍ਸ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਚ ਇਸਿਸਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਧਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਰਾਜਯੁਤ੍ਤੇ ¶ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਕਾਰਅਟ੍ਟਾਲਕਾਦਿਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਪਤ੍ਤਰਞ੍ਞਾ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਿ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋਪਿ ‘‘ਤਾਪਸਾ ਉਯ੍ਯਾਨਤੋ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਾਟਿਯੋ ਵਿਵਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਣਮੇਵ ਪਸ੍ਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਧਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਸੋਕੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਣਂ ਤਿਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕੋਚਿ ਸੋਕਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਨ੍ਤੋ ਸੋਕੋ, ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਖੋ ਪਨ ਮਂ ਨਾਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਸੋਕਂ ਵਿਨੋਦੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਨਿਸ੍ਸੋਕਂ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਖਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਲਪਨਕਾਲੇ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਤਿਣਂ ਤਿਣਨ੍ਤਿ ਲਪਸਿ, ਕੋ ਨੁ ਤੇ ਤਿਣਮਾਹਰਿ;
ਕਿਂ ਨੁ ਤੇ ਤਿਣਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਿ, ਤਿਣਮੇਵ ਪਭਾਸਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਨੁ ਤੇ ਤਿਣਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥੀਤਿ ਕਿਂ ਨੁ ਤਵ ਤਿਣੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਿਣਮੇਵ ਪਭਾਸਸੀਤਿ ਤ੍ਵਞ੍ਹਿ ਕੇਵਲਂ ‘‘ਤਿਣਂ ਤਿਣ’’ਨ੍ਤਿ ਤਿਣਮੇਵ ਪਭਾਸਸਿ, ‘‘ਅਸੁਕਤਿਣਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਕਥੇਸਿ, ਤਿਣਨਾਮਂ ਤਾਵਸ੍ਸ ਕਥੇਹਿ ‘‘ਅਸੁਕਤਿਣਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ, ਮਯਂ ਤੇ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਅਥ ਪਨ ਤੇ ਤਿਣੇਨਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਿਕ੍ਕਾਰਣਾ ਮਾ ਵਿਪ੍ਪਲਪੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਧਾਗਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ, ਬ੍ਰਹਾ ਛਤ੍ਤੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ;
ਸੋ ਮੇ ਸਬ੍ਬਂ ਸਮਾਦਾਯ, ਤਿਣਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪ੍ਪ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹਾਤਿ ਦੀਘੋ. ਛਤ੍ਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ. ਸਬ੍ਬਂ ਸਮਾਦਾਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਤਿਣਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪ੍ਪ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਚਾਟੀਸੁ ਤਿਣਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ.
ਤਂ ¶ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਵੇਤਂ ਹੋਤਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਪ੍ਪੇਨ ਬਹੁਮਿਚ੍ਛਤਾ;
ਸਬ੍ਬਂ ਸਕਸ੍ਸ ਆਦਾਨਂ, ਅਨਾਦਾਨਂ ਤਿਣਸ੍ਸ ਚਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਅਪ੍ਪੇਨ ਤਿਣੇਨ ਬਹੁਧਨਂ ਇਚ੍ਛਤਾ ਏਵਂ ਏਤਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸਕਸ੍ਸ ਧਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਂ ਆਦਾਨਂ ਅਗਯ੍ਹੂਪਗਸ੍ਸ ਤਿਣਸ੍ਸ ਚ ਅਨਾਦਾਨਂ. ਇਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਬ੍ਰਹਾ ਛਤ੍ਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਤਿਣਂ ਚਾਟੀਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਪਰਿਦੇਵਨਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੀਲਵਨ੍ਤੋ ਨ ਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ, ਬਾਲੋ ਸੀਲਾਨਿ ਕੁਬ੍ਬਤਿ;
ਅਨਿਚ੍ਚਸੀਲਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਂ, ਕਿਂ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਵਨ੍ਤੋਤਿ ਯੇ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਯੋ, ਤੇ ਏਵਰੂਪਂ ਨ ਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ. ਬਾਲੋ ਸੀਲਾਨਿ ਕੁਬ੍ਬਤੀਤਿ ਬਾਲੋ ਪਨ ਦੁਰਾਚਾਰੋ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਾਚਾਰਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਸੀਲਾਨਿ ਕਰੋਤਿ. ਅਨਿਚ੍ਚਸੀਲਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧੁਵੇਨ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਨ ਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ. ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਨ੍ਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ. ਕਿਂ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚਪਰਿਭਾਵਿਤਂ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਕਿਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤਿ, ਵਿਪਤ੍ਤਿਮੇਵਸ੍ਸ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ. ਤਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਵਤ੍ਵਾ ਸੋ ਤਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਥਾਯ ਨਿਸ੍ਸੋਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਹਾਛਤ੍ਤੋ ਕੁਹਕਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਬ੍ਰਹਾਛਤ੍ਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੩੭] ੭. ਪੀਠਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਨ ¶ ਤੇ ਪੀਠਮਦਾਯਿਮ੍ਹਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਜਨਪਦਤੋ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਦਹਰੇ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੇ ਉਪਕਾਰਕਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਨਾਮ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਵਿਸਾਖਾ ਨਾਮ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਏਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਕਾ ਮਾਤਾਪਿਤੁਟ੍ਠਾਨਿਯਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸਪਿ ਅਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਅਵੇਲਾਯ ਗਤਤ੍ਤਾ ਕੋਚਿ ਨ ਓਲੋਕੇਸਿ ¶ . ਸੋ ਤਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸਾਖਾਯ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਅਤਿਪਾਤੋਵ ਗਤਤ੍ਤਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਯਾਗੁਯਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾਯ ਗਤੋ, ਪੁਨਪਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤੇ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਗਤੋ. ਸੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵੇਪਿ ਕੁਲਾਨਿ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾਨਿ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਏਵ, ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ ‘ਸਦ੍ਧਾਨਿ ਪਸਨ੍ਨਾਨੀ’ਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਪਰਿਭਵਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕੋ ਕਿਰ ਜਾਨਪਦੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤਿਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਕੁਲਦ੍ਵਾਰਂ ਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕੁਲਾਨਿ ਪਰਿਭਵਨ੍ਤੋ ਚਰਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੁਜ੍ਝਸਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਤਾਪਸਾਪਿ ਤਾਵ ਕੁਲਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨ ਕੁਜ੍ਝਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਚਿਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗਰਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿ ਸਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ ਪਸਨ੍ਨੋ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਤਰਂ ਕੁਲਘਰਂ ਸਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਘਰ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ¶ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸੇਟ੍ਠਿ ਰਾਜੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਤੋ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਨਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿਂਸੁ, ਸੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਰਾਜਕੁਲਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਭਾਜਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਘਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਧੋਵਨਤੇਲਮਕ੍ਖਨਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਾਦੀਹਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਭਤ੍ਤੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਰਣਂ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਆਗਤਾ ਨਾਮ ਯਾਚਕਾ ਵਾ ਧਮ੍ਮਿਕਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵਾ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਗਤਪੁਬ੍ਬਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਰਕੇਹਿ ਅਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਆਸਨਂ ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਵਾ ਪਾਦਧੋਵਨਂ ਵਾ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾਵ ਗਤਾ, ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਸੋ, ਤਂ ਨੋ ਖਮਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਤੇ ਪੀਠਮਦਾਯਿਮ੍ਹਾ, ਨ ਪਾਨਂ ਨਪਿ ਭੋਜਨਂ;
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿ ਖਮਸ੍ਸੁ ਮੇ, ਏਤਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਅਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨ ਤੇ ਪੀਠਮਦਾਯਿਮ੍ਹਾਤਿ ਪੀਠਮ੍ਪਿ ਤੇ ਨ ਦਾਪਯਿਮ੍ਹ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨੇਵਾਭਿਸਜ੍ਜਾਮਿ ਨ ਚਾਪਿ ਕੁਪ੍ਪੇ, ਨ ਚਾਪਿ ਮੇ ਅਪ੍ਪਿਯਮਾਸਿ ਕਿਞ੍ਚਿ;
ਅਥੋਪਿ ਮੇ ਆਸਿ ਮਨੋਵਿਤਕ੍ਕੋ, ਏਤਾਦਿਸੋ ਨੂਨ ਕੁਲਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨੇਵਾਭਿਸਜ੍ਜਾਮੀਤਿ ਨੇਵ ਲਗ੍ਗਾਮਿ. ਏਤਾਦਿਸੋਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਕੁਲਸ੍ਸ ਏਤਾਦਿਸੋ ਨੂਨ ਸਭਾਵੋ, ਅਦਾਯਕਵਂਸੋ ਏਸ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮੇ ਮਨੋਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਏਸਸ੍ਮਾਕਂ ਕੁਲੇ ਧਮ੍ਮੋ, ਪਿਤੁਪਿਤਾਮਹੋ ਸਦਾ;
ਆਸਨਂ ਉਦਕਂ ਪਜ੍ਜਂ, ਸਬ੍ਬੇਤਂ ਨਿਪਦਾਮਸੇ.
‘‘ਏਸਸ੍ਮਾਕਂ ਕੁਲੇ ਧਮ੍ਮੋ, ਪਿਤੁਪਿਤਾਮਹੋ ਸਦਾ;
ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਤਿਟ੍ਠਾਮ, ਉਤ੍ਤਮਂ ਵਿਯ ਞਾਤਕ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸਭਾਵੋ. ਪਿਤੁਪਿਤਾਮਹੋਤਿ ਪਿਤੂਨਞ੍ਚ ਪਿਤਾਮਹਾਨਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਕੋ. ਉਦਕਨ੍ਤਿ ਪਾਦਧੋਵਨਉਦਕਂ. ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਾਦਮਕ੍ਖਨਤੇਲਂ. ਸਬ੍ਬੇਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਏਤਂ. ਨਿਪਦਾਮਸੇਤਿ ਨਿਕਾਰਪਕਾਰਾ ਉਪਸਗ੍ਗਾ, ਦਾਮਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਦਦਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿਵਟ੍ਟਾ ਦਾਯਕਵਂਸੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਂਸੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਉਤ੍ਤਮਂ ਵਿਯ ਞਾਤਕਨ੍ਤਿ ਮਾਤਰਂ ਵਿਯ ਪਿਤਰਂ ਵਿਯ ਚ ਮਯਂ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਸਮਣਂ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਕਤਿਪਾਹਂ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਪੀਠਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੩੮] ੮. ਥੁਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਿਦਿਤਂ ¶ ਥੁਸਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਗਤੇ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤੁ ਕੋਸਲਰਾਜਧੀਤਾਯ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਞ੍ਞੋ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਲੋਹਿਤਪਿਵਨਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡੁ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਾਸਂ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨੇਮਿਤ੍ਤਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵਿਯਾ ਕਿਰ ਏਵਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਨੇਮਿਤ੍ਤਕਾ ‘‘ਦੇਵਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਸਤ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਚੇ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੋ ਏਤ੍ਥ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਂ ਸਤ੍ਥੇਨ ਫਾਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਤਟ੍ਟਕੇਨ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ਪਾਯੇਸਿ. ਸਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਮਮ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤਰਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਗਬ੍ਭਪਾਤਨਤ੍ਥਂ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਮਦ੍ਦਾਪੇਸਿ ¶ .
ਰਾਜਾ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਰ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਅਜਰੋ ਅਮਰੋ, ਪੁਤ੍ਤਮੁਖਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਮਾ ਇਤੋ ਪਭੁਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਮਦ੍ਦਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਞਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਯ੍ਯਾਨਗਮਨਂ ਨਿਵਾਰੇਸਿ. ਸਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਬ੍ਭਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਚਸ੍ਸ ਅਜਾਤਸ੍ਸੇਵ ਪਿਤੁ ਸਤ੍ਤੁਭਾਵਤੋ ‘‘ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ’’ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਮਕਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਮਾਰਪਰਿਹਾਰੇਨ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵੁਤੋ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਕੁਮਾਰਂ ਮਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਦਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਬਲਵਸਿਨੇਹੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਊਰੁਮ੍ਹਿ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਗਤੇਨ ਪੇਮੇਨ ਪੁਤ੍ਤਮੇਵ ਮਮਾਯਨ੍ਤੋ ਨ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਪਮਾਦਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾਨੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਆਸਙ੍ਕਮਾਨਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਥਾ’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਆਚਰਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੂ ਰਾਜਕੁਮਾਰੇ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰੇ ਚ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾਚੇਸਿ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋਪਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਚ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਚ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਿਪ੍ਪੋ ਆਚਰਿਯਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਆਚਰਿਯੋ ਅਙ੍ਗਵਿਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਮਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਤਂ ਵਦੇਸਿ ‘‘ਤਾਤ, ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ, ਤਤਿਯਂ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਮਾਨੋ ਸੋਪਾਨਸੀਸੇ ਠਤ੍ਵਾ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਸਯਨਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ¶ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਆਚਰਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਓਪਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਰਿਵਿਭਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਿਤਰਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਕਥੇਸਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੁ ਦੇਵ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਲਦ੍ਧੇਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇਨ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਰਾਜਾਨਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਵਿਸਂ ਖਾਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਿਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਯਮਾਸਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਿਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਭਤ੍ਤਪਾਤਿਯਂ ਭਤ੍ਤੇ ਅਚ੍ਛੁਪਨ੍ਤੇਯੇਵ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਿਦਿਤਂ ਥੁਸਂ ਉਨ੍ਦੁਰਾਨਂ, ਵਿਦਿਤਂ ਪਨ ਤਣ੍ਡੁਲਂ;
ਥੁਸਂ ਥੁਸਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ਤਣ੍ਡੁਲਂ ਪਨ ਖਾਦਰੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਦਿਤਨ੍ਤਿ ਕਾਲ਼ਵਦ੍ਦਲੇਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ ਉਨ੍ਦੁਰਾਨਂ ਥੁਸੋ ਥੁਸਭਾਵੇਨ ਤਣ੍ਡੁਲੋ ਚ ਤਣ੍ਡੁਲਭਾਵੇਨ ਵਿਦਿਤੋ ਪਾਕਟੋਯੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸਵਸੇਨ ‘‘ਥੁਸਂ ਤਣ੍ਡੁਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਖਾਦਰੇਤਿ ਥੁਸਂ ਥੁਸਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਡੁਲਮੇਵ ਖਾਦਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤਾਤ ਕੁਮਾਰ, ਯਥਾ ਉਨ੍ਦੁਰਾਨਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਪਿ ਥੁਸੋ ਥੁਸਭਾਵੇਨ ਤਣ੍ਡੁਲੋ ਚ ਤਣ੍ਡੁਲਭਾਵੇਨ ਪਾਕਟੋ, ਤੇ ਥੁਸਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਡੁਲਮੇਵ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਮਮਪਿ ਤਵ ਵਿਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾਵੋ ਪਾਕਟੋਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਞਾਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਭੀਤੋ ਭਤ੍ਤਪਾਤਿਯਂ ਵਿਸਂ ਪਾਤੇਤੁਂ ਅਵਿਸਹਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਸੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਤਾਵਮ੍ਹਿ ਞਾਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਕਥਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕਣ੍ਣਿਕਵਸੇਨ ਮਨ੍ਤਯਮਾਨਾ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਕੋ ਉਪਾਯੋ, ਖਗ੍ਗਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਤਕਾਲੇ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪਮਤ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਖਗ੍ਗੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਵਤ੍ਥਪੇਸੁਂ. ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਖਗ੍ਗੋ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਰਞ੍ਞੋ ਪਹਰਣੋਕਾਸਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਾ ¶ ਮਨ੍ਤਨਾ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ, ਯਾ ਚ ਗਾਮੇ ਨਿਕਣ੍ਣਿਕਾ;
ਯਞ੍ਚੇਤਂ ਇਤਿ ਚੀਤਿ ਚ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਵਿਦਿਤਂ ਮਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਉਯ੍ਯਾਨੇ. ਨਿਕਣ੍ਣਿਕਾਤਿ ਕਣ੍ਣਮੂਲੇ ਮਨ੍ਤਨਾ. ਯਞ੍ਚੇਤਂ ਇਤਿ ਚੀਤਿ ਚਾਤਿ ਯਞ੍ਚ ਏਤਂ ਇਦਾਨਿ ਮਮ ਪਹਰਣੋਕਾਸਪਰਿਯੇਸਨਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤਾਤ ਕੁਮਾਰ, ਯਾ ਏਸਾ ਤਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਚ ਗਾਮੇ ਚ ਨਿਕਣ੍ਣਿਕਾ ਮਨ੍ਤਨਾ, ਯਞ੍ਚੇਤਂ ਇਦਾਨਿ ਮਮ ਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਇਤਿ ਚੀਤਿ ਚ ਕਰਣਂ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਮਯਾ ਞਾਤਨ੍ਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਜਾਨਾਤਿ ਮੇ ਵੇਰਿਭਾਵਂ ਪਿਤਾ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਤਟ੍ਠ ਦਿਵਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਮਾਰ, ਨ ਤੇ ਪਿਤਾ, ਵੇਰਿਭਾਵਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਕ੍ਕਮਤ੍ਤੇਨ ਤ੍ਵਂ ਏਵਂਸਞ੍ਞੀ ਅਹੋਸਿ, ਮਾਰੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਖਗ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕੇ ਗਬ੍ਭਦ੍ਵਾਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਕਿਰ ਜਾਤਸ੍ਸ, ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਕ੍ਕਟੋ;
ਦਹਰਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਫਲਮਚ੍ਛਿਦਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਸਭਾਵੇਨ. ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਕ੍ਕਟੋਤਿ ਪਿਤਾ ਮਕ੍ਕਟੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਕ੍ਕਟਪੋਤਕਸ੍ਸ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਜਾਤੋ ਮਕ੍ਕਟੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯੂਥਪਰਿਹਰਣਂ ਆਸਙ੍ਕਨ੍ਤੋ ਤਰੁਣਸ੍ਸ ਮਕ੍ਕਟਪੋਤਕਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਫਲਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਭਾਵਂ ਨਾਸੇਤਿ, ਤਥਾ ਤਵ ਅਤਿਰਜ੍ਜਕਾਮਸ੍ਸ ਫਲਾਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਭਾਵਂ ਨਾਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਮਂ ਪਿਤਾ’’ਤਿ ਭੀਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਿਤਰਾਮ੍ਹਿ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਿਤੋ’’ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤੇ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇ ‘‘ਕੁਮਾਰ, ਸਚੇ ਰਾਜਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਨਾਧਿਵਾਸੇਯ੍ਯ, ਤਕ੍ਕਮਤ੍ਤੇਨ ਤਯਾ ਕਥਿਤਂ, ਮਾਰੇਹਿ ¶ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਖਗ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦੇ ਸਿਰਿਸਯਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਮੇਵ ਨਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਭੁਤ੍ਤਸਾਯਮਾਸੋ ਪਰਿਜਨਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਮੇਤਂ ¶ ਪਰਿਸਪ੍ਪਸਿ, ਅਜਕਾਣੋਵ ਸਾਸਪੇ;
ਯੋਪਾਯਂ ਹੇਟ੍ਠਤੋ ਸੇਤਿ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਵਿਦਿਤਂ ਮਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਸਪ੍ਪਸੀਤਿ ਭਯੇਨ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਪ੍ਪਸਿ. ਸਾਸਪੇਤਿ ਸਾਸਪਖੇਤ੍ਤੇ. ਯੋਪਾਯਨ੍ਤਿ ਯੋਪਿ ਅਯਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਮ੍ਪਿ ਏਤਂ ਤ੍ਵਂ ਸਾਸਪਵਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਣਏਲ਼ਕੋ ਵਿਯ ਭਯੇਨ ਇਤੋ ¶ ਚਿਤੋ ਚ ਸਂਸਪ੍ਪਸਿ, ਪਠਮਂ ਵਿਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਸਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਖਗ੍ਗੇਨ ਪਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਸਿ, ਤਤਿਯਂ ਖਗ੍ਗਂ ਆਦਾਯ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਮਂ ‘‘ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਸਯਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋਸਿ, ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਨ ਤਂ ਇਦਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਮਿ, ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਣਂ ਕਾਰਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਾ ਸਾ ਗਾਥਾ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਞਾਤੋਮ੍ਹਿ ਪਿਤਰਾ, ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਨਾਸ੍ਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਭਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾਸਯਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਖਗ੍ਗਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮਾਹਿ ਮੇ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਕੋਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਤ੍ਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਖਲਿਕਬਨ੍ਧਨੇਨ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਂ ਪਵੇਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਸੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਕਾਲਮਕਾਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਆਚਰਿਯੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਥੁਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੩੯] ੯. ਬਾਵੇਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਦਸ੍ਸਨੇਨ ਮੋਰਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੇ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਹਿ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਲਾਭਿਨੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧੇ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨੇ ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਾ ਵਿਯ ਜਾਤਾ. ਤੇਸਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ¶ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਯਾਵ ਗੁਣਵਨ੍ਤਾ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਨਿਗ੍ਗੁਣਾ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੇਸੁ ਪਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਨਿਗ੍ਗੁਣਾ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮੋਰਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਵਾਯ ਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਿਚਰਿ. ਤਦਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਵਾਣਿਜਾ ਦਿਸਾਕਾਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਾਵਾਯ ਬਾਵੇਰੁਰਟ੍ਠਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਕਾਲੇ ਬਾਵੇਰੁਰਟ੍ਠੇ ਸਕੁਣਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਆਗਤਾਗਤਾ ਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ ¶ ਤਂ ਪਞ੍ਜਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਿਮਸ੍ਸ ਛਵਿਵਣ੍ਣਂ ਗਲਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕਂ ਮਣਿਗੁਲ਼ਸਦਿਸਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨੀ’’ਤਿ ਕਾਕਮੇਵ ਪਸਂਸਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਵਾਣਿਜਕੇ ਆਹਂਸੁ ‘‘ਇਮਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਸਕੁਣਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਥ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਟ੍ਠੇ ਅਞ੍ਞਂ ਲਭਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮੂਲੇਨ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਹਾਪਣੇਨ ਨੋ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਦੇਮਾ’’ਤਿ ¶ . ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਵਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤੇਨ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਸ ਬਹੂਪਕਾਰੋ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮੇਤ੍ਤਿ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਕਹਾਪਣਸਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਤੇ ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਞ੍ਜਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਮਚ੍ਛਮਂਸੇਨ ਚੇਵ ਫਲਾਫਲੇਨ ਚ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਂਸੁ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਕੁਣਾਨਂ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਟ੍ਠਾਨੇ ਦਸਹਿ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਕਾਕੋ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ.
ਪੁਨਵਾਰੇ ਤੇ ਵਾਣਿਜਾ ਏਕਂ ਮੋਰਰਾਜਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਅਚ੍ਛਰਸਦ੍ਦੇਨ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਪਾਣਿਪ੍ਪਹਰਣਸਦ੍ਦੇਨ ਨਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਾਵੇਰੁਰਟ੍ਠਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਸੋ ਮਹਾਜਨੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇ ਨਾਵਾਯ ਧੁਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖੇ ਵਿਧੁਨਿਤ੍ਵਾ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਚ੍ਚਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ‘‘ਏਤਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਂ ਸਕੁਣਰਾਜਾਨਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਠਮਂ ਕਾਕੋ ਆਨੀਤੋ, ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਥ, ਇਦਾਨਿ ਏਕਂ ਮੋਰਰਾਜਾਨਂ ਆਨਯਿਮ੍ਹਾ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਯਾਚਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਟ੍ਠੇ ਸਕੁਣਂ ਨਾਮ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਅਯ੍ਯਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਟ੍ਠੇ ਅਞ੍ਞਂ ਲਭਿਸ੍ਸਥ, ਇਮਂ ਨੋ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਮੂਲਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸੇਨ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਤਰਤਨਵਿਚਿਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਜਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਮਂਸਫਲਾਫਲੇਹਿ ਚੇਵ ਮਧੁਲਾਜਸਕ੍ਕਰਪਾਨਕਾਦੀਹਿ ਚ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਂਸੁ, ਮਯੂਰਰਾਜਾ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ, ਤਸ੍ਸਾਗਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਾਕਸ੍ਸ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪਰਿਹਾਯਿ, ਕੋਚਿ ¶ ਨਂ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਕਾਕੋ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਂ ਅਲਭਮਾਨੋ ‘‘ਕਾਕਾ’’ਤਿ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਯਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗੋਚਰਂ ਗਣ੍ਹਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਦ੍ਵੇ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਦਸ੍ਸਨੇਨ ¶ ਮੋਰਸ੍ਸ, ਸਿਖਿਨੋ ਮਞ੍ਜੁਭਾਣਿਨੋ;
ਕਾਕਂ ਤਤ੍ਥ ਅਪੂਜੇਸੁਂ, ਮਂਸੇਨ ਚ ਫਲੇਨ ਚ.
‘‘ਯਦਾ ਚ ਸਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਮੋਰੋ ਬਾਵੇਰੁਮਾਗਮਾ;
ਅਥ ਲਾਭੋ ਚ ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਵਾਯਸਸ੍ਸ ਅਹਾਯਥ.
‘‘ਯਾਵ ¶ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਪਭਙ੍ਕਰੋ;
ਤਾਵ ਅਞ੍ਞੇ ਅਪੂਜੇਸੁਂ, ਪੁਥੂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ.
‘‘ਯਦਾ ਚ ਸਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਧਮ੍ਮਂ ਅਦੇਸਯਿ;
ਅਥ ਲਾਭੋ ਚ ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਹਾਯਥਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਿਖਿਨੋਤਿ ਸਿਖਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ. ਮਞ੍ਜੁਭਾਣਿਨੋਤਿ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰਸ੍ਸ. ਅਪੂਜੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਪੂਜਯਿਂਸੁ. ਮਂਸੇਨ ਚ ਫਲੇਨ ਚਾਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਮਂਸੇਨ ਫਲਾਫਲੇਨ ਚ. ਬਾਵੇਰੁਮਾਗਮਾਤਿ ਬਾਵੇਰੁਰਟ੍ਠਂ ਆਗਤੋ. ‘‘ਭਾਵੇਰੂ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਅਹਾਯਥਾਤਿ ਪਰਿਹੀਨੋ. ਧਮ੍ਮਰਾਜਾਤਿ ਨਵਹਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਹਿ ਪਰਿਸਂ ਰਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ. ਪਭਙ੍ਕਰੋਤਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਓਕਾਸਲੋਕਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕੇਸੁ ਆਲੋਕਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਪਭਙ੍ਕਰੋ. ਸਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਸਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਧਮ੍ਮਂ ਅਦੇਸਯੀਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਪਕਾਸੇਸੀਤਿ.
ਇਤਿ ਇਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕਾਕੋ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਮੋਰਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਬਾਵੇਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੪੦] ੧੦. ਵਿਸਯ੍ਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਦਾਸਿ ¶ ਦਾਨਾਨੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧.੪੦) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ. ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਗਹਪਤਿ ‘ਦਾਨਂ ਮਾ ਦਦਾਸੀ’ਤਿ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਵਾਰੇਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਅਦਂਸੁਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਵਿਭਵੋ ਵਿਸਯ੍ਹੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਦਾਨਜ੍ਝਾਸਯੋ ਦਾਨਾਭਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਚਤੂਸੁ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇਸੁ, ਨਗਰਮਜ੍ਝੇ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇਤਿ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਦਾਨਸਾਲਾਯੋ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸਿ, ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਛ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਵਨਿਬ੍ਬਕਯਾਚਕਾਨਞ੍ਚ ਏਕਸਦਿਸਮੇਵ ਭਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਉਨ੍ਨਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦਦਤੋ ¶ ਦਾਨਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭਵਨਂ ਕਮ੍ਪਿ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਵਿਸਯ੍ਹੋ ਅਤਿਵਿਯ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਉਨ੍ਨਙ੍ਗਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਦਾਨੇਨ ਮਂ ਚਾਵੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਸਕ੍ਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ, ਧਨਮਸ੍ਸ ਨਾਸੇਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਦਲਿਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਦਾਨਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਧਨਧਞ੍ਞਂ ਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਸਕ੍ਕਰਾਦੀਨਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਪੋਰਿਸਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਸਿ.
ਤਦਾ ਦਾਨਬ੍ਯਾਵਟਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ ਦਾਨਗ੍ਗਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਠਪਿਤਠਪਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ‘‘ਇਤੋ ਪਰਿਬ੍ਬਯਂ ਹਰਥ, ਮਾ ਦਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਥਾ’’ਤਿ ਭਰਿਯਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਸਕਲਗੇਹਂ ਵਿਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਵਤ੍ਥਵਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਕਲਗੇਹਂ ਤੁਚ੍ਛ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਤਰਤਨਗਬ੍ਭੇਸੁ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦ੍ਦਸ, ਸੇਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਭਰਿਯਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾਪਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿਂਸੁ. ਪੁਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ. ਭਰਿਯਂ ¶ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਦਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ, ਸਕਲਨਿਵੇਸਨਂ ਵਿਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਪਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕੋ ਤਿਣਹਾਰਕੋ ਅਸਿਤਞ੍ਚ ਕਾਜਞ੍ਚ ਤਿਣਬਨ੍ਧਨਰਜ੍ਜੁਞ੍ਚ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਰੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਯਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਿਣਂ ਨਾਮ ਨ ਲਾਯਿਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਅਜ੍ਜ ਪਨ ਤਿਣਂ ਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦਾਨੁਪਚ੍ਛੇਦਭਯੇਨ ਅਸਿਤਞ੍ਚੇਵ ਕਾਜਞ੍ਚ ਰਜ੍ਜੁਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਿਣਵਤ੍ਥੁਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਣਂ ਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਕੇਨ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਤਿਣਕਲਾਪੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕਾਜੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਮਾਸਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਯਾਚਕਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਯਾਚਕਾ ਬਹੂ, ਤੇਸਂ ‘‘ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦੇਹਿ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਾਨਂ ਇਤਰਮ੍ਪਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਰਿਯਾਯ ਅਨਾਹਾਰੋ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਿਯਾਮੇਨ ਛ ਦਿਵਸਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ.
ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਤਿਣਂ ਆਹਰਮਾਨਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਹਾਰਸ੍ਸ ਅਤਿਸੁਖੁਮਾਲਸ੍ਸ ਨਲਾਟੇ ਸੂਰਿਯਾਤਪੇਨ ਪਹਟਮਤ੍ਤੇ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਭਮਿਂਸੁ. ਸੋ ਸਤਿਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਿਣਂ ਅਵਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਂ ਉਪਧਾਰਯਮਾਨੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਸੋ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਦਾਸਿ ¶ ਦਾਨਾਨਿ ਪੁਰੇ ਵਿਸਯ੍ਹ, ਦਦਤੋ ਚ ਤੇ ਖਯਧਮ੍ਮੋ ਅਹੋਸਿ;
ਇਤੋ ਪਰਂ ਚੇ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯ ਦਾਨਂ, ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯੁਂ ਤੇ ਸਂਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੋਗਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਮ੍ਭੋ ਵਿਸਯ੍ਹ ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਵ ਗੇਹੇ ਧਨੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਉਨ੍ਨਙ੍ਗਲਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਦਾਨਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਚ ਤੇ ਏਵਂ ਦਦਤੋ ਭੋਗਾਨਂ ਖਯਧਮ੍ਮੋ ਖਯਸਭਾਵੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਖੀਣਂ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਚੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਦਾਨਂ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਵ ਸਂਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੋਗਾ ਤਥੇਵ ¶ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯੁਂ, ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤ੍ਵਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦੇਹਿ, ਅਹਂ ਤੇ ਭੋਗੇ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.
ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਕ੍ਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਸਕ੍ਕੋ ਨਾਮ ਸਯਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤ ਵਤ੍ਤਪਦਾਨਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਕਾਰਣਂ ਦਾਨਂ ਵਾਰੇਸਿ, ਅਨਰਿਯਂ ਵਤ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਨਰਿਯਮਰਿਯੇਨ ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤ, ਸੁਦੁਗ੍ਗਤੇਨਾਪਿ ਅਕਿਚ੍ਚਮਾਹੁ;
ਮਾ ਵੋ ਧਨਂ ਤਂ ਅਹੁ ਦੇਵਰਾਜ, ਯਂ ਭੋਗਹੇਤੁ ਵਿਜਹੇਮੁ ਸਦ੍ਧਂ.
‘‘ਯੇਨ ਏਕੋ ਰਥੋ ਯਾਤਿ, ਯਾਤਿ ਤੇਨਪਰੋ ਰਥੋ;
ਪੋਰਾਣਂ ਨਿਹਿਤਂ ਵਤ੍ਤਂ, ਵਤ੍ਤਤਞ੍ਞੇਵ ਵਾਸਵ.
‘‘ਯਦਿ ਹੇਸ੍ਸਤਿ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਅਸਨ੍ਤੇ ਕਿਂ ਦਦਾਮਸੇ;
ਏਵਂਭੂਤਾਪਿ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਮਾ ਦਾਨਂ ਪਮਦਮ੍ਹਸੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਨਰਿਯਨ੍ਤਿ ਲਾਮਕਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ. ਅਰਿਯੇਨਾਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਚਾਰੇਨ ਅਰਿਯੇਨ. ਸੁਦੁਗ੍ਗਤੇਨਾਪੀਤਿ ਸੁਦਲਿਦ੍ਦੇਨਾਪਿ. ਅਕਿਚ੍ਚਮਾਹੂਤਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਮਂ ਅਨਰਿਯਂ ਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਚੇਸੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਵੋਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਭੋਗਹੇਤੂਤਿ ਯਸ੍ਸ ਧਨਸ੍ਸ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਹੇਤੁ ਮਯਂ ਦਾਨਸਦ੍ਧਂ ਵਿਜਹੇਮੁ ਪਰਿਚ੍ਚਜੇਯ੍ਯਾਮ, ਤਂ ਧਨਮੇਵ ਮਾ ਅਹੁ, ਨ ਨੋ ਤੇਨ ਧਨੇਨ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
ਰਥੋਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਯਾਨਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਏਕੋ ਰਥੋ ਯਾਤਿ, ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਰਥੋ ¶ ‘‘ਰਥਸ੍ਸ ਗਤਮਗ੍ਗੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਤੇਨੇਵ ਮਗ੍ਗੇਨ ਯਾਤਿ. ਪੋਰਾਣਂ ਨਿਹਿਤਂ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਮਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਿਹਿਤਂ ਵਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਮਯਿ ਧਰਨ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਤੁਯੇਵ, ਮਾ ਤਿਟ੍ਠਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂਭੂਤਾਤਿ ਏਵਂ ਤਿਣਹਾਰਕਭੂਤਾਪਿ ਮਯਂ ਯਾਵ ¶ ਜੀਵਾਮ, ਤਾਵ ਦਸ੍ਸਾਮਯੇਵ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਮਾ ਦਾਨਂ ਪਮਦਮ੍ਹਸੇਤਿ. ਅਦਦਨ੍ਤੋ ਹਿ ਦਾਨਂ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ ਨ ਸਰਤਿ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ, ਅਹਂ ਪਨ ਜੀਵਮਾਨੋ ਦਾਨਂ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿਯੇਵਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
ਸਕ੍ਕੋ ਤਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਾਯ ਦਾਨਂ ਦਦਾਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਨੇਵ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ, ਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨੋ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ¶ ਪਨਾਹਂ ਦਦਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠੋ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਪਰਿਪੂਰਿ. ਸਕ੍ਕਾਨੁਭਾਵੇਨ ਚਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬੋ ਵਿਭਵਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕੋਵ ਅਹੋਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਦਾਨਂ ਦਦਾਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਅਪਰਿਮਾਣਂ ਧਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਅਹੋਸਿ, ਵਿਸਯ੍ਹੋ ਪਨ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਵਿਸਯ੍ਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਕੋਕਿਲਵਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ.
੫. ਚੂਲ਼ਕੁਣਾਲਵਗ੍ਗੋ
[੩੪੧] ੧. ਕਣ੍ਡਰੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਨਰਾਨਮਾਰਾਮਕਰਾਸੂਤਿ ¶ ਇਮਸ੍ਸ ਜਾਤਕਸ੍ਸ ਵਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਕੁਣਾਲਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੨੧.ਕੁਣਾਲਜਾਤਕ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਕਣ੍ਡਰੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੪੨] ੨. ਵਾਨਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਸਕ੍ਖਿਂ ¶ ਵਤ ਅਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.ਸੁਸੁਮਾਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ.
ਅਤੀਤੇ ਪਨ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਕਪਿਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਵਸਿ. ਅਥੇਕਾ ਅਨ੍ਤੋਗਙ੍ਗਾਯਂ ਸਂਸੁਮਾਰੀ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਦਯਮਂਸੇ ਦੋਹਲ਼ਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸਂਸੁਮਾਰਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਤਂ ਕਪਿਂ ਉਦਕੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਂਸੁਮਾਰਿਯਾ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਏਹਿ, ਸਮ੍ਮ, ਅਨ੍ਤਰਦੀਪਕੇ ਫਲਾਫਲੇ ਖਾਦਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥਂ, ਸਮ੍ਮ, ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਤਂ ਮਮ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਂਸੁਮਾਰੋ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਅਥ ਨਂ ਵਾਨਰੋ ‘‘ਕਿਂਕਾਰਣਾ, ਭੋ, ਮਂ ਉਦਕੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਹਂ ਤਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਵ ਹਦਯਮਂਸਂ ਮਮ ਭਰਿਯਾਯ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਦਨ੍ਧ ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਹਦਯਮਂਸਂ ਉਰੇ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਥ ਕਹਂ ਤੇ ਠਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਤਂ ਉਦੁਮ੍ਬਰੇ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਸ੍ਸਸਿ ਪਨ ਮੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਂਸੁਮਾਰੋ ਦਨ੍ਧਤਾਯ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਦੀਤੀਰੇ ਉਦੁਮ੍ਬਰਮੂਲਂ ਗਤੋ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਉਦੁਮ੍ਬਰਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਸਕ੍ਖਿਂ ¶ ਵਤ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਉਦ੍ਧਾਤੁਂ ਉਦਕਾ ਥਲਂ;
ਨ ਦਾਨਾਹਂ ਪੁਨ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਵਸਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਵਾਰਿਜ.
‘‘ਅਲਮੇਤੇਹਿ ਅਮ੍ਬੇਹਿ, ਜਮ੍ਬੂਹਿ ਪਨਸੇਹਿ ਚ;
ਯਾਨਿ ਪਾਰਂ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ, ਵਰਂ ਮਯ੍ਹਂ ਉਦੁਮ੍ਬਰੋ.
‘‘ਯੋ ਚ ਉਪ੍ਪਤਿਤਂ ਅਤ੍ਥਂ, ਨ ਖਿਪ੍ਪਮਨੁਬੁਜ੍ਝਤਿ;
ਅਮਿਤ੍ਤਵਸਮਨ੍ਵੇਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਚ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤਿ.
‘‘ਯੋ ¶ ਚ ਉਪ੍ਪਤਿਤਂ ਅਤ੍ਥਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨਿਬੋਧਤਿ;
ਮੁਚ੍ਚਤੇ ਸਤ੍ਤੁਸਮ੍ਬਾਧਾ, ਨ ਚ ਪਚ੍ਛਾਨੁਤਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਸਕ੍ਖਿਂ ਵਤਾਤਿ ਸਮਤ੍ਥੋ ਵਤ ਅਹੋਸਿਂ. ਉਦ੍ਧਾਤੁਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤੁਂ. ਵਾਰਿਜਾਤਿ ਸਂਸੁਮਾਰਂ ਆਲਪਤਿ. ਯਾਨਿ ਪਾਰਂ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸਾਤਿ ਗਙ੍ਗਂ ਸਮੁਦ੍ਦਨਾਮੇਨਾਲਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਾਨਿ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਅਲਂ ਤੇਹੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਪਚ੍ਛਾ ਚ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਖਿਪ੍ਪਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਮਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਚ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤਿ.
ਇਤਿ ਸੋ ਚਤੂਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਲੋਕਿਯਕਿਚ੍ਚਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਾਰਣਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਵਨਸਣ੍ਡਮੇਵ ਪਾਵਿਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸਂਸੁਮਾਰੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਵਾਨਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਵਾਨਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੪੩] ੩. ਕੁਨ੍ਤਿਨੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਵਸਿਮ੍ਹ ਤਵਾਗਾਰੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਗੇਹੇ ਨਿਵੁਤ੍ਥਂ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀਸਕੁਣਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸਾ ਕਿਰ ਰਞ੍ਞੋ ਦੂਤੇਯ੍ਯਹਾਰਿਕਾ ਅਹੋਸਿ. ਦ੍ਵੇ ਪੋਤਕਾਪਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਰਾਜਾ ਤਂ ਸਕੁਣਿਕਂ ਏਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਣਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਗਤਕਾਲੇ ¶ ਰਾਜਕੁਲੇ ਦਾਰਕਾ ਤੇ ਸਕੁਣਪੋਤਕੇ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਰਿਮਦ੍ਦਨ੍ਤਾ ਮਾਰੇਸੁਂ. ਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪੋਤਕੇ ਮਤੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ‘‘ਕੇਨ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਕਾ ਮਾਰਿਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਸੁਕੇਨ ਚ ਅਸੁਕੇਨ ਚਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਕਾਲੇ ਰਾਜਕੁਲੇ ਪੋਸਾਵਨਿਕਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ਅਤ੍ਥਿ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ, ਬਨ੍ਧਨਬਲੇਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਅਥ ਤੇ ਦਾਰਕਾ ਤਂ ਬ੍ਯਗ੍ਘਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਾਪਿ ਸਕੁਣਿਕਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾ ਇਮੇਹਿ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਕਾ ਮਾਰਿਤਾ, ਤਥੇਵ ਨੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਗ੍ਘਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਖਿਪਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ਮੁਰਾਮੁਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿ. ਸਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਮਨੋਰਥੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਤਾ. ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਰਾਜਕੁਲੇ ਕਿਰ ਅਸੁਕਾ ਨਾਮ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀ ¶ ਸਕੁਣਿਕਾ ਯੇ ਹਿਸ੍ਸਾ ਪੋਤਕਾ ਮਾਰਿਤਾ, ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਬ੍ਯਗ੍ਘਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਤਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੋਤਕਘਾਤਕੇ ਦਾਰਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਗ੍ਘਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨੇ ਏਕਾ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀ ਸਕੁਣਿਕਾ ਦੂਤੇਯ੍ਯਹਾਰਿਕਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ. ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸੇਸੋ. ਅਯਂ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀ ਬ੍ਯਗ੍ਘੇਨ ਦਾਰਕੇ ਮਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਇਧ ਵਸਿਤੁਂ, ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਚ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਮਾਦੇਨ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਦਾਰਕਾ ਮਾਰੇਸੁਂ, ਅਹਂ ਕੋਧਵਸਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਪਟਿਮਾਰੇਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਇਧ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਵਸਿਮ੍ਹ ਤਵਾਗਾਰੇ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਕ੍ਕਤਪੂਜਿਤਾ,
ਤ੍ਵਮੇਵ ਦਾਨਿਮਕਰਿ, ਹਨ੍ਦ ਰਾਜ ਵਜਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤ੍ਵਮੇਵ ਦਾਨਿਮਕਰੀਤਿ ਮਂ ਪਣ੍ਣਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਦੇਨ ਮਮ ਪਿਯਪੁਤ੍ਤਕੇ ਅਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਇਦਾਨਿ ਏਤਂ ਮਮ ਦੋਮਨਸ੍ਸਕਾਰਣਂ ਅਕਰਿ. ਹਨ੍ਦਾਤਿ ਵਵਸ੍ਸਗ੍ਗਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਰਾਜਾਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਆਲਪਤਿ. ਵਜਾਮਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯੋ ¶ ਵੇ ਕਤੇ ਪਟਿਕਤੇ, ਕਿਬ੍ਬਿਸੇ ਪਟਿਕਿਬ੍ਬਿਸੇ;
ਏਵਂ ਤਂ ਸਮ੍ਮਤੀ ਵੇਰਂ, ਵਸ ਕੁਨ੍ਤਿਨਿ ਮਾਗਮਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰੇਨ ਕਤੇ ਕਿਬ੍ਬਿਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਮਾਰਣਾਦਿਕੇ ਦਾਰੁਣੇ ਕਮ੍ਮੇ ਕਤੇ ਪੁਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਟਿਕਤੇ ਪਟਿਕਿਬ੍ਬਿਸੇ ‘‘ਪਟਿਕਤਂ ¶ ਮਯਾ ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ. ਏਵਂ ਤਂ ਸਮ੍ਮਤੀ ਵੇਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਤਂ ਵੇਰਂ ਸਮ੍ਮਤਿ ਵੂਪਸਨ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਸ ਕੁਨ੍ਤਿਨਿ ਮਾਗਮਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਕਤਸ੍ਸ ਚ ਕਤ੍ਤਾ ਚ, ਮੇਤ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧੀਯਤੇ ਪੁਨ;
ਹਦਯਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਤਿ, ਗਚ੍ਛਞ੍ਞੇਵ ਰਥੇਸਭਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨ ਕਤਸ੍ਸ ਚ ਕਤ੍ਤਾ ਚਾਤਿ ਕਤਸ੍ਸ ਚ ਅਭਿਭੂਤਸ੍ਸ ਉਪਪੀਲ਼ਿਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ, ਇਦਾਨਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯੋ ਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਪੁਨ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਾਮ ਨ ਸਨ੍ਧੀਯਤਿ ਨ ਘਟੀਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਹਦਯਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਤੀਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਮਮ ਹਦਯਂ ¶ ਇਧ ਵਾਸਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਤਿ. ਗਚ੍ਛਞ੍ਞੇਵ ਰਥੇਸਭਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਮਹਾਰਾਜ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿਯੇਵਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਤਸ੍ਸ ਚੇਵ ਕਤ੍ਤਾ ਚ, ਮੇਤ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧੀਯਤੇ ਪੁਨ;
ਧੀਰਾਨਂ ਨੋ ਚ ਬਾਲਾਨਂ, ਵਸ ਕੁਨ੍ਤਿਨਿ ਮਾਗਮਾ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਕਤਸ੍ਸ ਚੇਵ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ, ਯੋ ਚ ਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਮੇਤ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧੀਯਤੇ ਪੁਨ, ਸਾ ਪਨ ਧੀਰਾਨਂ, ਨੋ ਚ ਬਾਲਾਨਂ. ਧੀਰਾਨਞ੍ਹਿ ਮੇਤ੍ਤਿ ਭਿਨ੍ਨਾਪਿ ਪੁਨ ਘਟੀਯਤਿ, ਬਾਲਾਨਂ ਪਨ ਸਕਿਂ ਭਿਨ੍ਨਾ ਭਿਨ੍ਨਾਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਸ ਕੁਨ੍ਤਿਨਿ ਮਾਗਮਾਤਿ.
ਸਕੁਣਿਕਾ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਇਧ ਵਸਿਤੁਂ ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਗਤਾ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀਯੇਵ ਏਤਰਹਿ ਕੁਨ੍ਤਿਨੀ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕੁਨ੍ਤਿਨੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੪੪] ੪. ਅਮ੍ਬਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯੋ ¶ ਨੀਲਿਯਂ ਮਣ੍ਡਯਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਅਮ੍ਬਗੋਪਕਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਪਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਅਮ੍ਬਵਨੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬੇ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਪਤਿਤਾਨਿ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਦੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਅਮ੍ਬਚੋਰਕਾ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਅਚਿਰਵਤਿਯਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿਯੋ ਤਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮੇ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਿਤਾਨੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਇਦਾਨੇਵ ਆਗਤਾ, ਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਪਥਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਰੋਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਸਪਥਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਤਾ ਸਪਥਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ¶ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕੋ ਕਿਰ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਕਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਸਪਥਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਅਮ੍ਬਗੋਪਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਸਪਥਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਦੀਤੀਰੇ ਅਮ੍ਬਵਨੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬੇ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਪਤਿਤਾਨਿ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਦੇਨ੍ਤੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ‘‘ਕੇ ਨੁ ਖੋ ਲੋਕੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਯਨਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮੇ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਕੇ ਅਨਾਚਾਰਂ ਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਅਮ੍ਬਗੋਪਕਂ ¶ ਅਨਾਚਾਰਂ ਕੂਟਜਟਿਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਪਹਾਯ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ¶ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਸਂਵੇਜੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਅਮ੍ਬੇ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਚੋਰੇਹਿ ਵਿਲੁਮ੍ਬਿਤੇ ਵਿਯ ਅਕਾਸਿ.
ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਤਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮੇ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਿਤਾਨੀ’’ਤਿ ਪਲਿਬੁਦ੍ਧਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਇਦਾਨੇਵ ਆਗਤਾ, ਨ ਤੇ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਪਥਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਗਨ੍ਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਲਭਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਾਸੁ ਜੇਟ੍ਠਿਕਾ ਸਪਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯੋ ਨੀਲਿਯਂ ਮਣ੍ਡਯਤਿ, ਸਣ੍ਡਾਸੇਨ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ;
ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਵਸਮਨ੍ਵੇਤੁ, ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪਲਿਤਾਨਂ ਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਨੀਲਫਲਾਦੀਨਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਨੀਲਿਯਂ ਮਣ੍ਡਯਤਿ, ਨੀਲਕੇਸਨ੍ਤਰੇ ਚ ਉਟ੍ਠਿਤਂ ¶ ਪਲਿਤਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋ ਸਣ੍ਡਾਸੇਨ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ ਕਿਲਮਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਸਾ ਵਸਂ ਅਨ੍ਵੇਤੁ, ਤਥਾਰੂਪਂ ਪਤਿਂ ਲਭਤੁ, ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰੀਤਿ.
ਤਾਪਸੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਤਿਟ੍ਠਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰਂ ਸਪਥਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸਾ ਸਪਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵੀਸਂ ਵਾ ਪਞ੍ਚਵੀਸਂ ਵਾ, ਊਨਤਿਂਸਂਵ ਜਾਤਿਯਾ;
ਤਾਦਿਸਾ ਪਤਿ ਮਾ ਲਦ੍ਧਾ, ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਨਾਰਿਯੋ ਨਾਮ ਪਨ੍ਨਰਸਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਪਿਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਾ ਪਨ ਤਵ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਅਵਾਹਰਿ, ਸਾ ਏਵਰੂਪੇ ਯੋਬ੍ਬਨੇ ਪਤਿਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਿਯਾ ਵੀਸਂ ਵਾ ਪਞ੍ਚਵੀਸਂ ਵਾ ਏਕੇਨ ਦ੍ਵੀਹਿ ਊਨਤਾਯ ਊਨਤਿਂਸਂ ਵਾ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕਵਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਪਤਿਂ ਮਾ ਲਦ੍ਧਾਤਿ.
ਤਾਯਪਿ ਸਪਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾਯ ਤਤਿਯਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੀਘਂ ¶ ¶ ਗਚ੍ਛਤੁ ਅਦ੍ਧਾਨਂ, ਏਕਿਕਾ ਅਭਿਸਾਰਿਕਾ;
ਸਙ੍ਕੇਤੇ ਪਤਿ ਮਾ ਅਦ੍ਦ, ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰਿ, ਸਾ ਪਤਿਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਭਿਸਰਣਤਾਯ ਅਭਿਸਾਰਿਕਾ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਿਕਾ ਅਦੁਤਿਯਾ ਗਾਵੁਤਦ੍ਵਿਗਾਵੁਤਮਤ੍ਤਂ ਦੀਘਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੁ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਪਿ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਕਤੇ ਸਙ੍ਕੇਤੇ ਤਂ ਪਤਿਂ ਮਾ ਅਦ੍ਦਸਾਤਿ.
ਤਾਯਪਿ ਸਪਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾਯ ਚਤੁਤ੍ਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਲਙ੍ਕਤਾ ਸੁਵਸਨਾ, ਮਾਲਿਨੀ ਚਨ੍ਦਨੁਸ੍ਸਦਾ;
ਏਕਿਕਾ ਸਯਨੇ ਸੇਤੁ, ਯਾ ਤੇ ਅਮ੍ਬੇ ਅਵਾਹਰੀ’’ਤਿ. – ਸਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ;
ਤਾਪਸੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਤਿਭਾਰਿਯਾ ਸਪਥਾ ਕਤਾ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਿਤਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਦਾਨਿ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਤਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਭੇਰਵਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕੂਟਤਾਪਸਂ ਤਤੋ ਪਲਾਪੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕੂਟਜਟਿਲੋ ਅਯਂ ਅਮ੍ਬਗੋਪਕੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਏਤਾਯੇਵ, ਸਕ੍ਕੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਮ੍ਬਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੪੫] ੫. ਰਾਜਕੁਮ੍ਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਨਂ ਯਦਗ੍ਗਿ ਦਹਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਅਲਸਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸੀ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾਸਨੇ ਉਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾਪਿ ਅਲਸੋ ਅਹੋਸਿ ਉਦ੍ਦੇਸਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਪਰਿਬਾਹਿਰੋ ਨੀਵਰਣਾਭਿਭੂਤੋ. ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਤਥਾ ਏਵ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਆਲਸਿਯਭਾਵਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਰੂਪੇ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ¶ ਆਲਸਿਯੋ ਕੁਸੀਤੋ ਨੀਵਰਣਾਭਿਭੂਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਆਲਸਿਯੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚਰਤਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਆਲਸਿਯਜਾਤਿਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਰਾਜਾਨਂ ਪਬੋਧੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਉਪਮਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਰਾਜਕੁਮ੍ਭਂ ਨਾਮ ਆਲਸਿਯਂ ਪਸ੍ਸਿ. ਤਥਾਰੂਪਾ ਕਿਰ ਆਲਸਿਯਾ ਸਕਲਦਿਵਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਪਿ ਏਕਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮੇਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਵਯਸ੍ਸ ਕੋ ਨਾਮ ਸੋ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਰਾਜਕੁਮ੍ਭੋ ਨਾਮੇਸ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਲਸਿਯੋ. ਏਵਰੂਪੋ ਹਿ ਸਕਲਦਿਵਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਏਕਙ੍ਗੁਲਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਰਾਜਕੁਮ੍ਭ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਨ੍ਧਗਮਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਦਾਵਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਉਟ੍ਠਿਤੇ ਕਿਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਨਂ ¶ ਯਦਗ੍ਗਿ ਦਹਤਿ, ਪਾਵਕੋ ਕਣ੍ਹਵਤ੍ਤਨੀ;
ਕਥਂ ਕਰੋਸਿ ਪਚਲਕ, ਏਵਂ ਦਨ੍ਧਪਰਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਦਗ੍ਗੀਤਿ ਯਦਾ ਅਗ੍ਗਿ. ਪਾਵਕੋ ਕਣ੍ਹਵਤ੍ਤਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਨੋ ਵੇਵਚਨਂ. ਪਚਲਕਾਤਿ ਤਂ ਆਲਪਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਚਲਨ੍ਤੋ ਚਲਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਵਾ ਪਚਲਾਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਚਲਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਦਨ੍ਧਪਰਕ੍ਕਮੋਤਿ ਗਰੁਵੀਰਿਯੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਕੁਮ੍ਭੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਬਹੂਨਿ ਰੁਕ੍ਖਛਿਦ੍ਦਾਨਿ, ਪਥਬ੍ਯਾ ਵਿਵਰਾਨਿ ਚ;
ਤਾਨਿ ਚੇ ਨਾਭਿਸਮ੍ਭੋਮ, ਹੋਤਿ ਨੋ ਕਾਲਪਰਿਯਾਯੋ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਪਣ੍ਡਿਤ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਗਮਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਰਞ੍ਞੇ ਰੁਕ੍ਖਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਪਥਵਿਯਂ ਵਿਵਰਾਨਿ ਚ ਬਹੂਨਿ. ਯਦਿ ਤਾਨਿ ਨ ਪਾਪੁਣਾਮ, ਹੋਤਿ ਨੋ ਕਾਲਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਮਰਣਮੇਵ ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਯੋ ¶ ਦਨ੍ਧਕਾਲੇ ਤਰਤਿ, ਤਰਣੀਯੇ ਚ ਦਨ੍ਧਤਿ;
ਸੁਕ੍ਖਪਣ੍ਣਂਵ ਅਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਅਤ੍ਥਂ ਭਞ੍ਜਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ.
‘‘ਯੋ ਦਨ੍ਧਕਾਲੇ ਦਨ੍ਧੇਤਿ, ਤਰਣੀਯੇ ਚ ਤਾਰਯਿ;
ਸਸੀਵ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਿਭਜਂ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਪਰਿਪੂਰਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦਨ੍ਧਕਾਲੇਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਸਣਿਕਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਾਲੇ. ਤਰਤੀਤਿ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤੋ ਵੇਗੇਨ ਤਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਤਿ. ਸੁਕ੍ਖਪਣ੍ਣਂਵਾਤਿ ਯਥਾ ਵਾਤਾਤਪਸੁਕ੍ਖਂ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ ਬਲਵਾ ਪੁਰਿਸੋ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਂ ਵੁਦ੍ਧਿਂ ਭਞ੍ਜਤਿ. ਦਨ੍ਧੇਤੀਤਿ ਦਨ੍ਧਯਤਿ ਦਨ੍ਧਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਦਨ੍ਧਮੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਤਾਰਯੀਤਿ ਤੁਰਿਤਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਤੁਰਿਤੋਵ ਕਰੋਤਿ. ਸਸੀਵ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਿਭਜਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਚਨ੍ਦੋ ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਜੋਤਯਮਾਨੋ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਰਤ੍ਤਿਤੋ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਿਭਜਨ੍ਤੋ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਪਰਿਪੂਰਤਿ, ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਪਰਿਪੂਰਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.
ਰਾਜਾ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨਲਸੋ ਜਾਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਕੁਮ੍ਭੋ ਆਲਸਿਯਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਮਚ੍ਚੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਰਾਜਕੁਮ੍ਭਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੪੬] ੬. ਕੇਸਵਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਨੁਸ੍ਸਿਨ੍ਦਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਸ੍ਸਾਸਭੋਜਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਕਿਰ ਗੇਹੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਨਿਬਦ੍ਧਭਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਗੇਹਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਓਪਾਨਭੂਤਂ ਕਾਸਾਵਪਜ੍ਜੋਤਂ ਇਸਿਵਾਤਪਟਿਵਾਤਂ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਨਿਵੇਸਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਾ ਦਿਯ੍ਯਤਿ, ਤਿਵਸ੍ਸਿਕਗਨ੍ਧਸਾਲਿਭੋਜਨਂ ਪਣੀਤਂ. ਵਿਸ੍ਸਾਸੇਨਪਿ ਸਿਨੇਹੇਨਪਿ ਸਹਤ੍ਥਾ ਦਾਯਕਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਰਾਜਯੁਤ੍ਤੇ ਦਾਪੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ¶ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਤੇਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਞ੍ਞੋ ਬਹੁਂ ਫਲਾਫਲਂ ਆਹਰਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਮ੍ਪਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ‘‘ਨਨੁ ਵੇਲਾਯੇਵ ਤਾਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਵੇਲਾ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹੇ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਣੀਤਂ, ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣੇਨ ਅਭੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਭੋਜਨਂ ਨਾਮ ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਰਮਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਗੇਹੇ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਿਨੇਹੇਨ ਦਾਯਕਾਨਂ ਅਭਾਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਮਹਾਰਾਜ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਸਦਿਸੋ ਅਞ੍ਞੋ ਰਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚਤੁਮਧੁਰਮ੍ਪਿ ਹਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਸਾਮਾਕਭਤ੍ਤਂ ਨ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਰੋਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਰਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਚ ਵੇਜ੍ਜਕੁਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜੇ ਕਾਰਿਤੇਪਿ ਰੋਗੇ ਅਵੂਪਸਨ੍ਤੇ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਲੋਣਕਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਯਾਗੁਞ੍ਚੇਵ ਉਦਕਮਤ੍ਤਸਿਤ੍ਤਂ ਅਲੋਣਕਪਣ੍ਣਞ੍ਚ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਗਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠੇ ਬ੍ਰਾਮ੍ਹਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ‘‘ਕਪ੍ਪਕੁਮਾਰੋ’’ਤਿਸ੍ਸ ¶ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਸੋ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਦਾ ਕੇਸਵੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਤਾਪਸਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਗਣਸਤ੍ਥਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਤਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਸਿ, ਕੇਸਵਤਾਪਸਸ੍ਸ ਹਿਤਜ੍ਝਾਸਯੋ ਸਸਿਨੇਹੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਕੇਸਵੋ ਤੇ ਤਾਪਸੇ ਆਦਾਯ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗਰਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਇਸਿਗਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨੇ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਾਪੇਸਿ. ਅਥ ਵਸ੍ਸਾਰਤ੍ਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਕੇਸਵੋ ਰਾਜਾਨਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਹਲ੍ਲਕਾ, ਅਮ੍ਹੇ ਤਾਵ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਥ, ਦਹਰਤਾਪਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਏਕਕੋਵ ਓਹਿਯਿ. ਕਪ੍ਪੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਸਿ.
ਕੇਸਵੋ ¶ ਕਪ੍ਪੇਨ ਵਿਨਾ ਵਸਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਂ ਅਲਭਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਆਹਾਰੋ ਨ ਪਰਿਣਾਮਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਵੇਦਨਾ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪਞ੍ਚ ਵੇਜ੍ਜਕੁਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ, ਰੋਗੋ ਨ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਕੇਸਵੋ ਰਾਜਾਨਂ ਆਹ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਕਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਮਰਣਂ ਇਚ੍ਛਥ, ਉਦਾਹੁ ਅਰੋਗਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ? ‘‘ਅਰੋਗਭਾਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਰਾਜਾ ਨਾਰਦਂ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚਂ ਪਕ੍ਕਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਰਦ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਦਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਨਚਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਯਾਹੀ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਨਾਰਦੋ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਗਮਾਸਿ. ਕੇਸਵਸ੍ਸਪਿ ਕਪ੍ਪੇ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਚੇਤਸਿਕਰੋਗੋ ਵੂਪਸਨ੍ਤੋ, ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਕਪ੍ਪੋ ਅਲੋਣਕੇਨ ਅਧੂਪਨੇਨ ¶ ਉਦਕਮਤ੍ਤਸਿਤ੍ਤਪਣ੍ਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਯਾਗੁਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿ.
ਪੁਨ ਰਾਜਾ ਨਾਰਦਂ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਕੇਸਵਸ੍ਸ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਰੋਗਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਞ੍ਚ ਵੇਜ੍ਜਕੁਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਰੋਗੇ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਕਥਂ ਤੇ ਕਪ੍ਪੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਿਨ੍ਦਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾਨ, ਸਬ੍ਬਕਾਮਸਮਿਦ੍ਧਿਨਂ;
ਕਥਂ ਨੁ ਭਗਵਾ ਕੇਸੀ, ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਰਮਤਿ ਅਸ੍ਸਮੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਇਨ੍ਦਂ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਂ. ਕਥਂ ਨੁ ਭਗਵਾ ਕੇਸੀਤਿ ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਉਪਾਯੇਨ ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗਵਾ ਕੇਸਵਤਾਪਸੋ ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮੇ ਰਮਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਕੇਸਵਸ੍ਸ ਅਭਿਰਤਿਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੇਸਵੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਾਦੂਨਿ ਰਮਣੀਯਾਨਿ, ਸਨ੍ਤਿ ਵਕ੍ਖਾ ਮਨੋਰਮਾ;
ਸੁਭਾਸਿਤਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ, ਨਾਰਦ ਰਮਯਨ੍ਤਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਕ੍ਖਾਤਿ ਰੁਕ੍ਖਾ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਰੁਕ੍ਖਾ’’ਤ੍ਵੇਵ ਲਿਖਿਤਂ. ਸੁਭਾਸਿਤਾਨੀਤਿ ਕਪ੍ਪੇਨ ਕਥਿਤਾਨਿ ਸੁਭਾਸਿਤਾਨਿ ਮਂ ਰਮਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਏਵਞ੍ਚ ¶ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਮਂ ਅਭਿਰਮਾਪੇਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪੋ ਅਲੋਣਕਂ ਅਧੂਪਨਂ ਉਦਕਸਿਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮਿਸ੍ਸਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਯਾਗੁਂ ਪਾਯੇਸਿ, ਤਾਯ ਮੇ ਸਰੀਰੇ ਬ੍ਯਾਧਿ ਵੂਪਸਮਿਤੋ, ਅਰੋਗੋ ਜਾਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਾਰਦੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਾਲੀਨਂ ¶ ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜੇ, ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ;
ਕਥਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਂ, ਅਲੋਣਂ ਛਾਦਯਨ੍ਤਿ ਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਭੁਞ੍ਜੇਤਿ ਭੁਞ੍ਜਸਿ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਛਾਦਯਨ੍ਤੀਤਿ ਛਾਦਯਤਿ ਪੀਣੇਤਿ ਤੋਸੇਤਿ. ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਸੁਖਤ੍ਥਂ ਪਨ ਅਨੁਨਾਸਿਕੋ ਕਤੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੋ ਤ੍ਵਂ ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਰਾਜਾਰਹਂ ਸਾਲਿਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਸਿ, ਤਂ ਕਥਮਿਦਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਂ ਅਲੋਣਂ ਪੀਣੇਤਿ ਤੋਸੇਤਿ, ਕਥਂ ਤੇ ਏਤਂ ਰੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੇਸਵੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਾਦੁਂ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਸਾਦੁਂ, ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਬਹੁਂ;
ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਯਤ੍ਥ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਰਮਾ ਰਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਦਿ ਵਾਸਾਦੁਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਵਾ ਅਸਾਦੁਂ. ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋਤਿ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋ ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਯਤ੍ਥ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਨਿਵੇਸਨੇ ਏਵਂ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਤ੍ਥ ਏਵਂ ਭੁਤ੍ਤਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਭੋਜਨਂ ਸਾਦੁਮੇਵ. ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਰਮਾ ਰਸਾ, ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਪਰਮੋ ਉਤ੍ਤਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਰਮਾ ਰਸਾ. ਵਿਸ੍ਸਾਸਸਦਿਸੋ ਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਰਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇਨ ਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚਤੁਮਧੁਰਮ੍ਪਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਅਮ੍ਬਿਲਕਞ੍ਜਿਯਂ ਨ ਅਗ੍ਘਤੀਤਿ.
ਨਾਰਦੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਸਵੋ ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਨਾਰਦੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਕੇਸਵੋ ਬਕਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਕਪ੍ਪੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕੇਸਵਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੪੭] ੭. ਅਯਕੂਟਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਬ੍ਬਾਯਸਨ੍ਤਿ ¶ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਮਹਾਕਣ੍ਹਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧੨.੬੧ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੇਵਮਙ੍ਗਲਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੂ ਅਜੇਲ਼ਕਾਦਯੋ ¶ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਤਾਨਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਪਾਣੋ ਨ ਹਨ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਸਿ. ਯਕ੍ਖਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਯਕ੍ਖਸਮਾਗਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਏਕਂ ਕਕ੍ਖਲ਼ਂ ਯਕ੍ਖਂ ਪੇਸੇਸੁਂ. ਸੋ ਕਣ੍ਣਿਕਮਤ੍ਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਅਯਕੂਟਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਯਨਮਤ੍ਥਕੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ਆਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਞਤ੍ਵਾ ਇਨ੍ਦਵਜਿਰਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਯਕ੍ਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਸ ਮਂ ਰਕ੍ਖਮਾਨੋ ਠਿਤੋ, ਉਦਾਹੁ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਬ੍ਬਾਯਸਂ ਕੂਟਮਤਿਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਯੋ ਤਿਟ੍ਠਸਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ;
ਰਕ੍ਖਾਯ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਵਿਹਿਤੋ ਨੁਸਜ੍ਜ, ਉਦਾਹੁ ਮੇ ਚੇਤਯਸੇ ਵਧਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਿਤੋ ਨੁਸਜ੍ਜਾਤਿ ਵਿਹਿਤੋ ਨੁ ਅਸਿ ਅਜ੍ਜ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਯਕ੍ਖਮੇਵ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕਂ. ਯਕ੍ਖੋ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭਯੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਨਾਹਂ ਤਵ ਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਠਿਤੋ, ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਜਲਿਤੇਨ ਅਯਕੂਟੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਆਗਤੋਮ੍ਹਿ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭਯੇਨ ਤਂ ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਦੂਤੋ ¶ ਅਹਂ ਰਾਜਿਧ ਰਕ੍ਖਸਾਨਂ, ਵਧਾਯ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਹਿਤੋਹਮਸ੍ਮਿ;
ਇਨ੍ਦੋ ਚ ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ ਦੇਵਰਾਜਾ, ਤੇਨੁਤ੍ਤਮਙ੍ਗਂ ਨ ਤੇ ਫਾਲਯਾਮੀ’’ਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸਚੇ ¶ ਚ ਮਂ ਰਕ੍ਖਤਿ ਦੇਵਰਾਜਾ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਮਘਵਾ ਸੁਜਮ੍ਪਤਿ;
ਕਾਮਂ ¶ ਪਿਸਾਚਾ ਵਿਨਦਨ੍ਤੁ ਸਬ੍ਬੇ, ਨ ਸਨ੍ਤਸੇ ਰਕ੍ਖਸਿਯਾ ਪਜਾਯ.
‘‘ਕਾਮਂ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੁ ਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕਾ;
ਨਾਲਂ ਪਿਸਾਚਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ, ਮਹਤੀ ਸਾ ਵਿਭਿਂਸਿਕਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਰਕ੍ਖਸਿਯਾ ਪਜਾਯਾਤਿ ਰਕ੍ਖਸਿਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਪਜਾਯ, ਰਕ੍ਖਸਸਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਾਤਿ ਕੁਮ੍ਭਮਤ੍ਤਰਹਸ੍ਸਙ੍ਗਾ ਮਹੋਦਰਾ ਯਕ੍ਖਾ. ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕਾਤਿ ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਪਿਸਾਚਾ. ਨਾਲਨ੍ਤਿ ਪਿਸਾਚਾ ਨਾਮ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਨ ਸਮਤ੍ਥਾ. ਮਹਤੀ ਸਾ ਵਿਭਿਂਸਿਕਾਤਿ ਯਂ ਪਨੇਤੇ ਯਕ੍ਖਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਿਭਿਂਸਿਕਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਮਹਤੀ ਵਿਭਿਂਸਿਕਾ ਭਯਕਾਰਣਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਮਯ੍ਹਂ, ਨ ਪਨਾਹਂ ਭਾਯਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸਕ੍ਕੋ ਯਕ੍ਖਂ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਵ ਰਕ੍ਖਾ ਮਮਾਯਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਯਕੂਟਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੪੮] ੮. ਅਰਞ੍ਞਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਰਞ੍ਞਾ ¶ ਗਾਮਮਾਗਮ੍ਮਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਥੁਲ੍ਲਕੁਮਾਰਿਕਾਪਲੋਭਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਚੂਲ਼ਨਾਰਦਕਸ੍ਸਪਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧੩.੪੦ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪੋ ਭਰਿਯਾਯ ਕਾਲਕਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਫਲਾਫਲਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਦਾ ਚੋਰੇਸੁ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਰਮਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਕੁਮਾਰਂ ¶ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਸੀਲਵਿਨਾਸਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਪਿਤਾ ਤਾਵ ¶ ਮੇ ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਾਪਸਕੁਮਾਰੋ ਪਿਤਰਿ ਆਗਤੇ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਰਞ੍ਞਾ ਗਾਮਮਾਗਮ੍ਮ, ਕਿਂਸੀਲਂ ਕਿਂਵਤਂ ਅਹਂ;
ਪੁਰਿਸਂ ਤਾਤ ਸੇਵੇਯ੍ਯਂ, ਤਂ ਮੇ ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਰਞ੍ਞਾ ਗਾਮਮਾਗਮ੍ਮਾਤਿ ਤਾਤ ਅਹਂ ਇਤੋ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਤੋ ਵਸਨਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਕਰੋਮੀਤਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਪਿਤਾ ਓਵਾਦਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਯੋ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਯੇ ਤਾਤ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਞ੍ਚ ਖਮੇਯ੍ਯ ਤੇ;
ਸੁਸ੍ਸੂਸੀ ਚ ਤਿਤਿਕ੍ਖੀ ਚ, ਤਂ ਭਜੇਹਿ ਇਤੋ ਗਤੋ.
‘‘ਯਸ੍ਸ ਕਾਯੇਨ ਵਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ ਨਤ੍ਥਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ;
ਉਰਸੀਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ, ਤਂ ਭਜੇਹਿ ਇਤੋ ਗਤੋ.
‘‘ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗਂ ਕਪਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਪੁਰਿਸਂ ਰਾਗਵਿਰਾਗਿਨਂ;
ਤਾਦਿਸਂ ਤਾਤ ਮਾ ਸੇਵਿ, ਨਿਮ੍ਮਨੁਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਚੇ ਸਿਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਯੋ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਯੇਤਿ ਯੋ ਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੇਯ੍ਯ ਨ ਪਰਿਸਙ੍ਕੇਯ੍ਯ. ਵਿਸ੍ਸਾਸਞ੍ਚ ਖਮੇਯ੍ਯ ਤੇਤਿ ਯੋ ਚ ਅਤ੍ਤਨਿ ਕਯਿਰਮਾਨਂ ਤਵ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋ ਤਂ ਖਮੇਯ੍ਯ. ਸੁਸ੍ਸੂਸੀਤਿ ਯੋ ਚ ਤਵ ਵਿਸ੍ਸਾਸਵਚਨਂ ਸੋਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ. ਤਿਤਿਕ੍ਖੀਤਿ ਯੋ ਚ ਤਯਾ ਕਤਂ ਅਪਰਾਧਂ ਖਮਤਿ. ਤਂ ਭਜੇਹੀਤਿ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਭਜੇਯ੍ਯਾਸਿ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਉਰਸੀਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਯਥਾ ਤਸ੍ਸ ਉਰਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਵਡ੍ਢਿਤੋ ਓਰਸਪੁਤ੍ਤੋ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸੋ ਉਰਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਰਿਸਂ ਭਜੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗਨ੍ਤਿ ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗਸਦਿਸਂ ਅਥਿਰਚਿਤ੍ਤਂ. ਕਪਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤਾਯ ਮਕ੍ਕਟਚਿਤ੍ਤਂ. ਰਾਗਵਿਰਾਗਿਨਨ੍ਤਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਰਜ੍ਜਨਵਿਰਜ੍ਜਨਸਭਾਵਂ. ਨਿਮ੍ਮਨੁਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਚੇ ਸਿਯਾਤਿ ਸਚੇਪਿ ਸਕਲਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਵਿਰਹਿਤਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਨਿਮ੍ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਿਯਾ ¶ , ਤਥਾਪਿ, ਤਾਤ, ਤਾਦਿਸਂ ਲਹੁਚਿਤ੍ਤਂ ਮਾ ਸੇਵਿ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਵਿਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮੇਵ ਭਜੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਅਹਂ, ਤਾਤ, ਇਮੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਕਤ੍ਥ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਿਤਾ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਉਭੋਪਿ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣਾ ਅਹੇਸੁਂ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਚ ਏਤੇਯੇਵ ਅਹੇਸੁਂ, ਪਿਤਾ ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਰਞ੍ਞਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੪੯] ੯. ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਨੇਵ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਸਾਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ਕਲਹਜਾਤਾਨਂ ਵਿਵਾਦਾਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਥ, ਤੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਚੇਵ ਭਣ੍ਡਨਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਚ ¶ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਿਸੁਣਾ ਵਾਚਾ ਨਾਮ ਤਿਖਿਣਸਤ੍ਤਿਪਹਾਰਸਦਿਸਾ, ਦਲ਼੍ਹੋ ਵਿਸ੍ਸਾਸੋਪਿ ਤਾਯ ਖਿਪ੍ਪਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੇਤ੍ਤਿਭਿਨ੍ਦਨਕਜਨੋ ਸੀਹਉਸਭਸਦਿਸੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਗੋਪਾਲਕੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਗੋਕੁਲੇਸੁ ਗਾਵੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਗਬ੍ਭਿਨਿਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਪਹਾਯ ਆਗਤੋ. ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਾਯ ਸੀਹਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਤਾ ਉਭੋਪਿ ਦਲ਼੍ਹਮਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਗਾਵੀ ਵਚ੍ਛਕਂ, ਸੀਹੀ ਸੀਹਪੋਤਕਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਜਨਾ ਕੁਲੇਨ ਆਗਤਮੇਤ੍ਤਿਯਾ ਦਲ਼੍ਹਮਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ ¶ . ਅਥੇਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਅਪਿ ਤੇ, ਸਮ੍ਮ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਦੇਵ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਕਂ ਪਨ ਸੀਹਞ੍ਚ ਉਸਭਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇ ਏਕਤੋ ਵਿਚਰਨ੍ਤੇ ਅਦ੍ਦਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਏਤੇਸਂ ਤਤਿਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਭਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਦਾ ਤੇਸਂ ਤਤਿਯਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ.
ਵਨਚਰਕੇ ਪਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਤੇ ਏਕੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਸੀਹਞ੍ਚ ਉਸਭਞ੍ਚ ਉਪਟ੍ਠਹਿ. ਵਨਚਰਕੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਗਰਂ ਗਤੋ. ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹਮਂਸਞ੍ਚ ਉਸਭਮਂਸਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇਸਂ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ਤਂ ਏਵਂ ਵਦਤਿ, ਅਯਂ ਤਂ ਏਵਂ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਕਲਹਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਰਣਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਕਾਸਿ. ਵਨਚਰਕੋਪਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ‘‘ਤੇਸਂ, ਦੇਵ, ਤਤਿਯੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕੋ ਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੋ ਉਭੋ ਮਿਤ੍ਤੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਾਪੇਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਂ ਤੇਸਂ ਮਤਕਾਲੇ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰਥਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਵਨਚਰਕੇਨ ਮਗ੍ਗਦੇਸਕੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਲਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਪਨ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਏਕਵਾਰਂ ¶ ਸੀਹਸ੍ਸ ਮਂਸਂ ਖਾਦਤਿ, ਏਕਵਾਰਂ ਉਸਭਸ੍ਸ ਮਂਸਂ ਖਾਦਤਿ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਥੇ ਠਿਤੋਵ ਸਾਰਥਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨੇਵ ¶ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਸਾਮਞ੍ਞਂ, ਨਾਪਿ ਭਕ੍ਖੇਸੁ ਸਾਰਥਿ;
ਅਥਸ੍ਸ ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਸ੍ਸ, ਪਸ੍ਸ ਯਾਵ ਸੁਚਿਨ੍ਤਿਤਂ.
‘‘ਅਸਿ ਤਿਕ੍ਖੋਵ ਮਂਸਮ੍ਹਿ, ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ;
ਯਤ੍ਥੂਸਭਞ੍ਚ ਸੀਹਞ੍ਚ, ਭਕ੍ਖਯਨ੍ਤਿ ਮਿਗਾਧਮਾ.
‘‘ਇਮਂ ਸੋ ਸਯਨਂ ਸੇਤਿ, ਯਮਿਮਂ ਪਸ੍ਸਸਿ ਸਾਰਥਿ;
ਯੋ ਵਾਚਂ ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਸ੍ਸ, ਪਿਸੁਣਸ੍ਸ ਨਿਬੋਧਤਿ.
‘‘ਤੇ ਜਨਾ ਸੁਖਮੇਧਨ੍ਤਿ, ਨਰਾ ਸਗ੍ਗਗਤਾਰਿਵ;
ਯੇ ਵਾਚਂ ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਸ੍ਸ, ਨਾਵਬੋਧਨ੍ਤਿ ਸਾਰਥੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨੇਵ ਇਤ੍ਥੀਸੂਤਿ ਸਮ੍ਮ ਸਾਰਥਿ, ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ ਨੇਵ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਸਾਮਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਿ ਨ ¶ , ਭਕ੍ਖੇਸੁਪਿ. ਅਞ੍ਞਮੇਵ ਹਿ ਇਤ੍ਥਿਂ ਸੀਹੋ ਸੇਵਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਉਸਭੋ, ਅਞ੍ਞਂ ਭਕ੍ਖਂ ਸੀਹੋ ਖਾਦਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਉਸਭੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥਸ੍ਸਾਤਿ ਏਵਂ ਕਲਹਕਾਰਣੇ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਅਥ ਇਮਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਧਿਭੇਦਕਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠਸਿਙ੍ਗਾਲਸ੍ਸ ‘‘ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਮਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸ ਯਾਵ ਸੁਚਿਨ੍ਤਿਤਂ, ਸੁਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨੇ. ਉਸਭਞ੍ਚ ਸੀਹਞ੍ਚ ਮਿਗਾਧਮਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਮਂਸਮ੍ਹਿ ਤਿਖਿਣੋ ਅਸਿ ਵਿਯ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਮੇਵ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
ਯਮਿਮਂ ਪਸ੍ਸਸੀਤਿ ਸਮ੍ਮ ਸਾਰਥਿ, ਯਂ ਇਮਂ ਪਸ੍ਸਸਿ ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਮਤਸਯਨਂ, ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਸ੍ਸ ਪਿਸੁਣਸ੍ਸ ਪਿਸੁਣਵਾਚਂ ਨਿਬੋਧਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸੋ ਇਮਂ ਸਯਨਂ ਸੇਤਿ, ਏਵਮੇਵਂ ਮਰਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੁਖਮੇਧਨ੍ਤੀਤਿ ਸੁਖਂ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਨਰਾ ਸਗ੍ਗਗਤਾਰਿਵਾਤਿ ਸਗ੍ਗਗਤਾ ਦਿਬ੍ਬਭੋਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਨਰਾ ਵਿਯ ਤੇ ਸੁਖਂ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ. ਨਾਵਬੋਧਨ੍ਤੀਤਿ ¶ ਨ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਪਨ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮੇਤ੍ਤਿਂ ਅਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਕਤਿਕਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ.
ਰਾਜਾ ¶ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ਸੀਹਸ੍ਸ ਕੇਸਰਚਮ੍ਮਨਖਦਾਠਾ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸਨ੍ਧਿਭੇਦਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੫੦] ੧੦. ਦੇਵਤਾਪਞ੍ਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਹਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਾਦੇਹੀਤਿ ਅਯਂ ਦੇਵਤਾਪੁਚ੍ਛਾ ਉਮਙ੍ਗਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੨੨.੫੯੦ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਦੇਵਤਾਪਞ੍ਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਚੂਲ਼ਕੁਣਾਲਵਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਮੋ.
ਜਾਤਕੁਦ੍ਦਾਨਂ ¶ –
ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਅਸ੍ਸਾਰੋਹੋ ਚ, ਏਕਰਾਜਾ ਚ ਦਦ੍ਦਰੋ;
ਸੀਲਵੀਮਂਸਸੁਜਾਤਾ, ਪਲਾਸੋ ਸਕੁਣੋ ਛਵੋ;
ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਦਸ ਜਾਤਕਾ.
ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਚ, ਖਨ੍ਤਿਵਾਦੀ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭੀ;
ਸਬ੍ਬਮਂਸਲਾਭੀ ਸਸੋ, ਮਤਾਰੋਦਕਣਵੇਰਾ;
ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਸੁਚ੍ਚਜੋ ਦਸ.
ਕੁਟਿਦੂਸੋ ਦੁਦ੍ਦਭਾਯੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਚਮ੍ਮਸਾਟਕੋ;
ਗੋਧਰਾਜਾ ਚ ਕਕ੍ਕਾਰੁ, ਕਾਕਵਤੀ ਨਨੁ ਸੋਚਿਯੋ;
ਕਾਲ਼ਬਾਹੁ ਸੀਲਵੀਮਂਸੋ ਦਸ.
ਕੋਕਾਲਿਕੋ ¶ ਰਥਲਟ੍ਠਿ, ਪਕ੍ਕਗੋਧਰਾਜੋਵਾਦਾ;
ਜਮ੍ਬੁਕਬ੍ਰਹਾਛਤ੍ਤੋ ਚ, ਪੀਠਥੁਸਾ ਚ ਬਾਵੇਰੁ;
ਵਿਸਯ੍ਹਸੇਟ੍ਠਿ ਦਸਧਾ.
ਕਿਨ੍ਨਰੀਵਾਨਰਕੁਨ੍ਤਿਨੀ, ਅਮ੍ਬਹਾਰੀ ਗਜਕੁਮ੍ਭੋ;
ਕੇਸਵਾਯਕੂਟਾਰਞ੍ਞਂ, ਸਨ੍ਧਿਭੇਦੋ ਦੇਵਤਾਪਞ੍ਹਾ.
ਵਗ੍ਗੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਚ, ਕੁਟਿਦੂਸਕਕੋਕਿਲਾ;
ਚੂਲ਼ਕੁਣਾਲਵਗ੍ਗੋਤਿ, ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਾ ਚਤੁਕ੍ਕਮ੍ਹਿ;
ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਸ ਜਾਤਕਾ.
ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਪਾਤਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੫. ਪਞ੍ਚਕਨਿਪਾਤੋ
੧. ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਵਗ੍ਗੋ
[੩੫੧] ੧. ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਜੀਨੋ ¶ ¶ ¶ ਰਥਸ੍ਸਂ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲੇ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਸਾਧਕਂ ਪਦੁਟ੍ਠਾਮਚ੍ਚਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਪਦੁਟ੍ਠਾਮਚ੍ਚੋ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਿਰਜ੍ਜਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਂ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ, ਚੋਰਰਞ੍ਞੋ ਸਰੀਰੇ ਡਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਜੀਨੋ ਰਥਸ੍ਸਂ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲੇ ਚ, ਪੁਤ੍ਤੇ ਚ ਦਾਰੇ ਚ ਤਥੇਵ ਜੀਨੋ;
ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੋਗੇਸੁ ਅਸੇਸਕੇਸੁ, ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਸਿ ਸੋਕਕਾਲੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਜੀਨੋ ਰਥਸ੍ਸਂ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲੇ ਚਾਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਤ੍ਵਂ ਰਥਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਞ੍ਚ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਾਨਿ ਚ ਜੀਨੋ, ‘‘ਜੀਨੋ ਰਥਸ੍ਸੇ ਚ ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲੇ ਚਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਅਸੇਸਕੇਸੂਤਿ ਨਿਸ੍ਸੇਸਕੇਸੁ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਮਚ੍ਚਂ ਵਿਜਹਨ੍ਤਿ ਭੋਗਾ, ਮਚ੍ਚੋ ਵਾ ਤੇ ਪੁਬ੍ਬਤਰਂ ਜਹਾਤਿ;
ਅਸਸ੍ਸਤਾ ਭੋਗਿਨੋ ਕਾਮਕਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸੋਚਾਮਹਂ ਸੋਕਕਾਲੇ.
‘‘ਉਦੇਤਿ ¶ ¶ ਆਪੂਰਤਿ ਵੇਤਿ ਚਨ੍ਦੋ, ਅਤ੍ਥਂ ਤਪੇਤ੍ਵਾਨ ਪਲੇਤਿ ਸੂਰਿਯੋ;
ਵਿਦਿਤਾ ਮਯਾ ਸਤ੍ਤੁਕ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸੋਚਾਮਹਂ ਸੋਕਕਾਲੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਮਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਮਚ੍ਚਂ ਵਾ ਭੋਗਾ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਪਠਮਤਰਞ੍ਞੇਵ ਵਿਜਹਨ੍ਤਿ, ਮਚ੍ਚੋ ਵਾ ਤੇ ਭੋਗੇ ਪੁਬ੍ਬਤਰਂ ਜਹਾਤਿ. ਕਾਮਕਾਮੀਤਿ ਚੋਰਰਾਜਾਨਂ ਆਲਪਤਿ. ਅਮ੍ਭੋ, ਕਾਮੇ ਕਾਮਯਮਾਨ ਕਾਮਕਾਮਿ ਭੋਗਿਨੋ ਨਾਮ ਲੋਕੇ ਅਸਸ੍ਸਤਾ, ਭੋਗੇਸੁ ਵਾ ਨਟ੍ਠੇਸੁ ਜੀਵਮਾਨਾਵ ਅਭੋਗਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭੋਗੇ ਵਾ ਪਹਾਯ ਸਯਂ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸੋਕਕਾਲੇਪਿ ਨ ਸੋਚਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਦਿਤਾ ਮਯਾ ਸਤ੍ਤੁਕ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾਤਿ ਚੋਰਰਾਜਾਨਂ ਆਲਪਤਿ. ਅਮ੍ਭੋ, ਸਤ੍ਤੁਕ, ਮਯਾ ਲਾਭੋ ਅਲਾਭੋ ਯਸੋ ਅਯਸੋਤਿਆਦਯੋ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾ ਵਿਦਿਤਾ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਚਨ੍ਦੋ ਉਦੇਤਿ ਚ ਪੂਰਤਿ ਚ ਪੁਨ ਚ ਖੀਯਤਿ, ਯਥਾ ਚ ਸੂਰਿਯੋ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਧਮਨ੍ਤੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਲੋਕਂ ਤਪੇਤ੍ਵਾਨ ਪੁਨ ਸਾਯਂ ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਭੋਗਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚ, ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਸੋਕੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸੋਚਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਏਵਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਚੋਰਰਞ੍ਞੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਚੋਰਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਆਹ –
‘‘ਅਲਸੋ ਗਿਹੀ ਕਾਮਭੋਗੀ ਨ ਸਾਧੁ, ਅਸਞ੍ਞਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨ ਸਾਧੁ;
ਰਾਜਾ ਨ ਸਾਧੁ ਅਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰੀ, ਯੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਕੋਧਨੋ ਤਂ ਨ ਸਾਧੁ.
‘‘ਨਿਸਮ੍ਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਕਯਿਰਾ, ਨਾਨਿਸਮ੍ਮ ਦਿਸਮ੍ਪਤਿ;
ਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰਿਨੋ ਰਾਜ, ਯਸੋ ਕਿਤ੍ਤਿ ਚ ਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ.
ਇਮਾ ¶ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਯੇਵ. ਚੋਰਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਨਪਦਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੫੨] ੨. ਸੁਜਾਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕਿਂ ¶ ਨੁ ਸਨ੍ਤਰਮਾਨੋਵਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਤਪਿਤਿਕਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਿਤਰਿ ਮਤੇ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਸੋਕਂ ਵਿਨੋਦੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ‘‘ਕਿਂ, ਉਪਾਸਕ, ਸੋਚਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਿਤਰਿ ਕਾਲਕਤੇ ਨ ਸੋਚਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਗੇਹੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ‘‘ਸੁਜਾਤਕੁਮਾਰੋ’’ਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਤਾਮਹੋ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਿਤਾ ਪਿਤੁ ਕਾਲਕਿਰਿਯਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੋਕਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਆਲ਼ਾਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਲ਼ਾਹਨਤੋ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਰਾਮੇ ਮਤ੍ਤਿਕਾਥੂਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਗਤਗਤਵੇਲਾਯ ਥੂਪਂ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ ਆਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਰਿਦੇਵਤਿ, ਨੇਵ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ਨ ਲਿਮ੍ਪਤਿ ਨ ਭੁਞ੍ਜਤਿ ਨ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਵਿਚਾਰੇਤਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਪਿਤਾ ਮੇ ਅਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਮਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਚਰਤਿ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਮਂ ਅਞ੍ਞੋ ਏਤਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏਕੇਨ ਨਂ ਉਪਾਯੇਨ ਨਿਸ੍ਸੋਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬਹਿਗਾਮੇ ¶ ਏਕਂ ਮਤਗੋਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਿਣਞ੍ਚ ਪਾਨੀਯਞ੍ਚ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਾਦ, ਖਾਦ, ਪਿਵ, ਪਿਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਆਗਤਾਗਤਾ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਸੁਜਾਤ, ਕਿਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋਸਿ, ਮਤਗੋਣਸ੍ਸ ਤਿਣੋਦਕਂ ਦੇਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਵਦਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਜਾਤੋ, ਮਤਗੋਣਸ੍ਸ ਤਿਣੋਦਕਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ¶ ਪਿਤੁਸੋਕੋ ਅਪਗਤੋ, ਪੁਤ੍ਤਸੋਕੋ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ. ਸੋ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ, ਤਾਤ ਸੁਜਾਤ, ਪਣ੍ਡਿਤੋਸਿ, ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਮਤਗੋਣਸ੍ਸ ਤਿਣੋਦਕਂ ਦੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਸਨ੍ਤਰਮਾਨੋਵ, ਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਹਰਿਤਂ ਤਿਣਂ;
ਖਾਦ ਖਾਦਾਤਿ ਲਪਸਿ, ਗਤਸਤ੍ਤਂ ਜਰਗ੍ਗਵਂ.
‘‘ਨ ਹਿ ਅਨ੍ਨੇਨ ਪਾਨੇਨ, ਮਤੋ ਗੋਣੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹੇ;
ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਤੁਚ੍ਛਂ ਵਿਲਪਸਿ, ਯਥਾ ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਤੀ ਤਥਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਨ੍ਤਰਮਾਨੋਵਾਤਿ ਤੁਰਿਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਲਾਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਲੁਨਿਤ੍ਵਾ. ਲਪਸੀਤਿ ਵਿਲਪਸਿ. ਗਤਸਤ੍ਤਂ ਜਰਗ੍ਗਵਨ੍ਤਿ ਵਿਗਤਜੀਵਿਤਂ ਜਿਣ੍ਣਗੋਣਂ. ਯਥਾ ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਯਥਾ ਦੁਮ੍ਮਤਿ ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋ ਵਿਲਪੇਯ੍ਯ, ਤਥਾ ਤ੍ਵਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਵਿਲਪਸੀਤਿ.
ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਤਥੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਸੀਸਂ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਵਾਲਧਿ;
ਸੋਤਾ ਤਥੇਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਮਞ੍ਞੇ ਗੋਣੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹੇ.
‘‘ਨੇਵਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸੀਸਞ੍ਚ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਦਿਸ੍ਸਰੇ;
ਰੁਦਂ ਮਤ੍ਤਿਕਥੂਪਸ੍ਮਿਂ, ਨਨੁ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਦੁਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਥੇਵਾਤਿ ਯਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਠਿਤਂ, ਤਥੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਮਞ੍ਞੇਤਿ ਏਤੇਸਂ ਸੀਸਾਦੀਨਂ ਤਥੇਵ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਯਂ ਗੋਣੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮਞ੍ਞਾਮਿ. ਨੇਵਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸੀਸਞ੍ਚਾਤਿ ਅਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਪਨ ਸੀਸਞ੍ਚ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦਾ ਨ ਦਿਸ੍ਸਰੇ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਨਨੁ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਦੁਮ੍ਮਤੀਤਿ ਅਹਂ ਤਾਵ ਸੀਸਾਦੀਨਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਕਰੋਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਸ੍ਸਸਿ, ਝਾਪਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਥੂਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਸਿ. ਇਤਿ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਤਗੁਣੇਨ ਸਹਸ੍ਸਗੁਣੇਨ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗੁਣੇਨ ਨਨੁ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਦੁਮ੍ਮਤਿ. ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਪਰਿਦੇਵਨਾਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਤਾ ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਕਿਚ੍ਚਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਮਮ ਸਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਏਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ ਸੁਜਾਤਪਣ੍ਡਿਤ, ‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’ਤਿ ਮੇ ਞਾਤਾ, ਇਤੋ ¶ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਸੋਚਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਿਤੁਸੋਕਹਰਣਕਪੁਤ੍ਤੇਨ ਨਾਮ ਤਾਦਿਸੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਹ –
‘‘ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਵਤ ਮਂ ਸਨ੍ਤਂ, ਘਤਸਿਤ੍ਤਂਵ ਪਾਵਕਂ;
ਵਾਰਿਨਾ ਵਿਯ ਓਸਿਞ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯੇ ਦਰਂ.
‘‘ਅਬ੍ਬਹੀ ਵਤ ਮੇ ਸਲ੍ਲਂ, ਯਮਾਸਿ ਹਦਯਸ੍ਸਿਤਂ;
ਯੋ ਮੇ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਪਿਤੁਸੋਕਂ ਅਪਾਨੁਦਿ.
‘‘ਸੋਹਂ ¶ ਅਬ੍ਬੂਲ਼੍ਹਸਲ੍ਲੋਸ੍ਮਿ, ਵੀਤਸੋਕੋ ਅਨਾਵਿਲੋ;
ਨ ਸੋਚਾਮਿ ਨ ਰੋਦਾਮਿ, ਤਵ ਸੁਤ੍ਵਾਨ ਮਾਣਵ.
‘‘ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ, ਯੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਾ;
ਵਿਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ ਸੋਕਮ੍ਹਾ, ਸੁਜਾਤੋ ਪਿਤਰਂ ਯਥਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯਿ. ਦਰਨ੍ਤਿ ਸੋਕਦਰਥਂ. ਸੁਜਾਤੋ ਪਿਤਰਂ ਯਥਾਤਿ ਯਥਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਂ ਪਿਤਰਂ ਸਮਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਤਾਯ ਸੋਕਮ੍ਹਾ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤਯਿ, ਏਵਂ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਸੋਕਮ੍ਹਾ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤਯਨ੍ਤੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਸੁਜਾਤੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸੁਜਾਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੫੩] ੩. ਵੇਨਸਾਖਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਨਯਿਦਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਭਗ੍ਗੇਸੁ ਸਂਸੁਮਾਰਗਿਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭੇਸਕਲ਼ਾਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਉਦੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸਂਸੁਮਾਰਗਿਰੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਪਰਿਯੋਦਾਤਸਿਪ੍ਪਂ ਵਡ੍ਢਕਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਰਾਜੂਹਿ ਅਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕੋਕਨਦਂ ਨਾਮ ਪਾਸਾਦਂ ¶ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਚ ਪਨ ‘‘ਅਯਂ ਵਡ੍ਢਕੀ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਏਵਰੂਪਂ ਪਾਸਾਦਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਮਚ੍ਛਰਾਯਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟਾਪੇਸਿ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਉਪ੍ਪਾਟਿਤਭਾਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਪਾਕਟੋ ਜਾਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰੋ ਕਿਰ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਕਿਨੋ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟਾਪੇਸਿ, ਅਹੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋਵ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਖਤ੍ਤਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਮਂਸੇਨ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਆਚਰਿਯੋ ¶ ਅਹੋਸਿ. ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲੇ ਖਤ੍ਤਿਯਮਾਣਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣਵਾ ਚ ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਪਨ ਪਕਤਿਯਾਪਿ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਙ੍ਗਵਿਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਕਕ੍ਖਲ਼ਫਰੁਸਸਾਹਸਿਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ, ਫਰੁਸੇਨ ਨਾਮ ਲਦ੍ਧਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਅਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇ ਵਿਨਟ੍ਠੇ ਭਿਨ੍ਨਨਾਵੋ ਵਿਯ ਸਮੁਦ੍ਦੇ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਾ ਏਵਰੂਪੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨਯਿਦਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ, ਖੇਮਂ ਸੁਭਿਕ੍ਖਂ ਸੁਖਤਾ ਚ ਕਾਯੇ;
ਅਤ੍ਥਚ੍ਚਯੇ ਮਾ ਅਹੁ ਸਮ੍ਪਮੂਲ਼੍ਹੋ, ਭਿਨ੍ਨਪ੍ਲਵੋ ਸਾਗਰਸ੍ਸੇਵ ਮਜ੍ਝੇ.
‘‘ਯਾਨਿ ਕਰੋਤਿ ਪੁਰਿਸੋ, ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ;
ਕਲ੍ਯਾਣਕਾਰੀ ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਪਾਪਕਾਰੀ ਚ ਪਾਪਕਂ;
ਯਾਦਿਸਂ ਵਪਤੇ ਬੀਜਂ, ਤਾਦਿਸਂ ਹਰਤੇ ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸੁਖਤਾ ਚ ਕਾਯੇਤਿ ਤਾਤ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ, ਯਦੇਤਂ ਖੇਮਂ ਵਾ ਸੁਭਿਕ੍ਖਂ ਵਾ ਯਾ ਵਾ ਏਸਾ ਸੁਖਤਾ ਕਾਯੇ, ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲਮੇਵ ਨ ਭਵਤਿ, ਇਦਂ ਪਨ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਭਾਵਧਮ੍ਮਂ. ਅਤ੍ਥਚ੍ਚਯੇਤਿ ਸੋ ¶ ਤ੍ਵਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਵਸੇਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇ ਵਿਗਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇ ਯਥਾ ਨਾਮ ਭਿਨ੍ਨਪ੍ਲਵੋ ਭਿਨ੍ਨਨਾਵੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਸਾਗਰਮਜ੍ਝੇ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਮੂਲ਼੍ਹੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਮਾ ਅਹੁ ਸਮ੍ਪਮੂਲ਼੍ਹੋ. ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਪਾਕਂ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨਾਮ.
ਸੋ ਆਚਰਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਓਪਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਨਾਮ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਹੋਸਿ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ. ਸੋ ਯਸਲੋਭੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਿਨਾ ਰਞ੍ਞਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਸਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾਨੋ ਗਾਹਾਪੇਯ੍ਯਂ, ਏਵਮੇਸ ਏਕਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਕਪੁਰੋਹਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਥਂ ਗਾਹਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਨਗਰਂ ਰੁਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ‘‘ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਗਮਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਗਰਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰੇਹਿ ਅਪ੍ਪਧਂਸਿਯਂ ਅਕਾਸਿ.
ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ¶ ਗਙ੍ਗਾਨਦੀਤੀਰੇ ਮਹਤੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲੇ ਸਾਣਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਵਿਤਾਨਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲੇ ਸਹਸ੍ਸਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੁਜ੍ਝਮਾਨੋਪਿ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਯਂ ਏਤ੍ਤਕੇਹਿ ਰਾਜੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾਪਿ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸਹਸ੍ਸਰਾਜੂਨਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ¶ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਮਧੁਰਮਂਸਂ ਆਦਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਵਟ੍ਟੀਹਿ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਪਞ੍ਚਙ੍ਗੁਲਿਕਾਨਿ ਕਰੋਮ, ਏਵਂ ਨੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਜਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਂ ਮਹਾਬਲੇ ਮਲ੍ਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮੇਕਂ ਰਾਜਾਨਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਨੇਨ ਵਿਸਞ੍ਞਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਆਦਾਯ ਕਲ਼ੇਵਰਾਨਿ ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਪਵਾਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬਲਿਭੇਰਿਂ ਆਕੋਟਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਗਤੋ.
ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਅਟ੍ਟਾਲਕਤੋ ਏਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਕ੍ਖਿਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਮਹਤੀ ਵੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਵੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਉਤ੍ਤਾਨਕੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕੋ ਗਿਜ੍ਝੋ ਏਕਂ ਤਿਖਿਣਕੋਟਿਕਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਗ੍ਗੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਅਟ੍ਠਿਕੋਟਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਵਾਮਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿ ਅਯਸੂਲਂ ਵਿਯ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ‘ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਬੀਜਾਨੁਰੂਪਂ ਫਲਂ ਵਿਯ ਕਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਂ ਵਿਪਾਕਂ ਅਨੁਭੋਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਇਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਲਪਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਇਦਂ ਤਦਾਚਰਿਯਵਚੋ, ਪਾਰਾਸਰਿਯੋ ਯਦਬ੍ਰਵਿ;
‘ਮਾ ਸੁ ਤ੍ਵਂ ਅਕਰਿ ਪਾਪਂ, ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਪਚ੍ਛਾ ਕਤਂ ਤਪੇ’.
‘‘ਅਯਮੇਵ ਸੋ ਪਿਙ੍ਗਿਯ ਵੇਨਸਾਖੋ, ਯਮ੍ਹਿ ਘਾਤਯਿਂ ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਂ;
ਅਲਙ੍ਕਤੇ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਾਨੁਲਿਤ੍ਤੇ, ਤਮੇਵ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਾਗਤਂ ਮਮ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਇਦਂ ਤਦਾਚਰਿਯਵਚੋਤਿ ਇਦਂ ਤਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਵਚਨਂ. ਪਾਰਾਸਰਿਯੋਤਿ ਤਂ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਕਿਤ੍ਤੇਤਿ. ਪਚ੍ਛਾ ਕਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਪਾਪਂ ਤਯਾ ਕਤਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਤਂ ਤਪੇਯ੍ਯ ਕਿਲਮੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਮਾ ਕਰੀਤਿ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਹਂ ਪਨਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਨ ਕਰਿਨ੍ਤਿ. ਅਯਮੇਵਾਤਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਲਪਤਿ. ਵੇਨਸਾਖੋਤਿ ਪਤ੍ਥਟਸਾਖੋ. ਯਮ੍ਹਿ ਘਾਤਯਿਨ੍ਤਿ ਯਮ੍ਹਿ ਰੁਕ੍ਖੇ ਖਤ੍ਤਿਯਸਹਸ੍ਸਂ ਮਾਰੇਸਿਂ. ਅਲਙ੍ਕਤੇ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਾਨੁਲਿਤ੍ਤੇਤਿ ਰਾਜਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤੇ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਸਾਰਾਨੁਲਿਤ੍ਤੇ ਤੇ ਖਤ੍ਤਿਯੇ ਯਤ੍ਥਾਹਂ ਘਾਤੇਸਿਂ ¶ , ਅਯਮੇਵ ਸੋ ਰੁਕ੍ਖੋ ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤਮੇਵ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਯਂ ਮਯਾ ਪਰੇਸਂ ਅਕ੍ਖਿਉਪ੍ਪਾਟਨਦੁਕ੍ਖਂ ਕਤਂ, ਇਦਂ ਮੇ ਤਥੇਵ ਪਟਿਆਗਤਂ, ਇਦਾਨਿ ਨੋ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਤਿ.
ਸੋ ¶ ਏਵਂ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ –
‘‘ਸਾਮਾ ਚ ਖੋ ਚਨ੍ਦਨਲਿਤ੍ਤਗਤ੍ਤਾ, ਲਟ੍ਠੀਵ ਸੋਭਞ੍ਜਨਕਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਤਾ;
ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਉਬ੍ਬਰਿਂ, ਤਂ ਮੇ ਇਤੋ ਦੁਕ੍ਖਤਰਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. –
ਗਾਥਮਾਹ –
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਮਮ ਭਰਿਯਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਾਮਾ ਉਬ੍ਬਰੀ ਯਥਾ ਨਾਮ ਸਿਗ੍ਗੁਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਜੁ ਉਗ੍ਗਤਾ ਸਾਖਾ ਮਨ੍ਦਮਾਲੁਤੇਰਿਤਾ ਕਮ੍ਪਮਾਨਾ ਸੋਭਤਿ, ਏਵਂ ਇਤ੍ਥਿਵਿਲਾਸਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਸੋਭਤਿ, ਤਮਹਂ ਇਦਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਉਬ੍ਬਰਿਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਕਾਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਮੇ ਤਸ੍ਸਾ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਇਤੋ ਮਰਣਦੁਕ੍ਖਤੋਪਿ ਦੁਕ੍ਖਤਰਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.
ਸੋ ਏਵਂ ਵਿਲਪਨ੍ਤੋਵ ਮਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਨ ਨਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਲੁਦ੍ਧੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿ, ਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਬਲਕਾਯੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ, ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਾਚਰਿਯੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਵੇਨਸਾਖਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੫੪] ੪. ਉਰਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਉਰਗੋਵ ¶ ਤਚਂ ਜਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਤਪੁਤ੍ਤਕਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਪਨ ਮਤਭਰਿਯਮਤਪਿਤਿਕਵਤ੍ਥੁਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਧਾਪਿ ਤਥੇਵ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ‘‘ਕਿਂ, ਆਵੁਸੋ, ਸੋਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ ¶ , ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਮਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੋਚਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਨਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਕੁਲੇ, ਨਾਪਿ ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਗਾਮੇ, ਅਥ ਖੋ ਅਪਰਿਮਾਣੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਤੀਸੁ ਭਵੇਸੁ ਅਮਰਣਧਮ੍ਮੋ ¶ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਬ੍ਭਾਵੇਨੇਵ ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਏਕਸਙ੍ਖਾਰੋਪਿ ਸਸ੍ਸਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਰਣਧਮ੍ਮਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਾ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤੇ ਮਤੇ ‘ਮਰਣਧਮ੍ਮਂ ਮਤਂ, ਨਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਂ ਨਟ੍ਠ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਸੋਚਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਦ੍ਵਾਰਗਾਮਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕਸਿਕਮ੍ਮੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਧੀਤਾ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਨਕੁਲਤੋ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਇਤਿ ਤੇ ਦਾਸਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਜਨਾ ਅਹੇਸੁਂ – ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ, ਭਰਿਯਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ, ਧੀਤਾ, ਸੁਣਿਸਾ, ਦਾਸੀਤਿ. ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਪਿਯਸਂਵਾਸਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਸਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਏਵਂ ਓਵਾਦਂ ਦੇਤਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਥਾਲਦ੍ਧਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਦਾਨਂ ਦੇਥ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਥ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਂ ਭਾਵੇਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਰਣਭਾਵਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਥ, ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਮਰਣਂ ਧੁਵਂ, ਜੀਵਿਤਂ ਅਦ੍ਧੁਵਂ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਖਯਵਯਧਮ੍ਮਿਨੋਵ, ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਦਿਵਾ ਚ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਓਵਾਦਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਂ ਭਾਵੇਨ੍ਤਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਸਤਿ. ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਚਵਰਂ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਮ੍ਮਿਕੇ ਆਸੀਵਿਸੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਧੂਮੋ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਪਹਰਿ. ਸੋ ਕੁਦ੍ਧੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਾਠਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਡਂਸਿ, ਸੋ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੋ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਤਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੋਣੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਨੇਵ ਰੋਦਿ ਨ ਪਰਿਦੇਵਿ – ‘‘ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਭਿਨ੍ਨਂ, ਮਰਣਧਮ੍ਮਂ ਮਤਂ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਮਰਣਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਭਾਵਮੇਵ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਕਸਿ. ਸੋ ਖੇਤ੍ਤਸਮੀਪੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਗੇਹਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨ ਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਅਨਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸੇਵਾਹਾਰਂ ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਥ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਚ ਏਕਿਕਾਵ ਦਾਸੀ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਜਨਾ ਸੁਦ੍ਧਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਹਤ੍ਥਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਤਥੇਵ ਕਥੇਸਿ. ਕੇਨ ਤੇ, ਤਾਤ, ਇਮਂ ਸਾਸਨਂ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ¶ , ਅਯ੍ਯੇਤਿ. ਸਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਮਤੋ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ, ਕਮ੍ਪਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿਸ੍ਸਾ ਨਾਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਸੁਭਾਵਿਤਚਿਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਾ ¶ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਹਤ੍ਥਾ ਦਾਸਿਂ ਪਨ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਰੋਦਿਤਂ ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ ਵਾ ਨਾਹੋਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਪਨ੍ਨਛਾਯਾਯਮੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿ. ਭੁਤ੍ਤਾਵਸਾਨੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਦਾਰੂਨਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਚਿਤਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਸੁਂ. ਏਕਸ੍ਸ ਚ ਏਕਬਿਨ੍ਦੁਪਿ ਅਸ੍ਸੁ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸੁਭਾਵਿਤਮਰਣਸ੍ਸਤਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਸੀਲਤੇਜੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਠਾਨਾ ¶ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤੇਸਂ ਗੁਣਤੇਜੇਨ ਉਣ੍ਹਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਏਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹਨਾਦਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਏਤੇਸਂ ਨਿਵੇਸਨਂ ਸਤ੍ਤਰਤਨਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਲ਼ਾਹਨਪਸ੍ਸੇ ਠਿਤੋ ‘‘ਤਾਤ, ਕਿਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਏਕਂ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਝਾਪੇਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਝਾਪੇਸ੍ਸਥ, ਏਕਂ ਪਨ ਮਿਗਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚਥ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥੇਤਂ ਸਾਮਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਮੇਵ ਝਾਪੇਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਵੇਰਿਮਨੁਸ੍ਸੋ ਵੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਓਰਸਪੁਤ੍ਤੋ ਨੋ ਸਾਮਿ, ਨ ਵੇਰਿਕੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਵੋ ਅਪ੍ਪਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤਿਵਿਯ ਪਿਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਉਰਗੋਵ ਤਚਂ ਜਿਣ੍ਣਂ, ਹਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸਂ ਤਨੁਂ;
ਏਵਂ ਸਰੀਰੇ ਨਿਬ੍ਭੋਗੇ, ਪੇਤੇ ਕਾਲਕਤੇ ਸਤਿ.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਂ ਤਨੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਂ. ਨਿਬ੍ਭੋਗੇਤਿ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਭੋਗਰਹਿਤੇ. ਪੇਤੇਤਿ ਪਰਲੋਕਂ ਪਟਿਗਤੇ. ਕਾਲਕਤੇਤਿ ਕਤਕਾਲੇ, ਮਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਾਮਿ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਉਰਗੋ ਜਿਣ੍ਣਤਚਂ ਨਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ¶ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰਹਿਤੇ ਸਰੀਰੇ ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਭੋਗੇ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਪੇਤੇ ਪੁਨ ਪਟਿਗਤੇ ਮਰਣਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਸਤਿ ਕੋ ਕਾਰੁਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਪਰਿਦੇਵੇਨ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਯਥਾ ਸੂਲੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਂ ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਹਂ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ. ਯਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤਿ, ਤਂ ਸੋ ਗਤੋਤਿ.
ਸਕ੍ਕੋ ¶ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਸ ਮਾਸੇ ਕੁਚ੍ਛਿਨਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਪਿਤਾ ਤਾਵ ਪੁਰਿਸਭਾਵੇਨ ਮਾ ਰੋਦਤੁ, ਮਾਤੁ ਹਦਯਂ ਪਨ ਮੁਦੁਕਂ ਹੋਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
‘‘ਅਨਵ੍ਹਿਤੋ ਤਤੋ ਆਗਾ, ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਇਤੋ ਗਤੋ;
ਯਥਾਗਤੋ ਤਥਾ ਗਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਪਰਿਦੇਵਨਾ.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ. – ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –
ਤਤ੍ਥ ਅਨਵ੍ਹਿਤੋਤਿ ਅਯਂ ਤਾਤ ਮਯਾ ਪਰਲੋਕਤੋ ਅਨਵ੍ਹਿਤੋ ਅਯਾਚਿਤੋ. ਆਗਾਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਆਗਤੋ. ਇਤੋਤਿ ਇਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਮਯਾ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੋਵ ਗਤੋ. ਯਥਾਗਤੋਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਰੁਚਿਯਾ ਆਗਤੋ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਤਥੇਵ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਸ ਇਤੋ ਗਮਨੇ ਕਾ ਪਰਿਦੇਵਨਾ. ਡਯ੍ਹਮਾਨੋਤਿ ਗਾਥਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
ਸਕ੍ਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਗਿਨਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਾਤਾ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਭਗਿਨਿਯੋ ਨਾਮ ਭਾਤੂਸੁ ਸਿਨੇਹਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
‘‘ਸਚੇ ਰੋਦੇ ਕਿਸਾ ਅਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਮੇ ਕਿਂ ਫਲਂ ਸਿਯਾ;
ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਜ੍ਜਾਨਂ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਨੋ ਅਰਤੀ ਸਿਯਾ.
ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ¶ ¶ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ. – ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –
ਤਤ੍ਥ ਸਚੇਤਿ ਯਦਿ ਅਹਂ ਭਾਤਰਿ ਮਤੇ ਰੋਦੇਯ੍ਯਂ, ਕਿਸਸਰੀਰਾ ਅਸ੍ਸਂ. ਭਾਤੁ ਪਨ ਮੇ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਵੁਡ੍ਢਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਮੇਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਮਯ੍ਹਂ ਰੋਦਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਂ ਫਲਂ ਕੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਮਯ੍ਹਂ ਅਵੁਦ੍ਧਿ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਜ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਦਾਨਂ ¶ . ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਭਿਯ੍ਯੋ ਨੋਤਿ ਯੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਞਾਤੀ ਚ ਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਸੁਹਦਯਾ ਚ, ਤੇਸਂ ਅਧਿਕਤਰਾ ਅਰਤਿ ਸਿਯਾ.
ਸਕ੍ਕੋ ਭਗਿਨਿਯਾ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਰਿਯਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਤਿ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਪਤਿਮ੍ਹਿ ਮਤੇ ਵਿਧਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਾਥਾ, ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ. ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
‘‘ਯਥਾਪਿ ਦਾਰਕੋ ਚਨ੍ਦਂ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਮਨੁਰੋਦਤਿ;
ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮੇਵੇਤਂ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ. – ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਂ ਲਬ੍ਭਨੀਯਾਲਬ੍ਭਨੀਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਬਾਲਦਾਰਕੋ ਮਾਤੁ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਂ ਪੁਣ੍ਣਂ ਚਨ੍ਦਂ ਆਕਾਸੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਚਨ੍ਦਂ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਅਮ੍ਮ, ਚਨ੍ਦਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਰੋਦਤਿ, ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮੇਵੇਤਂ, ਏਵਂਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਮੇਵ ਏਤਂ ਤਸ੍ਸ ਰੁਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ, ਯੋ ਪੇਤਂ ਕਾਲਕਤਂ ਅਨੁਸੋਚਤਿ. ਇਤੋਪਿ ਚ ਬਾਲਤਰਂ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਸੋ ਹਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਚਨ੍ਦਂ ਅਨੁਰੋਦਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਪਤਿ ਮਤੋ ਏਤਰਹਿ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸੂਲੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਡਯ੍ਹਮਾਨੋਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ.
ਸਕ੍ਕੋ ¶ ਭਰਿਯਾਯ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦਾਸਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯੋ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਇਮਿਨਾ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਾ ¶ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੁਮੁਤ੍ਤਾ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ. ‘ਸਾਮਿ, ਮਾ ਏਵਂ ਅਵਚ, ਨ ਏਤਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ, ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮੇ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਉਰੇ ਸਂਵਡ੍ਢਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸੀ’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
‘‘ਯਥਾਪਿ ਉਦਕਕੁਮ੍ਭੋ, ਭਿਨ੍ਨੋ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ;
ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮੇਵੇਤਂ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ¶ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇਵਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ. – ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਉਦਕਕੁਮ੍ਭੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਯਮਾਨੋ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਧਾ ਭਿਨ੍ਨੋ ਪੁਨ ਤਾਨਿ ਕਪਾਲਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਏਤਮਨੁਸੋਚਨਂ ਏਵਂਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਮਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਜੀਵਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਇਦ੍ਧਿਮਤੋ ਵਾ ਇਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਭਿਨ੍ਨਂ ਕੁਮ੍ਭਂ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਕਾਲਕਤੋ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨਾਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਪਾਕਤਿਤਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ. ਇਤਰਾ ਗਾਥਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯੇਵ.
ਸਕ੍ਕੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਹਿ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿ ਭਾਵਿਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਅਹਂ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ, ਅਹਂ ਵੋ ਗੇਹੇ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾਨਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਾਨਂ ਦੇਥ ¶ , ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਥ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਅਪਰਿਮਿਤਧਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਦਾਸੀ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ ਅਹੋਸਿ, ਧੀਤਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲੋ, ਮਾਤਾ ਖੇਮਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਉਰਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੫੫] ੫. ਘਟਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਞ੍ਞੇ ¶ ਸੋਚਨ੍ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਏਕਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੇਦਕਾਨਂ ਕਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰੇ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਮੋਚਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਧਮਾਲਂ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਤ੍ਥੋ ਕਿਰ ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨਤ੍ਥੇਨ ਪਨ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ ਆਗਤੋ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ ਖੋ, ਉਪਾਸਕ, ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਅਨਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਆਹਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ‘‘ਘਟਕੁਮਾਰੋ’’ਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਏਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਦੁਬ੍ਭਿ. ਸੋ ਤਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਞਤ੍ਵਾ ਰਟ੍ਠਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਤਦਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਧਙ੍ਕਰਾਜਾ ਨਾਮ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਲਿਕਾਹਿ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਂ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ¶ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ, ਧਙ੍ਕਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਡਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਾਦਾਸਫੁਲ੍ਲਪਦੁਮਸਸ੍ਸਿਰਿਕਂ ਮੁਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਞ੍ਞੇ ਸੋਚਨ੍ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਾ ਜਨਾ;
ਪਸਨ੍ਨਮੁਖਵਣ੍ਣੋਸਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਘਟ ਨ ਸੋਚਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੇਤਿ ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਮਨੁਸ੍ਸਾ.
ਅਥਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਸੋਚਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨਾਬ੍ਭਤੀਤਹਰੋ ¶ ਸੋਕੋ, ਨਾਨਾਗਤਸੁਖਾਵਹੋ;
ਤਸ੍ਮਾ ਧਙ੍ਕ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੋਕੇ ਦੁਤੀਯਤਾ.
‘‘ਸੋਚਂ ਪਣ੍ਡੁ ਕਿਸੋ ਹੋਤਿ, ਭਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤਿ;
ਅਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਮਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਲ੍ਲਵਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਰੁਪ੍ਪਤੋ.
‘‘ਗਾਮੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਰਞ੍ਞੇ, ਨਿਨ੍ਨੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਥਲੇ;
ਠਿਤਂ ਮਂ ਨਾਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਦਿਟ੍ਠਪਦੋ ਅਹਂ.
‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਨਾਲਮੇਕੋਵ, ਸਬ੍ਬਕਾਮਰਸਾਹਰੋ;
ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਥਵੀ ਤਸ੍ਸ, ਨ ਸੁਖਂ ਆਵਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਾਬ੍ਭਤੀਤਹਰੋਤਿ ਨਾਬ੍ਭਤੀਤਾਹਾਰੋ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਸੋਕੋ ਨਾਮ ਅਬ੍ਭਤੀਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤਂ ਪੁਨ ਨਾਹਰਤਿ. ਦੁਤੀਯਤਾਤਿ ਸਹਾਯਤਾ. ਅਤੀਤਾਹਰਣੇਨ ਵਾ ਅਨਾਗਤਾਹਰਣੇਨ ¶ ਵਾ ਸੋਕੋ ਨਾਮ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਹਾਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਾਪਿ ਕਾਰਣੇਨਾਹਂ ਨ ਸੋਚਾਮੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਸੋਚਨ੍ਤਿ ਸੋਚਨ੍ਤੋ. ਸਲ੍ਲਵਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਰੁਪ੍ਪਤੋਤਿ ਸੋਕਸਲ੍ਲੇਨ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਤੇਨੇਵ ਘਟ੍ਟਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ ਵਤ ਨੋ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਅਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਮਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਠਿਤਂ ਮਂ ਨਾਗਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮ ਧਙ੍ਕਰਾਜ, ਏਤੇਸੁ ਗਾਮਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਠਿਤਂ ਮਂ ਪਣ੍ਡੁਕਿਸਭਾਵਾਦਿਕਂ ਸੋਕਮੂਲਕਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਨ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਵਂ ਦਿਟ੍ਠਪਦੋਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਮਯਾ ਝਾਨਪਦਂ ਦਿਟ੍ਠਂ. ‘‘ਅਟ੍ਠਲੋਕਧਮ੍ਮਪਦ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵ ¶ . ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਨ ਮਤ੍ਤਂ ਨਾਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਪਰਿਯੋਸਾਨਗਾਥਾਯ ਇਚ੍ਛਿਤਪਤ੍ਥਿਤਤ੍ਥੇਨ ਝਾਨਸੁਖਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਬ੍ਬਕਾਮਰਸਂ ਆਹਰਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਕਾਮਰਸਾਹਰੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪਹਾਯ ਅਞ੍ਞਸਹਾਯੇ ਅਤ੍ਤਾਵ ਏਕੋ ਸਬ੍ਬਕਾਮਰਸਾਹਰੋ ਨਾਲਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਝਾਨਸੁਖਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕਾਮਰਸਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਥਵੀ ਨ ਸੁਖਂ ਆਵਹਿਸ੍ਸਤਿ. ਕਾਮਾਤੁਰਸ੍ਸ ਹਿ ਸੁਖਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਯੋ ਪਨ ਕਿਲੇਸਦਰਥਰਹਿਤਂ ਝਾਨਸੁਖਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਰਾਜਾ ਸੁਖੀ ਹੋਤੀਤਿ. ਯੋ ਪਨੇਤਾਯ ਗਾਥਾਯ ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾ ਨਾਲਮੇਕੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ.
ਇਤਿ ¶ ਧਙ੍ਕੋ ਇਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਰਜ੍ਜਂ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਪਟਿਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਧਙ੍ਕਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਘਟਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਘਟਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੫੬] ੬. ਕੋਰਣ੍ਡਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਏਕੋ ਅਰਞ੍ਞੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਨਂ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਮਚ੍ਛਬਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਞੇਵ ‘‘ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਸੀਲਂ ਦੇਤਿ. ਤੇ ਥੇਰੇ ਗਰੁਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਨ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਇਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਨ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਤੇਸਂ ਅਰੁਚਿਯਾ ਸੀਲਂ ਦੇਥ, ਏਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਵਰੂਪਾਨਂ ਸੀਲਂ ਮਾ ਅਦਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸੀਲਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸੀਲਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਕੋਰਣ੍ਡਿਯੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਤਦਾ ਸੋ ਆਚਰਿਯੋ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕੇਵਟ੍ਟਾਦੀਨਂ ਅਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ‘‘ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਸੀਲਂ ਦੇਤਿ. ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ¶ ਆਚਰਿਯੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਤੇਸਂ ਅਰੁਚਿਯਾ ਸੀਲਂ ਦੇਥ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਦਦੇਯ੍ਯਾਥ, ਮਾ ਅਯਾਚਨ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸੋ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਅਹੋਸਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਸੀਲਂ ਦੇਤਿਯੇਵ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਏਕਸ੍ਮਾ ਗਾਮਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਾਚਨਕਤ੍ਥਾਯ ਆਚਰਿਯਂ ਨਿਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਕੋਰਣ੍ਡਿਯਮਾਣਵਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਂ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਮਾਣਵੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਚਨਕਾਨਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਿਨ੍ਨਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਕਨ੍ਦਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸੀਲਂ ਦੇਤਿ, ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾ ਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਦੇਤਿ, ਤਥਾ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਸੁ ਮਾਣਵੇਸੁ ¶ ਸੁਖਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਉਟ੍ਠਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸੇਲਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਦਰਾਯਂ ਖਿਪਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਖਿਪਿਯੇਵ. ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਮਾਣਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸਿ, ਤੇ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਆਚਰਿਯੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਕੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਗਿਰਿਕਨ੍ਦਰਾਯਂ, ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਸਿਲਂ ਪਵੇਚ੍ਛਸਿ;
ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਨ੍ਤਰਮਾਨਰੂਪੋ, ਕੋਰਣ੍ਡਿਯ ਕੋ ਨੁ ਤਵ ਯਿਧਤ੍ਥੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਨੁ ਤਵ ਯਿਧਤ੍ਥੋਤਿ ਕੋ ਨੁ ਤਵ ਇਧ ਕਨ੍ਦਰਾਯਂ ਸਿਲਾਖਿਪਨੇਨ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸੋ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਂ ਪਬੋਧੇਤੁਕਾਮੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਹਞ੍ਹਿਮਂ ਸਾਗਰਸੇਵਿਤਨ੍ਤਂ, ਸਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਯਥਾਪਿ ਪਾਣਿ;
ਵਿਕਿਰਿਯ ਸਾਨੂਨਿ ਚ ਪਬ੍ਬਤਾਨਿ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਿਲਂ ਦਰਿਯਾ ਪਕ੍ਖਿਪਾਮੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਹਞ੍ਹਿਮਨ੍ਤਿ ਅਹਞ੍ਹਿ ਇਮਂ ਮਹਾਪਥਵਿਂ. ਸਾਗਰਸੇਵਿਤਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਾਗਰੇਹਿ ਸੇਵਿਤਂ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤਂ. ਯਥਾਪਿ ਪਾਣੀਤਿ ਹਤ੍ਥਤਲਂ ਵਿਯ ਸਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਵਿਕਿਰਿਯਾਤਿ ਵਿਕਿਰਿਤ੍ਵਾ. ਸਾਨੂਨਿ ਚ ਪਬ੍ਬਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਪਂਸੁਪਬ੍ਬਤੇ ਚ ਸਿਲਾਪਬ੍ਬਤੇ ਚ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨਯਿਮਂ ਮਹਿਂ ਅਰਹਤਿ ਪਾਣਿਕਪ੍ਪਂ, ਸਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਕਰਣਾਯ ਮੇਕੋ;
ਮਞ੍ਞਾਮਿਮਞ੍ਞੇਵ ਦਰਿਂ ਜਿਗੀਸਂ, ਕੋਰਣ੍ਡਿਯ ਹਾਹਸਿ ਜੀਵਲੋਕ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਕਰਣਾਯ ਮੇਕੋਤਿ ਕਰਣਾਯ ਏਕੋ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਮਞ੍ਞਾਮਿਮਞ੍ਞੇਵ ਦਰਿਂ ਜਿਗੀਸਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਮਞ੍ਞਾਮਿ ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਪਥਵੀ, ਇਮਞ੍ਞੇਵ ਏਕਂ ਦਰਿਂ ਜਿਗੀਸਂ ਪੂਰਣਤ੍ਥਾਯ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਸਿਲਾ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਉਪਾਯਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋਵ ਤ੍ਵਂ ਇਮਂ ਜੀਵਲੋਕਂ ਹਾਹਸਿ ਜਹਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਰਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਚੇ ਅਯਂ ਭੂਤਧਰਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਸਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਕਰਣਾਯ ਮੇਕੋ;
ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ ਇਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ, ਨਾਨਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇ ਨਾਨਯਿਸ੍ਸਸਿ ਤੇ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਸਚੇ ਅਯਂ ਏਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਇਮਂ ਭੂਤਧਰਂ ਪਥਵਿਂ ਸਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਨ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਂ ਇਮੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਮਨੁਸ੍ਸੇ ਨਾਨਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇ ਨਾਨਯਿਸ੍ਸਸਿ, ਤੇ ਏਵਂ ‘‘ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਸੀਲਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਂ ਨ ਆਨਯਿਸ੍ਸਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸਾਯੇਵ ਹਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ‘‘ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਗਰਹਨ੍ਤਿ. ਸਂਸਾਰਮੋਚਕਾਦਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੁਸਲਸਞ੍ਞਿਨੋ, ਤੇ ਤ੍ਵਂ ਕਥਂ ਆਨਯਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਸੀਲਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਯਾਚਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਦੇਹੀਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੋ ‘‘ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਦਤਿ ਕੋਰਣ੍ਡਿਯੋ, ਇਦਾਨਿ ਨ ਏਵਰੂਪਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਰਦ੍ਧਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਂਖਿਤ੍ਤਰੂਪੇਨ ¶ ਭਵਂ ਮਮਤ੍ਥਂ, ਅਕ੍ਖਾਸਿ ਕੋਰਣ੍ਡਿਯ ਏਵਮੇਤਂ;
ਯਥਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਥਵੀ ਸਮਾਯਂ, ਕਤ੍ਤੁਂ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨ ਤਥਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਯਨ੍ਤਿ ਸਮਂ ਅਯਂ. ਏਵਂ ਆਚਰਿਯੋ ਮਾਣਵਸ੍ਸ ਥੁਤਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਸੋਪਿ ਨਂ ਬੋਧੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਘਰਂ ਨੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਕੋਰਣ੍ਡਿਯਮਾਣਵੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਕੋਰਣ੍ਡਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੫੭] ੭. ਲਟੁਕਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਨ੍ਦਾਮਿ ਤਂ ਕੁਞ੍ਜਰ ਸਟ੍ਠਿਹਾਯਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ, ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਕਰੁਣਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਨਿਕ੍ਕਰੁਣੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਮਹਾਕਾਯੋ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਵਾਰਣਪਰਿਵਾਰੋ ਯੂਥਪਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਵਿਹਾਸਿ. ਤਦਾ ਏਕਾ ਲਟੁਕਿਕਾ ਸਕੁਣਿਕਾ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਵਿਚਰਣਟ੍ਠਾਨੇ ਅਣ੍ਡਾਨਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿ, ਤਾਨਿ ਪਰਿਣਤਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਕੁਣਪੋਤਕਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਅਵਿਰੁਲ਼੍ਹਪਕ੍ਖੇਸੁ ਉਪ੍ਪਤਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਸੁਯੇਵ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਵਾਰਣਪਰਿਵੁਤੋ ਗੋਚਰਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਲਟੁਕਿਕਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਹਤ੍ਥਿਰਾਜਾ ਮਮ ਪੋਤਕੇ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਪਰਿਤ੍ਤਾਣਤ੍ਥਾਯ ਧਮ੍ਮਿਕਾਰਕ੍ਖਂ ਯਾਚਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ¶ ਉਭੋ ਪਕ੍ਖੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਨ੍ਦਾਮਿ ¶ ਤਂ ਕੁਞ੍ਜਰ ਸਟ੍ਠਿਹਾਯਨਂ, ਆਰਞ੍ਞਕਂ ਯੂਥਪਤਿਂ ਯਸਸ੍ਸਿਂ;
ਪਕ੍ਖੇਹਿ ਤਂ ਪਞ੍ਜਲਿਕਂ ਕਰੋਮਿ, ਮਾ ਮੇ ਵਧੀ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਟ੍ਠਿਹਾਯਨਨ੍ਤਿ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਹਾਯਨਬਲਂ. ਯਸਸ੍ਸਿਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਪਕ੍ਖੇਹਿ ਤਂ ਪਞ੍ਚਲਿਕਂ ਕਰੋਮੀਤਿ ਅਹਂ ਪਕ੍ਖੇਹਿ ਤਂ ਅਞ੍ਜਲਿਕਂ ਕਰੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ ਲਟੁਕਿਕੇ, ਅਹਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਕੁਣਪੋਤਕਾਨਂ ਉਪਰਿ ਠਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਯਾ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਗਤੇਸੁ ਲਟੁਕਿਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਲਟੁਕਿਕੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਏਕੋ ਏਕਚਾਰਿਕੋ ਹਤ੍ਥੀ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਚਨਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਪਕ੍ਖੇਹਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਨ੍ਦਾਮਿ ਤਂ ਕੁਞ੍ਜਰ ਏਕਚਾਰਿਂ, ਆਰਞ੍ਞਕਂ ਪਬ੍ਬਤਸਾਨੁਗੋਚਰਂ;
ਪਕ੍ਖੇਹਿ ਤਂ ਪਞ੍ਜਲਿਕਂ ਕਰੋਮਿ, ਮਾ ਮੇ ਵਧੀ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਤਸਾਨੁਗੋਚਰਨ੍ਤਿ ਘਨਸੇਲਪਬ੍ਬਤੇਸੁ ਚ ਪਂਸੁਪਬ੍ਬਤੇਸੁ ਚ ਗੋਚਰਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਂ.
ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਧਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਲਟੁਕਿਕੇ ਪੁਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਤੁਵਂ ਕਾਹਸਿ ਦੁਬ੍ਬਲਾਸਿ;
ਸਤਂ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿਪਿ ਤਾਦਿਸੀਨਂ, ਵਾਮੇਨ ਪਾਦੇਨ ਪਪੋਥਯੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਧਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇਤਿ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਮਮ ਵਿਚਰਣਮਗ੍ਗੇ ਪੁਤ੍ਤਕਾਨਿ ਠਪੇਸਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਠਪੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਧਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਕਾਨੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਕਿਂ ਮੇ ਤੁਵਂ ਕਾਹਸੀਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਮਹਾਥਾਮਸ੍ਸ ਤ੍ਵਂ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ. ਪਪੋਥਯੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਤਾਦਿਸਾਨਂ ਲਟੁਕਿਕਾਨਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਵਾਮੇਨ ਪਾਦੇਨ ਸਞ੍ਚੁਣ੍ਣੇਯ੍ਯਂ, ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੇਨ ਪਨ ਕਥਾਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ¶ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਪਾਦੇਨ ਸਞ੍ਚੁਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਮੁਤ੍ਤੇਨ ਪਵਾਹੇਤ੍ਵਾ ਨਦਨ੍ਤੋਵ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਲਟੁਕਿਕਾ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਯ ਨਿਲੀਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਤਾਵ ਵਾਰਣ ਨਦਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਸਿ, ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ¶ ਮੇ ਕਿਰਿਯਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਸਿ, ਕਾਯਬਲਤੋ ਞਾਣਬਲਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ, ਹੋਤੁ, ਜਾਨਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਯਮਾਨਾਵ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਹੇਵ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਬਲੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ, ਬਲਞ੍ਹਿ ਬਾਲਸ੍ਸ ਵਧਾਯ ਹੋਤਿ;
ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਨਾਗਰਾਜਾ ਅਨਤ੍ਥਂ, ਯੋ ਮੇ ਵਧੀ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਬਲੇਨਾਤਿ ਕਾਯਬਲੇਨ. ਅਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਵੁਡ੍ਢਿਂ. ਯੋ ਮੇਤਿ ਯੋ ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਦੁਬ੍ਬਲਾਯ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਵਧੀ ਘਾਤੇਸਿ.
ਸਾ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹਂ ਏਕਂ ਕਾਕਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤੁਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਮੇ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਕਸ੍ਸ ਪਨ ਏਕਚਾਰਿਕਵਾਰਣਸ੍ਸ ਤੁਣ੍ਡੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਭਿਨ੍ਨਾਨਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤੇਨ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਾ ਏਕਂ ਨੀਲਮਕ੍ਖਿਕਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿ. ਤਾਯਪਿ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਕਾਕੇਨ ਏਕਚਾਰਿਕਵਾਰਣਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਸੁ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਤਤ੍ਥ ਆਸਾਟਿਕਂ ਪਾਤੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਯਪਿ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਏਕਂ ਮਣ੍ਡੂਕਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਯਦਾ ਏਕਚਾਰਿਕਵਾਰਣੋ ਅਨ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਰਿਯੇਸਤਿ, ਤਦਾ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤੋ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕਂ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਪਾਤੇ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥ, ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਕਾਕੋ ਵਾਰਣਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇਪਿ ¶ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਤੁਣ੍ਡੇਨ ਭਿਨ੍ਦਿ, ਨੀਲਮਕ੍ਖਿਕਾ ਆਸਾਟਿਕਂ ਪਾਤੇਸਿ. ਸੋ ਪੁਲ਼ਵੇਹਿ ਖਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪਿਪਾਸਾਭਿਭੂਤੋ ਪਾਨੀਯਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਵਿਚਰਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਣ੍ਡੂਕੋ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਵਾਰਣੋ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਾਨੀਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਅਥ ਮਣ੍ਡੂਕੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਪਾਤੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਵਾਰਣੋ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਾਨੀਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਪਾਤਾਭਿਮੁਖੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਰਿਗਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਲਟੁਕਿਕਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ ਮੇ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠਾ ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧੇ ਚਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਤਾ.
ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕੇਨਚਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੇਰਂ ਨਾਮ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਂ ਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵਾਰਣਂ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਾਰਣਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ –
‘‘ਕਾਕਞ੍ਚ ¶ ਪਸ੍ਸ ਲਟੁਕਿਕਂ, ਮਣ੍ਡੂਕਂ ਨੀਲਮਕ੍ਖਿਕਂ;
ਏਤੇ ਨਾਗਂ ਅਘਾਤੇਸੁਂ, ਪਸ੍ਸ ਵੇਰਸ੍ਸ ਵੇਰਿਨਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਵੇਰਂ ਨ ਕਯਿਰਾਥ, ਅਪ੍ਪਿਯੇਨਪਿ ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ. –
ਇਮਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨਿਯਾਮਿਤਾਲਪਨਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਸ੍ਸਥ ਭਿਕ੍ਖਵੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤੇਤਿ ਏਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਅਘਾਤੇਸੁਨ੍ਤਿ ਤਂ ਵਧਿਂਸੁ. ਪਸ੍ਸ ਵੇਰਸ੍ਸ ਵੇਰਿਨਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਥ ਵੇਰਿਕਾਨਂ ਵੇਰਸ੍ਸ ਗਤਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਦਾ ਏਕਚਾਰਿਕਹਤ੍ਥੀ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਯੂਥਪਤਿ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਲਟੁਕਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੫੮] ੮. ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਹਮੇਵ ¶ ਦੂਸਿਯਾ ਭੂਨਹਤਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਜਾਤਕੇਸੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ¶ ਪਨ ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮਾਸਿਕਕਾਲੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਚ ਸੀਸਞ੍ਚ ਛੇਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸਿਮਾਲਕਂ ਨਾਮ ਕਾਰੇਸਿ. ਦਦ੍ਦਰਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੨.੪੩-੪੪) ਗੀਵਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਨੇ ਮਂਸਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿ. ਖਨ੍ਤੀਵਾਦੀਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੪.੪੯ ਆਦਯੋ) ਦ੍ਵੀਹਿਪਿ ਕਸਾਹਿ ਪਹਾਰਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਤਾਲ਼ਾਪੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਚ ਕਣ੍ਣਨਾਸਞ੍ਚ ਛੇਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਜਟਾਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਾਨਕਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਪਾਦੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਵਸਂਯੇਵ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਚੂਲ਼ਨਨ੍ਦਿਯਜਾਤਕੇਪਿ (ਜਾ. ੧.੨.੧੪੩-੧੪੪) ਮਹਾਕਪਿਜਾਤਕੇਪਿ (ਜਾ. ੧.੭.੮੩ ਆਦਯੋ) ਮਾਰੇਸਿਯੇਵ. ਏਵਮੇਵ ਸੋ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਵਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇਪਿ ਪਰਿਸਕ੍ਕਿਯੇਵ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਾਰਣਤ੍ਥਮੇਵ ਉਪਾਯਂ ਕਰੋਤਿ, ‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਮਾਰਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਧਨੁਗ੍ਗਹੇ ਪਯੋਜੇਸਿ, ਸਿਲਂ ਪਵਿਜ੍ਝਿ, ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਯ੍ਹਂ ਵਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਿਯੇਵ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ¶ , ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਂ ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਕੁਮਾਰਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਮਾਨਂ ਜੀਵਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸਿਮਾਲਕਂ ਕਾਰੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਮਹਾਪਤਾਪੇ ਨਾਮ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਚਨ੍ਦਾਦੇਵਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ‘‘ਧਮ੍ਮਪਾਲੋ’’ਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਮੇਨਂ ਸਤ੍ਤਮਾਸਿਕਕਾਲੇ ਮਾਤਾ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਾਪਯਮਾਨਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਾਪਯਮਾਨਾ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੇਨ ਸਮਪ੍ਪਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਇਦਾਨੇਵ ਤਾਵ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਾਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਮਂ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਨ ਮਞ੍ਞਤਿ, ਪੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੇ ਮਯਿ ‘ਮਨੁਸ੍ਸੋ’ਤਿਪਿ ਸਞ੍ਞਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨੇਵ ਨਂ ਘਾਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਧਾਨੇਨ ¶ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਚੋਰਘਾਤਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥੋ ¶ ਰਤ੍ਤਮਾਲਾਧਰੋ ਫਰਸੁਂ ਅਂਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਨਘਟਿਕਂ ਹਤ੍ਥਪਾਦਠਪਨਦਣ੍ਡਕਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਦੇਵਿਯਾ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ ਆਨੇਹੀਤਿ. ਦੇਵੀਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਰੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰੋਦਮਾਨਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਚੋਰਘਾਤਕੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕੁਮਾਰਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਏਕਂ ਫਲਕਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਧ ਨਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ.
ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋਵ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ਆਗਚ੍ਛਿ. ਪੁਨ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਧਮ੍ਮਪਾਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਛਿਨ੍ਦਾਤਿ. ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਮਾਸਿਕੋ ਬਾਲਕੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਨਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਦੋਸੋ ਪਨ ਹੋਨ੍ਤੋ ਮਯਿ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਯ੍ਹਂ ਹਤ੍ਥੇ ਛੇਦਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਹਮੇਵ ਦੂਸਿਯਾ ਭੂਨਹਤਾ, ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਪਤਾਪਸ੍ਸ;
ਏਤਂ ਮੁਞ੍ਚਤੁ ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ, ਹਤ੍ਥੇ ਮੇ ਦੇਵ ਛੇਦੇਹੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦੂਸਿਯਾਤਿ ਦੂਸਿਕਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨੁਟ੍ਠਹਮਾਨਾ ਦੋਸਕਾਰਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਦੂਸਿਕਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋ. ਭੂਨਹਤਾਤਿ ਹਤਭੂਨਾ, ਹਤਵੁਡ੍ਢੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰਞ੍ਞੋਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਦੂਸਿਯਾ’’ਤਿ ਪਦੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਹਂ ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਪਤਾਪਸ੍ਸ ਅਪਰਾਧਕਾਰਿਕਾ, ਨਾਯਂ ਕੁਮਾਰੋ, ਤਸ੍ਮਾ ¶ ਨਿਰਪਰਾਧਂ ਏਤਂ ਬਾਲਕਂ ਮੁਞ੍ਚਤੁ ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ, ਸਚੇਪਿ ਹਤ੍ਥੇ ਛੇਦਾਪੇਤੁਕਾਮੋ, ਦੋਸਕਾਰਿਕਾਯ ਹਤ੍ਥੇ ਮੇ, ਦੇਵ, ਛੇਦੇਹੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.
ਰਾਜਾ ਚੋਰਘਾਤਕਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪਪਞ੍ਚਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਛੇਦਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ਤਿਖਿਣਫਰਸੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਤਰੁਣਵਂਸਕਲ਼ੀਰੇ ਵਿਯ ¶ ਦ੍ਵੇ ਹਤ੍ਥੇ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਸੋ ਦ੍ਵੀਸੁ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਨੇਵ ਰੋਦਿ ਨ ਪਰਿਦੇਵਿ, ਖਨ੍ਤਿਞ੍ਚ ਮੇਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਚਨ੍ਦਾ ਪਨ ਦੇਵੀ ਛਿਨ੍ਨਹਤ੍ਥਕੋਟਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਲੋਹਿਤਲਿਤ੍ਤਾ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ਵਿਚਰਿ. ਪੁਨ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਾਦੇ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਹਮੇਵ ਦੂਸਿਯਾ ਭੂਨਹਤਾ, ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਪਤਾਪਸ੍ਸ;
ਏਤਂ ਮੁਞ੍ਚਤੁ ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ, ਪਾਦੇ ਮੇ ਦੇਵ ਛੇਦੇਹੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਰਾਜਾਪਿ ਪੁਨ ਚੋਰਘਾਤਕਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਉਭੋਪਿ ਪਾਦੇ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਪਾਦਕੋਟਿਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਕਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਲਿਤ੍ਤਾ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ‘‘ਸਾਮਿ ਮਹਾਪਤਾਪ, ਛਿਨ੍ਨਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਨਾਮ ਦਾਰਕਾ ਮਾਤਰਾ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਹਿ ਮੇ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਚੋਰਘਾਤਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਦੇਵ ਕਤਾ ਰਾਜਾਣਾ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਮਮ ਕਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਤਾਵ ਨਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੀਸਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਹਮੇਵ ਦੂਸਿਯਾ ਭੂਨਹਤਾ, ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਪਤਾਪਸ੍ਸ;
ਏਤਂ ਮੁਞ੍ਚਤੁ ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ, ਸੀਸਂ ਮੇ ਦੇਵ ਛੇਦੇਹੀ’’ਤਿ.
ਵਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਸਂ ਉਪਨੇਸਿ.
ਪੁਨ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸੀਸਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤਾ, ਦੇਵ, ਰਾਜਾਣਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਤਾਵ ਕਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਸਿਤੁਣ੍ਡੇਨ ਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਮਾਲਕਂ ਨਾਮ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਕਲ਼ੇਵਰਂ ¶ ਆਕਾਸੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਤੁਣ੍ਡੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਮਾਲਕਂ ਨਾਮ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲੇ ਵਿਪ੍ਪਕਿਰਿ. ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਂਸੇ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲੇ ਰੋਦਮਾਨਾ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨ ¶ ਹਿ ਨੂਨਿਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ, ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾ ਚ ਵਿਜ੍ਜਰੇ ਸੁਹਦਾ;
ਯੇ ਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ, ਮਾ ਘਾਤਯਿ ਓਰਸਂ ਪੁਤ੍ਤਂ.
‘‘ਨ ਹਿ ਨੂਨਿਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ, ਞਾਤੀ ਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਵਿਜ੍ਜਰੇ ਸੁਹਦਾ;
ਯੇ ਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ, ਮਾ ਘਾਤਯਿ ਅਤ੍ਰਜਂ ਪੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾ ਚ ਵਿਜ੍ਜਰੇ ਸੁਹਦਾਤਿ ਨੂਨ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਦਲ਼੍ਹਮਿਤ੍ਤਾ ਵਾ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਸਹਭਾਵਿਨੋ ਅਮਚ੍ਚਾ ਵਾ ਮੁਦੁਹਦਯਤਾਯ ਸੁਹਦਾ ਵਾ ਕੇਚਿ ਨ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਨ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਅਧੁਨਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਯਪੁਤ੍ਤਂ ਮਾ ਘਾਤਯੀ’’ਤਿ ਨ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਰਾਜਾਨਂ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਨਤ੍ਥਿਯੇਵਾਤਿ ਮਞ੍ਞੇ. ਦੁਤਿਯਗਾਥਾਯਂ ਞਾਤੀਤਿ ਞਾਤਕਾ.
ਇਮਾ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਵਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਹਦਯਮਂਸਂ ਧਾਰਯਮਾਨਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਾਨੁਲਿਤ੍ਤਾ, ਬਾਹਾ ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਪਾਲਸ੍ਸ;
ਦਾਯਾਦਸ੍ਸ ਪਥਬ੍ਯਾ, ਪਾਣਾ ਮੇ ਦੇਵ ਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਦਾਯਾਦਸ੍ਸ ਪਥਬ੍ਯਾਤਿ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਾਯ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤਾਯ ਪਥਵਿਯਾ ਦਾਯਾਦਸ੍ਸ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਸਾਰਾਨੁਲਿਤ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਾ ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਪਾਦਾ ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸੀਸਞ੍ਚ ਛਿਜ੍ਜਤਿ, ਅਸਿਮਾਲਕੋਪਿ ਕਤੋ, ਤਵ ਵਂਸਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋਸਿ ਦਾਨੀਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਵਿਲਪਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਹ. ਪਾਣਾ ਮੇ ਦੇਵ ਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਦੇਵ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਇਮਂ ਸੋਕਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਯਾ ਜੀਵਿਤਂ ਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ.
ਤਸ੍ਸਾ ਏਵਂ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾਯ ਏਵ ਡਯ੍ਹਮਾਨੇ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵੇਲ਼ੁ ਵਿਯ ਹਦਯਂ ਫਲਿ, ਸਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਰਾਜਾਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮਹਾਤਲੇ ਪਤਿ, ਪਦਰਤਲਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿ, ਸੋ ਤਤੋਪਿ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿ. ਤਤੋ ਚਤੁਨਹੁਤਾਧਿਕਦ੍ਵਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲਾਪਿ ਘਨਪਥਵੀ ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਗੁਣਂ ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਵਰਮਦਾਸਿ, ਅਵੀਚਿਤੋ ਜਾਲਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਕੇਨ ਕਮ੍ਬਲੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ¶ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਖਿਪਿ. ਚਨ੍ਦਾਯ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਮਚ੍ਚਾ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਂਸੁ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਚਨ੍ਦਾਦੇਵੀ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਗੋਤਮੀ, ਧਮ੍ਮਪਾਲਕੁਮਾਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੫੯] ੯. ਸੁਵਣ੍ਣਮਿਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਿਕ੍ਕਮ ¶ ਰੇ ਹਰਿਪਾਦਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਏਕਂ ਕੁਲਧੀਤਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸਾ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ ਬੁਦ੍ਧਮਾਮਕਾ ਧਮ੍ਮਮਾਮਕਾ ਸਙ੍ਘਮਾਮਕਾ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਦਾਨਾਦਿਪੁਞ੍ਞਾਭਿਰਤਾ. ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਮੇਵ ਸਮਾਨਜਾਤਿਕਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਕੁਲਂ ਵਾਰੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਾ ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਮਮਾਯਤਿ ਦਾਨਾਦਿਪੁਞ੍ਞਾਭਿਰਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾਪਿ ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਦਾਨਂ ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ਸੋਤੁਂ ਵਿਹਾਰਂ ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸੀਲਂ ਵਾ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਨ ਦਸ੍ਸਥ, ਨ ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਮ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦਿਸਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਕੁਲਾਵ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤੇ ਤੇਹਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਕਰੋਤੁ, ਮਯਂ ਨ ਵਾਰੇਸ੍ਸਾਮ, ਦੇਥ ਨੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਦਕੇਨ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇਨ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਸਾ ਵਤ੍ਤਾਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਤਿਦੇਵਤਾ ਅਹੋਸਿ, ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਕਤਾਨੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਸਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਾਮਿਕਂ ਆਹ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਲੂਪਕਤ੍ਥੇਰਾਨਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾਧੁ, ਭਦ੍ਦੇ, ਯਥਾਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਦਾਨਂ ਦੇਹੀਤਿ. ਸਾ ਥੇਰੇ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤਭੋਜਨਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਕੁਲਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਗੁਣਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯਾ, ਯਾਵ ਇਮਂ ਕੁਲਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਾਵ ਇਧੇਵ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰਾ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਪੁਨ ਸਾਮਿਕਂ ਆਹ ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਥੇਰਾ ¶ ਇਧ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨ ਪਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰਾਨਂ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ ¶ . ਸੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਾਯ ਚ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਚ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਥੇਰਾਨਂ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਪਾਨੀਯਂ ਪਰਿਸ੍ਸਾਵੇਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਭਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਭਿਜ੍ਜਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਥੇਰੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਭੋਪਿ ਜਯਮ੍ਪਤਿਕਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਸਙ੍ਘਮਾਮਕਾਯੇਵ ਜਾਤਾ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਦਾਰਿਕਾ ਸਾਮਿਕਂ ਆਹ – ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਕਿਂ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ, ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਭਦ੍ਦੇ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਤਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਉਭੋਪਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕਾ ਨਾਮ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚੇਵ ਪਚ੍ਚਯਾ ਜਾਤਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਚ, ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਪਿ ਪਾਪੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਤਾਵ ਏਸਾ ਸਾਮਿਕਂ ਰਾਗਪਾਸਾ ਮੋਚੇਸਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸਾ ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤੇ ਪਨ ਮਰਣਪਾਸਾ ਮੋਚੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਿਗਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਭਿਰੂਪੋ ਅਹੋਸਿ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ ਲਾਖਾਰਸਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤੇਹਿ ¶ ਵਿਯ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇਹਿ ਰਜਤਦਾਮਸਦਿਸੇਹਿ ਵਿਸਾਣੇਹਿ ਮਣਿਗੁਲ਼ਿਕਪਟਿਭਾਗੇਹਿ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਗੇਣ੍ਡੁਸਦਿਸੇਨ ਮੁਖੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਤਰੁਣਮਿਗੀ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ. ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ, ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਚਿਤ੍ਰਮਿਗਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਲੁਦ੍ਦਕਾ ਮਿਗਵੀਥੀਸੁ ਪਾਸੇ ਓਡ੍ਡੇਸੁਂ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਿਗਾਨਂ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਾਦੇ ਪਾਸੇਨ ਬਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਕਡ੍ਢਿ, ਚਮ੍ਮਂ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਪੁਨ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਂਸਂ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਪੁਨ ਨ੍ਹਾਰੁ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਪਾਸੋ ਅਟ੍ਠਿਮਾਹਚ੍ਚ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਪਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ ਬਦ੍ਧਰਵਂ ਰਵਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭੀਤੋ ਮਿਗਗਣੋ ਪਲਾਯਿ. ਭਰਿਯਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਮਿਗਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਭਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਯਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੀ ਰੋਦਮਾਨਾ ‘‘ਸਾਮਿ ¶ , ਤ੍ਵਂ ਮਹਬ੍ਬਲੋ, ਕਿਂ ¶ ਏਤਂ ਪਾਸਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਵੇਗਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਾਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਿਕ੍ਕਮ ਰੇ ਹਰਿਪਾਦ, ਵਿਕ੍ਕਮ ਰੇ ਮਹਾਮਿਗ;
ਛਿਨ੍ਦ ਵਾਰਤ੍ਤਿਕਂ ਪਾਸਂ, ਨਾਹਂ ਏਕਾ ਵਨੇ ਰਮੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਕਮਾਤਿ ਪਰਕ੍ਕਮ, ਆਕਡ੍ਢਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰੇਤਿ ਆਮਨ੍ਤਨੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਹਰਿਪਾਦਾਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਦ. ਸਕਲਸਰੀਰਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ, ਅਯਂ ਪਨ ਗਾਰਵੇਨੇਵਮਾਹ. ਨਾਹਂ ਏਕਾਤਿ ਅਹਂ ਤਯਾ ਵਿਨਾ ਏਕਿਕਾ ਵਨੇ ਨ ਰਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਿਣੋਦਕਂ ਪਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਿਗੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਿਕ੍ਕਮਾਮਿ ਨ ਪਾਰੇਮਿ, ਭੂਮਿਂ ਸੁਮ੍ਭਾਮਿ ਵੇਗਸਾ;
ਦਲ਼੍ਹੋ ਵਾਰਤ੍ਤਿਕੋ ਪਾਸੋ, ਪਾਦਂ ਮੇ ਪਰਿਕਨ੍ਤਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਕਮਾਮੀਤਿ ਭਦ੍ਦੇ, ਅਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਕਰੋਮਿ. ਨ ਪਾਰੇਮੀਤਿ ਪਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਪਨ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭੂਮਿਂ ਸੁਮ੍ਭਾਮੀਤਿ ਅਪਿ ਨਾਮ ਛਿਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਪਾਦੇਨਾਪਿ ਭੂਮਿਂ ਪਹਰਾਮਿ. ਵੇਗਸਾਤਿ ਵੇਗੇਨ. ਪਰਿਕਨ੍ਤਤੀਤਿ ਚਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਸਮਨ੍ਤਾ ਕਨ੍ਤਤੀਤਿ.
ਅਥ ਨਂ ਮਿਗੀ ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲੇਨ ਲੁਦ੍ਦਕਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਤਵ ਜੀਵਿਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਸਚੇ ਯਾਚਨਾਯ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਮ ਜੀਵਿਤਮ੍ਪਿ ਦਤ੍ਵਾ ਤਵ ਜੀਵਿਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਲਿਤ੍ਤਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਲੁਦ੍ਦਕੋਪਿ ਅਸਿਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ ਮਿਗਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਲੁਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਪਟਿਪਥਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਮ ਸਾਮਿਕੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ ਸੀਲਾਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਮਿਗਾਨਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਮਿਗਰਾਜੇ ਠਿਤੇਯੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਧਂ ਯਾਚਨ੍ਤੀ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਤ੍ਥਰਸ੍ਸੁ ¶ ਪਲਾਸਾਨਿ, ਅਸਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹ ਲੁਦ੍ਦਕ;
ਪਠਮਂ ਮਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾਨ, ਹਨ ਪਚ੍ਛਾ ਮਹਾਮਿਗ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਲਾਸਾਨੀਤਿ ਮਂਸਟ੍ਠਪਨਤ੍ਥਂ ਪਲਾਸਪਣ੍ਣਾਨਿ ਅਤ੍ਥਰਸ੍ਸੁ. ਅਸਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹਾਤਿ ਅਸਿਂ ਕੋਸਤੋ ਨੀਹਰ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਾ ਤਾਵ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਭਾਸਾਯ ਚ ਮਧੁਰੇਨ ਸਰੇਨ ¶ ਕਥੇਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਚ ਪਤਿਨੋ ਚਸ੍ਸਾ ਜੀਵਿਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਮੇ ਸੁਤਂ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਂ ਵਾ, ਭਾਸਨ੍ਤਿਂ ਮਾਨੁਸਿਂ ਮਿਗਿਂ;
ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਭਦ੍ਦੇ ਸੁਖੀ ਹੋਹਿ, ਏਸੋ ਚਾਪਿ ਮਹਾਮਿਗੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੁਤਂ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਂ ਵਾਤਿ ਮਯਾ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਵਰੂਪਂ ਦਿਟ੍ਠਂ ਵਾ ਸੁਤਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਭਾਸਨ੍ਤਿਂ ਮਾਨੁਸਿਂ ਮਿਗਿਨ੍ਤਿ ਅਹਞ੍ਹਿ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਾਨੁਸਿਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿਂ ਮਿਗਿਂ ਨੇਵ ਅਦ੍ਦਸਂ ਨ ਅਸ੍ਸੋਸਿਂ. ਯੇਸਂ ਪਨ ‘‘ਨ ਮੇ ਸੁਤਾ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਾ ਵਾ, ਭਾਸਨ੍ਤੀ ਮਾਨੁਸੀ ਮਿਗੀ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿ, ਤੇਸਂ ਯਥਾਪਾਲ਼ਿਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਭਦ੍ਦੇਤਿ ਭਦ੍ਦਕੇ ਪਣ੍ਡਿਕੇ ਉਪਾਯਕੁਸਲੇ. ਇਤਿ ਤਂ ਆਲਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ‘‘ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਏਸੋ ਚਾਪਿ ਮਹਾਮਿਗੋਤਿ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਸੁਖੀ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਤਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਸਿਯਾ ਚਮ੍ਮਪਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇ ਲਗ੍ਗਪਾਸਕਂ ਸਣਿਕਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਰੁਨਾ ਨ੍ਹਾਰੁਂ, ਮਂਸੇਨ ਮਂਸਂ, ਚਮ੍ਮੇਨ ਚਮ੍ਮਂ ਪਟਿਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮਿਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਲੁਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਚ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਮਿਗਿਯਾ ਚ ਮੇਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨ੍ਹਾਰੁਮਂਸਚਮ੍ਮਾਨਿ ਨ੍ਹਾਰੁਮਂਸਚਮ੍ਮੇਹਿ ਘਟਯਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਸੁਖੀ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.
ਮਿਗੀ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸੁਖਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ਲੁਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਪਞ੍ਚਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਵਂ ਲੁਦ੍ਦਕ ਨਨ੍ਦਸ੍ਸੁ, ਸਹ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਞਾਤਿਭਿ;
ਯਥਾਹਮਜ੍ਜ ਨਨ੍ਦਾਮਿ, ਮੁਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਮਿਗ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਲੁਦ੍ਦਕਾਤਿ ਦਾਰੁਣਕਮ੍ਮਕਿਰਿਯਾਯ ਲਦ੍ਧਨਾਮਵਸੇਨ ਆਲਪਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਲੁਦ੍ਦੋ ਮਯ੍ਹਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋ, ਮਯਾਪਿਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸਯੇਨੇਵ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟਤੀ’’ਤਿ ¶ ਗੋਚਰਭੂਮਿਯਂ ਦਿਟ੍ਠਂ ਏਕਂ ਮਣਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਮਾ ਕਰਿ, ਇਮਿਨਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਪੋਸੇਨ੍ਤੋ ਦਾਨਸੀਲਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸੋਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਾਵਿਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਛਨ੍ਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਮਿਗੀ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨੀ, ਮਿਗਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੁਵਣ੍ਣਮਿਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੬੦] ੧੦. ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਾਤਿ ਗਨ੍ਧੋ ਤਿਮਿਰਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਙ੍ਕਤਮਾਤੁਗਾਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਨਾਮੇਸ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨੇ ਕਤ੍ਵਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਾਪਿ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਤਮ੍ਬਰਾਜਾ ਨਾਮ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀ ਨਾਮ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਅਹੋਸਿ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰਾ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਪਣ੍ਣਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਨਾਗਦੀਪੋ ਸੇਦੁਮਦੀਪੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨੇ ਵਸਤਿ. ਸੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਬਰਾਜੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਾਣਵਕਵੇਸੇਨ ਜੂਤਂ ਕੀਲ਼ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਵਰੂਪੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵਕੋ ਜੂਤਂ ਕੀਲ਼ਤੀ’’ਤਿ ਸੁਯੋਨਨ੍ਦਿਯਾ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਜੂਤਮਣ੍ਡਲਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਨਂ ¶ ਅਨ੍ਤਰੇ ਠਿਤਾ ਨਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਦੇਵਿਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਨਗਰੇ ਵਾਤਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਗੇਹਪਤਨਭਯੇਨ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਂ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਾਗਦੀਪੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ ¶ ਸੁਯੋਨਨ੍ਦਿਯਾ ਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਾਹੇਸੁਂ. ਸੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਮਾਨੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੂਤਂ ਕੀਲ਼ਤਿ.
ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਦੇਵਿਯਾ ਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਗਨ੍ਧਬ੍ਬ ਸਬ੍ਬਂ ਥਲਜਲਪਥਂ ਅਨੁਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸੋ ਪਰਿਬ੍ਬਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਗਾਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਕੁਰੁਕਚ੍ਛਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਦਾ ਕੁਰੁਕਚ੍ਛਵਾਣਿਜਾ ਨਾਵਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਭੂਮਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ ਨਾਵਾਯ ਵੇਤਨਂ ਖਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਮ੍ਪਿ ਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਵਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੁਂ. ਤੇ ਸੁਖਪਯਾਤਾਯ ਨਾਵਾਯ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਨੋ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਅਹਂ ਚੇ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਮਯਿ ਪਨ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਮਚ੍ਛਾ ਚਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਵੋ ਨਾਵੋ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਮਚ੍ਛਾਨਂ ਚਲਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵੀਣਂ ਮੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਨ੍ਤਿਸ੍ਸਰੇਨ ਗੀਤਸ੍ਸਰਂ, ਗੀਤਸ੍ਸਰੇਨ ਤਨ੍ਤਿਸ੍ਸਰਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਾ ਚਲਿਂਸੁ.
ਅਥੇਕੋ ਮਕਰੋ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਾਵਾਯ ਪਤਨ੍ਤੋ ਨਾਵਂ ਭਿਨ੍ਦਿ. ਸਗ੍ਗੋ ਫਲਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਵਾਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਗਦੀਪੇ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀਪਿ ਦੇਵੀ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਸ੍ਸ ਜੂਤਂ ਕੀਲ਼ਿਤੁਂ ਗਤਕਾਲੇ ਵਿਮਾਨਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ¶ ਵੇਲਨ੍ਤੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਸਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਥਂ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਬਾਹਾਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਮਾਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਨਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮਸ੍ਸਤ੍ਥਕਾਲੇ ਦਿਬ੍ਬਭੋਜਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਵਤ੍ਥੇਹਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਦਿਬ੍ਬਸਯਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਦਿਵਸਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਮਾਨਾ ਸੁਪਣ੍ਣਰਞ੍ਞੋ ਆਗਮਨਵੇਲਾਯ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗਤਕਾਲੇ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਅਭਿਰਮਿ. ਤਤੋ ਮਾਸਦ੍ਧਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸਿਨੋ ਵਾਣਿਜਾ ਦਾਰੁਦਕਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਾਵਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਤਸ੍ਸ ਜੂਤਕੀਲ਼ਨਵੇਲਾਯ ਵੀਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਾਤਿ ਗਨ੍ਧੋ ਤਿਮਿਰਾਨਂ, ਕੁਸਮੁਦ੍ਦੋ ਚ ਘੋਸਵਾ;
ਦੂਰੇ ਇਤੋ ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀ, ਤਮ੍ਬ ਕਾਮਾ ਤੁਦਨ੍ਤਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਤਿਮਿਰਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿਮਿਰਰੁਕ੍ਖਪੁਪ੍ਫਾਨਂ. ਤਂ ਕਿਰ ਨਿਗ੍ਰੋਧਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਿਮਿਰਰੁਕ੍ਖਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਂ ਵਦਤਿ. ਕੁਸਮੁਦ੍ਦੋਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਸਮੁਦ੍ਦੋ. ਘੋਸਵਾਤਿ ਮਹਾਰਵੋ. ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਿਗ੍ਰੋਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਮਾਹ. ਇਤੋਤਿ ਇਮਮ੍ਹਾ ਨਗਰਾ. ਤਮ੍ਬਾਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਆਲਪਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਤਮ੍ਬਕਾਮਾਤਿ ਤਮ੍ਬੇਨ ਕਾਮਿਤਕਾਮਾ ਤਮ੍ਬਕਾਮਾ ਨਾਮ. ਤੇ ਮਂ ਹਦਯੇ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਥਂ ਸਮੁਦ੍ਦਮਤਰਿ, ਕਥਂ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿ ਸੇਦੁਮਂ;
ਕਥਂ ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਤੁਯ੍ਹਞ੍ਚ, ਅਹੁ ਸਗ੍ਗ ਸਮਾਗਮੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੇਦੁਮਨ੍ਤਿ ਸੇਦੁਮਦੀਪਂ.
ਤਤੋ ¶ ਸਗ੍ਗੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਕੁਰੁਕਚ੍ਛਾ ਪਯਾਤਾਨਂ, ਵਾਣਿਜਾਨਂ ਧਨੇਸਿਨਂ;
ਮਕਰੇਹਿ ਅਭਿਦਾ ਨਾਵਾ, ਫਲਕੇਨਾਹਮਪ੍ਲਵਿਂ.
‘‘ਸਾ ਮਂ ਸਣ੍ਹੇਨ ਮੁਦੁਨਾ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਚਨ੍ਦਨਗਨ੍ਧਿਨੀ;
ਅਙ੍ਗੇਨ ਉਦ੍ਧਰੀ ਭਦ੍ਦਾ, ਮਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂਵ ਓਰਸਂ.
‘‘ਸਾ ਮਂ ਅਨ੍ਨੇਨ ਪਾਨੇਨ, ਵਤ੍ਥੇਨ ਸਯਨੇਨ ਚ;
ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਚ ਮਨ੍ਦਕ੍ਖੀ, ਏਵਂ ਤਮ੍ਬ ਵਿਜਾਨਹੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਾ ਮਂ ਸਣ੍ਹੇਨ ਮੁਦੁਨਾਤਿ ਏਵਂ ਫਲਕੇਨ ਤੀਰਂ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਂ ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਸਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ ਸਣ੍ਹੇਨ ਮੁਦੁਨਾ ਵਚਨੇਨ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਙ੍ਗੇਨਾਤਿ ਬਾਹੁਯੁਗਲ਼ਂ ਇਧ ‘‘ਅਙ੍ਗੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭਦ੍ਦਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਪਾਸਾਦਿਕਾ. ਸਾ ਮਂ ਅਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਸਾ ਮਂ ਏਤੇਨ ਅਨ੍ਨਾਦਿਨਾ ¶ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਚਾਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਨ੍ਨਾਦੀਹੇਵ, ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਮਂ ਅਭਿਰਮੇਨ੍ਤੀ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਮਨ੍ਦਕ੍ਖੀਤਿ ਮਨ੍ਦਦਸ੍ਸਨੀ, ਮੁਦੁਨਾ ਆਕਾਰੇਨ ਓਲੋਕਨਸੀਲਾਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਮਤ੍ਤਕ੍ਖੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਮਦਮਤ੍ਤੇਹਿ ਵਿਯ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਤਮ੍ਬਾਤਿ ਏਵਂ ਤਮ੍ਬਰਾਜ ਜਾਨਾਹੀਤਿ.
ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਸੁਪਣ੍ਣਭਵਨੇ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ, ਕਿਂ ਮੇ ਤਾਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਯਾ’’ਤਿ ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਦਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨ ਨਾਗਚ੍ਛੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਵਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ.
੨. ਵਣ੍ਣਾਰੋਹਵਗ੍ਗੋ
[੩੬੧] ੧. ਵਣ੍ਣਾਰੋਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਵਣ੍ਣਾਰੋਹੇਨਾਤਿ ¶ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਉਭੋਪਿ ਮਹਾਥੇਰਾ ‘‘ਇਮਂ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਅਨੁਬ੍ਰੂਹੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਗਣਂ ਪਹਾਯ ਸਯਮੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਆਦਾਯ ਜੇਤਵਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਿਹਰਿਂਸੁ. ਅਞ੍ਞਤਰੋਪਿ ਵਿਘਾਸਾਦਪੁਰਿਸੋ ਥੇਰਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਵਸਿ. ਸੋ ਥੇਰਾਨਂ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਅਤਿਵਿਯ ਸਮਗ੍ਗਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯੇਨ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੇਰਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਏਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਆਗਤਕਾਲੇ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ¶ ਨਾਮ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਕੁਲਪਦੇਸੇਹਿ ਵਾ ਸੁਤਗਨ੍ਥਪਟਿਵੇਧਇਦ੍ਧੀਹਿ ਵਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਂ ਪਹੋਤੀ’’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗੁਣਮੇਵ ਕਥੇਸੀਤਿ. ਥੇਰੋ ਸਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵਂ ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਆਹ.
ਸੋ ਅਪਰਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸੇ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਮ੍ਪਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਕਥੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਏਸੋ ਵਿਘਾਸਾਦੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਥੇਸਿ, ਇਮਂ ਨੀਹਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਆਵੁਸੋ, ਨੀਹਰਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਥੇਰੋ ‘‘ਮਾ ਇਧ ਵਸੀ’’ਤਿ ਅਚ੍ਛਰਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨੀਹਰਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਖੇਨ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕੋ ਵਿਘਾਸਾਦੋ ਅਮ੍ਹੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪਲਾਯੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ ਖੋ ਸੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਤੁਮ੍ਹੇ ‘ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪਲਾਯੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਦਾ ਸੀਹੋ ਚ ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ¶ ਚ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਬ੍ਬਤਗੁਹਾਯਂ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਏਕੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਤੇਸਂ ¶ ਵਿਘਾਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਕਾਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਮਯਾ ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਾਨਂ ਮਂਸਂ ਨ ਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਮਯਾ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਜਨੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਕਲਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਤਾਨਂ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸੀਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਬ੍ਯਗ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੇਰਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ਏਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮਾਗਤਕਾਲੇ ‘‘ਸੀਹੋ ਨਾਮ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੇਨ ਵਾ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹੇਨ ਵਾ ਜਾਤਿਬਲਵੀਰਿਯੇਹਿ ਵਾ ਮਮ ਕਲਭਾਗਮ੍ਪਿ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗੁਣਮੇਵ ਕਥੇਸੀਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੀਹੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵਂ, ਨ ਸੋ ਏਵਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਬ੍ਯਗ੍ਘਮ੍ਪਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਤੇਨੇਵ ਉਪਾਯੇਨ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਗ੍ਘੋਪਿ ਸੀਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਕਿਰ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਣ੍ਣਾਰੋਹੇਨ ਜਾਤਿਯਾ, ਬਲਨਿਕ੍ਕਮਨੇਨ ਚ;
ਸੁਬਾਹੁ ਨ ਮਯਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਸੁਦਾਠ ਇਤਿ ਭਾਸਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਬਲਨਿਕ੍ਕਮਨੇਨ ਚਾਤਿ ਕਾਯਬਲੇਨ ਚੇਵ ਵੀਰਿਯਬਲੇਨ ਚ. ਸੁਬਾਹੁ ਨ ਮਯਾ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਯਂ ਸੁਬਾਹੁ ਨਾਮ ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ਏਤੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਮਯਾ ਨੇਵ ਸਦਿਸੋ ਨ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋਤਿ ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਸੋਭਨਾਹਿ ਦਾਠਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤ ਸੁਦਾਠ ਮਿਗਰਾਜ, ਏਵਂ ਵਦੇਸੀਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੁਦਾਠੋ ਸੇਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਵਣ੍ਣਾਰੋਹੇਨ ਜਾਤਿਯਾ, ਬਲਨਿਕ੍ਕਮਨੇਨ ਚ;
ਸੁਦਾਠੋ ਨ ਮਯਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਸੁਬਾਹੁ ਇਤਿ ਭਾਸਸਿ.
‘‘ਏਵਂ ਚੇ ਮਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ, ਸੁਬਾਹੁ ਸਮ੍ਮ ਦੁਬ੍ਭਸਿ;
ਨ ਦਾਨਾਹਂ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਸਂਵਾਸਮਭਿਰੋਚਯੇ.
‘‘ਯੋ ਪਰੇਸਂ ਵਚਨਾਨਿ, ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯ ਯਥਾਤਥਂ;
ਖਿਪ੍ਪਂ ਭਿਜ੍ਜੇਥ ਮਿਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ, ਵੇਰਞ੍ਚ ਪਸਵੇ ਬਹੁਂ.
‘‘ਨ ਸੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਯੋ ਸਦਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ, ਭੇਦਾਸਙ੍ਕੀ ਰਨ੍ਧਮੇਵਾਨੁਪਸ੍ਸੀ;
ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ¶ ਸੇਤੀ ਉਰਸੀਵ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਸ ਵੇ ਮਿਤ੍ਤੋ ਯੋ ਅਭੇਜ੍ਜੋ ਪਰੇਹੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਾਤਿ ¶ ਵਯਸ੍ਸ. ਦੁਬ੍ਭਸੀਤਿ ਯਦਿ ਏਵਂ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤਂ ਮਂ ਸਿਙ੍ਗਾਲਸ੍ਸ ਕਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਦੁਬ੍ਭਸਿ ਹਨਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਹਂ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਂ ਨ ਅਭਿਰੋਚਯੇ. ਯਥਾਤਥਨ੍ਤਿ ਤਥਤੋ ਯਥਾਤਥਂ ਯਥਾਤਚ੍ਛਂ ਅਵਿਸਂਵਾਦਕੇਨ ਅਰਿਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਸਦ੍ਧਾਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਯੋ ਯੇਸਂ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਪਰੇਸਂ ਵਚਨਾਨਿ ਸਦ੍ਦਹੇਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੋ ਸਦਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਤਿ ਯੋ ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਸੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭੇਦਾਸਙ੍ਕੀਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਸ੍ਵੇ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਦਮੇਵ ਆਸਙ੍ਕਤਿ. ਰਨ੍ਧਮੇਵਾਨੁਪਸ੍ਸੀਤਿ ਛਿਦ੍ਦਂ ਵਿਵਰਮੇਵ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ. ਉਰਸੀਵ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਮਿਤ੍ਤੇ ਮਾਤੁ ਹਦਯੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋ ਨਿਬ੍ਭਯੋ ਸੇਤਿ.
ਇਤਿ ¶ ਇਮਾਹਿ ਚਤੂਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਸੀਹੇਨ ਮਿਤ੍ਤਗੁਣੇ ਕਥਿਤੇ ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਸੀਹਂ ਖਮਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ. ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਪਨ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਵਿਘਾਸਾਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੀਹੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ, ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਿਟ੍ਠਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਨੇ ਨਿਵੁਤ੍ਥਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਵਣ੍ਣਾਰੋਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੬੨] ੨. ਸੀਲਵੀਮਂਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸੀਲਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਸੀਲਵੀਮਂਸਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਕਿਰ ਰਾਜਾ ‘‘ਏਸ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਰਾਜਾ ‘ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਉਦਾਹੁ ‘ਸੁਤਧਰਯੁਤ੍ਤੋ’ਤਿ, ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤਾਵ ਸੀਲਸ੍ਸ ਵਾ ਸੁਤਸ੍ਸ ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਹੇਰਞ੍ਞਿਕਫਲਕਤੋ ਕਹਾਪਣਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਹੇਰਞ੍ਞਿਕੋ ਗਰੁਭਾਵੇਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹ, ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਪਨ ਤਂ ‘‘ਵਿਲੋਪਖਾਦਕੋ’’ਤਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ¶ , ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਾਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ‘ਸੀਲਂ ਨੁ ਖੋ ਮਹਨ੍ਤਂ, ਸੁਤਂ ਨੁ ਖੋ’ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸਿ, ਸ੍ਵਾਹਂ ‘ਏਤੇਸੁ ਕਤਰਂ ਨੁ ਖੋ ਮਹਨ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਕਹਾਪਣਂ ਗਣ੍ਹਿਂ, ਤਂ ਮਂ ਏਸ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਸੁਤਤੋ ¶ ਸੀਲਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵੋ ਞਾਤੋ, ਨ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨਤ੍ਥੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾਵ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਞ੍ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਦਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਅਚਿਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ¶ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨਿ ਅਯਮੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਸੀਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਕਰਿਂਸੁਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਨਂ ‘‘ਸੀਲਵਾ’’ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਰਾਜਾ ‘ਸੀਲਵਾ’ਤਿ ਮਂ ਗਰੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਉਦਾਹੁ ‘ਸੁਤਧਰਯੁਤ੍ਤੋ’’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਧ ਪਨ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਸੁਤਤੋ ਸੀਲਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵੋ ਞਾਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਪਞ੍ਚ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਸੀਲਂ ਸੇਯ੍ਯੋ ਸੁਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਇਤਿ ਮੇ ਸਂਸਯੋ ਅਹੁ;
ਸੀਲਮੇਵ ਸੁਤਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਇਤਿ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ ਸਂਸਯੋ.
‘‘ਮੋਘਾ ਜਾਤਿ ਚ ਵਣ੍ਣੋ ਚ, ਸੀਲਮੇਵ ਕਿਰੁਤ੍ਤਮਂ;
ਸੀਲੇਨ ਅਨੁਪੇਤਸ੍ਸ, ਸੁਤੇਨਤ੍ਥੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ.
‘‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਅਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ, ਵੇਸ੍ਸੋ ਚਾਧਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਿਤੋ;
ਤੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜ੍ਜੁਭੋ ਲੋਕੇ, ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ.
‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵੇਸ੍ਸਾ, ਸੁਦ੍ਦਾ ਚਣ੍ਡਾਲਪੁਕ੍ਕੁਸਾ;
ਇਧ ਧਮ੍ਮਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾਨ, ਭਵਨ੍ਤਿ ਤਿਦਿਵੇ ਸਮਾ.
‘‘ਨ ¶ ਵੇਦਾ ਸਮ੍ਪਰਾਯਾਯ, ਨ ਜਾਤਿ ਨਾਪਿ ਬਨ੍ਧਵਾ;
ਸਕਞ੍ਚ ਸੀਲਂ ਸਂਸੁਦ੍ਧਂ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਾਯ ਸੁਖਾਯ ਚਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸੀਲਮੇਵ ਸੁਤਾ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਸੁਤਪਰਿਯਤ੍ਤਿਤੋ ਸਤਗੁਣੇਨ ਸਹਸ੍ਸਗੁਣੇਨ ਸੀਲਮੇਵ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਨ੍ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਸੀਲਂ ਨਾਮੇਤਂ ¶ ਏਕਵਿਧਂ ਸਂਵਰਵਸੇਨ, ਦੁਵਿਧਂ ਚਾਰਿਤ੍ਤਵਾਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨ, ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਮਾਨਸਿਕਵਸੇਨ, ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂਵਰਆਜੀਵਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਵਸੇਨਾਤਿ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸੀਲਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਂ ਅਭਾਸਿ.
ਮੋਘਾਤਿ ਅਫਲਾ ਤੁਚ੍ਛਾ. ਜਾਤੀਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਾਦੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਵਣ੍ਣੋਤਿ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋ ਅਭਿਰੂਪਭਾਵੋ. ਯਾ ਹਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸੀਲਰਹਿਤਸ੍ਸ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਦਾ ਵਾ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਦਾ ਵਾ ਸਗ੍ਗਸੁਖਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਤਂ ‘‘ਮੋਘ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੀਲਮੇਵ ਕਿਰਾਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ ਵਦਤਿ, ਨ ਪਨ ਸਯਂ ਜਾਨਾਤਿ. ਅਨੁਪੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੁਪਗਤਸ੍ਸ. ਸੁਤੇਨਤ੍ਥੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਸੀਲਰਹਿਤਸ੍ਸ ਸੁਤਪਰਿਯਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤੇਨ ਇਧਲੋਕੇ ਵਾ ਪਰਲੋਕੇ ਵਾ ਕਾਚਿ ਵਡ੍ਢਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.
ਤਤੋ ਪਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਜਾਤਿਯਾ ਮੋਘਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਤੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜ੍ਜੁਭੋ ਲੋਕੇਤਿ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਦੇਵਲੋਕਞ੍ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਞ੍ਚਾਤਿ ਉਭੋਪਿ ਲੋਕੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਚਣ੍ਡਾਲਪੁਕ੍ਕੁਸਾਤਿ ਛਵਛਡ੍ਡਕਚਣ੍ਡਾਲਾ ਚ ਪੁਪ੍ਫਛਡ੍ਡਕਪੁਕ੍ਕੁਸਾ ਚ. ਭਵਨ੍ਤਿ ਤਿਦਿਵੇ ਸਮਾਤਿ ਏਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸੀਲਾਨੁਭਾਵੇਨ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਸਾ, ਦੇਵਾਤ੍ਵੇਵ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.
ਪਞ੍ਚਮਗਾਥਾ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਸੁਤਾਦੀਨਂ ਮੋਘਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤੇ ਵੇਦਾਦਯੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਧਲੋਕੇ ਯਸਮਤ੍ਤਦਾਨਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਦੁਤਿਯੇ ਵਾ ਤਤਿਯੇ ਵਾ ਭਵੇ ਯਸਂ ਵਾ ਸੁਖਂ ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਮੇਵ ਤਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਸੀਲਗੁਣੇ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸੀਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੀਲਵੀਮਂਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੬੩] ੩. ਹਿਰਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਹਿਰਿਂ ¶ ¶ ਤਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਸਹਾਯਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸਿਸੇਟ੍ਠਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਏਕਕਨਿਪਾਤੇ ਨਵਮਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਜਾਤਕੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਨੇਵ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸਿਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਬ੍ਬਸਾਪਤੇਯ੍ਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਮਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤਾ’’ਤਿ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਆਰੋਚਿਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾਨਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਪਟਿਕਾਰਕੇ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਹਿਰਿਂ ਤਰਨ੍ਤਂ ਵਿਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਂ, ਤਵਾਹਮਸ੍ਮੀ ਇਤਿ ਭਾਸਮਾਨਂ;
ਸੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਅਨਾਦਿਯਨ੍ਤਂ, ਨੇਸੋ ਮਮਨ੍ਤਿ ਇਤਿ ਨਂ ਵਿਜਞ੍ਞਾ.
‘‘ਯਞ੍ਹਿ ਕਯਿਰਾ ਤਞ੍ਹਿ ਵਦੇ, ਯਂ ਨ ਕਯਿਰਾ ਨ ਤਂ ਵਦੇ;
ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ ਭਾਸਮਾਨਂ, ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ.
‘‘ਨ ਸੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਯੋ ਸਦਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ, ਭੇਦਾਸਙ੍ਕੀ ਰਨ੍ਧਮੇਵਾਨੁਪਸ੍ਸੀ;
ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸੇਤੀ ਉਰਸੀਵ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਸ ਵੇ ਮਿਤ੍ਤੋ ਯੋ ਅਭੇਜ੍ਜੋ ਪਰੇਹਿ.
‘‘ਪਾਮੋਜ੍ਜਕਰਣਂ ਠਾਨਂ, ਪਸਂਸਾਵਹਨਂ ਸੁਖਂ;
ਫਲਾਨਿਸਂਸੋ ਭਾਵੇਤਿ, ਵਹਨ੍ਤੋ ਪੋਰਿਸਂ ਧੁਰਂ.
‘‘ਪਵਿਵੇਕਰਸਂ ਪਿਤ੍ਵਾ, ਰਸਂ ਉਪਸਮਸ੍ਸ ਚ;
ਨਿਦ੍ਦਰੋ ਹੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਾਪੋ, ਧਮ੍ਮਪ੍ਪੀਤਿਰਸਂ ਪਿਵ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਹਿਰਿਂ ਤਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਲਜ੍ਜਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ. ਵਿਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਨ੍ਤਿ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਜਿਗੁਚ੍ਛਯਮਾਨਂ. ਤਵਾਹਮਸ੍ਮੀਤਿ ‘‘ਤਵ ਅਹਂ ਮਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਕੇਵਲਂ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਭਾਸਮਾਨਂ. ਸੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿਤਿ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਾਨਿ ਉਤ੍ਤਮਕਮ੍ਮਾਨਿ. ਅਨਾਦਿਯਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ. ਨੇਸੋ ਮਮਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ‘‘ਨ ਏਸੋ ਮਮ ਮਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਿਜਞ੍ਞਾ.
ਪਾਮੋਜ੍ਜਕਰਣਂ ¶ ¶ ¶ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਦਾਨਮ੍ਪਿ ਸੀਲਮ੍ਪਿ ਭਾਵਨਾਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੋਪਿ. ਇਧ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਮਾਹ. ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿ, ਪਸਂਸਮ੍ਪਿ ਵਹਤਿ. ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕੇਸੁ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਸੁਖਹੇਤੁਤੋ ‘‘ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਫਲਞ੍ਚ ਆਨਿਸਂਸਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਫਲਾਨਿਸਂਸੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਵਹਿਤਬ੍ਬਂ ਦਾਨਸੀਲਭਾਵਨਾਮਿਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਪੋਰਿਸਂ ਧੁਰਂ ਵਹਨ੍ਤੋ ਏਤਂ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਕਰਣਂ ਠਾਨਂ ਪਸਂਸਾਵਹਨਂ ਸੁਖਂ ਭਾਵੇਤਿ ਵਡ੍ਢੇਤਿ, ਨ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਭਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.
ਪਵਿਵੇਕਰਸਨ੍ਤਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਉਪਧਿਵਿਵੇਕਾਨਂ ਰਸਂ ਤੇ ਵਿਵੇਕੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਰਸਂ. ਉਪਸਮਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਕਿਲੇਸੂਪਸਮੇਨ ਲਦ੍ਧਸੋਮਨਸ੍ਸਸ੍ਸ. ਨਿਦ੍ਦਰੋ ਹੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਾਪੋਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਦਰਥਾਭਾਵੇਨ ਨਿਦ੍ਦਰੋ, ਕਿਲੇਸਾਭਾਵੇਨ ਨਿਪ੍ਪਾਪੋ ਹੋਤਿ. ਧਮ੍ਮਪ੍ਪੀਤਿਰਸਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਪੀਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਰਸਂ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਪੀਤਿਂ ਪਿਵਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਤੋ ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗੋ ਪਵਿਵੇਕਰਸੇਨ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਸਨਾਯ ਕੂਟਂ ਗਣ੍ਹਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸੀ ਇਦਾਨਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸੀਯੇਵ, ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਹਿਰਿਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੬੪] ੪. ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕੋ ਨੁ ਸਨ੍ਤਮ੍ਹਿ ਪਜ੍ਜੋਤੇਤਿ ਅਯਂ ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਪਞ੍ਹੋ ਮਹਾਉਮਙ੍ਗੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੬੫] ੫. ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਧੁਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀਤਿ ¶ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਾਲੂਕਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੩.੧੦੬ ਆਦਯੋ) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਂ. ਇਧਾਪਿ ਸੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਏਕਂ ਗਾਮਦਾਰਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਹਰਤਿ. ਦਾਰਕੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਵਿਬ੍ਭਮਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤਥੇਵਾਕਾਸਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਵਿਬ੍ਭਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਯਾਚਿਯਮਾਨੋ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਸਹਾਪਿ ਵਿਨਾਪਿ ਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਇਤਰੋ ਤਸ੍ਸ ਦੋਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਨ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ, ਸੁਹਦਯੋ ਕੁਮਾਰਕੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸੁਹਦਯੋਵ, ਸਕਿਂ ਦੋਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਨ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਧਞ੍ਞਵਾਣਿਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਧਞ੍ਞਵਿਕ੍ਕਯੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਅਥੇਕੋ ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕੋ ਮਕ੍ਕਟਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਹਿਂ ਕੀਲ਼ਾਪੇਨ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਉਸ੍ਸਵੇ ਘੁਟ੍ਠੇ ਤਂ ਮਕ੍ਕਟਂ ਧਞ੍ਞਵਾਣਿਜਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਹਿਂ ਕੀਲ਼ਾਪੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਵਿਚਰਿ. ਸੋਪਿ ਵਾਣਿਜੋ ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਅਦਾਸਿ. ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਉਸ੍ਸਵਕੀਲ਼ਨਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮਕ੍ਕਟਂ ਵੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਯ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਦਾਯ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਮਕ੍ਕਟੋ ਬਨ੍ਧਨਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸੋ ਪਬੁਦ੍ਧੋ ਰੁਕ੍ਖੇ ਮਕ੍ਕਟਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਮਯਾ ਉਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਧੁਤ੍ਤੋਮ੍ਹਿ ਸਮ੍ਮ ਸੁਮੁਖ, ਜੂਤੇ ਅਕ੍ਖਪਰਾਜਿਤੋ;
ਹਰੇਹਿ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਾਨਿ, ਵੀਰਿਯਂ ਤੇ ਭਕ੍ਖਯਾਮਸੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਕ੍ਖਪਰਾਜਿਤੋਤਿ ਅਕ੍ਖੇਹਿ ਪਰਾਜਿਤੋ. ਹਰੇਹੀਤਿ ਪਾਤੇਹਿ. ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਕ੍ਕਟੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਲਿਕਂ ¶ ਵਤ ਮਂ ਸਮ੍ਮ, ਅਭੂਤੇਨ ਪਸਂਸਸਿ;
ਕੋ ਤੇ ਸੁਤੋ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠੋ ਵਾ, ਸੁਮੁਖੋ ਨਾਮ ਮਕ੍ਕਟੋ.
‘‘ਅਜ੍ਜਾਪਿ ¶ ਮੇ ਤਂ ਮਨਸਿ, ਯਂ ਮਂ ਤ੍ਵਂ ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕ;
ਧਞ੍ਞਾਪਣਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ਮਤ੍ਤੋ ਛਾਤਂ ਹਨਾਸਿ ਮਂ.
‘‘ਤਾਹਂ ਸਰਂ ਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਂ, ਅਪਿ ਰਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਕਾਰਯੇ;
ਨੇਵਾਹਂ ਯਾਚਿਤੋ ਦਜ੍ਜਂ, ਤਥਾ ਹਿ ਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ.
‘‘ਯਞ੍ਚ ਜਞ੍ਞਾ ਕੁਲੇ ਜਾਤਂ, ਗਬ੍ਭੇ ਤਿਤ੍ਤਂ ਅਮਚ੍ਛਰਿਂ;
ਤੇਨ ਸਖਿਞ੍ਚ ਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ, ਧੀਰੋ ਸਨ੍ਧਾਤੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਲਿਕਂ ਵਤਾਤਿ ਮੁਸਾ ਵਤ. ਅਭੂਤੇਨਾਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ. ਕੋ ਤੇਤਿ ਕ੍ਵ ਤਯਾ. ਸੁਮੁਖੋਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਮੁਖੋ. ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕਾਤਿ ਤਂ ਆਲਪਤਿ. ‘‘ਅਹਿਕੋਣ੍ਡਿਕਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਛਾਤਨ੍ਤਿ ਜਿਘਚ੍ਛਾਭਿਭੂਤਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਕਪਣਂ. ਹਨਾਸੀਤਿ ਵੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਯ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਹਰਸਿ. ਤਾਹਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਹਂ. ਸਰਨ੍ਤਿ ਸਰਨ੍ਤੋ. ਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਪਣੇ ਦੁਕ੍ਖਸਯਨਂ. ਅਪਿ ਰਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਕਾਰਯੇਤਿ ਸਚੇਪਿ ਬਾਰਾਣਸਿਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਤਂ ਨੇਵਾਹਂ ਯਾਚਿਤੋ ਦਜ੍ਜਂ, ਤਂ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ ਅਹਂ ਤਯਾ ਯਾਚਿਤੋ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯਂ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਤਥਾ ਹਿ ਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋਤਿ, ਤਥਾ ਹਿ ਅਹਂ ਤਯਾ ਭਯੇਨ ਤਜ੍ਜਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਗਬ੍ਭੇ ਤਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸੁਭੋਜਨਰਸੇਨ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂਯੇਵ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤੇ ਸਯਨਗਬ੍ਭੇਯੇਵ ਵਾ ਤਿਤ੍ਤਂ ਭੋਗਾਸਾਯ ਅਕਪਣਂ. ਸਖਿਞ੍ਚ ਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚਾਤਿ ਸਖਿਭਾਵਞ੍ਚ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਞ੍ਚ ਤਥਾਰੂਪੇਨ ਕੁਲਜਾਤੇਨ ਤਿਤ੍ਤੇਨ ਅਕਪਣੇਨ ਅਮਚ੍ਛਰਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਸਨ੍ਧਾਤੁਂ ਪੁਨ ਘਟੇਤੁਂ ਅਰਹਤਿ, ਤਯਾ ਪਨ ਕਪਣੇਨ ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪੁਨ ਘਟੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾਨਰੋ ਵਨਂ ਸਹਸਾ ਪਾਵਿਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਮਕ੍ਕਟੋ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਧਞ੍ਞਵਾਣਿਜੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਹਿਤੁਣ੍ਡਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
[੩੬੬] ੬. ਗੁਮ੍ਬਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਧੁਵਣ੍ਣਂ ¶ ¶ ਮਧੁਰਸਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਙ੍ਕਤਮਾਤੁਗਾਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਨਾਮ ਏਕੇਨ ਗੁਮ੍ਬਿਯੇਨ ਯਕ੍ਖੇਨ ਹਲਾਹਲਵਿਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗੇ ਠਪਿਤਮਧੁਸਦਿਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਵਾਹਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਵੋਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਹਾਵਤ੍ਤਨਿਅਟਵਿਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਕੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗੇ ਵਿਸਪਣ੍ਣਪੁਪ੍ਫਫਲਾਦੀਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਖਾਦਿਤਪੁਬ੍ਬਂ ਖਾਦਨ੍ਤਾ ਮਂ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਮਾ ਖਾਦਿਤ੍ਥ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਵਿਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਪੁਟਮਧੁਕਫਲਾਨਿ ਮਗ੍ਗੇ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿਪਿ ਮਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਮਾ ਖਾਦਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਥੇਕੋ ਗੁਮ੍ਬਿਯੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ ਅਟਵਿਯਾ ਮਜ੍ਝਟ੍ਠਾਨੇ ਮਗ੍ਗੇ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਹਲਾਹਲਵਿਸਸਂਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਮਧੁਪਿਣ੍ਡਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਮਗ੍ਗਸਾਮਨ੍ਤੇ ਮਧੁਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਰੁਕ੍ਖੇ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਤ੍ਥਾਯ ਠਪਿਤਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਅਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਖਾਦਨ੍ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਕਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਤਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਲੋਲਜਾਤਿਕਾ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਖਾਦਿਂਸੁ, ਪਣ੍ਡਿਤਜਾਤਿਕਾ ‘‘ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਗਤਾਨਿ ਛਡ੍ਡਾਪੇਸਿ, ਯੇਹਿ ਪਠਮਤਰਂ ਖਾਦਿਤਾਨਿ, ਤੇ ਮਰਿਂਸੁ. ਯੇਹਿ ਅਡ੍ਢਖਾਦਿਤਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਵਮਨਵਿਰੇਚਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਤਕਾਲੇ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ¶ ¶ ਅਦਾਸਿ. ਇਤਿ ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਜੀਵਿਤਂ ਪਟਿਲਭਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਇਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਮਤ੍ਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਮਧੁਵਣ੍ਣਂ ਮਧੁਰਸਂ, ਮਧੁਗਨ੍ਧਂ ਵਿਸਂ ਅਹੁ;
ਗੁਮ੍ਬਿਯੋ ਘਾਸਮੇਸਾਨੋ, ਅਰਞ੍ਞੇ ਓਦਹੀ ਵਿਸਂ.
‘‘ਮਧੁ ਇਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ, ਯੇ ਤਂ ਵਿਸਮਖਾਦਿਸੁਂ;
ਤੇਸਂ ਤਂ ਕਟੁਕਂ ਆਸਿ, ਮਰਣਂ ਤੇਨੁਪਾਗਮੁਂ.
‘‘ਯੇ ¶ ਚ ਖੋ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ, ਵਿਸਂ ਤਂ ਪਰਿਵਜ੍ਜਯੁਂ;
ਤੇ ਆਤੁਰੇਸੁ ਸੁਖਿਤਾ, ਡਯ੍ਹਮਾਨੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਵਿਸਂ ਕਾਮਾ ਸਮੋਹਿਤਾ;
ਆਮਿਸਂ ਬਨ੍ਧਨਞ੍ਚੇਤਂ, ਮਚ੍ਚੁਵੇਸੋ ਗੁਹਾਸਯੋ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਇਮੇ ਕਾਮੇ, ਆਤੁਰਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕੇ;
ਯੇ ਸਦਾ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਙ੍ਗਂ ਲੋਕੇ ਉਪਚ੍ਚਗੁ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਗੁਮ੍ਬਿਯੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਨਗੁਮ੍ਬੇ ਵਿਚਰਣੇਨ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮੋ ਯਕ੍ਖੋ. ਘਾਸਮੇਸਾਨੋਤਿ ‘‘ਤਂ ਵਿਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਮਤੇ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਾਸਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ. ਓਦਹੀਤਿ ਤਂ ਮਧੁਨਾ ਸਮਾਨਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸਂ ਵਿਸਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਕਟੁਕਂ ਆਸੀਤਿ ਤਿਖਿਣਂ ਅਹੋਸਿ. ਮਰਣਂ ਤੇਨੁਪਾਗਮੁਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਵਿਸੇਨ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਰਣਂ ਉਪਗਤਾ.
ਆਤੁਰੇਸੂਤਿ ਵਿਸਵੇਗੇਨ ਆਸਨ੍ਨਮਰਣੇਸੁ. ਡਯ੍ਹਮਾਨੇਸੂਤਿ ਵਿਸਤੇਜੇਨੇਵ ਡਯ੍ਹਮਾਨੇਸੁ. ਵਿਸਂ ਕਾਮਾ ਸਮੋਹਿਤਾਤਿ ਯਥਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਤਨਿਮਹਾਮਗ੍ਗੇ ਵਿਸਂ ਸਮੋਹਿਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁਪਿ ਯੇ ਏਤੇ ਰੂਪਾਦਯੋ ਪਞ੍ਚ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਮੋਹਿਤਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ, ਤੇ ‘‘ਵਿਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਆਮਿਸਂ ਬਨ੍ਧਨਞ੍ਚੇਤਨ੍ਤਿ ਏਤੇ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਨਾਮ ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛਭੂਤਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਮਾਰਬਾਲਿਸਿਕੇਨ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਆਮਿਸਞ੍ਚੇਵ ¶ , ਭਵਾਭਵਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਅਪ੍ਪਦਾਨੇਨ ਅਨ੍ਦੁਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਬਨ੍ਧਨਞ੍ਚ. ਮਚ੍ਚੁਵੇਸੋ ਗੁਹਾਸਯੋਤਿ ¶ ਸਰੀਰਗੁਹਾਯ ਵਸਨਕੋ ਮਰਣਮਚ੍ਚੁਵੇਸੋ.
ਏਵਮੇਵ ਇਮੇ ਕਾਮੇਤਿ ਯਥਾ ਵਤ੍ਤਨਿਮਹਾਮਗ੍ਗੇ ਵਿਸਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਇਮੇ ਕਾਮੇ. ਆਤੁਰਾਤਿ ਏਕਨ੍ਤਮਰਣਧਮ੍ਮਤਾਯ ਆਤੁਰਾ ਆਸਨ੍ਨਮਰਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ. ਪਰਿਚਾਰਿਕੇਤਿ ਕਿਲੇਸਪਰਿਚਾਰਿਕੇ ਕਿਲੇਸਬਨ੍ਧਕੇ. ਯੇ ਸਦਾ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸਾ ਨਿਚ੍ਚਂ ਏਵਰੂਪੇ ਕਾਮੇ ਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ. ਸਙ੍ਗਂ ਲੋਕੇਤਿ ਲੋਕੇ ਸਙ੍ਗਨਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਸਙ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਰਾਗਾਦਿਭੇਦਂ ਕਿਲੇਸਜਾਤਂ. ਉਪਚ੍ਚਗੁਨ੍ਤਿ ਅਤੀਤਾ ਨਾਮਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਸਤ੍ਥਵਾਹੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਗੁਮ੍ਬਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ.
[੩੬੭] ੭. ਸਾਲ਼ਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਯ੍ਵਾਯਂ ਸਾਲ਼ਿਯਛਾਪੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਤਾਸਕਾਰਕੋਪਿ ਭਵਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਮ ਤਾਸਕਾਰਕੋਪਿ ਭਵਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗਾਮਕੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਰੁਣਕਾਲੇ ਪਂਸੁਕੀਲ਼ਕੇਹਿ ਦਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਕੀਲ਼ਤਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਦੁਬ੍ਬਲਵੇਜ੍ਜੋ ਗਾਮੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਸਪ੍ਪਂ ਵਿਟਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਨ ਸੀਸਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਗਾਮੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਦ੍ਧਂ, ਇਮੇ ਦਾਰਕੇ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪੇਨ ਡਂਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਸਾਲ਼ਿਯਛਾਪਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ¶ . ‘‘ਪਸ੍ਸੇਸੋ ਵਿਟਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਯਿਤੋ’’ਤਿ. ਸੋ ¶ ਤਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਭਾਵਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਤਂ ਗੀਵਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਪ੍ਪੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਖਿਪਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੇਜ੍ਜਸ੍ਸ ਗੀਵਾਯਂ ਪਤਿਤੋ ਗੀਵਂ ਪਲਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਰ ਕਰਾ’’ਤਿ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਰਿਵਾਰਯਿਂਸੁ.
ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਯ੍ਵਾਯਂ ਸਾਲ਼ਿਯਛਾਪੋਤਿ, ਕਣ੍ਹਸਪ੍ਪਂ ਅਗਾਹਯਿ;
ਤੇਨ ਸਪ੍ਪੇਨਯਂ ਦਟ੍ਠੋ, ਹਤੋ ਪਾਪਾਨੁਸਾਸਕੋ.
‘‘ਅਹਨ੍ਤਾਰਮਹਨ੍ਤਾਰਂ, ਯੋ ਨਰੋ ਹਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ;
ਏਵਂ ਸੋ ਨਿਹਤੋ ਸੇਤਿ, ਯਥਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਹਤੋ.
‘‘ਅਹਨ੍ਤਾਰਮਘਾਤੇਨ੍ਤਂ ¶ , ਯੋ ਨਰੋ ਹਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ;
ਏਵਂ ਸੋ ਨਿਹਤੋ ਸੇਤਿ, ਯਥਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਹਤੋ.
‘‘ਯਥਾ ਪਂਸੁਮੁਟ੍ਠਿਂ ਪੁਰਿਸੋ, ਪਟਿਵਾਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪੇ;
ਤਮੇਵ ਸੋ ਰਜੋ ਹਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਹਤੋ.
‘‘ਯੋ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਨਰਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪੋਸਸ੍ਸ ਅਨਙ੍ਗਣਸ੍ਸ;
ਤਮੇਵ ਬਾਲਂ ਪਚ੍ਚੇਤਿ ਪਾਪਂ, ਸੁਖੁਮੋ ਰਜੋ ਪਟਿਵਾਤਂਵ ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯ੍ਵਾਯਨ੍ਤਿ ਯੋ ਅਯਂ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਸਪ੍ਪੇਨਯਨ੍ਤਿ ਸੋ ਅਯਂ ਤੇਨ ਸਪ੍ਪੇਨ ਦਟ੍ਠੋ. ਪਾਪਾਨੁਸਾਸਕੋਤਿ ਪਾਪਕਂ ਅਨੁਸਾਸਕੋ.
ਅਹਨ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਅਪਹਰਨ੍ਤਂ. ਅਹਨ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਅਮਾਰੇਨ੍ਤਂ. ਸੇਤੀਤਿ ਮਤਸਯਨਂ ਸਯਤਿ. ਅਘਾਤੇਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਮਾਰੇਨ੍ਤਂ. ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਰਪਰਾਧਸ੍ਸ. ਪੋਸਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਨਙ੍ਗਣਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਨਿਰਪਰਾਧਭਾਵਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਚ੍ਚੇਤੀਤਿ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤਿਏਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਦੁਬ੍ਬਲਵੇਜ੍ਜੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡਿਤਦਾਰਕੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸਾਲ਼ਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ.
[੩੬੮] ੮. ਤਚਸਾਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਮਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤ੍ਥਗਤਾਤਿ ¶ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਞ੍ਞਵਾ ਉਪਾਯਕੁਸਲੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗਾਮਕੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਜਾਤਕਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਧ ਪਨ ਵੇਜ੍ਜੇ ਮਤੇ ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਮਾਰਕਾ’’ਤਿ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਕੁਦਣ੍ਡਕੇਹਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ¶ ਨਯਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਯੇਵ ਸੇਸਦਾਰਕਾਨਂ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਭਾਯਥ, ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਅਭੀਤਾ ਤੁਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਭਵੇਯ੍ਯਾਥ, ਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਠਮਤਰਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਹਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਅਭੀਤੇ ਤੁਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ‘ਮਨੁਸ੍ਸਮਾਰਕਾ’ਤਿ ਕੁਦਣ੍ਡਕਬਦ੍ਧਾ ਆਨੀਤਾ, ਏਵਰੂਪਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਤ੍ਤਾਪਿ ਨ ਭਾਯਨ੍ਤਿ, ਤੁਟ੍ਠਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਯੇਵ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇਸਂ ਅਸੋਚਨਕਾਰਣਂ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਮਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤ੍ਥਗਤਾ, ਤਚਸਾਰਸਮਪ੍ਪਿਤਾ;
ਪਸਨ੍ਨਮੁਖਵਣ੍ਣਾਤ੍ਥ, ਕਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨ ਸੋਚਥਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਮਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤ੍ਥਗਤਾਤਿ ਕੁਦਣ੍ਡਕੇਹਿ ਗੀਵਾਯਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਆਨੇਨ੍ਤਾਨਂ ਅਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਹਤ੍ਥਗਤਾ. ਤਚਸਾਰਸਮਪ੍ਪਿਤਾਤਿ ਵੇਲ਼ੁਦਣ੍ਡਕੇਹਿ ਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਏਵਮਾਹ. ਕਸ੍ਮਾਤਿ ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤਾਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਨ ਸੋਚਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨ ਸੋਚਨਾਯ ਪਰਿਦੇਵਨਾਯ, ਅਤ੍ਥੋਵ ਲਬ੍ਭੋ ਅਪਿ ਅਪ੍ਪਕੋਪਿ;
ਸੋਚਨ੍ਤਮੇਨਂ ਦੁਖਿਤਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ, ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਭਵਨ੍ਤਿ.
‘‘ਯਤੋ ¶ ਚ ਖੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਆਪਦਾਸੁ, ਨ ਵੇਧਤੀ ਅਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਞ੍ਞੂ;
ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਸ੍ਸ ਦੁਖਿਤਾ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਦਿਸ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਅਵਿਕਾਰਂ ਪੁਰਾਣਂ.
‘‘ਜਪ੍ਪੇਨ ਮਨ੍ਤੇਨ ਸੁਭਾਸਿਤੇਨ, ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨ ਪਵੇਣਿਯਾ ਵਾ;
ਯਥਾ ਯਥਾ ਯਤ੍ਥ ਲਭੇਥ ਅਤ੍ਥਂ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ.
‘‘ਯਤੋ ਚ ਜਾਨੇਯ੍ਯ ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯੋ, ਮਯਾਵ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਏਸ ਅਤ੍ਥੋ;
ਅਸੋਚਮਾਨੋ ਅਧਿਵਾਸਯੇਯ੍ਯ, ਕਮ੍ਮਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਰੋਮਿ ਦਾਨੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਡ੍ਢਿ. ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾਤਿ ਏਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਸੋਚਨ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਾ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਤੁਸ੍ਸਨਕਾਰਣਂ ਨਾਮ ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ ¶ . ਯਤੋਤਿ ਯਦਾ. ਨ ਵੇਧਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸਭਯੇਨ ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ. ਅਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਞ੍ਞੂਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕੁਸਲੋ.
ਜਪ੍ਪੇਨਾਤਿ ਮਨ੍ਤਪਰਿਜਪ੍ਪਨੇਨ. ਮਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤਗ੍ਗਹਣੇਨ. ਸੁਭਾਸਿਤੇਨਾਤਿ ਪਿਯਵਚਨੇਨ. ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨਾਤਿ ਲਞ੍ਜਦਾਨੇਨ. ਪਵੇਣਿਯਾਤਿ ਕੁਲਵਂਸੇਨ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਮਹਾਰਾਜ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਨਾਮ ਆਪਦਾਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਸੁ ਨ ਸੋਚਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕਿਲਮਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਰਣੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਾ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਚੇ ਹਿ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਮਨ੍ਤਂ ਪਰਿਜਪ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਬਨ੍ਧਨਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਤੇ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਉਪਾਯਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ, ਪਿਯਵਚਨਂ ਵਤ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਪਿਯਂ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ਤੇ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਾਮਚ੍ਚਾਨਂ ਲਞ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾਪਿ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਕੁਲਵਂਸਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਅਸੁਕਪਵੇਣਿਯਾ ਆਗਤਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਏਕੋਵ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਞਾਤਿਕੋਟਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾਪਿ ਜਿਨਿਤਬ੍ਬਾ ਏਵਾਤਿ. ਯਥਾ ਯਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਰਣੇਸੁ ਯੇਨ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਲਭੇਯ੍ਯ. ਤਥਾ ਤਥਾਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਰਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਪਰਕ੍ਕਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ ਜਿਨੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.
ਯਤੋ ਚ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯਦਾ ਪਨ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਮਯਾ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਏਸ ਅਤ੍ਥੋ ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਵਾਯਮਿਤ੍ਵਾਪਿ ¶ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਲਦ੍ਧੁਂ, ਤਦਾ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਸੋਚਮਾਨੋ ਅਕਿਲਮਮਾਨੋ ‘‘ਮਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਥਿਰਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਵਾਸਯੇਯ੍ਯਾਤਿ.
ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕੁਦਣ੍ਡਕੇ ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਅਨੁਸਾਸਕਂ ਅਮਚ੍ਚਰਤਨਂ ਅਕਾਸਿ, ਸੇਸਦਾਰਕਾਨਮ੍ਪਿ ਯਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਠਾਨਨ੍ਤਰਾਨਿ ਅਦਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਦਾਰਕਾ ਥੇਰਾਨੁਥੇਰਾ, ਪਣ੍ਡਿਤਦਾਰਕੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਚਸਾਰਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ.
[੩੬੯] ੯. ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕ੍ਯਾਹਂ ¶ ਦੇਵਾਨਮਕਰਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਦੁਬ੍ਬਚਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਮਹਾਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੫.੧੦੦ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕੋ ਸਮੁਦ੍ਦੇ ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨੇਰਯਿਕਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਚ੍ਚਨਟ੍ਠਾਨਂ ਉਸ੍ਸਦਨਿਰਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਂ ਨਗਰ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਖੁਰਚਕ੍ਕਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਸਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਦਨਿਰਯਚਾਰਿਕਂ ਚਰਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕ੍ਯਾਹਂ ਦੇਵਾਨਮਕਰਂ, ਕਿਂ ਪਾਪਂ ਪਕਤਂ ਮਯਾ;
ਯਂ ਮੇ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਓਹਚ੍ਚ, ਚਕ੍ਕਂ ਭਮਤਿ ਮਤ੍ਥਕੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕ੍ਯਾਹਂ ਦੇਵਾਨਮਕਰਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਅਹਂ ਦੇਵਾਨਂ ਅਕਰਿਂ, ਕਿਂ ਮਂ ਦੇਵਾ ਪੋਥੇਨ੍ਤੀਤਿ. ਕਿਂ ਪਾਪਂ ਪਕਤਂ ਮਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਵੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਪਾਪਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ. ਯਂ ਮੇਤਿ ਯੇਨ ਪਾਪੇਨ ਮਮ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਓਹਚ੍ਚ ਓਹਨਿਤ੍ਵਾ ਇਦਂ ਖੁਰਚਕ੍ਕਂ ਮਮ ਮਤ੍ਥਕੇ ਭਮਤਿ, ਤਂ ਕਿਂ ਨਾਮਾਤਿ?
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਰਮਣਕਂ, ਸਦਾਮਤ੍ਤਞ੍ਚ ਦੂਭਕਂ;
ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਰਞ੍ਚ ਪਾਸਾਦਂ, ਕੇਨਤ੍ਥੇਨ ਇਧਾਗਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਰਮਣਕਨ੍ਤਿ ਫਲਿਕਪਾਸਾਦਂ. ਸਦਾਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰਜਤਪਾਸਾਦਂ. ਦੂਭਕਨ੍ਤਿ ਮਣਿਪਾਸਾਦਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਰਞ੍ਚ ਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਸਾਦਞ੍ਚ. ਕੇਨਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਤ੍ਵਂ ਏਤੇਸੁ ਰਮਣਕਾਦੀਸੁ ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਟ੍ਠ ਸੋਲ਼ਸ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਤਿ ਏਤਾ ਦੇਵਧੀਤਰੋ ਪਹਾਯ ਤੇ ਪਾਸਾਦੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਇਧ ਆਗਤੋਤਿ.
ਤਤੋ ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਤੋ ¶ ਬਹੁਤਰਾ ਭੋਗਾ, ਅਤ੍ਰ ਮਞ੍ਞੇ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਇਤਿ ਏਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ, ਪਸ੍ਸ ਮਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਇਤੋ ਬਹੁਤਰਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਭੋਗੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਚਤੁਬ੍ਭਿ ਅਟ੍ਠਜ੍ਝਗਮਾ, ਅਟ੍ਠਾਹਿਪਿ ਚ ਸੋਲ਼ਸ;
ਸੋਲ਼ਸਾਹਿ ਚ ਬਾਤ੍ਤਿਂਸ, ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛਂ ਚਕ੍ਕਮਾਸਦੋ;
ਇਚ੍ਛਾਹਤਸ੍ਸ ਪੋਸਸ੍ਸ, ਚਕ੍ਕਂ ਭਮਤਿ ਮਤ੍ਥਕੇ.
‘‘ਉਪਰਿਵਿਸਾਲਾ ¶ ਦੁਪ੍ਪੂਰਾ, ਇਚ੍ਛਾ ਵਿਸਟਗਾਮਿਨੀ;
ਯੇ ਚ ਤਂ ਅਨੁਗਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕਧਾਰਿਨੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਉਪਰਿਵਿਸਾਲਾਤਿ ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕ ਤਣ੍ਹਾ ਨਾਮੇਸਾ ਆਸੇਵਿਯਮਾਨਾ ਉਪਰਿਵਿਸਾਲਾ ਹੋਤਿ ਪਤ੍ਥਟਾ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਦੁਪ੍ਪੂਰਾ, ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਤਂ ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਇਚ੍ਛਮਾਨਾਯ ਇਚ੍ਛਾਯ ਪਤ੍ਥਟਾਯ ਵਿਸਟਗਾਮਿਨੀ, ਤਸ੍ਮਾ ਯੇ ਪੁਰਿਸਾ ਤਂ ਏਵਰੂਪਂ ਤਣ੍ਹਂ ਅਨੁਗਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਿਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕਧਾਰਿਨੋਤਿ ਤੇ ਏਤਂ ਖੁਰਚਕ੍ਕਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਵਦਤਿ.
ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕਂ ਪਨ ਕਥੇਨ੍ਤਮੇਵ ਨਿਪਿਸਮਾਨਂ ਤਂ ਖੁਰਚਕ੍ਕਂ ਭਸ੍ਸਿ, ਤੇਨ ਸੋ ਪੁਨ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੇਵਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕੋ ਦੁਬ੍ਬਚਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਵਮਾ.
[੩੭੦] ੧੦. ਪਲਾਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਹਂਸੋ ਪਲਾਸਮਵਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਿਲੇਸਨਿਗ੍ਗਹਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਪਞ੍ਞਾਸਜਾਤਕੇ ¶ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਲੇਸੋ ਨਾਮ ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬੋਵ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਸਮਾਨੋਪਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧਗਚ੍ਛੋ ਵਿਯ ਵਿਨਾਸਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਂ ਆਸਙ੍ਕਿਂਸੁਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਹਂਸਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਪਬ੍ਬਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣਗੁਹਾਯਂ ਵਸਨ੍ਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਜਾਤਸ੍ਸਰੇ ਸਯਂਜਾਤਸਾਲਿਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਗਮਨਾਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਮਹਾਪਲਾਸਰੁਕ੍ਖੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ¶ . ਅਥਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇਵਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਏਕਾ ਸਕੁਣਿਕਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਕ੍ਕਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਲਾਸਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਟਪਨ੍ਤਰੇ ਵਚ੍ਚਂ ਪਾਤੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਗ੍ਰੋਧਗਚ੍ਛੋ ਜਾਤੋ, ਸੋ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਕਾਲੇ ਰਤ੍ਤਙ੍ਕੁਰਪਲਾਸਤਾਯ ਸੋਭਤਿ. ਹਂਸਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਪਲਾਸ, ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਨਾਮ ਯਮ੍ਹਿ ਰੁਕ੍ਖੇ ਜਾਯਤਿ, ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨਾਸੇਤਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਿਤੁਂ ਮਾ ਦੇਤਿ, ਵਿਮਾਨਂ ਤੇ ਨਾਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਹਿ, ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਆਸਙ੍ਕਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਲਾਸਦੇਵਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਹਂਸੋ ¶ ਪਲਾਸਮਵਚ, ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਸਮ੍ਮ ਜਾਯਤਿ;
ਅਙ੍ਕਸ੍ਮਿਂ ਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ, ਸੋ ਤੇ ਮਮ੍ਮਾਨਿ ਛੇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.
ਪਠਮਪਾਦੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਪਲਾਸਨ੍ਤਿ ਪਲਾਸਦੇਵਤਂ. ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਵਯਸ੍ਸ. ਅਙ੍ਕਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਵਿਟਭਿਯਂ. ਸੋ ਤੇ ਮਮ੍ਮਾਨਿ ਛੇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸੋ ਤੇ ਅਙ੍ਕੇ ਸਂਵਡ੍ਢੋ ਸਪਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਜੀਵਿਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜੀਵਿਤਸਙ੍ਖਾਰਾ ਹਿ ਇਧ ‘‘ਮਮ੍ਮਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਅਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਪਲਾਸਦੇਵਤਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਵਡ੍ਢਤਾਮੇਵ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ, ਪਤਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਭਵਾਮਹਂ;
ਯਥਾ ਪਿਤਾ ਚ ਮਾਤਾ ਚ, ਏਵਂ ਮੇ ਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਸਮ੍ਮ, ਨ ਤ੍ਵਂ ਜਾਨਾਸਿ ਵਡ੍ਢਤਮੇਵ ਏਸ, ਅਹਮਸ੍ਸ ਯਥਾ ਬਾਲਕਾਲੇ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਪਨ ਸਂਵਡ੍ਢਾ ਪੁਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਾ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਛਾ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਏਵਮੇਵ ਸੋ ਪਤਿਟ੍ਠੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.
ਤਤੋ ਹਂਸੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਅਙ੍ਕਸ੍ਮਿਂ ਵਡ੍ਢੇਸਿ, ਖੀਰਰੁਕ੍ਖਂ ਭਯਾਨਕਂ;
ਆਮਨ੍ਤ ਖੋ ਤਂ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਵੁਡ੍ਢਿ ਮਸ੍ਸ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਏਤਞ੍ਚ ਭਯਦਾਯਕਤ੍ਤੇਨ ਭਯਾਨਕਂ ਖੀਰਰੁਕ੍ਖਂ ਸਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਙ੍ਕੇ ਵਡ੍ਢੇਸਿ. ਆਮਨ੍ਤ ਖੋ ਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਂ ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ¶ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਮ. ਵੁਡ੍ਢਿ ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸ੍ਸ ਵੁਡ੍ਢਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਹਂਸਰਾਜਾ ਪਕ੍ਖੇ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਪਬ੍ਬਤਮੇਵ ਗਤੋ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨ ਨਾਗਚ੍ਛਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਵਡ੍ਢਿਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਏਕਾ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾਪਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੋ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਪਲਾਸਂ ਭਞ੍ਜਿ, ਸਾਖਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਦੇਵਤਾਯ ਵਿਮਾਨਂ ਪਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਹਂਸਰਞ੍ਞੋ ਵਚਨਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਨਾਗਤਭਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਂਸਰਾਜਾ ਕਥੇਸਿ ¶ , ਅਹਂ ਪਨਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਨਾਕਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਦਾਨਿ ਖੋ ਮਂ ਭਾਯੇਤਿ, ਮਹਾਨੇਰੁਨਿਦਸ੍ਸਨਂ;
ਹਂਸਸ੍ਸ ਅਨਭਿਞ੍ਞਾਯ, ਮਹਾ ਮੇ ਭਯਮਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਇਦਾਨਿ ਖੋ ਮਂ ਭਾਯੇਤੀਤਿ ਅਯਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਤਰੁਣਕਾਲੇ ਤੋਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਭਾਯਾਪੇਤਿ ਸਨ੍ਤਾਸੇਤਿ. ਮਹਾਨੇਰੁਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਸਿਨੇਰੁਪਬ੍ਬਤਸਦਿਸਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਹਂਸਰਾਜਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਤਰੁਣਕਾਲੇਯੇਵ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁਦ੍ਧਟਤ੍ਤਾ. ਮਹਾ ਮੇ ਭਯਮਾਗਤਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਭਯਂ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਿ.
ਨਿਗ੍ਰੋਧੋਪਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਲਾਸਂ ਭਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਖਾਣੁਕਮਤ੍ਤਮੇਵ ਅਕਾਸਿ. ਦੇਵਤਾਯ ਵਿਮਾਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ.
‘‘ਨ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵੁਡ੍ਢਿ ਕੁਸਲਪ੍ਪਸਤ੍ਥਾ, ਯੋ ਵਡ੍ਢਮਾਨੋ ਘਸਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਂ;
ਤਸ੍ਸੂਪਰੋਧਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ, ਪਤਾਰਯੀ ਮੂਲਵਧਾਯ ਧੀਰੋ’’ਤਿ. –
ਪਞ੍ਚਮਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਾ.
ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲਪ੍ਪਸਤ੍ਥਾਤਿ ਕੁਸਲੇਹਿ ਪਸਤ੍ਥਾ. ਘਸਤੇਤਿ ਖਾਦਤਿ, ਵਿਨਾਸੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਤਾਰਯੀਤਿ ਪਤਰਤਿ ਵਾਯਮਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯੋ ਵਡ੍ਢਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਨਾਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵੁਡ੍ਢਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਨ ਪਸਤ੍ਥਾ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਵਾ ਬਾਹਿਰਸ੍ਸ ਵਾ ਪਰਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ‘‘ਇਤੋ ਮੇ ਉਪਰੋਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਉਪਰੋਧਂ ਵਿਨਾਸਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ ਵੀਰੋ ਞਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮੂਲਵਧਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਤੀਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਸੁਵਣ੍ਣਹਂਸੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਪਲਾਸਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ.
ਵਣ੍ਣਾਰੋਹਵਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ.
੩. ਅਡ੍ਢਵਗ੍ਗੋ
[੩੭੧] ੧. ਦੀਘੀਤਿਕੋਸਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਏਵਂਭੂਤਸ੍ਸ ¶ ¶ ਤੇ ਰਾਜਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਮ੍ਬਕੇ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਜੇਤਵਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪਨਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯ੍ਹਂ ਓਰਸਾ ਮੁਖਤੋ ਜਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ, ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਪਿਤਰਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਮਮ ਓਵਾਦਂ ਨ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਚੋਰੇਪਿ ਅਰਞ੍ਞੇ ਹਤ੍ਥਪਥਂ ਆਗਤੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂ ਨ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਨ ਮਾਰਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਜਾਤਕੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ. ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪਨ ਦੀਘਾਵੁਕੁਮਾਰੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਙ੍ਕੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਂ ਚੂਲ਼ਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਮਾਤਾਪਿਤੁਘਾਤਕਂ ਚੋਰਂ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਂ ਕਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਸਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਜੀਵਿਤਂ ਚਜਨ੍ਤੋਪਿ ਤੇਸਂ ਓਵਾਦਂ ਨ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕੇਵਲਂ ਇਮਂ ਤਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਵਂਭੂਤਸ੍ਸ ਤੇ ਰਾਜ, ਆਗਤਸ੍ਸ ਵਸੇ ਮਮ;
ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਕੋਚਿ ਪਰਿਯਾਯੋ, ਯੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਮੋਚਯੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਸੇ ਮਮਾਤਿ ਮਮ ਵਸਂ ਆਗਤਸ੍ਸ. ਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਕਾਰਣਂ.
ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਵਂਭੂਤਸ੍ਸ ਮੇ ਤਾਤ, ਆਗਤਸ੍ਸ ਵਸੇ ਤਵ;
ਨਤ੍ਥਿ ਨੋ ਕੋਚਿ ਪਰਿਯਾਯੋ, ਯੋ ਮਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਮੋਚਯੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ਨੋਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਥਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਪਰਿਯਾਯੋ, ਯੋ ਮਂ ਏਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਮੋਚਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਵਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨਾਞ੍ਞਂ ਸੁਚਰਿਤਂ ਰਾਜ, ਨਾਞ੍ਞਂ ਰਾਜ ਸੁਭਾਸਿਤਂ;
ਤਾਯਤੇ ਮਰਣਕਾਲੇ, ਏਵਮੇਵਿਤਰਂ ਧਨਂ.
‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮਂ ਅਵਧਿ ਮਂ, ਅਜਿਨਿ ਮਂ ਅਹਾਸਿ ਮੇ;
ਯੇ ਚ ਤਂ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਵੇਰਂ ਤੇਸਂ ਨ ਸਮ੍ਮਤਿ.
‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮਂ ਅਵਧਿ ਮਂ, ਅਜਿਨਿ ਮਂ ਅਹਾਸਿ ਮੇ;
ਯੇ ਚ ਤਂ ਨੁਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਵੇਰਂ ਤੇਸੂਪਸਮ੍ਮਤਿ.
‘‘ਨ ਹਿ ਵੇਰੇਨ ਵੇਰਾਨਿ, ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਧ ਕੁਦਾਚਨਂ;
ਅਵੇਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨਨ੍ਤਨੋ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਾਞ੍ਞਂ ਸੁਚਰਿਤਨ੍ਤਿ ਨਾਞ੍ਞਂ ਸੁਚਰਿਤਾ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਚਰਿਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਧ ‘‘ਸੁਚਰਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ‘‘ਸੁਭਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਏਵਮੇਵਾਤਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕਮੇਵ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਮਹਾਰਾਜ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਓਵਾਦਾਨੁਸਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤਾ ਸੁਚਰਿਤਸੁਭਾਸਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਤਾਯਿਤੁਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਏਤਂ ਇਤਰਂ ਧਨਂ, ਤਂ ਏਵਮੇਵ ਨਿਰਤ੍ਥਕਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤ੍ਵਞ੍ਹਿ ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਧਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਜੀਵਿਤਂ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਮੇਤਂ ‘‘ਧਨਤੋ ਸੁਚਰਿਤਸੁਭਾਸਿਤਮੇਵ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੇਸਗਾਥਾਸੁਪਿ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਮਹਾਰਾਜ, ਯੇ ਪੁਰਿਸਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ, ਅਯਂ ਮਂ ਪਹਰਿ, ਅਯਂ ਮਂ ਅਜਿਨਿ, ਅਯਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਂ ਅਹਾਸੀ’’ਤਿ ¶ ਏਵਂ ਵੇਰਂ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਹਦਯੇ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵੇਰਂ ਨ ਉਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਯੇ ਚ ਪਨੇਤਂ ਨ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਹਦਯੇ ਨ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਵੇਰਾਨਿ ਹਿ ਨ ਕਦਾਚਿ ਵੇਰੇਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਅਵੇਰੇਨੇਵ ਪਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ. ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨਨ੍ਤਨੋਤਿ ਏਸੋ ਪੋਰਾਣਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਚਿਰਕਾਲਪ੍ਪਵਤ੍ਤੋ ਸਭਾਵੋਤਿ.
ਏਵਞ੍ਚ ¶ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਯਿ ਨ ਦੁਬ੍ਭਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਮਂ ਮਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਅਸਿਂ ਠਪੇਸਿ. ਰਾਜਾਪਿ ‘‘ਨਾਹਂ ਤਯਿ ਦੁਬ੍ਭਾਮੀ’’ਤਿ ਸਪਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ, ਭਣੇ, ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦੀਘਾਵੁਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ, ਇਮਿਨਾ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ¶ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨ ਲਬ੍ਭਾ ਇਮਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧੀਤਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕੇ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋਪਿ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸੁਂ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਮਹਾਰਾਜਕੁਲਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੀਘਾਵੁਕੁਮਾਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਦੀਘੀਤਿਕੋਸਲਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੭੨] ੨. ਮਿਗਪੋਤਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਅਗਾਰਾ ਪਚ੍ਚੁਪੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰੇਕਂ ਦਾਰਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਤਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਫਾਸੁਕੇਨ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਭਾਵਨਾਯ ਪਰਿਬਾਹਿਰੋ ਏਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਮਤੇ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠਵਾਸੀ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਫਲਾਫਲੇਹਿ ਯਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਏਕਂ ਮਤਮਾਤਿਕਂ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਮਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਗੋਚਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੋਸੇਸਿ. ਮਿਗਪੋਤਕੋ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਅਭਿਰੂਪੋ ਅਹੋਸਿ ਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਤਾਪਸੋ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਤਿ. ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਿਗਪੋਤਕੋ ਬਹੁਂ ਤਿਣਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਅਜੀਰਕੇਨ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਾਪਸੋ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਮਤੋ’’ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਲੋਕਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ¶ ਤਂ ਤਾਪਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਂਵੇਜੇਸ੍ਸਾਮਿ ¶ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਿਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਗਾਰਾ ਪਚ੍ਚੁਪੇਤਸ੍ਸ, ਅਨਗਾਰਸ੍ਸ ਤੇ ਸਤੋ;
ਸਮਣਸ੍ਸ ਨ ਤਂ ਸਾਧੁ, ਯਂ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਸੀ’’ਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਂਵਾਸੇਨ ਹਵੇ ਸਕ੍ਕ, ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਮਿਗਸ੍ਸ ਵਾ;
ਹਦਯੇ ਜਾਯਤੇ ਪੇਮਂ, ਨ ਤਂ ਸਕ੍ਕਾ ਅਸੋਚਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨ ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਵਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਸੋਚਿਤੁਂ, ਸੋਚਾਮਿਯੇਵਾਹਨ੍ਤਿ.
ਤਤੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਮਤਂ ਮਰਿਸ੍ਸਂ ਰੋਦਨ੍ਤਿ, ਯੇ ਰੁਦਨ੍ਤਿ ਲਪਨ੍ਤਿ ਚ;
ਤਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਇਸਿ ਮਾ ਰੋਦਿ, ਰੋਦਿਤਂ ਮੋਘਮਾਹੁ ਸਨ੍ਤੋ.
‘‘ਰੋਦਿਤੇਨ ਹਵੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ, ਮਤੋ ਪੇਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹੇ;
ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਰੋਦਾਮ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਞਾਤਕੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯੋ ਇਦਾਨਿ ਮਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ. ਲਪਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਵਿਲਪਨ੍ਤਿ ਚ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੇ ਲੋਕੇ ਮਤਞ੍ਚ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਞ੍ਚ ਰੋਦਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਰੁਦਨ੍ਤਿ ਚੇਵ ਵਿਲਪਨ੍ਤਿ ਚ, ਤੇਸਂ ਅਸ੍ਸੁਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਨਦਿਵਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਸਦਾਪਿ ਮਤਾਨਞ੍ਚ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਇਸਿ ਮਾ ਰੋਦਿ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ ¶ ? ਰੋਦਿਤਂ ਮੋਘਮਾਹੁ ਸਨ੍ਤੋਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਰੋਦਿਤਂ ‘‘ਮੋਘ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਤੋ ਪੇਤੋਤਿ ਯੋ ਏਸ ਮਤੋ ਪੇਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਯਦਿ ਸੋ ਰੋਦਿਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਕਿਂ ਨਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾ ਅਚ੍ਛਾਮ, ਸਬ੍ਬੇਵ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਞਾਤਕੇ ਰੋਦਾਮ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤੇ ਰੋਦਿਤਕਾਰਣਾ ਨ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੋਦਿਤਸ੍ਸ ਮੋਘਭਾਵਂ ਸਾਧੇਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਾਪਸੋ ‘‘ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਰੋਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਥੁਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਆਦਿਤ੍ਤਂ ¶ ਵਤ ਮਂ ਸਨ੍ਤਂ, ਘਤਸਿਤ੍ਤਂਵ ਪਾਵਕਂ;
ਵਾਰਿਨਾ ਵਿਯ ਓਸਿਞ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯੇ ਦਰਂ.
‘‘ਅਬ੍ਬਹਿ ਵਤ ਮੇ ਸਲ੍ਲਂ, ਯਮਾਸਿ ਹਦਯਸ੍ਸਿਤਂ;
ਯੋ ਮੇ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਪੁਤ੍ਤਸੋਕਂ ਅਪਾਨੁਦਿ.
‘‘ਸੋਹਂ ਅਬ੍ਬੂਲ਼੍ਹਸਲ੍ਲੋਸ੍ਮਿ, ਵੀਤਸੋਕੋ ਅਨਾਵਿਲੋ;
ਨ ਸੋਚਾਮਿ ਨ ਰੋਦਾਮਿ, ਤਵ ਸੁਤ੍ਵਾਨ ਵਾਸਵਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਯਮਾਸੀਤਿ ਯਂ ਮੇ ਆਸਿ. ਹਦਯਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਹਦਯੇ ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ. ਅਪਾਨੁਦੀਤਿ ਨੀਹਰਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਧਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਤਾਪਸੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਮਿਗੋ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਸਕ੍ਕੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਮਿਗਪੋਤਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੭੩] ੩. ਮੂਸਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕੁਹਿਂ ਗਤਾ ਕਤ੍ਥ ਗਤਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਥੁਸਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੪.੧੪੯ ਆਦਯੋ) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਇਧਾਪਿ ਸਤ੍ਥਾ ਤਥੇਵ ਰਾਜਾਨਂ ਸਕਿਂ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨਂ ਸਕਿਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਰਞ੍ਞੋ ਭਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਪੋਰਾਣਕਰਾਜਾਨੋ ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਂ ਆਸਙ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੂਮਕਾਲੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤੂ’ਤਿ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਅਕਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਾਚਰਿਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਵਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ¶ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਯੋਗਂ ਦਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਆਚਰਿਯੋ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਙ੍ਗਵਿਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਮਸ੍ਸ ਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਉਪਮਂ ਉਪਧਾਰੇਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਤਦਾ ਪਨਸ੍ਸ ਏਕੋ ¶ ਅਸ੍ਸੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਵਣੋ ਉਟ੍ਠਹਿ, ਤਂ ਵਣਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਗੇਹੇਯੇਵ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ ਏਕੋ ਉਦਪਾਨੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਅਥੇਕਾ ਮੂਸਿਕਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਵਣਂ ਖਾਦਤਿ, ਅਸ੍ਸੋ ਵਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਵੇਦਨਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮੂਸਿਕਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਆਗਤਂ ਪਾਦੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦਪਾਨੇ ਪਾਤੇਸਿ. ਅਸ੍ਸਗੋਪਕਾ ਮੂਸਿਕਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਮੂਸਿਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਣਂ ਖਾਦਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞੇ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ‘ਕਹਂ ਮੂਸਿਕਾ ਗਤਾ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਮੂਸਿਕਾਯ ਪਨ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦਪਾਨੇ ਖਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਹਮੇਵ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਇਦਮੇਵ ਕਾਰਣਂ ਉਪਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਅਪਰਂ ਉਪਮਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤਮੇਵ ਅਸ੍ਸਂ ਪਰੁਲ਼੍ਹਵਣਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਯਵਵਤ੍ਥੁਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਵਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤਿਚ੍ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਮੁਖਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਕਾਰਣਂ ਉਪਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਤਤਿਯਗਾਥਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਾਬਲੇਨੇਵ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਾਯਂ ਨ੍ਹਾਨਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਯਾਵ ਧੁਰਸੋਪਾਨਾ ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਵ ਨਿਵਸਨਪਾਸਾਦਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਯਾਵ ਸੋਪਾਨਪਾਦਮੂਲਾ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤਤੋ ਯਾਵ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ.
ਸੋ ¶ ਕੁਮਾਰੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਪਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਤਸ੍ਸੇਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਯਿ. ਸੋ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਰਜ੍ਜਲੋਭੇਨ ‘‘ਪਿਤਰਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਆਹ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤਾ ਤਰੁਣੋ, ਅਹਂ ਏਤਸ੍ਸ ਧੂਮਕਾਲਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ ਜਰਾਜਿਣ੍ਣੋ, ਤਾਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਲਦ੍ਧੇਨਪਿ ਰਜ੍ਜੇਨ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਤੇ ਆਹਂਸੁ ‘‘ਦੇਵ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੋਰਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ, ਤਵ ਪਿਤਰਂ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ¶ . ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਯਂ ਨ੍ਹਾਨਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਨਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਖਗ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਾਯਂ ਮੂਸਿਕਂ ਨਾਮ ਦਾਸਿਂ ‘‘ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਪਿਟ੍ਠਿਂ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਏਹਿ, ਨ੍ਹਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਪਿਟ੍ਠਿਂ ਸੋਧੇਨ੍ਤੀ ਕੁਮਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਾਕਟਭਾਵਭਯੇਨ ਤਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਪਾਤੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਅਗਮਾਸਿ ¶ . ਸੇਸਜਨੋ ‘‘ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਮੂਸਿਕਾ ਦਾਸੀ ਨ ਪੁਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਕੁਹਿਂ ਗਤਾ ਕਤ੍ਥ ਗਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ –
‘‘ਕੁਹਿਂ ਗਤਾ ਕਤ੍ਥ ਗਤਾ, ਇਤਿ ਲਾਲਪ੍ਪਤੀ ਜਨੋ;
ਅਹਮੇਵੇਕੋ ਜਾਨਾਮਿ, ਉਦਪਾਨੇ ਮੂਸਿਕਾ ਹਤਾ’’ਤਿ. –
ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤੀਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕੁਹਿਂ ਗਤਾ ਕਤ੍ਥ ਗਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵੇਵਚਨਾਨਿ. ਇਤਿ ਲਾਲਪ੍ਪਤੀਤਿ ਏਵਂ ਵਿਪ੍ਪਲਪਤਿ. ਇਤਿ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ‘‘ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਜਨੋ ਮੂਸਿਕਾ ਦਾਸੀ ਕੁਹਿਂ ਗਤਾਤਿ ਵਿਪ੍ਪਲਪਤਿ, ਰਾਜਕੁਮਾਰੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮੂਸਿਕਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਪਾਤਿਤਭਾਵਂ ਅਹਮੇਵ ਏਕੋ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਮਯਾ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤਰਾ ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਭੀਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਤਟ੍ਠਦਿਵਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਨ ਤਂ ਆਹਂਸੁ ‘‘ਦੇਵ, ਸਚੇ ਰਾਜਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਨ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਕ੍ਕਗਾਹੇਨ ਪਨ ਤੇਨ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾਰੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਖਗ੍ਗਹਤ੍ਥੋ ਸੋਪਾਨਪਾਦਮੂਲੇ ਠਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਹਰਣੋਕਾਸਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਰਾਜਾ –
‘‘ਯਞ੍ਚੇਤਂ ਇਤਿ ਚੀਤਿ ਚ, ਗਦ੍ਰਭੋਵ ਨਿਵਤ੍ਤਸਿ;
ਉਦਪਾਨੇ ਮੂਸਿਕਂ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਯਵਂ ਭਕ੍ਖੇਤੁਮਿਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ. –
ਦੁਤਿਯਂ ¶ ਗਾਥਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਯਮ੍ਪਿ ¶ ਗਾਥਾ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਇਤਿ ਚੀਤਿ ਚ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਹਰਣੋਕਾਸਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਗਦ੍ਰਭੋਵ ਨਿਵਤ੍ਤਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ‘ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਮੂਸਿਕਂ ਦਾਸਿਂ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਮਂ ਯਵਰਾਜਾਨਂ ਭਕ੍ਖੇਤੁਂ ਮਾਰੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਸੀ’’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋਮ੍ਹਿ ਪਿਤਰਾ’’ਤਿ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤੋ ਪਲਾਯਿ. ਸੋ ਪੁਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਾਨਂ ਦਬ੍ਬਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਦੀਘਦਣ੍ਡਕਂ ਦਬ੍ਬਿਪਹਰਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਓਲੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ –
‘‘ਦਹਰੋ ¶ ਚਾਸਿ ਦੁਮ੍ਮੇਧ, ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕੋ ਸੁਸੁ;
ਦੀਘਞ੍ਚੇਤਂ ਸਮਾਸਜ੍ਜ, ਨ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. –
ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਸੋਪਾਨਪਾਦਮਤ੍ਥਕਂ ਅਭਿਰੁਹਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕੋਤਿ ਪਠਮਵਯੇਨ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਉਪੇਤੋ, ਪਠਮਵਯੇ ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਸੂਤਿ ਤਰੁਣੋ. ਦੀਘਨ੍ਤਿ ਦੀਘਦਣ੍ਡਕਂ ਦਬ੍ਬਿਪਹਰਣਂ. ਸਮਾਸਜ੍ਜਾਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ਓਲੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਗਾਥਾ ‘‘ਦੁਮ੍ਮੇਧ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਯਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਨ ਤੇ ਦਾਨਿ ਨਿਲ੍ਲਜ੍ਜਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੂਲੇਯੇਵ ਆਵੁਣਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਕੁਮਾਰਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਯਮਾਨਾ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ.
ਸੋ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਜੀਵਿਤਂ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਖਲਿਕਾਹਿ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰੇ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਲਙ੍ਕਤਰਾਜਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਇਮਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸੀ’’ਤਿ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਨਾਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਭਵਨੇਨ, ਨਾਙ੍ਗਪੁਤ੍ਤਪਿਨੇਨ ਵਾ;
ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਹਿ ਪਤ੍ਥਯਿਤੋ, ਸਿਲੋਕੇਹਿ ਪਮੋਚਿਤੋ.
‘‘ਸਬ੍ਬਂ ¶ ਸੁਤਮਧੀਯੇਥ, ਹੀਨਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮਂ;
ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਪਯੋਜਯੇ;
ਹੋਤਿ ਤਾਦਿਸਕੋ ਕਾਲੋ, ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਾਵਹਂ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਨਾਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਭਵਨੇਨਾਤਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਭਵਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦਿਬ੍ਬਵਿਮਾਨਂ, ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਭਵਨਮ੍ਪਿ ਨ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਭਵਨੇਨਾਪਿ ਅਜ੍ਜ ਮਰਣਤੋ ਨ ਪਮੋਚਿਤੋਮ੍ਹਿ. ਨਾਙ੍ਗਪੁਤ੍ਤਪਿਨੇਨ ਵਾਤਿ ਅਙ੍ਗਸਰਿਕ੍ਖਕੇਨ ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਪਿਨੇਨਪਿ ਨ ਪਮੋਚਿਤੋ. ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਹਿ ਪਤ੍ਥਯਿਤੋਤਿ ਅਹਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਅਜ੍ਜ ਮਾਰੇਤੁਂ ਪਤ੍ਥਿਤੋ. ਸਿਲੋਕੇਹਿ ਪਮੋਚਿਤੋਤਿ ਸੋਹਂ ਆਚਰਿਯੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਪਮੋਚਿਤੋ.
ਸੁਤਨ੍ਤਿ ¶ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ. ਅਧੀਯੇਥਾਤਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ ਸਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ. ਹੀਨਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮਨ੍ਤਿ ਹੀਨਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਉਤ੍ਤਮਂ ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਵਾ, ਸਬ੍ਬਂ ਅਧੀਯਿਤਬ੍ਬਮੇਵਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਨ ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਪਯੋਜਯੇਤਿ ਹੀਨਂ ਮਨ੍ਤਂ ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਵਾ ਨ ਪਯੋਜਯੇ, ਉਤ੍ਤਮਮੇਵ ਪਯੋਜਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਾਵਹਂ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਹੋਸਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਕਮ੍ਮਕਰਣਂ ਵਿਯ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਪ੍ਪਂ ਅਤ੍ਥਾਵਹਂ ਹੋਤਿ, ਤਾਦਿਸੋਪਿ ਕਾਲੋ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਰਞ੍ਞੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਕੁਮਾਰੋ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਆਚਰਿਯੋ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਮੂਸਿਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੭੪] ੪. ਚੂਲ਼ਧਨੁਗ੍ਗਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਸਬ੍ਬਂ ਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਪਲੋਭਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ‘‘ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਇਤ੍ਥੀ ਨ ਇਦਾਨੇਵ ਤੁਯ੍ਹਂ ਅਨਤ੍ਥਕਾਰਿਕਾ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸੀ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣਵੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਧਨੁਕਮ੍ਮੇ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਚੂਲ਼ਧਨੁਗ੍ਗਹਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਯਾ ਸਦਿਸਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧੀਤਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕੋ ਵਾਰਣੋ ਏਕਂ ਪਦੇਸਂ ਸੁਞ੍ਞਮਕਾਸਿ, ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤੁਂ ਨ ਕੋਚਿ ਉਸ੍ਸਹਿ. ਚੂਲ਼ਧਨੁਗ੍ਗਹਪਣ੍ਡਿਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ¶ ਭਰਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟਵਿਮੁਖਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਟਵਿਮਜ੍ਝੇ ਵਾਰਣੋ ਉਟ੍ਠਹਿ, ਸੋ ਤਂ ਕੁਮ੍ਭੇ ਸਰੇਨ ਵਿਜ੍ਝਿ. ਸਰੋ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਵਾਰਣੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਤਿ, ਧਨੁਗ੍ਗਹਪਣ੍ਡਿਤੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਖੇਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਅਟਵਿਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾਸ ਚੋਰਾ ਮਗ੍ਗਂ ਹਨਨ੍ਤਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਤੇਸਂ ਚੋਰਾਨਂ ਮਿਗੇ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਸਮੀਪੇ ਮਂਸਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤਾਨਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਾਪੁਣਿ.
ਤਦਾ ¶ ਤਂ ਚੋਰਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾਯ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਕੁਸਲੋ, ਸੋ ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤੁਂ ਨਾਦਾਸਿ. ਧਨੁਗ੍ਗਹਪਣ੍ਡਿਤੋ ‘‘ਗਚ੍ਛ ‘ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਮਂਸਸੂਲਂ ਦੇਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਭਰਿਯਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਂ ਕਿਰ ਮਂਸਸੂਲਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ‘‘ਅਨਗ੍ਘੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਮਂਸਸੂਲਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਚੋਰਾ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਕਿਰ ਪਕ੍ਕਂ ਖਾਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਪਕ੍ਕਮਂਸਸੂਲਂ ਅਦਂਸੁ. ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਪਕ੍ਕਮਂਸਸੂਲਂ ਦਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚੋਰਾਨਂ ਕੁਜ੍ਝਿ. ਚੋਰਾ ‘‘ਕਿਂ ਅਯਮੇਵੇਕੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਮਯਂ ਇਤ੍ਥਿਯੋ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਜਨੇ ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸਕਣ੍ਡੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਕਣ੍ਡਂ ਨਾਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਕਣ੍ਡਨਾਲ਼ਿਯਂ ਸਮਪਣ੍ਣਾਸਯੇਵ ਕਣ੍ਡਾਨਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਨ ਵਾਰਣਂ ਵਿਜ੍ਝਿ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸਕਣ੍ਡੇਹਿ ਚੋਰੇ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਉਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਸੀਸਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਰਿਯਾਯ ਹਤ੍ਥਤੋ ਅਸਿਂ ਆਹਰਾਪੇਸਿ. ਸਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੇ ਲੋਭਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚੋਰਸ੍ਸ ¶ ਹਤ੍ਥੇ ਥਰੁਂ, ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਧਾਰਂ ¶ ਠਪੇਸਿ. ਚੋਰੋ ਥਰੁਦਣ੍ਡਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਧਨੁਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿ.
ਸੋ ਤਂ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾ ‘‘ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਧੀਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਥਂ ਤ੍ਵਂ ਇਮਿਨਾ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ. ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਯਾ ਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਸ ਮਂ ਅਦਾਸਿ, ਸਾਹਂ ਤਯਿ ਸਿਨੇਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯਂ ਸਾਮਿਕਂ ਮਾਰਾਪੇਸਿਨ੍ਤਿ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ‘‘ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯਂ ਤਾਵੇਸਾ ਸਾਮਿਕਂ ਮਾਰੇਸਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਪਨੇਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਮ੍ਪਿ ਏਵਮੇਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਂ ਛਡ੍ਡੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਕੁਨ੍ਨਦਿਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤਲਂ ਤਙ੍ਖਣੋਦਕਪੂਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਨਦਿਯਂ ਸੁਸੁਮਾਰਾ ਕਕ੍ਖਲ਼ਾ, ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਆਭਰਣਭਣ੍ਡਂ ਮਮ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਤੀਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਆਭਰਣਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਨਦਿਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਰਤੀਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਿਂ ਮਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਗਚ੍ਛਸਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਸਿ, ਏਹਿ ਮਮ੍ਪਿ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੀ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਭਣ੍ਡਂ ਸਮਾਦਾਯ, ਪਾਰਂ ਤਿਣ੍ਣੋਸਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ;
ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛ ਲਹੁਂ ਖਿਪ੍ਪਂ, ਮਮ੍ਪਿ ਤਾਰੇਹਿ ਦਾਨਿਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਲਹੁਂ ਖਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਲਹੁਂ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਮਮ੍ਪਿ ਤਾਰੇਹਿ ਦਾਨਿ ਇਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਚੋਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਰਤੀਰੇ ਠਿਤੋਯੇਵ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਸਨ੍ਥੁਤਂ ਮਂ ਚਿਰਸਨ੍ਥੁਤੇਨ, ਨਿਮੀਨਿ ਭੋਤੀ ਅਧੁਵਂ ਧੁਵੇਨ;
ਮਯਾਪਿ ¶ ਭੋਤੀ ਨਿਮਿਨੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਂ, ਇਤੋ ਅਹਂ ਦੂਰਤਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯੇਵ –
ਚੋਰੋ ਪਨ ‘‘ਇਤੋ ਅਹਂ ਦੂਰਤਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਂ, ਤਿਟ੍ਠ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਿਰਵਨ੍ਤਿਯਾਵ ਆਭਰਣਭਣ੍ਡਿਕਂ ਆਦਾਯ ਪਲਾਤੋ. ਤਤੋ ਸਾ ¶ ਬਾਲਾ ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤਾ ਅਨਾਥਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕਂ ਏਲ਼ਗਲਾਗੁਮ੍ਬਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੋਦਮਾਨਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਹਤਂ ਸਾਮਿਕਾ ਚ ਜਾਰਾ ਚ ਪਰਿਹੀਨਂ ਰੋਦਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਾਤਲਿਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਸਿਖਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਦੀਤੀਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਤਲਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਚ੍ਛੋ ਭਵ, ਪਞ੍ਚਸਿਖ ਤ੍ਵਂ ਸਕੁਣੋ ਭਵ, ਅਹਂ ਪਨ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮੁਖੇਨ ਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਯਿ ਤਤ੍ਥ ਗਤੇ ਉਦਕਤੋ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਰਤੋ ਪਤ, ਅਥਾਹਂ ਮੁਖੇਨ ਗਹਿਤਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਂ ਗਹੇਤੁਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਤ੍ਵਂ, ਪਞ੍ਚਸਿਖ, ਤਂ ਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤ, ਤ੍ਵਂ ਮਾਤਲਿ, ਉਦਕੇ ਪਤਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ, ਮਾਤਲਿ, ਮਚ੍ਛੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਞ੍ਚਸਿਖੋ ਸਕੁਣੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਮੁਖੇਨਾਦਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਮਚ੍ਛੋ ਉਦਕਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਪਤਿ. ਸੋ ਮੁਖੇਨ ਗਹਿਤਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਮਚ੍ਛੋ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇ ਪਤਿ, ਸਕੁਣੋ ਮਂਸਪਿਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿ, ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਉਭੋਪਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਏਲ਼ਗਲਾਗੁਮ੍ਬਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦੁਮ੍ਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਹਤੋ ਨੇਵ ਮਂਸਂ, ਨ ਮਚ੍ਛਂ ਲਭੀ’’ਤਿ ਕੁਟਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤੀ ¶ ਵਿਯ ਮਹਾਹਸਿਤਂ ਹਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਾਯਂ ਏਲ਼ਗਲਾਗੁਮ੍ਬੇ, ਕਰੋਤਿ ਅਹੁਹਾਸਿਯਂ;
ਨਯੀਧ ਨਚ੍ਚਗੀਤਂ ਵਾ, ਤਾਲ਼ਂ ਵਾ ਸੁਸਮਾਹਿਤਂ;
ਅਨਮ੍ਹਿਕਾਲੇ ਸੁਸੋਣਿ, ਕਿਨ੍ਨੁ ਜਗ੍ਘਸਿ ਸੋਭਨੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਕਾ ਅਯਂ. ਏਲ਼ਗਲਾਗੁਮ੍ਬੇਤਿ ਕਮ੍ਬੋਜਿਗੁਮ੍ਬੇ. ਅਹੁਹਾਸਿਯਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤਵਿਦਂਸਕਂ ਮਹਾਹਸਿਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਕਾ ਏਸਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਗੁਮ੍ਬੇ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਨਯੀਧ ਨਚ੍ਚਗੀਤਂ ਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਚ੍ਚਂ ਵਾ ਗਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗੀਤਂ ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਸੁਸਮਾਹਿਤੇ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਸਮਾਹਿਤਂ ਹਤ੍ਥਤਾਲ਼ਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਹਸੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਅਨਮ੍ਹਿਕਾਲੇਤਿ ਰੋਦਨਕਾਲੇ. ਸੁਸੋਣੀਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਸੋਣਿ. ਕਿਂ ਨੁ ਜਗ੍ਘਸੀਤਿ ¶ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤ੍ਵਂ ਰੋਦਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ਅਰੋਦਮਾਨਾਵ ਮਹਾਹਸਿਤਂ ਹਸਸਿ. ਸੋਭਨੇਤਿ ਤਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤੋ ਆਲਪਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਿਙ੍ਗਾਲ ਬਾਲ ਦੁਮ੍ਮੇਧ, ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋਸਿ ਜਮ੍ਬੁਕ;
ਜੀਨੋ ਮਚ੍ਛਞ੍ਚ ਪੇਸਿਞ੍ਚ, ਕਪਣੋ ਵਿਯ ਝਾਯਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਜੀਨੋਤਿ ਜਾਨਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਮਂਸਪੇਸਿਂ. ਕਪਣੋ ਵਿਯ ਝਾਯਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਭਣ੍ਡਿਕਂ ਪਰਾਜਿਤੋ ਕਪਣੋ ਵਿਯ ਝਾਯਸਿ ਸੋਚਸਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ.
ਤਤੋ ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਪਞ੍ਚਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੁਦਸ੍ਸਂ ਵਜ੍ਜਮਞ੍ਞੇਸਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਦੁਦ੍ਦਸਂ;
ਜੀਨਾ ਪਤਿਞ੍ਚ ਜਾਰਞ੍ਚ, ਮਞ੍ਞੇ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਝਾਯਸੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਝਾਯਸੀਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਅਹਂ ਤਾਵ ਮਮ ਗੋਚਰਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਅਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਯ ਹਤਾ ਤਂਮੁਹੁਤ੍ਤਦਿਟ੍ਠਕੇ ਚੋਰੇ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਞ੍ਚ ਜਾਰਂ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਪਤਿਂ ਜੀਨਾ, ਮਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸਤਗੁਣੇਨ ਸਹਸ੍ਸਗੁਣੇਨ ਕਪਣਤਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਝਾਯਸਿ ਰੋਦਸਿ ਪਰਿਦੇਵਸੀਤਿ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ.
ਸਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਏਵਮੇਤਂ ਮਿਗਰਾਜ, ਯਥਾ ਭਾਸਸਿ ਜਮ੍ਬੁਕ;
ਸਾ ਨੂਨਾਹਂ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਭਤ੍ਤੁ ਹੇਸ੍ਸਂ ਵਸਾਨੁਗਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਨੂਨਾਤਿ ਏਕਂਸਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਸਾ ਅਹਂ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞਂ ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤੁ ਵਸਾਨੁਗਾ ਵਸਵਤ੍ਤਿਨੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.
ਅਥਸ੍ਸਾ ਅਨਾਚਾਰਾਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਯ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯੋ ਹਰੇ ਮਤ੍ਤਿਕਂ ਥਾਲਂ, ਕਂਸਥਾਲਮ੍ਪਿ ਸੋ ਹਰੇ;
ਕਤਂਯੇਵ ਤਯਾ ਪਾਪਂ, ਪੁਨਪੇਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਅਨਾਚਾਰੇ ਕਿਂ ਕਥੇਸਿ, ਯੋ ਮਤ੍ਤਿਕਂ ਥਾਲਂ ਹਰਤਿ, ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਰਜਤਥਾਲਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਕਂਸਥਾਲਮ੍ਪਿ ਸੋ ਹਰਤੇਵ, ਇਦਞ੍ਚ ਤਯਾ ਪਾਪਂ ਕਤਮੇਵ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਵ ਸਦ੍ਧਾਤੁਂ, ਸਾ ਤ੍ਵਂ ਪੁਨਪਿ ਏਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿਯੇਵਾਤਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਤਂ ਲਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ.
ਤਦਾ ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਚੂਲ਼ਧਨੁਗ੍ਗਹਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੭੫] ੫. ਕਪੋਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਇਦਾਨਿ ਖੋਮ੍ਹੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਲੋਲਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਲੋਲਵਤ੍ਥੁ ਅਨੇਕਸੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਤਂ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਲੋਲੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਲੋਲੋਸਿ, ਲੋਲਤਾਯ ਪਨ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਾਰਾਵਤਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਮਹਾਨਸੇ ਨੀਲ਼ਪਚ੍ਛਿਯਂ ਵਸਤਿ. ਅਥੇਕੋ ਕਾਕੋ ਮਚ੍ਛਮਂਸਲੁਦ੍ਧੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮੇਤ੍ਤਿਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਬਹੁਂ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਨੀਲ਼ਪਚ੍ਛਿਯਂਯੇਵ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਵਤੇਨ ‘‘ਏਹਿ, ਸਮ੍ਮ, ਗੋਚਰਾਯ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਅਜੀਰਕੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋਮ੍ਹਿ, ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ‘‘ਗਤੋ ਮੇ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਕਣ੍ਟਕੋ, ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਰੁਚਿ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਦਾਨਿ ¶ ਖੋਮ੍ਹਿ ਸੁਖਿਤੋ ਅਰੋਗੋ, ਨਿਕ੍ਕਣ੍ਟਕੋ ਨਿਪ੍ਪਤਿਤੋ ਕਪੋਤੋ;
ਕਾਹਾਮਿ ਦਾਨੀ ਹਦਯਸ੍ਸ ਤੁਟ੍ਠਿਂ, ਤਥਾ ਹਿ ਮਂ ਮਂਸਸਾਕਂ ਬਲੇਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਿਪ੍ਪਤਿਤੋਤਿ ਨਿਗ੍ਗਤੋ. ਕਪੋਤੋਤਿ ਪਾਰਾਵਤੋ. ਕਾਹਾਮਿ ਦਾਨੀਤਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦਾਨਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਮਂ ਮਂਸਸਾਕਂ ਬਲੇਤੀਤਿ ਤਥਾ ਹਿ ਮਂਸਞ੍ਚ ਅਵਸੇਸਂ ਸਾਕਞ੍ਚ ਮਯ੍ਹਂ ਬਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਉਟ੍ਠੇਹਿ ਖਾਦਾਤਿ ਵਦਮਾਨਂ ਵਿਯ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਮਮਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸੋ ਭਤ੍ਤਕਾਰਕੇ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਨਸਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਸਰੀਰਤੋ ਸੇਦਂ ਪਵਾਹੇਨ੍ਤੇ ਪਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਰਸਕਰੋਟਿਯਂ ਨਿਲੀਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਰਿ ਕਿਰੀ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਭਤ੍ਤਕਾਰਕੋ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਤ੍ਤਾਨਿ ਲੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਲ੍ਲਸਿਙ੍ਗੀਵੇਰਞ੍ਚ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੇ ਚ ਪਿਸਿਤ੍ਵਾ ਲਸੁਣਂ ਪੂਤਿਤਕ੍ਕੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਕਠਲਂ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ¶ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਕੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗੀਵਾਯਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨੀਲ਼ਪਚ੍ਛਿਯਂਯੇਵ ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਪਾਰਾਵਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਾ ਏਸਾ ਬਲਾਕਾ ਮਮ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਯਂ ਨਿਪਨ੍ਨਾ, ਚਣ੍ਡੋ ਹਿ ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਘਾਤੇਯ੍ਯਾਪਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਹਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਕਾਯਂ ਬਲਾਕਾ ਸਿਖਿਨੀ, ਚੋਰੀ ਲਙ੍ਘਿਪਿਤਾਮਹਾ;
ਓਰਂ ਬਲਾਕੇ ਆਗਚ੍ਛ, ਚਣ੍ਡੋ ਮੇ ਵਾਯਸੋ ਸਖਾ’’ਤਿ.
ਸਾ ਹੇਟ੍ਠਾ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩.੭੦) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯੇਵ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਾਕੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਲਞ੍ਹਿ ਤੇ ਜਗ੍ਘਿਤਾਯੇ, ਮਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾਨ ਏਦਿਸਂ;
ਵਿਲੂਨਂ ਸੂਦਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਪਿਟ੍ਠਮਣ੍ਡੇਨ ਮਕ੍ਖਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਲਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸੇਧਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਜਗ੍ਘਿਤਾਯੇਤਿ ਹਸਿਤੁਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਏਦਿਸਂ ਏਵਂ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਵ ਅਲਂ ਹਸਿਤੁਂ, ਮਾ ਏਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਪਰਿਹਾਸਕੇਲ਼ਿਂ ਕਰੋਹੀਤਿ.
ਸੋ ¶ ਪਰਿਹਾਸਕੇਲ਼ਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਵ ਪੁਨ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁਵਿਲਿਤ੍ਤੋਸਿ, ਅਨ੍ਨਪਾਨੇਨ ਤਪ੍ਪਿਤੋ;
ਕਣ੍ਠੇ ਚ ਤੇ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯੋ, ਅਗਮਾ ਨੁ ਕਜਙ੍ਗਲ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਣ੍ਠੇ ਚ ਤੇ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯੋਤਿ ਅਯਂ ਤੇ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਮਣਿਪਿ ਕਣ੍ਠੇ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧੋ, ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤਂ ਨ ਦਸ੍ਸੇਸੀਤਿ ਕਪਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਮਾਹ. ਕਜਙ੍ਗਲਨ੍ਤਿ ਇਧ ਬਾਰਾਣਸੀਯੇਵ ‘‘ਕਜਙ੍ਗਲਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਇਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਕਚ੍ਚਿ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਗਤੋਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.
ਤਤੋ ਕਾਕੋ ਪਞ੍ਚਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਮਾ ਤੇ ਮਿਤ੍ਤੋ ਅਮਿਤ੍ਤੋ ਵਾ, ਅਗਮਾਸਿ ਕਜਙ੍ਗਲਂ;
ਪਿਞ੍ਛਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਲਾਯਿਤ੍ਵਾ, ਕਣ੍ਠੇ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵਟ੍ਟਨ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਿਞ੍ਛਾਨੀਤਿ ਪਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਲਾਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਬਾਰਾਣਸਿਨਗਰੇ ਲੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ. ਵਟ੍ਟਨਨ੍ਤਿ ਕਠਲਿਕਂ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਵਤੋ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਪੁਨਪਾਪਜ੍ਜਸੀ ਸਮ੍ਮ, ਸੀਲਞ੍ਹਿ ਤਵ ਤਾਦਿਸਂ;
ਨ ਹਿ ਮਾਨੁਸਕਾ ਭੋਗਾ, ਸੁਭੁਞ੍ਜਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਕ੍ਖਿਨਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪੁਨਪਾਪਜ੍ਜਸੀਤਿ ਪੁਨਪਿ ਏਵਰੂਪਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸਿ. ਏਵਰੂਪਞ੍ਹਿ ਤੇ ਸੀਲਨ੍ਤਿ.
ਇਤਿ ਨਂ ਸੋ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖੇ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਾਕੋਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਲੋਲਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਕਾਕੋ ਲੋਲਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਕਪੋਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਕਪੋਤਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ.
ਅਡ੍ਢਵਗ੍ਗੋ ਤਤਿਯੋ.
ਜਾਤਕੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲ ¶ ਸੁਜਾਤਾ, ਵੇਨਸਾਖਞ੍ਚ ਓਰਗਂ;
ਘਟਂ ਕੋਰਣ੍ਡਿ ਲਟੁਕਿ, ਧਮ੍ਮਪਾਲਂ ਮਿਗਂ ਤਥਾ.
ਸੁਯੋਨਨ੍ਦੀ ਵਣ੍ਣਾਰੋਹ, ਸੀਲਂ ਹਿਰੀ ਖਜ੍ਜੋਪਨਂ;
ਅਹਿ ਗੁਮ੍ਬਿਯ ਸਾਲ਼ਿਯਂ, ਤਚਸਾਰਂ ਮਿਤ੍ਤਵਿਨ੍ਦਂ.
ਪਲਾਸਞ੍ਚੇਵ ਦੀਘਿਤਿ, ਮਿਗਪੋਤਕ ਮੂਸਿਕਂ;
ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ ਕਪੋਤਞ੍ਚ, ਜਾਤਕਾ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿ.
ਪਞ੍ਚਕਨਿਪਾਤਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੬. ਛਕ੍ਕਨਿਪਾਤੋ
੧. ਅਵਾਰਿਯਵਗ੍ਗੋ
[੩੭੬] ੧. ਅਵਾਰਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਾਸੁ ¶ ¶ ¶ ਕੁਜ੍ਝ ਭੂਮਿਪਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਤਿਤ੍ਥਨਾਵਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਬਾਲੋ ਅਹੋਸਿ ਅਞ੍ਞਾਣੋ, ਨੇਵ ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਰਤਨਾਨਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਚਣ੍ਡੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ. ਅਥੇਕੋ ਜਾਨਪਦੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਾਯਂ ਅਚਿਰਵਤੀਤਿਤ੍ਥਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਪਰਤੀਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਾਵਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਾਨਿ ਅਕਾਲੋ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਸ੍ਸੂ’’ਤਿ. ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਇਧ ਕੁਹਿਂ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ ਰੇ ਸਮਣ, ਵਹਾਮੀ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਨਾਵਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਾਵਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਉਲ੍ਲੋਲ਼ਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਕਿਲਮੇਤ੍ਵਾ ਤੀਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਧਕਾਰਵੇਲਾਯਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਅਥ ਸੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ‘‘ਕਦਾ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਅਜ੍ਜ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਚਣ੍ਡੋ ਫਰੁਸੋ ਸਾਹਸਿਕੋ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤੇਨ ਤ੍ਵਂ ਕਿਲਮਿਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਕਿਲਮੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ¶ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਫਲਾਫਲੇਨ ਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗਰਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਙ੍ਗਣਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਰਾਜਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਾਪੇਸਿ, ਦੇਵਸਿਕਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਮੇਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਨਾਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਗਤਿਗਮਨਾਨਿ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਨ ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ –
‘‘ਮਾਸੁ ਕੁਜ੍ਝ ਭੂਮਿਪਤਿ, ਮਾਸੁ ਕੁਜ੍ਝ ਰਥੇਸਭ;
ਕੁਦ੍ਧਂ ਅਪ੍ਪਟਿਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ, ਰਾਜਾ ਰਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪੂਜਿਤੋ.
‘‘ਗਾਮੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਰਞ੍ਞੇ, ਨਿਨ੍ਨੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਥਲੇ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਮਾਸੁ ਕੁਜ੍ਝ ਰਥੇਸਭਾ’’ਤਿ. – ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ;
ਤਤ੍ਥ ਰਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪੂਜਿਤੋਤਿ ਏਵਰੂਪੋ ਰਾਜਾ ਰਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪੂਜਨੀਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਨੁਸਾਸਾਮੀਤਿ ਏਤੇਸੁ ਗਾਮਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਸਨ੍ਤੋਪਾਹਂ ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮਾਯ ਏਵ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਿਯਾ ਤਮਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਏਤੇਸੁ ਵਾ ਗਾਮਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਏਕਸਤ੍ਤੇਪਿ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ. ਮਾਸੁ ਕੁਜ੍ਝ ਰਥੇਸਭਾਤਿ ਏਵਮੇਵਾਹਂ ਤਂ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਰਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਕੁਜ੍ਝਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਰਾਜਾਨੋ ਨਾਮ ਵਾਚਾਵੁਧਾ, ਤੇਸਂ ਕੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਬਹੂ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਰਞ੍ਞੋ ਆਗਤਾਗਤਦਿਵਸੇ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸੁਟ੍ਠਾਨਕਂ ਏਕਂ ਗਾਮਵਰਂ ਅਦਾਸਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਦ੍ਵਾਦਸਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤਿਚਿਰਂ ਨਿਵੁਤ੍ਥੋਮ੍ਹਿ, ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਤਾਵ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾਵ ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਰੂਪੋਸ੍ਮਿ, ਜਨਪਦਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ¶ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਾਵਾਤਿਤ੍ਥਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਵਾਰਿਯਪਿਤਾ ਨਾਮ ਨਾਵਿਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਬਾਲੋ ਨੇਵ ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਂ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਯਾਪਾਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੋ ਗਙ੍ਗਂ ਤਰਿਤੁਕਾਮਂ ਜਨਂ ਪਠਮਂ ਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵੇਤਨਂ ਯਾਚਤਿ, ਵੇਤਨਂ ਅਦੇਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਲਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਕ੍ਕੋਸਪ੍ਪਹਾਰੇਯੇਵ ਬਹੂ ਲਭਤਿ, ਅਪ੍ਪਂ ਲਾਭਂ, ਏਵਰੂਪੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲੋ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਅਵਾਰਿਯਪਿਤਾ ¶ ਨਾਮ, ਅਹੁ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਾਵਿਕੋ;
ਪੁਬ੍ਬੇ ਜਨਂ ਤਾਰੇਤ੍ਵਾਨ, ਪਚ੍ਛਾ ਯਾਚਤਿ ਵੇਤਨਂ;
ਤੇਨਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਭੋਗੇਹਿ ਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਵਾਰਿਯਪਿਤਾ ਨਾਮਾਤਿ ਅਵਾਰਿਯਾ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਧੀਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਵਸੇਨ ਅਵਾਰਿਯਪਿਤਾ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਨਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਤੇਨ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਯਾਚਿਯਮਾਨੇਨ ਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਨਂ ਹੋਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਨਾਵਿਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਪਰਤੀਰਂ ਮਂ ਨੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋ ਆਹ ‘‘ਸਮਣ, ਕਿਂ ਮੇ ਨਾਵਾਵੇਤਨਂ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਹਂ ਭੋਗਵਡ੍ਢਿਂ ਅਤ੍ਥਵਡ੍ਢਿਂ ਧਮ੍ਮਵਡ੍ਢਿਂ ਨਾਮ ਤੇ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਾਵਿਕੋ ‘‘ਧੁਵਂ ਏਸ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਰਤੀਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਹਿ ਮੇ ਨਾਵਾਯ ਵੇਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ‘‘ਸਾਧੁ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਪਠਮਂ ਭੋਗਵਡ੍ਢਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ –
‘‘ਅਤਿਣ੍ਣਂਯੇਵ ਯਾਚਸ੍ਸੁ, ਅਪਾਰਂ ਤਾਤ ਨਾਵਿਕ;
ਅਞ੍ਞੋ ਹਿ ਤਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਮਨੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ ਪਾਰੇਸਿਨੋ’’ਤਿ. – ਗਾਥਮਾਹ;
ਤਤ੍ਥ ਅਪਾਰਨ੍ਤਿ ਤਾਤ, ਨਾਵਿਕ ਪਰਤੀਰਂ ਅਤਿਣ੍ਣਮੇਵ ਜਨਂ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਠਿਤਞ੍ਞੇਵ ਵੇਤਨਂ ਯਾਚਸ੍ਸੁ, ਤਤੋ ਲਦ੍ਧਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪਰਤੀਰਂ ਨੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏਵਂ ਤੇ ਭੋਗਵਡ੍ਢਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਞ੍ਞੋ ਹਿ ਤਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਮਨੋਤਿ ਤਾਤ ਨਾਵਿਕ, ਪਰਤੀਰਂ ਗਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਮਨੋ ਭਵਤਿ, ਅਦਤ੍ਵਾਵ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ. ਯੋ ਪਨੇਸ ਪਾਰੇਸੀ ਨਾਮ ਪਰਤੀਰਂ ਏਸਤਿ, ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਅਤਿਰੇਕਮ੍ਪਿ ਦਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਇਤਿ ਪਾਰੇਸਿਨੋ ਅਞ੍ਞੋ ਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਅਤਿਣ੍ਣਮੇਵ ਯਾਚੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਯਂ ਤਾਵ ਤੇ ਭੋਗਾਨਂ ਵਡ੍ਢਿ ਨਾਮਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਾਵਿਕੋ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਤਾਵ ਮੇ ਓਵਾਦੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨੇਸ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਯ੍ਹਂ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਤਾਵ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ, ਭੋਗਵਡ੍ਢਿ, ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਵਡ੍ਢਿਂ ਸੁਣਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਵਦਨ੍ਤੋ –
‘‘ਗਾਮੇ ¶ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਰਞ੍ਞੇ, ਨਿਨ੍ਨੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਥਲੇ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਮਾਸੁ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਥ ਨਾਵਿਕਾ’’ਤਿ. – ਗਾਥਮਾਹ;
ਇਤਿਸ੍ਸ ਇਮਾਯ ਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਵਡ੍ਢਿਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਅਤ੍ਥਵਡ੍ਢਿ ਚ ਧਮ੍ਮਵਡ੍ਢਿ ਚਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਪਨ ਦਨ੍ਧਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਓਵਾਦਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ‘‘ਇਦਂ, ਸਮਣ, ਤਯਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ¶ ਨਾਵਾਵੇਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਇਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਅਞ੍ਞਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਮਮ ਨਾਵਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋਸੀ’’ਤਿ ਤਾਪਸਂ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਮੇਵਸ੍ਸ ਪੋਥੇਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਇਤਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਾਪਸੋ ਯਂ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਗਾਮਵਰਂ ਲਭਿ, ਤਮੇਵ ਓਵਾਦਂ ਅਨ੍ਧਬਾਲਸ੍ਸ ਨਾਵਿਕਸ੍ਸ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਮੁਖਪੋਥਨਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਵਾਦਂ ਦੇਨ੍ਤੇਨ ਯੁਤ੍ਤਜਨਸ੍ਸੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਅਯੁਤ੍ਤਜਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਯਾਯੇਵਾਨੁਸਾਸਨਿਯਾ, ਰਾਜਾ ਗਾਮਵਰਂ ਅਦਾ;
ਤਾਯੇਵਾਨੁਸਾਸਨਿਯਾ, ਨਾਵਿਕੋ ਪਹਰੀ ਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਰਿਯਾ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ ਪਾਪਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਯਂ ਤਾਪਸੋ ਨਾਮ ਰਾਜਕੁਲੂਪਕੋ, ਮਾ ਪਹਰੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮੇ ਇਮਂ ਕੂਟਤਾਪਸਂ ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਦੇਸੀ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਅਥ ਭਤ੍ਤਪਾਤਿ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਭਿਜ੍ਜਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਪਨ ਗਰੁਗਬ੍ਭਾਯ ਗਬ੍ਭੋ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰਿਸਘਾਤਕਚੋਰੋ’’ਤਿ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾਣਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ਹਤਾ ਭਰਿਯਾ, ਗਬ੍ਭੋ ਚ ਪਤਿਤੋ ਛਮਾ;
ਮਿਗੋਵ ਜਾਤਰੂਪੇਨ, ਨ ਤੇਨਤ੍ਥਂ ਅਬਨ੍ਧਿ ਸੂ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਭਤ੍ਤਂ ਭਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਪਾਤਿ ਭਿਨ੍ਨਾ. ਹਤਾਤਿ ਪਹਤਾ. ਛਮਾਤਿ ਭੂਮਿਯਂ. ਮਿਗੋਵ ਜਾਤਰੂਪੇਨਾਤਿ ਯਥਾ ਮਿਗੋ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਾ ਹਿਰਞ੍ਞਂ ਵਾ ਮੁਤ੍ਤਾਮਣਿਆਦੀਨਿ ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋਪਿ ਤੇਨ ਜਾਤਰੂਪੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਂ ਵਡ੍ਢੇਤੁਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਸੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲੋ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਂ ਵਡ੍ਢੇਤੁਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਬਨ੍ਧਿ ਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਬਨ੍ਧਿ ਸੋਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸ-ਓਇਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਦਾਨਞ੍ਹਿ ਸੂਤਿ ਸਨ੍ਧਿ ਹੋਤਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਨਾਵਿਕੋ ਇਦਾਨਿ ਨਾਵਿਕੋਵ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਅਵਾਰਿਯਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ.
[੩੭੭] ੨. ਸੇਤਕੇਤੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਮਾ ਤਾਤ ਕੁਜ੍ਝਿ ਨ ਹਿ ਸਾਧੁ ਕੋਧੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੁਹਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਉਦ੍ਦਾਲਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੧੪.੬੨ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਆਚਰਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਮਾਣਵੇ ਮਨ੍ਤੇ ਵਾਚੇਸਿ. ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਸੇਤਕੇਤੁ ਨਾਮ ਉਦਿਚ੍ਚਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਾਣਵੋ, ਤਸ੍ਸ ਜਾਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਮਾਨੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਮਾਣਵੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਚਣ੍ਡਾਲਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਣ੍ਡਾਲੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਵਾਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੇ ਫੁਸਨਭਯੇਨ ‘‘ਨਸ੍ਸ, ਚਣ੍ਡਾਲ, ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ, ਅਧੋਵਾਤਂ ਯਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿਵਾਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਚਣ੍ਡਾਲੋ ਸੀਘਤਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿਵਾਤੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ‘‘ਨਸ੍ਸ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ’’ਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ ਪਰਿਭਾਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਣ੍ਡਾਲੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣਵੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤੁ, ਮਯਾ ਪਨ ਪੁਟ੍ਠਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਨ ਸਕ੍ਕੋਸਿ, ਪਾਦਨ੍ਤਰੇਨ ਤਂ ਗਮੇਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਤਕ੍ਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਮੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ.
ਚਣ੍ਡਾਲਪੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਪਰਿਸਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਣਵ, ਦਿਸਾ ਨਾਮ ਕਤਰਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦਿਸਾ ਨਾਮ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ’’ਤਿ. ਚਣ੍ਡਾਲੋ ‘‘ਨਾਹਂ ਤਂ ਏਤਂ ਦਿਸਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮਮ ਸਰੀਰੇ ਪਹਟਵਾਤਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਖਨ੍ਧਟ੍ਠਿਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਓਨਮੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਦਨ੍ਤਰੇਨ ਗਮੇਸਿ. ਮਾਣਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੋ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਤਾਤ, ਸੇਤਕੇਤੁ ਚਣ੍ਡਾਲੇਨਾਸਿ ਪਾਦਨ੍ਤਰੇਨ ਗਮਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਆਚਰਿਯ, ਸੋ ਮਂ ਚਣ੍ਡਾਲਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਸਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਦਨ੍ਤਰੇਨ ਗਮੇਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਸ੍ਸ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਚਣ੍ਡਾਲਪੁਤ੍ਤਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ ਪਰਿਭਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਚਰਿਯੋ ‘ਤਾਤ, ਸੇਤਕੇਤੁ ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਿ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚਣ੍ਡਾਲਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ¶ , ਨ ਸੋ ਤਂ ਏਤਂ ਦਿਸਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਦਿਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਤਯਾ ਪਨ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਵਿਞ੍ਞਾਤਤੋ ਅਦਿਟ੍ਠਾਸੁਤਾਵਿਞ੍ਞਾਤਮੇਵ ਬਹੁਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਮਾ ਤਾਤ ਕੁਜ੍ਝਿ ਨ ਹਿ ਸਾਧੁ ਕੋਧੋ, ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਤੇ ਅਦਿਟ੍ਠਮਸ੍ਸੁਤਞ੍ਚ;
ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ¶ ਦਿਸਤਾ ਸੇਤਕੇਤੁ, ਆਚਰਿਯਮਾਹੁ ਦਿਸਤਂ ਪਸਤ੍ਥਾ.
‘‘ਅਗਾਰਿਨੋ ਅਨ੍ਨਦਪਾਨਵਤ੍ਥਦਾ, ਅਵ੍ਹਾਯਿਕਾ ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸਂ ਵਦਨ੍ਤਿ;
ਏਸਾ ਦਿਸਾ ਪਰਮਾ ਸੇਤਕੇਤੁ, ਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖੀ ਸੁਖਿਨੋ ਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨ ਹਿ ਸਾਧੁ ਕੋਧੋਤਿ ਕੋਧੋ ਨਾਮ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸੁਭਾਸਿਤਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਅਤ੍ਥਾਨਤ੍ਥਂ ਹਿਤਾਹਿਤਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀਤਿ ਨ ਸਾਧੁ ਨ ਲਦ੍ਧਕੋ. ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਤੇ ਅਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਤਯਾ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਅਦਿਟ੍ਠਂ ਸੋਤੇਨ ਚ ਅਸ੍ਸੁਤਮੇਵ ਬਹੁਤਰਂ. ਦਿਸਤਾਤਿ ਦਿਸਾ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਰਿਮਤਰਂ ¶ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾਤਿ ਵਦਤਿ. ਆਚਰਿਯਮਾਹੁ ਦਿਸਤਂ ਪਸਤ੍ਥਾਤਿ ਆਚਰਿਯਾ ਪਨ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਦਿਸਤਂ ਪਸਤ੍ਥਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾ ਦਿਸਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਆਹੁ ਕਥੇਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ.
ਅਗਾਰਿਨੋਤਿ ਗਹਟ੍ਠਾ. ਅਨ੍ਨਦਪਾਨਵਤ੍ਥਦਾਤਿ ਅਨ੍ਨਦਾ, ਪਾਨਦਾ, ਵਤ੍ਥਦਾ ਚ. ਅਵ੍ਹਾਯਿਕਾਤਿ ‘‘ਏਥ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਨਕਾ. ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸਂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕਾ ਗਹਟ੍ਠਾ ਪਚ੍ਚਯੇ ਅਪਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਿਕਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਏਕਾ ਦਿਸਾ ਨਾਮਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਯੇ ਏਤੇ ਅਗਾਰਿਨੋ ਅਨ੍ਨਪਾਨਵਤ੍ਥਦਾ, ਤੇਸਂ ਛਕਾਮਸਗ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਦਾਯਕਟ੍ਠੇਨ ਉਪਰੂਪਰਿ ਅਵ੍ਹਾਯਨਤੋ ਯੇ ਅਵ੍ਹਾਯਿਕਾ ਧਮ੍ਮਿਕਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਉਪਰਿਮਦਿਸਂ ਨਾਮ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦਿਸਾ ਪੁਬ੍ਬਾ, ਆਚਰਿਯਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾ ਦਿਸਾ;
ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਾ ਦਿਸਾ ਪਚ੍ਛਾ, ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾ ਚ ਉਤ੍ਤਰਾ.
‘‘ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾ ਹੇਟ੍ਠਾ, ਉਦ੍ਧਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ;
ਏਤਾ ਦਿਸਾ ਨਮਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਅਲਮਤ੍ਤੋ ਕੁਲੇ ਗਿਹੀ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੭੩);
ਏਸਾ ਦਿਸਾਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਜਾਤਿਆਦਿਨਾ ਹਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ¶ ਦੁਕ੍ਖਿਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਾ ਸੁਖਿਨੋ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਏਸਾ ਏਵ ਚ ਸਤ੍ਤੇਹਿ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਨਾਮ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ‘‘ਪਰਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਂ ¶ ਅਨਵਸੇਸਕਂ, ਤੇਲਪਤ੍ਤਂ ਯਥਾ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯ;
ਏਵਂ ਸਚਿਤ੍ਤਮਨੁਰਕ੍ਖੇ, ਪਤ੍ਥਯਾਨੋ ਦਿਸਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੯੬);
ਏਵਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਮਾਣਵਸ੍ਸ ਦਿਸਾ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਪਨ ‘‘ਚਣ੍ਡਾਲੇਨਮ੍ਹਿ ਪਾਦਨ੍ਤਰੇਨ ਗਮਿਤੋ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਵਸਿਤ੍ਵਾ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਮਯਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਸੋ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਨ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਤਾਪਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਤੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਸਿਪ੍ਪਮਨ੍ਤਚਰਣਂ, ਤਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਗਣਸਤ੍ਥਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਰਾਜਙ੍ਗਣਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਾਪਸਾਨਂ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨੇ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਵਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਤਾਪਸੇ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਸਾਯਨ੍ਹੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯੇ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ.
ਸੇਤਕੇਤੁ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਸਾ, ਅਜ੍ਜ ਰਾਜਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਰਾਜਾਨੋ ਚ ਨਾਮ ਸਕਿਂ ਆਰਾਧੇਤ੍ਵਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਸੁਖਂ ਜੀਵਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਜ੍ਜ ਏਕਚ੍ਚੇ ਵਗ੍ਗੁਲਿਵਤਂ ਚਰਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਕਣ੍ਟਕਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਪਞ੍ਚਾਤਪਂ ਤਪ੍ਪੇਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਉਦਕੋਰੋਹਣਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਮਨ੍ਤੇ ਸਜ੍ਝਾਯਥਾ’’ਤਿ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਪਕ੍ਕਸਾਲਦ੍ਵਾਰੇ ਅਪਸ੍ਸਯਪੀਠਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਰਙ੍ਗਸਮੁਜ੍ਜਲਵਾਸਨਂ ਏਕਂ ਪੋਤ੍ਥਕਂ ਵਿਚਿਤ੍ਰਵਣ੍ਣੇ ਆਧਾਰਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਮਾਣਵੇਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਪਞ੍ਹੇ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠੋ ਸੇਤਕੇਤੁਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਖਰਾਜਿਨਾ ਜਟਿਲਾ ਪਙ੍ਕਦਨ੍ਤਾ, ਦੁਮ੍ਮਕ੍ਖਰੂਪਾ ਯੇਮੇ ਜਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤੇ;
ਕਚ੍ਚਿ ਨੁ ਤੇ ਮਾਨੁਸਕੇ ਪਯੋਗੇ, ਇਦਂ ਵਿਦੂ ਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾ ਅਪਾਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਖਰਾਜਿਨਾਤਿ ਸਖੁਰੇਹਿ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਪਙ੍ਕਦਨ੍ਤਾਤਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਖਾਦਨੇਨ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਦਨ੍ਤਾ. ਦੁਮ੍ਮਕ੍ਖਰੂਪਾਤਿ ਅਨਞ੍ਜਿਤਾਮਣ੍ਡਿਤਲੂਖਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਵਜ੍ਜਿਤਾ ¶ , ਕਿਲਿਟ੍ਠਰੂਪਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਯੇਮੇ ਜਪ੍ਪਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਇਮੇ ਮਨ੍ਤੇ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ. ਮਾਨੁਸਕੇ ਪਯੋਗੇਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਠਿਤਾ. ਇਦਂ ਵਿਦੂ ਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾ ਅਪਾਯਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ¶ ਪਯੋਗੇ ਠਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਏਤੇ ਇਸਯੋ ਚਤੂਹਿ ਅਪਾਯੇਹਿ ਮੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਪਾਪਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰਿਤ੍ਵ ਰਾਜ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚੇ ਨ ਚਰੇਯ੍ਯ ਧਮ੍ਮਂ;
ਸਹਸ੍ਸਵੇਦੋਪਿ ਨ ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਮੁਞ੍ਚੇ ਚਰਣਂ ਅਪਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਚਰਣਨ੍ਤਿ ਸਹ ਸੀਲੇਨ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਮਹਾਰਾਜ, ‘‘ਅਹਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਹਸ੍ਸਵੇਦੋਪਿ ਚੇ ਤਿਵਿਧਂ ਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮਂ ਨ ਚਰੇਯ੍ਯ, ਪਾਪਾਨੇਵ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਤਾਨਿ ਪਾਪਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸੀਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਰਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਨ ਪਮੁਞ੍ਚੇ, ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਤੋ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤੇਵਾਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਤਾਪਸੇਸੁ ਪਸਾਦਂ ਹਰਿ. ਤਤੋ ਸੇਤਕੇਤੁ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਤਾਪਸੇਸੁ ਪਸਾਦੋ ਉਦਪਾਦਿ, ਤਂ ਪਨੇਸ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਵਾਸਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਛਿਨ੍ਦਿ, ਮਯਾ ਏਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਸਹਸ੍ਸਵੇਦੋਪਿ ¶ ਨ ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਮੁਞ੍ਚੇ ਚਰਣਂ ਅਪਤ੍ਵਾ;
ਮਞ੍ਞਾਮਿ ਵੇਦਾ ਅਫਲਾ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਸਸਂਯਮਂ ਚਰਣਮੇਵ ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ ¶ – ਸਚੇ ਸਹਸ੍ਸਵੇਦੋਪਿ ਤਂ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਚਰਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਨ ਪਮੁਞ੍ਚੇ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਹਂ ਮਞ੍ਞਾਮਿ ‘‘ਤਯੋ ਵੇਦਾ ਅਫਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਸੀਲਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਚਰਣਮੇਵ ਸਚ੍ਚਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਛਟ੍ਠਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਨ ਹੇਵ ਵੇਦਾ ਅਫਲਾ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਸਸਂਯਮਂ ਚਰਣਮੇਵ ਸਚ੍ਚਂ;
ਕਿਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਅਧਿਚ੍ਚ ਵੇਦੇ, ਸਨ੍ਤਿਂ ਪੁਣੇਤਿ ਚਰਣੇਨ ਦਨ੍ਤੋ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਤਯੋ ਵੇਦਾ ਅਫਲਾ ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਸਸਂਯਮਂ ਚਰਣਮੇਵ ਸਚ੍ਚਂ ਸੇਯ੍ਯਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਪਵਰਂ ਨ ਹੇਵ ਹੋਤਿ. ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਕਿਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਅਧਿਚ੍ਚ ਵੇਦੇਤਿ ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਅਧਿਚ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਕਿਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਂ ਯਸਮਤ੍ਤਂ ਲਾਭਮਤ੍ਤਂ ਲਭਤਿ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਅਞ੍ਞਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਤੇ ਅਫਲਾ. ਸਨ੍ਤਿਂ ਪੁਣੇਤਿ ਚਰਣੇਨ ਦਨ੍ਤੋਤਿ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਾਮ ਤਂ ਏਤਿ ਪਾਪੁਣਾਤਿ.
ਇਤਿ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਸੇਤਕੇਤੁਨੋ ਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਗਿਹੀ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਫਲਕਾਵੁਧਾਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਤਰਕੇ ਕਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਕਾਰੇਸਿ. ਅਯਂ ਕਿਰ ਮਹਨ੍ਤਤਰਕਾਨਂ ਵਂਸੋ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸੇਤਕੇਤੁ ਕੁਹਕਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਚਣ੍ਡਾਲੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਸੇਤਕੇਤੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ.
[੩੭੮] ੩. ਦਰੀਮੁਖਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਪਙ੍ਕੋ ¶ ਚ ਕਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਮੇਵ.
ਅਤੀਤੇ ਰਾਜਗਹਨਗਰੇ ਮਗਧਰਾਜਾ ਨਾਮ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਕੁਮਾਰੋਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਜਾਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸਪਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਯਿ, ਤਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਅਤਿਵਿਯ ਸੋਭਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਦਰੀਮੁਖੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਰਾਜਕੁਲੇਯੇਵ ਸਂਵਡ੍ਢਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਿਯਸਹਾਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਸਮਯਸਿਪ੍ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਦੇਸਚਾਰਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ ਚਰਨ੍ਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦੇਵਕੁਲੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ¶ ਵਾਚਨਕਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਾਯਾਸਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਗੇਹਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਸਨੇ ਸੁਦ੍ਧਵਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ, ਦਰੀਮੁਖਸ੍ਸ ਆਸਨੇ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਂ. ਦਰੀਮੁਖੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਂ ਸੇਨਾਪਤੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਾਚਨਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਮਙ੍ਗਲਂ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਤਂ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ, ਦਰੀਮੁਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਮਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮੋ ਦਿਵਸੋ ਹੋਤਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪੁਤ੍ਤਕੇ ਰਜ੍ਜੇ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਫੁਸ੍ਸਰਥਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਫੁਸ੍ਸਰਥਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਕਿਚ੍ਚਂ ਮਹਾਜਨਕਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੨੨.੧੨੩ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਫੁਸ੍ਸਰਥੋ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਯਾ ¶ ਸੇਨਾਯ ਪਰਿਵੁਤੋ ਅਨੇਕਸਤੇਹਿ ਤੂਰਿਯੇਹਿ ਵਜ੍ਜਮਾਨੇਹਿ ਉਯ੍ਯਾਨਦ੍ਵਾਰਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਦਰੀਮੁਖੋ ਤੂਰਿਯਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਮੇ ਫੁਸ੍ਸਰਥੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਜ੍ਜੇਵੇਸ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਕੋ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨਤ੍ਥੋ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਅਨਾਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾਵ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਰਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਾਦੇਸੁ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਪੁਞ੍ਞਵਾ ਸਤ੍ਤੋ ਦ੍ਵਿਸਹਸ੍ਸਦੀਪਪਰਿਵਾਰਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਮਹਾਦੀਪਾਨਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਧਿਤਿ ਪਨਸ੍ਸ ਕੀਦਿਸਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਤੂਰਿਯਾਨਿ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਤੋ ਸਾਟਕਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਾਟਕੇਨ ਮੁਖਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਦਰਥੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਜਾਣੁਕੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਦੇਵ, ਰਜ੍ਜਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਪੁਤ੍ਤਕਂ ਭਣੇ ਰਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਉਯ੍ਯਾਨੇਯੇਵ ਅਭਿਸੇਕਂ ਅਕਂਸੁ. ਸੋ ਯਸਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਦਰੀਮੁਖਂ ਅਸਰਿਤ੍ਵਾਵ ਰਥਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਮਹਾਜਨਪਰਿਵੁਤੋ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੋਵ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਾਨਿ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਖਣੇ ਦਰੀਮੁਖੋ ‘‘ਸੁਞ੍ਞਂ ਦਾਨਿ ਉਯ੍ਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਯ ਨਿਸੀਦਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸਂ ਪਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸੇ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਲਕ੍ਖਣਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਂ ਉਨ੍ਨਾਦੇਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਆਕਾਸਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰੇ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਧਰੋ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਵਸ੍ਸਸਟ੍ਠਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਯਸਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਪਨ ਯਸੇਨ ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਦਰੀਮੁਖਂ ਨ ਸਰਿ, ਚਤ੍ਤਾਲੀਸੇ ਪਨ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਅਤੀਤੇ ਤਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਦਰੀਮੁਖੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ’’ਤਿ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇਪਿ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇਪਿ ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਦਰੀਮੁਖੋ ¶ , ਯੋ ਮੇ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਮਸ੍ਸ ਯਸਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤਂ ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਦਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਨਿ.
ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਸਵਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਂ ਖੋ ਸਹਾਯੋ ਸਰਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਸੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਦੀਹਿ ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਿਮਾ ਵਿਯ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ? ‘‘ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾਨਂ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ ਜਾਨਾਮਿ, ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਨੋ ਸਹਾਯੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰਾਜਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ ਤਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਤਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਆਗਤੋ ਕਿਰ ਮੇ ਸਹਾਯੋ, ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਰਥਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ‘‘ਕਿਂ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਸਿ, ਧਨਤ੍ਥਾਯ ¶ ਲੋਕਂ ਨ ਪੀਲ਼ੇਸਿ, ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ¶ ਵਦਨ੍ਤੋ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ, ਮਹਲ੍ਲਕੋਸਿ, ਏਤਰਹਿ ਕਾਮੇ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਤੇ ਸਮਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਪਙ੍ਕੋ ਚ ਕਾਮਾ ਪਲਿਪੋ ਚ ਕਾਮਾ, ਭਯਞ੍ਚ ਮੇਤਂ ਤਿਮੂਲਂ ਪਵੁਤ੍ਤਂ;
ਰਜੋ ਚ ਧੂਮੋ ਚ ਮਯਾ ਪਕਾਸਿਤਾ, ਹਿਤ੍ਵਾ ਤੁਵਂ ਪਬ੍ਬਜ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਙ੍ਕੋਤਿ ਉਦਕੇ ਜਾਤਾਨਿ ਤਿਣਸੇਵਾਲਕੁਮੁਦਗਚ੍ਛਾਦੀਨਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਨਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਉਦਕਂ ਤਰਨ੍ਤਂ ਤਾਨਿ ਲਗ੍ਗਾਪੇਨ੍ਤਿ ਸਜ੍ਜਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰਂ ਤਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯੋਗਾਵਚਰਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਸਬ੍ਬੇ ਵਾ ਪਨ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮਾ ਲਗ੍ਗਾਪਨਵਸੇਨ ਪਙ੍ਕੋ ਨਾਮ. ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਪਙ੍ਕੇ ਆਸਤ੍ਤਾ ਵਿਸਤ੍ਤਾ ਦੇਵਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਪਿ ਕਿਲਮਨ੍ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤਿ. ਪਲਿਪੋ ਚ ਕਾਮਾਤਿ ਪਲਿਪੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਮਹਾਕਦ੍ਦਮੋ, ਯਮ੍ਹਿ ਲਗ੍ਗਾ ਸੂਕਰਮਿਗਾਦਯੋਪਿ ਸੀਹਾਪਿ ਵਾਰਣਾਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮਾਪਿ ਤਂਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ ‘‘ਪਲਿਪਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤੋਪਿ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਤੇਸੁ ਕਾਮੇਸੁ ਸਕਿਂ ਲਗ੍ਗਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇ ਕਾਮੇ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਸੀਘਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਅਕਿਞ੍ਚਨਂ ਅਪਲਿਬੋਧਂ ਰਮਣੀਯਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਭਯਞ੍ਚ ਮੇਤਨ੍ਤਿ ਭਯਞ੍ਚ ਏਤਂ, ਮ-ਕਾਰੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਿਮੂਲਨ੍ਤਿ ਤੀਹਿ ਮੂਲੇਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਵਿਯ ¶ ਅਚਲਂ. ਬਲਵਭਯਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਪਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤੇ ਕਾਮਾ ਨਾਮ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਨੁਵਾਦਭਯਾਦਿਕਸ੍ਸ ਚੇਵ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਕਮ੍ਮਕਰਣਛਨਵੁਤਿਰੋਗਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਭਯਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਬਲਵਭਯਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੇਹਿ ਚੇਵ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਪਵੁਤ੍ਤਂ ਕਥਿਤਂ, ਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਭਯਞ੍ਚ ਮੇਤਨ੍ਤਿ ਭਯਞ੍ਚ ਮਯਾ ਏਤਂ ਤਿਮੂਲਂ ਪਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਯੇਵ.
ਰਜੋ ਚ ਧੂਮੋ ਚਾਤਿ ਰਜਧੂਮਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਰਜੋ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਧੂਮੋ’’ਤਿ ਚ ਮਯਾ ਪਕਾਸਿਤਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੁਨ੍ਹਾਤਸ੍ਸ ਸੁਵਿਲਿਤ੍ਤਾਲਙ੍ਕਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਸੁਖੁਮਰਜਂ ਪਤਿਤਂ, ਤਂ ਸਰੀਰਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਂ ਸੋਭਾਰਹਿਤਂ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦੋ ਵਿਯ ਚ ਸੂਰਿਯੋ ਵਿਯ ¶ ਚ ਲੋਕੇ ਪਞ੍ਞਾਤਾਪਿ ਸਕਿਂ ਕਾਮਰਜਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਤਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗੁਣਵਣ੍ਣਗੁਣਸੋਭਾਗੁਣਸੁਦ੍ਧੀਨਂ ਉਪਹਤਤ੍ਤਾ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾ ਸੋਭਾਰਹਿਤਾ ਕਿਲਿਟ੍ਠਾਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਧੂਮੇਨ ਪਹਟਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਪਿ ਭਿਤ੍ਤਿ ਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣਾ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਅਤਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਞ੍ਞਾਣਾਪਿ ¶ ਕਾਮਧੂਮੇਨ ਪਹਟਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗੁਣਵਿਨਾਸਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਜਨਮਜ੍ਝੇ ਕਾਲ਼ਕਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਰਜਧੂਮਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ ਏਤੇ ਕਾਮਾ ‘‘ਰਜੋ ਚ ਧੂਮੋ ਚਾ’’ਤਿ ਮਯਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਕਾਸਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮੇ ਕਾਮੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਤੁਵਂ ਪਬ੍ਬਜ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਾਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਤਿ.
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਦ੍ਧਭਾਵਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਗਧਿਤੋ ਚ ਰਤ੍ਤੋ ਚ ਅਧਿਮੁਚ੍ਛਿਤੋ ਚ, ਕਾਮੇਸ੍ਵਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਭਿਂਸਰੂਪਂ;
ਤਂ ਨੁਸ੍ਸਹੇ ਜੀਵਿਕਤ੍ਥੋ ਪਹਾਤੁਂ, ਕਾਹਾਮਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਅਨਪ੍ਪਕਾਨੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਗਧਿਤੋਤਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਕਾਯਗਨ੍ਥੇਨ ਬਦ੍ਧੋ. ਰਤ੍ਤੋਤਿ ਪਕਤਿਜਹਾਪਨੇਨ ਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤੋ. ਅਧਿਮੁਚ੍ਛਿਤੋਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਮੁਚ੍ਛਿਤੋ. ਕਾਮੇਸ੍ਵਹਨ੍ਤਿ ਦੁਵਿਧੇਸੁਪਿ ਕਾਮੇਸੁ ਅਹਂ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਆਲਪਤਿ. ਭਿਂਸਰੂਪਨ੍ਤਿ ਬਲਵਰੂਪਂ. ਤਂ ਨੁਸ੍ਸਹੇਤਿ ਤਂ ਦੁਵਿਧਮ੍ਪਿ ਕਾਮਂ ਨ ਉਸ੍ਸਹਾਮਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ. ਜੀਵਿਕਤ੍ਥੋ ਪਹਾਤੁਨ੍ਤਿ ਇਮਾਯ ਜੀਵਿਕਾਯ ਅਤ੍ਥਿਕੋ ਅਹਂ ਤਂ ਕਾਮਂ ਪਹਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਕਾਹਾਮਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨੀਤਿ ਇਦਾਨਿ ਦਾਨਸੀਲਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਅਨਪ੍ਪਕਾਨਿ ਬਹੂਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.
ਏਵਂ ਕਿਲੇਸਕਾਮੋ ਨਾਮੇਸ ਸਕਿਂ ਅਲ੍ਲੀਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਪਨੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਯੇਨ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ¶ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣੇ ਕਥਿਤੇਪਿ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਯੋਯਂ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲੇ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਮ੍ਭਵੇਨ ਞਾਣੇਨ ਬੁਦ੍ਧਕਰਧਮ੍ਮੇ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ –
‘‘ਇਮਂ ¶ ਤ੍ਵਂ ਤਤਿਯਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾ ਅਨ੍ਦੁਘਰੇ ਪੁਰਿਸੋ, ਚਿਰਵੁਤ੍ਥੋ ਦੁਖਟ੍ਟਿਤੋ;
ਨ ਤਤ੍ਥ ਰਾਗਂ ਜਨੇਤਿ, ਮੁਤ੍ਤਿਂਯੇਵ ਗਵੇਸਤਿ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਸਬ੍ਬਭਵੇ, ਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਦੁਘਰੇ ਵਿਯ;
ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਭਿਮੁਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਗੁਣਂ ਪਰਿਕਿਤ੍ਤੇਸਿ, ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਵਣ੍ਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਲੇਸੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣੋ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਨਾਹਂ ਕਿਲੇਸੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣੋ ਭਵਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ.
ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਲੋਕੇ ਅਟ੍ਠ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਾ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ ‘‘ਅਟ੍ਠ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਕਾਮੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਲੋਭਵਸਂ ਗਤੋ ¶ , ਕੋਧੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਦੋਸਵਸਂ ਗਤੋ, ਦਿਟ੍ਠੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਵਿਪਲ੍ਲਾਸਵਸਂ ਗਤੋ, ਮੋਹੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਞ੍ਞਾਣਵਸਂ ਗਤੋ, ਯਕ੍ਖੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਯਕ੍ਖਵਸਂ ਗਤੋ, ਪਿਤ੍ਤੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਪਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਤੋ, ਸੁਰੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਪਾਨਵਸਂ ਗਤੋ, ਬ੍ਯਸਨੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਸੋਕਵਸਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. ਇਮੇਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਸੁ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਜਾਤਕੇ ਕਾਮੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਲੋਭਵਸਂ ਗਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ.
ਏਵਂ ਅਨਤ੍ਥਕਾਰਕਂ ਪਨ ਇਮਂ ਗੁਣਪਰਿਧਂਸਕਂ ਲੋਭਜਾਤਂ ਕਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਰਿਮੁਞ੍ਚਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀਤਿ? ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਸਂਸਾਰੇ ਅਨੇਕਾਨਿ ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਤੋ ਬਨ੍ਧਿਤਭਾਵੇਨ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਤਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘‘ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦਾ ਕਾਮਾ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ਅਨੇਕੇਸਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਜਹਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਆਹ.
‘‘ਯੋ ¶ ਅਤ੍ਥਕਾਮਸ੍ਸ ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪਿਨੋ, ਓਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨ ਕਰੋਤਿ ਸਾਸਨਂ;
ਇਦਮੇਵ ਸੇਯ੍ਯੋ ਇਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਬ੍ਭਮੁਪੇਤਿ ਮਨ੍ਦੋ.
‘‘ਸੋ ¶ ਘੋਰਰੂਪਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪੇਤਿ, ਸੁਭਾਸੁਭਂ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਪੂਰਂ;
ਸਤ੍ਤਾ ਸਕਾਯੇ ਨ ਜਹਨ੍ਤਿ ਗਿਦ੍ਧਾ, ਯੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਕਾਮੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗਾ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਕਾਮਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਡ੍ਢਿਕਾਮਸ੍ਸ. ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪਿਨੋਤਿ ਹਿਤੇਨ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਓਵਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿ ਓਵਦਿਯਮਾਨੋ. ਇਦਮੇਵ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਗਹਿਤਂ ਅਸੇਯ੍ਯਂ ਅਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ਪਿ ਸਮਾਨਂ, ਤਂ ਇਦਮੇਵ ਸੇਯ੍ਯੋ ਇਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ. ਮਨ੍ਦੋਤਿ ਸੋ ਅਞ੍ਞਾਣਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵਾਸਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਬ੍ਭਂ ਉਪੇਤਿਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸੋ ਘੋਰਰੂਪਨ੍ਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਮਨ੍ਦੋ ਤਂ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਉਪੇਨ੍ਤੋ ਘੋਰਰੂਪਂ ਦਾਰੁਣਜਾਤਿਕਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪੇਤਿ ਨਾਮ. ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿ ਹਿ ਨਿਰਸ੍ਸਾਦਟ੍ਠੇਨ ਇਧ ‘‘ਨਿਰਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ, ‘‘ਚਤੁਕੁਟ੍ਟਿਕਨਿਰਯੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਚਤੁਕੁਟ੍ਟਿਕਨਿਰਯੋ ਨਾਮ ਕਤਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮੇਵ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਆਧਾਵਨਪਰਿਧਾਵਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ‘‘ਚਤੁਕੁਟ੍ਟਿਕਨਿਰਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਨ ਨਵ ¶ ਵਾ ਦਸ ਵਾ ਮਾਸੇ ਚਤੂਹਿਪਿ ਪਸ੍ਸੇਹਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਧਾਵਿਤੁਂ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧੇ ਓਕਾਸੇ ਚਤੁਕੋਟੇਨ ਚਤੁਸਙ੍ਕੁਟਿਤੇਨੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਸ ‘‘ਚਤੁਕੁਟ੍ਟਿਕਨਿਰਯੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
ਸੁਭਾਸੁਭਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾਨਂ ਅਸੁਭਂ. ਸੁਭਾਨਞ੍ਹਿ ਸਂਸਾਰਭੀਰੁਕਾਨਂ ਯੋਗਾਵਚਰਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿ ਏਕਨ੍ਤਂ ਅਸੁਭਸਮ੍ਮਤੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਅਜਞ੍ਞਂ ਜਞ੍ਞਸਙ੍ਖਾਤਂ, ਅਸੁਚਿਂ ਸੁਚਿਸਮ੍ਮਤਂ;
ਨਾਨਾਕੁਣਪਪਰਿਪੂਰਂ, ਜਞ੍ਞਰੂਪਂ ਅਪਸ੍ਸਤੋ.
‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੁਮਂ ਆਤੁਰਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ, ਜੇਗੁਚ੍ਛਿਯਂ ਅਸ੍ਸੁਚਿਂ ਬ੍ਯਾਧਿਧਮ੍ਮਂ;
ਯਤ੍ਥਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਅਧਿਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਪਜਾ, ਹਾਪੇਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਂ ਸੁਗਤੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੩.੧੨੮-੧੨੯);
ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਆਸਤ੍ਤਾ ਵਿਸਤ੍ਤਾ ਲਗ੍ਗਾ ਲਗ੍ਗਿਤਾ ਸਕਾਯੇ ਨ ਜਹਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਿ ¶ . ਗਿਦ੍ਧਾਤਿ ਗਧਿਤਾ. ਯੇ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਕਾਮੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਏਤਂ ਗਬ੍ਭਵਾਸਂ ਨ ਜਹਨ੍ਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਗਬ੍ਭਓਕ੍ਕਨ੍ਤਿਮੂਲਕਞ੍ਚ, ਪਰਿਹਾਰਮੂਲਕਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਮੂਲਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਦਿਯਡ੍ਢਗਾਥਮਾਹ.
‘‘ਮੀਲ਼੍ਹੇਨ ਲਿਤ੍ਤਾ ਰੁਹਿਰੇਨ ਮਕ੍ਖਿਤਾ, ਸੇਮ੍ਹੇਨ ਲਿਤ੍ਤਾ ਉਪਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ;
ਯਂ ਯਞ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਅਸਾਤਂ ਦੁਖਮੇਵ ਕੇਵਲਂ.
‘‘ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਦਾਮਿ ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸਵਂ, ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਬਹੁਕਂ ਸਰਾਮੀ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮੀਲ਼੍ਹੇਨ ਲਿਤ੍ਤਾਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਾ ਨ ਚਤੁਜ੍ਜਾਤਿਗਨ੍ਧੇਹਿ ਵਿਲਿਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਸੁਰਭਿਮਾਲਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਪੁਰਾਣਗੂਥੇਨ ਪਨ ਮਕ੍ਖਿਤਾ ਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਰੁਹਿਰੇਨ ਮਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਰਤ੍ਤਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਾਨੁਲਿਤ੍ਤਾਪਿ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਰਤ੍ਤਲੋਹਿਤਮਕ੍ਖਿਤਾ ਪਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਸੇਮ੍ਹੇਨ ਲਿਤ੍ਤਾਤਿ ਨ ਚਾਪਿ ਸੇਤਚਨ੍ਦਨਵਿਲਿਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਬਹਲਪਿਚ੍ਛਿਲਸੇਮ੍ਹਲਿਤ੍ਤਾ ਪਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਇਤ੍ਥੀਨਞ੍ਹਿ ¶ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਏਤਾ ਅਸੁਚਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਤਾਵਦੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨਸਮਯੇ ਏਵਂ ਮੀਲ਼੍ਹਾਦਿਲਿਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਾ ਯਂ ਯਂ ਨਿਕ੍ਖਮਨਮਗ੍ਗਪਦੇਸਂ ਵਾ ਹਤ੍ਥਂ ਵਾ ਪਾਦਂ ਵਾ ਫੁਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਸਾਤਂ ਅਮਧੁਰਂ ਕੇਵਲਂ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵ ਫੁਸਨ੍ਤਿ, ਸੁਖਂ ਨਾਮ ਤੇਸਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.
ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਦਾਮਿ ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸਵਨ੍ਤਿ ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਨ ਅਞ੍ਞਤੋ ਸਵਂ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਵਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨ ਵਦਾਮਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੇਨ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਬਹੁਕਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਿਵੁਤ੍ਥਕ੍ਖਨ੍ਧਪਟਿਪਾਟਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਬਹੁਕਂ ਸਰਾਮਿ, ਸਤਸਹਸ੍ਸਕਪ੍ਪਾਧਿਕਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਸਰਾਮੀਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ਸਤ੍ਥਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਰਾਜਾਨਂ ਸੁਭਾਸਿਤਕਥਾਯ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਸਾਨੇ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਚਿਤ੍ਰਾਹਿ ¶ ¶ ਗਾਥਾਹਿ ਸੁਭਾਸਿਤਾਹਿ, ਦਰੀਮੁਖੋ ਨਿਜ੍ਝਾਪਯਿ ਸੁਮੇਧ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਰਾਹੀਤਿ ਅਨੇਕਤ੍ਥਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਹਿ. ਸੁਭਾਸਿਤਾਹੀਤਿ ਸੁਕਥਿਤਾਹਿ. ਦਰੀਮੁਖੋ ਨਿਜ੍ਝਾਪਯਿ ਸੁਮੇਧਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੋ ਦਰੀਮੁਖਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਤਂ ਸੁਮੇਧਂ ਸੁਨ੍ਦਰਪਞ੍ਞਂ ਕਾਰਣਾਕਾਰਣਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥਂ ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਜ੍ਝਾਪੇਸਿ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਏਵਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਕਾਮੇਸੁ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਇਦਾਨਿ ਪਬ੍ਬਜ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਮਯਾ ਪਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਥਿਤੋ, ਤ੍ਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰਾਜਹਂਸੋ ਵਿਯ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਮੇਵ ਗਤੋ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਦਸਨਖਸਮੋਧਾਨਸਮੁਜ੍ਜਲਂ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਸ੍ਸਨਵਿਸਯੇ ¶ ਅਤੀਤੇ ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਰੋਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਮੇ ਪਹਾਯ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਗੋ ਅਹੋਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਦਰੀਮੁਖਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ.
[੩੭੯] ੪. ਨੇਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਕਾਕੋਲਾ ਕਾਕਸਙ੍ਘਾ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਸਾਪੇਸੁਂ, ਅਤਿਵਿਯ ਚਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਅਥੇਕੇ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਾ ਆਗਮਂਸੁ. ਤੇ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਾਦਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਞ੍ਞੇਵ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ ਆਗਮਂਸੁ ¶ ਤੇ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਮੇਵ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਅਥਞ੍ਞੇ ਅਚੇਲਕਾ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਤੇ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਚੇਲਕਵਾਦਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਗੁਣਾਗੁਣਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ¶ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ‘‘ਕਹਂ ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਖਂ ਵੁਤ੍ਥੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਗੁਣਾਗੁਣਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵੁਤ੍ਥੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪਿ ਗੁਣਾਗੁਣਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਨ ਵਸਿਂਸੁ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਾਗੁਣਂ ਅਜਾਨਨਟ੍ਠਾਨੇ ਕਸ੍ਮਾ ਵਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਹਂਸਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾਪਿਸ੍ਸ ¶ ਅਤ੍ਥਿ. ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਪਬ੍ਬਤੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਸਯਂਜਾਤਸਾਲਿਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਏਕਦਿਵਸਂ ਤਤ੍ਥ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਨੇਰੁਂ ਨਾਮ ਕਞ੍ਚਨਪਬ੍ਬਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤਂ ਪਨ ਪਬ੍ਬਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਨ੍ਤਾ ਸਕੁਣਸਙ੍ਘਾ ਚਤੁਪ੍ਪਦਾ ਚ ਗੋਚਰਭੂਮਿਯਂ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਬ੍ਬਤਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਤਸ੍ਸੋਭਾਸੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਭਾਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਕਾਕੋਲਾ ਕਾਕਸਙ੍ਘਾ ਚ, ਮਯਞ੍ਚ ਪਤਤਂ ਵਰਾ;
ਸਬ੍ਬੇਵ ਸਦਿਸਾ ਹੋਮ, ਇਮਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਬ੍ਬਤਂ.
‘‘ਇਧ ਸੀਹਾ ਚ ਬ੍ਯਗ੍ਘਾ ਚ, ਸਿਙ੍ਗਾਲਾ ਚ ਮਿਗਾਧਮਾ;
ਸਬ੍ਬੇਵ ਸਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਕੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਾਕੋਲਾਤਿ ਵਨਕਾਕਾ. ਕਾਕਸਙ੍ਘਾਤਿ ਪਕਤਿਕਾਕਸਙ੍ਘਾ ਚ. ਪਤਤਂ ਵਰਾਤਿ ਪਕ੍ਖੀਨਂ ਸੇਟ੍ਠਾ. ਸਦਿਸਾ ਹੋਮਾਤਿ ਸਦਿਸਵਣ੍ਣਾ ਹੋਮ.
ਤਸ੍ਸ ¶ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –
‘‘ਇਮਂ ਨੇਰੂਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਬ੍ਬਤੁਤ੍ਤਮਂ;
ਇਧ ਵਣ੍ਣੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਵਸਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਪਾਣਿਨੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਇਧ ਵਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨੇਰੁਪਬ੍ਬਤੇ ਓਭਾਸੇਨ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ.
ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਸੇਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਅਮਾਨਨਾ ਯਤ੍ਥ ਸਿਯਾ, ਅਨ੍ਤਾਨਂ ਵਾ ਵਿਮਾਨਨਾ;
ਹੀਨਸਮ੍ਮਾਨਨਾ ਵਾਪਿ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਵਿਸਤਿਂਵਸੇ.
‘‘ਯਤ੍ਥਾਲਸੋ ਚ ਦਕ੍ਖੋ ਚ, ਸੂਰੋ ਭੀਰੁ ਚ ਪੂਜਿਯਾ;
ਨ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੋ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਅਵਿਸੇਸਕਰੇ ਨਰੇ.
‘‘ਨਾਯਂ ¶ ਨੇਰੁ ਵਿਭਜਤਿ, ਹੀਨਉਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮੇ;
ਅਵਿਸੇਸਕਰੋ ਨੇਰੁ, ਹਨ੍ਦ ਨੇਰੁਂ ਜਹਾਮਸੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਗਾਥਾਯ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਯਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਮਾਨਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਅਮਾਨਨਾ ਅਵਮਞ੍ਞਨਾ ਚ ਅਵਮਾਨਵਸੇਨ ਵਿਮਾਨਨਾ ਵਾ ਹੀਨਾਨਂ ਵਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾਨਨਾ ਸਿਯਾ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਵਾਸੇ ਨ ਵਸੇਯ੍ਯ. ਪੂਜਿਯਾਤਿ ਏਤੇ ਏਤ੍ਥ ਏਕਸਦਿਸਾਯ ਪੂਜਾਯ ਪੂਜਨੀਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮਕਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਹੀਨਉਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮੇਤਿ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਕੁਲਪ੍ਪਦੇਸਸੀਲਾਚਾਰਞਾਣਾਦੀਹਿ ਹੀਨੇ ਚ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਚ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠੇ ਚ ਅਯਂ ਨ ਵਿਭਜਤਿ. ਹਨ੍ਦਾਤਿ ਵਵਸ੍ਸਗ੍ਗਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਜਹਾਮਸੇਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਾਮ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਹਂਸਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਮੇਵ ਗਤਾ.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤਦਾ ਕਨਿਟ੍ਠਹਂਸੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਜੇਟ੍ਠਕਹਂਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇਵ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ.
ਨੇਰੁਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ.
[੩੮੦] ੫. ਆਸਙ੍ਕਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ
ਆਸਾਵਤੀ ¶ ਨਾਮ ਲਤਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਪਲੋਭਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੮.੬੦ ਆਦਯੋ) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕੇਨ ¶ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾਪਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਤੁਯ੍ਹਂ ਅਨਤ੍ਥਕਾਰਿਕਾ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਸੇਨਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਤੀਣਿ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਵਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਗਾਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ¶ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪੋ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਨਮੂਲਫਲਾਹਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਵਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਏਕੋ ਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਦੁਮਸਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਦਾਰਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਸੇਸਪਦੁਮੇਸੁ ਪੁਰਾਣਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਤਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਤਂ ਮਹਾਕੁਚ੍ਛਿਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੇਵ. ਤਾਪਸੋ ਨਹਾਯਿਤੁਂ ਪਦੁਮਸਰਂ ਗਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਪਦੁਮੇਸੁ ਪਤਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਇਦਂ ਮਹਾਕੁਚ੍ਛਿਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਸਾਟਕਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਦੁਮਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਾਰਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਧੀਤੁਸਞ੍ਞਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਸਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਾਨੁਸਕਵਣ੍ਣਂ, ਅਪਤ੍ਤਾ ਦੇਵਵਣ੍ਣਂ. ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਦਾਰਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਏਸਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਨਿਯਾਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਕਿਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਂ ਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਭੋਜਨਵਿਧਾਨਂ, ਮਾਰਿਸਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨੇ ਫਲਿਕਪਾਸਾਦਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਸਯਨਦਿਬ੍ਬਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਦਿਬ੍ਬਨ੍ਨਪਾਨਾਨਿ ਮਾਪੇਸਿ.
ਸੋ ਪਾਸਾਦੋ ਤਸ੍ਸਾ ਅਭਿਰੁਹਨਕਾਲੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਕਾਲੇ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਪਾਸਾਦੇ ਵਸਤਿ. ਤਮੇਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ, ਵੋ ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਧੀਤਾ ਮੇ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵ, ਮਯਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਏਵਰੂਪਾ ਨਾਮ ਏਕਸ੍ਸ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋ ਸਵਨਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਬਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਵਨਚਰਕਂ ਮਗ੍ਗਦੇਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਤਂ ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨਚਰਕਂ ਆਦਾਯ ਅਮਚ੍ਚਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ¶ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਮਲਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਰਂ ਅਹਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੁਮੇ’’ਤਿ ਆਸਙ੍ਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਆਨੀਤਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯ ਆਸਙ੍ਕਾਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ‘‘ਇਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਉਜੁਕਂ ਅਵਤ੍ਵ